Giáo án Ngữ văn 6 - Tập 1 - Chữa lỗi dùng từ

Tiếng Việt: CHỮA LỖI DÙNG (Tiếp theo)
Ngày soạn: 10/9/2014
Tiết 27
Tuần 7
I/ Mục tiêu
- Nhận biết lỗi do dùng từ không đúng nghĩa.
 - Biết cách chữa lỗi do dùng từ không đúng nghĩa. 
 1. Kiến thức.
 - Lỗi do dùng từ không đúng nghĩa.
 - Cách chữa lỗi do dùng từ không đúng nghĩa.
 2. Kĩ năng.
 - Nhận biết từ dùng không đúng nghĩa.
 - Dùng từ chính xác, tránh lỗi về nghĩa của từ.
3/ Thái độ: Cĩ ý thức trong việc dùng từ
II/ Chuẩn bị:
GV: SGK, chuẩn KT-KN, giáo án, tài liêu tham khảo
HS: Sưu tầm tài liệu cĩ liên quan.
III/ Tổ chức các hoạt động học tập
1/ Ổn định: (1’)
2/ Kiểm tra bài cũ: ( 4 ’) - Dùng từ không đúng sẽ gây tác hại như thế nào và nêu cách khắc phục?
3/ Tiến hành bài học
Hoạt động 1: Dùng từ không đúng nghĩa thời gian( 20 ’)
a/Phương pháp giảng dạy: Phương pháp vấn đáp,quy nạp, nêu vấn đề
b/Các bước hoạt động:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trị
Nội dung
- Hướng dẫn HS phát hiện được các từ dùng sai nghĩa.
- GV treo bảng phụ và gọi HS đọc (Câu 1 trang 75 SGK)
Hỏi: Yêu cầu HS chỉ ra các lỗi sùng từ và giải thích nghĩa của từ đó ?
- GV chốt lại : Các từ đó dùng không đúng với hoàn cảnh ngữ cảnh của câu này.
Hỏi: Hãy thay các từ đã dùng sai bằng các từ khác ? 
Hỏi: Yêu cầu HS giải thích nghĩa các từ đã thay vào?
- Nhận xét, bổ sung.
Hỏi: Qua việc tìm hiểu trên, ta thấy nếu dùng từ không đúng nghĩa sẽ dẫn đến tác hại như thế nào trong câu văn ?
Hỏi: Để khắc phục được tình trạng trên, ta phải làm như thế nào?
- Chú ý theo dõi GV hường dẫn
- Quan sát và đọc
- Chỉ ra lỗi dùng từ và giải thích
Câu a : Yếu điểm : Điểm quan trọng
Câu b : Đề bạt : Cử chúc vụ cao hơn 
( Thường do cấp có thẩm quyền cao quyết định mà không phải do bầu cử)
Câu c : Chứng thực : Xác nhận là đúng sự thật
- Thay từ dùng đúng 
a. Nhược điểm
b . Bầu
c . Chứng kiến
- Giải thích nghĩa
a. Nhược điểm : Điểm còn yếu kém
b. Bầu : Chọn bằng cách bỏ phiếu hoặc biểu quyết để giao cho làm đại biểu hoặc giữ một chức vụ nào đó.
c. Chứng kiến : Trông thấy tận mắt sự việc nào đó xảy ra
- HS rút ra kết luận.
- Suy nghĩ trả lời
I. Dùng từ không đúng nghĩa.
1. Tác hại của việc dùng từ không đúng nghĩa: Làm cho lời văn diễn đạt không chuẩn xác, không đúng với ý định diễn đạt của người nói, người viết, gây khó hiểu.
2. Cách khắc phục.
- Khi không hiểu hoặc hiểu chưa rõ nghĩa của từ thì chưa nên dùng từ đó.
- Khi chưa hiểu rõ nghĩa của từ cần tra từ điển.
- Tập nói, viết, đọc sách vở để trau dồi vốn từ.
Hoạt động 2: thời gian( 15’)
a/Phương pháp giảng dạy: Phương pháp vấn đáp,quy nạp, thự hành, diễn giải, phân tích, nêu vấn đề
b/Các bước hoạt động:
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trị
Nội dung
- Hướng dẫn HS làm bài tập,
- Gọi HS đọc bài tập 1 trang 75.
Hỏi: Hãy gạch dưới các kết hợp từ đúng.
- Gọi HS đọc bài tập 2 trang 76.
Hỏi:Hãy chọn từ thích hợp vào chỗ trống
Hỏi: GV giải thích một số từ sau :
+Khinh khỉnh : Kiêu ngạo và lạnh nhạt ra vẻ không thèm để ý đến người đang tiếp xúc với mình
+Khinh bạc : Nói thái độ khinh thường không thận trọng 
+Khẩn thiết : Cần kíp lắm
+Bâng khuâng : Buồn buồn một cách vô cớ xen lẫn với ý nghĩ luyến tiếc, ngẩn ngơ
- Gọi HS đọc bài tập 3 trang 76.
 *Tích hợp: KT: Thực hành cĩ hướng dẫn → KNS: Thương lượng, ra quyết định.
Hỏi:Hãy chữa lỗi dùng từ trong các câu sau:
Hỏi: GV giải thích một số từ : 
+ Tinh tú : các vì sao
+ Tinh tuý : Phần trong sạch quý báo nhất của vật gì đó.
+ Nguỵ biển : Cách tranh luận cố dùng những lập luận tưởng như vững chắc, nhưng thật ra là vô căn cứ.
- HS đọc bài tập 1 trang 75.
- Chọn từ đúng sau đó lên bảng trình bày.
- HS khác nhận xét, bổ sung.
- HS đọc bài tập 2 trang 76.
- Lên bảng hoàn thành
- HS khác nhận xét, bổ sung
- HS đọc bài tập 3 trang 76.
- Lên bảng hoàn thành
- HS khác nhận xét, bổ sung
 II. Luyện tập 
* Bài tập 1 : Chọn từ đúng.
a. Bản ( Tuyên ngôn)
b. (Tương lai) xán lạn
c. Bôn ba ( Hải ngoại)
d. (Bức tranh) thuỷ mặc
đ. (Nói năng) tuỳ tiện
* Bài 2 : Chọn từ thích hợp để điền vào chỗ trống.
a. Khinh khỉnh
b. Khẩn trương
c. Băn khoăn
* Bài 3 : Chữa lỗi dùng từ
a Thay từ tống = tung, đá = đấm.
b. Thay từ thực thà = thành khẩn, bao biện = nguỵ biển.
c. Tinh tú = tinh tuý.
IV/ Tổng kết và hướng dẫn học tập(5’)
Hoạt động 4: Củng cố, dặn dị 
1/Củng cố: 
Hỏi:Lỗi dùng từ khơng đúng nghĩa cĩ tác hại như thế nào ?
Hỏi:Nêu cách sửa lỗi này ?
2/Hướng dẫn tự học:
 -Lập bảng phân biệt các từ dùng sai, dùng đúng .
 -Học bài chuẩn bị kiểm tra 1 tiết ( phần văn bản ):
 +Con Rồng Cháu Tiên .
 +Bánh chưng, Bánh giầy . 
 +Thánh Giĩng 
 +Sơn Tinh, Thủy Tinh .
 +Sự Tích Hồ Gươm .
 +Thạch Sanh