Giáo án Ngữ văn 8 - Năm học :2014 - 2015

 chuÈn bÞ cho sù xuÊt hiÖn cña 1 tõ ng÷...
6
DÊu chÊm phÈy
- §¸nh dÊu ranh giíi c¸c vÕ cña 1 c©u ghÐp cã cÊu t¹o phøc t¹p.
- §¸nh dÊu ranh giíi gi÷a c¸c bé phËn trong phÐp liÖt kª phøc t¹p.
7
DÊu g¹ch ngang
- §¸nh dÊu bé phËn chó thÝch, gi¶i thÝch.
-§¸nh dÊu lêi nãi trùc tiÕp cña nh©n vËt.
- BiÓu thÞ sù liÖt kª
- Nèi c¸c tõ trong 1 liªn danh.
8
DÊu g¹ch nèi
Dïng nèi c¸c tiÕng trong 1 tõ mµ phiªn ©m cã nhiÒu ©m tiÕt (Tõ n­íc ngoµi).
8
9
DÊu ngoÆc ®¬n
§¸nh dÊu phÇn cã chøc n¨ng chó thÝch, gi¶i thÝch, bæ sung thªm.
10
DÊu hai chÊm
- B¸o tr­íc phÇn bæ sung, gi¶i thÝch, thuyÕt minh cho 1 phÇn tr­íc ®ã.
- B¸o tr­íc lêi dÉn trùc tiÕp vµ ®èi tho¹i.
11
DÊu ngoÆc kÐp
- §¸nh dÊu tõ ng÷, c©u, ®o¹n dÉn trùc tiÕp.
- §¸nh dÊu tõ ng÷ ®­îc hiªu theo nghÜa ®Æc biÖt.
- §¸nh dÊu tªn t¸c phÈm ®­îc trÝch dÉn.
II/ C¸c lçi th­êng gÆp vÒ dÊu c©u:
1. ThiÕu dÊu c©u khi c©u ®· kÕt thóc.
* VÝ dô:
* NhËn xÐt:
- ThiÕu dÊu ng¾t c©u sau tõ “Xóc ®éng”.
-> Ph¶i dïng dÊu chÊm.
2. Dïng dÊu ng¾t c©u khi c©u ch­a kÕt thóc.
* VÝ dô:
* NhËn xÐt:
- Dïng dÊu chÊm sau tõ “Nµy” lµ sai v× c©u ch­a kÕt thóc.
-> Nªn dïng dÊu phÈy.
3. ThiÕu dÊu thÝch hîp ®Ó t¸ch c¸c bé phËn cña c©u khi cÇn thiÕt.
* VÝ dô:
* NhËn xÐt:
- ThiÕu dÊu phÈy
-> Ph¶i thªm dÊu phÈy : Cam, quýt, b­ëi, xoµi...
4. LÉn lén c«ng dông cña c¸c dÊu c©u:
* VÝ dô:
* NhËn xÐt:
- §Æt dÊu c©u ch­a ®óng v× néi dung kh«ng phï hîp
(C©u 1 lµ c©u trÇn thuËt, c©u 2 lµ c©u nghi vÊn)
-> Söa l¹i:
+ Sau c1: ®Æt dÊu chÊm
+ Sau c2: ®Æt dÊu chÊm hái.
* Ghi nhí: (SGK – 151)
III/ LuyÖn tËp:
1. Bµi tËp 1.
+ rèi rÝt (,) tá ra d¸ng bé vui mõng (.)
+ tï téi (.)
+ C¸i TÝ (,) th»ng DÇn cïng vç tay reo (:)
+ (-) A (!) ThÇy ®· vÒ (!) A (!) ThÇy ®· vÒ(!)
+ chóng nã (,) phªn cöa (,) lªn thÒm (.) c¹nh ph¶n(,) chiÕu r¸ch (.)
+ ngoµi ®×nh (,) chan ch¸t (,) lïng thïng (,)Õch kªu (.)
+ bªn ph¶n (,)hái (:)
+ (-) ThÕ nµo (?) l¾m kh«ng (?) thÕ (?) ®©y mµ (!)
2. Bµi tËp 2:
a. Sao m·i tíi giê anh míi vÒ (?)MÑ ë nhµ chê anh m·i! mÑ dÆn lµ anh ph¶i lµm xong bµi tËp trong chiÒu nay.
b. Tõ x­a (,)trong cuéc sèng lao ®éng vµ s¶n xuÊt (,)nh©n d©n ta cã truyÒn thèng th­¬ng yªu nhau (,) gióp ®ì lÉn nhau trong lóc khã kh¨n gian khæ (.) V× vËy (,) cã c©u tôc ng÷ (:) “l¸ lµnh ®ïm l¸ r¸ch”.
c. MÆc dï ®· qua bao nhiªu n¨m th¸ng (,) nh­ng t«i vÉn kh«ng quªn ®­îc nh÷ng k.niÖm ªm ®Òm thêi hs.
4. Cñng cè:
GV hái l¹i HS c«ng dông cña 1 sè lo¹i dÊu c©u phæ biÕn.
5.H­íng dÉn häc bµi:
- Häc thuéc c«ng dông cña c¸c dÊu c©u ®· häc
- Häc thuéc ghi nhí
- S­u tÇm 1 sè ®o¹n v¨n cã sö dông dÊu c©u ®óng chç t¹o hiÖu qu¶ diÔn ®¹t cao ®Ó tham kh¶o.
- ¤n tËp kiÕn thøc vÒ T. ViÖt ®Ó tiÕt sau kiÓm tra 1 tiÕt.
 ***************************************
Ngày soạn: 25/11/2014	
Ngày dạy: 82 – 5/12; 81,4 – 6/12/2014 
 TiÕt 62
 KiÓm tra TiÕng ViÖt (45phót)
I/ Môc tiªu cÇn ®¹t:
 1. KiÕn thøc:
 - Häc sinh nhí l¹i kiÕn thøc ®· häc vÒ TiÕng ViÖt trong häc k× I n¨m líp 8.
 - BiÕt vËn dông nh÷ng kiÕn thøc ®· ®­îc trang bÞ vµo mét sè t×nh huèng cô thÓ.
 2. KÜ n¨ng:
 - Häc sinh biÕt lµm bµi kiÓm tra kÕt hîp tr¾c nghiÖm vµ tù luËn.
 3. Th¸i ®é:
 - Cã ý thøc sö dông TiÕng ViÖt vµ c¸c quy t¾c TiÕng ViÖt trong nãi, viÕt.
II/ H×nh thøc kiÓm tra:
 Tr¾c nghiÖm + Tù luËn
III/ b¶ng ®Æc tr­ng 2 chiÒu(ma trËn):
 C¸c møc ®é
C¸c chñ ®Ò
NhËn biÕt
Th«ng hiÓu
VËn dông thÊp 
Tæng sè 
TN
TL
TN
TL
 TN
TL
TN 
TL
TiÕng ViÖt
Tæng sè:
TØ lÖ
* Tr­êng tõ vùng
1
(a,b)
 1,0
1
 1,0 
* BiÖt ng÷ XH
1
 (c)
 0,5 
1
 0,5 
* Tõ t­îng h×nh
* C©u ghÐp
1
 (d)
 0,5
2
(a,b)
 3,0
1
 0,5
 1
 3,0
* CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷
3
(a,b) 
 2,0
1 
 2,0
* Trî tõ, th¸n tõ, t×nh th¸i tõ
4
(a,b,c)
 3,0
1
 3,0 
 1,0
 1,0
 8,0
10,0
 10%
 10%
 80%
IV/ ĐÒ bµi:
 C©u 1: (2®) §äc kÜ ®o¹n v¨n sau vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái:
 “Råi chÞ tóm lÊy cæ h¾n, Ên giói ra cöa. Søc lÎo khoÎo cña anh chµng nghiÖn ch¹y kh«ng kÞp víi søc x« ®Èy cña ng­êi ®µn bµ lùc ®iÒn. H¾n ng· cháng quÌo trªn mÆt ®Êt, miÖng vÉn nham nh¶m thÐt trãi vî chång kÎ thiÕu s­u...” 
a. Thèng kª c¸c tõ cïng tr­êng tõ vùng: “Bé phËn c¬ thÓ ng­êi”?
--------------------------------------------------------------------------------------------
b. Thèng kª c¸c tõ cïng tr­êng tõ vùng: “Ho¹t ®éng cña ng­êi”?
--------------------------------------------------------------------------------------------
c. “Lùc ®iÒn” vµ “S­u” ®­îc xÕp vµo nhãm tõ nµo?
--------------------------------------------------------------------------------------------
d. “LÎo khoÎo” vµ “Cháng qoÌo” ®­îc xÕp vµo nhãm tõ nµo?
--------------------------------------------------------------------------------------------
C©u 2: (3®) H·y x¸c ®Þnh thµnh phÇn c©u, quan hÖ tõ vµ chØ ra mèi quan hÖ ý nghÜa gi÷a c¸c vÕ trong nh÷ng c©u ghÐp sau:
a. C¶nh vËt chung quanh t«i ®Òu thay ®æi v× chÝnh lßng t«i ®ang cã sù thay ®æi lín:
h«m nay t«i ®i häc. 
 (Thanh TÞnh)
b. KÕt côc, anh chµng “hÇu cËn «ng LÝ” yÕu h¬n chÞ chµng con män, h¾n bÞ chÞ nµy tóm tãc l¼ng cho mét c¸i ng· nhµo ra thÒm. 
 (Ng« TÊt Tè)
C©u 3: (2®) Dùa vµo kiÕn thøc ®· häc vÒ cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷, em h·y lËp s¬ ®å thÓ hiÖn cÊp ®é kh¸i qu¸t nghÜa cña nh÷ng nhãm tõ sau:
a. ¢m nh¹c, vò ®¹o, héi ho¹, ®iÖn ¶nh, nghÖ thuËt, ®iªu kh¾c.
b. Gi¸o viªn, b¸c sÜ, kÜ s­, nghÒ nghiÖp, luËt s­, c«ng nh©n.
C©u 4: (3®) §Æt 2 c©u cã sö dông trî tõ, 2 c©u cã sö dông th¸n tõ vµ 2 c©u cã sö dông t×nh th¸i tõ.
V/ §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm:
C©u 1:(2®) Mçi phÇn ®­îc 0,5®
a. Cæ, miÖng.
b. Tóm, Ên giói, ch¹y, x«, ®Èy, ng·, thÐt, trãi.
c. BiÖt ng÷ x· héi
d. Tõ t­îng h×nh.
C©u 2: (3®) Mçi phÇn ®­îc 1,5®
a. C¶nh vËt chung quanh t«i / ®Òu thay ®æi / v× / chÝnh lßng t«i / ®ang cã sù thay ®æi 
 c v qht c v
lín: / h«m nay/ t«i / ®i häc.
 tn c v
 -> VÕ 1 vµ 2: Quan hÖ Nguyªn nh©n – KÕt qu¶.
 VÕ 2 vµ 3: Quan hÖ gi¶i thÝch. 
b. KÕt côc,/ anh chµng “hÇu cËn «ng LÝ” / yÕu h¬n chÞ chµng con män,/ h¾n/ bÞ chÞ 
 qht c v c 
nµy tóm tãc l¼ng cho mét c¸i ng· nhµo ra thÒm.
 v
-> VÕ 1 vµ 2: Quan hÖ Nguyªn nh©n – KÕt qu¶.
C©u 3: (2®) Mçi phÇn ®­îc 1 ®iÓm. 
a. 
NghÖ thuËt
 ¢m nh¹c
 Vò ®¹o
 Héi ho¹
 §iÖn ¶nh
 §iªu kh¾c
b.
NghÒ nghiÖp
 Gi¸o viªn
 B¸c sÜ
 KÜ s­
 LuËt s­
 C«ng nh©n
C©u 4: (3®) HS tù ®Æt c©u. Mçi c©u ®óng ®­îc 0,5®.
*) Thu bµi:
 - HÕt giê gi¸o viªn thu bµi.
 - NhËn xÐt giê lµm bµi cña häc sinh.
*) H­íng dÉn häc bµi:
- Xem l¹i néi dung kiÕn thøc trong s¸ch, vë ®Ó tù rót kinh nghiÖm.
- ChuÈn bÞ tiÕt sau: ThuyÕt minh vÒ 1 thÓ lo¹i v¨n häc.
 ********************************************
Tổ CM duyệt
Tổ phó
Trần Thị Niềm
Ngày soạn: 5/12/2014	
Ngày dạy: 81,2,4 – 9/12/2014 
TiÕt 63
ThuyÕt minh vÒ mét thÓ lo¹i 
v¨n häc
I/ Môc tiªu bµi häc:
 Gióp häc sinh:
- HiÓu thÕ nµo lµ v¨n thuuyÕt minh vÒ 1 thÓ lo¹i VH. BiÕt quan s¸t, nhËn thøc vµ dïng kÕt qu¶ quan s¸t, nhËn thøc ®Ó suy ngÉm mµ lµm mét bµi v¨n thuyÕt minh.
- ThÊy ®­îc muèn lµm 1 bµi v¨n thuyÕt minh, chñ yÕu ph¶i dùa vµo quan s¸t, t×m hiÓu, tra cøu.
- GD häc sinh ý thøc t×m hiÓu vÒ c¸c thÓ lo¹i v¨n häc.
II/ ChuÈn bÞ:
 1. Gi¸o viªn:
 Tham kh¶o tµi liÖu, thiÕt kÕ bµi d¹y.
 Ghi c¸c vÝ dô ra b¶ng phô
 2. Häc sinh:
 Tr¶ lêi c¸c c©u hái vµo vë so¹n.
III/ C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc
 1. Ổn ®Þnh líp.
 2. KiÓm tra: Sù chuÈn bÞ cña HS.
 3. Bµi míi:
 Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi:
GV giíi thiÖu kh¸i qu¸t vÒ kiÓu bµi vµ môc tiªu tiÕt häc.
 Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
 Néi dung
 Ho¹t ®éng 2:
- Gäi HS ®äc ®Ò bµi
- Yªu cÇu HS ®äc râ rµng, m¹ch l¹c 2 bµi th¬ trªn.
H: Mçi bµi th¬ cã mÊy dßng? Mçi dßng cã mÊy ch÷?
H: Sè dßng, sè ch÷ cã b¾t buéc kh«ng? Cã thÓ thªm bít ®­îc kh«ng?
H: Nh÷ng tiÕng cã dÊu thanh nh­ thÕ nµo th× ®­îc gäi lµ vÇn b»ng? vÇn tr¾c?
H: Em h·y ghi l¹i hai bµi th¬ ®ã b»ng kÝ hiÖu B – T ? 
* Ghi chó:
 §èi
 Niªm
H: Suy ra luËt B-T cña thÓ th¬ nµy?
GV: +C¸c tiÕng ë vÞ trÝ 2, 4, 6 ë c¸c c©u ph¶i ®èi nhau vÒ thanh ®iÖu. Ph¶i lµ B-T-B hoÆc T-B-T. Ngoµi ra dßng trªn vµ dßng d­íi còng ph¶i ®èi thanh víi nhau ë c¸c vÞ trÝ Êy.-> Gäi lµ luËt.
 + ở c¸c vÞ trÝ 1, 3, 5 cña c©u trªn mµ trïng víi tiÕng ë vÞ trÝ 1, 3, 5 cña c©u d­íi th× gäi lµ niªm.
=> Bµi th¬ kh«ng ®óng luËt th× gäi lµ thÊt luËt; kh«ng ®óng niªm th× gäi lµ thÊt niªm.
GV: VÇn lµ bé phËn cña tiÕng, kh«ng kÓ dÊu thanh vµ phô ©m ®Çu (nÕu cã). Nh÷ng tiÕng cã bé phËn vÇn gièng nhau lµ nh÷ng tiÕng hiÖp vÇn víi nhau.
H: h·y cho bÕt mçi bµi th¬ cã nh÷ng tiÕng nµo hiÖp vÇn víi nhau?
H: C¸c vÞ trÝ hiÖp vÇn n»m ë tiÕng thø mÊy trong dßng th¬? Vµ cô thÓ ë nh÷ng dßng nµo?
GV: Th¬ muèn nhÞp nhµng th× ph¶i ng¾t nhÞp, chç ng¾t nhÞp ®äc h¬i ngõng l¹i. Chç ng¾t nhÞp còng ®¸nh dÊu mét chç ngõng cã nghÜa.
H: H·y cho biÕt c©u th¬ 7 tiÕng trong bµi ®­îc ng¾t nhÞp nh­ thÕ nµo?
 Ho¹t ®éng 3:
H: PhÇn më bµi yªu cÇu ®iÒu g×?
H: Víi nh÷ng kiÕn thøc ®· tÝch luü, thu thËp ®­îc, em sÏ ®Þnh nghÜa nh­ thÕ nµo? 
GV: VD: Th¬ TNBC lµ mét thÓ th¬ th«ng dông cã tõ thêi nhµ §­êng bªn TQ, ®­îc c¸c nhµ th¬ VN rÊt ­a chuéng. C¸c nhµ th¬ cña chóng ta ®· cã rÊt nhiÒu t¸c phÈm viÕt theo luËt th¬ nµy b»ng ch÷ H¸n hoÆc ch÷ N«m.
H: NhiÖm vô chÝnh cña phÇn th©n bµi?
H: Cô thÓ, ®ã lµ nh÷ng ®Æc ®iÓm nµo?
H: PhÇn kÕt bµi ph¶i lµm nh­ thÕ nµo?
-> GV chèt l¹i, ®­a ra ghi nhí
- Gäi HS ®äc
 Ho¹t ®éng 4
- Gäi HS ®äc néi dung vµ yªu cÇu BT.
- GV h­íng dÉn HS lËp dµn ý.
I/ Tõ quan s¸t ®Õn m« t¶, thuyÕt minh ®Æc ®iÓm mét thÓ lo¹i v¨n häc.
§Ò bµi: ThuyÕt minh ®Æc ®iÓm thÓ th¬ thÊt ng«n b¸t có.
1. Quan s¸t: 
a. §äc l¹i hai bµi th¬:
- Vµo nhµ ngôc Q§ c¶m t¸c
- §Ëp ®¸ ë C«n L«n
b. NhËn diÖn thÓ th¬
- Mçi bµi cã 8 c©u (B¸t có)
- Mçi c©u cã 7 ch÷ (ThÊt ng«n)
-> B¾t buéc, kh«ng thÓ thªm bít.
c. LuËt b»ng tr¾c:
*Bµi “Vµo nhµ ngôc Q§ c¶m t¸c”:
T B B T T B B
T T B B T T B
T T B B B T T
T B T T T B B
T B B T B B T
T T B B T T B
B T T B B T T
B B B T T B B
*Bµi “§Ëp ®¸ ë C«n L«n”:
B b t t t b b
B t b b t t b
T t T b b t t
B b t t t b b
T b b t b b t
B t b b t t b
T t T b b t T
B b b t t b b
-> NhÊt tam ngò bÊt luËn
 NhÞ tø lôc ph©n minh.
d. §Æc ®iÓm vÒ vÇn:
- Bµi “Vµo ...c¶m t¸c”: 
L­u- tï- ch©u- thï- ®©u (vÇn B)
- Bµi “§Ëp ®¸...”:
L«n- non- hßn- son- con (vÇn B)
-> Gieo ë cuèi c©u 1 vµ cuèi c¸c c©u 2, 4, 6, 8. C¶ bµi chØ ®­îc gieo 1 vÇn, gäi lµ “®éc vËn”.
e. Ng¾t nhÞp:
- Th­êng lµ nhÞp 4/3.
2. LËp dµn ý:
a. Më bµi:
 Nªu ®Þnh nghÜa chung vÒ thÓ th¬.
b. Th©n bµi: Giíi thiÖu c¸c ®Æc diÓm cña thÓ th¬:
- Sè c©u, sè ch÷
- Quy luËt B – T
- C¸ch gieo vÇn
- C¸ch ng¾t nhÞp.....
c. KÕt bµi:
C¶m nhËn cña ng­êi viÕt vÒ vÎ ®Ñp, nh¹c ®iÖu cña thÓ th¬.
* Ghi nhí: (SGK-154)
II/ LuyÖn tËp:
* §äc bµi ®äc thªm: “TruyÖn ng¾n”
 Bµi tËp 1
a. Më bµi: §Þnh nghÜa truyÖn ng¾n
b. Th©n bµi: Giíi thiÖu c¸c yÕu tè cña truyÖn:
- YÕu tè tù sù: Lµ yÕu tè chÝnh quyÕt ®Þnh sù tån t¹i cña truyÖn ng¾n.
- Sù viÖc chÝnh: L·o H¹c gi÷ tµi s¶n l¹i cho con trai b»ng mäi gi¸.
- Nh©n vËt chÝnh: L·o H¹c – 1 l·o n«ng nghÌo khæ, bÊt h¹nh nh­ng chÊt ph¸c, ®«n hËu, th­¬ng con.
- Sù viÖc phô: Con trai l·o H¹c ®i phu, L·o H¹c víi cËu Vµng, Víi «ng gi¸o...
- Nh©n vËt phô: ¤ng gi¸o, con trai l·o H¹c, Binh T­, Vî «ng gi¸o...
- YÕu tè MT, BC vµ ®¸nh gi¸: Lµ yªó tè bæ trî, gióp truyÖn sinh ®éng, hÊp dÉn (®an xen vµo c¸c yÕu tè tù sù)
c. KÕt bµi: NhËn xÐt ®¸nh gi¸ cña ng­êi viÕt vÒ truyÖn ng¾n.
4. Cñng cè:
Yªu cÇu HS nh¾c l¹i dµn ý cña kiÓu bµi thuyÕt minh vÒ 1 thÓ lo¹i VH.
5.H­íng dÉn häc bµi:
- Häc theo qu¸ tr×nh ph©n tÝch vÝ dô
- Häc thuéc ghi nhí vµ dµn ý
- So¹n bµi: Muèn lµm th»ng cuéi (TiÕt sau GV h­íng dÉn ®äc thªm).
 ********************************************
Ngày soạn: 5/12/2014	
Ngày dạy: 81,2,4 – 10/12/2014 
TiÕt 64
¤n tËp TiÕng ViÖt
I/ Môc tiªu bµi häc:
 Gióp häc sinh:
- N¾m ®­îc c¸c kiÕn thøc vÒ tõ vùng vµ ng÷ ph¸p TiÕng ViÖt ®· häc trong häc k× I.
- RÌn kÜ n¨ng sö dông TiÕng VÖt trong nãi, viÕt vµ cã ý thøc cñng cè, tÝch hîp ngang víi phÇn V¨n vµ TËp lµm v¨n.
- Cã th¸i ®é tr©n träng, yªu quý TV.
II/ ChuÈn bÞ:
 1. Gi¸o viªn:
 Tham kh¶o tµi liÖu, hÖ thèng ho¸ kiÕn thøc.
 Tr¶ lêi c©u hái vµ lµm c¸c bµi tËp trong SGK
 2. Häc sinh:
 Tr¶ lêi c¸c c©u hái,lµm bµi tËp vµo vë so¹n.
III/ C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc
 1. Ổn ®Þnh líp.
 2. KiÓm tra: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña HS
 3. Bµi míi:
 Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi:
 Trong ch­¬ng tr×nh TiÕng ViÖt ®· häc ë häc k× I- Líp 8, chóng ta ®· ®­îc t×m hiÓu c¶ kiÕn thøc vÒ phÇn tõ vùng còng nh­ phÇn ng÷ ph¸p. Bµi häc h«m nay sÏ gióp c¸c em hÖ thèng hãa kiÕn thøc vµ vËn dông kiÕn thøc ®· häc vµo mét sè t×nh huèng, bµi tËp thùc hµnh cô thÓ 
 Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
 Néi dung
 Ho¹t ®éng 2: 
H: ThÕ nµo lµ tõ cã nghÜa réng vµ tõ cã nghÜa hÑp? Cho vÝ dô?
H: Mét tõ võa cã nghÜa réng võa cã nghÜa hÑp lµ nh­ thÕ nµo? H·y gi¶i thÝch?
H: TÝnh chÊt réng hÑp cña nghÜa tõ ng÷ lµ t­¬ng ®èi hay tuyÖt ®èi? T¹i sao?
-> ChØ lµ tg ®èi v× nã phô thuéc vµo ph¹m vi nghÜa cña tõ ng÷ nµy so víi tõ ng÷ #
GV: C¸c tõ ng÷ th­êng gÆp trong mèi quan hÖ so s¸nh vÒ ph¹m vi nghÜa chØ tån t¹i trong tõng v¨n c¶nh. Do ®ã tÝnh chÊt réng – hÑp cña chóng chØ lµ t­¬ng ®èi.
H: ThÕ nµo lµ tr­êng tõ vùng? Cho VD?
H: Ph©n biÖt cÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷ víi tr­êng tõ vùng? ChoVD?
-> CÊp ®é kqu¸t cña nghÜa tõ ng÷ nãi vÒ mèi quan hÖ bao hµm nhau gi÷a c¸c tõ ng÷ cïng lo¹i.
 VD: Thùc vËt (DT) bao hµm: C©y, cá, hoa (DT) vµ C©y, cá, hoa l¹i bao hµm: C©y dõa, cá gµ, hoa mai(DT).
-> Tr­êng TV lµ tËp hîp nh÷ng tõ cã Ýt nhÊt 1 nÐt chung vÒ nghÜa nh­ng c¸c tõ trong tr­êng TV cã thÓ kh¸c nhau vÒ tõ lo¹i.
 VD: Tr­êng TV “Ng­êi”:
 + Chøc vô cña ng­êi: Gi¸m ®èc, hiÖu tr­ëng, chñ tÞch (DT)
+ PhÈm chÊt trÝ tuÖ cña ng­êi: Th«ng minh, s¸ng suèt, ngu ®Çn.(TÝnh tõ).
H: ThÕ nµo lµ tõ t­îng h×nh? Cho vÝ dô?
H: ThÕ nµo lµ tõ t­îng thanh? Cho VD?
H: ThÕ nµo lµ tõ ng÷ ®Þa ph­¬ng? Cho VD?
H: ThÕ nµo lµ biÖt ng÷ x· héi? Cho VD? 
H: ThÕ nµo lµ nãi qu¸? 
-> Lµ bp tu tõ phãng ®¹i quy m«, møc ®é, tÝnh chÊt cña svËt, ht­îng ®c miªu t¶ nh»m nhÊn m¹nh, g©y Ên t­îng, t¨ng søc b.c¶m.
H: ThÕ nµo lµ nãi gi¶m, nãi tr¸nh?
-> Lµ bp dïng c¸ch diÔn ®¹t tÕ nhÞ, uyÓn chuyÓn, tr¸nh g©y c¶m gi¸c qu¸ ®au buån, ghª sî , nÆng nÒ hoÆc tr¸nh th« tôc, thiÕu lsù
 Ho¹t ®éng 3:
- Gäi HS ®äc yªu cÇu vµ lµm bµi.
H: h·y gi¶ thÝch nh÷ng tõ ng÷ cã nghÜa hÑp trong s¬ ®å trªn?
H: T×m trong ca dao c¸c bµi cã sö dông biÖn ph¸p tu tõ nãi qu¸, nãi gi¶m, nãi tr¸nh?
H: ViÕt 2 c©u trong ®ã cã sö dông tõ t­îng h×nh vµ tõ t­îng thanh?
Ho¹t ®éng 4:
H: Trî tõ lµ g×? Cho vÝ dô?
-> Lµ nh÷ng tõ chuyªn ®i kÌm trong c©u cã t¸c dông nhÊn m¹nh hoÆc biÓu thÞ th¸i ®é ®¸nh gi¸ sù vËt sù viÖc ®­îc nãi trong c©u
H: Th¸n tõ lµ g×? Cho vÝ dô?
-> Lµ nh÷ng tõ dïng lµm dÊu hiÖu béc lé t×nh c¶m, c¶m xóc, th¸i ®é cña ng­êi nãi hoÆc biÓu thÞ t/c¶m, c/xóc.
H: T×nh th¸i tõ lµ g×? Cho vÝ dô?
-> Lµ nh÷ng tõ ®­îc thªm vµo c©u ®Ó cÊu t¹o c©u nghi vÊn, cÇu khiÕn, c¶m th¸n hoÆc béc lé s¾c th¸i t/c¶m cña ng­êi nãi.
H: Cã ®­îc sö dông t×nh th¸i tõ mét c¸ch tïy tiÖn kh«ng? T¹i sao?
-> Kh«ng ®­îc sd tuú tiÖn (v× nã cßn liªn quan ®Õn s¾c th¸i t×nh c¶m) nªn ph¶i chó ý ®Õn thø bËc, tuæi t¸c, quan hÖ XH vµ t×nh c¶m.
H: C©u ghÐp cã cÊu t¹o nh­ thÕ nµo? Cho VD? 
H: Cã nh÷ng ph­¬ng tiÖn nµo ®Ó nèi c¸c vÕ trong c©u ghÐp?
-> Dïng tõ ng÷: qht, cÆp qht, chØ tõ, ®¹i tõ
 Dïng dÊu c©u: phÈy, hai chÊm, chÊm phÈy.
H: C¸c vÕ trong c©u ghÐp cã thÓ cã nh÷ng mèi quan hÖ ý nghÜa nh­ thÕ nµo? Nªu mét sè mèi quan hÖ mµ em biÕt?
Ho¹t ®éng 5:
H: §Æt c©u cã sö dông trî tõ, th¸n tõ, t×nh th¸i tõ?
- Gäi HS ®äc yªu cÇu vµ néi dung ®o¹n trÝch.
- HS lµm viÖc c¸ nh©n vµ nªu kÕt qu¶.
- Gäi HS ®äc yªu cÇu.
- GV h­íng dÉn l¹i.
- Hs lµm bµi vµ nªu kÕt qu¶.
I/ Tõ vùng
1. LÝ thuyÕt:
a. CÊp ®é kh¸i qu¸t cña nghÜa tõ ng÷
b. Tr­êng tõ vùng
c. Tõ t­îng h×nh, tõ t­îng thanh
d. Tõ ng÷ ®Þa ph­¬ng vµ biÖt ng÷ x· héi
e. Nãi qu¸, nãi gi¶m nãi tr¸nh.
2. Thùc hµnh:
a. 
 TruyÖn DG
TruyÒn thuyÕt
 Cæ
 tÝch
Ngô ng«n
TruyÖn c­êi
b. 
+ Bao giê tr¹ch ®Î ngän ®a
 S¸o ®Î d­íi n­íc th× ta lÊy m×nh.
-> Nãi qu¸=> Kh¼ng ®Þnh kh«ng bao giê cã chuyÖn nh­ vËy x¶y ra.
+ Giã ®­a c©y c¶i vÒ trêi 
Rau r¨m ë l¹i chÞu lêi ®¾ng cay
-> Nãi gi¶m nãi tr¸nh=> Tr¸nh g©y c¶m gi¸c ®au buån.
c. 
+ C«n S¬n suèi ch¶y r× rÇm
Ta nghe nh­ tiÕng ®µn cÇm bªn tai
-> T­îng thanh
+ Lom khom d­íi nói tiÒu vµi chó
 L¸c ®¸c bªn s«ng chî mÊy nhµ
-> T­îng h×nh
II/ Ng÷ ph¸p:
1. LÝ thuyÕt:
a. Trî tõ
b. Th¸n tõ
c. T×nh th¸i tõ
d. C©u ghÐp
2. Thùc hµnh:
a. §Æt c©u:
+ A! MÑ ®· vÒ! Nh­ng mµ mÑ mua cho con mçi hai chiÕc bót th«i µ?
+ Anh lµm bÈn s¸ch cña t«i µ?
- Kh«ng!
- Anh ®õng chèi n÷a. ChÝnh anh h«m qua m­în t«i quyÓn s¸ch nµy, lóc Êy b×a cña nã cßn tr¾ng nguyªn.
b. 
C©u 1 lµ c©u ghÐp
- NÕu t¸ch ra: còng ®­îc. Nh­ng t¸ch ra thµnh 3 c©u ®¬n nh­ vËy, mèi liªn hÖ, sù liªn tôc cña 3 sù vËt d­¬ng nh­ kh«ng ®­îc thÓ hiÖn râ b»ng khi gép thµnh 3 vÕ cña 1 c©u ghÐp.
c. 
C©u 1: Lµ c©u ghÐp.
 (Nèi b»ng qht “còng nh­”)
C©u 3: Lµ c©u ghÐp.
 (Nèi b»ng qht “bëi v×”)
4. Cñng cè: GV hÖ thèng néi dung bµi
5. H­íng dÉn häc bµi:
 - §äc l¹i c¸c bµi häc cã liªn quan
 - Häc theo qu¸ tr×nh «n tËp
 - Häc thuéc c¸c kh¸i niÖm, lÊy thªm vÝ dô minh ho¹
 - ChuÈn bÞ dµn ý ®Ó tiÕt sau tr¶ bµi TLV sè 3.
*****************************************************
Ngày soạn: 5/12/2014	
Ngày dạy: 82 – 12/12; 81 – 13/12; 84 – 10/12/2014 
 TiÕt 65
Tr¶ bµi TËp lµm v¨n sè 3
I/ Môc tiªu bµi häc:
 Gióp häc sinh:
 - Cñng cè l¹i kiÕn thøc vÒ kiÓu bµi thuyÕt minh vÒ mét thø ®å dïng.
 -ThÊy ®­îc ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm cña bµi lµm tõ ®ã cã ý thøc söa ch÷a, bæ sung vµ häc hái tri thøc.
 - RÌn kÜ n¨ng diÔn ®¹t, dïng tõ ®Æt c©u chÝnh x¸c.
II/ ChuÈn bÞ:
 1. Gi¸o viªn:
 ChÊm, ch÷a bµi, ph©n lo¹i bµi kiÓm tra. 
 NhËn xÐt, thèng kª ­u, nh­îc ®iÓm. 
 2. Häc sinh:
 ¤n l¹i lÝ thuyÕt
 X©y dùng dµn ý chi tiÕt cho ®Ò bµi TLV
III/ C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc
 1. Ổn ®Þnh líp.
 2. KiÓm tra bµi cò:
 3. Bµi míi:
 GV nªu môc tiªu tiÕt häc ®Ó Hs n¾m ®­îc néi dung.
 Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
 Néi dung
Ho¹t ®éng 1: 
* GV yªu cÇu HS ®äc ®Ò bµi 
H: Em h·y x¸c ®Þnh thÓ lo¹i, ®èi t­îng vµ yªu cÇu cña ®Ò bµi?
H: Víi ®Ò bµi nµy, phÇn më bµi em sÏ viÕt nh­ thÕ nµo?
H: PhÇn th©n bµi sÏ cã nh÷ng ý nµo? C¸ch triÓn khai c¸c ý ®ã?
H: KÕt luËn em sÏ viÕt nh­ thÕ nµo?
Ho¹t ®éng 2:
GV:
+ Mét sè em tr×nh bµy rÊt s¹ch ®Ñp.
+ Bè côc râ rµng
+ Kh«ng sai chÝnh t¶
GV: 
+ N¾m ch¾c yªu cÇu, ®èi t­îng thuyÕt minh
+ BiÕt sö dông mét sè ph­¬ng ph¸p thuyÕt minh phæ biÕn.
+ Tri thøc ®­îc cung cÊp kh¸ ®Çy ®ñ.
GV: 
+ NhiÒu bµi tr×nh bµy bÈn, g¹ch xo¸ nhiÒu.
+ Ch÷ viÕt xÊu, khã ®äc.
+ Bè côc ch­a râ rµng.
GV: 
+ DiÔn ®¹t cßn lñng cñng, c¸c phÇn, ®o¹n ch­a râ rµng.
+ Dïng tõ ch­a chÝnh x¸c
+ C©u dµi, ch­a sö dông dÊu c©u
+ Cung cÊp tri thøc cßn s¬ sµi hêi hît , thiÕu chÝnh x¸c 
+ Lçi chÝnh t¶, , viÕt t¾t nhiÒu.
- C©y bót nªu lªn nhiÒu c«ng dông
 -> C©y bót cã rÊt nhiÒu c«ng dông
- Lß xo gióp ngßi bót thß ra thôt vµo
 ->Lß xo vµ bé phËn bÊm gióp ngßi bót ®­îc ®Èy xuèng khi viÕt vµ bËt lªn khi kh«ng cßn sö dông n÷a.
- C©y bót ®em l¹i kinh tÕ cao -> Thu nhËp 
- Nguyªn t¾c ho¹t ®éng -> Nguyªn lÝ
- GV: Nªu c¸c tõ viÕt sai:
 Giuét bót, ch¬n, ...
- Gäi HS nªu c¸ch viÕt ®óng.
Ho¹t ®éng 3:
- §äc mÉu bµi lµm tèt
- GV tr¶ bµi cho HS 
- Gäi ®iÓm, ghi ®iÓm vµo sæ.
I/ X¸c lËp yªu cÇu cña ®Ò bµi
1.§Ò bµi:
2. Yªu cÇu:
- KiÓu bµi: ThuyÕt minh vÒ 1 thø ®å dïng.(®å vËt)
- §èi t­îng: C©y bót m¸y hoÆc bót bi
- Yªu cÇu: Cung cÊp cho ng­êi ®äc: CÊu t¹o, nguyªn lÝ ho¹t ®éng, c«ng dông, c¸ch sö dông vµ b¶o qu¶n.
3. Dµn ý: ®· nªu trong tiÕt kiÓm tra.
II/ NhËn xÐt:
1. ¦u ®iÓm.
a. H×nh thøc
b. Néi dung
2. H¹n chÕ:
a. VÒ h×nh thøc: 
b. VÒ néi dung
3. Ch÷a lçi
a. Lçi diÔn ®¹t
b. Lçi dïng tõ:
c. Lçi chÝnh t¶.
III. Tr¶ bµi, gäi ®iÓm:
4. Cñng cè:
Yªu cÇu HS nh¾c l¹i dµn ý cña kiÓu bµi thuyÕt minh vÒ 1 ®å dïng.
5.H­íng dÉn häc bµi:
- Rót kinh nghiÖm tõ bµi cña m×nh vµ cña c¸c b¹n
- Bæ sung, söa ch÷a vµ viÕt l¹i bµi viÕt vµo vë bµi tËp.
- So¹n bµi: ¤ng ®å.
 ***********************************************
Ngày soạn: 5/12/2014	
Ngày dạy: 82 – 12/12; 81,4 – 13/12/2014 
TiÕt 66
¤ng ®å
 (Vò §×nh Liªn)
I/ Môc tiªu bµi häc:
 Gióp häc sinh:
- C¶m nhËn ®­îc t×nh c¶nh tµn t¹ cña nh©n vËt «ng ®å. Qua ®ã thÊy ®­îc niÒm c¶m th­¬ng vµ nçi nhí tiÕc ngËm ngïi cña t¸c gi¶ ®èi víi c¶nh cò ng­êi x­a, g¾n víi mét nÐt ®Ñp v¨n ho¸ cæ truyÒn cña DT; ThÊy ®­îc søc truyÒn c¶m, nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña bµi th¬.
- RÌn kÜ n¨ng c¶m thô, ph©n tÝch th¬ ngò ng«n
- GD häc sinh lßng tù hµo tr­íc nh÷ng gi¸ trÞ nh©n v¨n cña DT.
II/ ChuÈn bÞ:
 1. Gi¸o viªn:
 Tham kh¶o tµi liÖu, thiÕt kÕ bµi d¹y.
 2. Häc sinh:
 §äc tr­íc bµi th¬, ®äc chó thÝch
 Tr¶ lêi c¸c c©u hái vµo vë so¹n.
III/ C¸c ho¹t ®éng d¹y - häc
 1. Ổn ®Þnh líp.	
 2. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ cña HS
 3. Bµi míi:
 Ho¹t ®éng 1: Giíi thiÖu bµi:
 Nãi ®Õn nho häc lµ nãi ®Õn mét nÒn v¨n hãc du nhËp vµo n­íc ta kh«ng d­íi 1 ngµn n¨m. Nã g¾n víi biÕt bao buån vui, båi ®¾p nªn biÕt bao mèi quan hÖ, nã t¹o ra lÏ sèng con ng­êi....Êy lµ mét nÒn v¨n minh truyÒn gi÷ tõ ®êi nµy sang ®êi kh¸c. Nh­ng tr­íc nh÷ng ®æi thay cña lÞch sö, cña 1 nÒn v¨n minh kh¸c ®ang tiÕn vµo x· héi VN ®Çu thÕ kØ XX, nã ®· lµm r¹n nøt, lµm ®æ vì nh÷ng g× tr­íc ®ã t­ëng nh­ tr­êng cöu, m·i m·i kh«ng thÓ ®æi thay. VËy tr­íc nh÷ng ®æi thay ®ã, nhµ th¬ Vò §×nh Liªn- mét nhµ th¬ trµn ®Çy t×nh th­¬ng ng­êi vµ niÒm hoµi cæ cã nh÷ng suy nghÜ g×?
 Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
 Néi dung
 Ho¹t ®éng 2:
H: Qua chuÈn bÞ bµi ë nhµ, em h·y giíi thiÖu ®«i nÐt vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm?
-> GV: T¸c gi¶ Vò §×nh Liªn tham gia phong trµo th¬ míi tõ nh÷ng ngµy ®Çu.
-> Hai nguån thi c¶m chÝnh trong th¬ «ng lµ: t×nh th­¬ng ng­êi vµ niÒm hoµi cæ.
-> Bµi th¬: “¤ng ®å” ®­îc ®¨ng trªn b¸o “Tinh hoa”, tuyÓn tËp “Thi nh©n VN” vµ ®­îc coi lµ bµi th¬ kiÖt t¸c cña Vò §×nh Liªn.
 Ho¹t ®éng 3:
GV: H­íng dÉn c¸ch ®äc
 §äc râ rµng, thÓ hiÖn khi trÇm trå ngîi ca, khi ngËm ngïi nuèi tiÕc. 
- GV ®äc mÉu, gäi HS ®äc.
- NhËn xÐt c¸ch ®äc cña HS
- Gi¶i thÝch tõ khã: 1, 2, 6.
 Ho¹t ®éng 4:
H: Bµi th¬ nµy ®­îc viÕt theo thÓ th¬ nµo ?
-> Th