Giáo án Ngữ văn lớp 8

A. Mục tiêu cần đạt:

- Ôn tập lại các kiến thức về cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ, trưòng từ vựng.

- Rèn kĩ năng cảm thụ văn học qua bài “Tôi đi học” của Thanh Tịnh.

B. Chuẩn bị:

Thầy: Các dạng bài tập

Trò: Ôn tập

C. Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học:

1. Kiểm tra: sự chuẩn bị

2. Ôn tập

 

doc 103 trang Người đăng trung218 Lượt xem 1502Lượt tải 1 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Ngữ văn lớp 8", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Ó linh ho¹t kÕt hîp víi ng«i kÓ phï hîp.
C©u 2: TËp hîp tõ ng÷ ®­îc gäi lµ Tr­êng tõ vùng khi c¸c tõ trong tËp hîp ®ã:
Cã cïng tõ lo¹i. B. Cã cïng chøc n¨ng có ph¸p chÝnh;
C. Cã Ýt nhÊt mét nÐt nghÜa chung D. Cã h×nh thøc ng÷ ©m gièng nhau.
C©u 3: Cã thÓ ®­a yÕu tè miªu t¶ vµo trong v¨n b¶n tù sù d­íi h×nh thøc:
Miªu t¶ cµng nhiÒu chi tiÕt cµng tèt.
Miªu t¶ ë mäi sù viÖc.
Miªu t¶ b»ng mét vµi tõ ng÷ thËt ®¾t.
Miªu t¶ hîp lý, nh­: ngo¹i h×nh, tÝnh c¸ch nh©n vËt; khung c¶nh; hµnh ®éng cña nh©n vËt...
C©u 4: Trî tõ “®Õn” trong c©u “T«i d¹y nã ®Õn khæ mµ nã vÉn kh«ng hiÓu.” cã chøc n¨ng:
A. NhÊn m¹nh h¬n møc ®é khæ; B. BiÓu lé c¶m xóc ®au xãt.
C. ThÓ hiÖn sù khinh th­êng; D. §¸nh gi¸ n¨ng lùc mét ng­êi.
2. Bµi tËp 2 (1,5®): Ph©n tÝch ng÷ ph¸p cña c¸c c©u ghÐp sau:
 a. Lßng t«i cµng th¾t l¹i, khãe m¾t t«i ®· cay cay. 
 b. L·o chöi yªu nã (vµ) l·o nãi víi nã nh­ nãi víi mét ®øa ch¸u.
PhÇn II: Tù luËn
Bµi tËp 3: C¶m nhËn cña em vÒ hai c©u th¬: 
 “VÉn lµ hµo kiÖt, vÉn phong l­u
 Ch¹y mái ch©n th× h·y ë tï”
 (Vµo nhµ ngôc Qu¶ng §«ng c¶m t¸c – Phan Béi Ch©u)
Bµi tËp 4: Giíi thiÖu vÒ nãn l¸
* §¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm
PhÇn I: Tr¾c nghiÖm (2.5®)
 1. Bµi tËp 1 (1® - mçi c©u ®óng cho 0.25®): 1B, 2C, 3D, 4D
 2. Bµi tËp 2: (1.5® - mçi c©u ®óng cho 0.75®)
 a. Lßng t«i/ cµng th¾t l¹i, khãe m¾t t«i/ ®· cay cay. 
 C1 V1 C2 V2
 b. L·o /chöi yªu nã (vµ) l·o /nãi víi nã nh­ nãi víi mét ®øa ch¸u.
 C1 V1 C2 V2
PhÇn II: Tù luËn
3. Bµi tËp 3 (2.5®)
- §iÖp tõ "vÉn": sang träng cña bËc anh hïng kh«ng thay ®æi trong bÊt cø hoµn c¶nh nµo. C¸c tõ ''hµo kiÖt'', ''phong l­u'' cho ta h×nh dung vÒ 1 con ng­êi cã tµi, cã chÝ nh­ bËc anh hïng, phong th¸i ung dung, ®µng hoµng.(1®)
- NhÞp th¬ thay ®æi tõ 4/3=> 3/4 pha chót ®ïa vui hãm hØnh. Nhµ tï lµ n¬i giam h·m, ®¸nh ®Ëp, mÊt tù do mµ ng­êi yªu n­íc coi lµ n¬i t¹m nghØ ch©n trong con ®­êng cøu n­íc. Phan Béi Ch©u ®· biÕn nhµ tï thµnh tr­êng häc CM quan niÖm sèng vµ ®Êu tranh cña Phan Béi Ch©u vµ cña c¸c nhµ CM nãi chung. Giäng ®iÖu cña 2 c©u nµy võa cøng cái, võa mÒm m¹i diÔn t¶ néi t©m c©n b»ng, b×nh th¶n kh«ng hÒ c¨ng th¼ng hoÆc u uÊt cho dï c¶nh ngé tï ngôc lµ bÊt b×nh th­êng. Hai c©u th¬ kh«ng chØ thÓ hiÖn t­ thÕ, tinh thÇn, ý chÝ cña ng­êi anh hïng CM trong nh÷ng ngµy ®Çu ë tï mµ cßn thÓ hiÖn quan niÖm cña «ng vÒ cuéc ®êi vµ sù nghiÖp.(1.5®)
4. Bµi tËp 4 (5®): Giíi thiÖu vÒ nãn l¸
 a.Më bµi(0.25®)
Nãn l¸ cã lÞch sö l©u ®êi ®· kh¾c trªn trèng ®ång Ngäc Lò, trªn th¹p ®ång §µo ThÞnh vµo kháang 2500-3000 n¨m. Nãn l¸ gÇn víi ®êi sèng t¹o nhiÒu nÐt b×nh dÞ, ®oan trang, yªu kiÒu, duyªn d¸ng cho ng­êi con g¸i ViÖt Nam vµ thùc tiÔn víi ®êi sèng n«ng nghiÖp, mét n¾ng hai s­¬ng.
b. Th©n bµi (4.5®)
- Nguån gèc
- CÊu t¹o, nguyªn liÖu vµ c¸ch lµm
+ Víi c©y m¸c s¾c, hä chuèt tõng sîi tre thµnh 16 nan vµnh mét c¸ch c«ng phu råi uèn thµnh vßng trßn trÞa bãng bÈy.
+ L¸ cä ph¬i kh« ,ng­êi mua ph¶i ph¬i l¸ vµo s­¬ng ®ªm cho bít ®é gißn vµ cã mµu tr¾ng xanh.
 + Cã ®­îc nan nãn, l¸ nãn ng­êi ta dïng c¸i khung h×nh chãp ,cã 6 c©y s­ên chÝnh ®Ó gµi 16 c¸i vµnh nãn lín nhá kh¸c nhau lªn khung. Bµn tay ng­êi thî tho¨n tho¾t kluån mòi kim len xuèng sao cho lç kh©u thËt kÝn .nguêi thî khÐo cßn cã tµi lÈn chØ,khÐo lÐo giÊu nh÷ng nót næi vµo trong.ChiÕc nãn khi hßan chØnh võa bÒn võa ®Ñp ,soi lªn ¸nh mÆt trêi thÊy kÝn ®Òu
- Nãn l¸ ë ViÖt Nam cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau:Nãn dÊu ,nãn quai thao, nãn thóng, nãn khua, nãn bµi th¬....Cã thÓ kÓ ®Õn lµng Phó Cam næi tiÕng víi nãn bµi th¬ HuÕ ®· xinh ë d¸ng l¹i nh· ë mµu,máng nhÑ,soi lªn ¸nh s¸ng thÊy râ nh÷ng h×nh træ giÊy vÒ phong c¶nh HuÕ kÌm theo líi th¬ cµi ë hai líp l¸.Hay x· NghÜa Ch©u(NghÜa H­ng) tõ l©u næi tiÕng víi nghÒ lµm nãn thanh thãat ,bÒn ®Ñp.Råi nãn Gß G¨ng ë B×nh §Þnh,Nãn l¸ ë lµng Chu«ng (Thanh Oai, Hµ T©y), tÊt c¶ t« ®Ñp thªm cho nÐt v¨n hãa nãn ®éc ®¸o cña ViÖt Nam.
- Còng chÝnh v× mang ®Çy tÝnh nghÖ thuËt mµ con ng­êi lu«n biÕt tr©n träng s¶n vËt v¨n hãa nµy.Vµ råi, tÊt nhiªn,chiÕc nãn l¸ ®i vµo th¬ ca nhÑ nhµng nh­ mÆc nhiªn ph¶i vËy. 
- H×nh ¶nh chiÕc nãn l¸ trong m¾t nhµ th¬ lµ h×nh ¶nh cña ng­êi thiÕu n÷ th¬ ng©y trong tµ ¸o dµi thanh khiÕt,cña ng­êi phô n÷ méc m¹c ch©n t×nh g¾n ®êi víi m¶nh ruéng quª h­¬ng,cña nh÷ng mèi t×nh thÇm kÝn göi qua bµi th¬ dÊu trong nãn l¸.
c. KÕt bµi (0.25®): Kh¼ng ®Þnh vai trß cña nãn
 Mçi chiÕc nãn cã mét linh hån riªng ,mét ý nghÜa riªng. HiÖn nay ,ViÖt Nam ta cã ®Õn hµng chôc läai nãn cæ truyÒn kh¸c nhau,chøng minh cho nÒn v¨n hãa vµ ®Ëm s¾c nghÖ thuËt.§êi sèng v¨n minh,ph¸t triÓn nhung nãn l¸ ViÖt Nam vÉn thuÇn tóy nguyªn h×nh cña nã :gi¶n dÞ,duyªn d¸ng, ë bÊt cø n¬i ®©u,tõ rõng s©u hÎo l¸nh,trªn ®ång ruéng mªnh m«ng,däc theo s«ng dµi biÓn c¶,®Òu thÊy chiÕc nãn l¸ ngµn ®êi kh«ng ®æi thay. 
 3. Cñng cè, h­íng dÉn vÒ nhµ:
 - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp 
 - ChuÈn bÞ s¸ch HKII, so¹n bµi tiÕp theo
TuÇn 20
Ngµy so¹n: /1/08
Ngµy d¹y: 
Buæi 19
A. Môc tiªu cÇn ®¹t:
- ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Nhí rõng
B. ChuÈn bÞ: 
ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp 
Trß: ¤n tËp
C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc:
1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ
2. ¤n tËp
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
§Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ “Nhí rõng” cña ThÕ L÷? 
HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc t×m hiÓu ®Ó lËp dµn bµi ®¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau
HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc t×m hiÓu ®Ó viÕt bµi ®¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi
GV gäi mét sè HS ®äc bµi vµ cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh
 1.T×m hiÓu ®Ò
- ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc
- Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: t©m tr¹ng ch¸n ghÐt cña con hæ trong c¶nh ngé bÞ tï h·m ë v­ên b¸ch thó, qua ®ã thÓ hiÖn kh¸t väng vÒ cuéc sèng tù do, cao c¶ ch©n thËt. §ã còng lµ t©m tr¹ng cña thÕ hÖ con ng­êi lóc bÊy giê.
- C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn l­ît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng khæ th¬.
2. Dµn ý
a. Më bµi
-ThÕ L÷ (1907- 1989) lµ nhµ th¬ tiªu biÓu cña phong trµo th¬ míi. Bµi th¬ Nhí rõng in trong tËp “MÊy vÇn th¬” lµ bµi th¬ tiªu biÓu cña «ng gãp phÇn më ®­êng cho sù th¾ng lîi cña th¬ míi.
b. Th©n bµi
* Khæ 1
 - T©m tr¹ng cña con hæ khi bÞ nhèt trong còi s¾t ®­îc biÓu hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷: GÆm mét khèi c¨m hên trong còi s¾t, bÞ nhôc nh»n tï h·m, lµm trß l¹ m¾t, ®å ch¬i §ang ®­îc tung hoµnh mµ giê ®©y bÞ giam h·m trong còi s¾t bÞ biÕn thµnh thø ®å ch¬i, nçi nhôc bÞ ë chung víi nh÷ng kÎ tÇm th­êng, thÊp kÐm, nçi bÊt b×nh.
- Tõ “gËm”, “Khèi c¨m hên” (GËm = c¾n, d»n  , Khèi = danh tõ chuyÓn thµnh tÝnh tõ) trùc tiÕp diÔn t¶ hµnh ®éng, vµ t­ thÕ cña con hæ trong còi s¾t ë v­ên b¸ch thó. C¶m xóc hên c¨m kÕt ®äng trong t©m hån, ®Ì nÆng, nhøc nhèi, kh«ng cã c¸ch nµo gi¶i tho¸t, ®µnh n»m dµi tr«ng ngµy th¸ng dÇn qua, bu«ng xu«i bÊt lùc
 - NghÖ thuËt t­¬ng ph¶n gi÷a h×nh ¶nh bªn ngoµi bu«ng xu«i vµ néi t©m hên c¨m trong lßng cña con hæ thÓ hiÖn nçi ch¸n ghÐt cuéc sèng tï tóng, khao kh¸t tù do.
*Khæ 2
- C¶nh s¬n l©m ngµy x­a hiÖn nªn trong nçi nhí cña con hæ ®ã lµ c¶nh s¬n l©m bãng c¶, c©y giµ, tiÕng giã gµo ngµn, giäng nguån hÐt nói,thÐt khóc tr­êng ca d÷ déi... §iÖp tõ ''víi'', c¸c ®éng tõ chØ ®Æc ®iÓm cña hµnh ®éng gîi t¶ søc sèng m·nh liÖt cña nói rõng ®¹i ngµn, c¸i g× còng lín lao phi th­êng, hïng vÜ, bÝ Èn chóa s¬n l©m hoµn toµn ngù trÞ
- Trªn c¸i nÒn thiªn nhiªn ®ã, h×nh ¶nh chóa tÓ mu«n loµi hiÖn lªn víi t­ thÕ dâng d¹c, ®­êng hoµng, l­în tÊm th©n ...Vên bãng ... ®Òu im h¬i. Tõ ng÷ gîi h×nh d¸ng, tÝnh c¸ch con hæ (giµu chÊt t¹o h×nh) diÔn t¶ c¶m xóc vÎ ®Ñp võa uy nghi, dòng m·nh võa mÒm m¹i, uyÓn chuyÓn cña chóa s¬n l©m. T©m tr¹ng hæ lóc nµy hµi lßng, tho¶ m·n, tù hµo vÒ oai vò cña m×nh
* Khæ 3
- C¶nh rõng ë ®©y ®­îc t¸c gi¶ nãi ®Õn trong thêi ®iÓm: ®ªm vµng, ngµy m­a chuyÓn bèn ph­¬ng ngµn, b×nh minh c©y xanh bãng géi, chiÒu lªnh l¸ng m¸u sau rõng thiªn nhiªn rùc rì, huy hoµng, tr¸ng lÖ
 - Gi÷a thiªn nhiªn Êy con hæ ®· sèng mét cuéc sèng ®Õ v­¬ng: - Ta say måi ... tan- Ta lÆng ng¾m ...TiÕng chim ca ...- Ta ®îi chÕt ... ®iÖp tõ ''ta'': con hæ uy nghi lµm chóa tÓ. C¶nh th× chan hoµ ¸nh s¸ng, rén r· tiÕng chim, c¶nh th× d÷ déi. ... c¶nh nµo còng hïng vÜ, th¬ méng vµ con hæ còng næi bËt, kiªu hïng, lÉm liÖt. §¹i tõ “ta” ®­îc lÆp l¹i ë c¸c c©u th¬ trªn thÓ hiÖn khÝ ph¸ch ngang tµng, lµm chñ, t¹o nh¹c ®iÖu r¾n rái, hµo hïng.
- §iÖp ng÷, c©u hái tu tõ: nµo ®©u, ®©u nh÷ng, tÊt c¶ lµ dÜ v·ng huy hoµng hiÖn lªn trong nçi nhí ®au ®ín cña con hæ vµ khÐp l¹i b»ng tiÕng than u uÊt ''Than «i!”. Con hæ béc lé trùc tiÕp nçi nhí tiÕc cuéc sèng tù do cña chÝnh m×nh.
*Khæ 4
- C¶nh v­ên b¸ch thó hiÖn ra d­íi c¸i nh×n cña con hæ chØ lµ hoa ch¨m, cá xÐn, lèi ph¼ng, c©y trång, gi¶i n­íc ®en gi¶ suèi ... m« gß thÊp kÐm, ... häc ®ßi b¾t ch­íc c¶nh ®¸ng ch¸n, ®¸ng khinh, ®¸ng ghÐt. TÊt c¶ chØ lµ ng­êi t¹o, do bµn tay con ng­êi söa sang, tØa tãt nªn nã rÊt ®¬n ®iÖu, nhµm tÎ, gi¶ dèi, tÇm th­êng chø kh«ng ph¶i thÕ giíi cña tù nhiªn, m¹nh mÏ, bÝ hiÓm.
 - Giäng th¬ giÔu nh¹i, sö dông mét lo¹t tõ ng÷ liÖt kª liªn tiÕp, ng¾t nhÞp ng¾n, dån dËp thÓ hiÖn sù ch¸n ch­êng, khinh miÖt, ®¸ng ghÐt, tÊt c¶ chØ ®¬n ®iÖu, nhµn tÎ kh«ng thay ®æi, gi¶ dèi, nhá bÐ, v« hån.
- C¶nh v­ên b¸ch thó tï tóng ®ã chÝnh lµ thùc t¹i x· héi ®­¬ng thêi ®­îc c¶m nhËn bëi nh÷ng t©m hån l·ng m¹n. Th¸i ®é ngao ng¸n, ch¸n ghÐt cao ®é ®èi víi c¶nh v­ên b¸ch thó cña con hæ còng chÝnh lµ th¸i ®é cña hä ®èi víi x· héi. T©m tr¹ng ch¸n ch­êng cña hæ còng lµ t©m tr¹ng cña nhµ th¬ l·ng m¹n vµ cña ng­êi d©n ViÖt Nam mÊt n­íc trong hoµn c¶nh n« lÖ nhí l¹i thêi oanh liÖt chèng ngo¹i x©m cña d©n téc
* Khæ 5
- GiÊc méng ngµn cña con hæ h­íng vÒ mét kh«ng gian oai linh, hïng vÜ, thªnh thang nh­ng ®ã lµ kh«ng gian trong méng (n¬i ta kh«ng cßn ®­îc thÊy bao giê) - kh«ng gian hïng vÜ. §ã lµ nçi nhí tiÕc cuéc sèng tù do. §ã còng lµ kh¸t väng gi¶i phãng cña ng­êi d©n mÊt n­íc.§ã lµ nçi ®au bi kÞch. §iÒu ®ã ph¶n ¸nh kh¸t väng ®­îc sèng ch©n thËt, cuéc sèng cña chÝnh m×nh, trong xø së cña chÝnh m×nh. §ã lµ kh¸t väng gi¶i phãng, kh¸t väng tù do.
c. KÕt bµi
- Bµi th¬ trµn ®Çy c¶m høng l·ng m¹n: m¹ch c¶m xóc s«i næi, cuån cuén tu«n trµo thÓ hiÖn t©m tr¹ng
ch¸n ghÐt cña con hæ trong c¶nh ngé bÞ tï h·m ë v­ên b¸ch thó, qua ®ã thÓ hiÖn kh¸t väng vÒ cuéc sèng tù do, cao c¶ ch©n thËt. §ã còng lµ t©m tr¹ng cña thÕ hÖ con ng­êi lóc bÊy giê.
3. ViÕt bµi 
4.§äc vµ ch÷a bµi
 3. Cñng cè, h­íng dÉn vÒ nhµ:
 - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ c©u nghi vÊn, Quª h­¬ng
TuÇn 22
Ngµy so¹n: 2/08
Ngµy d¹y: 
Buæi 20
A. Môc tiªu cÇn ®¹t:
- ¤n tËp l¹i kiÕn thøc vÒ c©u nghi vÊn 
- ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Quª h­¬ng
B. ChuÈn bÞ: 
ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp 
Trß: ¤n tËp
C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc:
1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ
2. ¤n tËp
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
? ThÕ nµo lµ c©u nghi vÊn? C¸c chøc n¨ng cña c©u nghi vÊn?
§Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ “Quª h­¬ng” cña TÕ Hanh? 
HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc t×m hiÓu ®Ó lËp dµn bµi ®¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau
HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc t×m hiÓu ®Ó viÕt bµi ®¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi
GV gäi mét sè HS ®äc bµi vµ cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh
1. Bµi tËp 1
 - C©u nghi vÊn lµ c©u cã c¸c tõ nghi vÊn, cã chøc n¨ng chÝnh lµ dïng ®Ó hái, khi viÕt th­êng kÕt thóc b»ng dÊu hái.
+Nã ë ®©u ?
+TiÕng ta ®Ñp nh­ thÕ nµo?
+Ai biÕt ?
+Nã t×m g× ?
+C¸ b¸n ë ®©u ?
- Trong nhiÒu truêng hîp, c©u nghi vÊn kh«ng dïng ®Ó hái mµ dïng ®Ó cÇu khiÕn, kh¼ng ®Þnh, phñ ®Þnh, ®e do¹, béc lé t/c c¶m xócvµ kh«ng cÇn ng­êi ®èi tho¹i tr¶ lêi.
- NÕu kh«ng dïng ®Ó hái th× trong mét sè tr­êng hîp, c©u nghi vÊn cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than, dÊu chÊm, dÊu chÊm löng.
2. Bµi tËp 2
*.T×m hiÓu ®Ò
- ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc
- Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Víi nh÷ng vÇn th¬ b×nh dÞ mµ gîi c¶m, bµi th¬ Quª h­¬ng cña TH ®· vÏ lªn mét bøc tranh t­¬i s¸ng vÒ mét lµng quª miÒn biÓn, trong ®ã næi bËt lªn h/a khoÎ kho¾n, ®Çy søc sèng cña ng­êi d©n lµng chµi vµ sinh ho¹t lao ®éng lµng chµi. Bµi th¬ cho ta thÊy t/c quª h­¬ng trong s¸ng tha thiÕt cña nhµ th¬.
 - C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn l­ît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng khæ th¬.
*. Dµn ý
a. Më bµi
- Giíi thiÖu vÒ bµi th¬ vµ néi dung chÝnh
b. Th©n bµi
1 H×nh ¶nh quª h­¬ng
a. Giíi thiÖu chung vÒ lµng quª 
- H/a quª h­¬ng ®­îc t¸c gi¶ giíi thiÖu: lµm nghÒ chµi l­íi, n­íc bao v©y ... s«ng. C¸ch giíi thiÖu rÊt tù nhiªn b×nh dÞ vÒ nghÒ nghiÖp vµ vÞ trÝ ®Þa lÝ cña lµng ta thÊy ®©y lµ mét lµng chµi ven biÓn.
b. C¶nh ®oµn thuyÒn ra kh¬i ®¸nh c¸
- §oµn thuyÒn ®¸nh c¸ ra kh¬i trong khung c¶nh: trêi trong, giã hång => mét buæi s¸ng ®Ñp trêi høa hÑn mét chuyÕn ra kh¬i ®Çy th¾ng lîi. 
 -Trªn ®ã næi bËt lµ h/a chiÕc thuyÒn vµ c¸nh buåm, chiÕc thuyÒn ®­îc diÔn t¶ thËt Ên t­îng: 
 ChiÕc thuyÒn nhÑ .m·
 Ph¨ng m¸i..giang 
khÝ thÕ b¨ng tíi dòng m·nh lµm to¸t lªn mét søc sèng m¹nh mÏ, mét vÎ ®Ñp hïng tr¸ng ®Çy hÊp dÉn.
- C¸nh buåm ®­îc t¸c gi¶ so s¸nh, nh©n ho¸: gi­¬ng to nh­giã. Sù c¶m nhËn tinh tÕ, cïng sù liªn t­ëng ®éc ®¸o c¸nh buåm c¨ng hiÖn lªn víi mét vÎ ®Ñp l·ng m¹n, bÊt ngê, h/a c¸nh buåm tr¾ng c¨ng giã biÓn kh¬i quen thuéc bçng trë lªn lín lao, thiªng liªng vµ rÊt th¬ méng. TH nh­ nhËn ra ®ã chÝnh lµ biÓu t­îng cña linh hån lµng chµi. Nhµ th¬ võa vÏ chÝnh x¸c c¸i h×nh võa c¶m nhËn ®­îc c¸i hån cña sù vËt.
c. C¶nh ®oµn thuyÒn ®¸nh c¸ trë vÒ
- D©n lµng ®ãn ®oµn thuyÒn ®¸nh c¸ trë vÒ trong kh«ng khÝ ån µo, tÊp nËp => c¶nh ®«ng vui n¸o nhiÖt
.C¶nh lµng chµi ®ãn ®oµn thuyÒn c¸ trë vÒ lµ bøc tranh sinh ®éng, n¸o nhiÖt, ®Çy ¾p niÒm vui vµ sù sèng vµ hä nh­ thÇm c¶m ¬n trêi biÓn ®· cho ng­êi d©n lµng chµi trë vÒ an toµn vµ c¸ ®Çy ghe
- Ng­êi d©n lµng chµi ®­îc miªu t¶ víi lµn da ng¨m r¸m n¾ng, th©n .vÞ xa x¨m.Víi bót ph¸p võa t¶ thùc võa s¸ng t¹o ®éc ®¸o, ng­êi lao ®éng lµng chµi thËt ®Ñp víi n­íc da nhuém n¾ng giã, th©n h×nh v¹m vì thÊm ®Ëm vÞ mÆn mßi, nång to¶ vÞ xa x¨m cña biÓn, trë nªn cã tÇm vãc phi th­êng.
 - Con thuyÒn sau chuyÕn ®i vÊt v¶ ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶: im n»m, nghe vá. NghÖ thuËt nh©n ho¸ miªu t¶ con thuyÒn cã hån nh­ mét phÇn sù sèng lao ®éng cña lµng chµi. Con thuyÒn còng gièng nh­ con ng­êi sau mét chuyÕn ra kh¬i ®Çy mÖt mái, nã n»m nghØ ng¬i vµ c¶m nhËn vÞ mÆn mßi cña biÓn kh¬i ®ang lan to¶ trong thí vá
- Ng­êi viÕt cã t©m hån tinh tÕ, tµi hoa vµ nhÊt lµ cã tÊm lßng g¾n bã s©u nÆng víi quª h­¬ng
2. Nçi nhí quª h­¬ng(khæ cuèi)
- Xa quª nh­ng t¸c gi¶ “lu«n t­ëng nhí” quª h­¬ng. Lèi biÓu c¶m trùc tiÕp béc lé nçi nhí ch©n thµnh, tha thiÕt cña nhµ th¬ nªn lêi th¬ gi¶n dÞ, tù nhiªn.
- Nhí vÒ quª h­¬ng t¸c gi¶ nhí vÒ: Nhí mµu n­íc .v«i.Nhí con qu¸ ®Æc biÖt lµ vÒ ''c¸i mïi nång mÆn''. Dï ®i xa, ®øa con hiÕu th¶o cña quª h­¬ng lu«n t­ëng nhí ''mïi nång mÆn'' ®Æc tr­ng cña quª h­¬ng - §ã lµ h­¬ng vÞ riªng ®Çy quyÕn rò, mïi riªng cña lµng biÓn rÊt ®Æc tr­ng... 
* Quª h­¬ng lµ nçi nhí th­êng trùc trong t©m hån t¸c gi¶, «ng lu«n nhí tíi nh÷ng h/a th©n thuéc trong cuéc sèng cña ng­êi d©n lµng chµi.
c. KÕt bµi
- Kh¸i qu¸t l¹i gi¸ trÞ néi dung vµ nghÖ thuËt
 3. ViÕt bµi
 a. Më bµi
- TH cã mÆt trong phong trµo th¬ míi víi nh÷ng bµi th¬ mang nÆng nçi buån vµ t/y quª h­¬ng ®Êt n­íc. 
''Quª h­¬ng'' lµ bµi th¬ ®­îc in trong tËp ''Hoa niªn'' xuÊt b¶n n¨m 1945 më ®Çu cho nguån c¶m høng lín trong suèt ®êi th¬ TÕ Hanh.
b. Th©n bµi
c. KÕt bµi
 Víi nh÷ng vÇn th¬ b×nh dÞ mµ gîi c¶m, bµi th¬ Quª h­¬ng cña TH ®· vÏ lªn mét bøc tranh t­¬i s¸ng vÒ mét lµng quª miÒn biÓn, trong ®ã næi bËt lªn h/a khoÎ kho¾n, ®Çy søc sèng cña ng­êi d©n lµng chµi vµ sinh ho¹t lao ®éng lµng chµi. Bµi th¬ cho ta thÊy t/c quª h­¬ng trong s¸ng tha thiÐt cña nhµ th¬.
4.§äc vµ ch÷a bµi
 3. Cñng cè, h­íng dÉn vÒ nhµ:
 - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc Khi con tu hó
TuÇn 23
Ngµy so¹n: 2/08
Ngµy d¹y: 
Buæi 21
A. Môc tiªu cÇn ®¹t:
- ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Khi con tu hó
B. ChuÈn bÞ: 
ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp 
Trß: ¤n tËp
C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc:
1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ
2. ¤n tËp
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
§Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ “Khi con tu hó” cña Tè H÷u? 
HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc t×m hiÓu ®Ó lËp dµn bµi ®¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau
HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc t×m hiÓu ®Ó viÕt bµi ®¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi
GV gäi mét sè HS ®äc bµi vµ cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh
1.T×m hiÓu ®Ò
- ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc
- Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tù do ch¸y báng cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy.
- C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn l­ît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng khæ th¬.
2. Dµn ý
a. Më bµi
- Tè H÷u ®­îc coi lµ l¸ cê ®Çu cña th¬ ca c¸ch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn. Bµi th¬ Khi con tu hó ®­îc viÕt trong nhµ lao Thõa Phñ(HuÕ) khi t¸c gi¶ ®­¬ng ho¹t ®éng c¸ch m¹ng, míi bÞ b¾t giam (7/1939) thÓ hiÖn t©m tr¹ng bøc xóc, h­íng tíi cuéc sèng bªn ngoµi
b. Th©n bµi
- C¶nh mïa hÌ ®­îc t¸c gi¶ gîi ra b»ng ©m thanh cña tiÕng tu hó - tiÕng chim ®Æc tr­ng b¸o hiÖu hÌ vÒ
- TiÕng chim tu hó ®· thøc dËy trong t©m hån ng­êi chiÕn sÜ trÎ trong tï mét khung c¶nh mïa hÌ ®Ñp víi tiÕng ve kªu r©m ran trong v­ên c©y, lóa chiªm chÝn vµng trªn c¸nh ®ång, bÇu trêi cao réng víi c¸nh diÒu chao l­în, §©y lµ mïa hÌ rén r· ©m thanh, rùc rì mµu s¾c vµ h­¬ng vÞ ngät ngµo, bÇu trêi kho¸ng ®¹t tù doCuéc sèng thanh b×nh ®ang sinh s«i, n¶y në, ngät ngµo trµn trÒ nhùa sèng ®ang s«i ®éng trong t©m hån ng­êi tï. Nh­ng tÊt c¶ ®Òu trong t©m t­ëng.
 - Nhµ th¬ ®· ®ãn nhËn mïa hÌ b»ng thÝnh gi¸c, b»ng t©m t­ëng, b»ng søc m¹nh cña t©m hån nång nhiÖt víi t×nh yªu cuéc sèng tù do:“Ta nghelßng”.ChÝnh v× thÕ nhµ th¬ ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong tï cã t©m tr¹ng ngét ng¹t: 
 Mµ ch©n tan «i.
 Ngét uÊt th«i.
 NhÞp th¬ 6/2; 3/3, ®éng tõ m¹nh (®¹p tan phßng, chÕt uÊt), sö dông nhiÒu th¸n tõ («i, th«i, lµm sao)
ta c¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng ngét ng¹t uÊt øc cao ®é, khao kh¸t tho¸t c¶nh tï ngôc trë vÒ víi cuéc sèng tù do ë bªn ngoµi.
- Më ®Çu vµ kÕt thóc bµi th¬ ®Òu cã tiÕng chim tu hó. TiÕng chim tu hó ë ®Çu bµi lµ tiÕng chim b¸o hiÖu hÌ vÒ mét mïa hÌ trµn ®Çy søc sèng vµ tù do.TiÕng chim tu hó ë cuèi bµi l¹i khiÕn cho ng­êi chiÕn sÜ ®ang bÞ giam c¶m thÊy hÕt søc ®au khæ, bùc béi t©m hån ®ang ch¸y lªn kh¸t väng sèng tù do.
* TiÕng chim lµ tiÕng gäi tha thiÕt cña tù do, cña thÕ giíi sù sèng ®Çy quyÕn rò, th«i thóc giôc gi· muèn ng­êi tï v­ît ngôc ra ngoµi víi c/s tù do.
c. KÕt bµi
- Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tù do ch¸y báng cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy
 3. ViÕt bµi 
a. Më bµi
- Tè H÷u ®­îc coi lµ l¸ cê ®Çu cña th¬ ca c¸ch m¹ng vµ kh¸ng chiÕn. Bµi th¬ Khi con tu hó ®­îc viÕt trong nhµ lao Thõa Phñ(HuÕ) khi t¸c gi¶ ®­¬ng ho¹t ®éng c¸ch m¹ng, míi bÞ b¾t giam (7/1939) thÓ hiÖn t©m tr¹ng bøc xóc, h­íng tíi cuéc sèng bªn ngoµi
b. Th©n bµi
c. KÕt bµi
- Khi con tu hó cña TH lµ bµi th¬ lôc b¸t gi¶n dÞ, thiÕt tha, thÓ hiÖn s©u s¾c lßng yªu cuéc sèng vµ niÒm kh¸t khao tù do ch¸y báng cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng trong c¶nh tï ®Çy.
4.§äc vµ ch÷a bµi
 3. Cñng cè, h­íng dÉn vÒ nhµ:
 - Häc bµi, chuÈn bÞ «n tËp c¸c kiÕn thøc 
 - Giê sau kiÓm tra
TuÇn 24
Ngµy so¹n: 2/08
Ngµy d¹y: 
Buæi 22
A. Môc tiªu cÇn ®¹t:
- ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ c©u cÇu khiÕn
- ¤n tËp l¹i c¸c kiÕn thøc vµ rÌn kÜ n¨ng c¶m thô v¨n qua bµi Tøc c¶nh P¸c Bã
B. ChuÈn bÞ: 
ThÇy: C¸c d¹ng bµi tËp 
Trß: ¤n tËp
C. TiÕn tr×nh tæ chøc c¸c ho¹t ®éng d¹y vµ häc:
1. KiÓm tra: sù chuÈn bÞ
2. ¤n tËp
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung
? ThÕ nµo lµ c©u cÇu khiÕn? Chøc n¨ng? VD? 
§Ò bµi: C¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ “Tøc c¶nh P¸c Bã” cña HCM? 
HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc t×m hiÓu ®Ó lËp dµn bµi ®¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n sau
HS dùa vµo kiÕn thøc ®­îc t×m hiÓu ®Ó viÕt bµi ®¶m b¶o c¸c ý c¬ b¶n trong dµn bµi
GV gäi mét sè HS ®äc bµi vµ cïng nhËn xÐt, ch÷a bµi hoµn chØnh
1. Bµi tËp 1
- C©u cÇu khiÕn lµ c©u cã nh÷ng tõ cÇu khiÕn nh­: h·y, ®õng, chínµohay ng÷ ®iÖu cÇu khiÕn, dïng ®Ó yªu cÇu, ra lÖnh, khuyªn b¶o
- Khi viÕt c©u cÇu khiÕn th­êng kÕt thóc b»ng dÊu chÊm than, nh­ng khi ý kiÕn kh«ng ®­îc nhÊn m¹nh th× cã thÓ kÕt thóc b»ng dÊu chÊm.
VD:
 Th«i ®õng lo l¾ng – khuyªn b¶o.
 Cø vÒ ®i. – yªu cÇu.
 §i th«i con. – yªu cÇu
2. Bµi tËp 2
*.T×m hiÓu ®Ò
- ThÓ lo¹i: C¶m thô t¸c phÈm v¨n häc
- Néi dung cÇn lµm s¸ng tá: Tøc c¶nh P¸c Bã cho thÊy tinh thÇn l¹c quan, phong th¸i ung dung cña BH trong cuéc sèng CM gian khæ ë P¸c Bã.Víi Ng­êi lµm CM vµ sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn lµ niÒm vui lín.
- C¸ch lµm: ph©n tÝch c¸c yÕu tè NT lµm s¸ng tá ND. LÇn l­ît ph©n tÝch bµi th¬ theo tõng c©u th¬.
2. Dµn ý
a. Më bµi
- HCM (1890- 1969) quª ë lµng Kim Liªn – Nam §µn – NghÖ An, lµ nhµ l·nh tô vÜ ®¹i, nhµ th¬ lín, nhµ CM cña d©n téc VN. Bµi th¬ Tøc c¶nh P¸c Bã ra ®êi trong thêi gian B¸c sèng vµ lµm viÖc t¹i hang P¸c Bã – Cao B»ng (2/1941). Bµi th¬ t¶ c¶nh sinh ho¹t, lµm viÖc vµ c¶m nghÜ cña B¸c trong nh÷ng ngµy H§CM gian khæ ë P¸c Bã.
b. Th©n bµi
- C©u th¬ 1 sö dông phÐp ®èi vÒ kh«ng gian vµ ®èi vÒ thêi gian, ng¾t nhÞp 4/3 sãng ®«i t¹o c¶m gi¸c nhÞp nhµng gióp ta hiÓu vÒ cuéc sèng cña B¸c. §ã lµ cuéc sèng hµi hoµ th­ th¸i, ung dung hoµ ®iÖu víi nhÞp sèng cña nói rõng.
- C©u th¬ 2 nãi vÒ chuyÖn ¨n cña B¸c ë P¸c Bã. Thøc ¨n chñ yÕu lµ ch¸o bÑ, rau m¨ng. §©y lµ nh÷ng thøc ¨n cã s½n hµng ngµy trong b÷a ¨n cña B¸c. Giäng ®iÖu ®ïa vui: l­¬ng thùc, thùc phÈm ë ®©y ®Çy ®ñ vµ d­ thõa. B÷a ¨n cña B¸c thËt ®¹m b¹c gi¶n dÞ mµ chan chøa t×nh c¶m ®ã lµ toµn lµ s¶n vËt cña thiªn nhiªn ban tÆng cho con ng­êi. §ã còng lµ niÒm vui cña ng­êi chiÕn sÜ CM lu«n g¾n bã víi cuéc sèng cña thiªn nhiªn
- C©u th¬ 3 nãi vÒ ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña B¸c. B¸c lµm viÖc bªn bµn ®¸ ch«ng chªnh rÊt gi¶n dÞ, ®¬n s¬.
 H×nh t­îng ng­êi chiÕn sÜ ®­îc kh¾c ho¹ thËt næi bËt võa ch©n thùc võa sinh ®éng l¹i võa nh­ cã mét tÇm vãc lín lao, mét t­ thÕ uy nghi, lång léng, gièng nh­ mét bøc t­îng ®µi vÒ vÞ l·nh tô CM. HCM ®ang dÞch sö §¶ngCéng s¶n Liªn X« lµm tµi liÖu huÊn luyÖn c¸n bé ®ång thêi chÝnh lµ xoay chuyÓn lÞch sö VN.
- C©u th¬ thø 3 lµ suy nghÜ cña B¸c vÒ cuéc ®êi c¸ch m¹ng. §ã

Tài liệu đính kèm:

  • docvan_8.doc