Giáo án Ngữ văn lớp 8 - Trường THCS Bãi Sậy

A. Môc tiªu bµi häc:

1. Kiến thức :

- Những hiểu biết bước đầu về “Người kể chuyện cổ tích” An-đec-xen .

- Nghệ thuật kể chuyện, cách tổ chức các yếu tố nghệ thuật và mộng tưởng trong tác phẩm .

- Lòng thương cảm của tác giả đối với em bé bất hạnh .

2.Kĩ năng :

 - Đọc diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm .

 - Phát biểu cảm nghĩ về một đoạn truyện .

3. Thái độ

 - Đồng cảm với những số phận bất hạnh

B. ChuÈn bÞ:

1/ GV: Nghiªn cøu tµi liÖu, soon gi¸o ¸n.

2/ HS: Häc bµi cò, xem tr­íc bµi míi;

 

doc 398 trang Người đăng trung218 Lượt xem 1189Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Ngữ văn lớp 8 - Trường THCS Bãi Sậy", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ian nh­ thÕ nµo?
 ? C¸c c©u th¬ c¶m th¸n më ®Çu: “Hìi oai linh, c¶nh n­íc non hïng vÜ” vµ kÕt ®o¹n: “Hìi c¶nh rõng ghª gím cña ta ¬i!” cã ý nghÜa g×?
Béc lé trùc tiÕp nâi tiÕc nhí cuéc sèng ch©n thËt, tù do.
? GiÊc méng ngµn cña con hæ lµ mét giÊc méng nh­ thÕ nµo?
§ã lµ giÊc méng m·nh liÖt, to lín, nh­ng ®au xãt, bÊt lùc.
? GiÊc méng ngµn Êy cã ph¶i lµ mét nçi ®au bi kÞch kh«ng, nªn hiÓu bi kÞch lµ nçi ®au cña c¸c ­íc muèn cao ®Ñp kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc trong thùc tÕ?
§ã lµ mét nâi ®au bi kÞch.
? Nçi ®au tõ giÊc méng ngµn to lín Êy ph¶n ¸nh ®iÒu g×?
Ph¶n ¸nh kh¸t väng ®­îc sèng ch©n thËt cuéc sèng cña chÝnh m×nh, trong xø së cña chÝnh m×nh.
§ã lµ kh¸t väng gi¶i phãng, kh¸t väng tù do.
? Nh­ vËy, tõ t©m sù nhí rõng cña con hæ ë v­ên b¸ch thó, em hiÓu nh÷ng ®iÒu s©u s¾c nµo trong t©m sù cña con ng­êi?
Nçi ch¸n ghÐt thùc t¹i tï tóng, tÇm th­êng, gi¶ dèi.
Kh¸t väng tù do cho cuéc sèng ®­îc lµ cña chÝnh m×nh.
? NÕu “Nhí rõng” lµ bµi th¬ tiªu biÓu cña th¬ l·ng m¹n th× tõ ®ã em hiÓu nh÷ng ®iÓm míi mÎ nµo cña th¬ l·ng m¹n ViÖt Nam?
(Cho häc sinh th¶o luËn nhãm)
Lêi th¬ ph¶n ¸nh nçi ch¸n ghÐt thùc t¹i, th­êng h­íng tíi m¬ ­íc vÒ mét cuéc ®êi tù do ch©n thËt.
Giäng th¬ µo ¹t , kh¾c kho¶i.
H×nh ¶nh, ng«n tõ gÇn gòi.
 4 : Luyện tập .4’ 
(ôû nhaø) 
-Gv yeâu caàu hoïc sinh hoïc thuoäc loøng vaø ñoïc dieãn caûm baøi thô .
- Gv höôùng daãn :
+ Ñoaïn 1,4 : ñoïc vôùi gioïng chaùn chöôøng, uaát öùc .
+ Ñoaïn 3,4 : ñoïc vôùi gioïng huøng traùng vaø bi traùng 
+ Ñoaïn 5: ñoïc vôùi gioïng hoaøi nieäm vaø lôøi kieâu goïi 
I/. Đọc và tìm hiểu chung 
 1:Tác giả(SGK)
2:TP
a: Đọc và tìm hiểu chú thích
b:Tìm hiểu chung văn bản
* Theå thô: töï do (8 chöõ)
* Boá cuïc: 5 ñoaïn
II.Phân tích
1. Caûnh con hoå ôû vöôøn baùch thuù: 
+ GËm khèi c¨m hên trong còi s¸t
+ ChÞu ngang hµng , n»m dµi tr«ng ngµy th¸ng
+ ®Ó lµm trß l¹ m¾t thø ®å ch¬i
=> Sèng tï tóng ,mÊt tù do, trë thµnh ®å ch¬i ,mÊt vÞ trÝ chña tÓ mu«n loµi .
- Taâm traïng caêm uaát , ngao ngaùn 
- Caûnh vaät nhaøn chaùn, teû nhaït, taàm thöôøng, giaû taïo vaø tuø tuùng döôùi maét con hoå.
=> Qua ngheä thuaät lieät keâ ..chaùn gheùt cuoäc soáng thöïc taïi cuûa con hoå cuõng chính laø thaùi ñoä cuûa nhöõng ngöôøi soáng trong XH luùc baáy giôø.
2. C¶nh con hæ trong chèn giang s¬n hïng vÜ cña nã: (®o¹n 2 vµ 3)
- Caûnh nuùi röøng huøng vó vaø hình aûnh con hoå – Chuùa Sôn laâm ngöï trò trong vöông quoác cuûa noù hieän ra noåi baät vôùi veõ oai phong laãm lieät .
- Moät boä tranh töù bình ñeïp loäng laãy hieän ra trong noãi nhôù baèng nhöõng ñieäp ngöõ: “naøo ñaâu, ñaâu nhöõng. . “
- Caâu “Than oâi! Thôøi. . . . ñaâu ?” => lôøi than u uaát
=> caûnh nuùi röøng ñaïi ngaøn chæ coøn hieän ra töøng noãi nhôù vaø nieàm khaùt khao maûnh lieät cuûa nhaân vaät tröõ tình .
3. Nçi khao kh¸t giÊc méng ngµn cña con hæ:
Ta ñöông theo giaác moäng ngaøn to lôùn
Hôõi caûnh röøng gheâ gôùm cuaû ta ôi!
= > Nçi nhí tiÕc kh«n ngu«i qu¸ khø oai hïng, oanh liÖt vµ kh¸t khao tù do m·nh liÖt . §©y còng chÝnh lµ t©m tr¹ng chung cña ng­êi d©n VN mÊt n­íc ®­¬ng thêi .
*Ñaëc saéc ngheä thuaät cuûa baøi thô:
-Traøn ñaày caûm höùng laõng maïn .
-Bieåu töôïng raát thích hôïp vaø ñeïp ñeå theå hieän chuû ñeà cuûa baøi thô .
-Hình aûnh thô giaøu chaát taïo hình, ñaày aán töôïng .
-Ngoân ngöõ vaø nhaïc ñieäu phong phuù , traøn ñaày caûm xuùc laõng maïn . . . 
III. Toång keát(Ghi nhớ.SGK/7-t2)
 5.Dặn dò :1’
Bài vừa học : 
+ Veà hoïc baøi : Thuoäc loøng baøi thô vaø ñoïc dieãn caûm . Chuù yù hoïc : Hai caûnh töông phaûn trong baøi thô vaø ngheä thuaät ñaëc saéc cuûa baøi thô .
Chuẩn bị bài mới :
+ Caâu nghi vaán
**************************************
Ngµy so¹n: 2 /1 /2013
Ngµy dạy: / 1 /2013
TiÕt 75 
C©u nghi vÊn
I. Môc tiªu:
 1.Kiến thức :
Đặc điểm hình thức của câu nghi vấn .
Chức năng chính của câu nghi vấn .
2.Kĩ năng :
 - Nhận biết và hiểu được tác dụng câu nghi vấn trong văn bản cụ thể .
 - Phân biệt câu nghi vấn với một số kiểu câu dễ lẫn .
3.Th¸i ®é:
-Gi¸o dôc HS: - N¾m vµ biÕt sö dông c©u nghi vÊn trong giao tiÕp hoÆc khi t¹o lËp v¨n b¶n víi nh÷ng chøc n¨ng kh¸c nhau.
II.ChuÈn bÞ:
1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.
2/ HS: Häc bµi cò, xem tr­íc bµi míi.
III. TiÕn tr×nh lªn líp:
 1. æn ®Þnh:
2. Bµi Cò:
 Mục tiêu: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh
 Phương pháp :vđ 
Thời gian 5’ 
 - KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh.
3. Bµi míi: 
Mục tiêu: Đặc điểm hình thức của câu nghi vấn .
Chức năng chính của câu nghi vấn .
 Phương pháp :vđ tt gqvđ 
Thời gian 2 5’ 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
 Nội dung cần đạt
- GV yeâu caàu HS ñoïc ñoaïn trích SGK vaø traû lôøi (SGK Tr.11 muïc I)
? Trong ñoaïn trích treân caâu naøo laø caâu nghi vaán ?
? Nhöõng ñaëc ñieåm hình thöùc naøo cho bieát ñoù laø caâu nghi vaán ?
- Ñaëc ñieåm hình thöùc:
+ Daáu ?
+ Töø ngöõ: coù . . khoâng.
(laøm) sao, hay (laø)
? Nhöõng caâu nghi vaán treân duøng ñeå laøm gì ?
?Toùm laïi, ñaëc ñieåm vaø coâng duïng cuûa caâu nghi vaán laø gì? 
Gv Heä thoáng hoaù kieán thöùc .
-Caâu nghi vaán coù nhöõng töø nghi vaán : ai, gì, naøo, sao . . .
Hoaëc coù töø “hay” (noái caùc veá caâu coù quan heä löïa choïn).
-Caâu nghi vaán coù chöùc naêng ñeå hoûi .
-Khi vieát caâu nghi vaán keát thuùc baèng daáu chaám hoûi .
- GV cho HS ñoïc ghi nhôù (SGK)
- GV yeâu caàu HS töï ñaët caâu nghi vaán – GV nhaän xeùt chöõa cho ñuùng neáu HS ñaët sai. 
 4 : Luyện tập 14’.
Baøi taäp 1 : 
-Gv goïi hoïc sinh ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu baøi taäp 1 
- Hoûi : Yeâu caàu baøi taäp 1 yeâu caàu chuùng ta laøm gì ? 
Baøi taäp 2 : 
-Gv goïi hoïc sinh ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu baøi taäp 2 
- Hoûi : Yeâu caàu baøi taäp 2 yeâu caàu chuùng ta laøm gì ? 
Baøi taäp 3 : 
-Gv goïi hoïc sinh ñoïc vaø xaùc ñònh yeâu caàu baøi taäp 3 
- Hoûi : Yeâu caàu baøi taäp 3 yeâu caàu chuùng ta laøm gì ? 
I/ - §Æc ®iÓm, h×nh thøc vµ chøc n¨ng chÝnh
1VD
 Saùng ngaøy ngöôøi ta ñaám u coù ñau laém khoâng?
_ Theá laøm sao u cöù khoùc maõi maø khoâng aên khoai? Hay laø u thöông chuùng con ñoùi quaù?
- Ñaëc ñieåm hình thöùc:
- Kết thúc b»ng dÊu hái chÊm
- Cã tõ nghi vÊn ( kh«ng, lµm sao, hay) .
- Lµ nh÷ng c©u dïng ®Ó hái -> Câu nghi vấn
2. Ghi nhôù : SGK/11.T2
II/ - LuyÖn tËp:
Baøi taäp 1: Xaùc ñònh caâu nghi vaán
a. chò khaát tieàn söu ñeán chieàu mai phaûi khoâng ?
b. Taïi sao con ñöôøng ngöôøi ta laïi. . nhö theá?
c. Vaên laø gì ? chöông laø gì?
d. Chuù. . . khoâng ?
 Ñuøa troø gì ?
 Höø . . gì theá ?
 Chò coác. . . haû ?
Hình thöùc nhaän bieát:
Daáu chaám hoûi cuoái caâu, vaø caùc töø ñeå hoûi : Phaûi khoâng, taïi sao, gì, khoâng, haû 
Baøi taäp 2: Xeùt caùc caâu sau: (SGK tr12)
- Caên cöù xaùc ñònh caâu nghi vaán: coù töø “hay”
- Thay töø “hay” baèng töø “hoaëc” khoâng ñöôïc vì caâu trôû neân sai ngöõ phaùp hoaëc bieán thaønh 1 caâu khaùc vaø yù nghóa khaùc haún.
Baøi taäp 3: Coù theå ñaët daáu chaám hoûi ôû nhöõng caâu sau ñöôïc khoâng ? Vì sao? (SGK tr 13)
 Khoâng, vì ñoù khoâng phaûi laø caâu nghi vaán 
5.Dặn dò :1’
Bài vừa học : Học thuộc ghi nhớ và các ví dụ cùng bài tập.
Chuẩn bị bài mới :
Viết đoạn vaên trong vaên baûn thuyeát minh 
 *********************************
Ngµy so¹n: 2 /1 /2013
Ngµy dạy: / 1 /2013 
 Tiết 76	ViÕt ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh
I. Môc tiªu:
 1.Kiến thức :
Kiến thức về đoạn văn, bài văn thuyết minh .
Yêu cầu viết đoạn văn thuyết minh .
2.Kĩ năng :
 - Xác định được chủ đề, sắp xếp và phát triển ý khi viết đoạn văn thuyết minh.
 - Diễn đạt rõ ràng, chính xác 
 - Viết một đoạn văn thuyết minh có độ dài 90 chữ .
3.Th¸i ®é: Gi¸o dôc HS ý thøc luyÖn tËp
II.ChuÈn bÞ:
1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.
2/ HS: Häc bµi cò, xem tr­íc bµi míi.
III. TiÕn tr×nh lªn líp:
 1. æn ®Þnh:
2. Bµi Cò:-
Mục tiêu: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh
 Phương pháp :vđ 
Thời gian 5’ 
 KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh.
3. Bµi míi:
Mục tiêu: Kiến thức về đoạn văn, bài văn thuyết minh .
Yêu cầu viết đoạn văn thuyết minh 
 Phương pháp :vđ 
Thời gian 25’ 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
 Nội dung cần đạt
Giaùo vieân goïi hoïc sinh nhaéc laïi baøi cuõ
? Ñoaïn vaên laø gì?
àÑoaïn vaên laø moät boä phaän cuûa baøi vaên. Vì vaäy vieát toát ñoaïn vaên laø ñieàu kieän ñeå laøm toát baùi vaên.
Giaùo vieân goïi hoïc sinh ñoïc ñoaïn vaên (a)
?Ñoaïn vaên goàm maáy caâu ? Töø naøo ñöôïc nhaéc laïi coù taùc duïng nhaán maïnh ? Caâu naøo laø caâu chuû ñeà ?
 - Ñoaïn vaên goàm 5 caâu: töø “nöôùc “ laëp laïi coù duïng yù à töø quan troïng.
- Caâu chuû ñeà : Caâu 1 
? Vai troø cuûa caùc caâu coøn laïi trong ñoaïn vaên ?
Caùc caâu sau boå sung laøm roõ yù caâu chuû ñeà
Caâu 2: tæ leä nöôùc ngoït ít oûi .
- Caâu 3: Löôïng nöôùc bò oâ nhieãm .
- Caâu 4: söï thieáu nöôùc ôû caùc nöôùc.
- Caâu 5: döï baùo 2025 2/3 daân soá seõ thieáu nöôùc.
-GV choát : Caâu 1 laø caâu chuû ñeà, töø ngöõ chuû ñeà laø töø nöôùc, caùc caâu 2à 5 boå sung theâm vaø laøm roõ yù cho caâu chuû ñeà .Caâu naøo cuõng noùi veà “nöôùc”.
- GV cho HS ñoïc ñoaïn b) GV yeâu caàu HS suy nghó vaø traû lôøi caâu hoûi:
Ñoaïn b) goàm maáy caâu ? Töø ngöõ chuû ñeà ? Caùc caâu tieáp theo cung caáp thoâng tin gì veà ñ/c Phaïm Vaên Ñoàng ? theo phöông phaùp naøo ?
Ñoaïn goàm 3 caâu ñeàu noùi veà ñ/c Phaïm Vaên Ñoàng, chuû ñeà laø giôùi thieäu veà ñ/c Phaïm Vaên ñoàng cuïm töø troïng taâm laø Phaïm Vaên Ñoàng.
- Caùc caâu tieáp theo cung caáp toâng tin veà Phaïm Vaên Ñoàng theo loái lieät keâ.
-GV choát : Töø ngöõ chuû ñeà laø “Phaïm Vaên Ñoàng” , caùc caâu tieáp theo cung caáp thoâng tin veà Phaïm Vaên Ñoàng theo loái lieät keâ caùc hoaït ñoäng ñaõ laøm .
- GV cho HS ñoïc ñoaïn vaên a) muïc I (2):
? Ñoaïn vaên treân thuyeát minh veà caùi gì ? caàn ñaït nhöõng yeâu caàu gì ?
- Thuyeát minh, giôùi thieäu chieác buùt bi.
Neáu giôùi thieäu caây buùt bi thì neân giôùi thieäu nhö theá naøo ? 
Yeâu caàu: Neâu roõ chuû ñeà
- Caáu taïo buùt bi, coâng duïng
- Caùch söû duïng.
?So vôùi yeàu caàu ñoaïn vaên coøn maéc nhöõng loãi gì ? caàn söûa vaø boå sung nhö theá naøo ?
- HS phaùt bieãu – nhaän xeùt (chöa roõ caâu chuû ñeà – chöa coù yù coâng duïng, caùc yù loän xoän, thieáu maïch laïc)
- Caàn taùch 2 yù roõ raøng: caáu taïo coâng duïng
- HS söûa laiï ñoaïn vaên:
- HS laøm baøi taäp ra giaáy.
- GV cho HS ñoïc ñoaïn b. neâu caâu hoûi töông töï nhö ñoaïn a. (muïc I.2) nhö sau :
?Neân giôùi thieäu ñeøn baøn baèng phöông phaùp naøo ? 
? Töø ñoù, ta coù theå taùch ra laøm maáy ñoaïn 
GV gäi 2 HS ®äc to râ ghi nhí.
 4 : Luyện tập .14’
Baøi taäp 1:
- GV goïi Hs ñoïc BT1 SGK/15 vaø cho Hs neâu yeâu caàu cuûa BT .
- Vieát ñoaïn môû baøi vaø keát baøi cho ñeà vaên: giôùi thieäu tröôøng em yeâu caàu ngaén goïn, haáp daãn, aán töôïng keát hôïp vôùi keå, mieâu taû vaø bieåu caûm.
- Gv choát vaø söûa chöõa laïi .
Baøi taäp 2:
Vieát ñoaïn vaên thuyeát minh cho chuû ñeà: Hoà Chí Minh laõnh tuï vó ñaïi cuûa nhaân daân VN .
- GV coù theå cuï theå hoùa, phaùt trieån thaønh 1 vaøi yù nhoû sau;
+ Naêm sinh, naêm maát, queâ quaùn vaø gia ñình
+ ñoâi neùt veà quaù trình hoaït ñoäng söï nghieäp
+ Vai troø vaø coáng hieán to lôùn ñoái vôùi daân toäc vaø thôøi ñaïi.
I/ - §o¹n v¨n trong v¨n b¶n thuyÕt minh:
1 Nhaän daïng caùc ñoaïn vaên thuyeát minh:
1.1 VD:
a) Caâu “Theá giôùi . . . nghieâm troïng” laø caâu chuû ñeà ; töø ngöõ chuû ñeà laø töø “nöôùc” . Caùc caâu coøn laïi laøm roõ theâm cho caâu chuû ñeà .
b) Caâu chuû ñeà vaø töø ngöõ chuû ñeà laø “Phaïm Vaên Ñoàng” ; caùc caâu coøn laïi cung caáp thoâng tin theâm theo loái lieät keâ . 
2. Söûa laïi caùc ñoaïn vaên thuyeát minh chöa chuaån:
a) 
- Vieát laïi coù caâu chuû ñeà .
- Taùch hai yù roõ raøng(hai ñoaïn) :
+ Caáu taïo : Thaân buùt , ngoøi buùt, naép buùt vaø ruoät buùt . . . 
+ Coâng duïng : Vieát trong hoïc taäp vaø trong lao ñoäng nhaát laø lao ñoäng baèng trí oùc . . .
b) - Ñaõ coù caâu chuû ñeà laø caâu 1 .
- Taùch hai yù roõ raøng(hai ñoaïn) :
+ Caáu taïo : Oáng theùp, ñui ñeøn, boùng ñeøn, chao ñeøn, ñeá ñeøn, daây ñieän vaø coâng taéc . . . 
+ Coâng duïng : Thaép saùng, hoïc taäp, laøm vieäc . 
1.2 Ghi nhí: SGK 
II. Luyeän taäp:
Baøi taäp 1 : 
Môû baøi:
Môøi baïn ñeán thaêm tröôøng toâi - ngoâi tröôøng be beù, naèm ôû giöõa ñoàng xanh – ngoâi tröôøng thaân yeâu – maùi nhaø chung cuûa chuùng toâi .
Ñoaïn keát baøi:
Tröôøng toâi nhö theá ñoù: giaûn dò, khieâm nhöôøng maø xieát bao gaén boù. Chuùng toâi yeâu quí ngoâi tröôøng nhö yeâu ngoâi nhaø cuûa mình chaéc chaén nhöõng kæ nieäm veà tröôøng seõ ñi theo suoát cuoäc ñôøi.
Baøi taäp 2 : Hoïc sinh vieát döïa treân caùc yù sau :
+ Naêm sinh, naêm maát, queâ quaùn vaø gia ñình .
+ ñoâi neùt veà quaù trình hoaït ñoäng söï nghieäp caùch maïng .
+ Vai troø vaø coáng hieán to lôùn ñoái vôùi daân toäc vaø thôøi ñaïi.
5. Dặn dò :1’
Học thuộc ghi nhớ, xem lại các ví dụ và bài tập,Lµm bµi tËp 3 .
- Chuaån bò baøi: “Queâ höông” cuûa Teá Hanh. 
 ***************************************
Tuần 21
Ngµy so¹n: 7 /1 /2013
Ngµy dạy: / 1 /2013 
 TiÕt: 77 Quª h­¬ng
( TÕ Hanh )
I. Môc tiªu:
 1.Kiến thức :
Nguồn cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh nói chung và ở bài thơ này : tình yêu quê hương đằm thắm . 
Hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của con người và sinh hoạt lao động ; lời thơ bình dị, gợi cảm xúc trong sáng, thiết tha .
2.Kĩ năng :
 - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn .
 - Đọc diễn cảm tác phẩm thơ .
 - Phân tích được những chi tiết miêu tả, biểu cảm đặc sắc trong bài thơ .
-C¶m nhËn ®­îc vÏ ®Ñp t­¬i s¸ng, giµu søc sèng cña mét lµng quª miÒn biÓn ®­îc miªu t¶ trong bµi th¬ vµ t×nh c¶m quª h­¬ng ®»m th¾m cña t¸c gi¶.
3.Th¸i ®é :
- T×nh yªu quª h­¬ng , yªu ®Êt n­íc.
II. ChuÈn bÞ :
1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.
2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái h­íng dÉn.
III. TiÕn tr×nh lªn líp:
1. æn ®Þnh:
 2. Bµi Cò:
Mục tiêu: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh
 Phương pháp :vđ 
Thời gian 5’ 
 - §äc thuéc lßng vµ diÔn c¶m bµi th¬ “ Nhí rõng” vµ nªu néi dung ý nghÜa?
 3. Bµi míi: 
Mục tiêu: Nguồn cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh nói chung và ở bài thơ này : tình yêu quê hương đằm thắm . 
Hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của con người và sinh hoạt lao động 
 Phương pháp :vđ tt nvgqvđ 
Thời gian 35’ 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
 Nội dung cần đạt
Tr×nh bày sù hiÓu biÕt cña em vÒ nhµ th¬ TÕ Hanh?
GV : NX, nhÊn m¹nh mét sè nÐt vÒ TÕ Hanh &vÒ s¸ng t¸c cña «ng: 
( - Giai ®o¹n 1940-1945 : Th¬ «ng mang nÆng nçi buån vµ t×nh yªu quª h­¬ng tha thiÕt
- Sau 1945 : Th¬ «ng thÓ hiÖn nçi nhí th­¬ng tha thiÕt quª h­¬ng vµ niÒm kh¸t khao Tæ quèc ®­îc thèng nhÊt .
? Kể tên các tác phẩm chính của ông?
? Nêu xuất xứ của bài Quê hương?
? Bài thơ được làm theo thể thơ nào?
? Nhịp thơ ngắt như thế nào?
? Dựa vào nội dung có thể chia bài thơ thành mấy phần?
- Hai câu đầu: giới thiệu về quê hương.
6 câu tiếp: Cảnh thuyền ra khơi đánh cá.
8 câu tiếp: Cảnh thuyền đánh cá trở về.
4 câu tiếp: Cảm xúc đối với quê hương.
GV nªu yªu cÇu ®äc - ®äc mÉu.
 Gọi Hs đọc 2câu đầu
? Nhà thơ đã giới thiệu quê hương mình như thế nào?
- Lời giới thiệu: quê tôi ở
- Nghề nghiệp: chài lưới
Đặc điểm: nước bao vây 
? Nhaän xeùt caùch giôùi thieäu cuûa taùc giaû veà queâ höông mình ? (ngaén goïn nhöng ñaày ñuû)
? Sau 2 caâu thô môû ñaàu bình dò töï nhieân, Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi đánh cá được tác giả giới thiệu như thế nào?( thêi ®iÓm, thêitiÕt, khÝ thÕ)
Sớm mai hồng => đằng đông ráng đỏ báo hiệu một ngày trời yên biển lặng “trời trong” =>ít mây, gió nhẹ => “biển lặng”
Cảnh buổi sáng ra khơi là một cảnh đẹp và tươi sáng? Cảnh đó hứa hẹn điều gì
- chuyÕn ra kh¬i b×nh yªn , tèt ®Ñp .
? Cảnh như vậy còn con người được giới thiệu như thế nào?
- Trai tráng
? Chiếc thuyền ra khơi với khí thế như thế nào?
Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã.
Phăng ..
Cánh buồm .như mảnh hồn làng
? ở đây tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?Tác dụng?
? Cánh buồm là biểu tượng của biển khơi và chài lưới, cánh buồm ở đây được diển tả như thế nào?
Như mãnh hồn làng
? Để diễn tả cánh buồm tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?
- So sánh
? Hình ảnh cánh buồm có gì đặc biệt?
Trở nên thiêng liêng, nó là linh hồn của người dân làng chài.
? Với từ ngữ đặc tả và biện pháp nghệ thuật so sanh, lối nói ẩn dụ, em thấy cảnh dân chài ra khơi đánh cá được hiện lên như thế nào? 
? Theo dõi 8 câu thơ tiếp theo và cho biết C¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ ®­îc kh¾c ho¹ bëi nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh ,©m thanh nµo 
« Ngaøy hoâm sau..
thaân baïc traéng ».
- > Böùc tranh lao ñoäng naùo nhieät, ñaày aép nieàm vui vaø söï soáng ñaày höùa heïn.
? Hình ảnh những con cá và dân chài lưới được diễn tả như thế nào?
Cá tươi ngon, thân bạc trắng
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng
« Daân chaøi löôùi laøn da ngaêm saùng aáy.
Caû thaân hình noàng thôû vò xa xaêm »
GV;Cảnh vui vẻ tấp nập nhưng chứa đựng những vất vả, lo toan đó không thể dấu được, không dễ dàng và chẳng đơn giản chút nào để có được những con cá tươi ngon.
Con thuyÒn : mÖt mái, nghe chÊt muèi ...-> nh©n ho¸ 
 Ng­êi vµ thuyÒn ®Òu thÊm ®Ëm vÞ mÆn nång cña biÓn .
? Nªu c¶m nhËn cña em vÒ ng­êi d©n chµi tõ nh÷ng chi tiÕt ®ã?
? Qua phân tích em hãy nêu suy nghĩ của em về về cảnh thuyền về bến?
GV nhôù queâ höông nhôù nhöõng gì ?
? Nghe những từ đó ta có thể hiểu được nơi người xa cách đó là ở đâu?
- Miền biển
? Bằng những từ “lòng tôi luôn tưởng nhớ” cho ta thấy phần nào về tình cảm của tác giả đối với quê hương miền biển dấu yêu của mình?
? Đó là một nỗi nhớ như thế nào?
- Nỗi nhớ da diết, đằm thắm, thuỷ chung
? nhaän xeùt xem trong baøi thô coù söû duïng caùc ñaëc saéc ngheä thuaät gì ? 
Thô ñaày chaát tröõ tình bao truøm laø phöông thöùc bieåu caûm xen mieâu taû .
So saùnh ñeïp, bay boång ñaày laõng maïn ; söû duïng bieän phaùp nhaân hoaù moät caùch ñoäc ñaùo 
=> Ngheä thuaät noåi baät nhaát laø : söï saùng taïo hình aûnh thô . 
Qua baøi thô ta thaáy tình caûm cuûa nhaø thô ñoái vôùi queâ höông nhö theá naøo ? 
- Ñoàng thôøi ta thaáy taùc giaû coù nhöõng ngheä thuaät ñaëc saéc gì trong baøi thô ? 
- Gv cho hoïc sinh ñoïc phaàn ghi nhôù .
I/.Đọc và tìm hiểu chung 
1. Taùc giaû: Teá Hanh teân khai sinh laø Traàn Teá Hanh (1921) sinh taïi laøng chaøi ven bieån tænh Quaûng Ngaõi. OÂng coù maët trong phong traøo thô môùi ôû chaëng cuoái (1940-1945) .OÂng saùng taùc nhaèm phuïc vuï caùch maïng vaø khaùng chieán .
2. Taùc phaåm: Baøi thô ‘Queâ Höông” ruùt trong taäp “Ngheïn ngaøo” (1039) Sau ñöôïc in laïi trong taäp “Hoa Nieân” xuaát baûn naêm 1945.
- ThÓ th¬ : th¬ t¸m ch÷ 
- Bè côc : 4 phÇn 
II/ - Phân tích
1. Giôùi thieäu chung veà laøng queâ
- Lời giới thiệu: quê tôi ở
- Nghề nghiệp: chài lưới
Đặc điểm: nước bao vây 
-> Caùch giôùi thieäu ngaén goïn nhöng ñaõ neâu leân ñaày ñuû vò trí ñòa lí, ngheà nghieäp cuûa laøng queâ đó là làng biển «  vốn làm nghề chài lưới » bằng những lời thơ bình dị.
2. Caûnh daân chaøi bôi thuyeàn ñi ñaùnh caù 
- Thêi ®iÓm : n¾ng mai hång 
- Thêi tiÕt : trêi trong, giã nhÑ
= > Khung c¶nh t­¬i ®Ñp , b¸o hiÖu chuyÕn ra kh¬i b×nh yªn , tèt ®Ñp .
- H×nh ¶nh so s¸nh (Con tuÊn m·) vµ mét lo¹t tõ ng÷ h¨ng, ph¨ng, v­ît-> - Diễn tả con thuyền nhẹ lướt trên ngọn sóng rất nhanh với khí thế rất hăng như con ngựa khoẻ và rất đẹp.
- Hình aûnh caùnh buoàm 
Trở nên thiêng liêng, nó là linh hồn của người dân làng chài.-> bieåu töôïng laøng queâ .
- Cảnh tươi sáng đầy ắp niềm vui và khí thế.
3. Caûnh ñoaøn thuyeàn ñaùnh ca khi trôû veà
* Kh«ng khÝ : «n µo , tÊp nËp - > n¸o nhiÖt, trÇn ®Çy niÒm vui cña chuyÕn ra kh¬i ®Çy th¾ng lîi.
Hình aûnh daân chaøi laøn da ngaêm raùm naéng. . . 
 “caû thaân hình. . . xa xaêm”
-> Vöøa thöïc vöøa laõng maïn 
vÎ ®Ñp,r¾n giái , kháe m¹nh mang ®Ëm h­¬ng vÞ cña n¾ng, giã biÓn
- Ng­êi d©n chµi n¬i ®©y mang vÎ ®Ñp vµ sù nång nhiÖt cña biÓn c¶.
= >§oµn thuyÒn b×nh yªn trë vÒ trong niÒm vui cña thµnh qu¶ lao ®éng .
4.Tình caûm cuûa nhaø thô:
- T¸c gi¶ nhí
 + BiÓn: MÇu n­íc xanh
 + C¸: C¸ b¹c
 + C¸nh buåm: ChiÕc buåm v«i
 + ThuyÒn: Tho¸ng con thuyÒn rÏ sãng ch¹y ra kh¬i.
 + Mïi biÓn: C¸i mïi nång mÆn qu¸
- Nhôù laøng queâ bieån khoân ngoâi ; noåi nhôù chaân thaønh, tha thieát .
-Nhôù muøi vò noàng naøn cuûa queâ höông lao ñoäng.
5.Ñaëc saéc ngheä thuaät cuûa baøi thô:
- Thô ñaày chaát tröõ tình bao truøm laø phöông thöùc bieåu caûm xen mieâu taû .
-So saùnh ñeïp, bay boång ñaày laõng maïn ; söû duïng bieän phaùp nhaân hoaù moät caùch ñoäc ñaùo .
=> Ngheä thuaät noåi baät nhaát laø : söï saùng taïo hình aûnh thô 
III.Toång keát: Ghi nhôù SGK/18
 4.Củng cố :4’
- Hãy nêu nội dung và ý nghĩa của bài thơ “quê hương” .
- Nêu nghệ thuật sử dụng trong bài thơ .
5.Dặn dò :1’
Bài vừa học : 
+ Thuộc ghi nhớ .
+ Nội dung và nghệ thuật của bài thơ . 
§äc kÜ v¨n b¶n: Khi con tu hó, n¾m t¸c gi¶, t¸c phÈm.
Tr¶ lêi c©u hái h­íng dÉn SGK.
 **********************************
Ngµy so¹n: 7 /1 /2013
Ngµy dạy: / 1 /2013 
Tiết 78 Khi con tu hó
( Tè H÷u )
I. Môc tiªu:
 1.Kiến thức :
Những hiểu biết bước đầu về tác giả Tố Hữu .
Nghệ thuật khắc họa hình ảnh (thiên nhiên, cái đẹp của cuộc đời tự do) . 
Niềm khát khao cuộc sống tự do, lý tưởng cách mạng của tác giả .
2.Kĩ năng :
 - Đọc diễn cảm một tác phẩm thơ thể hiện tâm tư người chiến sĩ cách mạng bị giam giữ trong ngục tù .
 - Nhận ra và phân tích được sự nhất quán về càm xúc giữa hai phần của bài thơ ; thấy được sự vận dụng tài tình thể thơ truyền thống của tác giả ở bài thơ này .
3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc HS
- T×nh c¶m yªu quý, c¶m th«ng víi hoµn c¶nh cña ng­êi chiÕn sÜ CM trong c¶nh tï ®µy vµ kh©m phôc tinh thÇn cña ng­êi chiÕn sÜ c¸ch m¹ng.
II. ChuÈn bÞ:
1/ GV:Nghiªn cøu tµi liÖu, so¹n gi¸o ¸n.
2/ HS: Häc bµi cò, so¹n bµi theo c©u hái h­íng dÉn.
III. TiÕn tr×nh lªn líp:
 1.Ổn định lớp .
2.Kiểm tra bài cũ :
Mục tiêu: KiÓm tra sù chuÈn bÞ cña häc sinh
 Phương pháp :vđ 
Thời gian 5’ 
? Ñoïc thuoäc loøng vaø dieãn caûm baøi thô “Queâ Höông” cuûa teá Thanh. Ñaây laø baøi thô taû caûnh hay taû tình? Vì sao?
3 Bµi míi: 
 Mục tiêu: Niềm khát khao cuộc sống tự do, lý tưởng cách mạng của tác giả 
 P

Tài liệu đính kèm:

  • docGiao_an.doc