Góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư - Năm học 2006-2007

Ngày soạn: 25/10/2006
Tiết 10:	GÓP PHẦN XÂY DỰNG NẾP SỐNG 
	VĂN HÓA Ở CỘNG ĐỒNG DÂN CƯ
I/ Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức: Giúp HS hiểu được nội dung, ý nghĩa và những yêu cầu của việc góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng khu dân cư.
2. Thái độ:
- HS có tình cảm gắn bó với cộng đồng nơi mình ở
- Ham thích, nhiệt tình tham gia góp phần xây dựng nếp sống văn hóa
3. Kỉ năng:
- Biết phân biệt giữa những biểu hiện đúng và không đúng yêu cầu xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng khu dân cư
- Thường xuyên tham gia vận động mọi người cùng tham gia tích cực vào ciệc xây dựng nếp sống văn hóa.
II/ Phương Pháp:
Thảo luận nhóm
Diễn giải, đàm thoại
Tổ chức HS hoạt động cá nhân
Tổ chức trò chơi đóng vai
III/ Tài liệu và phương tiện:
SKG, SGV lớp 8
Phiếu học tập
Giấy khổ lớn, bút dạ
Tư liệu gương người tốt, việc tốt
IV/ Hoạt động dạy – học:
1/ Ổn định tổ chức:(1 phút)
2/ Kiểm tra bài cũ: (4 Phút)
Câu hỏi: em hãy nêu một vài ví dụ về việc học hỏi các dân tộc khác của những người xung quanh em. Liên hệ với bản thân em đã thực hiện việc tôn trọng học hỏi văn hóa dân tộc khác như thế nào? (tốt hay chưa tốt)
3/ Bài mới:
	a. Giới thiệu bài:(2 phút)
GV: Đặt câu hỏi: Những người sống cùng theo khu vực lãnh thổ hoặc đơn vị hành chính.
- Ở nông thôn: Thôn, xóm, làng
- Ở thành phố: Thị trấn, khu tập thể, ngõ, phố
Cộng đồng đó được gọi là gì?
HS: Trả lời: Cộng đồng dân cư
GV: Đặt câu hỏi tiếp
Cộng đồng dân cư phải làm gì để góp phần xây dựng nếp sống văn hóa?
HS: Trả lời
GV: Để hiểu kĩ vấn đề này chúng ta học bài học hôm nay.
b. Bài mới:
T/g
Hoạt động thầy
Hoạt động trò
Nội dung
Hoạt động 1: Tìm hiểu nội dung đặt vấn đề.
GV: Tổ chức HS tìm hiểu nội dung đặt vấn đề
GV: Đặt câu hỏi
1- Những hiện tượng tiêu cực ở mục (1) đã nêu là gì?
2- Những hiện tượng đó ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống của người dân?
GV: Theo dõi HS làm việc và cho HS trả lời
GV: Chốt lại ý kiến
GV: Đặt câu hỏi:
Câu hỏi 1: Vì sao làng Hinh được công nhận là làng văn hóa?
Câu hỏi 2: Những thay đổi ở làng Hinh có ảnh hưởng như thế nào với cuộc sống của người dân cộng đồng?
GV: Theo dõi HS làm việc
GV: Nhận xét, bổ sung ý kiến
GC: Tóm tắt.
Chúng ta đã hiểu được thế nào là cộng đồng dân cư. Vậy góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở cộng đồng dân cư là những việc gì? Trách nhiệm của HS chúng ta ra sao? Chúng ta sẽ giải quyết qua phần thảo luận sau.
Hoạt động 2: Thảo luận giúp HS hiểu biện pháp, ý nghĩa và những biểu hiện xây dựng nếp sống văn hóa
GV: Chia lớp thành 4 nhóm
GV: Yêu cầu mỗi nhóm thảo luận một trong những câu hỏi sau:
Câu 1: Nêu những biểu hiện của nếp sống văn hóa ở khu dân cư?
Câu 2: Nêu những biện pháp góp phần xây dựng nếp sống mới ở khu dân cư?
Câu 3: Vì sao cần phải xây dựng nếp sống văn hóa ở khu dân cư?
Câu 4: HS làm gì để góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở khu dân cư?
GV: Lưu ý HS liên hệ ngay bản thân gia đình và địa phương mình ở.
GV: Bổ sung các yêu cầu:
- Hoạt động nhân đạo, đền ơn đáp nghĩa
- Giữ gìn vá phát huy bản sắc dân tộc, thuần phong mĩ tục trong nhân dân
- Xây dựng đời sống văn hóa, phát triển kinh tế
- Xây dựng cơ sở chính trị vững mạnh, dân chủ.
- Kỉ cương, pháp luật
- Thực hiện quy ước cộng đồng dân cư
GV: Bổ sung.
Gia đình hạnh phúc, cộng đồng dân cư bình yên. Góp phần cho một xã hội văn minh tiến bộ
GV: Yêu cầu HS bổ sung những hành vi trái với nếp sống văn hóa ở một số HS.
- Thiếu lễ độ, tôn trọng người lớn
- Bỏ học, giao du với bọn xấy
- Gây rối, mất trật tự an toàn
- Lười lao động, thích ăn chơi đua đòi
- Tham gia nghiện hút, đua xe, cờ bạc, rượu chè
GV: Kết luận chuyển ý
Hoạt động 3: Hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung bài học.
GV: Hướng dẫn HS tóm tắt nội dung theo 4 ý
GV: Cho HS phát biểu nội dung bài học
GV: Nêu vấn đề để HS thắc mắc, trao đổi
GV: Giải đáp
GV: Tóm tắt nội dung
Hoạt động 4: Luyện tập bài tập SGK
GV: Tổ chức HS tự liên hệ, trao đổi tranh luận
Bài tập 1 SGK: GV: Cho HS trả lời
GV: Giúp các em đưa ra ý kiến những việc làm được và chưa làm được của bản thân và gia đình
GV: Yêu cầu HS nêu việc làm được của gia đình và bản thân
GV: Nhận xét, chuyển ý
Bài tập 2 SGK:
GV: Ghi bài tập lên bảng phụ
GV: Cho HS trả lời từng câu một và giải thích vì sao?
HS: Đọc nội dung (1) của mục đặt vấn đề
HS: Làm việc cá nhân
HS: Trả lời
HS: Cả lớp nhận xét, bổ sung
Câu 1: Những hiện tượng tiêu cực đó là:
- Hiện tượng tảo hôn
- Dựng vợ gả chồng sớm để có người làm
- Người chết hoặc gia súc chết thì mời thầy mo, thầy cúng phù phép trừ ma
Câu 2: Những tệ nạn đó ảnh hưởng:
- Các em lấy chồng, lấy vợ phải xa gia đình sớm
- Có em không được đi học
- Những cặp vợ chồng trẻ bỏ nhau, cuộc sống dang dở
- Nguyên nhân sinh ra đói nghèo
HS: Đọc nội dung (2) phần đặt vấn đề
HS: Làm việc cá nhân
HS: Trả lời
HS: Cả lớp nhận xét
Câu 1: Làng Hinh được công nhận là làng văn hóa:
- Vệ sinh sạch sẽ
- Dùng giếng nước sạch
- Không có bệnh dịch lan lây
- Bà con đau ốm đến trạm xá
- Trẻ em đủ tuổi đến trường
- Phổ cập giáo dục, xóa mù chữ
- Đoàn kết, nương tực, giúp đỡ nhau
- An ninh giữ vững, xóa bỏ phong tục tập quán cũ, lạc hậu
Câu 2: Aûnh hưởng của sự thay đổi đó:
- Mỗi người dân cộng đồng yên tâm sản xuất, làm ăn kinh tế
- Nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân
HS: Cử đại diện nhóm, thư kí nhóm
HS: Tiến hành thảo luận nhóm và ghi kết quả thảo luận nhóm vào giấy
HS: Các nhóm trình bày kết quả thảo luận nhóm
HS: Nhận xét, bổ sung, tranh luận
Câu 1:
Những biểu hiện của nếp sống văn hóa ở khu dân cư
Có văn hóa
Thiếu văn hóa
- Các gia đình giúp nhau làm kinh tế
- Tham gia xóa đói giảm nghèo
- Đoàn kết giúp nhau khi khó khăn
- Động viên con cháu đến trường học
- Giữ gìn vệ sinh
- Phòng chống tệ nạn
Thực hiện sinh đẻ có kế hoạch
- Nếp sống văn minh
- Chỉ biết lo cho cuộc sống của gia đình mình, ích kỉ, không quan tâm đến người khác
- Tụ tập, quán xá
- Vứt rác bừa bãi
- Mua số đề, nghiện hút, đua xe
- Mê tín dị đoan
- Tảo hôn
-Nghe tin đồn nhảm
- Vi phạm an toàn giao thông
Câu hỏi 2: Biện pháp xây dựng nếp sống văn hóa khu dân cư
- Thực hiện chính sách của Đảng, Nhà Nước.
- Xây dựng đời sống văn hóa, tinh thần lành mạnh
- Nâng cao dân trí, chăm lo giáo dục sức khỏe
- Xây dựng, đoàn kết
- Giữ gìn trật tự, an ninh
- Vệ sinh, bảo vệ môi trường
- Giữ gìn kỉ cương, pháp luật
Câu 3: Ý nghĩa của việc xây dựng nếp sống văn hóa khu dân cư
- Cuộc sống bình yên hạnh phúc
- Bảo vệ, phát triển truyền thống văn hóa, giữ gìn bản sắc dân tộc
- Đời sống người dân ổn định, phát triển
Câu 4: Những việc cần làm của HS.
- Ngoan ngoãn, kính trọng, lễ phép với bố mẹ, anh chị và mọi người xung quanh mình
- Chăm chỉ học tập
- Tham gia các hoạt động chính trị-xã hội
- Quan tâm giúp đỡ mọi người lúc khó khăn
- Thực hiện nếp sống văn minh
- Tránh tệ nạn xã hội
- Có cuộc sống lành mạnh, văn hóa
HS: Ghi bài vào vở
HS: Suy nghĩ cá nhân
HS: Cả lớp nhận xét
Bài 1:
* Việc làm đúng của gia đình:
- Thực hiện đúng chủ trương đường lối Nhà nước
- Uûng hộ đồng bào vùng lũ lụt
- Nuôi dạy con cái ngoan ngoãn
* Việc làm sai của gia đình
- Chưa vận động bà con tiết kiệm khi tổ chức đám cưới, ma chay
- Mẹ còn đi xem bói
* Bản thân em
- Chưa chăm học
- Còn vức rác bừa bãi
- Sinh hoạt hè chưa tự giác
Đáp án:
* Việc làm đúng
a, c, d, đ, g, I, k, o
* Việc làm sai:
b, c, h, l, n, m
1) Thế nào là cộng đồng dân cư:
Cộng đồng dân cư là toàn rhể những người sinh sống trong toàn khu vực lãnh thổ hoặc đơn vị hành chính gắn bó một khối, giữa họ có sự liên kết và hợp tác với nhau để cùng thực hiện lợi ích của mình và lợi ích chung
2) Xây dựng nếp sống văn hóc như thế nào?
* Làm cho điều kiện văn hóa ngày càng lành mạnh, phong phú.
Cụ thể:
- Giữ gìn trật tự an ninh
- Vệ sinh ăn ở
- Bảo vệ cảnh quan môi trường
- Xây dựng tình đoàn kết xóm làng
- Bài trừ phong tục tập quán lạc hậu
- Chống mê tín dị đoan
- Phòng chống tệ nạn xã hội
3) Ý nghĩa của việc xây dựng nếp sống văn hóa.
- Góp phần làm cho cuộc sống bình yên hạnh phúc
- Bảo vệ và phát huy truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc
4) HS Phải làm gì?
Tham gia những hoạt động vừa sức mình góp phần xây dựng nếp sống văn hóa cộng đồng khu dân cư
4/ Củng cố và hướng dẫn HS học ở nhà: (5 phút)
GV: Tổ chức cho HS chơi trò chơi đóng vai
GV: Đưa ra tình huống
Tình huống: * Gia đình có ông Bố rược chè, chơi để em phải bỏ học
Gia đình bác Nam tổ chức đám cưới cho con quá linh đình tốn kém, sau đó bị vỡ nợ
HS: Chia làm 2 nhóm nhận tình huống
HS: Tự lo kịch bản, phân vai đối thoại
GV: Hướng dẫn HS thực hiện
HS: Nhận xét, tranh luận
GV: Bổ sung, đánh giá
Hướng dẫn HS học ở nhà:
* Học thuộc các kiến thức cơ bản SGK, làm các bài tập còn lại, tìm hiểu gương tốt ở địa phương tham gia xây dựng nếp sống văn hóa cụm dân cư
* Bài mới: Đọc kĩ phần đặt vấn đề bài 10 “Tự lập” Trả lời các câu hỏi để chuẩn bị thảo luận.
5/ Rút kinh nghiệm:
CÂU HỎI THẢO LUẬN
(Nhóm 3)
Vì sao phải xây dựng nếp sống văn hóa ở khu dân cư?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
(Nhóm 4)
học sinh phải làm gì để góp phần xây dựng nếp sống văn hóa mới ở khu dân cư?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
(Nhóm 2)
Nêu những biện pháp góp phần xây dựng nếp sống văn hóa ở khu dân cư?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
(Nhóm 1)
Nêu những biểu hiện của nếp sống văn hóa ở khu dân cư?