Một số giải pháp gây hứng thú cho trẻ 5 - 6 tuổi khám phá khoa học nhằm phát triển nhận thức cho trẻ, tại trường mầm non Ba Đình

“Khám phá khoa học” là khái niệm mới trong chương trình giáo dục mầm non hiện hành. “Khám phá khoa học” chính là hoạt động tìm hiểu môi trường xung quanh trong chương trình đổi mới hình thức tổ chức các hoạt động và các chương trình giáo dục trước đây. Nhưng với khái niệm “Khám phá khoa học” đã bao hàm cho hoạt động này các hoạt động tìm hiểu khám phá về thế giói xung quanh trẻ với khả năng cao nhất, theo đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi.

 Hoạt động khám phá khoa học trong chương trình giáo dục mầm non bao gồm các hoạt động: Tìm hiểu, thử nghiệm về thế giới xung quanh, làm thỏa mãn nhu cầu nhận thức của trẻ về thế giới quanh trẻ. Với đặc điểm của trẻ mầm non thích tìm tòi khám phá. Hoạt động khám phá khoa học là một hoạt động trẻ yêu thích. Tổ chức tốt hoạt động khám phá khoa học cho trẻ sẽ góp phần lớn vào mục tiêu phát triển toàn diện ở trẻ về 5 lĩnh vực.

Tuy nhiên, để phát huy được hiệu quả của hoạt động khám phá khoa học đối với sự phát triển toàn diện của trẻ, đòi hỏi giáo viên cần phải quan tâm đến việc nghiên cứu các cách thức, các giải pháp sáng tạo trong tổ chức hoạt động mới có thể thu hút trẻ tham gia hoạt động. Mà chỉ khi trẻ hứng thú tham gia hoạt động thì hiệu quả giáo dục mới có sự tác động giáo dục trẻ như mong đợi.

Nhận thức được vai trò, ý nghĩa của hoạt động khám phá khoa học đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Nên trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ tôi luôn quan tâm đến việc làm thế nào để gây hứng thú cho trẻ trong mọi hoạt động giáo dục trẻ nói chung và hoạt động khám phá khoa học nói riêng. Mục đích hướng tới sự phát triển toàn diện cho trẻ.

 Vì lý do đó tôi đã chọn đề tài: “Một số giải pháp gây hứng thú cho trẻ 5- 6 tuổi khám phá khoa học nhằm phát triển nhận thức cho trẻ, tại trường mầm non Ba Đình” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm trong năm học 2013 - 2014.

 

doc 20 trang Người đăng phammen30 Lượt xem 4065Lượt tải 5 Download
Bạn đang xem tài liệu "Một số giải pháp gây hứng thú cho trẻ 5 - 6 tuổi khám phá khoa học nhằm phát triển nhận thức cho trẻ, tại trường mầm non Ba Đình", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 là hoạt động của cô; đặc biệt là ở các giáo viên cao tuổi.
 Phương pháp mà giáo viên sử dụng để tổ chức cho trẻ khám phá khoa học chủ yếu là các phương pháp trực quan và dùng lời nên việc truyền thụ những kiến thức khoa học trừu tượng cho trẻ có nhiều hạn chế.
 Chưa coi trọng vấn đề tạo cảm hứng cho trẻ từ môi trường xung quanh. Thực tiễn việc tổ chức các hoạt động cho trẻ khám phá khoa học của giáo viên còn nhiều vướng mắc.
d) Thực trạng học sinh
Nhà trường có tổng số học sinh 243 cháu. Phần lớn các cháu trong trường nói chung và lớp tôi nói riêng đều ngoan, có khả năng tiếp thu các kiến thức kỹ năng theo yêu cầu độ tuổi khá tốt.
Tuy nhiên các cháu là con em ở vùng nông thôn nên nhiều trẻ còn nhút nhát chưa hứng thú tích cực tham gia hoạt động đặc biệt là hoạt động khám phá khoa học.
2. Thực trạng nhóm lớp
Năm học 2013 - 2014 tôi được phân công chủ nhiệm nhóm lớp mẫu giáo 5 - 6 tuổi. Bản thân tôi là một giáo viên luôn có trách nhiệm cao trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. 
Lớp số tổng số cháu 27 cháu, trong đó 13 cháu nữ, 14 cháu nam, với độ tuổi đồng đều , đại đa số các cháu trong lớp ngoan ngoãn, mạnh dạn, hồn nhiên, đạt yêu cầu cơ bản về phát triển 5 lĩnh vực: thể chất, nhận thức, ngôn ngữ,tình cảm xã hội và thẩm mỹ.
Cùng với hạn chế chung của các cháu trong trường, đa phần trẻ là 
con em ở vùng nông thôn, điều kiện cho trẻ hoạt động tại gia đình có nhiều hạn chế. Vì vậy trẻ chưa thể hiện được khả năng hoạt bát và sáng tạo tích cực trong hoạt động; chưa hứng thú tích cực tham gia hoạt động đặc biệt là hoạt động khám phá khoa học. 
Từ thực trạng trên, để thực hiện mục tiêu của đề tài nghiên cứu và chuẩn bị cho việc tổ chức thực hiện: “Một số giải pháp gây hứng thú cho trẻ 5 - 6 tuổi khám phá khoa học nhằm phát triển nhận thức cho trẻ”. Tôi đã tiến hành khảo sát ban đầu. Cơ sở xác định các nội dung khảo sát, được căn cứ vào kết quả mong đợi của hoạt động khám phá khoa học đối với trẻ và mục tiêu của đề tài đặt ra. Kết quả khảo sát các nội dung như sau: 
STT
Tiêu chí đánh giá
Số lượng
Kết quả
Số trẻ
%
1
Trẻ hứng thú tham gia các hoạt động khám phá khoa học.
27
14
51,8
2
Trẻ nắm kiến thức kĩ năng yêu cầu của hoạt động khám phá khoa học.
27
20
74,1
3
Tác động đến kỹ năng tư duy lô gích.
27
8
29,6
	Nhìn vào kết quả thực trạng ta thấy mục tiêu mông đợi có kết quả thấp. Để cải thiện kết kết quả khảo sát từ kết quả trên cũng như để thực hiện mục tiêu của đề tài. Tôi đã mạnh áp dụng một số giải pháp tại mục II của sáng kiến. 
III. CÁC GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN
1. Giải pháp tự bồi dưỡng nâng cao nhận thức, nghiệp vụ của bản thân, năng lực tổ chức các hoạt động cho trẻ khám phá khoa học. 
Đối với giáo viên mầm non để đảm bảo cho việc thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ đòi hỏi không chỉ là sự cần cù chịu khó mà còn phải luôn tích cực tự học tập nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ nắm vững kiến thức kỹ năng chăm sóc giáo dục trẻ đạt hiệu quả, tiếp cận được những yêu cầu mới như: Nắm vững yêu cầu của giáo dục mầm non, ứng dụng công nghệ thông tin phù hợp trong từng hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ.
Từ việc nắm vững yêu cầu giáo dục thì giáo viên sẽ có tư duy để bồi dưỡng cho mình các kiến thức kỹ năng phù hợp hơn. Giáo viên mầm non cần phải tự học tập bồi dưỡng nắm vững các yêu cầu kiến thức, phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ ở từng độ tuổi, phương pháp tổ chức các hoạt động phù hợp gây sự hứng thú cho trẻ chuyển tải đến trẻ kiến thức kỹ năng hiệu quả nhất. 
Với hoạt động khám phá khoa học tôi xác định mình cần tự bồi dưỡng nhận thức cho bản thân về các nội dung bao gồm: 
+ Cần nắm vững các hoạt động tổ chức cho trẻ khám phá khoa học.
+ Nắm vững các kiến thức kĩ năng của hoạt động cần đạt ở trẻ.
+ Nắm vững và vận dụng linh hoạt phương pháp hình thức tổ chức cho trẻ khám phá khoa học ở mỗi hoạt động cụ thể đạt hiệu quả.
+ Nắm vững các yêu cầu về đồ dùng đồ chơi cần có để tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ. 
+ Biết cách làm thế nào để tạo được điều kiện cho trẻ khám phá khoa học một cách tốt nhất. 
 Đó là những yêu cầu đặt ra yêu cầu cho bản thân tôi cần tự bồi dưỡng để có thể thực hiện hoạt động cho trẻ khám phá khoa học đạt hiệu quả.
 Để việc tự bồi dưỡng đạt hiệu quả, tôi đã tích cực tìm tòi học hỏi thông qua các loại sách hướng dẫn; thông qua các chuyên đề, thông qua việc tự tìm hiểu qua mạng, qua đồng nghiệp để giải quyết các vấn đề cần tìm hiểu đặt ra. Tôi đã đặt ra cho mình kế hoạch về các yêu cầu cần bồi dưỡng như: 
Thứ nhất: Yêu cầu học tập nắm vững về kiến thức: 
- Nắm vững nội dung yêu cầu về hoạt động khám phá khoa học ở độ tuổi 5 - 6 tuổi. 
- Nắm vững kết quả mong đợi của độ tuổi về hoạt động khám phá khoa học trong chương trình giáo dục mầm non. 
Qua nghiên cứu tìm hiểu tôi đã hệ thống hóa yêu cầu về nội dung, kết quả mong đợi của hoạt động khám phá khoa học ở lứa tuổi 5 - 6 tuổi như sau:
* Trẻ khám phá về các bộ phận cơ thể người: 
- Trẻ biết được các giác quan và một số bộ phận trên chính cơ thể trẻ hoặc tranh ảnh.
- Kể về bạn về mình, thảo luận về các bộ phận cơ thể và chức năng của chúng
- So sánh, phân loại, về độ cao - thấp, sự thay đổi của bản thân về chiều cao cân nặng.
* Trẻ khám phá khoa học về đồ vật:
- Khám phá đồ dùng đồ chơi: 
+ Đặc điểm công dụng và cách sử dụng đồ dùng đồ chơi.
+ Một số mỗi liên hệ đơn giản giữa đặc điểm cấu tạo với cách sử dụng của đồ dùng đồ chơi quen thuộc.
+ So sánh sự khác nhau và giống nhau của đồ dùng đồ chơi và sự đa dạng của chúng.
+ Phân loại đồ dùng đồ chơi theo 2 - 3 dấu hiệu.
- Khám phá phương tiện giao thông:
+ Đặc điểm, công dụng của một số phương tiện giao thông và phân loại theo 2 - 3 dấu hiệu.
* Trẻ khám phá khoa học về động vật và thực vật:
- Đặc điểm, ích lợi và tác hại của con vật, cây, hoa, quả.
- Quá trình phát triển của cây, con vật; điều kiện sống của cây, con vật.
- So sánh sự khác nhau và giống nhau của một số con vật, cây, hoa, quả.
- Phân loại con vật, cây, hoa, quả theo 2 – 3 dấu hiệu.
- Quan sát, phán đoán mối liên hệ đơn giản giữa con vật, cây với môi trường sống.
- Cách chăm sóc và bảo vệ con vật, cây.
* Trẻ khám phá khoa học về một số hiện tượng tự nhiên:
- Khám phá thời tiết, mùa; ngày và đêm, mặt trời, mặt trăng:
+ Một số hiện tượng thời tiết thay đổi theo mùa và thứ tự các mùa.
+ Sự thay đổi của con người, con vật, cây theo mùa.
+ Sự khác nhau giữa ngày và đêm, mặt trời, mặt trăng.
- Khám phá nước:
+ Các nguồn nước trong môi trường sống.
+ Ích lợi của nước với đời sống con người con vật và cây.
+ Một số đặc điểm, tính chất của nước.
+ Nguyên nhân gây ô nhiễm nguồn nước và cách bảo vệ nguồn nước
- Khám phá không khí, ánh sáng:
+ Không khí các nguồn ánh sáng và sự cần thiết của nó với cuộc sống con người, con vật và cây.
- Khám phá đất, đá, cát, sỏi:
+ Một vài đặc điểm, tính chất của đất, đá, cát, sỏi.
Thứ 2: Yêu cầu nắm vững phương pháp giáo dục.
Đối tượng tôi đang nghiên cứu là trẻ mẫu giáo lớn; vì vậy cần nắm vững phương pháp giáo dục trẻ mẫu giáo trong chương trình giáo dục mầm non hiện hành: Tạo điều kiện cho trẻ được trải nghiệm, tìm tòi khám phá môi trường xung quanh dưới nhiểu hình thức đa dạng, đáp ứng yêu cầu, hứng thú của trẻ theo phương châm “Chơi mà học, học bằng chơi”. Kích thích và tạo cơ hội cho trẻ tích cực khám phá, thử nghiệm và sáng tạo ở các khu vực hoạt động một cách vui vẻ. Kết hợp giữa giáo dục trẻ trong nhóm bạn với giáo dục cá nhân, chú ý đặc điểm riêng của từng trẻ để có phương pháp giáo dục phù hợp. Tổ chức hợp lý các hình thức hoạt động cá nhân, theo nhóm nhỏ và cả lớp, phù hợp với độ tuổi của nhóm lớp, với khả năng của từng trẻ, với nhu cầu hứng thú của trẻ và với điều kiện thưc tế.
2. Giải pháp tạo môi trường cho trẻ khám phá khoa học
Chúng ta phải khẳng định rằng: trong giáo dục mầm non hiện nay, môi trường giáo dục là điều kiện rất cần thiết cho các hoạt động vui chơi, học tập của trẻ. Có thể nói, môi trường giáo dục quyết định sự thành công trong việc tổ chức hoạt động cho trẻ của mỗi giáo viên và hiệu quả giáo dục trên trẻ.
Với hoạt động khám phá khoa học thì lại càng đòi hỏi về yêu cầu điều kiện thực hiện nhiều hơn. Môi trường giáo dục tại trường lớp là một trong những điều kiện quan trọng để thực hiện tổ chức hoạt động cho trẻ khám phá khoa học.
 Với điều kiện hiện có ở trường lớp tôi hiện nay chưa đáp ứng cho việc tổ chức cho trẻ khám phá khoa học đạt hiệu quả. Vì vậy việc sáng tạo “Tạo môi trường cho trẻ khám phá khoa học” là hết sức cần thiết.
Để tạo được môi trường phù hợp với hoạt động, tôi xác định trước hết phải bám vào các nội dung, yêu cầu, kết quả mong đợi về hoạt động khám phá khoa học đối với trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi như tôi đã nêu ở giải pháp 1. Căn cứ vào các nội dung yêu cầu được phân bố phù hợp theo từng chủ đề, lồng ghép với việc xây dựng môi trường theo chủ đề. Tôi đã quan tâm đặc biệt để xây dựng môi trường tác động đến hoạt động khám phá khoa học ở mỗi chủ đề cụ thể. Bao gồm môi trường trong lớp, môi trường ngoài lớp phù hợp với các chủ đề.
a) Tạo môi trường trong lớp
* Xây dựng môi trường trong lớp theo chủ đề
Xây dựng môi trường theo chủ đề là một yêu cầu cần thiết mà mỗi giáo viên đều phải thực hiện để tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ. Xây dựng môi trường theo chủ đề trong lớp, bao gồm mảng chủ đề chính, các góc theo quy định, bố trí các góc hợp lý, nội dung phản ánh của từng góc, đồ dùng đồ chơi trong các góctất cả đều phải được hệ thống đầy đủ, mang mầu sắc theo chủ đề cụ thể. 
Với mục tiêu xây dựng môi trường trong lớp phục vụ cho hoạt động khám phá khoa học, tôi xây dựng lồng ghép trong xây dựng môi trường giáo dục chung. Nhưng để phục vụ riêng cho hoạt động khám phá khoa học, tôi đã quan tâm xây dựng môi trường mở và đặc biệt là chuẩn bị môi trường cho trẻ được trải nghiệm sau các hoạt động khám phá khoa học cụ thể. Sưu tầm và làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho các hoạt động khám phá, tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có làm nguyên vật liệu cho trẻ thực nghiệm trải nghiệm để trẻ được làm, tạo sự hứng thú và phát triển ở trẻ tư duy lô gích tính kiên nhẫn
Ví dụ: Chủ đề thế giới thực vật: 
- Xây dựng mảng chủ đề chính: 
Trang trí bằng hình ảnh hai quả lớn làm toát lên chủ đề. Phía dưới chuẩn bị các vật liệu để trẻ được trải nghiệm. Chẳng hạn, trong chủ đề thế giới thực vật, nhánh các loại hoa quả; sau khi cho trẻ khám phá khoa học - tìm hiểu khám phá về các loại quả, tôi chuẩn bị các loại giấy mầu, vật liệu để trẻ cắt dán các loại quả trẻ vừa tìm hiểu, trong giờ chơi.
Hình ảnh 1: Xây dựng mảng chủ đề chính - chủ đề thế giới thực vật.
xây dựng các góc trong lớp: tôi cũng trang trí bằng hình ảnh các 
loại quả, cây cối làm tiêu đề các góc, để toát lên chủ đề. 
* Xây dựng góc khám phá khoa học: Đang nghiên cứu các giải pháp về hoạt động cho trẻ khám phá khoa học. Vì vậy tôi quan tâm đến xây dựng góc khám phá khoa học trong lớp. Nội dung của góc phù hợp với nội dung hoạt động tìm hiểu khám phá cụ thể theo chủ đề. Thường xuyên thay đổi để tạo sự mới lạ thu hút sự chú ý của trẻ. Đồ chơi tại góc cũng được thay đổi theo nội dung chủ đề, để thuận tiện cho trẻ trải nghiệm các hoạt động giáo dục nói chung và các hoạt động khám phá khoa học cụ thể ở chủ đề đó. Đồ chơi tại góc khám phá khoa học bao gồm các hình ảnh, các dụng cụ học tập, thí nghiệm phù hợp với nội dung khám phá tìm hiểu. 
Ví dụ: Chủ đề thế giới thực vật:
 Ở góc khám phá khoa học, tôi chuẩn bị các loại quả thật mà trẻ vừa được tìm hiểu trong giờ hoạt động có chủ đích; cho trẻ được cùng cô bổ quả, nếm quả, nhận xét về những điều được trải nghiệm về các loại quả. Từ đó trẻ sẽ nhớ rất lâu và nhớ sâu về kiến thức. 
Hình ảnh 2: Môi trường tại góc khám phá khoa - Cô hướng dẫn trẻ trải nghiệm với các loại quả. 
- Tương tự, các chủ đề khác cũng vậy. Khi chuẩn bị sang một chủ đề mới, tôi đều quan tâm lên kế hoạch về xây dựng môi trường giáo dục phù hợp với chủ đề. Và đương nhiên tôi quan tâm đặc biệt đến xây dựng môi trường cho hoạt động khám phá khoa học, để phục vụ cho hoạt động tổ chức các giải pháp của sáng kiến kinh nghiệm đang nghiên cứu trong năm học.
b) Môi trường ngoài lớp
Ngay từ đầu năm học, đầu mỗi chủ đề tôi hệ thống hóa các yêu cầu môi trường cần phải đáp ứng để phục vụ cho hoạt động khám phá khoa học của trẻ trong chủ đề đó.
Tận dụng sân, vườn trường tạo nên góc cho trẻ thực nghiệm các hoạt động như: Thực nghiệm sự phát triển của cây, tạo góc thí nghiệm vật chìm nổi, chơi với nước, với cátkhám phá theo dõi sự thay đổi của cây cối trong trường
Chẳng hạn, Chủ đề thế giới thực vật:
- Ngay từ khi bước sang chủ đề, tôi đã phải chuẩn bị lựa chọn các loại cây ở sân trường là cây gì sẽ cho trẻ tìm hiểu khám phá trong hoạt động có chủ định.
- Tại vườn thiên nhiên của trường tôi chuẩn bị trồng thêm vào các loại hoa, loại cây cho trẻ sẽ tìm hiểu khám phá ; chuẩn bị điều kiện cho trẻ thực hiện hoạt động trải nghiệm khám phá trong chủ đề.
Ví dụ: Ô vườn trải nghiệm cho trẻ, tôi chuẩn bị một ô nhỏ đất, dụng cụ làm đất, các hạt để giúp trẻ cùng tham gia trải nghiệm tìm hiểu sự phát triển của cây. 
Hình ảnh 3: Môi trường ngoài lớp tại vườn thiên nhiên cho trẻ trải nghiệm khám phá khoa học - Tìm hiểu quá trình phát triển của cây.
Ví dụ: Tạo môi trường hoạt động cho trẻ tại vườn thiên nhiên của trường. Cho trẻ chơi với nước, đong đo nước
Hình ảnh 4: Môi trường hoạt động ngoài lớp của trẻ tại vườn thiên nhiên của trường - trẻ chơi với nước.
	Qua việc tạo môi trường cho trẻ khám phá khoa học mà tôi đã tổ chức thực hiện, đã đem lại cho trẻ sự hứng thú cao trong hoạt động học tập nói chung và hoạt động khám phá khoa học nói riêng. Từ sự hứng thú đó trẻ đã tiếp thu được kiến thức kỹ năng dễ dàng trẻ nhớ lâu, nhớ sâu
và có hệ thống.
3. Giải pháp đổi mới sáng tạo hình thức tổ chức hoạt động cho trẻ khám phá khoa học để thu hút sự chú ý của trẻ.
Hoạt động có chủ định là hoạt động chính để giúp trẻ khám phá khoa học. Tổ chức hoạt động có chủ định hiệu quả là hết sức cần thiết. Vì vậy giáo viên cần có thủ thuật để tạo sự chú ý cho trẻ trong suốt quá trình tổ chức một hoạt động có chủ định cụ thể cho trẻ. Cần phải gây ấn tượng cho trẻ vào hoạt động . Khi trẻ đã hứng thú vào hoạt động thì trong suốt quá trình tổ chức hoạt động cũng cần phải duy trì các hình thức để trẻ tham gia một cách tích cực nhất. Đây là một hoạt động không phải dễ thực hiện. Vì vậy đòi hỏi giáo viên cần phải có tâm huyết, tư duy để tìm tòi sáng tạo các hình thức tổ chức hoạt động cho trẻ một cách hấp dẫn nhất. Nhận thức sâu sắc đặc điểm “Trẻ học bằng chơi, chơi mà học” tôi đã luôn tư duy tìm ra các hình thức tổ chức cho trẻ thông qua các hoạt động vui chơi, giao lưu; các hình thức giới thiệu mang tính kích thích tính tò mò của trẻ. Tất cả các hình thức phù hợp với nội dung của từng hoạt động khám phá khoa học cụ thể.
Ví dụ: Hoạt động tìm hiểu về một số loại hoa (chủ đề thực vật)
- Tôi tổ chức cho trẻ đi tham dự “Ngày hội của các loài hoa” tại vườn hoa của trường, có các loại hoa cần tìm hiểu, cho trẻ được trò chuyện về các hoa cần tìm hiểu. Mỗi cháu mặc trang phục về một loài hoa cần tìm hiểu trình diễn thời trang để giới thiệu bài.
- Phần tìm hiểu giới thiệu các cháu mặc trang phục đóng vai loài hoa đó giới thiệu về mình. Tôi dùng hệ thống câu hỏi từ đơn giản đến phức tạp. Từ đó trẻ nhận thức có hệ thống và sâu sắc về các loài hoa cần tìm hiểu.
Tương tự các chủ đề khác, hay nội dung của một hoạt động khám phá khoa học cụ thể khác tôi đều chú ý sáng tạo các hình thức tổ chức hoạt động đa dạng hấp dẫn trẻ.
Từ việc tiến hành các giải pháp sáng tạo hình thức tổ chức hoạt động cho trẻ khám phá khoa học, tôi nhận thấy hiệu quả nhận thức của trẻ về môi trường xung quanh tốt hơn rất nhiều so với khi tiến hành tổ chức cho trẻ hoạt động bằng các hình thức đơn giản, cứng nhắc. 
Ngoài việc sáng tạo hình thức tổ chức trong hoạt động cho trẻ khám phá khoa học trong hoạt động có chủ định, thì việc kết hợp củng cố kiến thức bằng cách tìm ra các hình thức kết hợp trong các hoạt động khác cũng rất cần thiết. Như kết hợp trong hoạt động đón trẻ, trả trẻ, hoạt động góc
Chẳng hạn: Trong hoạt động đón trả trẻ: Chủ đề bản thân - cho trẻ khám phá cơ thể người; Tôi thường kể chuyện hoặc cho trẻ kể lại chuyện nói về chức năng của các bộ phận cơ thể. Tạo tình huống cho trẻ trải nghiệm bằng các giác quan và thảo luận những điều đã được trải nghiệm.
+ Ví dụ: Nhận xét về các bộ phận trên cơ thể bạn; so sánh các bộ phận cơ thể của 2 bạn
+ Ví dụ: Tổ chức cho trẻ chơi các trò chơi “Ai thính tai hơn”, “Ai nói nhanh hơn”.
Trong hoạt động góc: Cho trẻ cùng làm đồ chơi với cô cắt, dán tranh nhận biết về chứa năng của các giác quan.
4. Giải pháp dạy trẻ làm đồ dùng đồ chơi từ vật liệu thiên nhiên để giúp trẻ hứng thú và khắc sâu kiến thức về thế giới xung quanh
Tôi nghĩ đây là một hình thức trải nghiệm, có tác động gây hứng thú và khắc sâu kiến thức về thế giới xung quanh cho trẻ rất tốt. Giải pháp này tôi đã tiến hành sau mỗi hoạt động khám phá cụ thể. Căn cứ vào nội dung mà trẻ đã được tìm hiểu khám phá trên hoạt động có chủ định, tôi cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi về nội dung đó.
Chẳng hạn, sau hoạt động trẻ được tìm hiểu khám phá về các con vật (chủ đề thế giới động vật). Tôi sẽ tổ chức cho trẻ ở các hoạt động mọi lúc mọi nơi, hoạt động ngoài trời, hoạt động góc làm các con vật trẻ vừa được tìm hiểu. 
 Sau hoạt động tìm hiểu khám phá về các con vật sống dưới nước, tôi tổ chức cho trẻ sưu tầm vật liệu thiên nhiên như: Lá cây, tăm tre, vỏ ốc, vỏ hến... tổ chức cho trẻ cùng cô làm đồ chơi tự tạo như làm con cá, con cua, xâu vòng...
Ví dụ: Hướng dẫn trẻ làm con cá bằng lá cây:
- Vật liệu: Lá cây, giấy mầu, kim chỉ, keo dán.
- Cách làm: 
+ Lấy 2 lá hình trái tim to ghép vào nhau làm thân cá.
+ Ghép đôi tờ giấy mầu cắt hình tròn làm mắt cá.
+ Dùng kim chỉ đính 2 hình tròn vào đầu lá thành mắt cá.
+ Dùng lá có hình xẻ nhánh thành đuôi cá.
Hình ảnh 5: Trẻ làm đồ dùng đồ chơi từ vật liệu thiên nhiên, khắc sâu kiến thức tìm hiểu về các con vật sống dưới nước.
Tương tự các chủ đề khác và các đề tài khác tôi đều tư duy cho trẻ được trải nghiệm làm đồ dùng đồ chơi.
Khi trẻ được tư duy để tạo ra những sản phẩm trẻ sẽ nhớ rất lâu và cũng từ đó kích thích thêm tư duy của trẻ để khảm phá tìm hiểu thêm về đối tượng.
5. Giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động khám phá khoa học 
Hiện nay công nghệ thông tin là một kho tàng về những điều hấp dẫn trẻ thơ như: phim hoạt hình, những hình ảnh ngộ nghĩnh, màu sắc sặc sỡ, sự linh hoạt động của các nhân vật được tạo ra. Việc tìm tòi, khai thác ứng dụng công nghệ thông tin giúp giáo viên đưa đến cho trẻ những hình ảnh sống động hơn về thế giới xung quan, giúp trẻ có những trải nghiệm phong phú và thực tế hơn. Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn đưa một số kiến thức của mình về tin học vào: Việc soạn giáo án trên máy vi tính, sử dụng một số ứng dụng phần mềm vào việc tổ chức các hoạt động cho trẻ ở lớp tôi, đặc biệt là hoạt động khám phá khoa học.
Trong hoạt động khám phá khoa học với mỗi mẫu vật hay tranh ảnh, đều cần cho trẻ quan sát kỹ, cho trẻ đưa ra nhiều ý kiến nhận xét để tìm ra đầy đủ và chính xác đặc điểm vật mẫu. Nắm rõ đặc điểm của vật, trẻ sẽ quan sát chúng dễ hơn, từ đó so sánh rất rõ ràng và phân loại tốt hơn. Trong hoạt động này, sử dụng đồ dùng trực quan là yếu tố không thể thiếu trong việc dạy trẻ, vì trẻ chỉ lĩnh hội kiến thức khi được trực tiếp tri giác các đối tượng.
- Chẳng hạn, khi dạy trẻ tìm hiểu một số con vật sống trong rừng, trẻ cần phải biết tên gọi, hình dáng, các bộ phận, thức ăn, nơi sống, tiếng kêu, thói quen của các con thú. 
+ Tôi đã vào một số trang web thông dụng hỗ trợ hình ảnh là:    tockphoto.com;...
+ Một số trang web thông dụng tìm âm thanh là:   - là nhạc về tiếng đồ vật, tiếng kêu con vật.
- Tôi đã ứng dụng phần mềm Power point cho trẻ quan sát các con vật đang chuyển động, với những hình ảnh “thật”, âm thanh “thật” thì trẻ sẽ rất thích thú, tập trung chú ý, giờ học sẽ đạt kết quả như mong muốn.
Ví dụ: Cho trẻ quan sát con voi, con gấu, con khỉ.
Mục đích: Giúp trẻ biết tên gọi, đặc trưng, môi trường sống của các con vật sống trong rừng. Trẻ biết nguồn thức ăn của chúng, không đến gần chúng.
Chuẩn bị:
+ Lên mạng vào trang “động vật sống trong rừng”, coppy hình ảnh con voi, con gấu, con khỉ.
+ Vào phần mềm Power point, chọn slide show tạo trang trình diễn cho từng con vật xuất hiện có gắn tên tương ứng, lồng nhạc bài hát “đố bạn biết”.
+ Coppy dữ liệu vào đĩa CD.
Tiến hành:
 + Cô mở đĩa cho hát bài hát “đố bạn biết” trẻ hát theo.
+ Cho trẻ kể những con vật có trong bài hát.
+ Cho trẻ xem đĩa, hỏi tên con vật đặc điểm của các con vật.
+ Cho trẻ xem hình ảnh con voi đang ăn như thế nào? Nó dùng gì để lấy thức ăn?...
+ Đưa ra những nội dung gợi mở về lòng yêu thương động vật, cách chăm sóc, bảo vệ các loài động vật qua những hình ảnh hoặc qua đoạn phim sống động.
	Tóm lại: Trong giáo dục mầm non hiện nay, việc giáo viên cần có kiến thức và khả năng ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục là hết sức cần thiết. Ứng dụng công nghệ thông tin là hình thức đem đến cho trẻ nhiều điều mới lạ về thế giới xung quanh, là hình thức gây hứng thú, kích thích tính tò mò của trẻ tham gia vào các hoạt động tích cực. Ứng dụng công nghệ thông tin góp phần quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả công tác giáo dục trẻ.
6. Giải pháp phối kết hợp với phụ huynh
Để nâng cao hoạt động khám phá khoa học cho trẻ và để có sự giáo dục đồng bộ giữa gia đình và nhà trường là một việc làm hết sức cần thiết. 
Để huy động phụ huynh vùng tham gia vào hoạt động giáo dục trẻ, trước hết vào đầu năm học tôi đã xây dựng kế hoạch cụ thể ghi rõ nội dung yêu cầu ở mỗi chủ đề trẻ cần được biết về kiến thức kỹ năng khám phá khoa học; các điều kiện cần có để thực hiện tổ chức hoạt động khám phá khoa học cho trẻ ở lớp; những yêu cầu đối với phụ huynh cần giúp đỡ và đóng góp ở chủ đề.
Ví dụ: Chủ đề gia đình: ở góc tuyên truyền ghi rõ: 
Trẻ đang học chủ đề “Gia đình”; Chủ đề này trẻ tìm hiểu về các đồ dùng dụng cụ trong gia đình. Các góc trong chủ đề: Góc bán hàng: Bán các dụng cụ đồ dùng trong gia đình; góc xây dựng: Trẻ chơi xây dựng ngôi nhà
 Yêu cầu phụ huynh giúp đ

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao_an_thi_huyen.doc