Bài 51: Thiên nhiên châu Âu - Bùi Quốc Hoàn

CHƯƠNG X: CHÂU ÂU
Bài 51: THIÊN NHIÊN CHÂU ÂU
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức: Học sinh nắm được:
- Châu Âu là một bộ phận của lục địa Á – Âu, nằm trong đới ôn hòa có nhiều bán đảo.
- Các đặc điểm chính về địa hình, khí hậu, sông ngòi, thực vật của châu Âu.
2. Kĩ năng
Khai thác kiến thức từ bản đồ, biểu đồ, các bảng số liệu thống kê, tranh ảnh minh họa về thiên nhiên của châu Âu. Từ đó thấy được mối quan hệ giữa các thành phần tự nhiên châu Âu.
3. Thái độ, hành vi
Giúp cho học sinh hiểu thêm về thiên nhiên trên hành tinh của chúng ta thật đa dạng, thật đẹp, từ đó làm cho các em thêm yêu thiên nhiên, bảo vệ thiên nhiên xung quanh mình.
II. THIẾT BỊ DẠY HỌC
- Bản đồ Địa lý tự nhiên Châu Âu, các lược đồ trong sách giáo khoa.
- Biểu đồ so sánh diện tích các châu lục, các hình ảnh, đoạn phim minh họa cho thiên nhiên của châu Âu
III. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY
- Phương pháp đàm thoại gợi mở
- Phương pháp thảo luận nhóm
- Phương pháp thảo luận theo cặp
- Phương pháp nêu và giải quyết vấn đề
IV. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
- Châu Âu châu lục nhỏ, là bộ phận của lục địa Á – Âu, nằm chủ yếu trong đới khí hậu ôn hòa, có nhiều bán đảo, có nhiều biển bao quanh.
- Địa hình châu Âu có 3 dạng cùng với sự đa dạng với các kiểu khí hậu khác nhau, sông ngòi có nguồn nước dồi dào đã tạo nên sự đa dạng của cảnh quan thiên châu Âu.
V. HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Hoạt động
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung kiến thức chính
Hoạt động 1
GV giới thiệu vào bài:
Ở Những bài trước chúng ta đã được tìm hiểu về thiên nhiên và con người của 4 châu lục trên thế giới. Hôm nay trên chuyến hành trình vòng quanh thế giới chúng ta sẽ dừng chân và khám một châu lục mới đó là:
- Châu lục của những bán đảo nổi tiếng và thơ mộng!
- Châu lục của những mùa đông tuyết trắng, cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ và thơ mộng!
- Châu lục của những nhà bác học với những phát minh lừng danh, chấn động cả thế giới!
- Châu lục của sự thịnh vượng và phát triển, là trung tâm kinh tế - chính trị của thế giới!
- Châu lục có một người bạn vĩ đại của Việt Nam chúng ta là Liên Bang Nga! Đó chính là Châu Âu!
Trong bài 51, chúng ta sẽ tìm hiểu cụ thể về vị trí địa lý ,các thành phần tự nhiên (địa hình, khí hậu, sông ngòi, thực vật) và mối quan hệ giữa chúng để tạo tạo tiền đề cho một châu Âu thịnh vượng và phát triển.
Bài 51: THIÊN NHIÊN CHÂU ÂU
DiÖn tÝch: 10.4 tr km2
D©n sè: 733 Tr.ng­êi (2007) 
Hoạt động 2
Hoạt động cá nhân
- GV yêu cầu học sinh quan sát bản đồ, lược đồ, kết hợp các nội dung trong SGK, xác định vị trí và lãnh thổ của Châu Âu? 
- HS lên bảng xác định vị trí và lãnh thổ của Châu Âu qua bản đồ (giáp với biển nào, châu lục nào).
- GV: Qua biểu đồ em hãy so sánh diện tích của Châu Âu với các châu lục khác?
- HS trả lời. 
- GV củng cố và hoàn thiện, mở rộng những nét đặc trưng về vị trí và lãnh thổ Châu Âu.
Tiết 1: TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI
I. Vị trí địa lý và địa hình
1. Vị trí
- Là bộ phận của lục địa Á – Âu
- Kéo dài từ 36 – 710B
- Phía Tây, Bắc, Nam giáp biển, phía đông giáp châu Á.
- Diện tích là 10.4 triệu Km2
- Bờ biển bị cắt xẻ mạnh tạo thành nhiều bán đảo.
Hoạt động 3
Hoạt động 4
Hoạt động theo cặp 
GV giao nhiệm vụ cho HS làm việc theo cặp: Đọc các thông tin trong SGK, quan sát các hình ảnh minh họa dân tộc LB Nga, lược đồ phân bố dân cư, điền các thông tin còn thiếu vào các ý sau: 
Địa hình có .. dạng.
- Đồng bằng kéo dài. chiếm .. diện tích châu lục.
- Núi già nằm ở 
- Núi trẻ nằm ở ..
- HS trao đổi đại diện các cặp phát biểu, các HS khác bổ sung. GV chuẩn kiến thức cho học sinh.
Hoạt động theo nhóm
- GV chia nhóm và giao nhiệm vụ cho học sinh làm việc theo phiếu học tập như sau:
Nhóm
Các yếu tố
Đặc điểm
Nêu các kiểu khi hậu, các con sông, các kiểu TV
I
Khí hậu
II
Khí hậu
III
Sông ngòi
IV
Sông ngòi
V
Thực vật
VI
Thực vật
- GV cho học sinh xem đoạn phim, kết hợp với các bản đồ, lược đồ và SGK để hoàn thành phiếu học tập.
- HS trao đổi, thảo luận dưới sự hướng dẫn của giáo viên để hoàn thành nội dung các phiếu học tập. Đại diện các nhóm trình bày, các nhóm khác bổ sung. 
- GV nhận xét, đánh giá và tổng kết
2. Địa hình
Gồm 3 dạng địa hình:
- Đồng bằng rộng lớn chiếm 2/3 diện tích
- Núi già nằm ở phía bắc và trung tâm 
- Núi trẻ nằm ở phía nam
II. Khí hậu, sông ngòi, thực vật
Khí hậu
- Nằm chủ yếu trong đới khí hậu ôn đới 
- Có sự hoạt động của gió tây ôn đới mưa nhiều
- Có 4 kiểu khí hậu
+ Ôn đới hải dương ở phía Tây
+ Ôn đới lục địa ở phía Đông
+ Hàn đới ở phía Bắc
+ Địa trung hải ở phía Nam
Sông ngòi
- Mật độ sông ngào dày đặc
- Có lượng nước dồi dào
- Các sông lớn như Vôn-ga, Đa-nuyp, Rai-nơ
 3. Thực vật
- Thay đổi từ Bắc – Nam, từ Tây – Đông
- Có 4 kiểu thực vật chính
+ rừng lá rộng ở Tây Âu
+ Rừng lá kim ở phía Bắc và sâu trong nội địa
+ Rừng lá cứng cận nhiệt ven Địa Trung Hải
+ Thảo nguyên ở phía đông nam
Hoạt động 5: Củng cố bài
GV cho HS giải ô chữ để củng cố và kiểm tra kiến thức vừa học.
Ô chữ chìa khoá gồm có 6 chữ cái: Một đặc điểm nổi bật của lãnh thổ Châu Âu? Bán đảo
Ô chữ hàng ngang: gồm 6 ô chữ:
1. Gồm 4 chữ cái: Châu Âu là một bộ phận của lục địa này? Á - ÂU
2. Gồm 5 chữ cái: Châu âu nằm chủ yếu trong đới khí hậu này? Ôn đới
3. Gồm 8 chữ cái: Dạng địa hình này chiếm diện tích chủ yếu ở châu Âu? Đồng Bằng
4. Gồm 6 chữ cái: Tên con sông chảy qua nhiều quốc gia nhất ở châu Âu? Đa nuyp
5. Gồm 11 chữ cái: Tên biển nằm phía nam của Châu Âu ? Địa Trung Hải
6. Gồm 11 chữ cái: Tên của loại gió chủ yếu hoạt động ở châu Âu? Gió tây ôn đới
VI. KẾT THÚC BÀI GIẢNG
Giáo viên dặn dò học sinh về nhà làm bài tập trong SGK và tập bản đồ. Chuẩn bị bài Thiên nhiên châu Âu (tiết 2)