Chương II: Quy trình sản xuất và bảo vệ môi trường trong trồng trọt - Lê Thị Tuyết Ngân

Trường THCS Văn Lương	GVHD: Nguyễn Mỹ Thuận
Giáo án Công Nghệ 7	Giáo sinh: Lê Thị Tuyết Ngân	
Chương II: QUY TRÌNH SẢN XUẤT VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG TRONG TRỒNG TRỌT
Bài 15: LÀM ĐẤT VÀ BÓN PHÂN LÓT
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:
 Sau khi học xong bài, HS cần:
* Về kiến thức:
- Trình bày được mục đích của việc làm đất trong trồng trọt.
- Trình bày được các công việc làm đất (nội dung công việc làm đất) nhằm đạt mục đích làm đất trồng trọt.
- Trình bày được yêu cầu phải đạt của từng công việc làm đất.
- Trình bày được biện pháp bón lót phù hợp với mục đích trồng trọt.
* Về kĩ năng:
- Vận dụng được kiến thức để tham gia lao động cùng với gia đình, chủ yếu là trong vườn của nhà mình.
- Từ mục tiêu làm đất, đề xuất cách làm cụ thể cho từng loại đất nhằm phát triển tư duy kĩ thuật.
* Về thái độ:
 Có ý thức, thái độ học tập tốt bộ môn.
II. CHUẨN BỊ BÀI DẠY:
Chuẩn bị nội dung:
* Giáo viên:
- Đọc SGK, SGV, các tài liệu có liên quan đến bài dạy.
- Thu thập thêm tài liệu và kinh nghiệm về kĩ thuật làm đất, bón phân lót ở địa phương.
* Học sinh:
Đọc trước bài 15 – SGK.
2. Chuẩn bị đồ dùng dạy học:
- Phóng to H 25, 26 SGK.
- Sưu tầm thêm tranh vẽ khác về làm đất bằng công cụ thủ công và cơ giới.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:
Giới thiệu bài:
Trong chương trước các em đã được nghiên cứu cơ sở của trồng trọt, đó là đất trồng, phân bón, giống cây trồng và bảo vệ cây trồng. Ơû chương này cô sẽ giới thiệu cho các em quy trình sản xuất một loại cây trồng. Quy trình đó phải làm những việc gì và thực hiện theo trình tự thế nào. Ta nghiên cứu chương II: Quy trình sản xuất và bảo vệ môi trường trong trồng trọt.
GV: Theo các em khâu đầu tiên trong quy trình sản xuất cây trồng là khâu nào?
HS: Làm đất và bón phân lót.
GV: Làm đất và bón phân lót chính là khâu đầu tiên của quy trình sản xuất cây trồng, làm tốt khâu này sẽ tạo điều kiện cho cây trồng phát triển tốt ngay từ khi mới gieo hạt.
Bài mới:
NỘI DUNG
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
HOẠT ĐỘNG CỦA HS
I. LÀM ĐẤT NHẰM MỤC ĐÍCH GÌ?
Làm đất là khâu kĩ thuật quan trọng có tác dụng làm cho đất tơi xốp, tăng khả năng giữ nước, chất dinh dưỡng, đồng thời còn diệt cỏ dại và mầm mống sâu, bệnh, tạo điều kiện cho cây sinh trưởng, phát triển tốt.
II. CÁC CÔNG VIỆC LÀM ĐẤT:
1. Cày đất:
Là xáo trộn lớp đất mặt ở độ sâu từ 20 đến 30cm, làm cho đất tơi xốp, thoáng khí và vùi lấp cỏ dại.
2. Bừa và đập đất:
Để làm nhỏ đất, thu gom cỏ dại trong ruộng, trộn đều phân và san phẳng mặt ruộng
3. Lên luống:
- Để dễ chăm sóc, chống ngập úng và tạo tầng đất dày chop cây sinh trưởng, phát triển.
- Việc lên luống được tiến hành theo quy trình sau:
+ Xác định hướng luống.
+ Xác định kích thước luống.
+ Đánh rãnh, kéo đất tạo luống.
+ Làm phẳng mặt luống.
* Chú ý: Khi xác định hướng luống, kích thước, độ cao của luống phải tuỳ địa hình và tuỳ loại cây.
III. BÓN PHÂN LÓT:
Sử dụng phân hữu cơ hoặc phân lân để bón lót theo quy trình sau:
+ Rải phân lên mặt ruộng hay theo hàng, theo hốc cây.
 + Cày, bừa hay lấp đất để vùi phân xuống dưới.
* Cho VD, có 2 thửa ruộng, 1 thửa ruộng đã được cày bừa và thửa ruộng kia chưa cày bừa.
? Hãy đưa ra nhận xét về tình hình cỏ dại, tình trạng đất, sâu bệnh tồn tại trên 2 thửa ruộng đó?
- GV nhận xét.
? Theo em đất phải như thế nào cây trồng mới sinh trưởng, phát triển tốt?
? Vì sao sau khi thu hoạch, trước khi trồng cây khác người ta lại phải làm đất?
- GV nhận xét và rút ra kết luận.
? Cầân làm thế nào để đất tơi xốp?
* Cho HS quan sát H 25 SGK.
? Sau khi quan sát hình, cho biết cày đất là làm như thế nào?
? Cày đất có tác dụng gì?
* Cho HS quan sát hình cày do trâu, bò kéo và cày cải tiến do máy cáy.
? So sánh ưu nhược điểm của việc dùng máy cày trong sản xuất?
? Theo em độ cày sâu phụ thuộc vào yếu tố nào?
- Ngoài ra độ ẩm cũng rất quan trọng. Ruộng khô hay ẩm quá đều không tốt vì tốn công làm đất, đất không làm nhỏ được. Độ ẩm thích hợp cho làm đất là 60%.
- GV nhận xét và rút ra kết luận.
* Cho HS quan sát H 26 SGK.
? Tác dụng của bừa và đập đất?
- GV nhận xét và bổ sung: làm nhỏ đất và san phẳng ngoài ra cần lưu ý đến yêu cầu bừa nhiều lần cho đất nhỏ và nhuyễn (đất lúa). Nhưng bừa nhiều lần hay ít còn phụ thuộc vào loại đất, loại cây.
? Tại sao phải lên luống?
- GV nhận xét. 
? Quy trình của việc lên luống?
? Em hãy cho biết lên luống thường áp dụng cho loại cây trồng nào?
- Cần lưu ý đến kỹ thuật lên luống, luống cao hay thấp còn tuỳ thuộc vào loại đất, loại cây:
+ Đất cao lên luống thấp.
+ Đất trũng lên luống cao.
+ Khoai lang lên luống cao, nhưng rau, đỗ lên luống thấp hơn.
? Loại đất nào cần đập và lên luống?
? Làm đất trồng lạc cần thực hiện những việc gì?
? Hãy nhắc lại cho cô tác dụng của phân bón?
? Các loại phân thường được sử dụng để bón lót là loại nào?
? Quy trình bón phân lót?
- GV nhận xét và rút ra kết luận.
? Đất trồng lúa người ta bón lót thế nào? Dùng loại phân gì?
? Đất trồng rau, màu bón phân lót thế nào? Dùng loại phân gì?
? Tại sao sau khi bón phân phải vùi phân xuống dưới đất ngay?
- HS lắng nghe.
+ Thửa ruộng đã cày bừa: cỏ dại không phát triển, đất tơi xốp, sâu bệnh không tồn tại
+ Thửa ruộng chưa cày bừa: ngược lại.
- HS lắng nghe.
- Đất phải cung cấp đủ nước, dinh dưỡng và không khí.
+ Làm cho đất tơi, xốp -> có đủ ôxy cung cấp cho cây.
+ Tăng khả năng giữ nước, chất dinh dưỡng -> cung cấp cho cây.
+ Diệt trừ cỏ dại, mầm sâu, bệnh hại cây.
- HS ghi bài.
- Cày, bừa, đập đất.
- HS quan sát hình.
- Là xáo trộn lớp đất mặt ở độ sâu từ 20 đến 30 cm.
- Làm cho đất tơi xốp, thoáng khí và vùi lấp cỏ dại.
- HS quan sát hình.
- Việc dùng máy cày giúp ta cày sâu, nhanh chóng, tiết kiệm thời gian, tiết kiệm sức người nhưng giá thành cao.
- Phụ thuộc vào loại đất, loại cây: Đất cát không cày sâu; đất bạc màu cày sâu dần do tầng canh tác mỏng; đất sét cày sâu dần; đất trồng cây s8n quả, cây công nghiệp do tầng đất dày nên có thể cày sâu được.
- HS ghi bài.
- HS quan sát hình.
- Để làm nhỏ đất, thu gom cỏ dại trong ruộng, trộn đều phân và san phẳng mặt ruộng.
- HS ghi bài.
- Để dễ chăm sóc, chống ngập úng và tạo tầng đất dày chop cây sinh trưởng, phát triển.
- Xác định hướng luống.
- Xác định kích thước luống.
- Đánh rãnh, kéo đất tạo luống.
- Làm phẳng mặt luống.
- Cây ngô, khoai, rau, đỗ, đậu
HS ghi bài.
Đất thịt, trồng màu.
- Cày, bừa, lên luống, bón vôi, phân.
- Làm tăng độ phì nhiêu của đất, làm tăng năng suất cây trồng và chất lượng nông sản.
- Chủ yếu là phân hữu cơ và phân lân. Có thể bón phân hữu cơ chưa hoai.
- Rải phân lên mặt ruộng hay theo hàng, theo hốc cây.
- Cày, bừa hay lấp đất để vùi phân xuống dưới.
- HS ghi bài.
- Bón vãi trước khi bừa, dùng phân chuồng.
- Bón theo hốc hay hàng, dùng phân chuồng trộn với lân
- Để không cho chất dinh dưỡng trong phân mất đi, đồng thời tạo điều kiện cho phân tiếp tục hoai mục.
Củng cố và dặn dò:
Gọi 1 HS đọc phần ghi nhớ trong SGK.
GV hệ thống lại bài, nêu câu hỏi, HS trả lời.
GV dặn dò HS trả lời câu hỏi cuối bài.
Chuẩn bị bài 16: gieo trồng cây nông nghiệp.