I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT
* Giúp học sinh:
- Hiểu cấu tạo của các loại từ ghép , từ láy và nghĩa của từ ghép từ láy ; nghĩa của từ , từ đồng nghĩa , từ trái nghĩa , từ đồng âm .
- Nhận biết và bước đầu phân tích được giá trị của việc dùng từ láy trong văn bản .
- Hiểu giá trị tượng thanh , gợi hình , gợi cảm của từ láy , yếu tố Hán Việt .
- Biết cách sử dụng từ ghép , từ láy , từ Hán Việt .
II. CHUẨN BỊ
Gv: Tham khảo tài liệu ,soạn giáo án
Tích hợp một số văn bản đã học
Hs: Ôn tập lại kiến thức
u cÇn thiÕt - §iÒu hoµ khÝ hËu ? Em h·y s¾p xÕp c¸c ý võa tÞm ®îc thµnh dµn bµi? - Häc sinh viÕt nh¸p vµ tr×nh bµy - GV nhËn xÐt , chuÈn x¸c ? T×m nh÷ng biÓu hiÖn cña ®¹o lý ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y, uèng níc nhí nguån trong thùc tÕ ®êi sèng . Chän mét sè biÓu hiÖn tiªu biÓu? - Híng dÉn häc sinh lËp dµn bµi cho ®Ò bµi trªn - Häc sinh xem l¹i nh÷ng dµn bµi C¸c em ®· lËp trong tiÕt tríc trªn c¬ së ®ã lËp dµn bµi cho ®Ò bµi nµy. - Gi¸o viªn gîi ý häc sinh: CÇn ph¶i nªu c¸c biÓu hiÖn cña ®¹o lý uèng níc nhí nguån, ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y theo tr×nh tù tõ xa ®Õn nay. (Tõ xa d©n téc VN ta lu«n nhí tíi céi nguån, lu«n biÕt ¬n nh÷ng ngêi ®· cho m×nh hëng nh÷ng thµnh qu¶, nh÷ng niÒm vui síng trong cuéc sèng) ? §¹o lý ¨n qu¶ nhí kÎ trång c©y, uèng níc nhí nguån gîi cho em nh÷ng suy nghÜ g×? ? Sau khi häc sinh lµm song dµn bµi gi¸o viªn gäi häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy theo dµn ý . - Gäi häc sinh kh¸c nhËn xÐt, bæ sung, gi¸o viªn kÕt luËn . - GV nªu vÊn ®Ò híng dÉn HS gi¶i quyÕt vÊn ®Ò . A . Lý thuyÕt : * V¨n nghÞ luËn I.ThÕ nµo lµ v¨n nghÞ luËn : - V¨n nghÞ luËn lµ v¨n ®îc viÕt ra nh»m x¸c lËp cho ngêi ®äc , ngêi nghe mét t tëng quan ®iÓm nµo ®ã . Muèn thÕ v¨n nghÞ luËn ph¶i luËn ®iÓm râ rµng , cã lÝ lÏ , dÉn chøng thuyÕt phôc . - Nh÷ng t tëng quan ®iÓm trong v¨n nghÞ luËn ph¶i híng tíi gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò ®Æt ra trong ®êi sèng th× míi cã ý nghÜa . II.§Æc ®iÓm chung : - Mçi bµi v¨n nghÞ luËn ®Òu ph¶i cã luËn ®iÓm , luËn cø vµ lËp luËn . Trong mét v¨n b¶n cã thÓ cã mét luËn ®iÓm chÝnh vµ c¸c luËn ®iÓm phô . 1. luËn ®iÓm : - Lµ ý kiÕn thÓ hiÖn quan ®iÓm trong bµi nghÞ luËn . - VÝ dô : Bµi “Tinh thÇn yªu níc cña nh©n d©n ta ” luËn ®iÓm chÝnh lµ ®Ò bµi . 2. luËn cø ù: - Lµ nh÷ng lý lÏ dÉn chøng lµm c¬ së cho luËn ®iÓm , dÉn ®Õn luËn ®iÓm nh mét kÕt luËn cña nh÷ng lý lÏ vµ dÉn chøng ®ã . LuËn cø tr¶ lêi c©u hái : V× sao ph¶i nªu ra luËn ®iÓm ? Nªu ra ®Ó lµm g× ? LuËn ®iÓm Êy cã ®¸ng tin cËy kh«ng . 3. LËp luËn - Lµ c¸ch lùa chän s¾p xÕp , tr×nh bµy c¸c luËn cø ®Ó chóng lµm c¬ së v÷ng ch¾c cho luËn ®iÓm . III. §Ò v¨n nghÞ luËn vµ viÖc lËp ý cho bµi v¨n nghi luËn 1. §Ò v¨n - Nªu ra mét vÊn ®Ò ®Ó bµn b¹c ®ßi hái ngêi viÕt bµy tá ý kiÕn cña m×nh ®èi víi vÊn ®Ò ®ã. - TÝnh chÊt cña ®Ò: ca ngîi, ph©n tÝch, khuyªn nhñ, bµn b¹c 2.LËp ý X¸c lËp c¸c vÊn ®Ò ®Ó cô thÓ ho¸ luËn ®iÓm, t×m luËn cø vµ t×m c¸ch lËp luËn cho bµi v¨n IV. Bè côc vµ ph¬ng ph¸p lËp luËn trong bµi v¨n nghÞ luËn 1. Bè côc - MB: nªu vÊn ®Ò cã ý nghÜa ®èi v¬i ®êi sèng xa héi - TB: Tr×nh bµy néi dung chñ yÕu cña bµi - KB: nªu KL nh»m kh¼ng ®Þnh t tëng th¸i ®é quan ®iÓm cña bµi 2. Ph¬ng ph¸p lËp luËn - Suy luËn nh©n qu¶ - Suy luËn t¬ng ®ång V. C¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn 1. T×m hiÓu ®Ò - t×m yªu cÇu cña ®Ò - X¸c ®Þnh phÐp lËp luËn, ph¹m vi lËp luËn 2. LËp ý Tr×nh tù lËpluËn - Tõ nhËn thøc ®Õn hµnh ®éng - Tõ gi¶ng gi¶i ®Õn chøng minh.. 3. LËp dµn ý a)MB: Nªu luËn ®iÓm: D©n ta cã mét lßng nång nµn yªu níc -Kh¼ng ®Þnh “§ã lµ 1 truyÒn thèng quý b¸u” - Søc m¹nh cña lßng yªu níc khi tæ quèc bÞ x©m l¨ng b)TB + (Qu¸ khø, hiÖn t¹i) -Lßng yªu níc cña nh©n d©n ta ®îc ph¶n ¸nh trong kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m lîc + Nh÷ng trang sö vÎ vang cña thêi ®¹i bµ Trng, bµ TriÖu + Chóng ta tù hµo, ghi nhí... - Cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n ph¸p + C¸c løa tuæi tõ cô giµ -> nhi ®ång + §ång bµo kh¾p mäi n¬i KiÒu bµo - ®ång bµo Nh©n d©n miÒn ngîc – miÒn xu«i Kh¼ng ®Þnh ai còng 1 lßng yªu níc + C¸c giíi, c¸c tÇng líp XH... - Kh¼ng ®Þnh nh÷ng cö chØ cao quý ®ã kh¸c nhau nhng gièng víi lßng nång nµn yªu níc c)KÕt bµi + BiÓu hiÖn lßng yªu níc + Nªu nhiÖm vô 4. ViÕt bµi * V¨n chøng minh I. Kh¸i niÖm Lµ phÐp l©p luËn dïng nh÷ng lÝ lÏ b»ng chøng ch©n thùc,®· ®îc thõa nhËn ®Ó chøng tá luËn ®iÓm míi lµ ®¸ng tin cËy II. C¸ch lµm 1.T×m hiÓu ®Ò, t×m ý 2.LËp dµn bµi - MB: Nªu vÊn ®Ò cÇn ®îc chøng minh - TB:Nªu lÝ lÏ , d©n chøng ®Ó chøng tá luËn ®iÎm lµ ®óng ®¸n - KB: Nªu ý nghÜa cña luËn ®iÓm ®· ®îc chøng minh -Chó ý: Gi÷a c¸c phÇn, c¸c ®o¹n v¨n cÇn cã ph¬ng tiÖn liªn kÕt. B . Thùc hµnh §Ò bµi 1 : Ca dao, d©n ca VN thÊm ®Ém t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc. Em h·y chøng minh. a). Më bµi: DÉn d¾t vµo ®Ò + Ca dao lµ lêi ru ªm ¸i, quen thuéc + Lµ tiÕng nãi gia ®×nh, ®»m th¾m, t×nh yªu quª hong ®Êt níc b) Th©n bµi: Ca dao ghi néi l¹i t×nh yªu quª h¬ng ®Êt níc - Hä yªu nh÷ng g× th©n thuéc trªn m¶nh ®Êt quª h¬ng “§øng bªn...mªng m«ng”. - Xa quª, hä nhí nh÷ng g× b×nh dÞ cña quª h¬ng, nhí ngêi th©n: “Anh ®i anh nhí ...h«m nao” - Nhí c¶nh ®Ñp vµ nghÒ truyÒn thèng cña quª h¬ng “Giã ®a cµnh tróc...T©y Hå”. - Nhí ®Õn HuÕ ®Ñp vµ th¬ méng “Lê ®ê bãng ng¶ tr¨ng chªnh TiÕng hß xa v¾ng nÆng t×nh níc non”... c). KÕt Bµi: Ca dao chÊt läc nh÷ng vÎ ®Ñp b×nh dÞ, båi ®¾p t©m hån t×nh yªu cuéc sèng §Ò bµi 2 : Chøng minh: “Rõng ®em l¹i lîi Ých to lín cho con ngêi” a)Më Bµi : TÇm quan träng cña rõng ®èi víi cuéc sèng, sù u ®·i cña thiªn nhiªn ®èi víi con ngêi. b)Th©n Bµi: Chøng minh: - Tõ xa xa rõng lµ m«i trêng sèng cña bÇy ngêi nguyªn thuû: + Cho hoa th¬m qu¶ ngät + Cho vá c©y lµm vËt che th©n + Cho cñi, ®èt sëi. - Rõng cung cÊp vËt dông cÇn thiÕt + cho tre nøa lµm nhµ + Gç quý lµm ®å dïng + Cho lµ lµm nãn... + Cho dîc liÖu lµm thuèc ch÷a bÖnh + Rõng lµ nguån v« tËn cung cÊp vËt liÖu: giÊy viÕt, sîi nh©n t¹o ®Ó dÖt v¶i, th¾ng c¶nh ®Ó nghØ ng¬i, lµ nguån du lÞch. + Rõng ®iÒu hoµ khÝ hËu, lµm trong lµnh kh«ng khÝ c) KÕt Bµi : Kh¼ng ®Þnh lîi Ých to lín cña rõng b¶o vÖ rõng §Ò bµi 3 : Chøng minh tÝnh ®óng ®¾n cña c©u tôc ng÷ : “Mét c©y lµm ch¼ng lªn non Ba c©y chôm l¹i nªn hßn nói cao”. a).Më bµi: - Nªu tinh thÇn ®oµn kÕt lµ nguån søc m¹nh - Ph¸t huy m¹nh mÏ trong kh¸ng chiÕn chèng qu©n thï Nªu vÊn ®Ò: “Mét c©y..nói cao” b).Th©n bµi: Gi¶i thÝch: “Mét c©y kh«ng lµm nªn non, nªn nói cao” - Ba c©y lµm nªn non, nªn nói cao - C©u tôc ng÷ nãi lªn t×nh yªu th¬ng, ®/k cña céng ®ång d©n téc. Chøng minh: -Thêi xa xa VIÖt Nam ®· trång rõng, lÊn biÓn, lµm lªn nh÷ng c¸nh ®ång mµu mì: “ViÖt Nam...h¬n”- NguyÔn §×nh Thi. - Trong lÞch sö ®Êu tranh dùng níc, gi÷ níc + Khëi nghÜa Bµ Trng, Bµ TriÖu, Quang Trung... +TK 13: Ng« QuyÒn chèng qu©n Nam H¸n +TK 15: Lª Lîi chèng Minh +Ngµy nay: chiÕn th¾ng 1954 +§¹i th¾ng mïa xu©n 1975 - Trªn con ®êng ph¸t triÓn c«ng n«ng nghiÖp, hiÖn ®¹i ho¸ phÊn ®Êu cho d©n giµu níc m¹nh. +Hµng triÖu con ngêi ®ang ®ång t©m.. c).KÕt bµi: - §oµn kÕt trë thµnh 1 truyÒn thèng quý b¸u cña d©n téc - Lµ HS em cïng x©y dùng tinh thÇn ®oµn kÕt, gióp nhau häc tËp. §Ò bµi 4 : Chøng minh r»ng nh©n d©n ta tõ xa ®Õn nay lu«n sèng theo ®¹o lý: “ ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y” “ Uèng níc nhí nguån”. 1. T×m hiÓu ®Ò - lßng biÕt ¬n nh÷ng ngêi ®· t¹o ra thµnh qu¶ ®Ó m×nh ®îc hëng- mét ®¹o lý sèng ®Ñp cña d©n técVN. 2. T×m ý - Con ch¸u kÝnh yªu vµ biÕt ¬n tæ tiªn, «ng bµ, cha mÑ. - C¸c lÔ héi v¨n ho¸. - TruyÒn thèng thê cóng tæ tiªn thÓ hiÖn lßng biÕt ¬n. - Häc trß biÕt ¬n thÇy, c« gi¸o 3. Dµn bµi . a, Më bµi. - DÉn vµo luËn ®iÓm => nªu vÊn ®Ò=> bµi häc vÒ lÏ sèng, vÒ ®¹o ®øc vµ t×nh nghÜa cao ®Ñp cña con ngêi. b, Th©n bµi. - Ngêi VN cã truyÒn thèng quý b¸u thê cóng tæ tiªn. - D©n téc ta rÊt t«n sïng nh÷ng ngêi cã c«ng lao trong sù nghiÖp dùng níc vµ gi÷ níc. - Ngµy nay d©n ta vÉn lu«n sèng theo ®¹o lý : “ ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y”. - Ph¸t ®éng phong trµo nhµ t×nh nghÜa. - Häc sinh lµm c«ng t¸c TQT.. c, KÕt bµi: - Kh¼ng ®Þnh nÊn m¹nh ®¹o lý §Ò bµi 5 : 1. §Ò bµi: Nh©n d©n ta cã c©u tôc ng÷: " §i mét ngµy ®µng, häc mét sµng kh«n" H·y gi¶i thÝch c©u tôc ng÷ ®ã. 2. T×m hiÓu ®Ò, t×m ý. - Gi¶i thÝch nghÜa ®en, nghÜa bãng -> nãi lªn kh¸t väng bao ®êi cña ngêi n«ng d©n ViÖt Nam . + T×m ý. Liªn hÖ víi c¸c c©u ca dao, tôc ng÷: - §i cho biÕt ®â biÕt ®©y ë nhµ víi mÑ biÕt ngµy nµo kh«n... 3. LËp dµn ý. a. Më bµi. §Ò cao sù cÇn thiÕt vµ vai trß to lín cña viÖc ®i vµo cuéc sèng ®Ó më mang hiÓu biÕt ®èi víi con ngêi -> TrÝch c©u tôc ng÷... b. Th©n bµi. + Gi¶i thÝch: NghÜa ®en, nghÜa bãng cña c©u tôc ng÷. - ®i mét ngµy ®µng nghÜa lµ g×? - mét sµng kh«n lµ g×? - v× sao l¹i ®i mét ngµy ®µng, häc mét sµng kh«n? - ®i ntn, häc ntn?... c. KÕt bµi. - Kh¼ng ®Þnh c©u tôc ng÷: Ngµy xa, ngµy nay c©u tôc ng÷ vÉn cßn gi÷ nguyªn ý nghÜa, lµ kinh nghiÖm, lêi khuyªn híng tíi mäi ngêi. §Ò bµi 6 : V× sao Ph¹m Duy Tèn l¹i chän vµ ®Æt nhan ®Ò cho truyÖn cña m×nh lµ: " Sèng chÕt mÆc bay" 1. T×m hiÓu ®Ò, t×m ý. - ThÓ lo¹i- kiÓu bµi: Gi¶i thÝch mét vÊn ®Ò v¨n häc. - Néi dung luËn ®Ò: TruyÖn ng¾n " Sèng chÕt mÆc bay" cña Ph¹m Duy Tèn. - LÝ lÏ vµ dÉn chøng: + HiÓu biÕt vÒ t¸c gi¶, vÒ v¨n häc ViÖt Nam nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kØ XX - VÒ hÖ thèng ®ª ®iÒu, n¹n lò lôt thêi thuéc Ph¸p. + LÊy dÉn chøng trong t¸c phÈm... * T×m ý. - C©u tôc ng÷: Sèng chÕt mÆc bay, tiÒn thÇy bá tói. - D©n lo l¾ng hé ®ª - Viªn quan phô mÉu cïng quan l¹i, sai nha ngåi trong ®×nh ®¸nh bµi. - Th¸i ®é thê ¬ tríc phong trµo häc tËp, rÌn luyÖn, x©y dùng giê,ngµy, tuÇn häc tèt cña mét sè b¹n trong líp... 2. X©y dùng dµn ý. a. Nªu vÊn ®Ò: - Giíi thiÖu vÊn ®Ò: Sèng chÕt mÆc bay lµ mét nhan ®Ò hay cã nhiÒu ý nghÜa s©u s¾c, gãp phÇn t¹o lªn sù hÊp dÉn vµ lÝ thó cña t¸c phÈm. b. Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò: - LuËn ®iÓm 1: Nguån gèc nhan ®Ò vµ giíi thiÖu nguån gèc. + Giíi thiÖu nghÜa ®en, nghÜa bãng cña c©u tôc ng÷: Sèng chÕt mÆc bay, tiÒn thÇy bá tói. - LuËn ®iÓm 2: V× sao t¸c gi¶ l¹i lùa chän vµ ®Æt nhan ®Ò nh vËy? + XuÊt ph¸t tõ chñ ®Ò c©u truyÖn. + Tõ h×nh tîng nh©n vËt trung t©m. - LuËn ®iÓm 3: ý nghÜa cña nhan ®Ò sèng chÕt mÆc bay... c. KÕt thóc vÊn ®Ò: - C¸i hay , c¸i ®Æc s¾c cña truyÖn. - Gi¸ trÞ cña t¸c phÈm. - C¶m nhËn cña em vÒ nhan ®Ò nµy. Ñeà soá 8 Cã ngêi nãi “khi cßn tre nÕu kh«ng chÞu khã häc tËp, lín lªn sÏ ch¼ng lµm ®îc viÖc g× cã Ých” .Em h¸y chøng minh. 1) Më Bµi - Häc hµnh cã tÇm quan träng lín ®èi víi c/® mçi con ngêi, nhng kh«ng ph¶i a còng nhËn thøc ®îc ®iÒu ®ã, v× thÕ ngêi xa ®· tõng nh¾c nhë: “Khi cßn trecã Ých” 2) Th©n Bµi : a)- Gi¶i thÝch häc lµ g×? + Häc lµ qua tr×nh tiÕp thu tri thøc cña nh©n lo¹i qua viÖc häc ë trêng vµ ngoµi XH. + Häc ®Ó nang cao tr×nh ®é nh»m phôc vô cho c«ng viÖc ®¹t hiÖu qu¶ cao b)- Chøng minh häc thùc sù míi trë thµnh ngêi cã Ých + KiÕn thøc cña nh©n lo¹i lµ v« cïng réng lín muãn tiÕp thu ht× cµn ph¶i häc + Häc th× míi ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña Xh vµ lµm viÖc cã hiÖu qña: Cã kiÕn thøc th× lµm viÖc nhanh h¬n , hiÖu qu¶ h¬n , ngîc l¹i thiÕu kiÕn thøc lµm viÖ khã kh¨n, hay bÞ sai sãt + HiÖn nay mét sè HS bá häc , ko chÞu häc tËp , bÞ b¹n xÊu l«i kÐo, dÇn trë thµnh ngíi v« Ých, lµ g¸nh nÆng cho gia ®×nh , Xh, kh«ng lµm ®îc viÖc g× cã Ých. 3 KÕt Bµi : Tri thøc lµ v« tËn nen ph¶i häc suèt ®êi. NÕu cßn trÎ mµ kh«ng coi träng viÖc häc th× lín lªn sÏ kh«ng lµm ®îc viÖc cã Ých , kh«ng theo kÞp sù ph¸t triÓn cña xh. §Ò bµi sè 9 : Chøng minh r»ng “v¨n ch¬ng g©y cho ta nh÷ng t×nh c¶m ta cha cã”? Gîi ý: 1. Më bµi: - GT ý nghÜa vµ c«ng dông cña V/c. - DÉn d¾t vÊn ®Ò. 2. Th©n bµi: - Gi¶i thÝch ng¾n: v¨n ch¬ng ?Nh÷ng t×nh c¶m ta cha cã? - Chøng minh: ®a lý lÏ vµ dÉn chøng ®Ó chøng tá vÊn ®Ò lµ ®óng. + Sµi Gßn t«i yªu + Väng L S¬n Béc Bè + TÜnh D¹ Tø + Håi h¬ng ngÉu th 3. KÕt bµi: - Kh¼ng ®Þnh l¹i vÊn ®Ò - ý nghÜa c«ng dông v¨n ch¬ng IV . C ủng c ố : * GV củng cố , khái quát cho HS n ội dung cơ b ản về văn biểu cảm để HS khắc sâu kiến thức đã học . V . Hướng dẫn HS về nhà : * Đọc chuẩn bị những kiến thức về “V¨n b¶n hµnh chÝnh c«ng vô ” V¨n b¶n hµnh chÝnh c«ng vô ( Thêi lîng : 2 tiÕt ) I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT * Giúp học sinh: - HiÓu thÕ nµo lµ v¨n hµnh chÝnh , b¸o c¸o , ®Ò nghÞ ; C¸ch thøc t¹o lËp c¸c lo¹i v¨n b¶n nµy - BiÕt viÕt kiÕn nghÞ vµ b¸o c¸o th«ng dông theo mÉu . II. CHUẨN BỊ Gv: Tham khảo tài liệu ,soạn giáo án Tích hợp một số văn bản đã học Hs: Ôn tập lại kiến thức III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định 2. Bài cũ 3. Bài mới *Giới thiệu bài *Tiến trình hoạt động - GV nªu vÊn ®Ò híng dÉn HS gi¶i quyÕt vÊn ®Ò . I . ThÕ nµo lµ v¨n b¶n hµnh chÝnh : * V¨n b¶n hµnh chÝnh lµ lo¹i v¨n b¶n thêng dïng ®Ó truyÒn ®¹t néi dung vµ yªu cÇu nµo ®ã tõ cÊp trªn xuèng hoÆc bµy tá nh÷ng ý kiÕn , nguyÖn väng cña c¸ nh©n hay tËp thÓ tíi c¸c c¬ quan hoÆc ngêi cã thÈm quyÒn . * Lo¹i v¨n b¶n nµy nhÊt thiÕt ph¶i cã ®ñ c¸c môc : - Quèc hiÖu vµ tiªu ng÷ . - §Þa ®iÓm lµm v¨n b¶n vµ ngµy th¸ng . - Hä tªn , chøc vô cña ngêi nhËn hay tªn c¬ quan nhËn v¨n b¶n . - Hä tªn , chøc vô cña ngêi göi hay tªn c¬ quan , tËp thÓ göi v¨n b¶n . - Néi dung th«ng b¸o , ®Ò nghÞ , b¸o c¸o . - KÝ tªn ngêi gëi v¨n b¶n . II . V¨n b¶n ®Ò nghÞ : * Trong cuéc sèng sinh ho¹t vµ häc tËp , khi xuÊt hiÖn mét nhu cÇu , quyÒn lîi chÝnh ®¸ng nµo ®ã cña c¸ nh©n hay mét tËp thÓ th× ngêi ta viÕt v¨n b¶n ®Ò nghÞ ( kiÕn nghÞ ) göi lªn c¸c c¸ nh©n hoÆc tæ chøc cã thÈm quyÒn ®Ó nªu ý kiÕn cña m×nh . * V¨n b¶n ®Ò nghÞ cÇn tr×nh bµy trang träng , ng¾n gän vµ s¸ng sña theo mét sè quy ®Þnh s½n : - Quèc hiÖu vµ tiªu ng÷ . - Tªn v¨n b¶n : GiÊy ®Ò nghÞ hoÆc b¶n kiÕn nghÞ . - N¬I nhËn ®Ò nghÞ . - Ngêi ( tæ chøc ) ®Ò nghÞ . - Nªu sù viÖc , lÝ do vµ ý kiÕn cÇn ®Ò nghÞ víi n¬I nhËn . - KÝ tªn . * Néi dung kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i tr×nh bµy ®Çy ®ñ tÊt c¶ nhng cÇn chó ý c¸c môc sau : + Ai ®Ò nghÞ ? + §Ò nghÞ ai ? ( n¬i nµo ) + §Ò nghÞ ®iÒu g× ? III . V¨n b¶n b¸o c¸o * B¸o c¸o thêng lµ b¶n tæng hîp tr×nh bµy vÒ t×nh h×nh sù viÖc vµ c¸c kÕt qu¶ ®¹t ®îc cña mét c¸ nh©n hay tËp thÓ . * B¶n b¸o c¸o cÇn tr×nh bµy trang träng , râ rµng vµ s¸ng sña theo mét sè môc ®Þnh s½n . Néi dung kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i tr×nh bµy ®Çy ®ñ tÊt c¶ nhng cÇn chó ý c¸c môc sau : + B¸o c¸o cña ai ? + b¸o c¸o víi ai ? + B¸o c¸o vÒ viÖc g× ? + KÕt qu¶ nh thÕ nµo ? IV . Bµi tËp Bµi tËp 1 : Môc ®Ých vµ néi dung cña viÖc viÕt v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ b¸o c¸o cã g× kh¸c nhau ? * Gîi ý : - §Ò nghÞ : + Nh»m ®Ò xuÊt mét nguyÖn väng , mét ý kiÕn . + V¨n b¶n ®Ò nghÞ cÇn chó ý c¸c mÆt sau : Ai ®Ò nghÞ ? ; §Ò nghÞ ai ? ( n¬i nµo ) ; §Ò nghÞ ®iÒu g× - B¸o c¸o : + Nh»m tæng kÕt , nªu lªn nh÷ng g× ®· lµm ®Ó cÊp trªn ®îc biÕt . V¨n b¨n b¶n b¸o c¸o cÇn chó ý : B¸o c¸o cña ai ? ; b¸o c¸o víi ai ? ; B¸o c¸o vÒ viÖc g× ? ; KÕt qu¶ nh thÕ nµo ? Bµi tËp 2 : H×nh thøc cña v¨n b¶n ®Ò nghÞ vµ b¸o c¸o cã g× gièng vµ kh¸c nhau ? * Gîi ý : - Gièng : + §Òu lµ nh÷ng v¨n b¶n hµnh chÝnh . Khi viÕt ®Òu tr×nh bµy theo mét sè môc nhÊt ®Þnh ( theo mÉu ) - Kh¸c : + Néi dung cña tõng v¨n b¶n nhiÒu hay Ýt mµ cã ®é dµi , ng¾n kh¸c nhau . Bµi tËp 3 : H·y nªu mét sè t×nh huèng mµ em cho lµ ph¶I viÕt v¨n b¶n ®Ò nghÞ , b¸o c¸o . * Gîi ý : - §Ò nghÞ : + §Ò nghÞ nhµ trêng tæ chøc cho ®i tham quan du lÞch . + §Ò nghÞ c« gi¸o chñ nmhiÖm tæ chøc cho líp ®I d· ngo¹i thùc tÕ . + §Ò nghÞ th viÖn më cöa nhiÒu h¬n - B¸o c¸o : + B¸o c¸o víi c« gi¸o chñ nhiÖm vÒ kÕt qu¶ häc tËp cña líp trong ®ît thi ®ua võa qua . + B¸o c¸o BGH vÒ t×nh h×nh häc tËp cña líp trong th¸ng võa qua . IV . C ủng c ố : * GV củng cố , khái quát cho HS n ội dung cơ b ản về văn biểu cảm để HS khắc sâu kiến thức đã học . V . Hướng dẫn HS về nhà : * Đọc chuẩn bị những kiến thức về “TruyÖn kÝ ViÖt Nam tõ 1900 - 1945 ” TruyÖn kÝ ViÖt Nam Tõ 1900- 1945 ( Thêi lîng : 8 tiÕt ) I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT * Giúp học sinh: - HS hiÓu vµ c¶m nhËn ®îc mét sè ®Æc s¾c vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña truyÖn kÝ ViÖt Nam ( 1900-1945 )trong SGK ng÷ v¨n 7.. - Nhí ®îc cèt truyÖn , sù kiÖn , nh©n vËt ý nghÜa vµ nÐt ®Æc s¾c cña tõng truyÖn . -Nhí ®îc chñ ®Ò vµ c¶m høng chñ ®¹o cña tõng bµi - NhËn biÕt ®îc nh÷ng c¸ch béc lé t×nh c¶m , c¶m xóc ®an xen víi kÓ t¶ trong c¸c bµi kÝ , truyÖn II. CHUẨN BỊ Gv: Tham khảo tài liệu ,soạn giáo án Tích hợp một số văn bản đã học Hs: Ôn tập lại kiến thức III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP 1. Ổn định 2. Bài cũ 3. Bài mới *Giới thiệu bài *Tiến trình hoạt động - GV nªu vÊn ®Ò híng dÉn HS gi¶i quyÕt vÊn ®Ò . I . Mét thø quµ cña lóa non ; cèm (Th¹ch Lam ) 1 . Mét thø quµ cña lóa non: Cèm - Cèm mang nhiÒu vÎ ®Ñp: vÎ ®Ñp cña h¬ng vÞ vµ mµu s¾c ®ång quª, vÎ ®Ñp cña ngêi chÕ biÕn, cña tôc lÖ nh©n duyªn, cña c¸ch mua vµ thëng thøc - Cèm lµ s¶n vËt quý cña d©n téc, cÇn ®îc n©ng nui vµ gi÷ g×n - Bµi v¨n cã sù kÕt hîp nhiÒ ph¬ng thøc biÓu ®¶ttªn nÒn biÓu c¶m - Lêi v¨n mang nhiÒu c¶m nghÜ s©u s¾c nhng dîc diÔn ®¹t ªm ¸i, nhÑ nhµng gÇn nh th¬ 2 . C¶m nhËn vÒ " Mét thø quµ lóa non Cèm" + Th¹ch Lam lµ thµnh viªn cña Tù lùc v¨n ®oµn mét tæ chøc v¨n ho¸ lín «ng b¾t ®Çu viÕt chuyÖn tõ rÊt sím thµnh c«ng ë thÓ chuyÖn ng¾n vµ cã tµi miªu t¶ t©m tr¹ng lêi v¨n gîi c¶m giµu chÊt th¬. TËp bót ký " Hµ Néi 36 phè phêng" lµ t¸c phÈm xuÊt s¾c vµ ®éc ®¸o viÕt vÒ v¨n ho¸ Èm thùc ViÖt Nam mét nÐt ®Ñp cña Hµ Néi " Ngµn n¨m v¹n vËt" ®îc t¸c gi¶ viÕt víi tÊt c¶ tÊm lßng tr©n träng thµnh kÝnh, thiªng liªng. + §o¹n 1: thÓ hiÖn tµi quan s¸t tinh tÕ mét sù c¶m nhËn tµi hoa, mét c¸ch viÕt nhÑ nhµng, ®Çy chÊt th¬ h¬ng vÞ cèm lµ sù nhuÇn thÊm c¸c h¬ng th¬m cña l¸ sen trªn hå do c¬n giã mïa h¹ ®em l¹i . Lµ " C¸c mïi th¬m m¸t" cña b«ng lóa nh thÕ nµo........ + Nguyªn liÖu lµm ra cèm lµ " c¸c chÊt quý trong s¹ch cña trêi:" ®îc h×nh thµnh méth c¸ch linh diÖu lóc ®Çu " Mét giät s÷a tr¾ng th¬m ph¶ng phÊt h¬ng vÞ ngµn hoa cá" sau ®îc n¾ng thu lµm cho " Giät s÷a dÇn dÇn ®äng l¹i"® Tr¸i tim cña t¸c gi¶ nh ®ang rung ®éng tríc mµu xanh vµ h¬ng th¬m dÞu ngät cña b«ng lóa nÕp non trªn c¸nh ®ång quª. + §o¹n 2: nhµ v¨n tiÕp tôc c¶m nhËn ®¸nh gi¸ miªu t¶ nh÷ng nÐt ®Ñp cña cèm «ng gäi cèm lµ " Quµ riªng biÖt" thøc d©ng cña nh÷ng c¸nh ®ång cèm mang h¬ng vÞ tÊt c¶ c¸i méc m¹c gi¶n dÞ vµ thanh khiÕt cña ®ång quª néi cá An Nam cèm lµm quµ siªu tÕt víi sù v¬ng vÝt cña t¬ hång nhµ v¨n dïng bao lêi hay ý ®Ñp so s¸nh miªu t¶ cÆp b¹n bÌ " Tèt ®«i" " NÕu con lßng d¹ ®æi thay Cèm nµy lÖ mèi hång nµy long tai. + T×nh duyªn bÒn ®Ñp cña løa ®«i nh " Hång cèm tèt ®«i" s¾c mµu h¬ng vÞ cña hång Cèm lµ sù hoµ híp tuyÖt vêi mµu xanh t¬i......... bÒn l©u" + C¸ch so s¸nh cña t¸c gi¶ kh«ng chØ s¾c s¶o tµi hoa mµ cßn thÓ hiÖn phong c¸ch Èm thùc sµnh ®iÖu. + §o¹n 3: Nhµ v¨n võa tiÕp tôc ca ngîi vÎ ®Ñp vµ gi¸ trÞ cña cèm võa nh¾n nhñ mäi ngêi vÒ c¸ch thëng thøc c¸ch ¨n cèm " Cèm kh«ng ph¶i...... ngÉm nghÜ" + ý tëng vµ c¶m xóc cña t¸c g¶i tËp trung chñ yÕu ë côm tõ " ¨n cèm ¨n tõng chót Ýt thong th¶ vµ ngÉm nghÜ " v× cèm chøa trong nã sù tinh tuý cña h¬ng sen mang theo mïi ngan ng¸c cña hoa sen cña ®µm níc vµ ®îc chµo mêi bëi c« g¸i lµng vßng víi ®«i tay mÒm m¹i ........ ® T¸c gi¶ viÕt rÊt gîi c¶m ®Ó nãi lªn mèi quan hÖ tù nhiªn gi÷a l¸ sen + cèm tùa nh 2 linh hån l¬ng tùa vµo nhau lµm t«n lªn h¬ng s¾c thanh quý c¸i léc cña trêi cho. II . Sµi Gßn t«i yªu – Minh H¬ng - Sµi Gßn mang vÎ ®Ñp cña mét ®« thØ trÎ trung hoµ hîp - Ngêi Sµi Gßn cã nhiÒu ®øc tÝnh tèt ®Ñp nh hån nhiªn, trung thùc lÔ ®é tù tin. - §ã lµ m¶nh ®Êt ®¸ng ®Ó chóng ta yªu mÕn - Sù am hiÓu SG nhÊt lµ t×nh c¶m ch©n thµnh nång hËu cña t¸c gi¶ lµm nªn søc truyÒn c¶m cña bµi v¨n - T¸c gi¶ giíi thiÖu Sµi Gßn mét c¸ch ®éc ®¸o, hay vµ hÊp dÉn. Minh H¬ng nh©n ho¸ Sµi Gßn nh mét con ngêi l¹ lïng kÕt hîp c¸ch so s¸nh vµ diÔn ®¹t theo kiÓu ®èi lËp " Sµi Gßn vÉn trÎ t«i th× ®¬ng giµ" . BiÕt t×m ra con sè ®éc ®¸o " Ba tr¨m n¨m so víi ngµn n¨m tuæi cña ®Êt níc" ®Ó kh¼ng ®Þnh c¸i trÎ chung n¨ng ®éng cña Sµi Gßn. Mét h×nh ¶nh so s¸nh ®éc ®¸o mµ hîp lý . Sµi Gßn vÉn trÎ l¹i so s¸nh tiÕp ®Ó giíi thiÖu . Sµi Gßn vÉn trÎ hoµi nh mét c©y t¬ ®¬ng ®é nân nµ " TrÎ hoµi" lµ c¸ch nãi dÔ th¬ng cña Nam bé. Song nã l¹i kÌm theo mét ®iÒu kiÖn ®ã lµ th¸i ®é cña con ngêi biÕt c¸ch tíi tiªu ch¨m bãn tr©n träng gi÷ g×n. H×nh ¶nh Èn dô vÒ Sµi Gßn " §« thÞ ngäc ngµ" thÓ hiÖn t×nh yªu vµ niÒm tù hµo cña nhµ v¨n ®èi víi m¶nh ®Êt m×nh ®ang sèng. + §o¹n v¨n béc lé t×nh yªu víi Sµi Gßn thËt nång nµn, say ®¾m ®©y còng chÝnh lµ ®o¹n v¨n biÓu c¶m kÕt hîp gi÷a biÓu c¶m trùc tiÕp vµ biÓu c¶m gi¸n tiÕp ®iÖp tõ " T«i yªu" lµm râ cho c©u ®Çu tiªn cña ®o¹n " T«i yªu Sµi Gßn da diÕt" yÕu tè tù sù . III . Mïa xu©n cña t«i – Vò B»ng . - Bµi v¨n viÕt vÒ c¶nh s¾c vµ kh«ng khÝ mïa ë ®Êt b¾c trong nh÷ng ngµy r»m th¸ng giªng - Khi mïa xu©n ®Õn t¸c t¸c gi¶ båi håi nhí l¹i mïa xu©n ë miÒn B¾c , mïa xu©n cña Hµ Néi trong t©m tr¹ng n¸o nøc , tha thiÕt , nång nµn vµ còng rÊt tr©n träng vÎ ®Ñp cña ®êi sèng , cña thiªn nhiªn , ®Êt níc . * C¶nh s¾c mïa xu©n Hµ Néi vµ miÒn B¾c ®îc t¸c gi¶ miªu t¶ : - C¶nh s¾c thiªn nhiªn : t¸c gi¶ ®· gîi ®îc thêi tiÕt , khÝ hËu ®Æc biÖt cña mïa xu©n, võa cã c¸I l¹nh cña ma riªu riªu , giã lµnh l¹nh cña mïa ®«ng cßn v¬ng l¹i , cã c¸I Êm ¸p nång nµn cña khÝ trêi mïa xu©n . §ã cßn lµ cña tiÕng nh¹n kªu , tiÕng trèng trÌo, c©u h¸t huª t×nh cña c« g¸i ®Ñp . Kh«ng khÝ mïa xu©n cßn ®îc thÓ hiÖn trong ®êi sèng gia ®×nh , trong kh«ng khÝ ®oµn tô ªm ®Òm . Khung c¶nh bµn thê phËt , bµn thê th¸nh , bµn thê tæ tiªn víi ®Ìn nÕn , h¬ng trÇm . - Mïa xu©n ®· kh¬i dËy ë thiªn nhiªn , con ngêi søc sèng tiÒm tµng vµ lµm cho nã trë nªn m¹nh mÏ , lµm bõng dËy lßng yªu ®êi , kh¸t khao sèng vµ yªu th¬ng . “Nhùa sèng ë trªn ngêi c¨ng lªn nh m¸u c¨ng lªn trong léc cña loµi nai , nh mÇm non cña c©y cèi , n»m im m·I kh«ng chÞu ®îc ph¶I tråi ra thµnh nh÷ng c¸i l¸ nhá li ti ” . Qua c¸ch miªu t¶ nµy t¸c gi¶ muèn thÓ hiÖn c¶nh s¾c mïa xu©n ë Hµ Néi vµ miÒn B¾c cã mét vÎ ®Ñp riªng biÖt , th¬ méng nhng còng dµo d¹t t×nh ngêi . * Kh«ng khÝ vµ c¶nh s¾c thiªn nhiªn tõ sau ngµy gi»m th¸ng giªng cã nÐt ®Ñp riªng biÖt : - Trêi ®Êt : trêi hÕt nåm , ma xu©n b¾t ®Çu thay thÕ cho ma phïn ThÊy nh÷ng vÖt xanh t¬i trªn trêi . - Thiªn nhiªn :§µo h¬I phai nhng nhuþ vÉn cßn phong , cá kh«ng ít xanh nh cuèi ®«ng , ®Çu giªng , nhng tr¸I l¹i , l¹i nøc mét mïi h¬ng man m¸c . ë ®©y t¸c gi¶ tËp trung miªu t¶ nh÷ng nÐt riªng cña trêi ®Êt , thiªn nhiªn , kh«ng khÝ mïa xu©n . B»ng mét lo¹t h×nh ¶nh so s¸nh , t¸c gi¶ ®· lµm næi bËt c¶nh s¾c mïa xu©n tõ sau ngµy gi»m th¸ng giªng . * Qua viÖc t¸I hiÖn c¶nh s¾c vµ kh«ng khÝ cña mïa x
Tài liệu đính kèm: