A - MỤC TIÊU
Qua bài này học sinh cần:
- Nắm vững việc tìm CBHSH của một số, tìm điều kiện các định của căn thức bậc hai. Vận dụng vào việc tìm ĐKXĐ thành thạo.
- Nắm vững và được vận dụng thành thạo hằng đẳng thức
B - CHUẨN BỊ
- SGK Toán 9, giáo án, SBT và sách tham khảo.
- Bảng phụ ghi nôi dung kiến thức, bài tập
nh vuoâng goùc vôùi daây qua trung ñieåm ) OH laø phaân giaùc neân O1 = O2 Vaây MD laø tieáp tuyeán vôùi (O) taïi D . Baøi 2 : Cho (O) vaø ñieåm M ngoaøi (O) . Veõ hai tieáp tuyeán MA , MB (A,B laø 2 tieáp ñieåm) .Goïi H laø giao ñieåm cuûa OM vôùi AB . Chöùng minh : OMAB . HA = HB . Höôùng daãn : MA = MB (tính chaát 2 tieáp tuyeán ) => caân taïi M M1 = M2 (tính chaát 2 tieáp tuyeán ) => OM AB HA = HB (Phaân giaùc cuõng laø ñöôøng cao cuûa tam giaùc caân) Baøi 3 : Cho ñöôøng troøn taâm O , ñöôøng kính AB , veõ Ax AB ôû cuøng phía nöûa ñöôøng troøn .Goïi I laø 1 ñieåm treân ñöôøng troøn .Tieáp tuyeán taïi I gaëp Ax taïi C vaø gaëp By taïi D .Chöùng minh raèng : CD = AC + BD . COD = 900 Höôùng daãn : a) Ta coù CI = CA (1) . DI = DB (2) (tính chaát 2 tieáp tuyeán ) . Coäng (1) vaø (2) ñöôïc CI + DI = AC + BD Hay CD = AC + BD . b) Ta coù AOC = COI (tính chaát 2 tieáp tuyeán ) vaøBOD = IOD => AOC +BOD = COI + IOD = 1800/2 =900 D- BAØI TAÄP TÖÏ LUYEÄN : Baøi 1 : Cho ñöôøng troøn (O,5cm) .Töø ñieåm M ngoaøi ñöôøng troøn veõ 2 tieáp tuyeán MA,MB (A;B laø 2 tieáp ñieåm) sao cho MA MB taïi M . Tính MA , MB Qua trung ñieåm I cuûa cung nhoû AB veõ 1 tieáp tuyeán (I laø tieáp ñieåm ) caét OA , OB laàn löôït taïi C vaø D .Tính CD . Baøi 2 : Cho ñöôøng troøn (O) ñöôøng kính AB , veõ daây cung AC baát kyø .Keùo daøi AC moät ñoaïn CD = AC . Chuùng minh caân . Xaùc ñònh vò trí cuûa C ñeå BD laø tieáp tuyeán cuûa ñöôøng troøn taâm O roài tính goùc DAB. HDVN: - Xem l¹i c¸c bµi ®· ch÷a. Ngµy d¹y: 17/12/2010 TiÕt 36: ¤n tËp häc kúI A- Môc tiªu: - HS ®îc «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ ®êng trßn, nhí l¹i c¸c hÖ thøc trong tam gi¸c vu«ng vµo gi¶i bµi tËp. - RÌn kü n¨ng khi gi¶i bµi to¸n h×nh häc. B – ChuÈn bÞ: - Gi¸o ¸n, S¸ch tham kh¶o - Thíc th¼ng, com pa, phÊn mµu. C- C¸c ho¹t ®éng lªn líp. Ho¹t ®éng thÇy vµ trß Néi dung bµi häc * GV YC gië tµi liÖu «n tËp häc kú ®Ó «n tËp. * GV YC HS ®äc bµi 1: Cho ( O) vµ A lµ ®iÓm n»m bªn ngoµi ®êng trßn . KÎ c¸c tiÕp tuyÕn AB ; AC víi ®êng trßn ( B , C lµ tiÕp ®iÓm ) a/ Chøng minh: OA BC b/VÏ ®êng kÝnh CD chøng minh: BD// AO c/TÝnh ®é dµi c¸c c¹nh cña tam gi¸c ABC biÕt OB =2cm ; OA = 4 cm? Bµi 1: I * YC HS lªn b¶ng vÏ , ghi GT, KL a) OA lµ tia ph©n gi¸c cña DABC c©n => OA ®ång thêi chøa ®êng cao => OA ^ BC b) Gäi I lµ giao ®iÓm cña OA vµ BC. Trong DBCD cã OC = OD = R IB = IC (t/c ®k ^ d©y) => OI lµ ®êng trung b×nh cña DBCD => OI // BD => BD // AO c) OB = 1/2 OA => gãc OAB = 300 => DABC ®Òu tÝnh ®îc AB = * Bµi tËp 2: Cho nöa ®êng trßn ®êng kÝnh AB . Qua C thuéc nöa ®êng trßn kÎ tiÕp tuyÕn d víi ®êng trßn . G äi E , F lÇn lît lµ ch©n ®êng vu«ng gãc kÎ tõ A , B ®Õn d vµ H lµ ch©n ®êng vu«ng gãc kÎ tõ C ®Õn AB. Chøng minh: a/ CE = CF b/ AC lµ ph©n gi¸c cña gãc BAE c/ CH2 = BF . AE * Bµi 2: a) H×nh thang AEFB (AE//BF v× cïng ^EF) Cã OC // AE vµ OA = OB => CE = CF b) Ta cã gãc EAC = gãc OCA (SLT, AE//OC) gãc OCA = gãc OAC(DOAC c©n t¹i O) => gãc EAC= gãc OAC => AC lµ tia ph©n gi¸c cña gãc BAE c) Ta cã DAEC = DHAC (ch-gn) => AE = AH T¬ng tù: BH = BF ¸p dông hÖ thøc h2 = b’. c’trong DABC vu«ng t¹i C cã: CH2 = AH . BH = BF . AE (®pcm) * Bµi 3: Cho ®êng trßn ®êng kÝnh AB vÏ c¸c tiÕp tuyÕn A x; By tõ M trªn ®êng trßn ( M kh¸c A, B) vÏ tiÕp tuyÕn thø 3 nã c¾t Ax ë C c¾t B y ë D gäi N lµ giao ®iÓm cña DC vµ AO .CMR a/ b/ MN AB c/ gãc COD = 90º * Bµi 3: a) Ta cã AC//BD (gt). Theo ®Þnh lý Ta lÐt cã: (®pcm) b) Theo tÝnh 2 tiÕp tuyÕn c¾t nhau ta cã: DB = DM; CM = CA Thay vµo hÖ thøc cña c©u a ta ®îc => MN // BD (®Þnh lý Ta lÐt ®¶o) Mµ BD ^ AB nªn MN ^ AB b)¸p dông tÝnh chÊt 2 tiÕp tuyÕn c¾t nhau. Ta ®îc: COD = 1800 : 2 = 900 HDVN: TiÕp tôc «n tËp theo híng dÉnNgµy d¹y: 18/12/2010 TiÕt 37 ¤n tËp häc k× I A. Môc tiªu Cñng cè, kh¾c s©u vµ hÖ thèng toµn bé kiÕn thøc HKI . BiÕt vËn dông vµo gi¶i bµi tËp. RÌn luyÖn kü n¨ng gi¶i bµi tËp. B. ChuÈn bÞ cña GV vµ HS GV : – B¶ng phô hoÆc ®Ìn chiÕu giÊy trong. HS : – ¤n tËp c¸ch gi¶i hpt b»ng ph¬ng ph¸p thÕ . - B¶ng phô nhãm, bót d¹, m¸y tÝnh bá tói C. TiÕn tr×nh d¹y – häc Ho¹t ®éng cña GV Ho¹t ®éng cña HS Ho¹t ®éng 1: D¹ng rót gän biÓu thøc - Gv cho ®Çu bµi. – H/s lµm t¹i chç . 1.Bµi 1: cho biÓu thøc: a) Rót gän P. b) Chøng minh r»ng : P > 0 – H/s lµm t¹i chç – GV: H/s ®øng t¹i chç tr×nh bµy. + Quy ®ång mÉu. + Nh©n ph¸ ngoÆc. + Thu gän vµ rót gän Gi¶i: a) - Gäi hs lªn b¶ng tr×nh bµy. - Hs nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. - Gv chèt l¹i. b) HS tù lµm Ho¹t ®éng 2: D¹ng: Hµm sè vµ ®å thÞ – GV : §a ®Çu bµi tËp lªn b¶ng b»ng m¸y chiÕu. - Hs lµm t¹i chç 5’. 2. Bµi 2: Cho hµm sè: y = ax + 3 (1) a) VÏ ®t cña hs khi a = -1. b) X¸c ®Þnh a ®Ó ®å thÞ cña (1) ®i qua ®iÓm A (-3; 1). c) TÝnh sè ®o gãc t¹o bëi cña ®êng th¼ng víi (trêng hîp a = - 1) trôc Ox - Gäi hs lªn b¶ng tr×nh bµy. Gi¶i: a/ Khi a = - 1 hµm sè cã d¹ng: y = - x + 3. - Hs lªn b¶ng vÏ ®å thÞ. §å thÞ: - Giao trôc Ox : (3; 0) - Giao trôc Oy : (0; 3) - Hs nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. - Gv chèt l¹i. y 3 O 3 x - Gäi hs lªn b¶ng tr×nh bµy. - Hs nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n. - Gv chèt l¹i. b/ §Ó ®å thÞ cña (1) ®i qua ®iÓm A (-3; 1) ta cã : 1 = a.(-3) + 3 => -3.a = 1 - 3 => -3.a = -2 => a = 2/3 c) HS tù lµm * GV nªu bµi tËp * YC HS lµm bµi vµo vë 3. Bµi 3: a) X¸c ®Þnh hÖ sè a cña ®êng th¼ng y = ax + 1 biÕt ®å thÞ cña nã ®i qua ®iÓm cã to¹ ®é ( 2; -3). b) VÏ ®å thÞ cña hµm sè trªn. c) Gäi giao ®iÓm cña ®å th× víi trôc Ox, Oy lÇn lît lµ A, B. TÝnh diÖn tÝch vµ chu vi DOAB Híng dÉn vÒ nhµ – ¤n tËp toµn bé HKI. - Xem l¹i c¸c d¹ng bµi tËp trong HKI. Ngµy soạn: 10/12/2010 TiÕt 38: ¤n tËp häc kúI A- Môc tiªu: - HS ®îc «n tËp c¸c kiÕn thøc vÒ ®êng trßn, nhí l¹i c¸c hÖ thøc trong tam gi¸c vu«ng vµo gi¶i bµi tËp. - RÌn kü n¨ng khi gi¶i bµi to¸n h×nh häc. B – ChuÈn bÞ: - Gi¸o ¸n, S¸ch tham kh¶o - Thíc th¼ng, com pa, phÊn mµu. C- C¸c ho¹t ®éng lªn líp. Ho¹t ®éng thÇy vµ trß Néi dung bµi häc * Bµi tËp 1: Cho nöa ®êng trßn ®êng kÝnh AB . Qua C thuéc nöa ®êng trßn kÎ tiÕp tuyÕn d víi ®êng trßn . G äi E , F lÇn lît lµ ch©n ®êng vu«ng gãc kÎ tõ A , B ®Õn d vµ H lµ ch©n ®êng vu«ng gãc kÎ tõ C ®Õn AB. Chøng minh: a/ CE = CF b/ AC lµ ph©n gi¸c cña gãc BAE c/ CH2 = BF . AE * Gäi HS lªn b¶ng vÏ h×nh, ghi GT, KL. * YC HS lµm bµi vµo vë. * Bµi 1: a) H×nh thang AEFB (AE//BF v× cïng ^EF) Cã OC // AE vµ OA = OB => CE = CF b) Ta cã gãc EAC = gãc OCA (SLT, AE//OC) gãc OCA = gãc OAC(DOAC c©n t¹i O) => gãc EAC= gãc OAC => AC lµ tia ph©n gi¸c cña gãc BAE c) Ta cã DAEC = DHAC (ch-gn) => AE = AH T¬ng tù: BH = BF ¸p dông hÖ thøc h2 = b’. c’trong DABC vu«ng t¹i C cã: CH2 = AH . BH = BF . AE (®pcm) * Bµi 2: Cho ®êng trßn ®êng kÝnh AB vÏ c¸c tiÕp tuyÕn A x; By tõ M trªn ®êng trßn ( M kh¸c A, B) vÏ tiÕp tuyÕn thø 3 nã c¾t Ax ë C c¾t B y ë D gäi N lµ giao ®iÓm cña DC vµ AO .CMR a/ b/ MN AB c/ gãc COD = 90º * Bµi 2: a) Ta cã AC//BD (gt). Theo ®Þnh lý Ta lÐt cã: (®pcm) b) Theo tÝnh 2 tiÕp tuyÕn c¾t nhau ta cã: DB = DM; CM = CA Thay vµo hÖ thøc cña c©u a ta ®îc => MN // BD (®Þnh lý Ta lÐt ®¶o) Mµ BD ^ AB nªn MN ^ AB b)¸p dông tÝnh chÊt 2 tiÕp tuyÕn c¾t nhau. Ta ®îc: COD = 1800 : 2 = 900 * Bµi 3: Cho ñöôøng troøn (O), ñöôøng kính AB, ñieåm M thuoäc ñöôøng troøn. Veõ ñieåm N ñoái xöùng vôùi A qua M. BN caét ñöôøng troøn ôû C. Goïi E laø giao ñieåm cuûa AC vaø BM, F ñoái xöùng vôùi E qua M a)CMR: NEAB b).CMR: FA laø tieáp tuyeán cuûa (O). c) CM: FN laø tieáp tuyeán cuûa ñtroøn (B;BA). d/ CM : BM.BF = BF2 – FN2 * HS lµm bµi vµo vë HDVN: TiÕp tôc «n tËp theo híng dÉn Ngµy so¹n: 19/12/2010 TiÕt Ch÷a bµi häc kú I A - Mục tiêu: - HS nhận thấy được những sai lầm hay mắc từ đó rút ra kinh nghiệm cho các bài sau. - Có ý thức trình bày bài toán cẩn thận, rõ ràng. B - Chuẩn bị: - Đề bài và đáp án. - Một số bài làm tốt và bài làm mắc sai lầm điển hình của học sinh. C- C¸c ho¹t ®éng lªn líp §Ò bµi I/ Traéc nghieäm(3ñ) Hoïc sinh choïn caâu traû lôøi ñuùng nhaát Caâu 1: Bieåu thöùc xaùc ñònh vôùi caùc giaù trò cuûa x: A) B) C) D) Caâu 2: Ñieåm naøo sau ñaây thuoäc ñoà thò haøm soá y = -3x + 4 A) (1 ; 7) B) (2 ; 3) C) (-1 ; -7) D) (0 ; 4) Caâu 3: Ñöôøng thaúng y = (m-1)x + 3 song song vôùi ñöôøng thaúng y = 2x + 1 khi : A) m=3 B) m=1 C) m=2 D) m= -2 Caâu 4: Hai đường tròn ( O ; R) và ( O’; R’) tiếp xúc ngoài nếu: A. OO’ > R+ R’ B. OO’ < R+ R’ C. OO’ = R+ R’ D. OO’ = R- R’ Caâu 5: Cho DABC vuoâng taïi A, AB = 12cm, BC = 20cm. Ñoä daøi ñöôøng cao AH baèng : A) 10cm B) 9,5cm C) 9,6cm D) 9,7cm Caâu 6: Moät chieác maùy bay baét ñaàu bay leân khoûi maët ñaát vôùi vaän toác 480km/h. Ñöôøng bay leân cuûa noù taïo vôùi phöông naèm ngang moät goùc 300. Sau 5 phuùt maùy bay leân cao ñöôïc theo phöông thaúng ñöùng laø: A) 240km B) 34,6km C) 20km D) 40km I/ Tự luận (7ñ) Bµi 1 (2 ®iÓm): Cho biÓu thøc A = Víi x > 0; x 1; x 4 Rót gän A TÝnh gi¸ trÞ cña A khi x = 16 T×m gi¸ trÞ cña x ®Ó A cã gi¸ trÞ ©m? Bµi 2 ( 2 ®iÓm): VÏ ®å thÞ cña c¸c hµm sè sau trªn cïng mét mÆt ph¼ng to¹ ®é Oxy: (d): y = x – 2 (d’): y = - 2x + 3 T×m to¹ ®é giao ®iÓm E cña hai ®êng th¼ng (d) vµ (d’) H·y t×m m ®Ó ®å thÞ hµm sè y = (m - 2)x + m vµ hai ®êng th¼ng (d), (d’) ®ång qui Bµi 3 (3 ®iÓm): Cho (O; R). Qua trung ®iÓm I cña b¸n kÝnh OA vÏ d©y DE vu«ng gãc víi OA. Tø gi¸c ADOE lµ h×nh g×? V× sao? Trªn tia ®èi cña tia AO lÊy ®iÓm B sao cho A lµ trung ®iÓm cña OB. Chøng minh r»ng: BD lµ tiÕp tuyÕn cña (O) c) VÏ tiÕp tuyÕn xy t¹i D cña (A, AD). KÎ OH vµ BK cïng vu«ng gãc víi xy. Chøng minh r»ng: DI2 = OH . BK ®¸p ¸n vµ biÓu ®iÓm I/ Traéc nghieäm(3ñ) Hoïc sinh traû lôøi ñuùng mỗi đáp án 0.5 điểm C âu 1 2 3 4 5 6 Đáp án C D A C C C I/ Tự luận (7ñ) C©u §¸p ¸n BiÓu ®iÓm 1 a) Víi x > 0, x 1; x 4 th× A = 0,25 ® = 0,25 ® = 0,25 ® b)Víi x = 16 ( TM §K ) A= 0,25 ® 0,25 ® c )Cã > 0 víi mäi x > 0, x 1; x 4 nªn 3 > 0 0, 25 ® ®Ó A < 0 0, 25 ® VËy 0 < x < 4, x 1 th× A < 0 0,25 ® 2 a) (1,5 ®iÓm): §å thÞ hµm sè y = x – 2 lµ ®êng th¼ng (d) giao víi Oy t¹i (0; - 2), giao víi Ox t¹i (4; 0) 0,25 ® VÏ ®îc ®å thÞ hµm sè y = x – 2 0,25 ® §å thÞ hµm sè y = - 2x + 3 lµ ®êng th¼ng (d’) giao víi Oy t¹i (0; 3), giao víi Ox t¹i (; 0) 0,25 ® VÏ ®îc ®å thÞ hµm sè y = - 2x + 3 Chó ý : Cã thÓ thay giao cña Ox, Oy lµ hai ®iÓm kh¸c thuéc ®å thÞ hµm sè còng ®îc 0,25 ® b) Cã (d) vµ (d’) lu«n c¾t nhau t¹i E khi ®ã cã ph¬ng tr×nh hoµnh ®é cña E lµ: x – 2 = - 2x + 3 0,25 ® Khi ®ã y = - 2 . 2 + 3 = - 1. VËy E (2; - 1) (NÕu chØ dãng t×m trªn ®å thÞ th× cho 0,25 ®) 0,25 ® c) Cã (d) vµ (d’) lu«n giao nhau t¹i E(2; - 1) §Ó ®å thÞ hµm sè y = (m - 2)x + m vµ (d), (d’) ®ång qui th× 0, 5 ® 3 VÏ ®óng h×nh ®îc 0,25 ®iÓm a) Cã DE OA (gt) ID = IE (Quan hÖ vu«ng gãc gi÷a ®êng kÝnh vµ d©y) 0,25 ® Mµ IO = IA (gt) ADOE lµ h×nh b×nh hµnh Mµ DE OA (gt) ADOE lµ h×nh thoi 0,5 ® b) V× ADOE lµ h×nh thoi DA = OD =R DA = OA = AB = OB VËy Δ ODB vu«ng t¹i D 0, 5 ® OD BD VËy BD lµ tiÕp tuyÕn cña (O, R) t¹i D 0, 5 ® c) V× DA xy (gt) Nªn 0 Mµ ΔADO ®Òu (Do OA = OD = DA = R) 0 0 V× ADOE h×nh thoi = 300 0,25 ® XÐt Δ vu«ng IDO vµ Δ vu«ng HDO cã OD chung Δ vu«ng IDO = Δ vu«ng HDO (C¹nh huyÒn – gãc nhän) OH = OI (1) 0,25 ® Do DA // BK v× cïng xy (So le trong) Mµ ΔDAB c©n t¹i A (®· chøng minh) Nªn Δ vu«ng BKD = Δ vu«ng BID (V× BD chung, ) 0,25 ® BI = BK (2) ¸p dông hÖ thøc 1 vµo tam gi¸c vu«ng DOB cã DI2 = OI . IB (3) Tõ (1), (2) vµ (3) DI2 = OH . BK 0,25 ® Häc kú ii TuÇn 20 Ngµy so¹n: 04/01/2011 TiÕt 1: luyÖn tËp gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt A- Môc tiªu: - HS ®îc rÌn kü n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng 2 ph¬ng ph¸p thÕ vµ céng ®¹i sè. - N¾m ch¾c c¸ch gi¶i mét sè lo¹i bµi tËp ®a vÒ gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh B – ChuÈn bÞ: - Gi¸o ¸n, S¸ch tham kh¶o to¸n 9 - Thíc th¼ng, b¶ng phô ghi tãm t¾t c¸c bíc gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh vµ bµi tËp. C- C¸c ho¹t ®éng lªn líp. Ho¹t ®éng thÇy vµ trß Néi dung bµi häc * GV YC HS «n l¹i lý thuyÕt - Gäi HS nh¾c l¹i c¸c ph¬ng ph¸p gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. I – lý thuyÕt 1) Ph¬ng ph¸p thÕ 2) Ph¬ng ph¸p céng ®¹i sè. * GV nªu bµi tËp - HS lµm bµi vµo vë. - 4 HS lªn b¶ng tr×nh bµy. - §¸p ¸n: a) (2;4) b) (3; - 1) c) (2; - 1) d) ( ) II – Bµi tËp 1) Bµi tËp 1: Gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh sau a) x – 3y = 4 b) 2x – 3y = 9 x + 2y = 9 3x + y = 8 c) 4x + 5y = 3 d) x + 2y = 5 x – 3y = 5 3x - y = * GV nªu bµi tËp 2: - §Ó ®a hÖ ph¬ng tr×nh vÒ d¹ng tæng qu¸t ta lµm thÕ nµo? (nh©n bá ngoÆc hoÆc ®Æt Èn phô) * GV YC HS lµm bµi vµo vë. - Gäi 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy mét trong 2 c¸ch. §¸p ¸n: a) (-2; - 3) b) (1; - 2) 2) Bµi 2: Gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh sau: a) 2(x + 1) – 5(y + 1) = 8 3(x + 1) – 2(y + 1) = 1 b) 3( x + y) + 5( x – y) = 12 - 5(x + y) + 2(x – y) = 11 * GV nªu bµi tËp 3: - §Ó ®a hÖ ph¬ng tr×nh a vÒ d¹ng tæng qu¸t ta cÇn lµm g×? (§Æt Èn phô) - c©u b ta quy ®ång mÉu ®Ó ®a vÒ d¹ng tæng qu¸t. * HS lµm bµi vµo vë - Gäi 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy 3) Bµi 3: Gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh sau a) b) Gi¶i a) §Æt 1/x = u vµ 1/y = v ta ®îc 15u – 7v = 9 4u + 9v = 35 Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh nµy ta ®îc (u; v) = (2; 3) Thay vµo ta ®îc nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh ban ®Çu lµ (x; y) = b)HÖ ban ®Çu t¬ng ®¬ng víi 10x – 3y = 132 13x – 34y = -1815 Gi¶i ra ta ®îc nghiÖm cña ph¬ng tr×nh lµ (33; 66) *Gv nªu bµi to¸n - Gäi N lµ giao ®iÓm cña 2 ®êng th¼ng d1 vµ d2. T×m to¹ ®é ®iÓm N b»ng c¸ch nµo? * YC HS t×m to¹ ®é giao ®iÓm vµ gi¶i bµi tËp. 4) Bµi 4: T×m a vµ b ®Ó ®êng th¼ng ax – 8y = b ®i qua ®iÓm M(9; -6) vµ giao ®iÓm cña hai ®êng th¼ng (d1) : 2x + 5y = 17 (d2) : 4x – 10y = 14 Gi¶i Gäi N lµ giao ®iÓm cña hai ®êng th¼ng d1 vµ d2. To¹ ®é ®iÓm N lµ nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh: 2x + 5y = 17 4x – 10y = 14 Gi¶i hÖ nµy ta ®îc to¹ ®é ®iÓm N(6; 1) V× ®êng th¼ng ®i qua M vµ N nªn ta cã a, b ph¶i lµ nghiÖm cña hÖ ph¬ng tr×nh: 9a + 48 = b 6a – 8 = b Gi¶i hÖ nµy ta ®îc a = -56/3 vµ b = -120 D – Cñng cè – HDVN - Xem l¹i c¸c bµi ®· lµm. N¾m ch¾c 2 c¸ch gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt hai Èn. TuÇn 20 Ngµy so¹n: 04/1/2011 TiÕt 2: luyÖn tËp gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt (tiÕp) A- Môc tiªu: - HS ®îc rÌn kü n¨ng gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh b»ng 2 ph¬ng ph¸p thÕ vµ céng ®¹i sè. - N¾m ch¾c c¸ch gi¶i mét sè lo¹i bµi tËp ®a vÒ gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh - N¾m ch¾c c¸ch gi¶i vµ biÖn luËn hÖ ph¬ng tr×nh bËc nhÊt 2 Èn B – ChuÈn bÞ: - Gi¸o ¸n, S¸ch tham kh¶o to¸n 9 - Thíc th¼ng, b¶ng phô ghi tãm t¾t c¸c bíc gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh vµ bµi tËp. C- C¸c ho¹t ®éng lªn líp. Ho¹t ®éng cña GV Néi dung bµi häc * GV nªu bµi tËp: - §Ó ®a c¸c hÖ ph¬ng tr×nh ®ã vÒ d¹ng tæng qu¸t ta ph¶i lµm g×? - YC HS lµm bµi tËp vµo vë. - Gäi mçi HS lªn b¶ng tr×nh bµy. §¸p ¸n: a) Nh©n bá ngoÆc vµ gi¶i ra ®îc nghiÖm (x; y) = (-2; 2) c) §Æt 1/x+2y = a ; 1/x-2y = b HÖ trë thµnh : Gi¶i hÖ nµy ta cã a= 1/8; b = -1/2 Thay vµo vµ gi¶i tiÕp hÖ víi Ên x,y ®îc nghiÖm (3; 2,5) Bµi 1: Gi¶i c¸c hÖ ph¬ng tr×nh sau: a) b) c) d) * GV nªu bµi tËp - HS lµm bµi vµo vë - Gäi 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy mçi häc sinh tr×nh bµy mét c©u. Bµi 2: Cho hÖ ph¬ng tr×nh sau: mx + 2y = m + 1 2x + my = 2m – 1 a) Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh víi m = 3 b) T×m c¸c gi¸ trÞ cña m ®Ó hÖ ph¬ng tr×nh trªn cã nghiÖm duy nhÊt Gi¶i a) b)Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duynhÊt khi => m ≠ -2 vµ 2 * GV nªu bµi tËp - YC HS lµm bµi vµo vë - Gäi 2 HS lªn b¶ng tr×nh bµy, mçi HS tr×nh bµy mét c©u. Bµi 3: Cho hÖ ph¬ng tr×nh: mx – (n + 1)y – 1 = 0 n x + 2my + 2 = 0 a) Gi¶i hÖ víi m = 2 , m = 3. b) T×m gi¸ trÞ cña m, n ®Ó hÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt. * GV nªu bµi tËp - HS lµm bµi vµo vë - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh cÇu a - GV cïng HS gi¶i c©u b Bµi 4: Cho hÖ ph¬ng tr×nh (a + 1)x – y = 3 Ax + y = a Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh víi a = - X¸c ®Þnh a ®Ó hÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt tho¶ m·n ®iÒu kiÖn x + y > 0 Gi¶i: a) Víi a = - hÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt lµ b) Céng hai vÕ cña hai ph¬ng tr×nh ta ®îc: (2a + 1)x = a + 3 NÕu a ≠ th× x = tõ ®ã y = a –ax = a - VËy víi a ≠ th× hÖ ph¬ng tr×nh cã nghiÖm duy nhÊt (). Khi ®ã x + y = V× a2 – a + 3 = Nªn x + y > 0 ó 2a + 1 > 0 ó a > - 1/2 HDVN: - Xem l¹i c¸c bµi ®· lµm TuÇn 20 Ngµy so¹n: 04/1/2011 TiÕt 1: luyÖn tËp gãc ë t©m A- Môc tiªu: - HS n¾m ®îc quan hÖ vÒ sè ®o gãc ë t©m víi sè ®o cung bÞ ch¾n. - VËn dông kiÕn thøc vµo lµm bµi tËp thµnh th¹o - Cã kü n¨ng vÏ h×nh vµ tr×nh bµy bµi to¸n h×nh. B – ChuÈn bÞ: - Gi¸o ¸n, S¸ch tham kh¶o to¸n 9 - Thíc th¼ng, b¶ng phô C- C¸c ho¹t ®éng lªn líp. Ho¹t ®éng cña GV Néi dung bµi häc * YC HS nh¾c l¹i kiÕn thøc cét bªn I - KiÕn thøc - : lµ gãc ë t©m - = S® * GV nªu bµi to¸n: - Hai tiÕp tuyÕn t¹i A, B cña (O;R) c¾t nhau t¹i M. BiÕt OM = 2R. TÝnh sè ®o cña gãc ë t©m AOB? * YC HS lµm bµi tËp vµo vë. - 1 HS lªn b¶ng vÏ h×nh - NÕu lÊy E lµ trung ®iÓm cña OM. DOAE lµ tam gi¸c g×? Chøng minh ®iÒu nµy? _ HS chøng minh lªn b¶ng. II - Bµi tËp 1) Bµi 4 (SBT - T74) Gäi E lµ trung ®iÓm cña OM. XÐt DAOM vu«ng cã trung tuyÕn AE => AE = OE = EM Mµ OE = OA (do = 1/2 OM) => AE = OE = OA => DOAE ®Òu => = 600 => = 1200 * GV nªu bµi tËp: Trªn mét ®êng trßn cã cung AB = 1400, cung AD nhËn B lµm ®iÓm chÝnh gi÷a, cung CB nhËn A lµm ®iÓm chÝnh gi÷a. TÝnh sè ®o cung nhá CD vµ cung lín CD. 2) Bµi 8 (SBT - 75) Theo GT ta cã: KÎ c¸c ®êng kÝnh AA', BB' ta cã: (®èi ®Ønh) => HDVN: - Xem l¹i c¸c bµi ®· lµm. - Häc l¹i kiÕn thøc vÒ gãc ë t©m TuÇn 21 Ngµy so¹n: 10/1/2011 TiÕt 2-3: luyÖn tËp vÒ sù liªn hÖ gi÷a cung vµ d©y Gãc néi tiÕp. A- Môc tiªu: - HS n¾m ch¾c kiÕn thøc vÒ liªn hÖ gi÷a cung vµ d©y cung; sè ®o gãc néi tiÕp víi sè ®o cung bÞ ch¾n. - VËn dông kiÕn thøc vµo viÖc gi¶i bµi to¸n tÝnh sè ®o gãc vµ chøng minh thµnh th¹o. B – ChuÈn bÞ: - Gi¸o ¸n, S¸ch tham kh¶o to¸n 9 - Thíc th¼ng, b¶ng phô ghi tãm t¾t c¸c bíc gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh vµ bµi tËp. C- C¸c ho¹t ®éng lªn líp. * GV ®a b¶ng phô cã 2 h×nh vÏ nh cét bªn - YC HS nh¾c l¹i kiÕn thøc liªn quan I – Lý thuyÕt 1) Liªn hÖ gi÷a cung vµ d©y: AB = CD ó Cung AB = cung CD AB > CD ó cung AB > cung CD 2) Gãc néi tiÕp Gãc BAC lµ gãc néi tiÕp Gãc BAC = 1/2 S® cung BC A D K B H O C * GV nªu bµi tËp: Bµi 1: Cho tam gi¸c ABC cã AB > AC. Trªn c¹nh AB lÊy mét ®iÓm D sao cho AD = AC. VÏ ®êng trßn t©m O ngo¹i tiÕp tam gi¸c DBC. Tõ Q lÇn lît h¹ c¸c ®êng vu«ng gãc OH, OK xuèng BC vµ BD (H Î BC, K Î BD). a) Chøng minh r»ng OH < OK b) So s¸nh hai cung nhá BD vµ BC . II – Bµi tËp Bµi 1: Gi¶i: a)Trong ABC , theo bÊt ®¼ng thøc trong tgi¸c Ta cã :BC > AB- AC Nhng AC = AD nªn : BC > AB -AD hay BC > BD Theo ®Þnh lÝ vÒ d©y cung vµ kho¶ng c¸ch vµ Kho¶ng c¸ch ®Õn t©m , tõ BC >BD Theo ®Þnh lÝ vÒ d©y cung vµ kho¶ng c¸ch ®Õn t©m Tõ BC > BD suy ra OH < OK b) Tõ BÊt ®¼ng thøc vÒ d©y BC > BD Ta suy ra BÊt ®¼ng thøc vÒ cung lµ Cung BC > cung BD * GV nªu bµi tËp 11 (SBT – T75) - (O), d©y AB, C, D ÎAB; AC = CD = DB, b¸n kÝnh qua C, D c¾t cung nhá AB t¹i E, F. a) Chøng minh: cung AE = cung FB b) Cung AE < cung EF - Gäi HS lªn b¶ng vÏ h×nh ghi GT, KL - GV ph©n tÝch: (?): §Ó chøng minh cung AE = cung FB ta cÇn chøng minh ®iÒu g×? Bµi 2: (Bµi 11 SBT – T75) a) DOAC = DOBD (c.g.c) => gãc O1 = gãc O3 => cung AE = cung BF b) ta cã gãc ODC < 900 => gãc CDF > 900 => CF > CD mµ CD = CA => CF > CA XÐt DOAC vµ DOCF cã: OA = OF OC chung => O1 cung AE < cung EF CA < CF * GV nªu bµi tËp - Gäi HS lªn b¶ng vÏ h×nh, ghi GT, KL - GV YC HS nªu s¬ ®å ph©n tÝch chøng minh AB2 = AD. AE AB. AB = AD. AE DABD ~ DAEB - Gäi HS lªn b¶ng tr×nh bµy Bµi 17 (SBT – T76) (O), d©y AB = AC C¸t tuyÕn qua A c¾t BC ë D, c¾t (O) ë E AB2 = AD.AE Chøng minh: Ta cã AB = AC (gt) => S® cung AB = S® cung AC => gãc AEB = gãc ABD XÐt DABD vµ DAEB cã: Chung gãc BAE. Gãc AEB = gãc ABC (cmt) => DABD ~ DAEB (g.g) => => AB2 = AD.AE (®pcm) * Bµi 22 (SGK) (O), ®k AB M Î (O), tiÕp tuyÕn t¹i A §g th¼ng BM c¾t t2 t¹i A t¹i C MA2 = MB . MC CHøng minh Ta cã AC ^ AB, AM ^ AB. ¸p dông hÖ thøc h2 = b.c trong DABC vu«ng ta cã: MA2 = MB.MC C¸ch 2: c/m DMAB ~ DMBA (g.g) HDVN: - Xem l¹i c¸c bµi ®· lµm. - ¤n l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ liªn hÖ gi÷a cung vµ d©y, gãc néi tiÕp. TuÇn 21 Ngµy so¹n: 10/1/2011 TiÕt 3: luyÖn tËp gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh A- Môc tiªu: - HS n¾m ch¾c c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh. - RÌn kü n¨ng gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh d¹ng: to¸n t×m sè tù nhiªn, to¸n chuyÓn ®éng. B – ChuÈn bÞ: - Gi¸o ¸n, S¸ch tham kh¶o to¸n 9 - Thíc th¼ng, b¶ng phô ghi tãm t¾t c¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh vµ bµi tËp. C- C¸c ho¹t ®éng lªn líp. Ho¹t ®éng cña GV – HS Néi dung bµi häc * GV ®a b¶ng phô cã 2 h×nh vÏ nh cét bªn - YC HS nh¾c l¹i kiÕn thøc liªn quan I – Lý thuyÕt C¸c bíc gi¶i bµi to¸n b»ng c¸ch lËp hÖ ph¬ng tr×nh: Bíc 1: LËp hÖ ph¬ng tr×nh - Chän Èn vµ ®Æt ®iÒu kiÖn cho Èn. - BiÓu diÔn c¸c ®¹i lîng cha biÕt qua Èn vµ c¸c ®¹i lîng ®· biÕt. - T×m mèi liªn hÖ ®Ó lËp hÖ ph¬ng tr×nh. Bíc 2: Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh Bíc 3: KiÓm tra vµ tr¶ lêi * GV nªu bµi tËp: - CHän Èn nh thÕ nµo? - YC HS lµm bµi vµo vë - Gäi 1 HS lªn b¶ng tr×nh bµy. II – Bµi tËp D¹ng 1: To¸n t×m sè tù nhiªn 1) Bµi 1: (Bµi 37 – SBT T9) ab ; ba – ab = 63 ab + ba = 99 Gi¶i: Gäi sè cÇn t×m lµ ab (a, b Î N; 0 < a ≤ 9; 0 ≤ b≤ 9) Ta cã gi¸ trÞ cña sè cÇn t×m lµ: 10a + b Gi¸ trÞ cña sè míi lµ: 10b + a V× sè míi lín h¬n sè ban ®Çu lµ 63. Ta cã ph¬ng tr×nh (10b + a) – (10a + b) = 63 (1) V× tæng hai sè lµ 99. Ta cã ph¬ng tr×nh: (10a + b) + (10b + a) = 99 (2) Tõ (1), (2) ta cã hÖ ph¬ng tr×nh a + b = 7 a + b = 9 Gi¶i ra t
Tài liệu đính kèm: