Giáo án Địa lý 6 - Bài 19, 20

Ngày soạn:07 / 1 /2015
Ngày giảng: 6A: 6B: 6C:
TiÕt 23 Bài 19
KhÝ ¸p vµ giã trªn Tr¸i §Êt
I.Mục tiêu bài học
1. KiÕn thøc:
- Biết được khái niệm khí áp và trình bày được sự phân bố các đai khí áp cao và thấp trên Trái Đất.
- Nêu được tên, phạm vi hoạt động và hướng của các loại gió thổi thường xuyên trên Trái Đất: Tín phong, gió Tây ôn đới, gió Đông cực. 
2. KÜ n¨ng: HS biết quan sát, nhận xét, ph©n tÝch c¸c h×nh vµ tranh ¶nh. 
3. Th¸i ®é: Gióp c¸c em hiÓu biÕt thªm vÒ thùc tÕ
4. Năng lực hướng tới: Biết ph©n tÝch c¸c h×nh vµ tranh ¶nh.
II. Tài liệu và ph­¬ng tiÖn 
- GV: H×nh vÏ phãng to SGK. Ghi chÐp b¶n dù b¸o thêi tiÕt trong ngµy. Nhiệt kế
- HS: Ghi chÐp b¶n dù b¸o thêi tiÕt trong ngµy
III. TiÕn tr×nh dạy học 
* Tổ chức: (1p) SÜ sè: 6A: 
 6B: 
 6C:
1. Dự kiến kiểm tra đánh giá (3 p)
- Thêi tiÕt lµ g×? KhÝ hËu lµ g×? 
- NhiÖt ®é kh«ng khÝ thay ®æi nh­ thÕ nµo theo ®é cao? theo vÜ ®é?
2. Giới thiệu bài học (1p)
 Không khí luôn chuyển động từ khu khí áp cao đến khu khí áp thấp, sinh ra gió. Vậy khí áp là gì? Gió là gì? Chúng ta sẽ tìm hiểu trong tiết học hôm nay.
3. Dạy học bài mới ( 36p)
 Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: Tìm hiểu KhÝ ¸p. C¸c ®ai khÝ ¸p trªn Tr¸i §Êt
- Mục tiêu: Biết được khái niệm khí áp và trình bày được sự phân bố các đai khí áp cao và thấp trên Trái Đất.
- Cách tiến hành: HĐ cá nhân 
GV: Yªu cÇu HS ®äc (SGK) cho biÕt:
? KhÝ ¸p lµ g× ? 
? Ng­êi ta ®o khÝ ¸p b»ng dông cô g× ? 
- GV: Yªu cÇu HS ®äc kiÕn thøc vµ quan s¸t H50 (SGK) cho biÕt:
? Trªn tr¸i ®Êt cã bao nhiªu ®ai khÝ ¸p.
HS: 3 ®ai ¸p thÊp: X§, ë vÜ ®é 600 B, N.
 4 ®ai ¸p cao ë vÜ ®é 300 B, N vµ 2 cùc 
? C¸c ®ai khÝ ¸p thÊp n»m ë nh÷ng vÜ ®é nµo.
? C¸c ®ai khÝ ¸p cao n»m ë nh÷ng vÜ ®é nµo.
(HS: 3 ®ai ¸p thÊp lµ X§, ë vÜ ®é 60 ®é B¾c, Nam, 4 ®ai ¸p cao: ë vÜ ®é 30 ®é B¾c, Nam vµ 2 cùc ) 
- Kết luận: Khí áp được phân bố trên trái Đất thành các đai khí áp thấp và khí áp cao từ Xích đạo về cực.
Ho¹t ®éng 2: Tìm hiểu Giã vµ c¸c hoµn l­u khÝ quyÓn
- Mục tiêu: Nêu được tên, phạm vi hoạt động và hướng của các loại gió thổi thường xuyên trên Trái Đất: Tín phong, gió Tây ôn đới, gió Đông cực.
- Cách tiến hành: HĐ cá nhân/cặp 
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t H51 (SGK) vµ kiÕn thøc trong (SGK) cho biÕt:
? Giã lµ g× ? Nguyªn nh©n sinh ra giã ? 
(HS: Kh«ng khÝ lu«n lu«n chuyÓn ®éng tõ n¬i ¸p cao vÒ n¬i ¸p thÊp. Sù chuyÓn ®éng cña kh«ng khÝ sinh ra giã.).
? Qs¸t H51 cho biÕt cã mÊy lo¹i giã chÝnh trªn Tr¸i §Êt. 
 ( Giã §«ng cùc, giã T©y «n ®íi, giã tÝn phong)
? Hoµn l­u khÝ quyÓn lµ g×.
- Kết luận: Trªn bÒ mÆt Tr¸i §Êt, sù chuyÓn ®éng cña kh«ng khÝ gi÷a c¸c ®ai khÝ ¸p cao vµ thÊp t¹o thµnh c¸c hÖ thèng giã thæi vßng trßn. Gäi lµ hoµn l­u khÝ quyÓn.
- Cã 6 vßng hoµn l­u khÝ quyÓn
1. KhÝ ¸p. C¸c ®ai khÝ ¸p trªn Tr¸i §Êt
a. KhÝ ¸p:
- khí áp là sức ép của không khí lên bề mặt Trái Đất. Đơn vị đo là mm thủy ngân.
- Dụng cụ đo khí áp là khí áp kế
b. C¸c ®ai khÝ ¸p trªn bÒ mÆt Tr¸i ĐÊt.
- Khí áp được phân bố trên trái Đất thành các đai khí áp thấp và khí áp cao từ Xích đạo về cực.
+ Các đai khí áp thấp nằm ở khoảng vĩ độ 00 và khoảng vĩ độ 600 Bắc và Nam.
+ Các đai khí áp cao nằm ở khoảng vĩ độ 300 Bắc và Nam và 900 Bắc và Nam ( Cực Bắc và Nam)
2. Giã vµ c¸c hoµn l­u khÝ quyÓn .
* Giã.
- Kh«ng khÝ lu«n lu«n chuyÓn ®éng tõ n¬i ¸p cao vÒ n¬i ¸p thÊp. Sù chuyÓn ®éng cña kh«ng khÝ sinh ra giã.
* C¸c lo¹i giã chÝnh:
- Tín phong: 
+ Thổi từ khoảng các vĩ độ 300 Bắc và Nam ( Các đai áp cao ở chí tuyến) về Xích đạo ( đai áp thấp xích đạo)
+ Hướng gió: Ở nửa cầu Bắc, gió có hướng Đông Bắc; ở nửa cầu Nam gió có hướng Đông Nam.
- Gió Tây ôn đới:
+ Thổi từ khoảng các vĩ độ 300 Bắc và Nam ( Các đai áp cao ở chí tuyến) lên các vĩ độ 600 Bắc và Nam.
+ Hướng gió: Ở nửa cầu Bắc, gió có hướng Tây Nam; ở nửa cầu Nam gió có hướng Tây Bắc.
- Gió Đông Cực: 
+ Thổi từ khoảng các vĩ độ 900 Bắc và Nam về khoảng các vĩ độ 600 Bắc và Nam.
+ Hướng gió: Ở nửa cầu Bắc, gió có hướng Đông Bắc; ở nửa cầu Nam gió có hướng Đông Nam.
4. Luyện tập, cñng cè:(3p)
- KhÝ ¸p lµ g×? T¹i sao l¹i cã khÝ ¸p?
- Nguyªn nh©n nµo sinh ra giã?
5. Hoạt động tiếp nối (1p)
- Học và trả lời câu hỏi ở SGK.T60( Câu hỏi 3 không phải làm)
- T×m hiÓu tr­íc bµi: H¬i n­íc trong kh«ng khÝ. M­a
 Ngày / / 2015
 Duyệt của tổ chuyên môn
 Đỗ Thanh Sơn
Ngày soạn: 09 / 1 /2015
Ngày giảng: 6A: 6B: 6C:
TiÕt 24 Bài 20
H¬i n­íc trong kh«ng khÝ . m­a
I.Mục tiêu bài học
1. KiÕn thøc:
- Biết được vì sao không khí có độ ẩm và nhận xét được mối quan hệ giữa nhiệt độ không khí và độ ẩm.
- Trình bày được quá trình tạo mây, mưa. Sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất.
2. KÜ n¨ng:
- Tính được lượng mưa trong ngày, trong tháng, trong năm và lượng mưa trung bình năm.
- Đọc biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa.
3. Th¸i ®é: Yêu thích tìm hiểu các hiện tượng trong tự nhiên.
4. Năng lực hướng tới: Đọc biểu đồ nhiệt độ, lượng mưa.
II. Tài liệu và ph­¬ng tiÖn 
- GV: B¶n ®å ph©n bè l­îng m­a trªn thế giới.
- HS: SGK, vở ghi, dụng cụ học tập. TËp ph©n tÝch biÓu ®å l­îng m­a cña TP HCM.
III. TiÕn tr×nh dạy học 
 * Tổ chức: (1p) SÜ sè: 6A: 
 6B: 
 6C:
1. Dự kiến kiểm tra đánh giá (3 p)
? Khí áp là gì? tại sao có khí áp
? Nguyên nhân nào sinh ra gió
2. Giới thiệu bài học (1p)
 Hơi nước là thành phần chiếm tỉ lệ nhỏ trong không khí, nhưng nó lại là nguồn gốc sinh ra các hiện tượng trong khí quyển như: mây, mưa
3. Dạy học bài mới ( 36p)
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung
Ho¹t ®éng 1: Tìm hiểu h¬i n­íc vµ ®é Èm cña kh«ng khÝ 
- Mục tiêu: Biết được vì sao không khí có độ ẩm và nhận xét được mối quan hệ giữa nhiệt độ không khí và độ ẩm.
- Cách tiến hành: HĐ cá nhân
GV: Yªu cÇu HS ®äc (SGK) cho biÕt:
? Trong thµnh phÇn kh«ng khÝ l­îng h¬i n­íc chiÕm bao % ?(1%)
? H¬i n­íc trong kh«ng khÝ do ®©u mµ cã ?
HS: do hiÖn t­îng bèc h¬i cña n­íc trong c¸c biÓn, hå, ao, s«ng, suèi...
? §é Èm cña kh«ng khÝ lµ g×?
HS: Lµ do h¬i n­íc cã trong kh«ng khÝ nªn kh«ng khÝ cã ®é Èm.
GV: Ng­êi ta ®o ®é Èm cña kh«ng khÝ b»ng Èm kÕ.
? QS b¶ng T61 cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a nhiÖt ®é vµ l­îng h¬i n­íc ®ã trong kh«ng khÝ ?
HS: NhiÖt ®é kh«ng khÝ cµng cao cµng chøa ®­îc nhiÒu h¬i n­íc 
? Em hiểu thế nào là sự ngưng tụ
- Kết luận: Kh«ng khÝ bao giê còng chøa mét l­îng h¬i n­íc nhÊt ®Þnh t¹o nªn ®é Èm kh«ng khÝ.
Ho¹t ®éng 2: Tìm hiểu M­a vµ sù ph©n bè l­îng m­a trªn Tr¸i ĐÊt.
- Mục tiêu: Trình bày được quá trình tạo mây, mưa. Sự phân bố lượng mưa trên Trái Đất.
- Cách tiến hành: HĐ cá nhân/cặp
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t H52 vµ H53 
? M­a ®­îc h×nh thµnh do ®©u?
HS: Khi kh«ng khÝ bèc lªn cao, bÞ l¹nh dÇn h¬i n­íc sÏ ng­ng tô thµnh c¸c h¹t n­íc nhá, t¹o thµnh m©y. GÆp ®iÒu kiÖn thuËn lîi, h¬i n­íc tiÕp tôc ng­ng tô lµm c¸c h¹t n­íc ta dÇn råi r¬i xuèng ®Êt thµnh m­a.
? Dụng cụ đo mưa
? C¸ch tÝnh l­îng m­a th¸ng.( Céng tÊt c¶ l­îng m­a c¸c ngµy trong th¸ng)
? TÝnh l­îng m­a trong n¨m (Céng toµn bé l­îng m­a trong c¶ 12 th¸ng l¹i ).
? C¸ch tÝnh l­îng m­a trung b×nh n¨m.
(Tæng l­îng m­a nhiÒu n¨m chia sè n¨m )
GV: Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 54 (SGK) cho biÕt:
? Sù ph©n bè l­îng m­a trªn thÕ giíi? 
 (HS: Ph©n bè kh«ng ®ång ®Òu: 
 + M­a nhiÒu ë vïng xÝch ®¹o. 
 + M­a Ýt ë vïng cùc vµ gÇn cùc).
- Kết luận: Trên Trái Đất lượng mưa phân bố không đều từ xích đạo đến cực.
1. H¬i n­íc vµ ®é Èm cña kh«ng khÝ
a. Kh«ng khÝ bao giê còng chøa mét l­îng h¬i n­íc nhÊt ®Þnh t¹o nªn ®é Èm kh«ng khÝ.
- §o ®é Èm kh«ng khÝ b»ng Èm kÕ.
 - Nhiệt độ có ảnh hưởng đến khả năng chứa hơi nước của không khí. NhiÖt ®é kh«ng khÝ cµng cao l­îng h¬i n­íc chøa ®­îc cµng nhiÒu.
b. Sự ngưng tụ:
Không khí bão hoà, vẫn được cung cấp thêm hơi nước hoặc bị lạnh đi do bốc lên cao, hoặc do tiếp xúc với khối không khí lạnh thì hơi nước trong không khí sẽ đọng lại thành hạt nước gọi là sự ngưng tụ.
2. M­a vµ sù ph©n bè l­îng m­a trªn Tr¸i ĐÊt.
* M­a:
- Khi kh«ng khÝ bèc lªn cao, bÞ l¹nh dÇn h¬i n­íc sÏ ng­ng tô thµnh c¸c h¹t n­íc nhá, t¹o thµnh m©y. GÆp ®iÒu kiÖn thuËn lîi, h¬i n­íc tiÕp tôc ng­ng tô lµm c¸c h¹t n­íc to dÇn råi r¬i xuèng ®Êt thµnh m­a.
a. TÝnh l­îng m­a trung b×nh cña mét ®Þa ph­¬ng.
- §o l­îng m­a b»ng thïng ®o m­a (Vò kÕ)
- TÝnh l­îng m­a trong th¸ng: Céng tÊt c¶ l­îng m­a c¸c ngµy trong th¸ng.
- TÝnh l­îng m­a trong n¨m: Céng toµn bé l­îng m­a trong c¶ 12 th¸ng l¹i.
b. Sù ph©n bè l­îng m­a trªn thÕ giíi.
- Ph©n bè kh«ng ®ång ®Òu.
- M­a nhiÒu ë vïng xÝch ®¹o 
- M­a Ýt ë vïng cùc vµ gÇn cùc
4. Luyện tập, cñng cè:(3p)
- GV khái quát nội dung bài
- H¬i n­íc vµ ®é Èm cña kh«ng khÝ?
- M­a vµ sù ph©n bè l­îng m­a trªn thÕ giíi?
5. Hoạt động tiếp nối (1p)
- Học và trả lời câu hỏi ở SGK.T 63,64 
- T×m hiÓu tr­íc bµi: Thùc hµnh: ph©n tÝch biÓu ®å nhiÖt ®é, l­îng m­a
 Ngày / / 2015
 Duyệt của tổ chuyên môn
 Đỗ Thanh Sơn