Giáo án Địa lý 7 - Trường THCS Liêng Trang - Bài 1: Dân số

 Tuần 1 Ngày soạn: 22 /08/2015
 Tiết 1 Ngày dạy: 25 /08/2015
Phần một. THÀNH PHẦN NHÂN VĂN CỦA MÔI TRƯỜNG
Bài 1 : DÂN SỐ	
I. MỤC TIÊU Qua bài học, HS cần đạt được:
1.Kiến thức:
 - Trình bày được quá trình phát triển ,tình hình gia tăng dân số thế giới, nguyên nhân và hậu quả . 
2. Kĩ năng:
 - Đọc và hiểu cách xây dựng tháp dân số.
 - Đọc biểu đồ gia tăng dân số thế giới để thấy được tình hình gia tăng dân số trên thế giới.
3. Thái độ :
- Ủng hộ các chính sách và các hoạt động nhằm đạt tỉ lệ gia tăng dân số hợp lí.
4. Định hướng phát triển năng lực:
- Năng lực chung:
Năng lực tự học, năng lực giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực hợp tác, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tính toán
- Năng lực chuyên biệt:
 Sử dụng bản đồ; sử dụng số liệu thống kê; sử dụng hình vẽ, tranh ảnh, mô hình, video, clip
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1. Chuẩn bị của giáo viên
 - Biểu đồ gia tăng dân số thế giới từ đầu Công nguyên đến năm 2050.
 -Tháp tuổi.
2. Chuẩn bị của học sinh
 - Sách giáo khoa
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP
 1. Ồn định (1 phút):Kiểm tra vệ sinh lớp, sĩ số 7A1.........................................,7A27A3., 7A4. 7A5., 
2. Kiểm tra bài cũ :
3. Tiến trình bài học 
 Khởi động: Trong chương trình địa lí 6, các em đã làm quen với các kiến thức cơ bản về địa lí tự nhiên, sang lớp 7 các em sẽ làm quen với các kiến thức về xã hội và các châu lục trên thế giới. Trong tiết học này các em sẽ tìm hiểu khái quát về dân số, sự gia tăng về dân số và hậu quả của nó đối với môi trường.
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung 
Hoạt động 1: Tìm hiểu về dân số và nguồn lao động ( 10 phút)
* Hình thức tổ chức hoạt động: Hình thức bài lên lớp, cá nhân
*Phương pháp dạy học : Đàm thoại, diễn giảng, giải quyết vấn đề, tự học, pp sử dụng số liệu thống kê và biểu đồ 
* Kỹ thuật dạy học: KT đặt câu hỏi, 
Bước 1: 
GV cho HS đọc thuật ngữ “Dân số”( Tr.186/ sgk) . 
- Giáo viên giới thiệu học sinh biết làm thế nào để người ta biết được tình hình dân số ở một địa phương?
 Bước 2:
GV hướng dẫn HS quan sát 2 tháp tuổi (H 1.1 sgk/Tr.4) về màu sắc, hình dạng...Nhận xét ?
 - HS dựa vào hình quan sát để trả lời.
- GV: Chuẩn xác kiến thức, giới thiệu về 3 dạng tổng quát của tháp tuổi.
 Bước 3:
- Tháp tuổi cho ta biết những đặc điểm gì của dân số?
- HS trả lời và GV nhận xét, chuẩn xác kiến thức.
 Hoạt động 2: Tìm hiểu về sự gia tăng dân số thế giới (15 phút)
* Hình thức tổ chức hoạt động: Hình thức bài lên lớp, cá nhân
*Phương pháp dạy học : Đàm thoại, diễn giảng, giải quyết vấn đề, pp sử dụng số liệu thống kê và biểu đồ, tự học,
* Kỹ thuật dạy học: KT đặt câu hỏi, KT học tập hợp tác, 
Bước 1:
- HS tìm hiểu thuật ngữ “tỉ lệ sinh” và “tỉ lệ tử” (sgk/ Tr.188)
- Dựa vào SGK/ Tr.4, cho biết thế nào là gia tăng dân số tự nhiên và gia tăng dân số cơ giới ?
 Bước 2:
- GV hướng dẫn HS quan sát biểu đồ hình 1.2 SGK/ Tr.4, 
 nhận xét về tình hình tăng dân số thế giới từ đầu thế kỉ XIX đến cuối thế kỉ XX ? Dân số thế giới bắt đầu tăng nhanh từ năm nào? Giải thích nguyên nhân?
- HS trả lời, nhận xét, bổ sung.
- Tại sao giai đoạn đầu công nguyên à TK XV dân số tăng chậm sau đó dân số tăng rất nhanh trong 2 thế kỉ gần đây ?
- HS :Dựa vào sgk trả lời.	 
GV: nhận xét, tổng kết tình hình gia tăng dân số thế giới trong giai đoạn hiện nay
Bước 3:
- Nêu mối quan hệ giữa sự gia tăng dân số nhanh với môi trường tự nhiên ?
- HS trả lời, giáo viên nhận xét, kết luận.
Hoạt động 3: Tìm hiểu về sự bùng nổ dân số thế giới, hậu quả ( 15 phút)
* Hình thức tổ chức hoạt động: Hình thức bài lên lớp, cá nhân
*Phương pháp dạy học : Đàm thoại, diễn giảng, giải quyết vấn đề, pp sử dụng số liệu thống kê và biểu đồ, tự học,
* Kỹ thuật dạy học: KT đặt câu hỏi, KT học tập hợp tác, 
 Bước 1:
- Hs đọc sgk mục 3/tr.5
- Dân số tăng nhanh và đột ngột dẫn đến hiện tượng gì?
- Bùng nổ dân số xảy ra khi nào? Hiện tượng bùng nổ dân số chủ yếu xảy ra ở các nước nào ?
 Bước 2:
- Em có nhận xét gì về sự gia tăng dân số của các nước trên thế giới?
- Đối với các nước có nền kinh tế còn đang phát triển mà tỉ lệ sinh quá cao thì hậu quả sẽ như thế nào ? 
- HS dựa vào SGK trả lời
- Bùng nổ dân số đã tác động như thế nào đến môi trường ?
 Bước 3:
- Em hãy nêu các biện pháp để khắc phục bùng nổ dân số ở các nước đang phát triển ?
- Việt Nam thuộc nhóm nước có nền kinh tế nào ? Có tình trạng bùng nổ dân số không ? Nước ta có những chính sách gì để hạ tỉ lệ sinh ? 
- HS trả lời, gv đưa ra kết luận.
1. Dân số, nguồn lao động.
2. Dân số thế giới tăng nhanh trong thế kỉ XIX và XX.
- Trong nhiều thế kỉ, dân số thế giới tăng hết sức chậm chạp. Nguyên nhân do bệnh dịch, đói kém, chiến tranh.
- Từ đầu thế kỉ XIX đến nay, dân số thế giới tăng nhanh. Nguyên nhân: do có những tiến bộ về kinh tế - xã hội và y tế.
3. Sự bùng nổ dân số.
- Từ những năm 50 của thế kỉ XX, bùng nổ dân số đã diễn ra ở các nước đang phát triển châu Á, châu Phi và Mĩ Latinh do các nước này giành được độc lập, đời sống được cải thiện và những tiến bộ về y tế làm giảm nhanh tỉ lệ tử, trong khi tỉ lệ sinh vẫn cao.
- Sự bùng nổ dân số ở các nước đang phát triển đã tạo sức ép đối với việc làm, phúc lợi xã hội, môi trường, kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội,
IV. TỔNG KẾT VÀ HƯỚNG DẪN HỌC TẬP
1. Tổng kết (3 phút)
- GV củng cố lại kiến thức cơ bản bài học, hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi 2 sgk/tr.6.
2. Hướng dẫn học tập (1 phút)
- GV dặn học sinh học bài, nghiên cứu trước bài 2 “Sự phân bố dân cư. Các chủng tộc trên thế giới” .
V. PHỤ LỤC:
VI. RÚT KINH NGHIỆM: ..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................