Giáo án Lịch sử 7 - Bài 25: Phong trào Tây Sơn - Võ Thị Hoa - Trường THCS Đạ Long

Ngày soạn: 09/03/2014
Ngày dạy: 12/03/2014
Tuần: 28
Tiết: 53
BÀI 25: (TT)
II. TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN VÀ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM
I.MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
 	- Các mốc quan trọng của phong trào Tây Sơn nhằm đánh đổ tập đoàn PK phản động, tiêu diệt quân Xiêm. Từng bước thống nhất đất nước. 
	- Tài chỉ huy quân sự của Nguyễn Huệ
	2.Tư tưởng
- Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc, những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn
3. Kĩ năng:
- Trình bày diễn biến phong trào Tây Sơn trên lược đồ
	- Trình bày chiến thắng Rạch Gầm, Xoài Mút trên bản đồ
II.CHUẨN BỊ:
1. Giáo viên:Bảng phụ.Lược đồ Tây Sơn chống lại các thế lực phong kiến. Lược đồ chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút
2. Học sinh: Sách giáo khoa.Vở bài soạn, vở bài học.
III.TIẾN TRÌNH DẠY – HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
Nêu 1 vài nét tình hình XH đàng trong nửa sau TK XVIII, anh em Tây Sơn đã chuẩn bị những gì cho cuộc KN?
 	2. Giới thiệu bài mới: Sau khi xây dựng xong căn cứ, nghĩa quân Tây Sơn ngày càng lớn mạnh, lực lượng được phát triển. Ba anh em họ Nguyễn quyết tâm lật đổ chính quyền phong kiến ở đàng trong và đồng thời đánh tan quân Xiêm bảo vệ đất nước như thế nào – Ta học tiếp phần II.
3. Bài mới: 
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung bài học
Hoạt động 1 : Tìm hiểu về quá trình Tây Sơn lật đổ chính quyền họ Nguyễn.
GV: Dùng lược đồ hình 57 sgk được phóng to
HS: đọc và xác định trên lược đồ những hoạt động của nghĩa quân Tây Sơn 1773 -1774.
- Mùa thu 1773, kiểm soát phần lớn phủ Tây Sơn. 9/1773, hạ phủ Quy Nhơn.
- Giữa 1774, kiểm soát từ Quảng Nam đến Bình Thuận.
GV: Kể chuyện Nguyễn Nhạc hạ phủ Qui Nhơn
(Ông giả vờ bị bắt, sai nghĩa quân khiêng vào thành nộp cho quân Nguyễn, giữa đêm ông phá cũi đánh từ trong ra, kết hợp với quân đánh từ ngoài vào, chỉ trong 1 đêm đã hạ được thành Quy Nhơn)
? Em có nhận xét gì về cách hạ thành Qui Nhơn của Nguyễn Nhạc ?
HS: (Táo bạo, dũng cảm, thông minh, bất ngờ, làm cho đối phương bị động)
? Khi nghe tin quân Tây Sơn nổi dậy, thái độ của chúa Trịnh như thế nào ? 
 GV: giảng việc chúa Trịnh lấy danh nghĩa giúp chúa Nguyễn tiêu diệt quân Tây sơn và Trương phúc Loan, thực chất là muốn chiếm Phú Xuân.
HS thảo luận nhóm: Việc chúa Trịnh đem quân đánh Phú Xuân, dẫn đến bất lợi gì cho quân Tây sơn ? và Nguyễn Nhạc đã làm gì ?
GV: + Phía Bắc : quân Trịnh.
 + Phía Nam : quân Nguyễn.
HS: dựa vào sgk để trả lời câu hỏi
? Tây Sơn đã lật đổ chính quyền họ Nguyễn ở Đàng Trong như thế nào?
HS: Sau khi hòa hoãn với chúa Trịnh, Tây Sơn tập trung lực lượng vào Gia Định tiêu diệt chúa Nguyễn.
GV: Nguyễn Nhạc sai Nguyễn Huệ (23 tuổi) đem quân đánh úp Phú Yên giành thắng lợi -> tiến vào đánh Gia Định. 1777, giết được chúa Nguyễn, chỉ còn Nguyễn Ánh chạy thoát sang Xiêm ->1783 mới lật đổ hoàn toàn
? Tại sao anh em Tây Sơn nhanh chóng lật đổ chính quyền họ Nguyễn ở đàng trong?
HS: Được nhân dân hưởng ứng giúp đỡ, tài trí của anh em Tây Sơn lãnh đạo phong trào.
Hoạt động 2 : Tìm hiểu về chiến thắng Rạch Gầm – Xồi Mút.
? Vì sao quân Xiêm kéo vào xâm lược nước ta?
HS: Nguyễn Anh chạy sang cầu cứu vua Xiêm và vua Xiêm cũng lợi dụng cơ hội này để thực hiện âm mưu chiếm đất Gia Định
GV: Dùng lược đồ 57 phóng to để mô tả đường tiến của quân Xiêm vào nước ta
- 1784, với 5 vạn quan chia làm 2 mũi tiến vào nước ta
 + Quân thủy gồm 2 vạn, đổ bộ lên Rạch Giá – Kiên Giang
 + Quân bộ 3 vạn xuyên qua Châu Lạp tiến lên Cần Thơ
Chiếm được miền Tây Gia Định
? Thái độ quân Xiêm như thế nào khi tiến vào nướcta?
HS: (Hung hăng, bạo ngược)
=> nhân dân : Oán ghét – Căm thù
GV: Dùng lược đồ hình 58 sgk phóng to tường thuật.
? Vì sao Nguyễn Huệ lại chọn khúc sông này làm trận địa?
HS: (Địa hình thuận lợi cho việc đặt phục binh)
GV: Giới thiệu phần chú giải. Nêu cách bố trí trận địa
 + Thủy quân được giấu trong các sông Rạch Gầm – Xoài Mút và các ngách của cù lao
 + Quân bộ mai phục hai bên bờ sông và trên các cù lao
Kết quả : Quân Xiêm chết gần hết, số sống sót cùng Nguyễn Anh chạy bộ về nước.
? Chiến thắng Rạch Gầm, Xoài Mút đã đem lại kết quả và ý nghĩa như thế nào?
1/ Lật đổ chính quyền họ Nguyễn
- 9-1773, hạ phủ Qui Nhơn
Giữa 1774, kiểm soát từ Quảng Nam đến Bình Thuận
- Nghe tin quân Tây Sơn nổi dậy, chúa Trịnh đem quân đánh Phú Xuân -> chúa Nguyễn thua, chạy vào Gia Định.
- Quân Tây Sơn ở tình thế bất lợi, Nguyễn Nhạc phải tạm hoà với quân Trịnh để tập trung lực lượng đánh quân Nguyễn.
+ Từ năm 1776 ->1783, 4 lần Tây Sơn đánh vào Gia Định
 + Năm1777, giết được chúa Nguyễn
 + Năm1783, chính quyền họ Nguyễn mới bị lật đổ hoàn toàn
2/ Chiến thắng Rạch Gầm – Xoài Mút
 a) Nguyên nhân
- Nguyễn Ánh sang cầu cứu quân Xiêm
 b/ Diễn biến
1784, với 5 vạn quân Xiêm vào nước ta, chúng chiếm được miền tây Gia Định
- 1-1784, Nguyễn Huệ tiến vào Gia Định , quyết định chọn khúc sông từ Rạch Gầm – Xoài Mút làm trận địa
- 19-1-1784, quân giặc lọt vào trận địa mai phục, bị tấn công bất ngờ và quyết liệt. 
c) Kết quả – Ý nghĩa:
Kết quả: Quân Xiêm bị đánh tan tác
Ý nghĩa:
 + Đập tan âm mưu xâm lược của quân Xiêm
 + Khẳng định sức mạnh của nghĩa quân
4/ Củng cố
 - Nguyễn Nhạc lật đổ chính quyền nhà Nguyễn như thế nào?
 - Thuật lại trận Rạch Gầm – Xoài Mút bằng lược đồ ?
5/ Hướng dẫn học tập ở nhà:
- Học bài kết hợp Sgk trả lời các câu hỏi cuối bài.
- Chuẩn bị bài : phần III
 IV. Rút kinh nghiệm: