I- Mục tiêu bài học:
1- Về kiến thực: Giúp học sinh nắm vững đựơc các ý cơ bản sau:
- Quá trình hình thành xã hội phong kiến ở châu Âu, cơ cấu xã hội.
- Hiểu được khái niệm lãnh địa phong kiến và đặc trưng của nền kinh tế lãnh địa.
- Hiểu được thành thị trung đại xuất hiện như thế nào, kinh tế thành thị khác với kinh tế lãnh địa như thế nào.
2- Về tư tưởng:
- Thông qua những sự kiện cụ thể, bồi dưỡng nhận thức cho học sinh về sự phát triển quy luật của xã hội loài người từ xã hội chiếm hữu nô lệ sang xã hội phong kiến.
3- Kỹ năng:
- Biết sử dụng bản đồ châu Âu để xác định các vị trí các quốc gia châu Âu.
Biết vận dụng phương pháp so sánh, đối chiếu để thấy rõ sự chuyển biến từ xã hội chiếm hữu nô lệ sang xã hội phong kiến.
II- Thiết bị dạy học:
- Bản đồ châu Âu thời phong kiến.
- Tranh ảnh.
2: cải cách về kinh tế tài chính. - Nhóm 3: cải cách về văn hóa, giáo dục. - Nhóm 4: cải cách về xã hội. - Nhóm 5: cải cách về quân sự. B2: Các nhóm thảo luận. B3: Các nhóm cử đại diện báo cáo kết quả, nhóm khác nhận xét, bổ xung. B4: GV chuẩn xác. ? Tại sao HQL thay thế những quan lại nhà Trần bằng những người thân cận với mình? àVì sợ nhà Trần sẽ lật đổ ngôi vị. ? Đoạn chữ in nhỏ nói lên nội dung gì? à HS đọc. ?Quy định lộ coi phủ, phủ coi châu, châu coi huyện nhằm mục đích gì? à Giám sát lẫn nhau. ? Việc quan lại triều đình thăm hỏi nhân dân có ý nghĩa gì? à Nhà Hồ quan tâm đến đời sống nhân dân. ? Nêu nội dung của các chính sách này? àHs đọc sgk. GV: cho hs quan sát tranh: tiền đồng và tiền giấy. ? Mục đích của nhà Hồ khi đổi tiền đồng ra tiền giấy là gì? àMuốn thu lại đồng để rèn vũ khí củng cố quốc phòng. ? Em hiểu thế nào là “hạn điền”? àLà hạn chế số lượng ruộng đất của chủ đất theo quy định của nhà nước phong kiến. ? Nhà Hồ thữc hiện chính sách “hạn điền” nhằm mục đích gì? à Hạn chế số lượng ruộng đất tập trung vào quan lại, địa chủ. GV: trong giai đoạn cuối tk XIV, do nhà nước không quan tâm đến nông nghiệp, ruộng đất bị bỏ hoang hoặc bị bán rẻ nên có rất nhiều ruộng đất rơi vào tay vương hầu, địa chủ và nhà chùa, số ruộng đất công của làng xã bị xâm lấn. Chính vì vậy chính sách hạn điền để khắc phục tình trạng trên. ? Em có nhận xét gì về chính sách kinh tế tài chính thời Hồ? à Phần nào làm cho kinh tế thoát khủng hoảng và đi lên. ? Nội dung của chính sách hạn nô? à HS trả lời theo sgk. ? Nhà Hồ thực hiện chính sách hạn nô nhằm mục đích gì? àGiảm bớt số lượng nô tì, tăng thêm số người lao động cho xã hội. GV: Đây là biện pháp nhằm hạn chế số lượng nô tì đã tăng nhanh trong những năm đói kém, mất mùa. ? Nhà Hồ đã làm gì để hạn chế nạn đói cho nhân dân trong những năm đói kém? à Nhà giàu phải bán thóc cho dân và tổ chức chữa bệnh cho nhân dân. * Lồng ghép BVMT: ? Các chính sách hạn điền, hạn nô, thuế đinh, thuế ruộng có tác dụng gì? àGiải phóng bớt sức lao động của nhân dân. Phát triển sản xuất. ?Vì sao nhà Hồ bắt những nhà sư chưa đến 50 tuổi phải hoàn tục? à Tăng thêm lao động cho đất nước. GV: chữ Nôm được sử dụng rộng rãi thể hiện ý thức tự tôn dân tộc của nhà Hồ rất đáng chân trọng. ? Nhà Hồ còn quan tâm gì đến giáo dục? à Hs trả lời theo sgk. ? Em hãy liên hệ với tình hình giáo dục hiện nay của nước ta? à Đảng và nhà nước rất quan tâm đến sự nghiệp giáo dục, coi giáo dục là quốc sách hàng đầu. Trường lớp được mở đến tận các thôn bản vùng sâu, vùng xa. Những học sinh có hoàn cảnh khó khăn đều được nhà nước hỗ trợ chi phí học tập. * Lồng ghép BVMT: ? Để tăng cường củng cố quân sự và quốc phòng, HQL đã làm gì? à hs đọc đoạn sử liệu trong sgk. Gv: Cho hs quan sát tranh. ? Qua những hình ảnh trên và qua đoạn tư liệu, em có nhận xét về chính sách quân sự và quốc phòng của HQL? àThể hiện sự quyết tâm mong muốn bảo vệ đất nước. -GV: Giới thiệu hình 40 sgk và nói lên tầm quan trọng của thành nhà Hồ để phòng thủ đất nước.Hiện nay đã trở thành di tích lịch sử. GV: cho hs quan sát khu di tích. ? HS phải làm gì đối với di tích lịch sử và văn hoá mà cha ông ta đã để lại? àPhải có ý thức giữ gìn, bảo vệ và phát huy các di tích lịch sử văn hóa của cha ông ta đã đã để lại. MT: HS nắm được tác dụng và hạn chế trong cải cách của HQL. Hoạt động 3: Cả lớp ? Nhận xét về những cải cách của Hồ Quý Ly? à HQL đã thực hiện cuộc cải cách khá toàn diện để đưa đất nước thoát khỏi tình trạng khủng hoảng. ?Tại sao HQL lại tiến hành cải cách đất nước? àNhà Trần đã quá yếu và cuộc khủng hoảng xã hội nên cần có sự thay đổi, không cải cách không thể chống giặc. ? Những cải cách của HQL có ý nghĩa và tác dụng gì? ? Bên cạnh những mặt tích cực thì cải cách của Hồ Quý Ly có những điểm nào hạn chế? Gv: Gia nô và nô tì không giải quyết được thân phận thấp hèn, mà chỉ chuyển từ sự lệ thuộc vào các vương hầu, quý tộc, quan lại, địa chủ sang nhà nước. ? Theo em cải cách chưa phù hợp với tình hình thực tế ở chỗ nào? à Đời sồng nhân dân đang bị mất mùa đói kém thì nhà nước có thể miễn thuế cho dân trong thời gian 2-3 năm, để nhân dân ổn định đời sống. ? Vì sao cải cách chưa giải quyết được yêu cầu bức thiết của đời sống nhân? à Cải cách chưa đề cập đến việc phục hồi nền kinh tế công nông nghiệp( nhất là nông nghiệp) đang sa sút nghiêm trọng để giải quyết khó khăn cho nhân dân lao động. -GV: Cuộc cải cách được tiến hành đồng thời trên nhiều lĩnh vực nên đụng chạm đến quyền lợi của các tầng lớp xã hội, đặc biệt là vương hầu, quý tộc nhà Trần, quan lại, địa chủ và cả đến các sư sãi. ?Em có gì về nhân vật HQL? à HQL là 1 nhà cải cách lớn, thể hiện tài năng và tính quyết đoán của một ông vua anh minh, người yêu nước, có tài. Nhờ những biện pháp cài cách của ông mà Đại Việt nửa sau tk XIV đã vượt qua cuộc khủng hoảng toàn diện để ổn định và phát triển. 1/ Nhà Hồ thành lập (1400). - Các cuộc khởi nghĩa của nông dân đã làm cho nhà Trần suy yếu.. - Năm 1400, Hồ Quý Ly, phế truất vua Trần và lên làm vua, lập ra nhà Hồ. - Quốc hiệu Đại Việt đổi thành Đại Ngu. 2/Những biện pháp cải cách của Hồ Quý Ly. - Chính trị: + Thay thế võ quan cao cấp nhà Trần. +Đổi tên một số đơn vị hành chính cấp trấn và quy định cách làm việc của bộ máy chính quyền các cấp. +Các quan ở triều đình phải về các lộ để nắm sát tình hình. - Kinh tế tài chính: + Phát hành tiền giấy thay cho tiền đồng. + Ban hành chính sách “ hạn điền”. + Quy định lại biểu thuế đinh, thuế ruộng. - XH: + Thực hiện chính sách “ hạn nô”. + Năm đói kém bắt nhà giàu bán thóc cho nhân dân. - Văn hóa – giáo dục: + Bắt nhà sư dưới 50 tuổi phải hoàn tục. + Cho dịch sách chữ Hán ra chữ Nôm, yêu cầu mọi người phải học. - Quân sự: Tăng quân số, chế tạo súng mới, phòng thủ nơi hiểm yếu, xây thành kiên cố. 3/ Ý nghĩa, tác dụng của cải cách HQL. *Ý nghĩa, tác dụng: - Hạn chế tập trung ruộng đất của quý tộc và địa chủ, làm suy yếu thế lực nhà Trần. - Tăng cường quyền lực và tăng nguồn thu nhập cho nhà nước - Cải cách văn hóa-giáo dục có nhiều tiến bộ. *Hạn chế: +Một số chính sách chưa triệt để, chưa phù hợp tình hình thực tế. + Chưa giải quyết được những yêu cầu bức thiết của cuộc sống đông đảo nhân dân. 4/ Củng cố ? V ì sao khi lên ngôi, HQL đã phải thực hiện cải cách toàn diện? a. Vì muốn xoá bỏ mọi thành quả của nhà Trần. b. Vì Đại Việt đang lâm vào khủng hoảng sâu sắc. c. Vì đời sống nhân dân khổ cực, triều đình rối ren, tài chính kiệt quệ. d. Vì nguy cơ ngoại xâm đe doạ. 5/ Dặn dò Học bài Soạn câu hỏi ôn tập * Rút kinh nghiệm: ****************************************************** Ngày soạn: 5/12/11 Tuần 16 : Tiết 32 BÀI 17: ÔN TẬP CHƯƠNG II VÀ CHƯƠNG III I/ Mục tiêu bài học Giúp hs củng cố kiến thức cơ bản về lịch sử dân tộc thời Lý-Trần-Hồ (1009-1400). Nắm được những thành tựu chủ yếu về các mặt: chính trị, kt, vhóa của nước Đại Việt ở thời Lý-Trần-Hồ. Củng cố nâng cao cho hs lòng yêu đất nước, niềm tự hào, tự cường dân tộc, biết ơn tổ tiên để noi gương học tập. Học sinh biết cách quan sát, sử dụng bản đồ, tranh ảnh và lập bảng thống kê. II/ Chuẩn bị Lược đồ nước Đại Việt đến thế kỷ XV Một số tranh ảnh về văn hóa thời Hồ III/ Tiến trình dạy học 1/ Kiểm tra bài cũ ? Nhà Hồ thành lập trong hoàn cảnh nào? ? Những cải cách của Hồ Quý Ly có tác dụng gì? 2/ Giới thiệu bài Từ thế kỷ X đến thế kỷ XV, ba triều đại Lý-Trần-Hồ thay nhau lên nắm chính quyền. Đó là giai đoạn lịch sử hào hùng vẻ vang của dân tộc ta. Nhìn lại cả chặng đường lịch sử, chúng ta có quyền tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc ta. Chú ng ta cùng ôn lại những truyền thống đó. 3/ Bài mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung -GV: Hướng giới thiệu lại khái quát, ngắn gọn về thới Lý-Trần-Hồ. -Hướng dẫn hs trả lời các câu hỏi trong sgk. MT: Giúp HS củng cố kiến thức: Thời Lý-Trần nhân dân ta đã phải đương đầu với những cuộc xâm lược Tống-Nguyên Hoạt động 1: nhóm - GV yc HS đọc câu hỏi ôn tập B1:GV đưa ra mẫu bảng thống kê, chia nhóm thảo luận. Tên cuộc kháng chiến Thời gian Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống Từ 10/1075 đến 3/1077 Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông-Nguyên. -Lần 1:Từ1/1258-29/1/1258 -Lần 2:Từ 1/1285 - 6/1285 -Lần 3:Từ 12/1287- 4/1288 Nhóm 1,2:Tìm hiểu Thời Lý. Nhóm 3,4: Tìm hiểu thời Trần. B2: Các nhóm thảo luận. B3: Các nhóm cử đại diện báo cáo kết quả, nhóm khác nhận xét, bổ xung. B4: GV nhận xét, đánh giá và cho hs ghi. ?Lấy một vài ví dụ về tinh thần đoàn kết đánh giặc trong mỗi cuộc kháng chiến của dân tộc? ? Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của những cuộc kháng chiến thời Lý-Trần? -GV: Hướng dẫn hs trình bày ý nghĩa như phần đã học. -GV: Hướng dẫn hs làm bt 1 ở sgk về các thành tựu nổi bật thời Lý-Trần Thảo luận: -GV: Nêu yêu cầu cho các nhóm Nhóm 1, 2 về KT 3, 4 về VH 5, 6 về GD ? Còn khoa học-nghệ thuật thì sao? -GV: Nhận xét để hs về nhà ghi Đường lối kháng chiến Những tấm gương tiêu biểu - Chủ động tiến quân để tự vệ. - Xây dựng phòng tuyến S Như Nguyệt Lý Thương Kiệt, Lý Kế Nguyên, Tông Đản, Thân Cảnh Phúc. Thực hiện “vườn không nhà trống”. Trần Nhân Tông, Trần Quốc Tuấn, Trần quốc Tỏan, Trần Khánh Dư * VD: - Kháng chiến chống Tống: Sự đoàn kết chiến đấu của quân đội triều đình với đồng bào các dân tộc thiểu số miền núi. - Chống Mông-Nguyên: thực hiện “vườn không nhà trống”. *Nguyên nhân thắng lợi Do sự ủng hộ của nhân dân, sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của các tướng lĩnh, tinh thần đoàn kết dân tộc. 4/ Củng cố ? Kể tên các triều đại VN từ 1009 đến 1407? ? Theo em, trách nhiệm của chúng ta đối với thành quả mà ông cha ta đã làm được là gì? 5/ Dặn dò Học bài, làm bt số 2 sgk, đọc trước bài 18. * Rút kinh nghiệm: ************************************* Ngày soạn: 17/12/08 Tuần 18: Tiết 35 BÀI TẬP LỊCH SỬ CHƯƠNG III VÀ CHƯƠNG IV I/ Mục tiêu bài học Giúp hs ôn lại những kiến thức đã học bằng các bài tập trắc nghiệm, giải thích, so sánh. Rèn kỹ năng làm bài tập ở các dạng II/ Chuẩn bị Bảng phụ Bảng so sánh quân đội thời Lý-Trần III/ Tiến trình dạy học 1/ Kiểm tra bài cũ ? Trình bày diễn biến cuộc kháng chiến nhà Hồ chống quân Minh? ? Nhà Minh đặt ách cai trị đất nước ta như thế nào? 2/ Giới thiệu bài Ở chương III chúng ta đã tìm hiểu về sự sụp đổ của nhà Lý, thành lập nhà Trần, sau nhà Trần là nhà Hồ và các cuộc khởi nghĩa của quý tộc Trần. Cuộc kháng chiến nhà Hồ đã diễn ra chống lại quân Minh nhưng đều bị thất bại. Hôm nay chúng ta đi vào tiếp bài tập lịch sử chương III. 3/ Bài mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung -GV: Hướng dẫn hs mở vở bt xem bt 4 ở trang 36 Hoạt động 1: ? Hãy trinh 2 bày cách tổ chức quân đội nhà Trần? -GV: Gọi hs trình bày, gv nhận xét, đánh giá. Hoạt động 2: Đánh dấu x vào ô trống đầu câu chỉ các chức quan trông coi việc nông nghiệp thời Trần? Thái y viện Hà đê sứ Khuyến nông sứ Tôn nhân phủ Đồn điền sứ -HS thảo luận nhóm -GV: Nhận xét cho ghi Hoạt động 3: Hãy nối các sự kiện 1, 2, 3 sao phù hợp với a, b, c -HS thảo luận trình bày: 1 Trần Quốc Toản 2 Các phụ lão 3 Các chiến sỹ a.Thích 2 chữ “sát thát”. b.Bóp nát quả cam c.Đồng thanh hô quyết đánh Hoạt động 4: ? Việc xây dựng quân đội thời Trần có gì khác thời Lý? Hoạt động 5: Hướng dẫn hs tự làm các bài tập còn lại của chương. 1/ BT 4 trang 36 -Tổ chức quân đội thời Trần gồm 2 bộ phận: +Cấm quân: Bảo vệ kinh thành, triều đình. +Quân các lộ: Giúp dân làm ruộng và tham gia chiến đấu. -Quân đội theo chủ trương: “Quân lính cốt tinh nhuệ không cốt đông”. 2/ BT 5 trang 36 - Khuyến nông sứ -Đồn điền sứ 3/ BT 4 trang 38 - 1. b - 2. c - 3. a 4/ BT 1 trang 45 -Giống: Gồm 2 bộ phận Tuyển theo chính sách “Ngụ binh ư nông” -Khác: Lý Trần Chọn những trai tráng khỏe mạnh cả nước Chọn những trai tráng khỏe mạnh quê nhà Trần, quânv lính cốt tinh nhuệ không cốt đông. 4/ Củng cố GV: Chấm một số vở bt của hs tại lớp, sửa và bổ sung một số bt 5/ Dặn dò Làm các bt còn lại Đọc trước bài 19 ở sgk * Rút kinh nghiệm: Ngày soạn: 11/12/11 Tuần 17: Tiết 34 ********************************** CHƯƠNG IV: ĐẠI VIỆT THỜI LÊ SƠ (TK XV-ĐẦU XVI) BÀI 18: CUỘC KHÁNG CHIẾN CỦA NHÀ HỒ VÀ PHONG TRÀO KHỞI NGHĨA CHỐNG QUÂN MINH ĐẦU THẾ KỶ XV I/ Mục tiêu bài học Giúp hs thấy rõ âm mưu và những hoạt động bành trướng của nhà Minh đối với các nước xung quanh. Trước hết là Đại Việt. Nắm được diễn biến, kết quả, ý nghĩa các cuộc khởi nghĩa của quý tộc Trần, tiêu biểu là khởi nghĩa Trần Ngỗi, Trần Quý Khoáng. Vai trò to lớn của quần chúng nhân dân trong các cuộc khởi nghĩa chống quân Minh xâm lược. Học những tấm gương anh dũng, bất khuất. Rèn kỹ năng đánh giá công lao nhân vật lịch sử. II/ Chuẩn bị Lược đồ các cuộc khởi nghĩa đầu thế kỷ XV Bảng phụ III/ Tiến trình dạy học 1/ ổn định lớp 2/Kiểm tra bài cũ 3/ Bài mới: Từ đầu thế kỷ XV khi Hồ Quý Ly lên nắm chính quyền, Hồ Quý Ly đã đưa hàng loạt chính sách nhằm thay đổi tình hình đất nước, tuy nhiên một số chính sách không được lòng dân, không được nhân dân ủng hộ. Vì vậy việc cai trị đất nước của nhà Hồ gặp nhiều khó khăn. Giữa lúc đó nhà Minh ồ ạt xâm lược nước ta. Cuộc kháng chiến chống quân Minh như thế nào? Họat động của giáo viên và học sinh Nội dung MT:HS nắm được vì sao nhà Hồ lại thất bại trước quân Minh xâm lược. Hoạt động 1: Cả lớp ? Nhà Minh sang xâm lược nước ta thời gian nào? ? Để đạt được mục đích, nhà Minh chuẩn bị lực lượng như thế nào? ? Vì sao nhà Minh kéo vào xâm lược nước ta? à Lấy cớ nhà Hồ cướp ngôi nhà Trần. ? Quân Minh thực hiện đánh chiếm nước ta như thế nào? -GV: Trình bày trên lược đồ. ? Kết quả cuộc xâm lược đó ra sao? ? Buộc quân nhà Hồ phải làm gì? -GV: Dùng lược đồ trình bày tiếp. ? Tại sao cuộc kháng chiến của nhà Hồ bị thất bại nhanh chóng? àVì cuộc kháng chiến của nhà Hồ không thu hút được toàn dân tham gia, không phát huy sức mạnh toàn dân. -GV: Nêu câu nói của Hồ Nguyên Trừng “Tôi không sợ đánh mà chỉ sợ lòng dân không theo” ? Sau khi đánh bại nhà Hồ thì nhà Minh đã làm gì? àĐặt ách cai trị trên đất nước ta. MT:HS nắm sau khi thôn tính nước ta nhà minh đã siết chặt bộ máy thống trị. Hoạt động 2: Thảo luận:nhóm 4’ ? Nhà Minh cai trị nước ta về những mặt nào? àChính trị, kinh tế, văn hóa. B1: GV chia nhóm và nêu câu hỏi ? Hãy nêu chính sách cai trị của nhà Minh trên đất nước ta? - Nhóm 1: Chính trị - Nhóm 2: Kinh tế - Nhóm 3: Văn hóa B2: Các nhóm thảo luận. B3: HS trình bày: B4: GV nhận xét, bổ xung, chuẩn xác -GV: Vừa đọc minh họa vừa mô tả ở phần in nghiêng sgk. Giải thích 2 câu thơ sgk. ? Em có nhận xét gì về chính sách cai trị của nhà Minh đối với nước ta? àVô cùng thâm độc và tàn bạo. ? Tất cả các chính sách đó nhằm mục đích gì? àChúng muốn dân tộc ta phải lệ thuộc vào chúng. -GV: Sau khi cha con HQL bị bắt, cuộc khởi nghĩa của nhà Hồ bị thất bại. Phong trào đấu tranh của nhân dân ta diễn ra khắp nơi. MT:HS nắm được một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu của quý tộc nhà Trần. Hoạt động 3: Cá nhân ? Tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa nào? àKN của Trần Ngỗi và Trần Quý Khoáng. ? Giới thiệu đôi nét về Trần Ngỗi ? Năm 1407, Trần Ngỗi làm gì? ? Cuộc khởi nghĩa của Trần Ngỗi diễn ra như thế nào? ? Vì sao cuộc khởi nghĩa bị thất bại? àVì Trần Ngỗi nghe lời dèm pha đã giết 2 tướng -GV: Lợi dụng cơ hội đó, tướng giặc Trương Phụ chỉ huy 5 vạn quân tấn công đại bản doanh của Trần Ngỗi. Trần Ngỗi bỏ chạy đến Ninh Bình thì bị bắt. ? Sau đó Trần Quý Khoáng đã làm gì? ? Trình bày sơ lược về cuộc khởi nghĩa Trần Quý Khoáng? -GV: Tường thuật trên lược đồ. ? Vì sao các cuộc khởi nghĩa đều thất bại? àThành phần tham gia chủ yếu là quý tộc nhằm khôi phục lại nhà Trần, các cuộc khởi nghĩa nổ ra thiếu sự đoàn kết. ? Các cuộc khởi nghĩa tuy thất bại nhưng có ý nghĩa gì? àCuộc khởi nghĩa được coi là ngọn lửa nuôi dưỡng tinh thần yêu nước của nhân dân ta. 1/ Cuộc xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ. -Tháng 11-1406, nhà Minh huy động 20 vạn quân và hàng chục vạn dân phu do tướng Trương Phụ cầm đầu chia làm 2 cánh quân tràn vào biên giới nước ta. - Quân Minh tràn qua biên giới Lạng Sơn, nhà Hồ phải lui về bờ nam sông nhị(S Hồng), cố thủ ở thành Đa Bang(Hà Nội). - Cuối tháng 1-1407, Quân Minh chiếm Đa Bang rồi chiếm Đông Đô(Thăng Long), nhà Hồ lui về Tây Đô(Thanh Hóa). -Tháng 4-1407, quân Minh chiếm Tây Đô, nhà Hồ chạy về Hà Tĩnh, cuối tháng 6-1407 Hồ Quý Ly bị bắt. 2/ Chính sách cai trị của nhà Minh - Chính trị: Xóa bỏ quốc hiệu nước ta, đổi thành quận Giao Chỉ, sáp nhập vào TQ. - Kinh tế: Đặt ra hàng trăm thứ thuế, bắt phụ nữ và trẻ em về TQ bán làm nô tỳ. - Văn hóa: Thi hành chính sách đồng hóa dân tộc, thiêu hủy và mang về TQ 1 số sách có giá trị. 3/ Những cuộc khởi nghĩa của quý tộc nhà Trần. a/ Khởi nghĩa Trần Ngỗi (1407-1409) - Trần Ngỗi là con của vua Trần, tháng 10-1407, tự xưng là Giản Định Hoàng đế. - Đầu 1408, Trần Ngỗi kéo quân vào Nghệ An, được Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân hưởng ứng. -Tháng 12-1408, nghĩa quân đánh thành Bô Cô(Nam Định). - Sau đó, Trần Ngỗi nghe lời gièm pha giết hại Đặng Tất và Nguyễn Cảnh Chân. Cuộc khởi nghĩa tan rã dần. b/ Khởi nghĩa Trần Quý Khoáng (1409-1414). -Năm 1409, Trần Quý Khoáng lên ngôi vua, hiệu là Trùng Quang Đế. -Cuộc khởi nghĩa phát triển từ Thanh Hóa đến Hóa Châu. -Tháng 8-1413, quân Minh tăng cường đàn áp, cuộc khởi nghĩa bị thất bại. 4/ Củng cố ? Trình bày diễn biến cuộc kháng chiến của nhà Hồ chống quân Minh xâm lược? ? Nêu chính sách cai trị của nhà Minh đối với nước ta? 5/ Dặn dò Học bài Chuẩn bị tiết sau làm bài tập * Rút kinh nghiệm: Ngày soạn: 10/12/08 Tuần 18: Tiết 36 ÔN TẬP HỌC KỲ I/ Mục tiêu bài học Giúp hs ôn lại và hệ thống các kiến thức đã học một cách chính xác và có hệ thống. Rút ra được những nét chính trong các giai đoạn lích sử. Rèn kỹ năng tự học và nhớ lại một cách nhanh chóng, chính xác. II/ Chuẩn bị Sơ đồ xh, bộ máy nhà nước thời Ngô, Đinh, Tiền Lê, Lý Trần. Bảng phụ III/ Tiến trình dạy học 1/ Kiểm trea bài cũ ? Trình bày tóm tắt các cuộc khởi nghĩa Lam Sơn thời kỳ đầu? ? Cho biết một số nhân vật tiêu biểu trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn? 2/ Giới thiệu bài Chúng ta đã tìm hiểu xong khái quát lịch sử thế giới trung đại, tìm hiểu về các triều đại lịch sử VN thời Ngô, Đinh, Tiền Lê, Lý, Trần, Hồ. Đã biết được rất nhiều sự kiện xảy ra. Hôm nay cùng ôn lại nhhững kiến thức đã học. 3/ Bài mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung Câu 1: Vị vua đầu tiên của nhà Lý là ai? Câu 2: Nguyên nhân sụp đổ của nhà Lý? Câu 3: Vị vua cuối cùng của nhà Lý là ai? Câu 4: Vị vua đầu tiên của nhà Trần là ai? Câu 5: Triều đại nào tiến hành khai khẩn đất hoang, đào mương, đắp đê phòng úng ngập lụt, cấm giết mổ trâu bò? Câu 6: Nhà Trần được thành lập vào thời gian nào? Câu 7: Em hãy cho biết cách đánh giặc của nhà Trần trong cuộc kháng chiến chống quân Mông-Nguyên? Câu 8: Trình bày nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông-Nguyên? ? Vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần và rút ra nhận xét so với thời Lý? -Lý Công Uẩn -Vua chỉ lo ăn chơi, không chăm lo đến đời sống nhân dân. -Thiên tai, mất mùa, đói kém. -Các thế lực phong kiến địa phương đánh giết lẫn nhau. -Dân nghèo nổi dậy đấu tranh -Lý Chiêu Hoàng -Trần Cảnh -Nhà Lý -1226 Vừa cản giặc vừa rút lui Tránh thế giặc mạnh ban đầu, khi chúng yếu tiến lên tiêu diệt. Thực hiện vườn không nhà trống làm cho giặc thiếu thốn lương thực. *Tất cả các tầng lớp nhân dân đều tham gia, sự đoàn kết dân tộc. -Nhân dân thực hiện chính sách vườn không nhà trống. -Dường lối đúng đắn, sáng tạo của nhà Trần. Đặc biệt là Trần Quốc Tuấn. *Đập tan tham vọng và ý chí xâm lược Đại Việt của đế chế Nguyên, bảo vệ đỗc lập dân tộc và toàn vẹn lãnh thổ. -Góp phần xd truyền thống quân sự VN. -Để lại bài học vô cùng quý giá. -Góp phần ngăn chặn cuộc xâm lược của quân Nguyên đối với Nhật Bản và các nước phương Nam, thất bại mưu đồ thôn tính các nước Châu Á. * Sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần : Thái Thượng hoàng - Trung ương : Vua Quan đại thần (Quan văn, quan võ) Cơ quan các viện: Thái y Viện, hàn lâm viện, ngư sử đài, hà đê sứ, khuyến nông sứ Vua - Địa phương : Vua Vua Vua Vua * Nhân xét : Bộ máy nhà nước thời Trần đã được củng cố hoàn chỉnh, đầy đủ, quy củ và chặt chẽ hơn so với bộ máy nàh nước thời Lý. 4/ Củng cố GV hướng dẫn hs ôn tập những kiến thức còn lại. 5/ Dặn dò Về nhà học bài, làm bài tập, ôn tập thi. * Rút kinh nghiệm: ******************************** LÀM BÀI KIỂM TRA HỌC KỲ I I/ Mục tiêu Củng cố kiến thức cho hs Hoàn thành cột điểm Đánh giá chất lượng học tập của hs II/ Phương pháp tiến hành GV ra đề, đáp án, biểu điểm Thi tập trung theo lịch của trường Ngày soạn: 2/1/12 Tuần 20: Tiết 37 BÀI 19: CUỘC KHỞI NGHĨA LAM SƠN (1418-1427) I/ THỜI KỲ Ở MIỀN TÂY THANH HÓA (1418-1423) I/ Mục tiêu bài học Giúp hs nắm được những nét chính về cuộc khởi nghĩa Lam Sơn từ chỗ bị động đối phó với quân Minh, ban đầu tới thời kỳ chủ động tiến công giải phóng đất nước. Nắm được nguyên nhân thắng lợi, ý nghĩa lịch sử cơ bản của cuộc khởi nghĩa. Thấy được tinh thần hy sinh vượt qua gian khổ, anh dũng bất khuất của nghĩa quân Lam Sơn. Bồi dưỡng cho hs tinh thần quyết tâm vượt khó để học tập và phấn đấu vươn lên. Rèn kỹ năng sử dụng bản đồ. II/ Chuẩn bị Lược đồ khởi nghĩa Lam Sơn Bia Vĩnh Lăng, ảnh chân dung Nguyễn Trãi III/ Tiến trình dạy học 1/ Kiểm tra bài cũ ? Trình bày sự xâm lược của quân Minh và sự thất bại của nhà Hồ? ? Trình bày cuộc khởi nghĩa quý tộc Trần? 2/ Giới thiệu bài Quân Minh đã đánh bại quân nhà Hồ và đặt ách thống trị trên đất nước ta. Nhân dân khắp nơi đứng lên chống giặc Minh. Ngay khi cuộc khởi nghĩa Trần Quý Khoáng thất bại, cuộc khởi nghĩa Lam Sơn đã bùng lên mạnh mẽ, trước hết là ở vùng núi miền Tây Thanh Hóa. 3/ Bài mới Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung MT:Biết được nét chính về lê Lợi và Nguyễn Trãi là những người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Lam Sơn. Hoạt động 1: cá nhân -GV: Giới
Tài liệu đính kèm: