Giáo án môn Địa lí 9 - Bài 4: Lao động và việc làm chất lượng cuộc sống

Tuần dạy2 	 
 Tiết 4 	
Bài.4 LAO ĐỘNG VÀ VIỆC LÀM CHẤT LƯỢNG CUỘC SỐNG
I. MỤC TIÊU: 
1/kiến thức
*Học sinh hiểu: 
	- Hiểu và trình bày đặc điểm nguồn lao động và sử dụng lao động.
*Học sinh biết: 
	- Biết sơ lược về chất lượng cuộc sống và việc nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân ta.
2/kỹ năng
 ªNhận xét các biểu đồ.
3/thái độ
 -Liên hệ thực tế, bồi dưỡng ý thức học bộ môn. 
-Giaó dục ý thức tiết kiệm nguồn năng lượng
II/ NỘI DUNG HỌC TẬP 
- Nguồn lao động và sử dụng lao động
- Vấn đề việc làm
- Chất lượng cuộc sống
3. CHUẨN BỊ :
1. Giáo viên: - biểu đồ H4.1, H4.2 phóng to
2. Học sinh :. - Sách giáo khoa, vở bài tập bản đồ, tập ghi bài học. 
IV: TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP 
1.ỔN định lớp: 
 Kiểm tra sĩ số lớp
2. Kiểm tra miệng: 
 Câu 1
 + MĐDS và phân bố dân cư như thế nào? 
- Mđds cao 
- Dân cư tập trung ở đồng bằng ven biển, đô thị
- Miền núi dân cư thưa thớt.
- Phần lớn dân cư sống ở vùng nông thôn.
+ Hãy chọn ý đúng: 
- Các đô thị ở nước ta phần lớn có qui mô: 
 @.Vừa và nhỏ. b.Lớn c.T.Bình. 
Câu 2 – kiểm tra vở bài tập bản đồ của học sinh được giao về nhà
3. Bài mới:
 HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
 NỘI DUNG
 Giới thiệu bài mới.
Hoạt động 1
*Trực quan.
* Hoạt động nhóm.
+ Nguồn lao động nước ta có như thế nào? Có những mặt mạnh và hạn chế nào?
 TL: - Mạnh: Nhiều kinh nghiệm trong sản xuất, lâm nghiệp, tcn,khả năng tiếp thu KHKT.
 - Hạn chế: Thể lực trình độ chuyên môn.
- Qsát H4.1(biểu đồ cơ cấu lao động).
- Giáo viên chia nhóm cho học sinh họat động. Đại diện nhóm trình bày bổ xung, Giáo viên ghi bảng.
 * Nhóm 1: Nhận xét về cơ cấu lực lượng lao động giữa thành thị và nông thôn? Giải thích nguyên nhân?
 TL: 
# Giáo viên: - Lao động thành thị thấp 24,2%
 - Lao động nông thôn cao 75,8%
 - Do Việt Nam là nước nông nghiệp có nhiều kinh nghiệm trong sản xuất nông nghiệp, trình độ chuyên môn còn non kém.
 * Nhóm 2: - Nhận xét chất lượng của lực lượng lao động ở nước ta? Giải pháp nâng cao chất lượng lao động?
 TL: 
# Giáo viên: - Lao động qua đào tạo thấp 21,2%
 - Lao động không qua đào tạo 78,8%
 - Giải pháp: Tăng cường đào tạo những lao động lành nghề, hợp tác lao động nước ngoài
- Giáo viên : Cùng với quá trình đổi mới KTXH số lao động có việc làm ngày càng tăng 1991-2003 số lao động trong nghành kinh tế tăng từ 30,1 tr lên 41,3 tr người.
- Quan sát biểu đồ H4.2(cơ cấu sử dụng lao động).
+ Nhận xét về cơ cấu và sự thay đổi cơ cấu lao động theo ngành ở nước ta?
 TL: 1989 --- 2003
 17,3% -- 24% (nông, lâm ngư nghiệp) 
 11,25% -- 16,4% (công nghiệp, xây dựng).
 71,5% -- 59,6%( dich vụ).
 Chuyển ý
Hoạt động 2.
** Phương pháp đàm thoại.
- Giáo viên : nguồn lao động dồi dào trong điều kiện nền kinh tế chưa phát triển Tạo sức ép lớn dối với vấn đề việc làm ở nước ta.
+ Tại sao vấn đề việc làm đang là vấn đề gay găt ở nước ta?
 TL: Do đặc điểm sản xuất nông nghiệp, nghành nghề ở nông thôn còn hạn chế – nông thôn thiếu việc làm 2003 tỉ lệ lao động nông thôn 77,7%. Tỉ lệ thất nghiểp ở thành thị 6%
+ Cần có những giải pháp nào để giài quyết vấn đề việc làm?
 TL: - Phân bố lại lao động, dân cư giữa các vùng.
 - Đa dạng hóa các hoạt động kinh tế ở nông thôn
 -Phát triển các hoạt động công nghệp, dịch vụ ở đô thị.
 - Đa dạng hóa các loại hình đào tạo.
 Chuyển ý 
Hoạt động 3
** Phương pháp đàm thoại.
+ Chất lượng cuộc sống của nhân dân ta thay đổi như thế nào?
 TL: - Người biết chữ 90,3%(1999). GĐP gia tăng, dịch vụ xã hội tốt hơn, tuổi thọ tăng nam 76,4, nữ 74. tử vong ,suy dinh dưỡng giảm, dịch bệnh bị đẩy lùi.
+ Chất lượng cuộc sống giữa các vùng miền? Liên hệ thực tế ?
 TL: Có sự chênh lệch giữa thành thị & nông thôn, giữa các tầng lớp trong xã hội .
+ Chất lượng cuộc sống của nhân dân ta ngày nay đã được nâng cao là do nguyên nhân nào?
 TL Do sự quan tâm đúng mức của nhà nước đồng thời nền y học phát triển nên cuộc sống của nhân dân càng ngày càng cao, đặc biệt là tuổi thọ đã kéo dài.
GV: Tích hơp 
- Khi cuộc sống được nâng cao thì nhu cầu về nguồn năng lượng càng tiêu thụ nhiều. Vậy theo em cần có những biện pháp gì để tiết kiệm điện năng trong cuộc sống
- Học sinh trả lời gv lấy ví dụ minh họa.
-Gôïi yù (giaùo duïc, y teá, tuoåi thoï thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi, nhaø ôû, phuùc lôïi xaõ hoäi )
?Trong nhöõng tieâu chuaån chaát löôïng cuoäc soáng ngay caøng ñöôïc caûi thieän coù gaây aûnh höôûng gì tôùi moâi tröôøng .(nhaø cöûa chaät choäi, oâ nhieãm moâi tröôøng)
I Nguồn lao động và sử dụng lao động: 
 + Nguồn lao động:
- Nước ta có nguồn lao động dồi dào là điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế, nhöng ñoàng thôøi cuõng gay söùc eùp lôùn ñeán vaán ñeà giaûi quyeát vieäc laøm 
_ Löïc löôïng lao ñoäng nôngthoân caohôn ôû thaønh thò 
_ Theå löïc vaø trình ñoä chuyeân moân coøn cheá 
_ Chaát löôïng lao ñoäng ñang ñöôïc naâng cao daàn
+Sử dụng lao động:
- Cơ cấu sư dụng lao động của nước ta đang có sự thay đổi.
_ Nguoàn lao ñoäng trong caùc ngaønh noâng laâm ngö nghieäp giaûm daàn.
_ Lao ñoäng tham gia caùc ngaønh dòch vuï vaø coâng nghieäp xaây döïng ngaøy caøng taêng.
_ Soá lao ñoäng coù vieäc laøm ngaøy caøng taêng.
II Vấn đề việc làm:
- Đang là vấn đề gay gắt ở Việt Nam
_ Vaán ñeà vieäc laøm ôû nöôùc ta lao ñoäng bò thieáu vieäc laøm ñaëc bieät laø ôû noâng thoân 
_ Bieän Phaùp : giaûm tæ leä sinh ñaåy maïnh phaùt trieàn kinh teá , ña daïng hoaù ngaønh ngheà , nay maïnh coâng taùc höôùng nghieäp, ñaøo taïo ngheà 
III. Chất lượng cuộc sống:
- Chất lượng cuộc sống của người dân ngày càng được cải thiện.
4.Tổng kết
- Hướng dẫn làm bài tập bản đồ.
 Câu 1. 
+ Nguồn lao động và sử dụng lao động như thế nào? 
Đáp án câu 1 
-Nước ta có nguồn lao động dồi dào là điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế, nhưng gây sức ép lớn cho vấn đề việc làm. 
Câu 2 
-Cơ cấu sư dụng lao động của nước ta đang thay đổi.
+ Nối cột A với B:
 A B
 Đáp án câu 2
 1. Lao động thành thị a. 21,2% 
 2.Lao động nông thôn b.21,2%
 3.Lao động qua đào tạo c.75,8%
 4.Lao động không qua đào tạo d.78,8%
5. Hướng dẫn học sinh tự học
 + Đối với bài học tiết học này 
-Học bài.làm BT 
 + Đối với bài học ở tiết học tiếp theo 
- Chuẩn bị bài mới: Kết cấu dân số và sự phân bố dân cư Tây Ninh . Theo nội dung câu hỏi trong bài.
 - Chuẩn bị đồ dùng học tập của bộ môn.
V/ PHỤ LỤC