Giáo án môn Giáo dục công dân 8 - Tiết 11: Tự lập

Ngày soạn: 07/11/2006
Tiết 11:	TỰ LẬP
I/ Mục tiêu bài học:
	1/ Kiến thức:
Học sinh hiểu thế nào là tự lập
Những biểu hiện của tính tự lập
Ý nghĩa của tính tự lập với bản thân, gia đình và xã hội
2/ Thái độ:
Thích sống tự lập
Phê phán lối sống dực dẫm, ỷ lại, phụ thuộc người khác
3/ Kĩ năng:
Rèn luyện tính tự lập
Biết cách tự lập trong học tập, lao động
II/ Phương pháp:
Phương pháp thảo luận nhóm
Làm việc cá nhân
Nêu và giải quyết vấn đề
Đóng vai (nếu có điều kiện)
III/ Tài liệu và phương tiện:
SGK, SGV lớp 8
Một số câu chuyện, tấm gương về HS nghèo vượt khó
Tục ngữ, ca dao, danh ngôn nói về tự lập
Giấy A0, bút dạ
Phiếu học tập
IV/ Hoạt động dạy và học
	1/ Ổn định tổ chức (1 phút)
	2/ Kiểm tra bài cũ (5 Phút)
Câu hỏi: Em hãy kể về gương tốt ở khu dân cư của em tham gia xây dựng nếp sống văn hóa?
GV: Gọi 2 HS lên bảng (câu hỏi này HS đã tìm hiểu trước)
	3/ Bài mới
GIỚI THIỆU BÀI: (2 Phút)
GV: Cho HS đọc truyện sau:
Anh Lê Quý Tuấn sống ở huyện Phú Lương, Thái Nguyên. Chán cảnh nghèo khổ với cuộc sống tự cung tự cấp của nhà nông từ ngàn đời nay, anh quyết “chí mở con đường máu” để đưa bà con thoát khỏi đói nghèo. Giữa chốn rừng núi gần một nửa năm trời, anh đã dầm mình trong mưa nắng để mở đường. Hỏi anh lấy đâu ra ý chí hầu như với chỉ đôi bàn tay gầy xẻ 10 quả đồi xây đường vượt hàng chục khe suối. Anh trả lời “Tại tôi chán cảnh nghào khổ lắm rồi, phải làm một con đường, đưa bà con thoát khỏi đói nghèo”. Để có con đường hơn 3 km ô tô chạy được, anh đã bán mọi thứ của nhà, làm đến kiệt sức, ngã gãy tay chân, tràn dịch màng phổi..Anh được Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Bộ Quốc phòng và UBND tỉnh Thái Nguyên tặng bằng khen. Anh còn được UBND tỉnh đề nghị Thủ Tướng tặng bằng khen.
GV: Đặt câu hỏi
Qua câu chuyện trên em có suy nghĩ gì về việc làm của anh Tuấn?
HS: Trả lời. Anh Tuấn là người có tính tự lập, vượt qua mọi khó khăn, có ý chí vươn lên vì hạnh phúc của mọi người.
GV: Việc làm của anh Tuấn cũng là nội dung bìa học hôm nay của chúng ta
BÀI MỚI
T/g
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
NỘI DUNG
Hoạt động 1: Tìm hiểu nội dung câu chuyện của phần đặt vấn đề
GV: Tổ chức cho HS tìm hiểu chuyện đọc bằng cách cho HS đọc chuyện theo phânvai
1 HS có giọng đọc tốt đọc lời dẫn
1 HS vai Bác Hồ
1 HS vai anh Lê
GV: Chia lớp thảo luận nhóm GV: Phân câu hỏi cho mỗi nhóm
Câu 1: Vì sao Bác Hồ có thể ra đi tìm đường cứu nước dù chỉ hai bàn tay trắng?
Câu 2: Em có nhận xét gì về suy nghĩ, hành động của anh Lê?
Câu 3: Suy nghĩ của em qua câu chuyện trên?
GV: Cho HS trả lời
GV: Bổ sung, kết luận
GV: Yêu cầu HS rút ra ý nghĩa bài học
Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung bài học
GV: Cùng đàm thoại với HS để tìm ra nội dung bài
GV: Giải đáp. Cách tiến hành
Câu 1: 
GV: Yêu cầu mỗi HS tìm một hành vi của tính tự lập trong học tập, lao động và sinh hoạt hằng ngày
GV: Chia cột trên bảng phụ
GV: Nhận xét, bổ sung, sửa lỗi, tóm tắt ý chính
GV: Đặt câu hỏi tiếp theo
Câu 2: Thế nào là tính tự lập?
GV: Bổ sung, tóm tắt các ý kiến của HS 
Câu 3: Những biểu hiện của tính tự lập
GV: Tóm tắt ý chính
GV: Cho HS tìm hành vi trái ngược tự lập.
GV: Hỏi tiếp. Tìm câu tục ngữ nói về người có hành vi trên.
GV: Nhận xét cho điểm HS có ý kiến tốt
GV; Hiện tay có rất nhiều tấm gương HS, sinh viên và những người lao động vượt qua nghèo khó, bệnh tật để vươn lên thành đạt. Suy nghĩ của em về những việc làm của họ
GV: Hỏi tiếp
Ý nghĩa của tính tự lập?
GV: nhận xét, bổ sung
GV: Đàm thoại
Các em rút ra được bài học gì và phải làm gì có tính tự lập.
GV: Giải thích và kết luận
GV: Lưu ý HS rèn luyện ngay từ khi còn nhỏ, khi ngồi trên ghế nhà trường, trong công việc và trong sinh hoạt hằng ngày
Hoạt động 3: Rèn luyện kỉ năng thảo luận bài tập SGK
Phần 1:
GV: Cho HS cả lớp thảo luận bài tập 2 SGK
GV: Mục tiêu của bài tập là HS phải hiểu được bản chất, ý nghĩa của tự lập
GC: Yêu cầu HS làm bài tập
GV: Kết luận, cho điểm
Phần 2:
Tự lập kế hoạch, tự rèn luyện bản thân
Bài tập 5 SGK
GV: Phát phiếu có mẫu kế hoạch
GV: Nhận xét, kết luậ
HS: Cả lớp lắng nghe chuyện đọc
HS: Cử đại diện nhóm, thư kí
HS: Các nhóm thảo luận
HS: Bổ sung, kết luận
Câu 1: Bác Hồ có thể ra đi tìm đường cứu nước với hai bàn tay trắng vì:
- Bác Hồ có sẵn lòng yêu nước
- Bác Hồ có lòng quyết tâm hăng hái của tuổi trẻ, tin vào chính mình, sức lực của mình. Tự nuôi sống mình bằng hai bàn tay lao động để đi tìm đườg cứu nước
Câu 2: - Anh Lê là người yêu nước
- Vì quá phiêu lưu mạo hiểm anh không đủ can đảm đi cùng Bác Hồ
Câu 3: Suy nghĩ về bản thân qua câu chuyện về Bác, em thấy rằng: Bác đã thể hiện phẩm chất không sợ khó khăn, gia khổ, ý hí tư ïlập cao
Bài học: phải biết quyết tâm không ngại khó khăn, có ý chí tự lập trong học tập và rèn luyện
HS: Làm việc cá nhân
HS: Cả lớp nhận xét, tranh luận
HS: Chia cột trên bảng phụ
HS: Cả lớp nhận xét
Học tập
Lao động
Công việc hằng ngày
-Tự mình đi xe đạp đến lớp
- Tự làm bài tập
- Học thuộc bài khi đến lớp
- Một mình chăm sóc em bé cho mẹ đi làm
- Trực nhật lớp 1 mình
- Tự tăng gia sản xuất
- Tự giặt quần áo
- Tự chuẩn bị bữa ăn sáng
- Tự mình hoàn thành nhiệm vụ được gia ở lớp
HS: Trả lời ý kiến cá nhân
HS: Cả lớp bổ sung
HS: Ghi nội dung vào vở
HS: Suy nghĩ cá nhân
HS: Trả lời cá nhân
HS: Cả lớp nhận xét, bổ sung
HS: Hành vi trái ngược
- Nhút nhác
- Lo sợ
- Ngại khó
- Ỷ lại dựa dẫm
- Phụ thuộc người khác
HS: “Há miệng chờ sung”
HS: Ghi nội dung vào vở
HS: Chúng ta cần thông cảm chia sẻ và khâm phục ý chí tự lập của họ. Họ là những người đáng ca ngợi. Cần có những cá nhân, tổ chức và nhà nước tạo điều kiện cho họ có cuộc sống hạnh phúc
HS: Trả lời
HS: Ghi bài vào vở
HS: Trả lời
HS: Cả lớp góp ý kiến, tranh luận
HS: Ghi bài vào vở
HS: lấy ví dụ cụ thể để chứng minh ý kiến trên
HS: Làm việc độc lập
HS: Phát biểu, tranh luận
HS: Trả lời giải thích vì sao
HS: Khác bổ sung
Đáp án: 
Đúng: c,d,đ,e
Sai: a,b
HS: Cả lớp điền vào kế hoạch
HS: Lên bảng trình bày
HS: Cả lớp góp ý kiến, bổ sung
1/ Tự lập là gì?
Là tự làm lấy, tự giải quyết công việc, tự lo liệu, tạo dựng cuộc sống, không trông chờ, dựa dẫm vào người khác
2/ Biểu hiện của tính tự lập:
- Tự tin
- Bản lĩnh
- Vượt khó khăn, gian khổ
- Có ý chí nổ lực phấn đấu,kiên trì, bền bỉ
3/ Ý nghĩa của tính tự lập:
- Người có tính tự lập thường gặt hái được nhiều thành công trong cuộc sống
- Họ xứng đáng được mọi người kính trọng
4/ Học sinh phải làm gì?
- Rèn luyện từ nhỏ
- Đi học
- Đi làm
- Sinh hoạt hằng ngày
3/ Củng cố: (4 phút)
GV: Tổ chức cho HS chơi trò chơi tiếp sức: Kể về một nhân vật có tính tự lập
HS: Tự chọn cốt truyện	Tục ngữ: Há miệng chờ sung
HS: Cùng thực hiện	Có công mài sắt, có ngày nên kim
HS: Hoàn thành câu chuyện	Muốn ăn thì lăn vào bếp
GV: Sử lỗi để câu chuyện hoàn chỉnh	Đói thì đầu gối phải bò
GV: Tổ chức HS thi tìm hiểu tục ngữ, ca dao	Ca dao: “Con mèo nằm bếp co ro
HS: Trả lời	Ít ăn nên mới ít lo ít làm”
GV: Sửa lỗi và giải thích vì sao?
GV: Đánh giá cho điểm ý kiến tốt
GV: Kết luận: Tự lập là một đức tính quý báu, cần học tập và rèn luyện của ,ỗi một con người chúng ta trong cuộc sống. Có tính tự lập sẽ vượt qua được khó khăn để vươn lên có cuộc sống tốt đẹp. Người đời sẽ luôn ca ngợi, khâm phục, chia sẻ cùng với những con người có túnh tự lập. Trong thời đại ngày nay HS chúng ta cần phải biết sống tự lập, không ỷ lại và chờ đợi người khác để sau này có uộc sống tốt đẹp
4/ Hướng dẫn học ở nhà: (3 Phút)
* Về nhà học các kiến thức cơ bản của bài, làm các bài tập còn lại; sưu tầm một số câu ca dao, tục ngữ nói về tính tự lập
* Bài mới: Đọc phần đặt vấn đề bài “Lao động tự giác và sáng tạo”
- Trả lời các câu hỏi phần gợi ý
5/ Rút kinh nghiệm:
CÂU HỎI THẢO LUẬN
( Nhóm 1 )
 Vì sao bác Hồ có thể ra đi tìm đường cứu nước dù chỉ có hai bàn tay trắng?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
( Nhóm 2 )
 Em có nhận xét gì về suy nghĩ và hành động của anh Lê?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
( Nhóm 4 )
Suy nghĩ của em qua câu chuyện trên?
CÂU HỎI THẢO LUẬN
( Nhóm 3 )
Suy nghĩ của em qua câu chuyện trên?