Giáo án môn Hình học 9 - Tiết 24: Vị trí tương đối của đường thẳng và đường tròn

Tiết số: 24
§4. VỊ TRÍ TƯƠNG ĐỐI CỦA ĐƯỜNG THẲNG VÀ ĐƯỜNG TRÒN
Ngày soạn:13/11/2014
Ngày dạy:26/11/2014
I. Mục tiêu
Qua bài học HS cần:
 a.Về kiến thức:
-Naém ñöôïc ba vò trí töông ñoái cuûa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn, caùc khaùi nieäm tieáp tuyeán, tieáp ñieåm. Naém ñöôïc ñònh lí veà tính chaùt cuûa tieáp tuyeán. Naém ñöôïc caùc heä thöùc giöõa khoaûng caùch töø taâm ñöôøng troøn ñeán ñöôøng thaúng vaø baùn kính ñöôøng troøn öùng vôùi töøng vò trí töông ñoái cuûa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn.
b. Về kĩ năng:
Biết cách vaän duïng caùc kieán thöùc trong baøi ñeå nhaän bieát caùc vò trí töông ñoái cuûa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn.
c. Về tư duy và thái độ:
Biết đưa những kiến thức, kĩ năng mới về kiến thức, kĩ năng quen thuộc .... 
Biết nhận xét và đánh giá bài làm của bạn cũng như tự đánh giá kết quả học tập.....
Chủ động phát hiện, chiếm lĩnh tri thức mới. Có tinh thần hợp tác trong học tập.....
II. Chuẩn bị của GV và HS
a. Chuẩn bị của GV: 
Baûng phuï, bìa cöùng hình troøn, compa, eâke.
Chuẩn bị của HS: Ngoài đồ dùng học tập như SGK, bút,... còn có
Kiến thức cũ về đường thẳng, đường tròn
 III. Phương pháp dạy học
 Vận dụng linh hoạt các PPDH nhằm giúp HS chủ động, tích cực trong phát hiện, chiếm lĩnh tri thức, như: thuyết trình, giảng giải, gợi mở vấn đáp, nêu vấn đề,... 
IV. Tiến trình bài học
1.Ổn định tổ chức.
Kiểm tra sĩ số, kiểm tra sự chuẩn bị của học sinh cho bài học (sách vở, dụng cụ, tâm thế)
2.Kiểm tra bài cũ
- Câu hỏi 1: Giaûi BT 14 SGK 
Ta coù OH = 15cm. Goïi K laø giao ñieåm cuûa HO vaø CD. Do CD // AB neân OK CD. Ta coù
OK = HK – OH = 22 – 15 = 7 cm
Vaäy CD = 48 cm
3.Bài mới
HĐTP 1: Ba vò trí töông ñoái cuûa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Ghi bảng - Trình chiếu
a) Ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn caét nhau
Giôùi thieäu vò trí ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn caét nhau, caùt tuyeán.
Nhaän xeùt: Neáu khoaûng caùch OH taêng leân thì khoaûng caùch giöõa hai ñieåm A vaø B giaûm ñi. Khi hai ñieåm A vaø B truøng thì ñöôøng thaúng a vaø ñöôøng troøn (O) chæ coù moät ñieåm chung.
b) Ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn tieáp xuùc nhau
Giôùi thieäu qua hình veõ (hình 72) 
-Chuù yù thuaät ngöõ: tieáp tuyeán, tieáp ñieåm.
c) Ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn khoâng giao nhau
Giôùi thieäu qua hình veõ (hình 73) 
Ñònh lí 
Neáu ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn coù ba ñieåm chung trôû leân thì ñöôøng troøn ñi qua ba ñieåm thaúng haøng, voâ lí.
-Trong tröôøng hôïp ñöôøng thaúng a ñi qua taâm O, khoaûng caùch töø O ñeán ñöôøng thaúng a baèng 0 neân OH = 0 < R
-Trong tröôøng hôïp ñöôøng thaúng a khoâng ñi qua taâm O, keû OH AB. Xeùt tam giaùc OHB vuoâng taïi H, ta coù OH < OB neân OH < R
Chöùng minh H truøng vôùi C, OC a vaø OH = R (Nhö SGK) 
So saùnh khoaûng caùch OH 
Neâu ñònh lí 
1/. Ba vò trí töông ñoái cuûa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn
Ñònh lí (SGK/108)
HĐTP 2: Heä thöùc giöõa khoaûng caùch töø taâm ñöôøng troøn ñeán ñöôøng thaúng vaø baùn kính cuûa ñöôøng troøn
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Ghi bảng - Trình chiếu
GV giôùi thieäu baûng toùm taét SGK
Chuù yù: Caùc meänh ñeà ñaûo cuûa ba meänh ñeà treân cuõng ñuùng
a) Ñöôøng thaúng a caét ñöôøng troøn (O) vì d < R
b) Keû OH BC. Ta tính ñöôïc HC = 4cm
Vaäy BC = 8cm.
2/. Heä thöùc giöõa khoaûng caùch töø taâm ñöôøng troøn ñeán ñöôøng thaúng vaø baùn kính cuûa ñöôøng troøn
a) Ñöôøng thaúng a caét ñöôøng troøn (O) vì d < R
b) Keû OH BC. Ta tính ñöôïc HC = 4cm
Vaäy BC = 8cm.
4.Củng cố toàn bài
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Ghi bảng - Trình chiếu
Laøm baøi taäp 17 SGK
Học sinh lên bảng hoàn thành
6cm; caét nhau; khoâng giao nhau. 
5. Hướng dẫn học bài ở nhà và ra bài tập về nhà
Hoïc baøi theo SGK, naém vöõng ba tröôøng hôïp vò trí töông ñoái cuûa ñöôøng thaúng vaø ñöôøng troøn.
Laøm baøi taäp 18, 19, 20 (SGK)
Rút kinh nghiệm: