Giáo án môn Hóa học 10 - Chương 2: Định luật tuần hoàn và hệ thống tuần hoàn các nguyên tố hóa học

yên tử các nguyên tố sau, biết vị trí của chúng trong hệ thống tuần hoàn là: 
 A ở chu kỳ 2, phân nhóm chính nhóm IV.
 B ở chu kỳ 3, phân nhóm chính nhóm II.
 C ở chu kỳ 4, phân nhóm phụ nhóm III.
 D ở chu kỳ 5, phân nhóm chính nhóm II.
7) Một nguyên tố thuộc chu kỳ 3, phân nhóm chính nhóm VI trong hệ thống tuần hoàn. Hỏi:
	- Nguyên tử của nguyên tố đó có bao nhiêu e ở lớp ngoài cùng?
	- Các e ngoài cùng nằm ở lớp thứ mấy?
- Viết số e trong từng lớp?
8) Có 3 nguyên tố X, Y, Z. Biết X ở chu kỳ 3, phân nhóm chính nhóm VI; Y ở chu kỳ 4, phân nhóm chính nhóm VIII; Z ở chu kỳ 5, phân nhóm chính nhóm I.
a) Viết cấu hình e. Cho biết số lớp e, số e trên mỗi lớp của mỗi nguyên tử?
b) Nguyên tố nào là kim loại, phi kim, khí trơ? Vì sao?
c) Cho biết tên mỗi nguyên tố.
9) Nguyên tố R thuộc phân nhóm chính nhóm III và có tổng số hạt cơ bản là 40.
a) Xác định số hiệu ngtử và viết cấu hình e của R.
b) Tính % theo khối lượng của R trong oxit cao nhất của nó.
10) Nguyên tử của nguyên tố X thuộc nhóm VI, có tổng số hạt là 24.
 a) Viết cấu hình e, xác định vị trí của X trong hệ thống tuần hoàn và gọi tên.
 b) Y có ít hơn X là 2 proton. Xác định Y.
 c) X và Y kết hợp với nhau tạo thành hợp chất Z, trong đó X chiếm 4 phần và Y chiếm 3 phần về khối lượng. Xác định công thức phân tử của Z
Dạng 3: Từ đặc điểm của chu kỳ suy ra cấu tạo của nguyên tử.
10) A vaø B laø hai nguyeân toá thuoäc cuøng moät phaân nhoùm chính vaø ôû hai chu kyø nhoû lieân tieáp trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Toång soá p cuûa chuùng laø 32. Xaùc ñònh soá hieäu nguyeân töû vaø vieát caáu hình e cuûa A, B.	ÑS: 12 ; 20
11) A vaø B laø hai nguyeân toá thuoäc cuøng moät phaân nhoùm chính vaø ôû hai chu kyø lieân tieáp trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Toång soá ñieän tích haït nhaân cuûa chuùng laø 24. Tìm soá hieäu nguyeân töû vaø vieát caáu hình e cuûa A, B.	ÑS: 8 ; 16
12) A vaø B laø hai nguyeân toá ñöùng keá tieáp nhau ôû moät chu kyø trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Toång soá p cuûa chuùng laø 25. Xaùc ñònh soá hieäu nguyeân töû vaø vieát caáu hình e cuûa A, B.	ÑS: 12 ; 13
13) A vaø B laø hai nguyeân toá ôû hai phaân nhoùm chính lieân tieáp nhau trong heä thoáng tuaàn hoaøn. Toång soá hieäu nguyeân töû cuûa chuùng laø 31. Xaùc ñònh vò trí vaø vieát caáu hình e cuûa A, B.	ÑS: 15 ; 16
* BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM :
Câu 1 Các nguyên tố xếp ở chu kỳ 6 có số lớp electron trong nguyên tử là:
	A. 3.	B. 5.	 C. 6.	 D. 7.
Câu 2 Trong bảng tuần hoàn các nguyên tố, số chu kỳ nhỏ và chu kỳ lớn là :
	A. 3 và 3.	 B. 3 và 4.	 C. 4 và 4.	 D. 4 và 3.
Câu 3 Số nguyên tố trong chu kỳ 3 và 5 là :
	A. 8 và 18. 	 B. 18 và 8. C. 8 và 8. D. 18 và 18.
Câu 4 Trong bảng tuần hoàn, các nguyên tố được sắp xếp theo nguyên tắc nào? Chọn đáp án đúng nhất .
	A. Theo chiều tăng của điện tích hạt nhân.
	B. Các nguyên tố có cùng số lớp electron trong nguyên tử được xếp thành một hàng.
	C. Các nguyên tố có cùng số electron hóa trị trong nguyên tử được xếp thành 1 cột.
	D. Cả A, B và C.
Câu 5 Tìm câu sai trong các câu sau đây :
	A. Bảng tuần hoàn gồm có các ô nguyên tố, các chu kỳ và các nhóm.
	B. Chu kỳ là dãy các nguyên tố mà nguyên tử của chúng có cùng số lớp electron, được xếp theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần.
	C. Bảng tuần hoàn có 7 chu kỳ. Số thứ tự của chu kỳ bằng số phân lớp electron trong nguyên tử.
	D. Bảng tuần hoàn có 8 nhóm A và 8 nhóm B.
Câu 6 Nguyên tố nhóm A hoặc nhóm B được xác định dựa vào đặc điểm nào sau đây ?
nguyên tố s,nguyên tố p hoặc nguyên tố d, nguyên tố f.
tổng số electron trên lớp ngoài cùng.
Tổng số electron trên phân lớp ngoài cùng.
Số hiệu nguyên tử của nguyên tố.
Câu 7 Nguyên tố s là :
Nguyên tố mà nguyên tử có electron điền vào phân lớp s.
Nguyên tố mà nguyên tử có electron cuối cùng điền vào phân lớp s.
Nguyên tố mà nguyên tử có số electron lớp ngoài cùng là 2 electron.
Nguyên tố mà nguyên tử có từ 1 đến 6 electron trên lớp ngoài cùng .
Câu 8 Số hiệu nguyên tử của các nguyên tố trong bảng tuần hoàn cho ta biết :
số điện tích hạt nhân .
số nơtron trong nhân nguyên tử.
số electron trên lớp ngoài cùng .
số thứ tự nguyên tố trong bảng tuần hoàn.
số proton trong nhân hoặc electron trên vỏ nguyên tử.
số đơn vị điện tích hạt nhân.
Hãy cho biết thông tin đúng :
	A. 1, 3, 5, 6.	 B. 1, 2, 3, 4. C. 1, 4, 5, 6.	 D. 2, 3, 5, 6.
Câu 9 Nguyên tử của nguyên tố X có cấu hình electron 
 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d10 4p3 . Trong bảng tuần hoàn , nguyên tố X thuộc:
Chu kỳ 3, nhóm V A.	
Chu kỳ 4, nhóm V B.
Chu kỳ 4, nhóm VA.
Chu kỳ 4 nhóm IIIA.
Câu 10 Nguyên tố hóa học ở vị trí nào trong bảng tuần hoàn có cấu hình electron hóa trị là 3d10 4s1 ?
	A. Chu kỳ 4 , nhóm IB. B. Chu kỳ 4, nhóm IA.
	C. Chu kỳ 4 , nhóm VIB. D. Chu kỳ 4, nhóm VIA.
Câu 11 Nguyên tố hóa học ở vị trí nào trong bảng tuần hoàn có cấu hình electron hóa trị là 3d3 4s2 ?
	A. Chu kỳ 4 , nhóm VA.	 B. Chu kỳ 4 , nhóm VB.
	C. Chu kỳ 4 , nhóm IIA.	 D. Chu kỳ 4 , nhóm IIB.
Câu 12 Một nguyên tố hóa học X ở chu kỳ 3, nhóm VA. Cấu hình electron của nguyên tử X là :
	A. 1s22s22p63s23p2.	 B. 1s22s22p63s23p4.
	C. 1s22s22p63s23p3.	 D. 1s22s22p63s23p5.
Câu 13 Nguyên tố canxi có số hiệu nguyên tử là 20, thuộc chu kỳ 4, nhóm IIA. Điều khẳng định nào sau đây về canxi là sai ?
	A. Số electron ở vỏ nguyên tử của nguyên tố canxi là 20 .
	B. Vỏ nguyên tử canxi có 4 lớp và lớp ngoài cùng có 2 electron.
	C. Hạt nhân nguyên tử canxi có 20 proton.
 D. Nguyên tố hóa học này là một phi kim.
Câu 14 Cho các nguyên tố : X1 , X2, X3 , X4 , X5 , X6 ; lần lượt có cấu hình electron như sau :
	X1 :1s2 2s2 2p6 3s2.
	X2 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p4
	X3 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2 3d2
	X4 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s1 
	X5 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p5
	X6 : 1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 4s2
Những nguyên tố nào thuộc cùng một chu kỳ :
X1 , X2 , X3 , X4.	B. X1 , X2 , X5 và X3 , X4 , X6.
X1 , X2 , X3 , X5.	D.X4 , X6 .
Câu 15 Nguyên tố X có cấu hình electron như sau : 
	1s2 2s2 2p6 3s2 3p6 3d5 4s1.
	Vị trí của X trong bảng tuần hoàn là :
Ô 25, chu kỳ 3, nhóm IA.
Ô 24, chu kỳ 4, nhóm VIB.
Ô 23, chu kỳ 4, nhóm VIA.
Ô 24, chu kỳ 4, nhóm VB.
Câu 16 Giá trị nào dưới đây không luôn luôn bằng số thứ tự của nguyên tố tương ứng ?
Số điện tích hạt nhân nguyên tử.
Số hạt proton của nguyên tử.
Số hạt nơtron của nguyên tử.
Số hạt electron của nguyên tử
Câu 17 Chu kì là tập hợp các nguyên tố, mà nguyên tử của các nguyên tố này có cùng 
số electron.
số lớp electron.
số electron hóa trị.
số electron ở lớp ngoài cùng.
Câu 18 Số thứ tự chu kì bằng 
số electron.
số lớp electron.
số electron hóa trị.
số electron ở lớp ngoài cùng.
Câu 19 Nhóm nguyên tố là tập hợp các nguyên tố, mà nguyên tử của các nguyên tố này có cùng 
số electron.
số lớp electron.
số electron hóa trị.
số electron ở lớp ngoài cùng
Câu 20 Số thự tự của các nhóm A được xác định bằng 
số electron độc thân
số electron thuộc lớp ngoài cùng.
số electron của hai phân lớp là (n–1)d và ns.
có khi bằng số electron lớp ngoài cùng, có khi bằng số electron của hai phân lớp là 
(n–1)d và n
Câu 21 Số thự tự của các nhóm B thường được xác định bằng 
số electron độc thân.
số electron ghép đôi.
số electron thuộc lớp ngoài cùng.
số electron của hai phân lớp là (n–1)d và ns.
Câu 22 Nguyên tố ở chu kì 5, nhóm VIIA có cấu hình electron hóa trị là 
A. 4s24p5 	B. 4d45s2 	C. 5s25p5 	D. 7s27p3
Câu 23 Nguyên tố ở chu kì 4, nhóm VIB có cấu hình electron hóa trị là:
A. 4s24p4. 	B. 6s26p2.	C. 3d54s1.	D. 3d44s2.
CHỦ ĐỀ 2
Xác định tính chất hóa học của đơn chất của một nguyên tố khi biết vị trí của nó trong bảng hệ thống tuần hoàn .
A – LỜI DẶN : Xác định tính chất hóa học của đơn chất:
	- Các nguyên tố thuộc nhóm A(phân nhóm chính): Nhóm I, II, III là kim loại, nhóm V, VI, VII là phi kim, Với nhóm IV những nguyên tố ở phía trên là phi kim, những nguyên tố ở phía dưới chuyển dần thành kim loại.
	- Các nguyên tố thuộc nhóm B (phân nhóm phụ) hầu hết là kim loại.
B – BÀI TẬP MINH HỌA.
Dạng toán 1: Tìm tên nguyên tố (A) dựa vào phản ứng hóa học.
Phương pháp:	- Viết phương trình phản ứng.
	- Dựa vào phương trình tìm số mol của A.
	- Tìm tên A thông qua nguyên tử khối : M = m/n
Bài 1 : Cho 10 (g) moät kim loaïi A thuoäc nhoùm IIA taùc duïng heát vôùi HCl thì thu ñöôïc 5,6 (l) khí H2 (ñkc). Tìm teân kim loaïi ñoù.
	* Giải : 	A + 2HCl à ACl2 + H2 
Ta có : 
Suy ra: (u) . Nên A là Caxi (Ca).
Dạng toán : Tìm tên của 2 nguyên tố A và B trong cùng một phân nhóm chính năm ở 2 chu kì liên tiếp trong bảng tuần hoàn(M trung bình)
C – BÀI TẬP TỰ LUYỆN.
	* BÀI TẬP TỰ LUẬN:
Hoøa tan hoaøn toaøn 5,85 (g) moät kim loaïi B thuoäc nhoùm IA vaøo nöôùc thì thu ñöôïc 1,68 (l) khí (ñkc). Xaùc ñònh teân kim loaïi ñoù.
ÑS: K
Cho 3,33 (g) moät kim loaïi kieàm M taùc duïng hoaøn toaøn vôùi 100 ml nöôùc (d = 1 g/ml) thì thu ñöôïc 0,48 (g) khí H2 (ñkc). 
a) Tìm teân kim loaïi ñoù.
b) Tính noàng ñoä phaàn traêm cuûa dung dòch thu ñöôïc.
ÑS: a) Li ; b) 11,2%
Hoøa tan hoaøn toaøn 6,85 (g) moät kim loaïi kieàm thoå R baèng 200 (ml) dung dòch HCl 2 (M). Ñeå trung hoøa löôïng axit dö caàn 100 (ml) dung dòch NaOH 3 (M). Xaùc ñònh teân kim loaïi treân.
ÑS: Ba
Cho 0,72 (g) moät kim loaïi M thuoäc nhoùm IIA taùc duïng heát vôùi dung dòch HCl dö thì thu ñöôïc 672 (ml) khí H2 (ñkc). Xaùc ñònh teân kim loaïi ñoù.
ÑS: Mg
Cho 8,8 g một hỗn hợp 2 kim loại nằm ở 2 chù kì liên tiếp nhau va thuộc nhóm IIIA, tác dụng với HCl dư thì thi được 6,72l khí H2(đktc). Tìm nguyên tử khối và tên 2 KL đó.
Hòa tan 20,2g hỗn hợp hai kim loại nằm ở hai chu kì liên tiếp thuộc nhóm IA tác dụng với nước thu được 6,72 l khí (đktc) và dd A.
Xác định tên 2 KL.
Xác định số mol, khối lượng 2 KL.
Tính thể tích đ H2SO4 2M cần dùng để trung hòa ddA.
Hỗn hợp A gồm 2 chu kì liên tiếp ở nhóm IIA. Cho 2,64 g A tác dụng hết với dd H2SO4 loãng thu được 2,016 l khí(đktc). Xác định 2 KL.
Ñeå hoøa tan hoaøn toaøn 1,16 (g) moät hiñroxit kim loaïi R hoaù trò II caàn duøng 1,46 (g) HCl. 
a) Xaùc ñònh teân kim loaïi R, coâng thöùc hiñroxit.
b) Vieát caáu hình e cuûa R bieát R coù soá p baèng soá n.
ÑS: Mg
Khi cho 8 (g) oxit kim loaïi M phaân nhoùm chính nhoùm II taùc duïng hoaøn toaøn vôùi dung dòch HCl 20% thu ñöôïc 19 (g) muoái clorua. 
	a) Xaùc ñònh teân kim loaïi M.
	b) Tính khoái löôïng dung dòch HCl ñaõ duøng.
	ÑS: a) Mg ; b) 73 (g) 
Hòa tan hoàn toàn 6,645 g h2 muỗi clorua của 2 KL kiềm thuộc 2 chù kì kế tiếp nhau vào nước được dung dịch X. Cho toàn bộ X tác dụng hoàn toàn với dd AgNO3(dư), thu được 18,655g kết tủa. Tìm 2 KL trên.
X là KL thuộc nhóm IIA. Cho 1,7g hh gồm X và Zn tác dụng với HCl(dư) sinh ra 0,672l khí H2. Mặt khác khi co 1,9 g X tác dụng với H2SO4 l, dư thì thể tích H2 thoát ra chưa đến 1,12l(đktc). Tìm KL X.
	* BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM.
C©u 1. C¸c nguyªn tè thuéc d·y nµo sau ®©y ®­îc s¾p xÕp theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n? 
A. O, N, Be	 	B. Na, Mg, Al 
C. C, Si, Al	D. Br, I, Cl
C©u 2. C¸c nguyªn tè nhãm VI A cã ®Æc ®iÓm nµo chung vÒ cÊu h×nh electron nguyªn tö quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt cña nhãm?
A. Sè líp electron trong nguyªn tö b»ng nhau. 
B. Sè electron ë líp ngoµi cïng ®Òu b»ng 6.
C. Sè electron ë líp K ®Òu lµ 2. D. Nguyªn nh©n kh¸c.
C©u 3. Nguyªn tè ho¸ häc nµo sau ®©y cã tÝnh chÊt ho¸ häc t­¬ng tù Natri?
A. ¤xi 	B. Nit¬ C. Kali	 D. S¾t
C©u 4. Trong nhãm VII A, nguyªn tö cã b¸n kÝnh nhá nhÊt lµ: 
 A. Clo	 	B. Br«m 	C. Flo	D. Iot
C©u 5. D·y nguyªn tè nµo sau ®©y s¾p xÕp theo chiÒu t¨ng dÇn cña b¸n kÝnh nguyªn tö?
 A. C, N, Si, F.	 B. Na, Ca, Mg, Al. 
 C. F, Cl, Br, I.	 D. O, S, Te, Se
C©u 6. D·y nguyªn tè nµo sau ®©y s¾p xÕp theo chiÒu t¨ng dÇn ®é ©m ®iÖn cña nguyªn tö.
A. Na, Cl, Mg, C. 	C. Li, H, C, O, F. 
B. N, C, F, S.	D. S, Cl, F, P.
C©u 7. Cho c¸c d·y nguyªn tè sau, d·y nµo gåm c¸c nguyªn tè ho¸ häc cã tÝnh chÊt gièng nhau. 
A. C, K, Si, S. 	C. Na, P, Ca, Ba 
B. Na, Mg, P, F.	D. Ca, Mg, Ba, Sr
C©u 8. Trong b¶ng tuÇn hoµn tÝnh baz¬ cña c¸c hi®r«xit cña c¸c nguyªn tè nhãm IIA biÕn ®æi theo chiÒu nµo?
A. T¨ng dÇn	C. T¨ng råi l¹i gi¶m. 
B. Gi¶m dÇn	D. Kh«ng ®æi.
C©u 9. Trong b¶ng tuÇn hoµn tÝnh axit cña c¸c hi®r«xit cña c¸c nguyªn tè VII A biÕn ®æi theo chiÒu nµo?
A. Gi¶m dÇn	C. Kh«ng ®æi. 
B. T¨ng dÇn	D. Gi¶m råi sau ®ã t¨ng.
C©u 10.. Trong b¶ng tuÇn hoµn c¸c nguyªn tè (trõ Franxi) th×:
a) Nguyªn tè cã tÝnh kim lo¹i m¹nh nhÊt lµ: 
 A. Liti (Li)	C.S¾t (Fe)	B. Xesi (C) 	D. Hi®r« (H)
b) Nguyªn tè cã tÝnh phi kim m¹nh nhÊt lµ:
A.Flo (F)	C.Clo (Cl)	B.¤xi (O)	D.L­u huúnh (S)
C©u 11. Cho 2 nguyªn tè X vµ Y cïng nhãm thuéc 2 chu kú nhá liªn tiÕp nhau vµ cã tæng sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n lµ 18. Hai nguyªn tè X, Y lµ: 
A.Natri vµ Magª 	C.Natri vµ nh«m. 
B.Bo vµ Nh«m	D.Bo vµ Magiª
C©u 12. Hai nguyªn tè A vµ B ®øng kÕ tiÕp nhau trong cïng mét chu kú cña b¶ng tuÇn hoµn cã tæng sè ®¬n vÞ ®iÖn tÝch h¹t nh©n lµ 25. Hai nguyªn tè A vµ B lµ:
A. Na vµ Mg	B. Mg vµ Ca C. Mg vµ Al	 D. Na vµ K
CHỦ ĐỀ 3
Xác định công thức đơn chất, hợp chất của một nguyên tố và so sánh tính chất của chúng với các nguyên tố lân cận khi biết vị trí của nó trong bảng hệ thống tuần hoàn .
A – PHƯƠNG PHÁP
	* Dạng 1 : Xác định tên nguyên tố dựa vào công thức oxit cao nhất và hợp chất với hiđro.
MR : Nguyên tử khối của R; n: hóa trị cao nhất của R
%R: là tỉ lệ khối lượng của R.
%O: là tỉ lệ khối lượng của oxi.
%H: là tỉ lệ khối lượng của hiđro
	- Dựa vào tỉ lệ về khối lượng của các nguyên tố trong công thức, áp dụng qui tắc tam suất để tìm nguyên tử khối của nguyên tố cần tìm.
	 Trong đó
	- Ví dụ : Oxit cao nhaát cuûa nguyeân toá R coù coâng thöùc R2O5. Trong hôïp chaát khí vôùi hiñro, R chieám 82,35 % veà khoái löôïng. Tìm R.
Giải : nguyeân toá R coù coâng thöùc R2O5 vậy R thuộc nhóm VA. Công thức hợp chất với hiđro là RH3.
Ta có % về khối lượng của hiđro là : %H = 100 – 82,35 = 17,65%
Áp dụng qui tắc tam suất : (u)
Vậy công thức của R là: N (nitơ)
* Dạng 2 : So sánh tính chất của một nguyên tố với các nguyên tố lân cận.
	- Ví dụ : Hãy so sánh tính phi kim của photpho với các nguyên tố sau:
	+) Silic, lưu huỳnh.
	+) Nitơ, Asen.
	Giải:
	Nhóm VA
Tính
PK
Giảm
	 N
Tính PK tăng
	Chu kì 3: Si P S	
	 P
	 As
Như vậy :	+) Tính phi kim của Si < P < S
	+) Tính phi kim của N > P > As
	* BÀI TẬP TỰ LUẬN:
Dạng 1 :
Hôïp chaát khí vôùi hiñro cuûa nguyeân toá R laø RH4. Trong oxit cao nhaát cuûa R coù 53,3 % oxi veà khoái löôïng. Tìm R.
ÑS: Si
Hôïp chaát khí vôùi hiñro cuûa nguyeân toá R laø RH2. Trong oxit cao nhaát, tæ leä khoái löôïng giöõa R vaø oxi laø 2 : 3. Tìm R.
ÑS: S
Nguyeân toá R thuoäc phaân nhoùm chính nhoùm V. Tæ leä veà khoái löôïng giöõa hôïp chaát khí vôùi hiñro vaø oxit cao nhaát cuûa R laø 17 : 71. Xaùc ñònh teân R.
ÑS: P
Oxit cao nhaát cuûa 1 nguyeân toá öùng vôùi coâng thöùc R2O3. Hôïp chaát cuûa noù vôùi Hidro laø moät chaát vôùi thaønh phaàn khoâng ñoåi goàm R chieám 82,35% veà khoái löôïng. Tìm nguyeân toá R.
Oxit cao nhaát cuûa moät nguyeân toá öùng vôùi coâng thöùc RO3. Hôïp chaát cuûa noù vôùi hidro coù 5,88% veà khoái löôïng. Xaùc ñònh R.
X laø nguyeân toá thuoäc phaân nhoùm chính nhoùm VII. Oxit cao nhaát cuûa noù coù phaân töû khoái laø 183 ñvC.
	a) Xaùc ñònh teân X.
	b) Y laø kim loaïi hoùa trò III. Cho 10,08 (l) khí X (ñkc) taùc duïng Y thu ñöôïc 40,05 (g) muoái. Tìm teân Y.
	ÑS: a)Cl ; b) A	
Dạng 2:
Cho bieát caáu hình electron cuûa nguyeân toá Al: 1s22s22p63s23p1 vaø nguyeân toá S:1s22s22p63s23p4. Haõy suy ra vò trí, tính chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa Al, S trong heä thoáng tuaàn hoaøn.
Döïa vaøo vò trí cuûa Broâm (Z = 35) trong heä thoáng tuaàn hoaøn haõy neâu tính chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa noù:
- Laø kim loaïi hay phi kim.
- Hoaù trò cao nhaát.
- Vieát coâng thöùc cuûa oxit cao nhaát vaø hiñroxit. Chuùng coù tính axit hay bazô?
- So saùnh tính chaát hoaù hoïc cuûa Br vôùi Cl (Z = 17); I (Z = 53).
Döïa vaøo vò trí cuûa Magie (Z = 12) trong heä thoáng tuaàn hoaøn haõy neâu tính chaát hoaù hoïc cô baûn cuûa noù:
- Laø kim loaïi hay phi kim.
- Hoaù trò cao nhaát.
- Vieát coâng thöùc cuûa oxit vaø hiñroxit. Coù tính axit hay bazô?
 a) So saùnh tính phi kim cuûa Br; I; Cl.
 b) So saùnh tính axit cuûa H2CO3 vaø HNO3.
 c) So saùnh tính bazô cuûa NaOH; Be(OH)2 vaø Mg(OH)2.
	* BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM:
Caâu 1: Cho (), . Saép xeáp 4 nguyeân toá naøy theo thöù töï tröôùc sau trong baûng tuaàn hoaøn
a/ K,Ar, I,Te	b/Ar,K,I,Te	c/Ar,K,Te,I	d/K,I,Ar,Te
Caâu 2: Saép xeáp caùc nguyeân toá sau Li(Z=3), F(Z=9), O(Z=8) vaø K(Z=19) theo thöù töï ñoä aâm ñieän taêng daàn: a/ F<O<K<Li	 b/Li<K<O<F	 c/K<Li<O<F	 d/K<Li<F<O
Caâu 3: saép xeáp caùc nguyeân toá sau Li, K,O,F theo thöù töï baùn kính nguyeân töû taêng daàn
a/ F<O<Li<K	b/F<O<K<Li	
c/K<Li<O<F	d/Li<K<F<O
Caâu 71: saép xeáp caùc nguyeân toá sau Mg(Z=12), Ba( chu kì 6, nhoùm IIA), O,F theo baùn kính taêng daàn
a/ O<F<Mg<Ba	b/F<O<Mg<Ba	
c/Ba<Mg<O<F	d/ O<F<Ba<Mg
Caâu 4: Saép xeáp caùc bazô Al(OH)3, Mg(OH)2, Ba(OH)2 theo ñoä maïnh taêng daàn
a/ Al(OH)3<Mg(OH)2<Ba(OH)2	
b/ Al(OH)3<Ba(OH)2<Mg(OH)2
c/ Ba(OH)2< Mg(OH)2 < Al(OH)3	
d/ Mg(OH)2<Ba(OH)2< Al(OH)3
Caâu 5:so saùnh ñoä maïnh cuûa caùc axit H3PO4, H3AsO4, H2SO4 cho bieát P, As thuoäc nhoùm VA, S thuoäc nhoùm VIA, P,S thuoäc chu kì 3, As thuoäc chu kì 4. Saép caùc axit treân theo ñoä maïnh taêng daàn
a/ H3PO4<H3AsO4<H2SO4	b/ H3AsO4<H3PO4< H2SO4	
c/ H2SO4< H3AsO4<H3PO4	d/ H3PO4< H2SO4<H3AsO4
Caâu 6:Nguyeân toá Y thuoäc nhoùm VIIA, chu kì 2 coù ñoä aâm ñieän lôùn hay nhoû, laø kim loaïi hay phi kim
a/ ñoä aâm ñieän lôùn, phi kim	b/ ñoä aâm ñieän nhoû, phi kim	
c/ ñoä aâm ñieän lôùn, kim loaïi	d/ ñoä aâm ñieän nhoû, kim loaïi
Caâu 7: Moät nguyeân töû Y coù baùn kính R raát lôùn vaäy:
a/ ñoä aâm ñieän lôùn, phi kim	b/ ñoä aâm ñieän nhoû, phi kim
c/ ñoä aâm ñieän nhoû, kim loaïi	d/ ñoä aâm ñieän lôùn, kim loaïi
Caâu 8: saép caùc bazô Mg(OH)2, KOH, Be(OH)2 theo thöù töï ñoä maïnh taêng daàn
a/ Be(OH)2<Mg(OH)2<KOH	b/ Be(OH)2<KOH< Mg(OH)2
c/ Mg(OH)2<KOH< Be(OH)2	d/ KOH<Mg(OH)2< Be(OH)2
Caâu 9:Trong caùc bazô sau: RbOH, Ca(OH)2, Al(OH)3 choïn bazô maïnh nhaát vaø yeáu nhaát ( cho keát quaû theo thöù töï ):
a/ RbOH, Al(OH)3	b/ Ca(OH)2, Al(OH)3	c/ Ca(OH)2, RbOH	d/ Al(OH)3, RbOH
Caâu 10 : C¸c chÊt trong d·y nµo sau ®©y ®­îc xÕp theo thø tù tÝnh axit t¨ng dÇn ?
A. NaOH ; Al(OH)3 ; Mg(OH)2 ; H2SiO3
B. H2SiO3 ; Al(OH)3 ; H3PO4 ; H2SO4 
C. Al(OH)3 ; H2SiO3 ; H3PO4 ; H2SO4
D. H2SiO3 ; Al(OH)3 ; Mg(OH)2 ; H2SO4
Caâu 11 : Bèn nguyªn tè A, B, C, D cã sè hiÖu nguyªn tö lÇn l­ît lµ 9, 17, 35, 53. C¸c nguyªn tè trªn ®­îc s¾p xÕp theo chiÒu tÝnh phi kim t¨ng dÇn nh­ sau 
A. A, B, C, D	C. A, D, B, C 	
B. A, C, B, D	D. D, C, B, A
Caâu 12. D·y kim lo¹i xÕp theo chiÒu tÝnh kim lo¹i t¨ng dÇn :
A. Mg, Ca, Al, K, Rb	C. Al, Mg, Ca, K, Rb
B. Ca, Mg, Al, Rb, K	D. Al, Mg, Ca, Rb, K
Caâu 13. D·y kim lo¹i ®­îc s¾p xÕp theo chiÒu tÝnh kim lo¹i gi¶m dÇn
A. Ca ; Sr ; Mn ; Cr ; Fe ; Ag B. Fe ; Ca ; Mn ; Cr ; Sr ; Ag
C. Sr ; Ca ; Cr ; Mn ; Fe ; Ag D. Ca ; Mn ; Sr ; Cr ; Fe ; Ag
Caâu 14. D·y gåm c¸c phi kim ®­îc s¾p xÕp theo thø tù tÝnh phi kim gi¶m dÇn :
A. Cl, F, S, O	C. F, O, Cl, S	
B. F, Cl, O, S	D. F, Cl, S, O
Caâu 15. Nguyªn tè X cã tæng sè proton, n¬tron, electron lµ 18, vËy X thuéc :
A. chu k× II, nhãm IVA. B. chu k× II, nhãm IIA.
C. chu k× III, nhãm IVA. D. chu k× III, nhãm IIA.
Caâu 16. Hai nguyªn tö cña nguyªn tè A vµ B cã tæng sè h¹t lµ 112, tæng sè h¹t cña nguyªn tö nguyªn tè A nhiÒu h¬n so víi tæng sè h¹t cña nguyªn tö nguyªn tè B lµ 8 h¹t. A vµ B lÇn l­ît lµ
A. Ca ; Na	C. Ca ; Cl	B. Ca ; Ba	D. K ; Ca	
Caâu 17. Hîp chÊt khÝ víi hi®ro cña nguyªn tè M lµ MH3. C«ng thøc oxit cao nhÊt cña M lµ A. M2O	B. M2O3	C. M2O5	D. MO3
CHỦ ĐỀ 4
Ôn tập chương hệ thống tuân hoàn
A – PHƯƠNG PHÁP
	Sự dung các phương pháp trong các chủ đề 1, 2, 3.	
	* BÀI TẬP TỰ LUẬN:
Moät nguyeân toá R ôû nhoùm IIA. Trong hôïp chaát chaát vôùi oxy, R chieám 71,43% veà khoái löôïng.
 	a) Xaùc ñònh nguyeân töû khoái cuûa R.
 	b) Cho 16 (g) R treân taùc duïng hoaøn toaøn vôùi nöôùc thu ñöôïc hiñroxit. Tính khoái löôïng hiñroxit thu ñöôïc.
Nguyeân toá R coù oxit cao nhaát laø RO2, trong hôïp chaát vôùi hiñro thì R chieám 87,5% veà khoái löôïng.
 	a) Xaùc ñònh nguyeân töû khoái cuûa R.
 	b) Bieát nguyeân töû khoái = soá khoái vaø soá notron = soá proton. Vieát caáu hình electron, xaùc ñònh vò trí, tính chaát hoaù hoïc cô baûn R trong heä thoáng tuaàn hoaøn.
Moät nguyeân toá A ôû nhoùm IIIA. Trong oxit cao nhaát, Oxi chieám 47,06% veà khoái löôïng.
 	a) Xaùc ñònh nguyeân töû khoái cuûa A.
 b) Cho 15,3 gr oxit treân taùc duïng vöøa ñuû vôùi dung dòch HCl 25%. Tính khoái löôïng dung dòch HCl 25% caàn duøng.
Xaùc ñònh teân cuûa caùc nguyeân toá trong caùc tröôøng hôïp sau:
 	a) Cho 23,4 (g) kim loaïi kieàm M taùc duïng vôùi nöôùc thu ñöôïc 6,72 (l) khí H2 (ñkc).
 	b) Cho 4,48 (l) khí halogen X taùc duïng vôùi ñoàng thu ñöôïc 27 (g) muoái.
 	c) Cho 6,9 (g) kim loaïi kieàm M taùc duïng vôùi dung dòch H2SO4 ta thu ñöôïc 21,3 (g) muoái.
 	d) Cho 12,75 (g) oxit cuûa kim loaïi R hoaù trò III taùc duïng vöøa ñuû vôùi 20 (ml) dung dòch HCl 3,75 (M).
Cho 6,75 (g) moät kim loaïi R phaûn öùng vöøa ñuû vôùi 8,4 (l) khí clor (ñkc). Xaùc ñònh teân nguyeân toá R.
Hoaø tan hoaøn toaøn 42,55 (g) hoãn hôïp hai kim loaïi kieàm thoå ôû hai chu kyø keá tieáp nhau vaøo nöôùc thu ñöôïc 8,96 (l) khí (ñkc) vaø dung dòch A.
 	a) Xaùc ñònh hai kim loaïi A, B.
	b) Trung hoaø dung dòch A baèng 200 (ml) dung dòch HCl. Tính CM cuûa dung dòch HCl ñaõ duøng.	
	* BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM:
1. Nguyªn tè cã Z = 19 thuéc chu k× :
A. 3	B. 4	C. 2	D. 5
2.	Trong nh÷ng c©u d­íi ®©y, c©u nµo ®óng, c©u nµo sai ? 
a) Trong mét chu k×, b¸n kÝnh nguyªn tö t¨ng theo chiÒu t¨ng dÇn cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n.
b) Trong mét chu k×, b¸n kÝnh nguyªn tö gi¶m theo chiÒu t¨ng dÇn cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n.
c) Trong mét nhãm, b¸n kÝnh nguyªn tö t¨ng theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h¹t nh©n.
d) Trong mét nhãm, b¸n kÝnh nguyªn tö gi¶m theo chiÒu t¨ng cña ®iÖn tÝch h