Giáo án môn Hóa học 11 - Chuyên đề: Ancol - Phenol

CHUYÊN ĐỀ: ANCOL- PHENOL 
	(Nhóm Thừa Thiên Huế)
Nội dung chuyên đề: ANCOL - PHENOL
* Gồm 3 nội dung:
1. Định nghĩa, phân loại, cấu tạo phân tử, đồng phân, danh pháp, tính chất vật lý của ancol, phenol
2. Tính chất hóa học của Ancol, phenol
3. Phương pháp điều chế, ứng dụng của etanol, phenol
II. Tổ chức dạy học chuyên đề:	
1. Kiến thức, kĩ năng, thái độ, năng lực
+ Kiến thức 
+ Nêu được :
	- Định nghĩa, phân loại, đồng phân và danh pháp của ancol.
	- Định nghĩa, phân loại phenol, tính chất vật lí.
	- Tính chất vật lí và khái niệm liên kết hiđro; Phương pháp điều chế, ứng dụng của etanol và của metanol.
+ Hiểu được :
- Hiểu được liên kết hidro
- Tính chất hoá học : 
 - Đối với ancol: Phản ứng thế H của nhóm -OH (phản ứng chung của R - OH, phản ứng riêng của glixerol) ; Phản ứng thế nhóm -OH ancol ; Phản ứng tách nước tạo thành anken hoặc ete ; Phản ứng oxi hoá ancol bậc I, bậc II thành anđehit, xeton ; Phản ứng cháy. 
 - Đối với phenol: Phản ứng thế H ở nhóm OH (tính axit : tác dụng với natri, natri hiđroxit), phản ứng thế ở vòng thơm (tác dụng với nước brom), ảnh hưởng qua lại giữa các nhóm nguyên tử trong phân tử phenol.
 * Một số phương pháp điều chế hiện nay, ứng dụng của phenol.
 * Khái niệm về ảnh hưởng qua lại giữa các nguyên tử trong phân tử hợp chất hữu cơ.
 * HS giải thích được nguyên nhân dẫn đến các tính chất vật lí, hóa học của ancol, phenol.
+ Kĩ năng 
- Viết được công thức cấu tạo các loại đồng phân ancol cụ thể.
- Đọc được tên khi biết công thức cấu tạo của các ancol (phân tử có từ 1C - 5C). 
- Viết được phương trình hoá học minh hoạ tính chất hoá học của ancol, glixerol và phenol.
- Phân biệt dung dịch phenol với ancol cụ thể bằng phương pháp hoá học.
- Giải được bài tập : Phân biệt được ancol no đơn chức với glixerol bằng phương pháp hoá học, xác định công thức phân tử, công thức cấu tạo của ancol, tính khối lượng phenol tham gia và tạo thành trong phản ứng, một số bài tập có nội dung liên quan.
+ Trọng tâm:
- Đặc điểm cấu tạo và cách gọi tên ancol, phenol.
- Tính chất hoá học và phương pháp điều chế ancol, phenol.
+ Thái độ:
	- Giáo dục sự say mê, yêu thích bộ môn, tính khoa học chặt chẽ giữa cấu tạo và tính chất, đức tính cẩn thận, chính xác khi sử dụng hóa chất, thao tác thí nghiệm, hiểu được một số ứng dụng thực tiễn của etanol, phương pháp sản xuất.
+ Định hướng năng lực được hình thành:
- Năng lực tự học
- Năng lực giải quyết vấn đề thông qua môn hóa học
- Năng lực sáng tạo
- Năng lực giao tiếp
- Năng lực sử dụng ngôn ngữ hóa học
- Năng lực tính toán
- Năng lực thực hành thí nghiệm
2. Phương pháp:
- Phát hiện và giải quyết vấn đề (ND1)
- Thí nghiệm nghiên cứu (ND2)
- Dạy học theo góc (ND3)
3. Chuẩn bị của GV và học sinh:
+ Bảng phụ hình 9.5 SGK
+ GV: - Hóa chất để làm thí nghiệm Na, dd NaOH, phenol, glixerol, etanol, CuSO4
	 - Dụng cụ: 6 bộ thí nghiệm gồm: 
Mỗi nhóm gồm: 
- Ống nghiệm (9 cái)
- Kẹp gỗ: 3 cái
- Ống hút
- Giá để ống nghiệm
+ Học sinh: học bài cũ có liên quan như: ankan, benzen và ankylbenzen.
tìm hiểu về nhóm chức? tính chất đặc trưng của nhóm -OH
4. Mô tả các mức độ nhân thức và câu hỏi bài tập kiểm tra đánh giá
A. Bảng mô tả các mức độ nhân thức 
Nội dung
Loại CH/BT
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng
Vận dụng cao
Ancol Phenol
CH/BT định tính
Nêu được:
- Định nghĩa, phân loại, danh pháp của ancol.
- Phân biệt được ancol, phenol
- Đặc điểm cấu tạo phân tử của ancol, phenol.
- Tính chất vật lý, hóa học chung của ancol, phenol.
- Các phương pháp điều chế, ứng dụng của ancol, phenol.
- Giải thích được một số tính chất vật lý, hóa học của ancol, phenol.
- So sánh và giải thích được nhiệt độ sôi ancol với hidrocacbon, dx halogen có cùng số nguyên tử C hoặc cùng M tương đương.
- Viết được công thức cấu tạo các đồng phân của một số ancol, phenol.
- Phân biệt được ancol, phenol với các loại hợp chất hữu cơ khác bằng phương pháp hóa học.
-Viết và giải thích được một số pư hóa học của ancol không no (pư cộng H2, Br2..)
-Phản ứng thế vào vòng benzene của phenol.
-Giải thích được sự ảnh hưởng qua lại giữa các nguyên tử trong phân tử.
Suy luận được một số phản ứng đối với hợp chất vừa là ancol thơm vừa là phenol
CH/BT định lượng
- Xác định CTPT, CTCT của ancol, phenol .
- Tính toán các đại lượng m, hiệu suất
Xác định CTPT, CTCT của ancol, phenol .
-Tính toán các đại lượng m, hiệu suất
(ở mức độ cao hơn)
Các bài tập yêu cầu HS phải sử dụng kiến thức, kỹ năng tổng hợp để giải quyết 
BT thực hành/thí nghiệm
-Mô tả và nhận biết được các hiện tượng thí nghiệm.
Giải thích được các hiện tượng thí nghiệm
-Giải thích được một số hiện tượng liên quan đến thực tiễn
Phát hiện được một số hiện tượng trong thực tiễn và sử dụng kiến thức hóa học để giải thích.
B. Câu hỏi bài tập
1. Mức độ nhận biết
Câu 1: Có bao nhiêu chất chứa vòng benzen có cùng công thức phân tử C7H8O?
	A. 3	B. 5	C. 6	D. 4
Câu 2: Hiđrat hóa 2-metylbut-2-en (điều kiện nhiệt độ, xúc tác thích hợp) thu được sản phẩm chính là
	A. 2-metybutan-2-ol	B. 3-metybutan-2-ol	C. 3-metylbutan-1-ol	D. 2-metylbutan-3-ol
Câu 3: Phát biểu nào sau đây không đúng:
	A. Phenol có tính axit mạnh hơn etanol.
	B. Phenol trong nước cho môi trường axit, quì tìm hoá đỏ.
	C. Tính axit của phenol yếu hơn H2CO3.
	D. Phenol cũng có liên kết hiđro liên phân tử như ancol.
Câu 4: Cho các hợp chất sau:
	(1) HOCH2- CH2OH.
	(2) HOCH2- CHOH - CH2OH.
	(3) HOCH2- CH2- CH2OH.
	(4) HOCH2- CHOH - CH3 .
	(5) HOCH2- CH2- CHOH - CH2OH.
	(6) HOCH2 - CH2- CHOH - CH2- CH2OH.
Chất phản ứng với Cu(OH)2 tạo phức xanh là:
 A. (1), (2), (3), (4) . 	 B. (1), (2), (4), (5) .
 C. (1), (2), (4), (5), (6) . 	D. (1), (2), (4) .
Câu 5: Khi đốt cháy 1 ancol, mạch hở. Thu được số mol CO2 bằng số mol H2O. Ancol trên thuộc loại
	A. ancol no đơn chức	B. ancol đơn chức chưa no có 1 liên kết
	C. ancol no	D. ancol chưa no có 1 liên kết đôi.
Câu 6: Số đồng phân cấu tạo có công thức phân tử C8H10O, chứa vòng benzen, tác dụng được với Na, không tác dụng được với dung dịch NaOH là
	A. 3	B. 5	C. 6	D. 4
Câu 7: Ancol nào sau đây có số nguyên tử cacbon bằng số nhóm –OH?
	A. Propan–1,2–điol	B. Glixerol	C. Ancol benzylic	D. Ancol etylic
Câu 8: Cho dãy chuyển hóa sau:
 CaC2+ H2O X + H2, xtPd /PbCO3, to Y + H2O, xt HgSO4 Z.
Tên gọi của X và Z lần lượt là :
	A. axetilen và ancol etylic.	B. axetilen và etylen glicol.
	C. etan và etanal	D. etilen và ancol etylic.
2. Mức độ thông hiểu
Câu 1: Ancol X no, mạch hở, có không quá 3 nguyên tử cacbon trong phân tử. Biết X không tác dụng với Cu(OH)2 ở điều kiện thường. Số công thức cấu tạo bền phù hợp với X là 
A. 5	B. 3	C. 4	D. 2
Câu 2: Sản phẩm chính của phản ứng tách nước của 2-metyl pentan-3-ol là:
A. 4-metyl pent-2-en .	 B. 4-metyl pent-3-en .
C. 2-metyl pent-3-en .	 D. 2-metyl pent-2-en .
CH2OH
CH2OH
CH2-CH2OH
OH
OH
OH
C2H5
CH2OH
CH2OH
Câu 3: X là dẫn xuất chứa oxi của benzen có công thức C8H10O2. Biết X tác dụng được với NaOH và X còn tham gia phản ứng tách nước (H2SO4 đặc; 170oC). Công thức cấu tạo của X có thể là:
 A. 	 B.
 C.	 D.
C
D
B
A
C2H6
Cl2, ánh sáng
KOH, rượu
H2O (H+)
KMnO4(H2SO4 đặc)
Câu 4: Cho sơ đồ chuyển hoá sau:
Các chất A, B, C, D lần lượt là:
A. C2H5Cl; C2H5OH; C2H4(OH)2; CH3COOH.
B. C2H5Cl; C2H4 ; C2H5OH ; CH3OCH3.
C. C2H4Cl2 ; C2H4; C2H5OH ; C2H4(OH)2 .
D. C2H5Cl ; C2H4 ; C2H5OH ; CH3COOH.
Câu 5: Đốt cháy hoàn toàn 4,4 gam một ancol no đơn chức X cần 42 lít không khí (ở đktc). Công thức phân tử của X là:
 A. C4H8O . B.C6H14O . C. C5H12O . D. C7H16O .
Câu 6: Đun nhẹ etanol cho bốc hơi và đặt một dây Pt nung nóng đỏ trong hỗn hợp (hơi etanol + không khí). Khi phản ứng xảy ra, dây Pt tiếp tục nóng đỏ và ta thu được sản phẩm hữu cơ (X). (X) có thể là:
A. CH3CHO ; HCHO.	B. CH3COOH ; HCHO.	
C. (COOH)2.	D. CH3CHO ; CH3COOH.
C. Mức độ vận dụng
Câu 1: Axit Picric (2,4,6 trinitrophenol) được điều chế bằng cách cho phenol phản ứng với dung dịch axit HNO3 (xúc tác: H2SO4 đặc). Giả sử hiệu suất phản ứng là 100%. Khối lượng dung dịch HNO3 72,7% cần dùng để điều chế ra 57,25 gam axit Picric là
 A.65 gam . B. 15,75 gam . C. 47,25 gam . D. 36,75gam .
Câu 2: B. CH2 = CH - CH - CH3
OH
C. CH º C - CH2OH
A.CH2 = CH - CH2- OH 
D. CH2 = C = CH - CH2OH
Đốt cháy hoàn toàn một ancol không no đơn chức X thu được 6,72 lít CO2 (đktc) và 19,8g H2O. Mặt khác cho X phản ứng hết với Na thu được 1,125 lít H2(đktc). Công thức cấu tạo của X là:
Câu 3: Cho natri phản ứng hoàn toàn với 18,8g hỗn hợp hai ancol no đơn chức kế tiếp nhau trong dãy đồng đẳng sinh ra 5,6 lít khí hiđro (đktc). Công thức phân tử hai ancol là:
A. CH3OH, C2H5OH	B. C3H7OH, C4H9OH	
C. C2H5OH, C3H7OH	D. C4H9OH, C5H11OH
Câu 4: Hợp chất hữu cơ X chứa vòng benzen có công thức phân tử trùng với công thức đơn giản nhất. Trong X, tỉ lệ khối lượng các nguyên tố là mC : mH : mO = 21 : 2 : 8. Biết khi X phản ứng hoàn toàn với Na thì thu được số mol khí hiđrô bằng số mol của X đã phản ứng. X có bao nhiêu đồng phân (chứa vòng benzen) thỏa mãn các tính chất trên?
	A. 9.	B. 3.	C. 7.	D. 10.
Câu 5: Đốt cháy hoàn toàn một lượng ancol X tạo ra 0,4 mol CO2 và 0,5 mol H2O. X tác dụng với Cu(OH)2 tạo ra dung dịch màu xanh lam. Oxi hóa X bằng CuO tạo hợp chất hữu cơ đa chức Y. Nhận xét nào sau đây đúng với X?
X làm mất màu nước brom
Trong X có hai nhóm –OH liên kết với hai nguyên tử cacbon bậc hai.
Trong X có ba nhóm –CH3.
Hiđrat hóa but-2-en thu được X.
Câu 6: Cho hỗn hợp X gồm ancol metylic, etylen glicol và glixerol. Đốt cháy hoàn toàn m gam X thu được 6,72 lít khí CO2 (đktc). Cũng m gam X trên cho tác dụng với Na dư thu được tối đa V lít khí H2 (đktc). Giá trị của V là
	A. 3,36.	B. 11,20.	C. 5,60.	D. 6,72.
Câu 7: Đốt cháy hoàn toàn 20 ml hơi hợp chất hữu cơ X (chỉ gồm C, H, O) cần vừa đủ 110 ml khí O2 thu được 160 ml hỗn hợp Y gồm khí và hơi. Dẫn Y qua dung dịch H2SO4 đặc (dư), còn lại 80 ml khí Z. Biết các thể tích khí và hơi đo ở cùng điều kiện. Công thức phân tử của X là
	A. C4H8O2.	B. C4H10O.	C. C3H8O.	D. C4H8O.
Câu 8: Cho m gam hỗn hợp X gồm phenol và etanol phản ứng hoàn toàn với natri (dư), thu được 2,24 lít khí H2 (đktc). Mặt khác, để phản ứng hoàn toàn với m gam X cần 100 ml dung dịch NaOH 1M. Giá trị của m là: 
	A. 7,0.	B. 14,0.	C. 10,5.	D.21,0.
D. Mức độ vận dụng cao
Câu 1:Chia hỗn hợp gồm hai ancol đơn chức X và Y (phân tử khối của X nhỏ hơn của Y ) là đồng đẳng kế tiếp thành hai phần bằng nhau:
- Đốt cháy hoàn toàn phần 1 thu được 5,6 lít CO2 (đktc) và 6,3 gamH2O.
-Đun nóng phần 2 với H2SO4 đặc ở 140oC tạo thành 1,25 gam hỗn hợp ba ete.Hoá hơi hoàn toàn hỗn hợp ba ete trên, thu được thể tích hơi bằng thể tích của 0,42 gam N2 (trong cùng điều kiện nhiệt độ, áp suất).
 Hiệu suất phản ứng tạo ete của X, Y lần lượt là
A. 25% và 35%.	B. 20% và 40%.	C. 40% và 20%.	D. 30% và 30%.
Câu 2: Hỗn hợp hai ancol A, B là sản phẩm của phản ứng hợp nước hoàn toàn 2 anken đồng đẳng kế tiếp nhau. Cho hỗn hợp ancol này phản ứng hết với Na thu được 1,344 lit H2 (đktc). Mặt khác nếu đốt cháy hoàn toàn hỗn hợp ancol trên ta thu được 18,5 g CO2. Công thức phân tử của A, B là:
 A. C2H6O và C3H8O .	B. C3H6O và C4H8O .
 C. C3H8O và C4H10O .	D. C4H10O và C5H12O .
Câu 3: Khi cho hơi etanol đi qua hỗn hợp xúc tác ZnO và MgO ở 400 - 500oC được butadien - 1,3. Khối lượng butadien thu được từ 240 lít ancol 96% có khối lượng riêng 0,8g/ml, hiệu suất phản ứng đạt 90% là:
	A. 102 kg	B. 95 kg	 C. 96,5 kg	D. 97,3 kg
Câu 4: Ancol etylic được điều chế từ tinh bột bằng phương pháp lên men với hiệu suất toàn bộ quá trình là 90%, Hấp thụ toàn bộ lượng CO2, sinh ra khi lên men m gam tinh bột vào nước vôi trong , thu được 330 gam kết tủa và dung dịch X. Biết khối lượng X giảm đi so với khối lượng nước vôi trong ban đầu là 132 gam. Giá trị của m là:
	A. 405	B. 324	C. 486	D.297
Câu 5: Lên men a gam glucozơ với hiệu suất 90%, lượng CO2 sinh ra hấp thụ hết vào dung dịch nước vôi trong thu được 10 gam kết tủa và khối lượng dung dịch giảm 3,4 gam. Tính a.
A. 13,5 gam	B. 15,0 gam 
C. 20,0 gam	D. 30,0 gam
E. Bài tập liên hệ thực tế, thực hành thí nghiệm:
- Trắc nghiệm: 
Câu 1: Khi tách hỗn hợp dung dịch ancol - nước ta phải dùng phương pháp
A. chiết	B. Kết tinh	C. Gạn	D. chưng cất
Câu 2: Cho hình vẽ mô tả thí nghiệm điều chế khí Y từ dung dịch X:
Hình vẽ trên minh họa phản ứng nào sau đây?
	A. NH4Cl + NaOH NaCl + NH3 + H2O
	B. C2H5OH C2H4 + H2O
	C. NaCl(rắn) + H2SO4(đặc)NaHSO4 + HCl
	D. CH3COONa(rắn) + NaOH(rắn)Na2CO3 + CH4
Câu 4: Cho phenol vào nước, lắc nhẹ, rồi cho thêm dung dịch NaOH vào. Sau đó tiếp tục cho thêm lượng dư CO2 vào. Các hiện tượng ghi nhận được theo thứ tự lần lượt là:
A. Dung dịch trong suốt ® có khi thoát ra ® dung dịch vẩn đục.
B. Dung dịch trong suốt ® dung dịch vẩn đục ® dung dịch trong suốt.
C. Dung dịch vẩn đục ® dung dịch trong suốt ® dung dịch vẩn đục.
D. Dung dịch vẩn đục ® có khí thoát ra ® dung dịch trong suốt.
Câu 5: Để phân biệt: metanol, etylengicol và phenol, người ta dùng:
 A. Dung dịch Br2 dư và dung dịch Cu(OH)2 . 	 B. Dung dịch Cu(OH)2 .
 C. Dung dịch Cu(OH)2 và Na. 	 D. Dung dịch Br2 dư và Na.
Câu 6: Etanol được dùng làm nhiên liệu, biết rằng: C2H5OH + 3O2® 2CO2 + 3H2O + 1374 KJ. Nhiệt lượng toả ra khi đốt hoàn toàn 10 gam etanol tuyệt đối (D = 0,8g/ml) là
	A. 298,5 KJ.	B. 306,6 KJ.	C. 276,6 KJ.	D. 402,7 KJ.	
Câu 7: Tiến hành lên men giấm 460 ml ancol etylic 80 với hiệu suất bằng 30%. Biết khối lượng riêng của ancol etylic nguyên chất bằng 0,8 g/ml và của nước bằng 1g/ml. Nồng độ phần trăm của axit axetic trong dung dịch thu được là
	A. 2,47%.	B. 7,99%.	C. 2,51%.	D. 3,76%.
- Tự luận:
Câu 1: Cho bảng số liệu sau:
Chất
Khối lượng mol
Nhiệt độ sôi oC
CH3Cl (1)
50,5
12
C2H5OH (2)
46
78,3
CH3-CH2-CH2-CH3(3)
60
-0,5
Nguyên nhân vì sao chất (2) có nhiệt độ sôi cao nhất
Câu 2 Anetol lµ thµnh phÇn chÝnh cña tinh dÇu håi. Carvacrol t¸ch tõ tinh dÇu c©y håi d¹i. Eugenol lµ thµnh phÇn chÝnh cña tinh dÇu h­¬ng nhu.
 Anetol	Carvacrol 	 	 Eugenol
a) H·y tr×nh bµy c¸ch ph©n biÖt chóng b»ng ph­¬ng ph¸p ho¸ häc.
b) H·y ®Ò nghÞ ph­¬ng ph¸p thuËn lîi cho phÐp t¸ch eugenol tõ tinh dÇu h­¬ng nhu.
5. Thiết kế các tiến trình dạy học chuyên đề
Nội dung 1: Ancol, phenol: cấu tạo, đồng phân, danh pháp, tính chất vật lý:
Phiếu học tập số 1:
 - Hoạt động cá nhân: 
 1. Dựa vào giáo khoa để tìm hiểu thế nào là ancol thế nào là phenol ?
	2. Dựa vào một số hợp chất cho dưới đây, hãy đề xuất cách phân loại ancol dưới sự giúp đỡ của gv đến từng nhóm.
 CH3OH, CH3CH2CH2OH (1); CH2=CH CH2OH (2); CH3CH2OH (3)
(4) (5) (6)
 (7) (8) (9)
	- Hoạt động nhóm:
	+ Hãy chia sẻ trong nhóm về quá trình làm việc của em ở trên.
	+ GV yêu cầu HS báo cáo kết quả ở trên trước lớp (một nhóm báo cáo các nhóm còn lại nhận xét bổ sung hoàn thiên kiến thức dưới sự tư vấn của GV)
Phiếu học tập số 2:
	- Hoạt động cá nhân:
1. Tìm hiểu về danh pháp của ancol: Yêu cầu học sinh nhớ lại cách gọi tên của một số dẫn xuất halogen. Yêu cầu HS gọi tên các chất (1), (2), (3), (4), (5) trong phiếu học tập số 1.
 * GV hướng dẫn qui tắc đọc tên: tên thông thường và tên thay thế. 
2. Tìm hiểu về danh pháp của phenol: HS dựa vào giáo khoa để đọc tên các chất (5); (7); (8), (9).
3. Tìm hiểu đồng phân, gọi tên đồng phân:
 Yêu cầu HS viết các đông phân cấu tạo có thể có của C4H10O gọi tên chúng
GV hướng dẫn và kết luận: Ancol có 3 loại đồng phân 
Đồng phân mạch cacbon
Đồng phân nhóm chức
Đồng phân vị trí nhóm chức
Phiếu học tập số 3:
Hoạt động 3: Tính chất vật lý của ancol, phenol
Chiếu bảng: hoạt động nhóm
-Yêu cầu học sinh thảo luận nhóm để trả lời các câu hỏi dưới đây
Chất
Khối lượng mol
Nhiệt độ sôi oC
Độ tan (trong nước lạnh)
C2H5Cl (1)
64,5
12
không tan
C2H5OH (2)
46
78,3
vô hạn
CH3OH (3)
32
64,7
vô hạn
CH3CH2CH2OH (4)
60
97,2
vô hạn
* So sánh nhiệt độ sôi, độ tan của (1) và (2) (cùng số nguyên tử cacbon)
* So sánh nhiệt độ sôi, độ tan giữa các ancol (2) ;(3) ;(4)
- Giáo viên đàm thoại với học sinh để giải thích sự khác nhau đó? 
- GV hình thành kiến thức mới GV chỉ nên đưa ra liên kết H giữa ancol-ancol, chỉ ra bản chất của liên kết H, sau đó cho HS dự đoán liên kết giữa ancol và nước.
II. Nội dung 2: Tính chất hóa học của Ancol, phenol
 Hoạt động 1: (khởi động sử dụng KT công não) 	
 Chia lớp thành 4 nhóm, mỗi nhóm mỗi em lên viết công thức, tên gọi của một số ancol vào phần bản mỗi nhóm. với số lượng nhiều nhất có thể trong 5 phút. Học sinh trong mỗi nhóm thay nhau liên tục (mỗi học sinh viết tối đa 1 chất)
 Hoạt động 2: Nghiên cứu tính chất hóa học của ancol, phennol:
a. Nghiên cứu phản ứng thế H của nhóm OH.
 + Hoạt động nhóm Phiếu học tập số 3
 Chia lớp thành 6 nhóm: làm thí nghiệm theo hướng dẫn của phiếu học tập:
 - Cho etanol, phenol, glixerol lần lượt tác dụng với
 a) Natri.
 b) Dung dịch NaOH.
 c) Cu(OH)2 (được điều chế từ dung dịch CuSO4 với dung dịch NaOH).
Quan sát thí nghiệm, ghi nhận hiện tượng, nhận xét khả năng phản ứng và giải thích nguyên nhân của sự khác nhau đó ghi vào bảng kết quả
Thí nghiêm
Hiện tượng
PTPU
Ghi chú
etanol +Na
glixerol +Na
etanol +NaOH
phenol +NaOH
glixerol +NaOH
etanol +Cu(OH)2 
phenol +Cu(OH)2 
glixerol +Cu(OH)2 
Yêu cầu:
a. Học sinh tìm hiểu và giải thích sự giống nhau giữa các phản ứng: 
 C2H5OH + Na → ?
 + Na → ?
 + 
b. Học sinh tìm hiểu và giải thích sự khác nhau giữa các phản ứng: 
 C2H5OH +Cu(OH)2 → ?
 C6H5OH +Cu(OH)2 → ?
 + Cu(OH)2 → ?
 2) C2H5OH + NaOH → ?
 C6H5OH + NaOH → ?
 + NaOH → ?
+ Hoạt động cả lớp
- Gv yêu cầu các nhóm báo cáo kết quả từ đó kết luân về độ linh động của H trong etanol, glixerol, phenol. 
- GV cho các nhóm nhận xét lẫn nhau và chốt kiến thức về khả năng phản ứng thế H của nhóm - GV đến từng nhóm thảo luận, giúp đỡ học sinh tìm ra mối liên hệ giữa cấu tạo và tính chất
Hoạt động 4 : Chia lớp thành 4 nhóm hoạt động theo kĩ thuật mảnh ghép
Bước 1: Làm việc chung cả lớp:
* 4 nhóm chuyên sâu
Nhóm 1: Hs nghiên cứu phản ứng ancol, glixerol với axit, viết sản phẩm tạo thành theo phiều 4A
Phản ứng với axit
Hs nghiên cứu phản ứng ancol, glyxerol với axit, viết sản phẩm tạo thành, và cho biết vai trò của nhóm chức OH trong các phản ứng ?
 C2H5OH + HBr ?
 ?
2) Phản ứng với ancol tạo ete
C2H5OH+ C2H5OH ª ?
Nhóm 2 : Hs thực hiện phiếu học tập 4B
Nghiên cứu phản ứng tách nước, với điều kiện dùng H2SO4 đặc, 1700C từ các chất sau :
C2H5OH → ? 
CH3CH2CH2-OH → ?
CH3CH(OH)CH3 → ?
Nhận xét sự khác nhau của sản phẩm tạo thành. Rút ra qui tắc tách nước (qui tắc Zaixep)
Nhóm 3 : Hs thực hiện phiếu học tập 4C
Nghiên cứu phản ứng oxi hóa ancol no, đơn chức bởi CuO, t0C với các chất : etanol, butan-1-ol, butan - 2-ol 
Hoàn thành phương trình phản ứng, rút ra kết luận:
C2H5OH + CuO (t0C)→ ? 
CH3CH2CH2-OH + CuO (t0C) → ?
CH3CH(OH)CH3 + CuO (t0C) → ?
Nhóm 4 : Hs thực hiện phiếu học tập 4D
Nghiên cứu phản ứng phenol với dung dịch nước brom
Mỗi học sinh trong nhóm tiến hành thí nghiệm so sánh: 
 - C6H5OH với dung dịch Br2, và C6H6 với dung dịch Br2 giải thích nguyên nhân?
Kết hợp với thí nghiệm C6H5OH tác dụng với dung dịch NaOH ở phiếu học tập số 1
Hãy phân tích để thấy được sự ảnh hưởng qua lại giữa vòng benzen đối với nhóm OH và ngược lại
Bước 2: chia cả lớp thành 4 nhóm mảnh ghép
Mỗi thành viên nhóm chuyên sâu báo cáo các vấn đề đã làm ở bước 1 (đem sản phẩm của mình theo: phiếu học tập 4A, 4B, 4C, 4D và kết quả thí nghiêm để trình bày)
Cần giải thích nguyên nhân sự khác nhau, chỉ ra mối liên hệ giữa cấu tạo và tính chất.
III. Nội Dung 3: phương pháp điều chế và ứng dụng của ancol và phenol
(phần này dự kiến chưa hoàn thành)
Hoạt động 5: Nghiên cứu phương pháp điều chế và ứng dụng của ancol và phenol
Sử dụng phương pháp dạy học theo góc
- chia lớp thành 3 nhóm làm việc lớp theo 3 góc:
Góc 1: HS nghiên cứu các phương pháp điều chế ancol và phenol thông qua tài liệu, giáo khoa ghi vào giấy A4
Góc 2: HS nghiên cứu các phương pháp điều chế ancol và phenol thông qua máy tính có nối mạng internet - ghi vào giấy A4
Góc 3: HS nghiên cứu các phương pháp điều chế ancol và phenol thông qua các thí nghiệm ảo mà GV soạn sẳn trên powerpoint- ghi vào giấy A4
Sau 10 phút các nhóm thảo luận dưới sư hướng dẫn của GV
- GV chốt nội dung
6. Phần góp ý:
- Các thí nghiệm etanol +NaOH; glixerol +NaOH tuy không có hiện tượng so với thí nghiêm, phenol +NaOH nhưng chưa thể kết luận là c vì vậy chưa kết luận chúng không xảy ra
- Tiếp tục hoàn thiện tiến trình tiết 4
- Bổ sung thêm một số câu hỏi liên quan thực nghiệm, điều chế..*.