Giáo án môn Lịch sử 6 - Trường THCS Lê Đình Chinh

Bài 1: SƠ LƯỢC VỀ MÔN LỊCH SỬ

A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU

 1/ Kiến thức: h/s nắm được:

 - Học Lịch sử là học những sự kiện cụ thể, sát thực, có căn cứ khoa học.

 - Học LS là để hiểu rõ quá khứ, rút kinh nghiệm của quá khứ để sống với hiện tại và hướng tới tng lai tốt đẹp hơn. Để hiểu rõ những sự kiện LS, h/s cần có P2 học tập khoa học thích hợp.

 2/ Tư¬ tưởng: GDHS:

 - Trên cơ sở những kiến thức khoa học, bồi dưỡng quan niệm đúng đắn về bộ môn LS và phương pháp học tập, khắc phục quan niệm sai lầm, lệch lạc trước đây là: Học LS chỉ cần học thuộc lòng. Bằng nội dung cụ thể, gây hứng thú cho các em trong học tập, để h/s yêu thích môn LS.

 3/ Kĩ năng: Rèn luyện cho HS:

 - Giúp học sinh có khả năng trình bày và lý giải các sự kiện lịch sử khoa học, rõ ràng, chuẩn xác và xác định phương pháp học tập tốt, có thể trả lời được những câu hỏi cuối bài.

B. PHƯƠNG TIỆN DẠY - HỌC

 - G. án, SGK, SGV.

 - Tranh ảnh: sgk

C. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC

 I. Ổn định lớp

 II. Kiểm tra bài cũ

 III. Bài mới: 1/ G.Thiệu bài: Ở cấp tiểu học, các em đã học các tiết Lịch sử ở môn "Tự nhiên và Xã hội" thường nghe và sử dụng từ "Lịch sử" vậy "Lịch sử là gì?

 

doc 95 trang Người đăng minhkhang45 Lượt xem 891Lượt tải 0 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án môn Lịch sử 6 - Trường THCS Lê Đình Chinh", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
n đồ loại treo tường "Khởi nghĩa Hai Bà Trưng".
 - Tranh ảnh SGK.
C. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC
 I. Ổn định lớp
 II. Kiểm tra bài cũ: 
 1/ Đất nước và nhân nhân Âu Lạc dưới thời thuộc Hán có gì thay đổi ?
 2/ Trình bày diễn biến của cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng ?
 III. Bài mới: 1/ G.Thiệu bài: 
 2/ Nội Dung:
CÁC HOẠT ĐỘNG
NỘI DUNG
Hoạt động 1:
GV gọi 1 HS đọc mục 1 trang 50 SGK. 
? Sau khi đánh đuổi quân Đông Hán, Hai Bà Trưng đã làm gì để giữ vững độc lập dân tộc ?
? Việc Trưng Vương lên ngôi có ý nghĩa ntn ?
? Được tin cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng thắng lợi, vua Hán có thái độ ntn ? Vua Hán đã làm gì ?
GV giải thích thêm:
Sở dĩ vua Hán chưa ra lệnh cho quân sang đàn áp ngay cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng là bởi vì nhà Hán đang lo đối phó với phong trào khởi nghĩa nông dân Trung Quốc ở phía Tây và phía Bắc.
Hoạt động 2:
GV yêu cầu HS đọc mục 2 trang 50, 51 SGK.
? Năm 42, quân Đông Hán đã tấn công vào nước ta như thế nào?
GV dùng bản đồ để minh họa.
? Tại sao Mã Viện lại được chọn làm chỉ huy đạo quân xâm lược?
? Sau khi quân Mã Viện chiếm được Hợp Phố chúng đã tiến vào nước ta như thế nào?
GV sử dụng lược đồ để trình bày. 
? Khi biết địch gặp nhau ở Lãng Bạc HBT đã làm gì ? 
? Nghĩa quân của Hai Bà Trưng đã chiến đấu ntn ?
GV dùng lược đồ cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán để trình bày
? Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán của Hai Bà Trưng có K.quả ntn ?
GV giải thích thêm về sự hy sinh anh dũng của Hai Bà Trưng, sử sách còn ghi lại.
 “Cấm Khê đến lúc hiểm nghèo,
 Chị em thất thế phải liều với sông”
? Tại sao cuộc K/n Hai Bà Trưng bị T.bại ?
? Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán của Hai Bà Trưng có ý nghĩa ntn ? 
? Để tưởng nhớ công lao to lớn của Hai Bà Trưng, nhân dân ta đã làm gì ? (lập hơn 200 đền thờ ở khắp nơi trên toàn quốc).
GV cho h/s xem hình 45/sgk/52. 
1. Hai Bà Trưng đã làm gì sau khi giành lại được độc lập?
- Trưng Trắc được suy tôn làm vua (Trưng Vương) đóng đô ở Mê Linh.
- Phong chức tước cho những người có công.
- Lập lại chính quyền.
- Các Lạc tướng được quyền cai quản các huyện.
- Xá thuế 2 năm cho dân.
- Xoá bỏ chế độ lao dịch và binh pháp cũ.
2. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán (42- 43) đã diễn ra như thế nào?
- Năm 42, Mã Viện chỉ huy 2 vạn quân, tấn công ta ở Hợp Phố Nhân dân ta ở Hợp Phố đã anh dũng chống trả.
- Sau khi chiếm được Hợp Phố, Mã Viện đã chia quân thành 2 đạo thủy và bộ tiến vào nước ta, 2 cánh quân này gặp nhau ở Lãng Bạc.
- Hai Bà Trưng kéo quân đến Lãng Bạc để nghênh chiến rất quyết liệt.
-Thế giặc mạnh, ta phải lùi về giữ Cổ Loa và Mê Linh, rồi Cấm Khê nghĩa quân chiến đấu quyết liệt.
- Tháng 3 năm 43 (ngày 6 tháng 2 âm lịch) Hai Bà Trưng đã hy sinh ở Cấm Khê.
- K.quả: Cuộc K/n bị T.bại.
- N.nhân T.bại: L2 của ta còn non yếu.L2 của địch mạnh, nhiều mưu kế sảo quyệt.
- Ý nghĩa: Định hướng, mở đường cho cuộc đấu tranh giành độc lập của nd ta.
IV. Củng cố: 
 1/ Em hãy trình bày diễn biến của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Đông Hán ( trình bày bằng bản đồ).
 2/ Nhân dân ta lập hơn 200 đền thờ Hai Bà Trưng ở khắp toàn quốc, đã nói lên điều gì?(HS trả lời: Chứng tỏ lòng biết ơn, trân trọng công lao to lớn của Hai Bà Trưng, những người đã có công lớn giành lại độc lập dân tộc ). “Giặc đến nhà, đàn bà cũng đánh”.
V. Dặn dò: - Học bài + LBT.
 - Chuẩn bị bài 19.
 Tuần: 22 Ngày Soạn:24/01/10
 Tiết: 21 Ngày Dạy: 27/01/10
 Bài 19: TỪ SAU TRƯNG VƯƠNG ĐẾN TRƯỚC LÝ NAM ĐẾ
(GIỮA THẾ KỈ I-GIỮA THẾ KỈ VI)
 A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU
 l/ Kiến thức: h/s nắm được:
 - Từ sau thất bại của cuộc kháng chiến thời Trưng Vương, PK Trung Quốc đã thi hành nhiều biện pháp hiểm độc nhằm biến nước ta thành một bộ phận của Trung Quốc (sắp xếp bộ máy cai trị, tổ chức) bắt dân ta sống theo lối Hán, luật Hán, chính sách "đồng hóa" của chúng được thực hiện triệt để trên mọi phương diện.
 - Chính sách cai trị, bóc lột tàn bạo của các triều đại phong kiến Trung Quốc nhằm biến nước ta thành thuộc địa của Trung Quốc và xoá bỏ sự tồn tại của dân tộc ta.
 2/ Kĩ năng:
 - HS biết phân tích, đánh giá những thủ đoạn cai trị của phong kiến phương Bắc thời Bắc thuộc.
 - Biết tìm N.nhân vì sao nhân dân ta không ngừng đấu tranh chống ách áp bức của PK phương Bắc.
B. PHƯƠNG TIỆN DẠY - HỌC
 - G. án, SGK, SGV.
 - Bản đồ Âu Lạc thế kỉ I - thế kỉ VI.
 - Tranh ảnh SGK.
 C. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC
 I. Ổn định lớp
 II. Kiểm tra bài cũ: 
 1/ Trình bày bằng lược đồ diễn biến cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Hán của nd ta (42-43) 
 2/ Vì sao nhân dân ta đã lập hàng trăm đền thờ Hai Bà Trưng và các vị tướng ở khắp nơi trên đất nước ?
 III. Bài mới: 1/ G.Thiệu bài: 
 2/ Nội Dung:
CÁC HOẠT ĐỘNG
NỘI DUNG
Hoạt động 1:
? Thế kỉ I châu Giao gồm những vùng đất nào ?
GV dùng lược đồ Âu Lạc từ T.kỷ I -> T.kỷ III để trình bày cho HS rõ những vùng đất của châu Giao.
? Đầu thế kỉ III, tình hình chính trị của PK TQ gì thay đổi ? 
? Sau khi nhà Ngô thay nhà Hán, nhà Ngô đã làm gì với châu Giao ?
? Em hãy cho biết miền đất Âu Lạc trước đây bao gồm những quận nào của châu Giao ?
? Theo em, từ sau cuộc khởi nghĩa Hai Bà Trưng, nhà Hán có sự thay đổi gì trong chính sách cai trị?
? Em có nhận xét gì về sự thay đổi này? ( Nhà Hán thắt chặt hơn bộ máy cai trị đối với dân ta). 
? Chính quyền đô hộ thực hiện c/s bóc lột nd ta ntn ?
? Tại sao c/q` đô hộ đánh nặng thuế muối và sắt ? 
? Ngoài nạn thuế má nặng nề, nhân dân ta còn phải chịu ách bóc lột nào khác của phong kiến phương Bắc?
? Em có nhận xét gì về c/sách bóc lột của bọn đô hộ?
? Ngoài bọc lột thuế khoá và cống nạp, phong kiến Trung Quốc còn thực hiện những chính sách gì ?
? Những c/s của PK phương Bắc nhằm mục đích gì ?
Hoạt động 2:
GV yêu cầu HS đọc mục 2 /SGK/ 53+ 54 .
? Vì sao nhà Hán nắm độc quyền về sắt ? 
? Mặc dù bị hạn chế nhưng nghề rèn sắt ở Giao Châu vẫn phát triển. Tại sao ?
? Căn cứ vào đâu, em khẳng định rằng nghề sắt ở Giao Châu vẫn phát triển ?
? Ngoài nghề rèn sắt cư dân Âu lạc còn biết những nghề gì # ?
? Nông nghiệp nước ta T.kỷ I ntn ? 
? Ngoài nghề nông, người Giao Châu còn biết làm những nghề gì khác?
? Thương nghiệp trong thời kì này ra sao ? 
1. Chế độ cai trị của các triều đại PK phương Bắc đối với nước ta từ thế kỉ I đến thế kỉ VI
-Thế kỉ I Giao Châu gồm 9 quận (6 quận của Nam Việt cũ và 3 quận của Âu Lạc).
-Đến thế kỉ III, Nhà Ngô tách châu Giao thành: Quảng Châu (thuộc Trung Quốc) và Giao Châu (Âu Lạc cũ)
- Nhà Hán nắm quyền tới cấp huyện, Huyện lệnh là người Hán.
- Nhân dân ta phải nộp nhiều thứ thuế, lao dịch và cống nộp nặng nề. 
- Chúng đưa người Hán sang ở với người Việt, bắt dân ta học chữ Hán, tiếng Hán, theo phong tục của người Hán.
 => MĐ: - Xoá tên nước ta trên bản đồ TG, biến nước ta thành quận, huyện thuộc Trung Quốc.
 - “Đồng hóa dân ta” 
2. Tình hình kinh tế nước ta từ thế kỉ I đến thế kỉ VI có gì thay đổi?
a/ Thủ CN: - Nhà Hán nắm độc về sắt, nhưng nghề rèn sắt vẫn phát triển. 
 - Nghề gốm, dệt vải rất phát triển.
b/ N2 : - Biết cấy lúa 2 vụ/ năm, biết dùng trâu bò làm sức kéo, đắp đê phòng lụt, làm thuỷ lợi
 - Trồng nhiều cây ăn quả: cam. bởi, nhãn... với kĩ thuật cao, sáng tạo.
 - Chăn nuôi rất phong phú.
c/ Thương nghiệp: buôn bán trong và ngoài nước khá phát triển. => c/q` đô hộ nắm độc q` ngoại thương.
IV. Củng cố: 
 1/ Chế độ cai trị của các triều đại PK phương Bắc đối với nước ta từ thế kỉ I đến thế kỉ VI ntn ?
 2/ Tình hình kinh tế nước ta từ thế kỉ I đến thế kỉ VI có gì thay đổi ?
V. Dặn dò: - Học bài + LBT.
 - Chuẩn bị bài 19.
 Tuần: 23 Ngày Soạn: 31/01/10
 Tiết: 22 Ngày Dạy: 03/02/10
 Bài 20: TỪ SAU TRƯNG VƯƠNG ĐẾN TRƯỚC LÝ NAM ĐẾ
 (GIỮA THẾ KỈ I-GIỮA THẾ KỈ VI) ( TT)
 A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU
 1/ Kiến thức: h/s nắm được:
 - Cùng với sự phát triển kinh tế của Giao Châu từ thế kỉ I - thế kỉ VI (tuy chậm chạp), xã hội cũng có những chuyển biến sâu sắc.
 - Do chính sách áp bức, bóc lột của bọn đô hộ, đa số nông dân ngày càng nghèo đi, một số ít trở thành nông dân lệ thuộc và nô tì.
 - Bọn thống trị Hán cướp đất, bóc lột nd ta ,chúng giàu lên nhanh chóng và có thế lực -> Đ/cHán.
 - Một số hào trưởng người Việt giàu lên -> địa chủ Việt, nhưng vẫn bị coi là tầng lớp bị trị.
 - ND ta đấu tranh chống sự đồng hóa của phong kiến phương Bắc, tổ tiến ta vẫn kiên trì bảo vệ tiếng Việt, phong tục, tập quán và văn hóa Việt.
 - Những nét chính về cuộc khởi nghĩa Bà Triệu (248) (Nguyên nhân, diễn biến, ý nghĩa lịch sử).
 2/ Tư tưởng: 
 - Giáo dục lòng tự hào dân tộc, nhân dân ta trong hoàn cảnh rất khó khăn vẫn giữ được bản sắc văn hóa dân tộc, chống lại sự đồng hóa của kẻ thù.
 - Giáo dục HS lòng biết ơn đối với Bà Triệu đã dũng cảm chiến đấu giành lại độc lập dân tộc.
 3/ Kĩ năng: - Học sinh làm quen với phương pháp phân tích.
 - Làm quen với nhận thức lịch sử thông qua biểu đồ.
B. PHƯƠNG TIỆN DẠY - HỌC
 - G. án, SGK, SGV.
 - Bản đồ treo tường "Khởi nghĩa Bà Triệu". 
 - Sơ đồ phân hoá (SGK/55 được phóng to) 
 - Tranh ảnh SGK.
C. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC
 I. Ổn định lớp
 II. Kiểm tra bài cũ: 
 1/ Chế độ cai trị của các triều đại PK phương Bắc đối với nước ta từ thế kỉ I đến thế kỉ VI ntn ?
 2/ Tình hình kinh tế nước ta từ thế kỉ I đến thế kỉ VI có gì thay đổi ?
 III. Bài mới: 1/ G.Thiệu bài: 
 2/ Nội Dung:
CÁC HOẠT ĐỘNG
NỘI DUNG
Hoạt động 1:
GV yêu cầu HS đọc mục 1 /SGK/ 55+ 56 .
GV dùng sơ đồ phân hóa xã hội trang 55 SGK đã phóng
Thời Văn Lang - Âu Lạc
Thời kì bị đô hộ
Vua
Quan lại đô hộ
Quý tộc
Hào trưởng Việt
Đ/c Hán
Nông dân công xã
Nông dân công xã
Nông dân lệ thuộc
Nô tì
Nô tì
? Quan sát vào sơ đồ, em có nhận xét gì về sự chuyển biến xã hội ở nước ta?
? Chính quyền đô hộ phương Bắc đã thực hiện chính sách văn hóa thâm độc như thế nào để cai trị dân ta?
GV yêu cầu HS đọc phần chữ nhỏ SGK/55. 
? Theo em những c/s về VHGD của chính quyền đô hộ nhằm mục đích gì?
? Nhân dân ta có thái độ ntn trước những c/s ấy ?
Hoạt động 2:
GV gọi HS đọc mục 4 trang 56, 57 SGK 
? Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc khởi nghĩa Bà Triệu (248)?
GV: Em biết gì về Bà Triệu?
GV yêu cầu HS đọc phần chữ nhỏ SGK/55. 
? Qua câu nói này em hiểu Bà Triệu là người ntn ?.
HS Bà Triệu có ý chí đấu tranh rất kiên cường để giành độc lập dân tộc, không chịu làm nô lệ cho quân Ngô, bà nguyện hy sinh hạnh phúc cá nhân cho độc lập dân tộc.
? Cuộc khởi nghĩa Bà Triệu bùng nổ như thế nào?
? Khi ra trận trông Bà Triệu như thế nào?
? Em có nhận xét gì về cuộc khởi nghĩa Bà Triệu?
? Được tin Bà Triệu phất cờ K/n Vua Ngô có thái độ ntn ? và đã làm gì ?
? Cuộc K/n có K.quả ntn ?
? Tại sao cuộc K/n bị T.bại ?
? Cuộc K/n có Ý nghĩa ntn ?
? Bài ca dao này nói lên điều gì ?
? Để tưởng nhớ công ơn của Bà Triệu nd ta đã làm gì ?
3. Những chuyển biến về XH-VH nước ta ở các T.kỉ I-VI
- XH: phân hoá sâu sắc (Đ/chủ ngày một nhiều, nd lệ thuộc, nô tỳ ngày 1 tăng, nd công xã ngày một giảm).
- VHGD: mở một số trường dạy chữ Hán, đưa Nho giáo, Đạo giáo, Phật giáo vào nước ta. Bắt nd ta theo những luật lệ, phong tục của người Hán 
=> MĐ: muốn đồng hoá nd ta. Nhưng nhân dân ta vẫn giữ được phong tục, tập quán của mình.
4. Cuộc khởi nghĩa Bà Triệu (năm 248)
a) Nguyên nhân: ách thống trị tàn bạo của nhà Ngô. 
b) Diễn biến khởi nghĩa
- Năm 248 cuộc khởi nghĩa bùng nổ ở Phú Điền (Hậu Lộc, Thanh Hoá).
- Nghĩa quân đánh phá các thành ấp ở quận Cửu Chân, rồi từ đó đánh ra khắp Giao Châu.
- Nhà Ngô cử tướng Lục Dận đen 6000 quân sang đàn áp cuộc K/n.
c) Kết quả: cuộc K/n bị T.bại.
d) N.nhân T.bại: L2 của ta còn non yếu.L2 của địch mạnh, nhiều mưu kế sảo quyệt.
e) Ý nghĩa: tiêu biểu cho ý chí quyết tâm giành lại độc lập của dân tộc ta.
 IV. Củng cố: GV hướng dẫn HS trả lời những câu hỏi cuối bài:
 1. Những nét mới về văn hóa nước ta trong thế kỉ I - thế kỉ VI là gì?
 2. Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Bà Triệu ?
 V. Dặn dò: - Học bài + LBT.
 - Chuẩn bị bài 21.
 Tuần: 24 Ngày Soạn: 21/002/10
 Tiết: 23 Ngày Dạy: 24/02/10
 Bài 21: KHỞI NGHĨA LÝ BÍ.NƯỚC VẠN XUÂN (542-602)
A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU
 1. Kiến thức: H/s nắm được:
 - Chính sách cai trị của nhà lương & Hậu quả của nó.
 - N.nhân, D.biến, K.quả, Ý nghĩa, N.nhân T.lơi của cuộc K/n.
 - Lý Bí xưng Đế và lập nước Vạn Xuân có ý nghĩa to lớn đối với lịch sử dân tộc.
 2. Tư tưởng: GD:
 - Khởi nghĩa Lý Bí thắng lợi, nước Vạn Xuân ra đời chứng tỏ sức sống mãnh liệt của dân tộc ta.
 - Ý chí đấu tranh bảo vệ nền VH, giống nòi.
 3. Kĩ năng: - Học sinh biết nhận thức rõ nguyên nhân của sự kiện.
 - Biết đánh giá sự kiện lịch sử.
 - Tiếp tục rèn luyện cho các em kĩ năng cơ bản về đọc bản đồ lịch sử.
B. PHƯƠNG TIỆN DẠY - HỌC
 - G. án, SGK, SGV.
 - Bản đồ treo tường "Khởi nghĩa Lí Bí ". 
 - Bản đồ Âu Lạc thế kỉ I - thế kỉ VI. 
 - Tranh ảnh SGK.
C. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC
 I. Ổn định lớp
 II. Kiểm tra bài cũ: 
 1/ Những nét mới về văn hóa nước ta trong thế kỉ I - thế kỉ VI là gì?
 2/ Trình bày diễn biến cuộc khởi nghĩa Bà Triệu (248) ?
 III. Bài mới: 1/ G.Thiệu bài: 
 2/ Nội Dung:
CÁC HOẠT ĐỘNG
NỘI DUNG
Hoạt động 1:
GV yêu cầu HS đọc mục 1/ SGK/58. 
? Đầu thế kỉ VI, ách thống trị của nhà Lương đối với nước ta như thế nào?
? Tổ chức bộ máy nhà nước của nhà Lương ở nước ta có gì thay đổi ?
? Căn cứ vào đâukhẳng định nhà Lương K0 cho người Việt giữ chức vụ quan trọng ?
? Em có nhận xét gì về chính sách cai trị của nhà Lương đối với Giao Châu ?
Hoạt động 2:
GV gọi HS đọc mục 2/SGK/58,59. 
? Em biết gì về Lý Bí ?
? Nguyên nhân nào dẫn đến cuộc khởi nghĩa Lí Bí ?
? Khởi nghĩa Lý Bí bùng nổ như thế nào?
? Vì sao hào kiệt và nhân dân khắp nơi hưởng ứng khởi nghĩa Lý Bí ?
GV dùng lược đồ “K/n Lí Bí ” để tường thuật D.biến.
? Sau khi nghĩa quân chiếm gần hết các quận, huyện, quân Lương phản ứng như thế nào?
? Em có nhận xét gì về tinh thần chiến đấu của quân khởi nghĩa?
HS: Nghĩa quân kiên quyết, chủ động đánh giặc. 
? Kết quả của cuộc khởi nghĩa Lý Bí như thế nào?
? Tại sao cuộc K/n giành T.lơi nhanh chóng ?
? Sau khi giành T.lợi Lí Bí đã làm gì ?
? Lí Bí lên ngôi Hoàng đế khẳng định điều gì ?
? Tại sao Lí Bí lại đặt tên nước là “Van Xuân” ?
? Sau khi Lý Bí lên ngôi hoàng đế tổ chức nhà nước Vạn Xuân như thế nào?
GV: Đây là bộ máy nhà nước phong kiến đầu tiên trung ương tập quyền sơ khai.
1/ Nhà Lương siết chặt ách đô hộ như thế nào? 
- Hành chính:Chia nước ta thành 6 châu
- Về tổ chức: thi hành C/s phân biệt đối sử. K0 cho người Việt giữ chức vụ quan trọng.
- Tiến hành vơ vét & bóc lột rất tàn bạo, đặt ra hàng trăm thứ thuế. 
2. Khởi nghĩa Lý Bí. Nước Vạn Xuân thành lập. 
1)Khởi nghĩa Lý Bí:
a) N.nhân: Do C/s áp bức bóc lột tàn bạo của nhà Lương.
b)Diễn biến: 
- Mùa xuân năm 542, Lý Bí phất cờ K/n ở Thái Bình. Hào kiệt khắp nơi kéo về hưởng ứng. 
- Chưa đầy 3 tháng, nghĩa quân chiếm hầu hết các quận, huyện. Tiêu Tư bỏ chạy về nước.
Từ tháng 4/542 đến Đầu năm 543, nhà Lương 2 lần đem quân sang đàn áp cuộc K/n nhưng đều bị T.bại. 
c)Kết quả : cuộc K/n giành T.lơi.
d) N.nhân T.lợi : Sự lãnh đạo tài giỏi của Lí bí, Tinh thần đoàn kết, được nd ủng hộ.
2)Nước Vạn xuân độc lập :
- Năm 544 Lý Bí lên ngôi hoàng đế(Lý Nam Đế), đặt tên nước là Vạn Xuân, đóng đô ở vùng cửa sông Tô Lịch (Hà Nội).
- T.lập triều đình với 2 ban Văn -Võ, T/chức bộ máy C/q` từ TW -> Đ.phương.
- Ý nghĩa : Khẳng định nền độc lập tự chủ của nd ta.
 IV. Củng cố: GV yêu cầu HS trả lời câu hỏi:
 1/ Trình bày diễn biến khởi nghĩa Lý Bí (bằng bản đồ) ?
 2/ Lý Bí đã làm gì sau thắng lợi của cuộc khởi nghĩa ?
 3/ Tại sao Lý Bí đặt tên nước là Vạn Xuân ?
 V. Dặn dò: - Học bài + LBT.
 - Chuẩn bị bài 22.
 Tuần: 25 Ngày Soạn: 28/02/10
 Tiết: 24 Ngày Dạy: 03/03/10
Bài 22: KHỞI NGHĨA LÝ BÍ, NƯỚC VẠN XUÂN (542-602) (TT)
A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU
 1. Kiến thức: HS cần hiểu được:
 - Khi cuộc khởi nghĩa Lý Bí bùng nổ, các thế lực phong kiến Trung Quốc (nhà Lương, nhà Tùy) đã huy động lực lượng lớn sang xâm lược nước ta, hòng lập lại chế độ đô hộ.
 - Cuộc kháng chiến của nhân dân ta chống quân Lương trải qua 2 thời kì: Thời kì thứ nhất do Lý Bí lãnh đạo, thời kì thứ hai do Triệu Quang Phục lãnh đạo, đây là cuộc chiến đấu không cân sức, Lý Bí phải rút lui dần, trao quyền chỉ huy chiến đấu cho Triệu Quang Phục. Triệu Quang Phục đã xây dựng căn cứ Dạ Trạch, sử dụng lối đánh du kích, đánh đuổi quân xâm lược, giành chủ quyền cho đất nước.
 - Đến thời Hậu Lý Nam Đế (Lý Phật Tử), nhà Tùy huy động một lực lượng lớn sang xâm lược, cuộc kháng chiến của nhà Lý bị thất bại, nước Vạn Xuân lại rơi vào ách thống trị của bọn phong kiến phương Bắc.
 2/ Tư tưởng: GD cho HS ý chí kiên cường, bất khuất của dt ta trong đ.tranh chống ngoại xâm, bảo vệ tổ quốc.
 3/ Kĩ năng: Tiếp tục rèn luyện cho HS kĩ năng phân tích kĩ năng đọc bản đồ lịch sử.
B. PHƯƠNG TIỆN DẠY - HỌC
 - G. án, SGK, SGV.
 - Bản đồ treo tường "Khởi nghĩa Lí Bí ". 
 - Tranh ảnh SGK.
C. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC
 I. Ổn định lớp
 II. Kiểm tra bài cũ: 
 1/ Trình bày diễn biến khởi nghĩa Lý Bí ?
 2/ Tại sao Lý Bí đặt tên nước là Vạn Xuân?
 III. Bài mới: 1/ G.Thiệu bài: 
 2/ Nội Dung:
CÁC HOẠT ĐỘNG
NỘI DUNG
Hoạt động 1:
? Sau 2 lần đem quân sang đàn áp bị T.bại, Nhà Lương có thái độ ntn ? và đã hành đọng ra sao ?
? Quân Lương tiến quân xâm lược nước ta ntn ?
? Quân ta đã làm gì trước sự XL của quân Lương ?
? Trước thế giặc mạnh quân ta đã làm gì ?
? Tại Điển Triệt ntn ?
GV dùng lược đồ khởi nghĩa Lý Bí để tường thuật. 
? Theo em, sự thất bại của Lý Nam Đế có phải là sự sụp đổ của nhà nước Vạn Xuân không ? Tại sao?
Hoạt động 2:
GV gọi HS đọc mục 4 trang 61 SGK . 
? Em biết gì về Triệu Quang Phục?
? Theo em, vì sao Triệu Quang Phục lại chọn Dạ Trạch làm căn cứ kháng chiến ?
? Cách đánh của nghĩa quân ntn ? 
? Âm mưu của quân Lương đối với việc tiêu diệt lực lượng của Triệu Quang Phục như thế nào ?
? Khi biết tin nhà Lương có loạn nghĩa quân đã làm gì ?
? Em hãy nêu N.nhân thắng lợi của cuộc kháng chiến ?
Hoạt động 3:
GV gọi HS đọc mục 5 trang 62 SGK 
? Sau khi đánh bại quân Lương, Triệu Quang Phục đã làm gì?
? 20 năm sau Lý Phật Tử đã làm gì ? KQ ntn ?
GV: G.thiệu về tình hình TQ. 
? Sau khi lên làm vua, vua Tuỳ có hành động gì ?
? Theo em, vì sao nhà Tùy yêu cầu Lý Phật Tử sang chầu? Vì sao Lý Phật Tử không sang?
? Lý Phật Tử chuẩn bị kháng chiến như thế nào?
? Cuộc kháng chiến chống quân Tùy của Lý Phật Tử diễn ra ntn ? KQ ra sao ?
3. Chống quân Lương xâm lược.
- Tháng 5 năm 545, nhà Lương cử Dương Phiêu và Trần Bá Tiên chỉ huy một đạo quân lớn tiến vào nước ta theo 2 đường thủy, bộ .
- Lý Bí kéo quân đến vùng Lục Đầu Giang (Hải Dương) đế đánh địch. thế giặc mạnh ta phải lui về giữ thành ở cửa sông Tô Lịch, thành Gia Ninh, vùng núi Phú Thọ, hồ Điển Triệt sau đó phải chạy vào động Khuất Lão và Lý Nam Đế trao quyền cho Triệu quang Phục.
- Năm 548 Lý Nam Đế mất.
4. Triệu Quang Phục đánh bại quân Lương ntn ?
- Căn cứ: Dạ Trạch. 
- Cách đánh: du kích.
- D.biến: Năm 550, nhà Lương có loạn, lợi dụng thời cơ đó nghĩa quân phản công đánh tan quân Lương, chiếm được Long Biên.
- KQ: Cuộc kháng chiến kết thúc thắng lợi năm 550.
- N.nhân thắng lợi:
+ Sự chỉ huy tài tình, sáng xuốt của Triệu Quang Phục.
+ được nhân dân ủng hộ.
+ Biết tận dụng địa thế hiểm yếu. 
+ Nắn được thời cơ.
+ Quân Lương chán nản, luôn bị động trong chiến đấu.
5. Nước Vạn Xuân độc lập đã kết thúc như thế nào?
- Triệu Quang Phục lên ngôi vua (Triệu Việt Vương) và tổ chức lại chính quyền (550 -570) .
- Năm 571 Lý Phật Tử lên làm vua được hơn 30 năm (571-603).
- Năm 603, 10 vạn quân Tùy tấn công Vạn Xuân. Lý Phật Tử bị vây hãm ở Cổ Loa, rồi bị bắt giải về Trung Quốc.
- KQ: nước ta bị nhà Tuỳ đô hộ.
 IV/ Củng cố: HS trả lời câu hỏi :
 1/ Cuộc kháng chiến chống quân Lương xâm lược đã diễn ra như thế nào?
 2/ Triệu Quang Phục là ai? Vì sao ông đánh bại được quân Lương, giành lại độc lập cho đất nước?
 3/ Vì sao nd ta chiến đấu rất ngoan cường chống lại quân Lương, Tùy, nhưng cuộc k/c vẫn bị thất bại?
 4/ Vì sao nhân dân ta biết ơn Lý Nam Đế và Triệu Quang Phục?
 V/ Dặn dò: - Học bài và LBT trong SGK.
 - Đọc và chuẩn bị bài 24.
 Tuần: 25 Ngày Soạn: 07/03/10
 Tiết: 24 Ngày Dạy: 10/03/10
 Bài 23: NHỮNG CUỘC KHỞI NGHĨA LỚN
TRONG CÁC THẾ KỈ VII-IX
A. MỤC ĐÍCH YÊU CẦU
 1. Kiến thức: HS cần hiểu được:
 - Từ đầu thế kỉ VII (618) nước ta chịu sự thống trị của nhà Đường. Nhà Đường sắp đặt lại bộ máy cai trị, chia lại các khu vực hành chính, chúng siết chặt hơn bộ máy cai trị để đô hộ, thực hiện chính sách đồng hóa, tăng cường bóc lột và đàn áp các cuộc khởi nghĩa.
 - Trong suất 3 thế kỉ thống trị của nhà Đường, nhân đần ta đã nhiều lần nổi dậy, tiêu biểu nhất là cuộc khởi nghĩa của Mai Thúc Loan và Phùng Hưng.
 2.Tư tưởng
 - Bồi dưỡng cho HS tinh thần chiến đấu vì độc lập dân tộc.
 - Biết ơn tổ tiên đã kiên trì chiến đấu chống giặc ngoại xâm để giành lại độc lập dân tộc.
 3.Kĩ năng
 - Qua bài học, HS biết phân tích, đánh giá công lao của các nhân vật lịch sử...
 - Tiếp tục rèn luyện kĩ năng đọc và vẽ bản đồ lịch sử..
 B. PHƯƠNG TIỆN DẠY - HỌC
 - G. án, SGK, SGV.
 - Lược đồ: Nước ta thời thuộc Đường T.kỷ VII – IX.
 - Bản đồ treo tường "Khởi nghĩa Mai Thúc Loan", "Khởi nghĩa Phùng Hưng". 
 - Tranh ảnh SGK.
C. TIẾN TRÌNH DẠY - HỌC
 I. Ổn định lớp
 II. Kiểm tra bài cũ: 
 1/ Cuộc kháng chiến chống quân Lương xâm lược đã diễn ra như thế nào?
 2/ Vì sao Triệu Quang Phục đánh bại được quân Lương, giành lại độc lập cho dân tộc?
 III. Bài mới: 1/ G.Thiệu bài: 
 2/ Nội Dung:
CÁC HOẠT ĐỘNG
NỘI DUNG
Hoạt động 1:
GV gọi HS đọc mục 1 trang 62, 63 SGK
? Nhà Đường thống trị nước ta từ đầu thế kỉ VI chính sách cai trị của chúng có gì thay đổi?
GV dùng lược đồ nước ta dưới thời Đường đã phóng to để giới thiệu cho HS thấy. 
? Em có nhận xét gì về tình hình nước ta dưới ách thống trị của nhà Đường ?
? Việc sửa sang đường xá của nhà Đường nhằm mục đích gì ?
? Về KT, nhà Đường có những c/s gì khác trước?
? Ngoài các thứ thuế nặng nề như vậy, hàng năm nd ta còn phải làm gì cho chính quyền đô hộ ?
? Theo em, c/s bóc lột của nhà Đường có gì khác trước ?
Hoạt động 2:
GV yêu cấu HS đọc mục 2 trang 64 SGK 
? Em biết gì về Ma

Tài liệu đính kèm:

  • docGiao an ca nam_12293666.doc