Giáo án môn Lịch sử 7 - Bài 12: Đời sống kinh tế, văn hóa

Ngµy so¹n: 21/10/2012
Ngµy gi¶ng: 26/10/2012
Bµi 12 ®êi sèng kinh tÕ v¨n ho¸ ( tiÕp).
 TiÕt 21: sinh ho¹t x· héi vµ v¨n ho¸. 
I. Môc tiªu bµi häc: 
1. KiÕn thøc: Häc sinh n¾m ®­îc:
- Thêi Lý cã sù ph©n ho¸ m¹nh mÏ vÒ giai cÊp vµ tÇng líp trong x· héi.
- V¨n ho¸, gi¸o dôc ph¸t triÓn m¹nh, h×nh thµnh v¨n ho¸ Th¨ng Long.
2. KØ n¨ng: RÌn luyÖn kÜ n¨ng lËp b¶ng so s¸nh, vÏ biÓu ®å.
3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc lßng tù hµo d©n téc, truyÒn thèng v¨n hiÕn cña d©n téc, ý thøc x©y dùng nÒn v¨n ho¸ d©n téc.
II.§å dïng d¹y häc 
Gi¸o viªn: - SGK, SGV, , Tranh ¶nh c¸c thµnh tùu v¨n ho¸ thêi Lý ( S­­ tÇm).
Häc sinh: - SGK, s­u tÇm tranh, tµi liÖu liªn quan bµi häc.
III. Ho¹t ®éng d¹y – häc:
1. æn ®Þnh líp
2.KiÓm tra bµi cò:
3. Bµi míi: Gv giíi thiÖu bµi: Bªn c¹nh sù ph¸t triÓn vÒ kinh tÕ, æn ®Þnh vµ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt th× còng t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn x· héi vµ ®êi sèng tinh thÇn. V¨n ho¸ x· héi thêi Lý còng thu ®­îc nh÷ng thµnh tùu rùc rì.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc cÇn ®¹t
 Ho¹t ®éng c¸ nh©n, nhãm.
GV: XH thêi Lý chia lµm mÊy giai cÊp?
( Hai giai cÊp: thèng trÞ, bÞ trÞ.)
GV: Giai cÊp thèng tri gåm nh÷ng ai?
GV: §Þa chñ gåm nh÷ng ai? ( C«ng chóa, hoµng tö, quan lai ®­îc phong cÊp ruéng ®Êt trë thµnh ®Þa chñ)
GVL §êi sèng cña giai cÊp thèng trÞ ntn?
GV: Giai cÊp bÞ trÞ gåm nh÷ng ai? 
GV: §êi sèng cña tÇng líp bÞ trÞ ntn?
* HS th¶o luËn: VÏ s¬ ®å x· héi – tr×nh bµy ë b¶ng.
- Quan l¹i , Hoµng tö, c«ng chóa , n«ng d©n giµu-> ®­îc cÊp ruéng-> §Þa chñ.
- N«ng d©n (18tuæi trë lªn)-> nhËn ®Êt-> N«ng d©n th­êng.
- N«ng d©n kh«ng cã ruéng, nhËn ruéng dÞa chñ, nép t«-> t¸ ®iÒn.
 So víi thê §inh – TiÒn Lª sù ph©n biÖt giai cÊp ë thêi Lý ntn?
 Ho¹t ®éng c¸ nh©n, nhãm.
GV: V¨n MiÕu ®­îc x©y dùng n¨m nµo?
GV: Nhµ Lý quan t©m ®Õn GD thÓ hiÖn ë nh÷ng viÖc lµm nµo?
- GV giíi thiÖu vµi nÐt vÒ V¨n MiÕu: xd n¨m 1070, miÕu thê tæ ®¹o Nho( Khæng Tö ) vµ n¬i d¹y häc cho con vua, dµi 350m, ngang 75m....
GV: Em cã nhËn xÐt g× vÒ nÒn GD nhµ Lý?
( quan t©m ®Õn GD, h¹n chÕ: con vua, con quan míi ®­îc häc, thi cö ch­a quy cñ, thi theo nhu cÇu.)
§Æc biÖt c¸c vua Lý ®Òu sïng ®¹o PhËt.
GV: Nh÷ng dÉn chøng nµo chøng tá thêi Lý, ®¹o PhËt ®­îc coi träng? ( xd chïa th¸p, t« t­îng, ®óc chu«ng, dÞch kinh phËt, so¹n kinh phËt, sè l­îng nhµ s­ ph¸t triÓn).
 - HS ®äc phÇn in nghiªng Sgk.
 - GV cho HS quan s¸t H24,GVGV: H·y nªu mét vµi c¶m nhËn cña em khi quan s¸t hai c«ng tr×nh nµy?
 Sinh ®éng, ®Ñp, ch¹m træ tinh vi ® bøc t­îng to¸t lªn vÏ uy nghi t«n kÝnh
 Chïa Mét Cét: c¶ ng«i chïa x©y dùng trªn mét cét ®¸ lín dùng gi÷a hå, t­îng tr­ng cho mét b«ng sen në trªn mÆt n­íc. §­êng nÐt x©y dùng nghÖ thuËt tinh tÕ.
? Tõ nh÷ng biÓu hiÖn trªn h·y nªu vÞ trÝ ®¹o PhËt thêi Lý?
KÓ tªn c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ d©n gian vµ c¸c m«n thÓ thao mµ ND ­a thÝch?
GV:KiÕn tróc vµ ®iªu kh¾c thêi k× nµy ntn?
GV: KÓ tªn c¸c c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ?
( C¸c c«ng tr×nh kiÕn tróc cã quy m« lín, tr×nh ®é ®iªu kh¾c ngµy cµng tinh vi, tinh tÕ.)
HS quan s¸t H26: H×nh rång thêi Lý.
GV: NhËn xÐt ( m×nh tr¬n, toµn th©n uèn khóc uyÓn chuyÓn® H×nh rång thêi Lý ®­îc coi lµ h×nh t­îng nghÖ thuËt ®éc ®¸o.)
GV: C¸c t¸c phÈm nghÖ thuËt cña ND ta thêi Lý ®· ®¸nh dÊu sù ra ®êi nÒn v¨n ho¸ riªng cña d©n téc, h×nh thµnh nÒn v¨n ho¸ d©n téc- v¨n ho¸ Th¨ng Long.
Nh÷ng thay ®æi vÒ mÆt
x· h«i.
XH cã 2 giai cÊp:
- Thèng trÞ: vua quan, ®Þa chñ® Sèng ®Çy ®ñ, sung tóc.
- BÞ trÞ : n«ng d©n, thî thñ c«ng, th­¬ng nh©n, n« t×. 
+N«ng d©n nhËn ruéng cµy cÊy nép thuÕ.
+TTC, TN sèng r¶i r¸c lµm ra s¶n phÈm trao ®æi, bu«n b¸n® nép thuÕ vµ lµm nghÜa vô ®èi víi nhµ vua.
+ N« t×: phôc vô trong cung ®iÖn nhµ quan.
® Sù ph©n biÖt giai cÊp s©u s¾c h¬n. §Þa chñ ngµy cµng ®«ng, ND t¸ ®iÒn bÞ bãc lét nhiÒu h¬n.
=> Quan hÖ x· héi s©u s¾c.
2, Gi¸o dôc vµ v¨n ho¸.
a, Gi¸o dôc:
- 1070: x©y dùng V¨n MiÕu.
- 1075: më khoa thi ®Çu tiªn.
- 1076: thµnh lËp Quèc Tö Gi¸m® tr­êng §H ®Çu tiªn ë ViÖt Nam.
- Nhµ Lý rÊt quan t©m ®Õn gi¸o dôc. V¨n häc ch÷ H¸n b­íc ®Çu ph¸t triÓn.
- X©y dùng nhiÒu ®Òn chïa , t­îng phËt.
-> §¹o phËt ®­îc coi träng vµ ph¸t triÓn.
b, V¨n hãa:
- V¨n ho¸ d©n gian ®a d¹ng, phæ biÕn th­êng xuyªn-> t¹o sù b×nh ®¼ng trong x· héi.
- kiÕn tróc, ®iªu kh¾c ph¸t triÓn. (Tiªu biÓu lµ h×nh Rång thêi Lý). 
® NÒn v¨n ho¸ mang tÝnh d©n téc - V¨n ho¸ Th¨ng Long. 
4. LuyÖn tËp, cñng cè: Bµi tËp: BiÓu hiÖn nµo d­íi ®©y chøng tá x· héi thêi Lý thay ®æi
A.§Þa chñ ngµy cµng t¨ng. B. N«ng d©n t¸ ®iÒn bÞ bãc lét ngµy cµng nhiÒu.
C.Sù ph©n biÖt g/c s©u s¾c h¬n. D.§êi sèng c¸c tÇng líp bÞ trÞ sung s­íng, ®Çy ®ñ.
H·y kÓ tªn nh÷ng lÔ héi ngµy nay mµ em biÕt? Ý nghÜa cña nh÷ng ngµy lÔ héi ®ã? So víi thêi Lý , lÔ héi ngµy nay cã g× kh¸c?
5. H­íng dÉn häc tËp ë nnhµ: Tr¶ lêi c©u hái Sgk. Lµm bµi tËp ë SBT. ChuÈn bÞ bµi 13