Giáo án môn Lịch sử 7 - Chủ đề 7. Đại Việt ở các thế kỉ XVI - XVIII

nghĩa tiêu biểu.
- Khởi nghĩa Trần Tuân (1511) - Hưng Hóa và Sơn Tây. 
- Lê Hy,Trịnh Hưng (1512) - Nghệ An và Thanh Hóa. 
- Khởi nghĩa Phùng Chương (1515) ở Tam Đảo. 
- Khởi nghĩa Trần Cảo (1516) - Đông Triều (Quảng Ninh).
c. Kết quả - ý nghĩa. 
- Kết quả: Thất bại. 
- Ý nghĩa: Góp phần làm cho triều đình nhà Lê mau chóng sụp đổ.
IV. Tổng kết và hướng dẫn học tập: (3p)
 a.Tổng kết - Kể tên một số cuộc khởi nghĩa nông dân đầu thế kỷ XVI? Nguyên nhân, kết quả, ý nghĩa của các cuộc khởi nghĩa? 
b. Hướng dẫn học tập: Học bài - soạn bài 23 phần II. 
- Phong trào khởi nghĩa nông dân thế kỷ XVI là bước mở đầu cho sự chia cắt kéo dài chiến tranh 
liên miên, mà nguyên nhân chính là sự xung đột giữa các tập đoàn phong kiến thống trị. 
Tiết 47 II. CÁC CUỘC CHIẾN TRANH NAM BẮC TRIỀU VÀ TRỊNH - NGUYỄN
1.Ổn định lớp: (1p)
2. Kiểm tra (3p) - Kể tên một số cuộc khởi nghĩa nông dân đầu thế kỷ XVI? Nguyên nhân, kết quả, ý nghĩa của các cuộc khởi nghĩa? 
3.Tiến hành bài học
Giới thiệu: (1p) Thế kỷ XV, nhà Lê sơ đạt được nhiều thành tựu nổi bật về mọi mặt-> được coi là thời kỳ thịnh trị của nhà nước phong kiến tập quyền nhưng từ thế kỷ XVI trở đi, nhà Lê dần dần suy yếu. 
Hoạt đông 1(20p): cá nhân 
Phương pháp giảng dạy: Tường thuật, đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
Hoạt đông của GV
Hoạt đông của HS
Nội dung
- Cho biết sự hình thành Nam Bắc Triều? 
- Sử dụng lược đồ chỉ vị trí Nam Bắc triều?
- Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh Nam Bắc triều?
- Chiến tranh gây hậu quả gì? 
- Nhận xét về cuộc chiến tranh?
- Kết quả? 
HS đọc phần 1 SGK
HS trình bày, nhận xét
1 /. Chiến tranh Nam - Bắc triều
- 1527 Mạc Đăng Dung lập ra nhà Mạc - Bắc triều.
- 1533 Nguyễn Kim vào thanh hóa lấy một người dòng dõi nhà Lê lên làm vua -> Nam triều.
-Chiến tranh Nam-Bắc triều diễn ra hơn 50 năm.Năm 1592 Nam triều chiếm được Thăng Long chiến tranh chấm dứt.
Hậu quả: Gây tổn thất lớn về người và của.
Hoạt động 2(16p). nhóm
Phương pháp giảng dạy: Tường thuật, đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
- Sau chiến tranh Nam Bắc triều tình hình nước ta có gì thay đổi? 
-Sự hình thành đàng Trong như thế nào?
- Cuộc chiến tranh Trịnh Nguyễn đã dẫn tới hậu quả như thế nào? 
- Tính chất của cuộc chiến tranh này? 
( Phi nghĩa giành giật quyền lợi và địa vị trong phe phái phong kiến, phân chia đất nước.) 
- Nhận xét về tình hình chính trị, xã hội.
HS trình bày, nhận xét
HS trình bày SGK
HS thảo luận, nhận xét
2/. Chiến tranh Trịnh - Nguyễn và sự chia cắt Đàng trong - Đàng ngoài. 
-Năm 1545 Nguyễn Kim chết con rể là Trịnh Kiểm lên nắm binh quyền.
-Nguễn Hoàng được cử vào trấn thủ Thuận Hoá,Quảng Nam.
-Đầu thế kỉ XVII chiến tranh giữa 2 thế lực bùng nổ hơn 50 năm,7 lần không phân thắng bại,phải lấy sông Giang làm ranh giới phân chia đất nước.
-Hậu quả: chia cắt đất nước gây đau thương tổn hại cho dân tộc.
IV. Tổng kết và hướng dẫn học tập: (3p)
 a.Tổng kết -Hậu quả chiến tranh Nam Bắc triều, Trịnh- Nguyễn .Nhận xét về tình hình chính trị nước ta thế kỷ XVI - XVIII? 
b. Hướng dẫn học tập: Học bài phần B- kinh tế, văn hóa nước ta thế kỷ XVI - XVIII
 B. KINH TẾ, VĂN HÓA THẾ KỶ XVI – XVIII 
 Tiết:48 I. KINH TẾ
1.Ổn định lớp: (1p)
2. Kiểm tra (3p) Hậu quả chiến tranh Nam Bắc triều, Trịnh- Nguyễn .Nhận xét về tình hình chính trị nước ta thế kỷ XVI - XVIII? 
3.Tiến hành bài học
Giới thiệu: (1p)
 Chiến tranh liên miên giữa 2 thế lực phong kiến Trịnh - Nguyễn gây biết bao tổn hại, đau thương cho dân tộc, đặc biệt là sự chia cắt kéo dài gây ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển chung của đất nước. Vậy tình hình kinh tế, văn hóa nước ta thời kỳ này có những đặc điểm gì nổi bật. 
Hoạt động 1(20p): Nhóm, cá nhân
Phương pháp giảng dạy: Tường thuật, đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
Hoạt đông của GV
Hoạt đông của HS
Nội dung
- Hãy so sánh kinh tế, sản xuất nông nghiệp giữa Đàng trong - Đàng ngoài? 
--Sản xuất nông nghiệp như thế nào?
- Ở đàng ngoài chúa Trịnh có quan tâm đến phát triển nông nghiệp không? 
-Ruộng đất công bị cường hào đem cầm bán ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống nhân dân như thế nào?
=>Theo em nông nghiệp và đời sống nông dân ở đàng ngoài như thế nào?
- Chúa Nguyễn có quan tâm đến sản xuất không? Nhằm mục đích gì? 
-Chúa Nguyễn có biện pháp gì để khuyến khích khai hoang?Kết quả của chính sách đó? 
- Chúa Nguyễn đã làm gì để mở rộng đất đai, xây dựng cát cứ? 
- Phủ Gia Định gồm mấy dinh, thuộc những tỉnh nào bây giờ? 
- GV treo bản đồ 
- Những biện pháp của chúa Nguyễn có tác dụng gì? 
- Sự phát triển của sản xuất có ảnh hưởng như thế nào đến tình hình xã hội? 
=>Nhận xét kinh tế nông nghiệp Đàng trong như thế nào?
GV:Phân tích sự khác nhau còn là do các nguyên nhân:
ĐN:+Xung đột giữa các tập đoàn phong kiến.
+Ruộng đất công bị cường đem cầm bán..
+Chế độ binh dịch nặng nề,nạn tham ô hoành hành,quan lại hà khắc,bạo ngược,đua nhau ăn chơi xa xỉ..
ĐT:
+Đất đai màu mỡ,hạn hán lụt bão ít,đất rộng người thưa nông dân đã cấy được hành trăm loại lua tẻ,hàng chục loại lua nếp.
HS thảo luận (4 phút)
HS trình bày, nhận xét
HS: Ở Thuận Hoá triệu tập dân lưu vong, tha tô thuế,binh dịch 3 năm, khuyến khích họ trở về quê cũ làm ăn. 
-KQ:Năm 1776 số dân đinh tăng 126.857 suất,số ruộng tăng 265.507 mẫu.
HS xác định.bản đồ
1/. Nông nghiệp. 
* Đàng ngoài: 
-Sản xuất nông nghiệp bị tàn phá nghiêm trọng.
-Chính quyền Lê-Trịnh ít quan tâm đến thuỷ lợi và tổ chức khai hoang.
- Ruộng đất công bị cường hào đem cầm bán. 
-Ruộng đất bỏ hoang, mất mùa đói kém xảy ra dồn dập, nông dân bỏ làng đi nơi khác. 
=> Kinh tế nông nghiệp giảm sút,đời sống Nông dân đói khổ.
* Đàng trong: 
- Chúa Nguyễn ra sức khai thác vùng Thuận- Quảng đế củng cố cát cứ. 
-Tổ chức di dân khai hoang,cấp nông cụ,lương ăn,lập thành làng ấp.
- Năm1698 đặt phủ Gia Định mở rộng xuống vùng đất Mỹ Tho, Hà Tiên, lập thôn xóm mới ở đồng bằng Sông Cửu Long. 
=> Nông nghiệp phát triển,đời sống nông dân ổn định.
Hoạt động 1(16p): Nhóm, cá nhân
Phương pháp giảng dạy: Tường thuật, đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
- Thế kỉ XVII nước ta có thêm những ngành thủ công nào?
-Thời gian này có những làng thủ công nào nổi tiếng?
GV:+Đọc câu ca dao và cho HS quan sát H 51 nhận xét:Hai hình gốm rất đẹp:men trắng ngà,hình khối và đường nét hài hoà cân đối.Đây là một trong những sản phẩm được người nước ngoài rất ưa thích.
+Cùng với Gốm mặt hàng đường nước ta rất tốt và bán chạy.
- Ở địa phương em có nghề thủ công nào tiêu biểu? 
- Hoạt động thương nghiệp phát triển như thế nào? 
-Chợ xuất hiện nhiều chứng tỏ gì?
+Em có nhận xét gì về các phố phường?
+ Tại sao Hội An trở thành cảng lớn nhất ở Đàng Trong? 
GV:Nhận xét H52:Phố xá đông đúc,tấp nập,nhộn nhịp,thuyền bè qua lại đông đúc,thuận lợi và rất gần bờ.
-Tình hình ngoại thương như thế nào?
+Chúa Trịnh và chúa Nguyễn có thái độ như thế nào trong việc HS trình bày, nhận xét
buôn bán với nước ngoài. 
+Vì sao giai đoạn sau chúa Nguyễn - Trịnh chủ trương hạn chế ngoại thương?
HS trình bày, nhận xét
HS trình bày, nhận xét
-HS:đọc phần chữ in nhỏ SGK Trang 111.
=>đẹp,rộng,lát gạch. Xếp theo ngành hàng.
=>đây là trung tâm buôn bán,trao đổi hàng hoá,gần biển thuận lợi cho các thuyền buôn nước ngoài ra vào.
HS trình bày, nhận xét
HS trình bày, nhận xét
2/. Sự phát triển của nghề thủ công và buôn bán. 
* Thủ công nghiệp :
- Xuất hiện thêm nhiều làng thủ công:Dệt vải lụa,gốm,rèn sắt..
-Nhiều làng thủ công nổi tiếng như Gốm Thổ Hà(Bắc Giang),Bát Tràng(Hà Nội)Các làng làm đường mía ở Quảng Nam.
* Thương nghiệp: 
-Xuất hiện nhiều chợ, phố xá, các đô thị. Ở Đàng Ngoài có Thăng Long,Phố Hiến,ở Đàng Trong có Thanh Hà,Hội An,Gia Định..
-Trong thế kỉ XVII ngoại thương phát triển,nửa sau thế kỉ XVIII thì hạn chế.
IV. Tổng kết và hướng dẫn học tập: (3p)
 a.Tổng kết
-Tình hình kinh tế đàng ngoài ở thế kỷ XVII - XVIII phát triển như thế nào? Vì sao đến nửa đầu thế kỷ XVIII kinh tế nông nghiệp đàng trong còn có điều kiện phát triển. 
b. Hướng dẫn học tập: (1p)
- Học bài cũ, soạn bài phần II. 
Tiết 49 II. VĂN HÓA
1.Ổn định lớp: (1p)
2. Kiểm tra (3p) Tình hình kinh tế đàng ngoài ở thế kỷ XVII - XVIII phát triển như thế nào? Vì sao đến nửa đầu thế kỷ XVIII kinh tế nông nghiệp đàng trong còn có điều kiện phát triển. 
3.Tiến hành bài học
Giới thiệu: (1p)
 Mặc dù tình hình đất nước không ổn định, chia cắt kéo dài nhưng nền kinh tế vẫn đạt mức phát triển nhất định. Bên cạnh đó đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân có nhiều điểm mới do việc giao lưu buôn bán với người phương tây được mở rộng. 
Hoạt động 1(12p): cá nhân
Phương pháp giảng dạy: đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
Hoạt đông của GV
Hoạt đông của HS
Nội dung
 - Ở thế ky XVI - XVII nước ta có những tôn giáo nào? Nói rõ sự phát triển của các tôn giáo đó? 
- Vì sao lúc này nho giáo không còn chiếm địa vị độc tôn?
- Ở thôn quê có những hình thức sinh hoạt văn hoá nào?
- Kể tên một số hội làng mà em biết? 
- Quan sát H.53, miêu tả gì? Hình thức sinh hoạt văn hóa có tác dụng gì? 
- Đạo Thiên chúa bắt nguồn từ đâu, vì sao xuất hiện ở nước ta? 
- Thái độ của chính quyền Trịnh - Nguyễn đối với đạo Thiên chúa? 
. 
HS trình bày, nhận xét
+Các thế lực phong kiến tranh giành địa vị.
+Vua Lê tở thành bù nhìn.
- Quan sát H.53, trình bày
1/. Tôn giáo: 
- Nho giáo: vẫn được đề cao trong học tập ,thi cử và tuyển chọn quan lại.
- Phật giáo, đạo giáo được phục hồi. 
- Đạo thiên chúa được truyền bá vào nước ta năm 1533.
Hoạt đông 2(10p). Nhóm, cá nhân 
Phương pháp giảng dạy: phát hiện và giải quyết vấn đề
- Chữ quốc ngữ ra đời trong hoàn cảnh nào? Mục đích? 
HS trình bày, nhận xét
2/. Sự ra đời chữ quốc ngữ. 
- Thể kỷ XVII một số giáo sĩ phương tây dùng chữ cái la tinh ghi âm tiếng Việt và sử dụng trong việc truyền đạo. 
- Đây là thứ chữ viết tiện lợi khoa học, dễ phổ biến. 
Hoạt đông 3(14p). Nhóm, cá nhân
Phương pháp giảng dạy: Thảo luận, đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
- Văn học giai đoạn này gồm mấy bộ phận. 
- Kể tên những thành tựu văn học? 
- Thơ nôm xuất hiện ngày càng nhiều có ý nghĩa như thế nào đối với tiếng nói và văn hóa dân tộc. 
- Em có nhận xét gì về văn học dân gian. (Thể loại, nội dung)
- Nghệ thuật dân gian gồm mấy loại hình. 
- Kể tên một số loại hình nghệ thuật dân gian mà em biết?
(HS thảo luận). 
HS trình bày, nhận xét
HS quan sát H.54.
3/. Văn học, nghệ thuật dân gian.
a.Văn học: 
-Thế kỷ XVI-XVII: văn học chữ nôm phát triển mạnh :
+Tác phẩm: Thiên Nam ngữ lục
+ Tác giả: Nguyễn Bỉnh Khiêm, Đào Duy Từ
+ Nội dung: ca ngợi hạnh phúc con người, tố cáo những bất công trong xã hội. 
-Thế kỷ XVIII văn học dân gian phát triển phong phú: truyện nôm, truyện tiếu lâm, thơ lục bátTác phẩm: Nhị Độ Mai, Trạng Quỳnh, Trạng lợn
b.Nghệ thuật dân gian: được phục hồi và phát triển.
- Múa trên ây, múa đèn, ảo thuật
- Điêu khắc gỗ đơn giản dứt khoát: Phật Bà Quan Âm. 
- Nghệ thuật sâu khấu: chèo, tuồng đa dạng, phong phú: chèo tuồng, hát ả đào
IV. Tổng kết và hướng dẫn học tập: (3p)
 a.Tổng kết
- Hãy trình bày sự phát triển phong phú và đa dạng của những loại hình nghệ thuật dân gian ở nước ta vào thế kỷ XVI – XVIII?
b. Hướng dẫn học tập: (1p)
- Học bài, soạn bài 24. 
- Bài tập 1,2,3 tr 112, 1,2,3 tr 116
 Tiết 50 C. KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN ĐÀNG NGOÀI THẾ KỶ XVIII
1.Ổn định lớp: (1p)
2. Kiểm tra (3p) Chữ quốc ngữ ra đời trong hoàn cảnh nào? Mục đích?
3.Tiến hành bài học
Giới thiệu: (1p)
 Ở những bài trước chúng ta thấy dưới quyền cai trị của chúa Trịnh ở Đàng Ngoài nên sản xuất bị trì trệ, kèm hãm không phát triển tình trạng đó kéo dài ắt dẫn tới cảnh điêu đứng, khổ cực của quần chúng nhân dân, có áp bức có đấu tranh, nhân dân Đàng Ngoài đã vùng lên đấu tranh, lật đổ chính quyền họ Trịnh thối nát. 
Hoạt động 1(16p): Nhóm, cá nhân 
Phương pháp giảng dạy: Thảo luận, đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
Hoạt đông của GV
Hoạt đông của HS
Nội dung
- Thế kỉ XVI – XVIII chính quyền nhà Lê như thế nào ? 
- Sang giữa XVIII chính quyền nhà Lê ra sao ? Cụ thể ? 
-> phân tích in nghiêng SGK
(tư liệu Việt sử giai thoại tập 6 trang 45)
- Tình hình Nông nghiệp như thế nào ?
- Công thương nghiệp ra sao ?
-> phân tích in nghiêng SGK
- Sự mục nát của chính quyền họ Trịnh đã dẫn đến những hậu quả gì ?
 - HS đọc SGK 
- HS trình bày
- HS trình bày
HS thảo luận nhóm để rút ra kết luận). 
1/. Tình hình xã hội: 
- Chính quyền mục nát cực độ. 
+ Vua Lê là bù nhìn.
+ Chúa trịnh quanh năm hội hè, yến tiệc.
+ Quan lại hoành hành, đục khoét nhân dân. 
- Hậu quả: 
+ sản xuất nông nghiệp đình đốn. 
+ Hạn, lụt mất mùa, đê vỡ xảy ra liên tục. 
+ Nhà nước đánh thuế nặng, công thương nghiệp sa sút. 
+ Đời sống nhân dân cực khổ thường xuyên xảy ra nạn đói. 
+ Nhân dân bỏ làng phiêu tán khắp nơi.
Hoạt đông 2(20p). Nhóm, cá nhân
Phương pháp hoạt động: Thảo luận, đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
- Nhận xét chính quyền họ Trịnh ở Đàng Ngoài giữa thế kỷ XVIII?
- Sự mục nát của chính quyền họ Trịnh đã dẫn đến hậu quả gì? 
-Nhân dân phải chịu cảnh tô thuế nặng nề ,bất công như thế nào?
- Thái độ của nhân dân đối với chính quyền phong kiến như thế nào? 
- GV treo lược đồ giải thích ký hiệu. Hãy kể tên những cuộc khởi nghĩa lớn tiêu biểu ở Đàng Ngoài?
* HS cần nắm được các ý: 
- HS đọc SGK. 
- HS dựa vào lược đồ lên bảng chỉ địa bàn hoạt động của các cuộc khởi nghĩa. 
- Nhận xét tính chất và quy mô của các phong trào từ đó rút ra. 
HS thảo luận nhóm để rút ra kết luận). 
- Tính chất: quyết liệt
- Quy mô: rộng lớn. 
- Kết quả: Thất bại
- Ý nghĩa: 
+ Làm cho chính quyền phong kiến Trịnh bị lung lay. 
+ Nêu cao tinh thần đấu tranh của nhân dân. 
+ Tạo điều kiện cho nghĩa quân Tây Sơn tiến quân ra Bắc.
2/. Những cuộc khởi nghĩa lớn. 
a.Những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu:
- Khởi nghĩa Nguyễn Dương Hưng (1737) ở Sơn Tây
- Khởi nghĩa Lê Duy Mật (1738 - 1770) ở Thanh Hoá và Nghệ An
- Khởi nghĩa Nguyễn Danh Phương (1740-1751) ở Tam Đảo(Vĩnh Phúc).
- Khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cần (1741-1751) ở Đồ Sơn,Kinh Bắc.
- Khởi nghĩa hoàng công chất (1739-1769) ở Điện Biên(Lai Châu)
b. Ý nghĩa: 
- Làm cho chính quyền phong kiến Trịnh bị lung lay. 
- Nêu cao tinh thần đấu tranh của nhân dân. 
IV. Tổng kết và hướng dẫn học tập: (3p)
 a.Tổng kết
- Nêu những nét chính về tình hình xã hội Đàng Ngoài ở nửa sau thế kỷ XVIII?
- Kể tên những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu. 
b. Hướng dẫn học tập: (1p)
Học bài, Bài tập 1,2,3 tr 119. Soạn bài phần D: phong trào Tây Sơn
 D. PHONG TRÀO TÂY SƠN 
Tiết 51. I. KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN TÂY SƠN
1.Ổn định lớp: (1p)
2. Kiểm tra (3p) - Nêu những nét chính về tình hình xã hội Đàng Ngoài ở nửa sau thế kỷ XVIII?
- Kể tên những cuộc khởi nghĩa tiêu biểu. 
3.Tiến hành bài học
Giới thiệu: (1p)
 Tình hình đàng ngoài nhân dân bị bóc lột nhiều cuộc khởi nghĩa bùng nổ? Vậy Đàng Trong như thế nào chúng ta hãy cùng tìm hiểu cụ thể ở Đàng Trong. 
Hoạt động 1(20p): Nhóm, cá nhân 
Phương pháp giảng dạy: Thảo luận, đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
Hoạt đông của GV
Hoạt đông của HS
Nội dung
- Xã hội đàng trong nửa sau thế kỷ XVIII như thế nào? Nêu những biểu hiện?
Đoạn trích trên khiến em hình dung như thế nào về quan lại thống trị? 
- Hậu quả của nó ra sao?
- Đời sống của nhân dân Đàng Trong có gì khác với nông dân Đàng Ngoài? 
- Cho biết vài nét tiêu biểu về Chàng Lía. 
- HS trình bày
- HS đọc phần chữ in nhỏ,
1/. Xã hội đàng trong nửa sau thế kỷ XVIII.
a.Tình hình xã hội Đàng Trong:
- Chính quyền họ Nguyễn suy yếu, mục nát.
- Số lượng Quan lại tăng quá mức, việc mua quan bán tước khá phổ biến. 
- Tập đoàn Trương Thúc Loan lũng đoạn triều đình, nắm mọi quyền hành. 
- Hậu quả: 
+ Nông dân mất ruộng đất, nộp nhiều thứ thuế,nộp lâm thổ sản quý,đời sống cực khổ. 
+ Mâu thuẫn giữa các tầng lớp xã hội đối với chính quyền họ Nguyễn ngày càng dâng cao,Nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra. 
b. Khởi nghĩa của Chàng Lía
- Căn cứ: Truông Mây (Bình Định)
- Chủ trương: Lấy của nhà giàu, chia cho người nghèo.
Hoạt động 2: (16p) Nhóm, cá nhân
Phương pháp hoạt động: Thảo luận, đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
- Cuộc khởi nghĩa nổ ra ở đâu, chủ trương của cuộc khởi nghĩa là gì?
- Kết quả của cuộc khởi nghĩa như thế nào? Ý nghĩa? 
- Trình bày hiểu biết của em về lãnh đạo khởi nghĩa. 
- Anh em Nguyễn Nhạc đã chuẩn bị những gì? 
- GV treo bản đồ, hướng dẫn HS.
- Căn cứ Tây Sơn. 
- Những lực lượng tham gia cuộc khởi nghĩa?
- Vì sao nhân dân hăng hái tham gia khởi nghĩaTây Sơn ngay từ đầu? 
-HS Đọc SGK trang120
- HS đọc SGK
HS đọc phần chữ in nhỏ trang 122.
- HS thảo luận .
2/. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ. 
- Lãnh đạo: Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ. 
- Căn cứ: 
+ Tây Sơn Thượng Đạo (An Khê, Gia Lai)
+ Tây Sơn Hạ Đạo (Tây Sơn, Bình Định)
+ Lực lượng: dân nghèo, đồng bào dân tộc: Chămpa, Bana,thợ thủ công,thương nhân
IV. Tổng kết và hướng dẫn học tập: (3p)
 a.Tổng kết
- Những nét chính về tình hình xã hội đàng trong nửa sau thế kỷ XVIII. Khởi nghĩa nông dân tây sơn nổ ra có những huận lợi gì?
b. Hướng dẫn học tập: (1p) Học bài và làm bài tập 2/122 - soạn bài phần II
Tiết: 52 II. TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ NGUYỄN 
 VÀ ĐÁNH TAN QUÂN XÂM LƯỢC XIÊM
1.Ổn định lớp: (1p)
2. Kiểm tra (3p) Những nét chính về tình hình xã hội đàng trong nửa sau thế kỷ XVIII. Khởi nghĩa nông dân tây sơn nổ ra có những huận lợi gì?
3.Tiến hành bài học
Giới thiệu: (1p)
 Sau khi xây dựng căn cứ nghĩa quân Tây Sơn ngày càng vững, phát triển lực lượng nghĩa quân 3 anh em Nguyễn Nhạc làm gì, chúng ta cùng tìm hiểu bài học hôm nay.
Hoạt động 2: (16p) Nhóm, cá nhân
Phương pháp hoạt động: đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
Hoạt đông của GV
Hoạt đông của HS
Nội dung
- Sử dụng lược đồ H.57.
- Sau khi lực lượng lớn mạnh, nghĩa quân đã làm gì? 
- Biết Tây Sơn nổi dậy chúa trịnh có hành động gì? 
- Tại sao Nguyễn Nhạc lại phải hòa hoãn với quân Trịnh? 
 - HS trình bàydựa vào lược đồ.
- HS dựa vào SGK trả lời - Tây Sơn ở vào thế bất lơi phía Bắc có quân Trịnh, phía Nam có quân Nguyễn.
1/. Lật đổ chính quyền họ Nguyễn
-Tháng 9/1773, nghĩa quân hạ thành Quy Nhơn. 
-Năm 1774, mở rộng vùng kiểm soát từ Quảng Nam đến Bình Thuận. 
- Quân Trịnh đánh vào Phú Xuân. 
Nguyễn Nhạc phải tạm hòa hoãn với quân Trịnh để tập trung đánh Nguyễn.
- Năm 1777 Tây Sơn bắt và giết được Chúa Nguyễn ,chính quyền họ Nguyễn bị lật đổ. 
Hoạt động 2: (20p) Nhóm, cá nhân
Phương pháp hoạt động: Trực quan, đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
- Vì sao quân Xiêm xâm lược nước ta?em có nhận xét gì về hành động của Nguyễn Ánh? 
GV giới thiệu Lược đồ 57 
- Thái độ của chúng như thế nào?
- Vì sao Nguyễn Huệ chọn đoạn sông này làm trận địa quyết chiến? 
- Dựa vào lược đồ hãy trình bày diễn biến trận Rạch Gầm - Xoài Mút?
- Kết quả như thế nào? 
- Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút có ý nghĩa gì? 
- HS dựa vào SGK trả lời 
-HS quan sát lược đồ 57 SGK
-Dựa vào SGK trả lời 
- HS dựa vào SGK trả lời
2/. Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút (1785)
a. Nguyên nhân: 
- Nguyễn Ánh cầu cứu quân Xiêm. 
b. Diễn biến:
-Giữa năm 1784,5 vạn quân Xiêm tiến vào nước ta. 
- 1/1785, Nguyễn Huệ chọn Rạch Gầm Xoài Mút làm trận địa. 
- 19/1/1785, Nguyễn Huệ dùng mưu nhử địch vào trận địa mai phục.Quân ta đồng loạt xông thẳng vào đội hình của địch.Bị tấn công bất ngờ và mãnh liệt quân Xiêm bị tiêu diệt gần hết,Nguyễn Anh thoát chết, sang Xiêm lưu vong.
 c. Kết quả:
 Quân Xiêm bị đánh tan.
d. Ý nghĩa : 
- Đập tan âm mưu xâm lược của nhà Xiêm.
- Khẳng định sức mạnh của nghĩa quân.
IV. Tổng kết và hướng dẫn học tập: (3p)
 a.Tổng kết
Trình bày diễn biến, ý nghĩa chiến thắng trận Rạch Gầm - Xoài Mút? Quá trình lật đổ họ Nguyễn diễn ra như thế nào?
b. Hướng dẫn học tập: (1p) Học bài và làm bài tập1, 2, 3 tr 125 soạn bài phần III
Tiết 53 III. TÂY SƠN LẬT ĐỔ CHÍNH QUYỀN HỌ TRỊNH
1.Ổn định lớp: (1p)
2. Kiểm tra (3p) Dựa vào lược đồ hãy trình bày diễn biến trận Rạch Gầm - Xoài Mút?
3.Tiến hành bài học
Giới thiệu: (1p)
Sau khi tiêu diệt họ Nguyễn ở Đàng Trong, 5 vạn quân Xiêm Tây Sơn tiếp tục làm gì? Hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu phần III. 
Hoạt động 1: (20p) cá nhân
Phương pháp hoạt động: đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
Hoạt đông của GV
Hoạt đông của HS
Nội dung
GV dùng lược đồ 
-Thái độ của quân Trịnh ở thành Phú Xuân như thế nào? 
-Nguyễn Huệ ra Bắc tại sao phải lấy danh nghĩa “phù Lê, diệt Trịnh”?
-Hai tập đoàn phong kiến Trịnh - Nguyễn bị tiêu diệt có ý nghĩa gì? 
. HS quan sát vùng kiểm soát của Tây Sơn. 
1/. Hạ thành Phú Xuân, tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh. 
-Hè 1786 Nguyễn Huệ tiến quân vượt đèo Hải Vân đánh thành Phú Xuân.
-Tháng 6/1786 hạ thành Phú Xuân giải phóng toàn bộ đất Đàng Trong.
-Giữa 1786 Nguyễn Huệ đánh vào Thăng Long chúa Trịnh bị bắt.Nguyễn Huệ giao chính quyền cho vua Lê,rồi trở vào nam
Hoạt động 2: (16p) Nhóm, cá nhân
Phương pháp hoạt động: Thảo luận, đàm thoại, phát hiện và giải quyết vấn đề
-Sau khi trở vào Nam tình hình Bắc Hà như thế nào? 
-Nguyễn Hữu Chính có thái độ ra sao? 
GV chỉ lược đồ sự phân chia cai quản của 3 anh em Tây Sơn. 
-Tại sao Tây Sơn lại lật đổ các chính quyền một cách nhanh chóng. 
HS thảo luận:
+Đựơc nhân dân,nhiều sĩ phu nổi tiếng giúp đỡ.
+Lực lượng Tây Sơn hùng mạnh.
+Chính quyền phong kiến Trịnh-Lê quá thối nát.
2/. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu phản- Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà. 
- Nguyễn Hữu Chỉnh lộng quyền chống Tây Sơn, Nguyễn Huệ cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc diệt Chỉnh, nhưng sau đó ra mặt chống Tây Sơn. 
-Giữa năm1788 Nguyễn Huệ tiến quân ra Thăng Long diệt Nhậm.và xây dựng chính quyền ở Bắc Hà được nhiều sĩ phu giúp sức
IV. Tổng kết và hướng dẫn học tập: (3p)
 a.Tổng kết: Phong trào Tây Sơn từ 1773 - 1788 đạt được những thành tựu gì? 
b. Hướng dẫn học tập: (1p) Học bài và làm bài tập1, 2, 3 tr 127 soạn bài phần IV
Tiết 54 IV. TÂY SƠN ĐÁNH TAN QUÂN THANH
1.Ổn định lớp: (1p)
2. Kiểm tra (3p) Hai tập đoàn phong kiến Trịnh - Nguyễn bị tiêu diệt có ý nghĩa gì? 
3.Tiến hành bài học
Giới thiệu: (1p) Sau khi xây dựng xong chính quyền ở Đàng Ngoài, Nguyễn Huệ trở vào Nam. Tình hình Bắc Hà như thế