Giáo án môn Lịch sử 8 - Bài 29: Chính sách khai thác thuộc địa của thực dân pháp và những chuyển biến về kinh tế xã hội ở Việt Nam

 Ngày soạn : 20 / 3 / 2015.
 Ngày dạy: 
 TUẤN 28 
 TIẾT 46 - LS8 
Chương II: XÃ HỘI VIỆT NAM TỪ NĂM 1897 ĐẾN NĂM 1918.
BÀI 29: CHÍNH SÁCH KHAI THÁC THUỘC ĐỊA CỦA THỰC DÂN PHÁP VÀ NHỮNG CHUYỂN BIẾN VỀ KINH TẾ XÃ HỘI Ở VIỆT NAM.
I/MỤC TIÊU BÀI HỌC.
1)Kiến thức.
Bieát ñöôïc caùc chính saùch chính trò, kinh teá, vaên hoaù, giaùo duïc cuûa thöïc daân Phaùp. Qua ñoù hieåu ñöôïc muïc ñích, phöông phaùp khai thaùc thuoäc ñòa cuûa thöïc daân Phaùp ôû Vieät Nam.
Nắm được một số chính sách khai thác quan trong và tác động của nó.
Kết hợp tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường.
2/Kỹ năng.
Laäp baûng bieåu so saùnh ñeå ghi nhôù.Đánh giá sự kiện , khai thác kênh hình.
3/Thái độ tư tưởng.
Traân troïng haønh ñoäng yeâu nöôùc cuûa caùc só phu , thể hiền lòng yêu quê hương thông qua việc gìn giữ truyền thống dân tộc.
II/ CHUẨN BỊ.
GV: Bảng phụ thống kê.
HS: Đọc bài trước ở nhà. Bảng nhóm.
III/ CÁC BƯỚC LÊN LỚP.
1/ Ổn định tổ chức lớp: GV kiểm tra vệ sinh. Sĩ số lớp.
2/ Kiểm tra bài cũ: Chữa bài kiểm tra định kỳ.
3/ Bài mới.
	a/ Giới thiệu bài.
 b/ Nội dung bài.
HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Hoạt động của Thầy
Hoạt động của Trò
Ghi bảng
Hoạt động 1.
Cho HS đọc bài.
?Thöïc daân Phaùp toå chöùc boä maùy Nhaø nöôùc nhö theá naøo?
HĐ 1a.
?Vieät Nam bò chia thaønh nhöõng vuøng ñaát naøo? Vaø cheá ñoä cai trò ra sao?
GV bổ sung thêm . ngoài ra còn thiết lập hành chính bao gồm thành phố, tỉnh, quận, huyện, Làng xã.
Từ TW- Huyện do người Pháp nắm quyền chủ yếu.
? Em nhận xét như thề nào về chính sách chính trị của Pháp.
GV nhấn mạnh việc phân chia để trị của Pháp.
HĐ 1b.
?Phaùp thöïc hieän nhöõng chính saùch gì ñoái vôùi, Noâng nghieäp, coâng nghieäp, giao thoâng vaän taûi, thöông nghieäp ?
GV nhận xét kết hợp ghi bảng.
Cuøng vôùi vieäc khai thaùc, Phaùp coøn tieán haønh boùc loät nhaân daân nhö theá naøo? 
 Caùc chính saùch teân cuûa Phaùp nhaèm muïc ñích gì?
Quan sát H 98 Nhaän xeùt những chuyển biến veà neàn kinh teá Vieät Nam ñaàu theá kæ XX?
GV nhấn mạnh Kinh tế tuy phát triển nhưng Pháp quản lý, tài nguyên cạn kiệt, mà ND đói khổ.
HĐ1c.
Neâu nhöõng chính saùch vaên hoaù, giaùo duïc cuûa Phaùp ôû Vieät Nam?
 Heä thoáng giaùo duïc phoå thoâng ñöôïc chia thaønh nhöõng baäc naøo? 
?Chính saùch vaên hoaù , giaùo duïc cuûa Phaùp nhaèm muïc ñích gì?
GV nhấn mạnh và liên hệ giáo dục HS về truyền thống nước nhà.
 Taïo ra moät taàng lôùp ngöôøi chæ bieát phuïc tuøng Phaùp. Lôïi duïng phong kieán ñeå cai trò, ñaøn aùp nhaân daân, kìm haõm nhaân daân trong voøng ngu doát ñeå deã beà cai trò.Ngoaøi ra , Phaùp coøn söû duïng saùch baùo ñoäc haïi vaø tuyeân truyeàn, duy trì caùc thoùi hö taät xaáu
 ?Theo em, chính saùch vaên hoaù, giaùo duïc cuûa Phaùp coù phaûi ñeå” khai hoaù vaên minh” cho ngöôøi Vieät Nam hay khoâng? Vì sao?
GV củng cố mục chuyển tiết.
Tiết 48.
Ngày dạy:........................
Hoạt động 2.
HĐ 2a.
?Theo em, giai caáp ñòa chuû, quan laïi ôû noâng thoân ñaàu theá kæ XX, coù thay ñoåi nhö theá naøo?
?Vì sao nhö theá ?
?Tình caûnh noâng daân nhö theá naøo? Vì sao?
GV: nhấn mạnh Vôùi tình caûnh đó, ngöôøi noâng daân caêm thuø ñeá quoác, saün saøng vuøng daäy choáng aùp böùc neáu coù giai caáp hay caù nhaân naøo ñeà xöùông.
 Cho HS quan sát tranh và tìm hiểu thêm tình cảnh cuộc sống của nông dân thời ấy.
GV kết luận cuối 
HĐ 2b.
?Cuoái theá kæ XIX, söï phaùt trieån ñoâ thò Vieät Nam dieãn ra nhö theá naøo?
 ? Cuøng vôùi söï phaùt trieån ñoâ thò, caùc giai caáp, taàng lôùp môùi naøo xuaát hieän?
? Thaùi ñoä cuûa töøng giai caáp, taàng lôùp ñoái vôùi caùch maïng giaûi phoùng daân toäc nhö theá naøo? Vì sao hoï laïi coù thaùi ñoä nhö vaäy?
HĐ 2c.
?Nhöõng neùt chính trong cuoäc ñaáu tranh cuûa nhaân daân ta cuoái theá kæ XIX?
GV: Ñieàu kieän trong nöôùc
( söï phaân hoaù xaõ hoäi ) ñaõ trôû thaønh cô sôû ñeå tieáp thu aûnh höôûng cuûa tö töôûng beân ngoaøi vaøo.
?Tö töôûng naøo coù aûnh höôûng ñeán Vieät Nam luùc ñoù?
 ?Taàng lôùp naøo tieáp thu tö töôûng môùi ñoù , em nhận xét như thế nào về họ.
GV hướng dẫn HS trả lời câu hỏi sau mục bài rối kết thcu1 bài học.
HS đọc bài theo yêu cầu.
HS: Pháp gộp 3 nước Việt Nam , Lào , Cam pu chia thành 1 liên bang Đông Dương, đứng đầu là viên toàn quyền người Pháp.
HS: VN bị chia cắt thành 3 vùng miền với 3 chế độ khác nhau.
+ Bắc kì – Nữa bảo hộ
+ Trung kì – Bảo hộ
+ Nam kì - Thuộc địa.
HS nghe ghi nhận bài học.
HS: Toå chöùc boä maùy nhaø nöôùc töø treân xuoáng do Phaùp chi phoái
Taêng cöôøng aùch aùp böùc, kìm keïp, ñeå tieán haønh khai thaùc Vieät Nam, laøm giaøu cho tö baûn Phaùp
HS nhge, hiểu.
HS dựa vào sgk trình bày.
HS nghe, ghi nhận bài học.
HS: Nhằm vơ vét sức người sức của của nhân dân Đông Dương bằng việc đánh thuế nặng nề. bắt ND đi làm đường, đào sông, xây cầu. dinh thự, đồn bốt..
HS thảo luận sau khi quan sát phát biểu ý kiến.
=> Nhìn toaøn cuïc thì kinh teá coù phaùt trieån: coâng nghieäp, giao thoâng vaän taûiNhöng taøi nguyeân bò vô veùt , noâng nghieäp daãm chaân taïi choã, coâng nghieäp phaùt trieån nhoû gioït, thieáu haún coâng nghieäp naëng.
Neàn kinh teá Vieät Nam vaãn laø neàn saûn xuaát nhoû, laïc haäu vaø ngaøy caøng phuï thuoäc kinh tế Pháp.
HS nghe ghi nhận bài học.
HS dựa vào Sgk trình bài.
HS: Hệ thống giáo dục chia làm 3 bậc (Ấu học, tiểu học, THPT). Có xây dựng trường học, mở trường đào tạo chuyên ngành phục vụ cho xâm lược của Pháp.
HS dựa vào sgk trình bày.
HS nghe hiểu, ghi nhận bài học.
HS nghe hiểu, ghi nhận bài học.
HS: Ñöa neàn vaên hoaù phöông Taây vaøo Vieät Nam, taïo ra moät taàng lôùp thöôïng löu, trí thöùc môùi, nhöng chæ ñeå phuïc vuï cho coâng cuoäc khai thaùc, boùc loät cuûa Phaùp, coøn nhaân daân ta thì vaãn bò kìm keïp trong voøng ngu doát, laïc haäu.
HS: Quan laïi ñòa chuû khoâng bò xoaù boû, ngöôïc laïi ngaøy caøng ñoâng theâm , ñòa vò kinh teá vaø chính trò ñöôïc taêng cöôøng.
HS; Vì Phaùp dung döôõng cho giai caáp naøy ñeå laøm tay sai cho Phaùp ra söùc boùc loät ñaøn aùp noâng daân vì treân thöïc teá Phaùp khoâng theå vôùi tay ñöôïc ñeán caùc laøng xaõ.
HS: Noâng daân ngaøy caøng bò baàn cuøng hoaù, hoï khoâng coù loái thoaùt. Vì ôû noâng thoân hoï bò aùp böùc , boùc loät, moät boä phaän chaïy ra laøm coâng nhaân oå haàm moû, xí nghieäp cuõng soáng cô cöïc.
HS nghe hiểu ghi bài học.
HS quan sát kênh hình nhận xét đánh giá.
HS nghe hiểu.
HS Dựa vào sgk trình bày.
HS: Taàng lôùp tö saûn, tieåu tö saûn vaø coâng nhaân xuất hiện đông đảo.
HS : chỉ có Công nhân hoàn toàn tham gia CM và một bộ phận tiểu tư sản có ý tham gia cách mạng tích cực.
HS: Phong traøo maïnh meõ, ñöôïc ñoâng ñaûo nhaân daân tham gia nhöng ñeàu thaát baïi.
HS nghe.
HS: Tö töôûng daân chuû tö saûn Chaâu AÂu, tö töôûng muoán noi göông Nhaät Baûn. Nhaät Baûn cuõng laø nöôùc chaâu AÙ, nhôø coù duy taân vaø ñi theo con ñöôøng tö baûn chuû nghóa maø trôû neân huøng cöôøng vaø ñaùnh thaéng Nga trong chieán tranh Nga – Nhaät.
HS thảo luận góp ý
- Trí thöùc Nho hoïc, có tư tưởng tiến bộ, có ý trí và giàu lòng yêu nước.
HS nghe, hiểu, trả lời củng cố bài.
I/Cuoäc khai thaùc thuoäc ñòa laàn thöù nhaát cuûa thöïc daân phaùp (1897-1914).
Do gặp nhiều trở ngại khó khăn nên mãi đến 1897 Pháp mới tiến hành khai thác thuộc địa.
1/Toå chöùc boä maùy Nhaø nöôùc.
VN bị chia cắt thành 3 vùng miền với 3 chế độ khác nhau.
+ Bắc kì – Nữa bảo hộ
+ Trung kì – Bảo hộ
+ Nam kì - Thuộc địa
=> Toå chöùc boä maùy nhaø nöôùc töø treân xuoáng do Phaùp chi phoái
Taêng cöôøng aùch aùp böùc, kìm keïp, ñeå tieán haønh khai thaùc Vieät Nam, laøm giaøu cho tö baûn Phaùp
2. Chính saùch kinh teá:
-Kinh tế :
+Nông nghiệp thu gop ruộng đất lập đồn điền.
+ Công nghiệp: khai thác các mỏ quặng ( kim loại, than đá, điện...) tăng cường xây dựng nhà máy đường xá nhằm phục vụ cho việc khai thác và xâm lược.
+ Thủ công nghiệp: độc chiếm thị trướng Việt Nam, đánh thuế nặng các nước nhập vào VN, đánh thuế nhẹ hoặc không đối với hàng hóa của Pháp ở VN.
- Nhằm vơ vét sức người sức của của nhân dân Đông Dương bằng việc đánh thuế nặng nề.
=> Kinh tế tuy phát triển nhưng Pháp quản lý, tài nguyên cạn kiệt, mà ND đói khổ.
3/Chính saùch vaên hoaù giaùo duïc:
- Pháp vẫn duy trì chế độ giáo dục của Phong kiến 
(học chữ nôm, hán, quốc ngữ)
- Hệ thống giáo dục chia làm 3 bậc (Ấu học, tiểu học, THPT).
- Có xây dựng trường học, mở trường đào tạo chuyên ngành phục vụ cho xâm lược của Pháp.
- Không bài trừ mê tính, tổ chức nhiều loài hình văn hóa 
Tây âu vào nước ta.
 - Kìm haõm nhaân daân ta trong voøng ngu doát.
II/Nhöõng chuyeån bieán cuûa xaõ hoäi Vieät Nam
1/Caùc vuøng noâng thoân.
- Moät taàng lôùp tay sai ñöôïc taïo ra töø ñòa chuû phong kieán. 
- Cuoäc soáng nhaân daân ñeàu laâm vaøo caûnh ngheøo khoå, ngu doát
- Thaùi ñoä: Caêm gheùt cheá ñoä boùc loät cuûa thöïc daân Phaùp, saún saøng tham gia ñaáu tranh.
2/ Ñoâ thò phaùt trieån, söï xuaát hieän caùc giai caáp, taàng lôùp môùi.
- Nhieàu ñoâ thò môùi xuaát hieän vaø phaùt trieån nhanh : Haø Noäi, Haûi Phoøng, Saøi Goøn – Chôï Lôùn
- Moät soá giai caáp vaø taàng lôùp môùi xuaát hieän:
Tö saûn
Tieåu tö saûn
Coâng nhaân ( khoaûng 10 vaïn ngöôøi)
3/Xu höôùng môùi trong cuoäc vaän ñoäng giaûi phoùng daân toäc
AÛnh höôûng töø beân ngoaøi taùc ñoäng vaøo Vieät Nam. Caùc trí thöùc Nho hoïc muoán ñi theo con ñöôøng daân chuû tö saûn
4/ Củng cố .
Hướng dẫn HS vẽ sơ đồ bộ máy tổ chức của Pháp.
? Chính sách khia thác của Pháp làm cho VN có những chuyển biến về mặt xã hội ra sao?
 ( Xã hội có sự xuất hiện nhiều tầng lớp mới, có nhiều nét văn hóa tiến bộ ngoại lai tuy nhiên ND vẫn gìn giữ được nét văn hóa truyền thống).
5/ Dặn dò hướng dẫn về nhà.
Học bài và làm bài tập.
Xem lại các bài 30 chuẩn bị cho tiết sau.
IV/ RÚT KINH NGHIỆM SAU TIẾT DẠY.
......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................
 Phần kí duyệt.
 Nhận xét