TUẦN 26 Ngày soạn: 9/02/2018
Tiết 97: KIỂM TRA VĂN
I. MỤC TIÊU
1. KiÕn thøc
- Qua bµi kiÓm tra, n¾m l¹i toµn bé kiÕn thøc ®• häc vÒ phÇn V¨n tõ ®Çu häc k× II tíi nay.
2. KÜ n¨ng: RÌn kÜ n¨ng tr×nh bµy, vËn dông kiÕn thøc ®• häc.
3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc th¸i ®é tù gi¸c lµm bµi.
4. ĐH hình thành năng lực, phẩm chất
a. Năng lực:
- Năng lực chung: năng lực giải quyết vấn đề, năng lực sáng tạo.
- Năng lực chuyên biệt: NL cảm thụ văn học
b. Phẩm chất : tự lập, tự tin, tự chủ, ý thức tự làm bài
II. ChuÈn bÞ.
1. Giáo viên: Ma trận, §Ò bµi kiÓm tra (in s½n), ®¸p ¸n, biÓu ®iÓm .
A . MA TRẬN
ăn bản Sông nước Cà Mau được trích từ tác phẩm nào ? A. Con chim gáy. B. Đất phương Nam. C. Đất rừng phương Nam. Câu 6: Tác giả văn bản Vượt thác là ai ? A. Tô Hoài. B. Võ Quảng. C. Đoàn Giỏi. D. Tạ Duy Anh. Câu 7 : Nghệ thuật được sử dụng hiệu quả trong văn bảnBức tranh của em gái tôilà gì ? A. Miêu tả tinh tế tâm lí nhân vật. B. So sánh. C. Kể chuyện. D. Nhân hóa. Câu 8: Nhận xét nào nêu đúng đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả của đoạn trích Vượt Thác ? A. Làm rõ cảnh thiên nhiên trải dọc hai bờ sông. B. Khái quát được sự dữ dằn và êm dịu của dòng sông. C. Làm nổi bật hình ảnh con người trong tư thế lao động. D. Phối tả cảnh thiên nhiên với tả hoạt động của con người. Phần II: Tự luận (8,0 điểm) Câu 1 (2,0 điểm): Em hiểu như thế nào về câu văn : ‘‘Khi một dân tộc rơi vào vòng nô lệ, chừng nào họ vẫn giữ được tiếng nói của mình thì chẳng khác gì nắm được chìa khóa chốn lao tù ...” Câu 2 (3,0 điểm): Trong bài thơ Đêm nay Bác không ngủ của Minh Huệ, hình ảnh Bác Hồ hiện lên như thế nào thông qua cái nhìn và suy nghĩa của anh đội viên ? Câu 3 (3,0 điểm): Qua văn bản Bàihọc đường đời đầu tiên, em hãy viết một đoạn văn ngắn (5 – 7 câu) nêu lên bản học cho bản thân mình. ĐÁP ÁN VÀ THANG ĐIỂM Phần I : Trắc nghiệm (2.0 điểm). Mỗi đáp án đúng được 0,25 điểm Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 Đấp án B D A C C B A D Phần II: Tự luận (8,0 điểm) Câu 1: Nôi dung của câu văn Tiếng nói của dân tộc là biểu hiện lòng yêu nước. (1,0đ) Tiếng nói sẽ giúp dân tộc ấy không đánh mất bản sắc của mình, dân tộc ấy sẽ không thể bị đồng hóa, và chính điều đó sẽ tạo nên sức mạnh để mở cảnh của của nô lê. (1,0đ) Câu 2: Hình dáng, tư thế: Bác ngồi lặng yên bên bếp lửa không cử động như đang lo lắng, suy tư (0,5đ) Cử chỉ, hành động của Bác : Đốt lửa, đi dém chăn cho từng người, Bác nhón chân (0,5đ) à Thể hiện sâu sắc tình thương và sự chăm sóc ân cần, chu đáo của Bác với các chiến sĩ (0,5đ) Lời nói : Khuyên đi ngủ, giải thích, giải thích vì sao Bác thức (0,5đ) Bộc lộ nỗi lòng, sự lo lắng của Bác đối với tất cả bộ đội và nhân dân ta(0,5đ) Hình ảnh Bác hiện lên vừa lớn lao, kì vĩ vừa gần gũi thân thương. Tình cảm của Bác bao la, vĩ đại (0,5đ) Câu 3: Bài học rút ra từ văn bản“ Bài học đường đời đầu tiên” Sống ở đời phải biết khiêm nhường, không được tự phụ, kiêu căng để rồi không chỉ hại cho minh mà còn gây vạ cho người. (1,5đ) Cần phải sống đoàn kết, nhân ái với mọi người. (1,5đ) Lưu ý: - Giáo viên cần linh hoạt trong quá trình chấm, đặc biệt là câu 1 và 3. - HS có trình bày đúng ý nhưng không diễn đạt như trong đáp án thì vẫn cho điểm bình thường. 2. Học sinh: ¤n tËp kÜ kiÕn thøc ®· häc, giÊy, bót... C. PHƯƠNG PHÁP, KĨ THUẬT DẠY HỌC - Phương pháp: Nêu và giải quyết vấn đề, quan sát - Kĩ thuật: Kĩ thuật đặt câu hỏi D. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG Hoạt động 1 + 2 : Luyện tập, vận dụng (Tiến hành kiểm tra) ĐH hình thành năng lực: NL giải quyết vấn đề, tự quản Phương pháp: nêu và giải quyết vấn đề Kĩ thuật :đặt câu hỏi Phẩm chất : tự lập, tự tin, tự chủ, có tinh thần vượt khó; có trách nhiệm với bản thân. GV phát đề cho HS HS làm bài độc lập GV quan sát, theo dõi quá trình học sinh làm bài Hết giờ giáo viên thu bài và nhận xét giờ làm bài Hoạt động 3: Tìm tòi, mở rộng ĐH hình thành năng lực: NL giải quyết vấn đề, tự học Phương pháp: nêu và giải quyết vấn đề Kĩ thuật :đặt câu hỏi Phẩm chất : tự lập, tự tin, tự chủ, có tinh thần vượt khó; có trách nhiệm với bản thân. Tìm hiểu kĩ năng làm bài trắc nghiệm, kĩ năng viết bài tự luận ******************************************************** Ngày soạn: 9/2/2018 TiÕt 98: TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN TẢ CẢNH VIẾT Ở NHÀ I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - HS hiÓu ®îc u, nhîc ®iÓm trong bµi viÕt cña m×nh, biÕt c¸ch s÷a ch÷a vµ rót ®îc kinh nghiÖm tõ nh÷ng bµi lµm v¨n ®ã. 2. KÜ n¨ng - Cñng cè thªm vÒ c¸ch tr×nh bµy c¸c kÜ n¨ng quan s¸t, tëng tîng so s¸nh, nhËn xÐt trong mét bµi v¨n miªu t¶. 3. Th¸i ®é - HS cã th¸i ®é tÝch cùc nhËn biÕt lçi sai vµ söa lçi. 4. Năng lực : Tự học, động não, tư duy, Sd ngôn ngữ, giao tiếp, 5. Phẩm chất: tự lập, trung thực, có trách nhiệm với bản thân II. ChuÈn bÞ 1. Giáo viên: Chấm bài, thống kê chất lượng bài, nhận xét ưu nhược điểm, Lớp 1 → 2 3 → 4 5 → 6 7 → 8 9 → 10 6C * ¦u ®iÓm - §a sè c¸c em lµm bµi ®Çy ®ñ c¸c bíc - Bµi v¨n cã néi dung phong phó. - Lêi v¨n m¹ch l¹c, diễn đạt trôi chảy - Mét sè em cã ch÷ viÕt t¬ng ®èi ®Ñp. - Cã sự kết hợp giữa miªu tả và biểu cảm * Nhîc ®iÓm. - Mét sè em lµm bµi cßn mang tÝnh chÊt ®èi phã - Chữ viết qu¸ ẩu, sai nhiều lỗi chÝnh tả. - Bài làm cßn sơ sài kh«ng cã nội dung... - §Çu dßng cßn cha viÕt hoa, chưa biết c¸ch ngắt c©u... 2. Học sinh: ChuÈn bÞ sửa chữa lỗi trong baì viết III. PHƯƠNG PHÁP : Vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề IV. TIẾN HÀNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG Hoạt động 1: Khởi động (9’) PP: nêu vấn đề, vấn đáp NL: Giải quyết vấn đề, sử dụng ngôn ngữ, 1. Ổn định lớp 2. Tổ chức cho HS thi miêu tả không khí trong những ngày tết ở nhà mình 3. Bài mới Ở tiết học trước, các em đã được viết bài viết số 4 về kiểu bài văn miêu tả. Vậy ở bài viết số 4 này các em đã có những ưu điểm gì, có những nhược điểm gì cần phải khắc phục thì chúng ta sẽ tiến hành trả bài trong tiết học hôm nay. Hoạt động 2 + 3 : Luyện tập + vận dụng (35’) PP: nêu vấn đề, vấn đáp NL: Giải quyết vấn đề, sử dụng ngôn ngữ, giao tiếp a, GV yêu cầu HS đọc lại đề bài (1’) b, GV, HS xây dưng dàn ý bài văn (16’) - Xây dựng ở tiết 88 c, Nhận xét bài làm của HS (10’) – Phần chuẩn bị của GV - Nhược điểm - Ưu điểm d, Đọc 1 số bài văn hay tiêu biểu (8’) Hoạt động 4: Tìm tòi và mở rộng (1’) PP: nêu vấn đề NL: Giải quyết vấn đề, sử dụng ngôn ngữ, - Tìm thêm những bài văn kể bằng lời văn của mình để tích lũy vốn từ và cách làm bài. - Tìm hiểu bài Lượn. ******************************************** Ngày soạn: 9/2/2018 Tiết 99: LƯỢM. Đọc thêm: MƯA I. Môc tiªu KiÕn thøc C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp hån nhiªn, vui t¬i, trong s¸ng cña h×nh ¶nh Lîm, ý nghÜa cao c¶ vÒ sù hi sinh cña nh©n vËt. NghÖ thuËt miªu t¶ nh©n vËt kÕt hîp víi kÓ vµ biÓu hiÖn c¶m xóc. KÜ n¨ng RÌn kü n¨ng t×m hiÓu vµ ph©n tÝch ý nghÜa c¸c tõ l¸y, ®èi tho¹i trong th¬ tù sù. Th¸i ®é Tù hµo lµ thiÕu nhi ViÖt Nam. Thªm yªu quª h¬ng ®Êt níc ViÖt Nam. Năng lực : Tự học, động não, tư duy, hợp tác, cảm thụ văn học, Sd ngôn ngữ, giao tiếp, Phẩm chất: tự lập, trung thực, có trách nhiệm với bản thân, sống yêu thương II. ChuÈn bÞ Giáo viên: SGV, SGK, G/A, tranh ảnh, máy tính, máy chiếu Học sinh: SGK, vở ghi, vở soạn,.... III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC PHƯƠNG PHÁP: Nêu và giải quyết vấn đề, dạy học hợp tác, vấn đáp KĨ THUẬT: đặt câu hỏi, khăn phủ bàn, học tập hợp tác, lắng nghe và phản hồi tích cực IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG Hoạt động 1: Khởi động (5’) Phương pháp: Nêu và giải quyết vấn đè Năng lực: Tự học, giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ, cảm thụ văn học Kĩ thuật: đặt câu hỏi Phẩm chất: tự lập, trung thực, có trách nhiệm với bản thân, nhân ái 1. Ổn định 2. Kiểm tra bài cũ ? §äc thuéc lßng bµi th¬ " §ªm nay B¸c kh«ng ngñ" Em xóc ®éng khæ th¬ nµo? V× sao? ? KÓ tãm t¾t c©u chuyÖn b»ng v¨n xu«i, ng«i thø nhÊt lµ anh ®éi viªn. §Ó kÓ ®îc em ph¶i chuyÓn ®æi lêi kÓ, ng«i kÓ nh thÕ nµo ? - HS trả lời à HS khác nhận xét - Gv nhận xét, chuẩn kiến thức 3. Bài mới ThiÕu nhi Việt Nam trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng ngo¹i x©m, tiÕp bíc cha anh, ngêi nhá chÝ lín, trung dòng, kiªn cêng mµ vÉn lu«n hån nhiªn, vui t¬i. Lîm lµ mét trong nh÷ng em bÐ- ®ång chÝ nhá nh thÕ. Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức mới (33’) PP: vấn đáp, nêu vấn đề, gợi mở, luyên tập thực hành, hợp tác NL: tự học, giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ Kĩ thuật: đặt câu hỏi, khăn phủ bàn, học tập hợp tác, lắng nghe và phản hồi tích cực Phẩm chất: tự lập, trung thực, có trách nhiệm với bản thân Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng Hoạt động hình thành kiến thức 1 1 : Tìm hiểu chung - PP : Vấn đáp, nêu vấn đề, gợi mở, - NL : Tự học, giải quyết vấn đề, sd ngôn ngữ, ? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Tè H÷u? - HS trả lời à HS khác nhận xét - Gv nhận xét, chuẩn kiến thức - GV nhÊn m¹nh vÒ t¸c gi¶ Tè H÷u : Tên khai sinh: Nguyễn Kim Thành(1920-2002) - Quê quán: Thừa Thiên- Huế. - Là nhà cách mạng, là người mở đầu cho thơ ca cách mạng Việt Nam hiện đại. - Các tập thơ tiêu biểu: Từ ấy, Việt Bắc, Ra trận, Gió lộng, Máu và hoa GV híng dÉn giäng ®äc :Thay ®æi nhÞp vµ giäng thÝch hîp víi tõng c©u, tõng ®o¹n: Giäng vui t¬i s«i næi á ®o¹n ®Çu vµ ®iÖp khóc cuèi cïng, giäng ®èi tho¹i hai chó ch¸u. GV ®äc mÉu, gäi hs ®äc tiÕp vµ nhËn xÐt GV hướng dẫn HS tìm hiểu tõ khã trong chó thÝch SGK ? Qua chuÈn bÞ bµi ë nhµ. H·y tr×nh bµy xuÊt xø bµi th¬? GV nhÊn m¹nh vÒ xuÊt xø bµi th¬: “Một đồng chí ở Thừa Thiên ra kể cho tôi nghe những tấm gương chiến đấu dũng cảm ở quê nhàvà cho tôi biết tin về cháu lượm. Nó là con một chú em họ của tôi. Nó đi liên lạc cho đơn vị, trong khi đưa thư qua một cánh đồng, cháu bị trúng đạn,hi sinh khi mới 14 tuổi. Tôi viết bài thơ Lượm thấy như còn đâu đây dáng điệu dễ thương khuôn mặt rất trẻ con nhưng rất cứng cỏi của nó” ? Bµi th¬ ®îc lµm theo thÓ th¬ g× ? Nªu ®Æc ®iÓm cña thÓ th¬ ®ã? (Thêng mçi c©u 4 tiÕng, mçi khæ cã 4 c©u, gieo vÇn ch©n vµ vÇn lng, nhÞp 2/2) ? Bµi th¬ kÓ, t¶ vÒ ai ? B»ng lêi kÓ cña ai? ? T¸c dông cña ng«i kÓ Êy? - HS trả lời à HS khác nhận xét - Gv nhận xét, chuẩn kiến thức Ngêi kÓ dÔ béc lé t×nh c¶m cña m×nh vÒ nh©n vËt ? Dùa vµo néi dung cã thÓ chia bµi th¬ ra thµnh mÊy phÇn? X¸c ®Þnh giíi h¹n vµ nªu néi dung chÝnh tõng phÇn? + PhÇn1: 5 khæ th¬ ®Çu: H×nh ¶nh Lîm trong cuéc gÆp gì t×nh cê gi÷a hai chó ch¸u. + PhÇn 2: 8 khæ tiÕp theo: c©u chuyÖn vÒ chuyÕn ®i vµ sù hi sinh cña Lîm. + PhÇn 3: Khæ th¬ cßn l¹i: H×nh ¶nh Lîm cßn sèng m·i. Hoạt động hình thành kiến thức 2 : Phân tích - PP : Vấn đáp, nêu vấn đề, gợi mở, - NL : Tự học, giải quyết vấn đề, sd ngôn ngữ, GV : Tác giả và chú bé Lượm đã có cuộc gặp gỡ tình cờ không hẹn trước nhưng hình ảnh Lượm đã để lại ấn tượng sâu đậm trong lòng tác giả. “Chú bé loắt choắt ? Khæ 1 giíi thiÖu cho ta biÕt ®iÒu g×? - Cuéc gÆp gì tình cờ của 2 chó ch¸u ? Cuéc gÆp gì nµy diÔn ra trong hoµn c¶nh nµo? - Trong hoµn c¶nh chiÕn tranh ở Huế ngày càng ¸c liÖt. ? Em hiÓu "Ngµy HuÕ ®æ m¸u"lµ ngµy ntn? GVnhÊn m¹nh, tÝch hîp NT ho¸n dô: Đó là ngay mà Huế bắt đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp. Cách nói hình ảnh này đã sử dụng biện pháp tư từ hoán dụ mà chúng ta sẽ được học ở bài sau Gv cho HS thảo luận theo nhóm bàn (5’) H: Trong cuéc gÆp gì ®ã h×nh ¶nh Lîm ®îc miªu t¶ nh thÕ nµo qua c¸i nh×n cña ngêi kÓ( hình dáng, trang phôc, h×nh d¸ng, cö chØ, lêi nãi) ? H: Qua các cử chỉ, em thấy hình ảnh Lượm hiện lên là 1 chú bé ntn ? HS thảo luận, trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức - Trang phôc: C¸i x¾c xinh xinh Ca l« ®éi lÖch - D¸ng ®iÖu : C¸i ch©n tho¨n tho¾t C¸i ®Çu nghªnh nghªnh - Cö chØ : Cêi hÝp mÝ Måm huýt s¸o vang Nh¶y trªn ®êng vµng - Lêi nãi : Ch¸u ®i liªn l¹c Vui l¾m... ThÝch h¬n ë nhµ. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch sö dông tõ ng÷ cña t¸c gi¶ khi miêu tả hình ảnh Lượm ? ? Những đặc điểm trên đã gióp em h×nh dung vÒ nhân vật Lîm nh thÕ nµo qua hồi ức của tác giả ? - HS trả lời à HS khác nhận xét - Gv nhận xét, chuẩn kiến thức GV : NhÊn m¹nh vÒ chó bÐ Lîm: Trang phôc gièng nh trang phôc cña c¸c chiÕn sÜ VÖ quèc thêi khang chiÕn...Sö dông c¸c tõ l¸y gîi h×nh: tho¨n tho¾t, nghªnh nghªnh, lo¾t cho¾t vÏ nªn h×nh d¸ng, tÝnh c¸ch cña Lîm. ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ h×nh ¶nh so s¸nh Lîm víi con chim chÝch nh¶y trªn ®êng vµng? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức - §©y lµ ®o¹n th¬ thµnh c«ng nhÊt trong bµi v× nã cã tÝnh t¹o h×nh cao. "Con ®êng vµng" : H×nh ¶nh con ®êng trong sù tëng tîng cña nhµ th¬. §ã cã thÓ lµ con ®êng c¸t vµng, n¾ng vµng, con ®êng bªn c¸nh ®ång lóa vµng... - Khép lại đoạn thơ này là câu nói hết sức tinh nghịch: “Thôi chào đồng chí”. Hai từ đồng chí rất nghiêm trang, đúng đắn và giẩn dị, đồng cam cộng khổ. Lượm trở thành 1 anh hùng qua lời kể của ng kể. Hai từ này đã giúp bộc lộ niềm tự hào 1 cách hồn nhiên của L về cvc của mình. ? Qua ®o¹n th¬ nµy, Lîm hiÖn lªn víi ®Æc ®iÓm nµo ? ? Nh÷ng lêi th¬ nµo miªu t¶ Lîm khi ®ang lµm nhiÖm vô? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức - Bá th vµo bao Th ®Ò thîng khÈn - Vôt qua mÆt trËn §¹n bay vÌo vÌo - Ca l« chó bÐ NhÊp nh« trªn ®ång HS thảo luận theo cặp đôi (3’) ? Trong đoạn thơ tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào? ? Nh÷ng h×nh ¶nh ®ã cho thÊy Lîm lµ chó bÐ nh nµo khi lµm nhiÖm vô? HS thảo luận, trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức ? Theo em , c©u th¬ nµo g©y Ên tîng m¹nh cho ngêi ®äc? NhËn xÐt c¸ch dïng tõ? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức - Vôt...bay vÌo vÌo" §éng tõ vôt, tÝnh tõ vÌo vÌo miªu t¶ chÝnh x¸c hµnh ®éng dòng c¶m cña Lîm vµ sù ¸c liÖt cña chiÕn tranh. ? Tim c©u th¬ miªu t¶ sù hy sinh cña Lîm. H×nh ¶nh ®ã gîi cho em c¶m xóc g×? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức " Bçng loÌ chíp ®á Mét dßng m¸u t¬i" " Ch¸u n»m ...gi÷a ®ång " - Lîm bÊt ngê bÞ tróng ®¹n, n»m trªn ®ång lóa, h×nh ¶nh võa hiÖn thùc, võa l·ng m¹n. Sù hi sinh cña Lîm cã vÎ thiªng liªng cao c¶ nh mét thiªn thÇn bÐ nhá yªn nghØ gi÷a c¸nh ®ång quª h¬ng víi lóa th¬m ng¹t ngµo ? Câu thơ đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào? - Nãi gi¶m, nãi tr¸nh, h×nh ¶nh võa hiÖn thùc võa l·ng m¹n - Sù hi sinh cña Lîm thiªng liªng cao c¶ nh mét thiªn thÇn bÐ nhá yªn nghØ gi÷a c¸nh ®ång quª h¬ng víi lóa th¬m ng¹t ngµo ? Nh÷ng c©u th¬ nµo thÓ hiÖn t×nh c¶m vµ t©m tr¹ng cña t¸c gi¶ khi kÓ vÒ sù hi sinh cña Lîm ? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức - Ra thÕ Lîm ¬i! - Th«i råi, Lîm ¬i! - Lîm ¬i, cßn kh«ng? ? CÊu t¹o cña nh÷ng c©u th¬ nµy cã g× ®Æc biÖt? T¸c dông? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức - C©u th¬ ng¾t lµm hai vÕ bëi dÊu phÈy, c©u hái tu tõ - Kể lại, hình dung sự vc mà tác giả tưởng như phải chứng kiến cái giây phút ấy nên không kìm lòng được, lại thốt lên lời đau đớn: Thôi rồi Lượm ơi:. Chú bé đã hi sinh dũng cảm giữa tuổi thiếu niên hồn nhiên, đầy hứa hẹn của 1 cuộc đời đã được chắp cánh cùng cách mạng,. Nhưng nhà thơ không dừng lâu ở sự xót xa, ô cảm nhận được sự hi sinh của Lượm có 1 vẻ thiêg liêng, cao cả như 1 thiên thần bé nhỏ yên nghỉ giữa cánh đồng của quê hương với hương thơm lúa non thanh khiết bao phủ quanh e và linh hồn bé nhỏ ấy đã hóa thân vào thiên nhiên đất nước A. LƯỢM I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶ - Tè H÷u ( 1920- 2002) - Quª : Thõa Thiªn HuÕ - Lµ nhµ c¸ch m¹ng, nhµ th¬ lín cña th¬ ca hiÖn ®¹i VN 2. Tác phẩm a. §äc vµ t×m hiÓu chó thÝch b. XuÊt xø: Bµi th¬ ®îc s¸ng t¸c n¨m 1949 trong thêi k× kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p. c, ThÓ th¬ : 4 ch÷ - Ng«i kÓ: Thø ba . d, Bè côc: 3 phÇn : II . ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN 1. H×nh ¶nh Lîm trong cuộc gặp gỡ tình cờ của hai chú cháu - Hình dáng: nhỏ bé, nhanh nhẹn - Trang phôc: Gän gµng xinh x¾n, - D¸ng ®iÖu : Hiªn ngang, hiÕu ®éng, tinh nghÞch - Cö chØ : Nhanh nhÑn, hån nhiªn, yªu ®êi - Lêi nãi : Lêi nãi tù nhiªn, ch©n thùc - NghÖ thuËt: sö dông tõ l¸y gîi h×nh, so s¸nh è Lîm hån nhiªn, nhanh nhÑn, yªu ®êi, say mê công việc. 2. H×nh ¶nh Lîm trong khi làm nhiệm vụ và sư hi sinh * Khi ®ang lµm nhiÖm vô NT: Tõ l¸y, ®éng tõ vµ tÝnh tõ Lîm lµ mét chó bÐ dòng c¶m, nhanh nhÑn, kh«ng sî hiÓm nguy. * Sù hy sinh cña Lîm - NghÖ thuËt: nãi gi¶m, nãi tr¸nh Sù hi sinh cña Lîm thiªng liªng cao c¶, nhẹ nhàng * T×nh c¶m cña t¸c gi¶ - NT: Cách ngắt câu đặc biệt, c©u hái tu tõ Béc lé c¶m xóc nghÑn ngµo, ®au xãt nh tiÕng nÊc không thể tin L đã ra đi Hoạt động 3 : Luyện tập (5’) PP: vấn đáp, luyên tập thực hành, đọc hiểu văn bản... NL: tự học, giao tiếp,... Kĩ thuật: đặt câu hỏi, lắng nghe và phản hồi tích cực Phẩm chất: tự lập, trung thực GV cho HS đoc diễn cảm bài thơ - Hình ảnh Lượn khi đang làm nhiệm vụ được hiên lên như thế nào ? HS trả lời à Gv nhận xét, chuẩn kiến thức Hoạt động 4: Vận dụng (1’) – Về nhà Phương pháp: Vấn đáp Năng lực: Tự học, giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ, Kĩ thuật: đặt câu hỏi, học tập hợp tác, lắng nghe và phản hồi tích cực Phẩm chất: trung thực, có trách nhiệm với bản thân, sống yêu thương ? Em h·y viÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n kho¶ng 10 dßng miªu t¶ chuyÕn ®i liªn l¹c cuèi cïng vµ sù hi sinh cña Lîm? Hoạt động 5: Tìm tòi và mở rộng (1’) Phương pháp: nêu vấn đề Năng lực: Tự học Kĩ thuật: đăt câu hỏi, học tập hợp tác Phẩm chất: tự lập, trung thực, có trách nhiệm với bản thân - Tìm hiểu bài Mưa ***************************************** Ngày soạn: 10/2/2018 Tiết 100: LƯỢM. Đọc thêm: MƯA I. Môc tiªu KiÕn thøc C¶m nhËn ®îc vÎ ®Ñp hån nhiªn, vui t¬i, trong s¸ng cña h×nh ¶nh Lîm, ý nghÜa cao c¶ vÒ sù hi sinh cña nh©n vËt. C¶m nhËn ®îc søc sèng, sù phong phó sinh ®éng cña bøc tranh thiªn nhiªn vµ t thÕ cña con ngêi ®îc miªu t¶ trong bµi th¬. N¾m ®îc nÐt ®Æc s¾c nghÖ thuËt miªu t¶ thiªn nhiªn cña bµi th¬. KÜ n¨ng: RÌn kü n¨ng t×m hiÓu vµ ph©n tÝch văn bản thơ và ý nghĩa của bài thơ Th¸i ®é: Thªm yªu quª h¬ng ®Êt níc ViÖt Nam. Năng lực : Tự học, động não, tư duy, hợp tác, cảm thụ văn học, Sd ngôn ngữ, giao tiếp, Phẩm chất: tự lập, trung thực, có trách nhiệm với bản thân, sống yêu thương II. ChuÈn bÞ 1. Giáo viên : GA, b¶ng phô, SGK, SGV, ch©n dung TrÇn §¨ng Khoa 2. Học sinh : SGK, vở ghi, vở soan III. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC PHƯƠNG PHÁP: Nêu và giải quyết vấn đề, dạy học hợp tác, vấn đáp KĨ THUẬT: đặt câu hỏi, học tập hợp tác, lắng nghe và phản hồi tích cực IV. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG Hoạt động 1: Khởi động (5’) Phương pháp: Nêu và giải quyết vấn đè Năng lực: Tự học, giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ, cảm thụ văn học Kĩ thuật: đặt câu hỏi Phẩm chất: tự lập, trung thực, có trách nhiệm với bản thân, nhân ái 1. Ổn định 2. Kiểm tra bài cũ ? H·y ®äc thuéc bµi th¬: Lîm cña Tè H÷u ? Em cã suy nghÜ g× vÒ chó bÐ Lîm trong bµi th¬ ? - HS trả lời à HS khác nhận xét - Gv nhận xét, chuẩn kiến thức 3. Bài mới Ở tiết học trước cô và các em đã cùng nhau đi phân tích bài thơ Lượm đã thấy được vẻ đẹp hồn nhiên tràn trề nhựa sống của Lượm. Ở tiết học này chúng ta sẽ tiếp tục đi tìm hiểu về tác phẩm để thấy được những tình cảm mà tác giả dành cho anh và tìm hiểu tình yêu thiên nhiên một cách hồn nhiên và tế nhị qua trí tưởng tượng của nhà thơ Trần Đăng Khoa. Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức mới (33’) PP: vấn đáp, nêu và giải quyết vấn đề, luyện tập thực hành, dạy học hợp tác NL: tự học, giao tiếp, sử dụng ngôn ngữ Kĩ thuật: đặt câu hỏi, học tập hợp tác, lắng nghe và phản hồi tích cực Phẩm chất: tự lập, trung thực, có trách nhiệm với bản thân Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng Hướng dẫn HS tìm hiểu : Hình ảnh Lượm vẫn còn sống mãi - PP : Vấn đáp, nêu vấn đề, gợi mở, - NL : Tự học, giải quyết vấn đề, sd ngôn ngữ, ? Nhµ th¬ sö dông nghÖ thuËt g× ë hai khæ th¬ cuèi ? ? Nªu dông ý cña t¸c gi¶? ? Trong bµi th¬, ngêi kÓ ®· gäi Lîm nh thÕ nµo? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức - Gäi tªn Lîm : B»ng nhiÒu ®¹i tõ xng h« kh¸c nhau( Chó bÐ, ch¸u, Lîm, chó ®ång chÝ nhá) H: ý nghÜa cña c¸ch xng h« kh¸c nhau? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức à ThÓ hiÖn s¾c th¸i quan hÖ vµ t×nh c¶m trong tõng trêng hîp kh¸c nhau gi÷a ngêi kÓ chuyÖn vµ nh©n vËt * Hướng dẫn HS tổng kết nội dung và nghệ thuật của bài - PP : Vấn đáp, nêu vấn đề, gợi mở, - NL : Tự học, giải quyết vấn đề, sd ngôn ngữ, ? H·y nªu nh÷ng nghÖ thuËt ®Æc s¾c cña bµi th¬ ? ? Nªu néi dung cña bµi th¬ võa häc ? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức GV : Ma rµo mïa h¹ lµ mét hiÖn tîng thiªn nhiªn rÊt thêng gÆp ë lµng quª níc ta. Tõ gãc s©n vµ kho¶ng trêi nhµ m×nh- lµng §iÒn Tr×, huyÖn Nam S¸ch, H¶i D¬ng, chó bÐ thÇn ®ång th¬ ca TrÇn §¨ng Khoa ®· c¶m nhËn vµ miªu t¶ trËn ma mïa hÌ nh thÕ nµo? Hoạt động 1 :Tìm hiểu t/g, t/p - PP : Vấn đáp, nêu vấn đề, gợi mở, - NL : Tự học, giải quyết vấn đề, sd ngôn ngữ, ? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ Trần Đăng Khoa? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức - TrÇn §¨ng Khoa sinh n¨m 1958 quª Nam S¸ch-H¶i D¬ng. HiÖn ®ang c«ng t¸c t¹i ban V¨n nghÖ §µi tiÕng nãi ViÖt Nam - Lµ tµi n¨ng th¬ béc lé rÊt sím (tËp th¬ ®Çu tay ®îc in n¨m 1968, khi TrÇn §¨ng Khoa míi 10 tuæi.) GV híng dÉn ®äc: CÇn ®äc nhanh, hå hëi, râ nhÞp, râ vÇn. GV ®äc mÉu HS ®äc tiÕp GV nhËn xÐt. GV yêu cầu HS theo dâi kÜ chó thÝch SGK. H: Nªu xuÊt xø cña bµi th¬ ? H: Bµi th¬ ®îc lµm theo thÓ th¬ g× ? Nªu ®Æc ®iÓm cña thÓ th¬ ®ã? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức à Tù do, c¸c c©u th¬ rÊt ng¾n, chØ gåm tõ mét ®Õn bèn tiÕng. ? NhËn xÐt g× vÒ nhÞp ®iÖu bµi th¬? à Cã nhÞp nhanh, gÊp, m¹nh. ? Dùa vµo néi dung cã thÓ chia bµi th¬ ra thµnh mÊy phÇn? X¸c ®Þnh giíi h¹n vµ nªu néi dung chÝnh tõng phÇn? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức + PhÇn1: Tõ ®Çu...träc lèc: Quang c¶nh trêi s¾p ma. + PhÇn 2: TiÕp...h¶ hª: C¶nh ma +PhÇn 3: Cßn l¹i: H×nh ¶nh con ngêi HS thảo luận theo bàn (3’) H: Toàn bộ bài thơ tác giả đã sử dụng những nét NT nào ? HS thảo luận, trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức Gv hướng dẫn HS tìm hiểu nội dung bài thơ 1. Quang c¶nh thiªn nhiªn tríc vµ trong trËn ma rµo. a. Quang c¶nh tríc trËn ma. ? T¸c gi¶ chó ý miªu t¶ nh÷ng sù vËt g× khi trêi s¾p ma? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức - con mèi, mèi giµ, mèi trÎ, gµ con, «ng trêi, c©y mÝa, kiÕn, l¸ kh«, giã cuèn, cá gµ rung tai, bôi tre, hµng bëi ? T¸c gi¶ ®· c¶m nhËn thiªn nhiªn b»ng gi¸c quan nµo ? ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch miªu t¶ ®ã? ? Qua ®ã cho thÊy c¶nh trêi s¾p ma hiÖn lªn nh thÕ nµo ? HS trả lời à HS khác nhận xét Gv nhận xét, chuẩn kiến thức C¶nh thiªn nhiªn hiÖn lªn sinh ®éng tÊp nËp mäi vËt ®Òu ®ang khÈn tr¬ng, véi v¶ tró
Tài liệu đính kèm: