Giáo án môn Ngữ văn 9 - Bài: Làng

hành một sự nhắc nhở sõu xa mà thấm thớa về cảm xỳc, õn tỡnh với quỏ khứ gian lao đầy tỡnh nghĩa đối với thiờn nhiờn, đất nước một cỏch bỡnh dị, hiền hậu.
2. Phõn tớch, bỡnh giảng cử chỉ giật mỡnh của tỏc giả trong cõu thơ cuối của bài thơ Ánh trăng: cỏi giật mỡnh là cảm giỏc và phản xạ tõm lớ cú thật của một người suy nghĩ, chợt nhận ra sự vụ tỡnh, bạc bẽo, nụng nổi trong cỏch sống của mỡnh. Cỏi giật mỡnh ăn năn, tự trỏch, thấy phải đổi thay cỏch sống. Cỏi giật mỡnh tự nhắc nhở bản than khụng bao giờ làm người phản bội quỏ khứ, phản bội thiờn nhiờn, sựng bỏi hiện tại mà coi rẻ thiờn nhiờn. Thiờn nhiờn thật nghiờm khắc, lạnh lựng nhưng cũng thật õn tỡnh độ lượng bao dung, vầng trăng và thiờn nhiờn trường tồn bất diệt. 
Iii - giới thiệu bài mới
Mỗi người dõn Việt Nam đều vụ cựng gắn bú với làng quờ của mỡnh, nơi sinh ra và sống suốt cả cuộc đời cần lao và giản dị. Sống ở làng, chết nhờ làng, khụng gỡ khổ bằng phải bỏ làng tha hương cầu thực, lõm vào cảnh sống nơi đất khỏch, chết chụn quờ người,... Tỡnh cảm đặc biệt đú đó được nhà văn Kim Lõn thể hiện một cỏch độc đỏo trong một hoàn cảnh đặc biệt: khỏng chiến chống Phỏp, để viết nờn truyện ngắn đặc sắc: Làng.
E - tổ chức các hoạt động dạy - học
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung kiến thức cần đạt
I - tiểu dẫn
Dựa vào SGK, em hóy nờu những nột chớnh về tỏc giả Kim Lõn (quờ quỏn, sở trường, tỏc phẩm chớnh) ? 
- Đọc SGK.
- Thảo luận.
- Trả lời. 
1. Tỏc giả
Kim Lõn (1920 - 2007) tờn khai sinh là Nguyễn Văn Tài, quờ ở huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh. 
ễng là nhà văn cú sở trường viết truyện ngắn, am hiểu và gắn bú với nụng thụn và nụng dõn miền Bắc, chuyờn viết về những phong tục văn húa cổ truyền đồng bằng Bắc Bộ. 
Tỏc phẩm chớnh: Làng, Vợ nhặt, Đụi chim thành,....
- Truyện ngắn Làng được viết năm nào và được đăng lần đầu tiờn trờn tạp chớ nào ? 
- Văn bản trong SGK cú lược đi đoạn nào ? 
Dựa vào SGK trang 172, HS đọc rồi thảo luận và trả lời. 
2. Tỏc phẩm
Truyện ngắn Làng được viết năm 1948 trờn chiến khu Việt Bắc, cõu chuyện và nhõn vật cú liờn quan nhiều đến làng quờ và con người tỏc giả. Truyện được in trờn tạp chớ Văn nghệ số 1.
Truyện khai thỏc tỡnh cảm quờ hương, đất nước, một tỡnh cảm bao trựm và phổ biến trong mỗi con người Việt Nam thời kỡ khỏng chiến. 
Văn bản trong SGK cú lược bỏ phần đầu (phần giới thiệu về hoàn cảnh phải rời làng lờn nơi tản cư của ụng Hai và cỏi tớnh thớch khoe làng của ụng). 
Gọi 3 HS lần lượt đọc từng đoạn văn bản.
Đọc văn bản trong SGK
Ii - đọc văn bản
Đoạn trớch trong SGK cú thể chia làm mấy phần ? Nờu nội dung chớnh của từng phần. 
Dựa vào phần chuẩn bị bài ở nhà, HS phỏt biểu ý kiến. 
1. Thể loại: Truyện ngắn
2.PTBĐ: Tự sự, mtả, bcảm
3. Túm tắt văn bản: 
ễng Hai là người làng Chợ Dầu. Trong khỏng chiến chống Phỏp, ụng phải đưa gia đỡnh đi tản cư. Ở đõy, lỳc nào ụng cũng nhớ làng và luụn dừi theo tin tức cỏch mạng. Khi nghe tin đồn làng Chợ Dầu theo giặc, ụng vụ cựng đau khổ, cảm thấy xấu hổ, nhục nhó. ễng khụng đi đõu, khụng gặp ai, chỉ sợ nghe đồn về làng ụng theo giặc. Nỗi lũng buồn khổ đú càng tăng lờn khi cú tin người ta khụng cho những người làng ụng ở nhờ vỡ là làng Việt gian. ễng khụng biết bày tỏ với ai,khụng dỏm đi ra ngoài. Thế là ụng đành núi chuyện với thằng con ỳt cho vơi nỗi buồn, cho nhẹ bớt những đau khổ tinh thần. Khi nhận tin cải chớnh, vẻ mặt ụng tươi vui, rạng rỡ hẳn lờn. ễng chia quà cho cỏc con, và tất bật bỏo tin cho mọi người rằng nhà ụng bị Tõy đốt, làng ụng khụng phải là làng Việt gian. ễng thờm yờu và tự hào về cỏi làng của mỡnh.
4. Bố cục
 Đoạn trớch cú thể chia làm 3 phần
- Từ đầu → khụng nhỳc nhớch: tõm trạng của ụng Hai khi nghe tin cả làng Dầu làm Việt gian theo Phỏp.
- Tiếp → đụi phần: tõm trạng xấu hổ, đau khổ buồn bực của ụng Hai trong ba bốn ngày sau đú.
- Cũn lại: Tõm trạng ụng Hai khi nghe tin cải chớnh. ễng vụ cựng sung sướng nờn lại yờu, lại tự hào về cỏi làng mỡnh hơn xưa. 
Em hóy nờu chủ đề đoạn trớch ? 
HS suy nghĩ và trả lời
5. Chủ đề
Qua truyện ngắn, Kim Lõn phản ỏnh và ca ngợi tỡnh yờu làng - yờu nước chõn thành, giản dị của người nụng dõn Việt Nam trong cuộc khỏng chiến chống Phỏp. 
Iii - đọc hiểu văn bản
Để khắc họa nổi bật chủ đề của truyện, tớnh cỏch của nhõn vật, Kim Lõn đó đặt nhõn vật chớnh vào một tỡnh huống truyện như thế nào ? Tỡnh huống ấy cú tỏc dụng gỡ ? 
HS suy nghĩ, đề xuất, lớ giải trờn cơ sở bài chuẩn bị ở nhà
1. Tỡnh huống truyện
 tỏc giả đó sỏng tạo ra một tỡnh huống đặc sắc: ụng Hai tỡnh cờ nghe được tin dữ làng Chợ Dầu yờu quý của ụng đó thành làng Việt gian theo Phỏp, phản lại khỏng chiến, phản lại cụ Hồ.
- Đõy là tỡnh huống cơ bản tạo nờn một cỏi nỳt thắt của cõu chuyện, gõy ra một mõu thuẫn giằng xộ tõm trớ ụng lóo, tạo ra điều kiện để thể hiện tõm trạng và phẩm chất, tớnh cỏch của nhõn vật thờm chõn thực, sõu sắc, gúp phần giải quyết chủ đề truyện .
Sự phỏt triển của cõu chuyện sẽ dựa vào tỡnh huống oỏi oăm ấy. 
Chỳ thớch 12/ 172-Tản cư
Ở nơi tản cư , tỡnh cảm của ụng Hai dành cho làng quờ ntn? Tỡm những chi tiết mta tõm trạng, t/c của ụng đối với làng? 
Những kớ ức trỗi dậy trong lũng khiến ụng thấy nỏo nức hẳn lờn
Như vậy hướng về làng ụng Hai sống trong tõm trạng vui sướng, nhớ thương, lo lắng cả tin tưởng và hi vọng T 163
Khụng chỉ nhớ về làng, t/c của ụng hai đ/v làng cũn được bộc lộ ntn? T 163-164
? ễng nghe được những tin hay nào?
?Tõm trạng của ụng khi nghe được những tin ấy?
? Nhận xột về lời văn trong đoạn văn này?
-Ngụn ngữ quần chỳng, ngụn ngữ độc thoại của nhõn vật
?Niềm vui của ụng Hai giỳp em hiểu gỡ về tỡnh cảm của ụng đ/v đất nước, với k/c?
Trong tõm trạng sung sướng với bao ý nghĩ vui thớch chen chỳc trong đầu, ụng Hai chuyện trũ với những người tản cư. Và ụng tỡnh cờ nghe được tin dữ : Làng Chợ Dầu Việt gian theo Tõy
Chỳ thớch 16- Việt gian
- Khi nghe tin do những người tản cư từ Gia Lõm cho biết: cả làng chỳng nú Việt gian theo Tõy thỡ thỏi độ và tõm trạng của ụng Hai như thế nào ? T 165
Nhận xột về nghệ thuật mta nhõn vật của tg trong đoạn văn ? Cỏch mta ấy cho thấy tõm trạng ụng Hai ntn?
→ Chỉ bằng vài cõu văn ngắn, tỏc giả đó cụ thể húa cỏi sững sờ, bàng hoàng đến hốt hoảng, nghẹn giọng, khú thở khi nghe tin dữ - một cỏi tin động trời mà trước đú ụng khụng thể tin, khụng thể ngờ lại cú thể xảy Cú lẽ trong mơ ụng cũng khụng tưởng tượng nổi. Vỡ ụng vốn yờu và tự hào về làng quờ của mỡnh , làng ụng là làng khỏng chiến Và rồi như lấy hết sức bỡnh tĩnh, ụng cất tiếng hỏi, giọng lạc hẳn đi: Liệu cú thật khụng hở bỏc? Hay chỉ lại
?Em hiểu gỡ về cõu hỏi đú cuả ụng Hai?
-Cõu hỏi cú lẽ để kiểm chứng để biết rừ hơn về thụng tin ấy, cũng là để ụng trấn an lại chớnh mỡnh. Nhưng rồi những người tản cư kể rành rọt quỏ , họ cũn khẳng định “ vừa ở dưới đú lờn” khiến ụng khụng thể khụng tin cỏi sự thật khủng khiếp ấy. 
?Khi buộc phải tin làng chợ Dầu theo giặc, ụng Hai cú những cử chỉ hành động gỡ?
-Cười nhạt, bẽ bàng.
? Em hiểu gỡ về tõm trạng ụng Hai lỳc này?
Cử chỉ đầu tiờn của ụng là lảng chuyện, cười cỏi cười nhạt thếch của sự bẽ bang, rời quỏn về nhà Những cõu núi mỉa múc, căm ghột của những người tản cư núi về cỏi làng Việt gian ấy vẫn đuổi theo ụng, mỉa mai làm ụng xấu hổ, ờ chề như họ đang mắng chửi chớnh ụng, - vỡ ụng là người Chợ Dầu, cỏi làng đốn mạt ấy. ễng Hai cỳi gằm mặt mà đi, trong sự trốn trỏnh vỡ xấu hổ, nhục nhó. 
Là niềm tự hào, hónh diện sõu sắc của ụng Hai về làng. Là truyền thống của người nụng dõn
-Nghĩ đến những ngày làm việc cựng anh emđộ ấy vui thế
-ễng muốn về làng cựng đào hào đắp ụ.ễng lóo nhớ làng, nhớ cỏi làng quỏ
- Là người khụng biết chữ .Rất quan tõm đến tin tức khỏng chiến
HS tỡm dẫn chứng để phõn tớch. 
2. Nhõn vật ụng Hai
-Là người nụng dõn tha thiết yờu làng và luụn tự hào về làng chợ dầu của mỡnh. Vỡ yờu làng nờn ụng hai mắc căn bệnh khoe làng. Cuộc khỏng chiến nổ ra, ụng cựng vợ con đi tản cư.
*Ở nơi tản cư:
- Nhớ làng da diết, nhớ khụng khớ khỏng chiến của làng 
- Muốn về làng, muốn tham gia khỏng chiến. 
- Mong nắng cho Tõy chết
 à tỡnh yờu làng quờ của người nụng dõn chõn chất buổi đầu chống P. Họ yờu thương, gắn bú với làng quờ, tự hào về ptrao CM của quờ hương và cú trỏch nhiệm với cuộc khỏng chiến của làng.
-ễng thường xuyờn ra phũng thụng tin để nghe tin tức khỏng chiến. Hụm nay ụng nghe được rất nhiều tin hay. Đú là những tin chiến thắng của ta
-Ruột gan ụng lóo cứ mỳa cả lờn, vui quỏ!
àĐú là niềm vui mộc mạc của một tấm lũng yờu nước chõn thành. Người nụng dõn khụng chỉ yờu làng quờ của mỡnh mà họ dừi theo, hũa mỡnh vào cuộc khỏng chiến của dõn tộc. Tự hào trước thành quả của cỏch mạng. Đú là sự chuyển biến trong nhận thức của người nụng dõn sau cỏch mạng 
*Diễn biến tõm trạng ụng Hai khi nghe tin làng Chợ Dầu theo giặc
-Khi nghe tin
+Cổ ụng lóo nghẹn ắng lại, da mặt tờ rõn rõn, lặng đi, tưởng như khụng thở được. Một lỳc lõu ụng mới rặn ố ố, nuốt một cỏi gỡ vướng ở cổ, cất tiếng hỏi, giọng lạc đi:
Liệu cú thật khụng hở bỏc, hay là chỉ lại...
à tg mta chi tiết, tỉ mỉ từng sự biến đổi từ cổ đến da mặt, giọng núi của ụng Hai cho thấy ụng Hai đang xỳc động cao độ
->Cỏi tin ấy đến với ụng đột ngột, bất ngờ như sột đỏnh ngang tai khiến ụng sững sờ, bàng hoàng, choỏng vỏng
 +chốm chẹp miệng, cười nhạt một tiếng , núi to: hà, nắng gớm về nào
 +ễng Hai cỳi gằm mặt xuống mà đi
-ễng Hai khụng chịu đựng nổi tin dữ ấy, vỡ vậy đỏnh trống lảng, cố tảng lờ lảng trỏnh mọi người
àễng Hai xấu hổ nhục nhó ờ chề như chớnh ụng là người cú tội
?Về đến nhà,cử chỉ của ụng Hai được miờu tả như thế nào?
-ễng nằm vật ra giường,nhỡn bọn trẻ con chơi sậm chơi sụi với nhau,ụng lóo nắm chặt hai bàn tay rớt lờn “chỳng bay ăn miếng cơm....thế này?”
_-ụng nghĩ đến sự hắt hủi khinh bỉ của mọi người đối với chỳng mà ụng lóo giàn giụa nước mắt.
?Thỏi độ của ụng Hai đối với dõn làng như thế nào?
-Căm giận dõn làng.
? Em cú nhận xột gỡ về cỏch kể ở đõy?
 - Trong sự đau khổ và xấu hổ, nhục nhó, nhỡn đàn con chơi đựa sậm sụi, đỏng thương với nhau ở sau nhà, ụng Hai nghĩ đến sự hắt hủi, khinh bỉ của mọi người dành cho những đứa trẻ của cỏi làng Việt gian nhỡn lũ con tủi thõn, nước mắt ụng cứ giàn ra Giọt nước mắt của ụng là giọt nươc mắt của sự đau đớn tủi hổ căm tức và cả những lo lắng.ụng lo cho tương lai của những đứa trẻ; càng thương con, ụng càng căm giận dõn làng - những kẻ mà ụng đó gọi là chỳng bay một cỏch căm ghột và khinh bỉ. ễng nguyền rủa họ đó làm một việc nhục nhó nhất hại đến danh dự của làng ; và tội cũn to hơn thế, đú là tội phản bội, đầu hàng, bỏn nước. Cú thể thấy ụng mất hết tinh thần, mất cả niềm tin. Trước đõy ụng luụn hướng về làng vỡ nhớ làng, vỡ tự hào về làng cũn giờ đậy ụng hướng về làng để để đau đớn để nhục nhó rồi để thầm rủa những kẻ ở lại đó phản bội làng, phản bội t/y của những người làng chợ Dầu
? Từ tõm trạng ấy, ụng chợt nghĩ lại điều gỡ? ( ụng băn khoăn điều gỡ ?)/ T 166
 Nhưng rồi ụng lại khú tin chuyện tày đỡnh ấy, ghờ gớm ấy cú thể xảy ra. ễng tin rằng những người ấy đó quyết tõm sống mỏi với giặc - nghĩa là họ cũn anh dũng, liều mạng hơn ụng, thỡ làm sao họ cú thể đổ đốn sa đọa, biến chất nhanh như thế được ?
 Nhưng rồi những chứng cứ hiển nhiờn trở lại làm ụng đành một lần nữa cay đắng chấp nhận sự thật và sự nhục nhó, giày vũ tõm trớ lại sụi rộo trong lũng ụng Cực nhục chưa ?
? Em cú nhận xột gỡ về diễn biến tõm trạng ụng Hai lỳc này?
GV: Với ngụn ngữ độc thoại và độc thoại nội tõm cú thể thấy cuộc xung đột nội tõm đang diễn ra gay gắt trong lũng ụng. ễng băn khoăn, bỏn tớn bỏn nghi khụng tin những người dũng cảm quyết tõm ở lại đỏnh giặc lại cú thể phản bội. Tõm trớ ụng bị dày vũ đau đớn. Những kẻ bỏn nước suốt đời ụng căm ghột nhất thỡ trớ trờu thay lại là những người làng ụng. Bao nhiờu niềm tự hào về 
q hương sụp đổ trong lũng người nụng dõn yờu q hương nhất mực ấy “ chao ụi cực nhục chưa cả làng Việt gian” 
HS đọc đoạn văn: Về đến nhà .Nhỡn lũ con ... cỏi cơ sự này chưa ? và phỏt biểu.T 166
- Về đến nhà
+ễng nằm vật ra giường , nhỡn lũ con ,tủi thõn, nước mắt ụng cứ giàn ra
+Chỳng nú cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư.
+Chỳng bay ăn miếng cơm hay miếng gỡ vào mồm mà đi làm cỏi giống Việt gian bỏn nước để nhục nhó thế này
à Tg sử dụng ngụn ngữ kể xen độc thoại nội tõm thể hiện nỗi đau đớn,căm hận, tủi hổ của ụng Hai thầm rủa những kẻ ở lại đó phản bội làng, phản bội t/y của những người làng chợ Dầu Bao nhiờu điều tự hào về quờ hương như sụp đổ  trong tõm hồn người nụng dõn rất mực yờu quờ hương ấy. ễng cảm thấy như chớnh ụng mang nỗi nhục của một tờn bỏn nước theo giặc, cả cỏc con ụng cũng sẽ mang nỗi nhục ấy.
 - Và rồi cuộc đấu tranh nội tõm diễn ra gay gắt. Đấu tranh giữa niềm tin và nỗi nghi ngờ. Lần đầu tiờn ụng phải dựng đến lớ trớ để nghĩ về làng. ễng tỡm mọi cỏch để vớt vỏt Nhưng rồi những chứng cứ hiển nhiờn trở lại làm ụng đành một lần nữa cay đắng chấp nhận sự thật nhục nhó. Cuối cựng niềm tin sụp đổ, vỡ vụn, trỏi tim ụng như nhỏ mỏu
 - ễng nghĩ tới sự tẩy chay của mọi người, tới tương lai chưa biết sinh sống, làm ăn như thế nào. Những kẻ mà ụng suốt đời ghờ tởm trớ trờu thay lại rơi vào chớnh làng ụng, vào chớnh bản thõn và gia đỡnh ụng. Cụ thể nhất là ụng sắp phải đún đợi thỏi độ ghẻ lạnh, múc mỏy của mụ chủ nhà khú tớnh, lắm điều. 
Đọc đoạn truyện ụng Hai trũ chuyện với vợ T 166 -167-168
? Nhận xột về ngụn ngữ của nhõn vật trong đoạn văn ấy? thể hiện tõm trạng của ụng ntn?
=>Đau đớn, bực bội, cố kỡm nộn trong lo lắng, sợ hói, lỳc nào cũng tưởng mọi người bàn tỏn chuyện làng mỡnh.
- HS đọc đoạn trũ chuyện của ụng Hai với vợ, qua đú phõn tớch tiếp tục tõm trạng và thỏi độ của ụng Hai ?
 - Trũ chuyện với bà vợ trong gian nhà ở nhờ, thỏi độ của ụng Hai vừa bực bội, vừa đau đớn, cố kỡm nộn, ụng gắt bà vụ cớ, trằn trọc thở dài, rồi lo lắng đến mức chõn tay nhủn ra, nớn thở, lắng nghe, khụng nhỳc nhớch
 Đọc phần chữ nhỏ cho biết tõm trạng ụng Hai trong mấy ngày sau đú ntn?
Và điều mà ụng lo sợ hơn cả trong lỳc này là mụ chủ nhà 
- Qua cõu chuyện với mụ chủ nhà, vợ chồng ụng Hai bị đẩy đến tỡnh hỡnh như thế nào ? Tõm trạng của ụng lỳc ấy ra sao ? 
?Trong giõy phỳt tuyệt vọng đú, trong lũng ụng lóo cú ý nghĩ gỡ?
Trong ụng diễn ra cuộc đấu tranh quyết liệt “ đi cũng dở, ở khụng xong” đi đõu bõy giờ, ai người ta chứa chấp dõn của làng Việt gian cũn về làng lại càng khụng được . Về làng là bỏ khỏng chiến, bỏ cụ Hồ 
? Suy nghĩ ấy của ụng Hai giỳp em hiểu gỡ về tỡnh cảm của ụng với làng quờ và đất nước ?
Như vậy, tỡnh yờu làng dẫu cú thiết tha, mónh liệt đến đõu cũng khụng thể mónh liệt hơn tỡnh yờu đất nước. Đú là biểu hiện vẻ đẹp trong tõm hồn của con người Việt Nam, khi cần họ sẵn sàng gạt bỏ tỡnh cảm riờng tư để hướng tới tỡnh cảm chung – t/y tổ quốc
Đến đõy, tỡnh cảm cỏch mạng, lũng yờu làng, yờu nước đó thực sự hũa quyện trong tõm hồn người lóo nụng tản cư. Và ụng đó quyết định dứt khoỏt, trong cực kỡ đau khổ, uất hận: muốn sao thỡ sao, khụng thể bỏ về làng, phải thự cỏi làng theo giặc ấy dự trước đõy, dự cả đời ụng đó gắn bú mỏu thịt với nú, vụ cựng yờu thương, tự hào về nú. Thế là mõu thuẫn nội tõm trong ụng Hai đó tạm thời tự ụng tỡm được hướng giải quyết trong tỡnh thế thỳc bỏch. Nhưng trong lũng ụng đau đớn biết bao. ễng chỉ biết san vợi phần nào nỗi đau ấy trong cõu chuyện với đứa con ỳt bộ bỏng. 
HS trao đổi, thảo luận, phõn tớch ý nghĩ và tõm trạng của ụng Hai. 
- Tõm trạng của ụng Hai mấy ngày sau
 +ụng Hai khụng dỏm ra khỏi nhà, khụng dỏm đi đến đõu, chỉ ru rỳ trong nhà nghe ngúng tỡnh hỡnh bờn ngoài trong lo lắng, sợ hói thường xuyờn ; lỳc nào cũng nghĩ đến chuyện ấy, cũng tưởng mọi người chỉ núi đến chuyện làng mỡnh. Nỗi lo sợ đó trở thành nỗi ỏm ảnh tự nhiờn trong ụng
+Khi mụ chủ nhà đỏnh tiếng đuổi gia đỡnh ụng đi tõm trạng của ụng Hai càng trở nờn u ỏm, bế tắc và tuyệt vọng. Những cõu hỏi liờn tiếp cuộn trào trong đầu ụng già khốn khổ: Biết đem nhau đi đõu bõy giờ ? Biết đõu người ta chứa bố con ụng mà đi ? Thật là tuyệt đường sinh sống ! 
+Chớnh trong giõy phỳt tuyệt vọng ấy, ụng lóo đó chớm cú ý định quay trở về làng cũ: Hay là quay về làng ? Nhưng trong ụng lập tức lại diễn ra cuộc đấu tranh quyết liệt: Về làng tức là bỏ khỏng chiến, bỏ cụ Hồ ; về làng là chịu đầu hàng thằng Tõy
+ Để rồi ụng đi đến một quyết định đau khổ nhưng dứt khoỏt: Làng thỡ yờu thật nhưng làng theo tõy rồi thỡ phải thự
à Tỡnh cảm với làng quờ được bao trựm bởi tỡnh cảm lớn hơn: tỡnh yờu đất nước. Lũng yờu làng đó trở thành lũng yờu nước thực sự trong tõm hồn lóo nụng tản cư. Dự đó xỏc định thế nhưng ụng vẫn khụng thể dứt bỏ tỡnh cảm của mỡnh đối với quờ hương. Bởỡ thế mà ụng càng xút xa, đau đớn
Em cú cảm nhận gỡ sau khi đọc đoạn trũ chuyện giữa ụng Hai và thằng Hỳc ? /T169-170
ễng Hai trũ chuyện với con về điều gỡ?
-Làng ta ở làng Chợ Dầu.
-Ủng hộ cụ Hồ
-Anh em đồng chớ biết cho bố con ụng.
-Cụ Hồ trờn đầu soi xột cho bố con ụng.
-Chết thỡ chết cú bao giờ dỏm đơn sai.
? Cuộc trò chuyện này được kể bằng kiểu ngôn ngữ nào ?- Ngôn ngữ đối thoại.
? Vì sao ông Hai lại trò chuyện như thế với đứa con nhỏ ?
- Vì ông không biết giãi bày tâm sự cùng ai. Ông mượn con để bày tỏ tấm lòng son của mình với làng quê, đất nước. Ông nói như để ngỏ lòng mình, như để minh oan cho mình.
- “ Anh em đồng chí biết cho bố con ông”
- “Cụ Hồ trên đầu trên cổ xét cho bố con ông.”
- “Cái lòng của bố con ông là như thế đấy, mỗi lần núi ra được đụi cõu nỗi khổ trong lũng ụng cũng vợi đi được đôi phần.”
- Vì yêu làng nên ông muốn con ghi nhớ " nhà ta ở làng chợ Dầu"
? Qua những lời trò chuyện ấy, em cảm nhận được điều gì trong tấm lòng của ông Hai với làng quê đất nước, với cuộc k/c ?
=> Qua lời tâm sự của ông Hai với con, ta thấy ở ông một tình yêu sâu nặng với làng và một tấm lòng thuỷ chung với kháng chiến, với CM mà biểu tượng là cụ Hồ.
? Như vậy những dằn vặt khổ tâm của ông Hai đã nói với ta về một con người như thế nào ?
- Một con người yêu quê, yêu nước đằm thắm, chân thật, ngay thẳng, trọng danh dự, yêu ghét rạch ròi. à Tình yêu nước đã rộng lớn hơn, bao trùm lên tình cảm làng quê à Tình cảm sâu nặng, bền vững, thiêng liêng.
Đoạn văn rất chõn tỡnh và cảm động bởi nú khụng chỉ diễn tả tỡnh cảm cha con, tỡnh yờu thương con của ụng Hai mà chủ yếu, qua đú thể hiện tõm trạng buồn bó, đau khổ và quyết tõm trung thành đến cựng của người cha già đối với Cỏch mạng, với cụ Hồ. Những giọt nước mắt của ụng Hai lại trào ra, chảy rũng rũng trờn hai mỏ. Những lời tõm tỡnh thủ thỉ của ụng đối với đứa con nhỏ dại chớnh là tiếng lũng sõu thẳm của ụng, núi lờn thành tiếng quyết tõm và ý chớ của ụng, tõm sự của ụng trong một hoàn cảnh cụ thể với quờ hương, với khỏng chiến, với vị lónh tụ kớnh yờu của toàn dõn. Đú là lời tự nhủ giói bày lũng mỡnh, như là tự minh oan cho chớnh mỡnh. Đú là tỡnh yờu sõu nặng với cỏi làng quờ đang tạm thời phải xa, phải thự. Đú là tấm lũng thủy chung với cỏch mạng và khỏng chiến, tấm lũng biết ơn chõn thành, bền vững và thiờng liờng cho đến chết.	
HS đọc diễn cảm đoạn trũ chuyện giữa ụng Hai và thằng Hỳc và nờu cảm nhận về đoạn văn này. 
-Cuộc trũ chuyện với đứa con ỳt
+Trong tõm trạng bị dồn nộn và bế tắc ấy, ụng chỉ cũn biết tỡm niềm an ủi trong lời tõm sự với đứa con trai nhỏ. Núi với con mà thực ra là đang trỳt nỗi lũng mỡnh.dói bày tấm lũng mỡnh về sự thủy chung với khỏng chiến với cỏch mạng mà biểu tượng là cụ Hồ. tỡnh cảm ấy là sõu nặng bền vững và thiờng liờng. Đặc biệt tỡnh yờu sõu nặng với làng Chợ Dầu của ụng mói là nguyờn vẹn để đứa con khắc cốt ghi tõm về nơi nú đó sinh ra. Thỡ ra trong sõu thẳm trỏi tim ụng, t/y với làng Chợ Dầu khụng bao giờ thay đổi .cú chăng ụng chỉ thự cỏi làng việt gian bỏn nước 
- Một con người yêu quê, yêu nước đằm thắm, chân thật, ngay thẳng, trọng danh dự, yêu ghét rạch ròi. à Tình yêu nước đã rộng lớn hơn, bao trùm lên tình cảm làng quê 
? Tác giả đã giải quyết tình huống gay cấn như thế nào?T 170-171
- ễng Hai khi nghe tin làng chợ Dầu không theo giặc.
? Ông nghe tin này vào thời gian nào? Thái độ của ông thay đổi ra sao?
- Khoảng 3 giờ chiều, 
- Thái độ vui vẻ, hồ hởi
- Nét mặt vui tươi, rạng rỡ hẳn lên
- Hành động: Chia quà cho các con, công khai báo tin nhà ông bị Tây đốt.
-Ông lật đật, bô bô(3 lần lật đật)
-Ra láo! Láo hết! Toàn là sai sự mục đích cả!
? Tại sao ụng Hai lại khoe nhà minh bị đốt? chi tiết này núi lờn điều gỡ?
-Niềm vui và niềm tin hoàn toàn trở lại trong tõm hồn người nụng dõn tản cư.Với những người nụng dõn như ụng, cuộc khỏng chiến chống Phỏp giữ làng giữ nước là điều tất yếu.
? Nhận xột về nghệ thuật mta nhõn vật ụng Hai trong đoạn văn? Tỏc dụng?
-Nhõn vật được mta qua thỏi độ, cử chỉ, lời núi .
=>Vui, phấn khởi, hỏo hức khoe làng.
 ễng dường như khụng tiếc ngụi nhà, lại đi khoe tin nhà mỡnh bị đốt. Thỡ ra cỏi nhà khụng quý bằng cỏi tiếng được trở lại trong sạch ; khụng phải cỏi tiếng của ụng mà của cả dõn làng ụng, trong đú cú ụng và gia đỡnh ụng. Niềm vui và niềm tin hoàn toàn trở lại trong tõm hồn người nụng dõn già tản cư. ễng Hai trở lại là người vui tớnh, yờu làng yờu nước ; hai tỡnh cảm ấy trong ụng giờ đõy lại hoàn toàn thống nhất, khụng cú gỡ mõu thuẫn. 
Cõu chuyện kết thỳc thật vui, thật cú hậu. Với những người nụng dõn như ụng Hai, cuộc khỏng chiến chống Phỏp giữ làng, giữ nước, giữ mỏi nhà tranh, giữ đồng lỳa chin, thắng lợi là điều tất yếu. 
HS tỡm dẫn chứng, phõn tớch. 
* Tõm trạng của ụng Hai khi nghe tin cải chỉnh
+ Tươi vui, rạng rừ hẳn lờn, mồm bỏm bẻm nhai tầu, cặp mắt hung hung đỏ, hấp hỏy
+ễng đi khoe nhà bị chỏy , làng bị đốt với thỏi độ hả hờ Việc ngụi nhà bị đốt là minh chững khẳng định làng Chợ dầu khụng Việt gian, ngược lại là một làng kiờn cường chống phỏp đến cựng
 Mất hết cả cơ nghiệp mà ụng khụng hề buồn tiếc,thậm chớ cũn rất sung sướng,hạnh phỳc.Bởi lẽ,trong sự chỏy rụi ngụi nhà của riờng ụng là sự hồi sinh về danh dự của làng chợ Dầu anh dũng khỏng chiến. Thỡ ra cỏi nhà khụng quý bằng cỏi tiếng được trở lại trong sạch ; khụng phải cỏi tiếng của ụng mà của cả dõn làng 
-ễng Hai trở thành hỡnh ảnh tiờu biểu điển hỡnh của người nụng dõn buổi đầu chống Phỏp, sẵn sàng hi sinh tất cả để bảo vệ nền độc lập dõn tộc
2. Nhõn vật mụ chủ nhà
-Là người phụ nữ nụng dõn chua ngoa. Tuy nhiờn đằng sau vẻ