Giáo án môn Vật lý 9 - Tiết 4: Đoạn mạch nối tiếp

Tiết 4 : ĐOẠN MẠCH NỐI TIẾP
	Ngày soạn : 13/9/2010
I/ MỤC TIÊU :
Suy luận để xây dựng công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp Rtđ= R1 + R2 và hệ thức từ các kiến thức đã học .
Mô tả được cách bố trí và tiến hành TN kiểm tra lại các hệ thức suy ra từ lí thuyết .
Vận dụng được những kiến thức đã học để giải thích một số hiện tượng và giải bài tập .
II/ CHUẨN BỊ :
	HS : 3 điện trở, 1ampe kế, 1 vôn kế, nguồn điện, công tắc, dây dẫn .
III/ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC :
Oån định tổ chức :
Kiểm tra bài cũ :
Bài mới :
Hoạt động của HS
Trợ giúp của GV
Ghi bảng
Hoạt động 1 (5’) : Oân lại những kiến thức đã học :
Trả lời câu hỏi của GV
Hoạt động 2 (7’) : Nhận biết được đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp :
C1: R1, R2 và ampe kế mắc nối tiếp.
C2:
Hoạt động 3 ( 10’)Xây dựng công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trơ ûmắcnối tiếp :
Trả lời câu hỏi của GV.
C3: UAB = U1 + U2 = I R1 + I R2
 = I Rtđ 
ðRtđ = R1 + R2
Hoạt động 4 ( 10’)Tiến hành TN kiểm tra :
- Các nhóm tiến hành lắp mạch điện và tiến hành thí nghiệm.
Thảo luận nhóm để -> cử đại diện trả lời.
Hoạt động 5 ( 13’)Vận dụng :
Làm các câu C4 và C5 .
- Cường độ dòng điện chạy qua mỗi điện trở có mối liên hệ như thế nào với cường độ dòng điện mạch chính ?
- Hiệu điện thế giữa hai đầu đoạn mạch có mối liên hệ như thế nào với hiệu điện thế giữa hai đầu mỗi đèn ?
Yêu cầu HS trả lời C1 và C2
- Thế nào là điện trở tương đương của một đoạn mạch ?
U : HĐT giữa hai đầu đoạn mạch
U1, U2 : HĐT giữa hai đầu mỗi điện trở. Viết hệ thức liên hệ giữa U, U1, U2 ?
- CĐ D Đ chạy qua đoạn mạch là I, viết biểu thức tính U, U1, U2 theo I và R tương ứng ?
- Theo dõi kiểm tra các nhóm HS tiến hành thí nghiệm.
- Yêu cầu HS trả lời kết luận.
- Cần mấy công tắc để điều khiển đoạn mạch mắc nối tiếp?
- Trong sơ đồ hình 4.3 SGK, nêu cách tính điện trở đoạn mạch tương đương ?
I/Cường độ dòng điện và hiệu điện thế trong đoạn mạch nối tiếp:
Nhớ lại kiến thức ở lớp 7:
I = I1 = I2
U = U1 + U2
Đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp :
* C1:
* C2 : CM 
II/ Điện trở tương đương của đoạn mạch nối tiếp :
Điện trở tương đương :
Công thức tính điện trở tương đương của đoạn mạch gồm hai điện trở mắc nối tiếp : 
 C3: CM Rtđ = R1 + R2
Thí nghiệm kiểm tra :
Kết luận : (SGK)
III/ Vận dụng :
C4 :
Khi công tắc K mở, hai đèn không hoạt động vì mạch hở, không có dòng điện chạy qua.
Khi công tắc K đóng, cầu chì bị đứt, hai đèn không hoạt động vì mạch hở, không có dòng điện chạy qua.
Khi công tắc K đóng, dây tóc bóng đèn Đ1 bị đứt thì đèn Đ2 không hoạt động vì mạch hở, không có dòng điện chạy qua.
C5 : R12 = 20 + 20 = 40S
RAC = R12 + R3 = 40 + 20 = 60S
4) Dặn dò :
- Học phần ghi nhớ .
- Làm bài tập : 4.1 ; 4.2 ; 4.3; 4.4; 4.5; 4.6; 4.7 Sách bài tập trang 7 và 8 .
BÀI TẬP NÂNG CAO :
Cho hai điện trở R1 = 12S và R2 = 24S được mắc nối tiếp vào mạch điện.
Tính điện trở tương đương của đoạn mạch nói trên ?
Đặt vào hai đầu đoạn mạch HĐT thì HĐT giữa hai đầu điện trở R2 là 36V. Tính cường độ dòng điện trong mạch, HĐT giữa hai đầu điện trở R1 và HĐT của mạch ?
Để cường độ dòng điện giảm đi một nửa, người ta mắc nối tiếp thêm vào mạch một điện trở R3. Tính R3?
Giải :
Điện trở tương đương : R12 = R1 + R2 = 12 + 24 = 36S
CĐ D Đ trong mạch : 
	U1 = I . R1 = 1,5 . 12 = 18V
	U = U1 + U2 = 36 + 18 = 54V
Muốn cường độ dòng điện trong mạch giảm đi một nữa thì điện trở tương đương phải tăng gấp đôi.
	Ta có : R = R12 + R3 = 2R12 ð R3 = R12 = 36S