Giáo án Ngữ văn 6 - Tập 1 - Thạch Sanh

Ngày soạn: 9 / 9 / 2014
Ngày giảng 6A3
6A4
Tiết 22 - Bài 6
Văn bản THẠCH SANH
(Truyện Cổ tích)
I. Mục tiêu
	1. Kiến thức: Nhóm truyện cổ tích ca ngợi người dũng sĩ. Niềm tin thiện thắng ác, chính nghĩa thắng gian tà của tác giả dân gian và nghệ thuật tự sự dân gian của truyện cổ tích Thạch Sạnh
	2. Kĩ năng: Bước đầu biết cách đọc - hiểu văn bản truyện cổ tích theo đặc trưng thể loại. Bước đầu biết trình bày những cảm nhận, suy nghĩ của mình về các nhân vật và các chi tiết đặc sắc 
 3. Thái độ: Giáo dục sự công bằng, lên án cái xấu, cái ác. 
II. Chuẩn bị
	1. Thầy: SGK, SGV, TKBG.
	2. Trò: Đọc bài, chuẩn bị bài theo SGK
III. Tiến trinh tổ chức các hoạt động dạy - học
	1. Ổn định tổ chức: 6A3..
	 6A4...
	2. Kiểm tra bài cũ 
- Thế nào là truyện truyền thuyết?
	Đáp án / 7
	3. Bài mới:
Hoạt động 1: Giới thiệu bài
	- Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho HS.
	- Phương pháp: Thuyết trình.
Truyện cổ tích là loại truyện dân gian kể về cuộc đời của một số nhân vật quen thuộc: bất hạnh, dũng sĩ, tài năng kỳ lạ, thông minh, ngốc nghếch, động vật,  truyện có yếu tố hoang đường, thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu, sự công bằng đối với sự bất công... 
Hoạt động 2: Tìm hiểu chung
- Mục tiêu: HS nắm được cốt truyện, kể tác phẩm. 
	- Phương pháp: Thảo luận, vấn đáp, thuyết trình.
	- Kĩ thuật: Tư duy động não.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung 
- Gọi hs đọc chú thích * 53
* Thế nào là truyện cổ tích?
Hướng dẫn HS đọc.
GV đọc mẫu - gọi HS đọc.
* Theo em văn bản có thể chia làm mấy đoạn ? nội dung từng đoạn ? 4 đoạn:
- Đ1: Từ đầu đếnmọi phép thần thông. 
- Đ2:Tiếp theo.quận công. - Đ3: Tiếp theo .bọ hung. 
- Đ4: Phần còn lại.
* Phương thức biểu đạt chính của văn bản này là?
* Chú thích/sgk 65-66.
GV : Treo bốn bức tranh lên bảng ? Bốn bức tranh minh hoạ cho các sự việc nào của truyện ? Dựa vào nội dung tranh, em kể lại truyện Thạch Sanh ? 
- Bức tranh 1: Thạch Sanh giết chằn tinh.
- Bức tranh 2: Thạch sanh bắn đại bàng bị thương.
- Bức tranh 3: Nhà vua phán quyết cho Thạch Sanh xử tội mẹ con Lí Thông. 
- Bức tranh 4 : Thạch Sanh đãi quân sĩ 18 nước chư hầu cơm trước khi chúng lui quân về. 
I. Tìm hiểu chung
- Truyện cổ tích / sgk 53.
1. Đọc
- Bố cục: 4 đoạn
- Phương thức: Tự sự
2. Kể
Hoạt động 3: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản
	- Mục tiêu: HS nắm được giá trị nội dung và ý nghĩa của truyện.
	- Phương pháp: Thảo luận, vấn đáp, thuyết trình.
	- Kĩ thuật: Tư duy động não.
(?) Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh có gì bình thường, có gì khác thường ? hãy tìm dẫn chứng chứng minh điều đó?
 Bình thường: Con gia đình nông dân tốt bụng, sống bằng nghề kiếm củi. 
 Khác thường: Là Thái Tử đầu thai, mẹ mang thai nhiều năm mới sinh được Thạch Sanh, sai Thiên Thần dạy đủ các môn võ nghệ.
* Sự ra đời của Thạch Sanh nhân dân ta muốn thể hiện điều gì?
- Ý nghĩa của sự bình thường: Thạch Sanh gần gũi với nhân dân, có cội nguồn từ nhân dân.
- Ý nghĩa của sự khác thường: Người có tài, phi thường từ khi mới sinh có thể diệt trừ cái ác, lập được chiến công, cứu giúp dân lành. 
II.Tìm hiểu văn bản
1. Vẻ đẹp của hình tượng nhân vật Thạch Sanh:
a. Sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh.
Nguồn gốc xuất thân cao quý, sống nghèo khó nhưng lương thiện.
* Luyện tập
Đọc thêm /sgk 67.
4. Củng cố
	 Kể lại truyện cố tích Thạch Sanh bằng lời văn của em.
5. Hướng dẫn HS tự học 
	- Đọc, kể sáng tạo văn bản.
	- Chuẩn bị bài: Thạch Sanh - Tiếp.
IV. Tự rút kinh nghiệm sau tiết dạy
..
Ngày soạn: 10 / 9 / 2014
Ngày giảng 6A3
6A4
Tiết 23 - Bài 6 - tiếp
Văn bản THẠCH SANH
(Truyện Cổ tích)
I. Mục tiêu
	1. Kiến thức: Nhóm truyện cổ tích ca ngợi người dũng sĩ. Niềm tin thiện thắng ác, chính nghĩa thắng gian tà của tác giả dân gian và nghệ thuật tự sự dân gian của truyện cổ tích Thạch Sạnh
	2. Kĩ năng: Bước đầu biết cách đọc - hiểu văn bản truyện cổ tích theo đặc trưng thể loại. Bước đầu biết trình bày những cảm nhận, suy nghĩ của mình về các nhân vật và các chi tiết đặc sắc 
 3. Thái độ: Giáo dục sự công bằng, lên án cái xấu, cái ác. 
II. Chuẩn bị
	1. Thầy: SGK, SGV, TKBG.
	2. Trò: Đọc bài, chuẩn bị bài theo SGK
III. Tiến trinh tổ chức các hoạt động dạy - học
	1. Ổn định tổ chức: 6A3..
	 6A4...
	2. Kiểm tra bài cũ 
- Kể tóm tắt truyện “Thạch Sanh”?
	3. Bài mới:
Hoạt động 1: Giới thiệu bài
	- Mục tiêu: Tạo tâm thế và định hướng chú ý cho HS.
	- Phương pháp: Thuyết trình.
Truyện cổ tích là loại truyện dân gian kể về cuộc đời của một số nhân vật quen thuộc: bất hạnh, dũng sĩ, tài năng kỳ lạ, thông minh, ngốc nghếch, động vật,  truyện có yếu tố hoang đường, thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu, sự công bằng đối với sự bất công... 
Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu văn bản - tiếp
	- Mục tiêu: HS nắm được giá trị nội dung và ý nghĩa của truyện.
	- Phương pháp: Thảo luận, vấn đáp, thuyết trình.
	- Kĩ thuật: Tư duy động não.
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung 
Giáo viên hệ thống hóa kiến thức tiết 22
* Trước khi kết hôn với Công Chúa, Thạch Sanh phải trải qua thử thách nào?
- Bị mẹ con Lí Thông lừa đi canh miếu thần, TS tiêu diệt Chằn Tinh.
- Xuống hang diệt đại bàng, cứu công chúa. Bị Lí Thông lấp cửa hang.
- Bị hồn chằn tinh, đại bàng báo thù, TS bị bắt hạ ngục.
* Sau khi kết hôn với công chúa TS phải trải qua những thử thách nào nữa ?
- Hoàng Tử 18 tuổi, nước chư hầu kéo quân sang đánh.
* Thạch Sanh đã đối phó bằng cách nào?
 tiếng đàn
* Tiếng đàn ở đây đại diện cho điều gì ?
- Giáo viên bình
* Có ý kiến cho rằng Thạch Sanh vượt qua được những thử thách và lập được nhiều chiến công hiển hách. Em có nhất trí không? Vì sao?
* TS có những phẩm chất nào đáng quý ?
* Ở đoạn truyện này tác giả dân gian còn sử dụng 1 số chi tiết thần kì khác? Đó là chi tiết nào?
- Niêu cơm thần kì: 
+ Khả năng thần kì khiến quân 18 nước chư hầu phải ngạc nhiên khâm phục.
+ Khả năng tài giỏi của Thạch Sanh.
+ Thạch Sanh đại diện cho tấm lòng nhân đạo, tư tưởng yêu hòa bình của nhân dân ta.
-Giáo viên mở rộng liên hệ với Văn học dân gian của Pháp, Anh, Mông Cổ, Xiri? 
(*) Qua việc tìm hiểu chi tiết truyện em có cảm nhận gì về nhân vật Thach Sanh?
* Đối lập với nhân vật Thạch Sanh là nhân vật nào? Em thấy nhân vật này như thế nào?
(*) Hai mẹ con Lý Thông không bị Thạch Sanh trừng trị nhưng bị Thiên Lôi đánh chết, biến thành bọ hung bẩn thỉu. Theo em sự trừng trị như vậy có thỏa đáng không? Vì sao?
* Trong phần kết thúc truyện, mẹ con Lí Thông phải chết, còn Thạch Sanh được kết hôn với công chúa và lên ngôi vua. Qua cách kết thúc này nhân đân ta muốn thể hiện điều gì? Kết thúc ấy có phổ biến trong truyện cổ tích không? Hãy nêu một số ví dụ?
- GV tổng kết toàn bài.
* Khái quát những nét đặc sắc nội dung, tư tưởng và nghệ thuật của truyện?
- Nội dung: Sự đối lập giữa thiện và ác qua hai nhân vật..
- Nghệ thuật: + Sắp xếp các tình tiết tự nhiên, khéo léo
 + Sử dụng những chi tiết thần kỳ
 + Kết thúc có hậu
* Câu chuyện có ý nghĩa như thế nào?
- Học sinh đọc ghi nhớ/67
II.Tìm hiểu văn bản - tiếp
1. Vẻ đẹp của hình tượng nhân vật Thạch Sanh.
b. Những thử thách. 
- Tiếng đàn thần kì
à đại diện cho cái thiện và tinh thần yêu chuộng hòa bình của nhân dân ta.
* Lập nhiều chiến công hiển hách, thu được nhiều chiến lợi phẩm quý
* Phẩm chất.
+ Sự thật thà, chất phác.
+ Sự dũng cảm và tài năng.
+ Lòng nhân đạo.
-Niêu cơm thần kì:
è Thạch Sanh: Nhân vật dũng sĩ thể hiện ước mơ, khát vọng của nhân dân ta về hòa bình, công lí
3. Nhân vật Lý Thông.
Dối trá, nham hiểm, xảo quuyệt, vong ân bội nghĩa.
- Ý nghĩa: Thạch Sanh thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân ta về sự chiến thắng của những con người chính nghĩa, lương thiện.
* Ghi nhớ/ 67
Hoạt động 4: Luyện tập
- Mục tiêu: Củng cố, hệ thống kiến thức cơ bản
- Phương pháp: Thực hành
- Kĩ thuật: Động não
- Cho học sinh mang tranh đã vẽ lên và đặt tên cho tranh.
- Cho học sinh kể lại chuyện Thạch Sanh, và hướng dẫn tìm hiểu phần đọc thêm.
III. Luyện tập
 Bài 1.
4. Củng cố: - Kể sáng tạo t/phẩm.
	- Giá trị nội dung, nghệ thuật của t/phẩm.
5. Hướng dẫn HS tự học 
	- Đọc, kể sáng tạo văn bản
	- Chuẩn bị bài: Chữa lỗi dùng từ.
IV. Tự rút kinh nghiệm sau tiết dạy
..