Giáo án Ngữ văn 8 (chi tiết)

û laø ai?
HS : traû lôøi
GV: Neâu caûm nhaän cuûa em veà nhaân vaät chò Daäu?
HS: Trình baøy.
Vaên baûn “ Laõo Haïc” cuûa taùc giaû naøo?thuoäc theå loaïi gì? Söû duïng phöông thöùc bieåu ñaït naøo? Em haõy neâu noäi dung chính cuûa vaên baûn? Em haõy neâu nhöõng neùt ñaëc saéc veà ngheä thuaät?
HS: trình baøy
GV: nhaân vaät Laõo Haïc coù nhöõng phaåm chaát gì ñaùng quyù?
HS: Traû lôøi.
GV chuyeån yù:
Caâu hoûi thaûo luaän:( 3 phuùt)
Caâu 1: Em haõy tìm nhöõng ñieåm gioáng nhau cuûa 3 vaên baûn treân?
Gôïi yù: Veà theå loaïi vaên baûn, thời gian ra ñôøi? Ñeà taøi? Chuû ñeà? Giaù trò tö töôûng? Giaù trò ngheä thuaät?
Caâu 2: So saùnh söï khaùc nhau cuûa 3 vaên baûn treân?
Gôïi yù: Theå loaïi ? phöông thöùc bieåu ñaït? Noäi dung? Ñaëc saéc ngheä thuaät?
HS: trình baøy
GV: ñaây chính laø nhöõng ñaëc ñieåm cuûa doøng vaên xuoâi hieän thöïc VN tröôùc CMT8 – doøng vaên hoïc baét ñaàu khôi nguoàn töø nhöõng naêm 20, phaùt trieån maïnh meõ röïc rôõ ôû nhöõng naêm 30 vaø ñaàu nhöõng naêm 40. theá kæ XX ñem laïi cho vaên hoïc hieän ñaïi VN nhöõng taùc phaåm kieät xuaát gaén lieàn nhöõng teân tuoåi: Phaïm Duy Toán, Nguyeãn Coâng Hoan, Ngoâ Taát Toá, Vuõ Troïng Phuïng, Nam Cao, Toâ Hoaøi.
GV chuyeån yù qua muïc III.
? Qua caùc vaên baûn truyeän kí ñaõ hoïc , em thích nhaân vaät naøo nhaát? Vì sao?( gôïi yù: nhaân vaät trong vaên baûn naøo?Taùc giaû? Lí do yeâu thích?).
HS: trình baøy
Baøi taäp cuûng coá:
Caâu 1:Chò Daäu ñaõ theå hieän phẩm chất naøy khi quaät ngaõ teân cai leä vaø ngöôøi nhaø lí tröôûng.
Ñaùp aùn : söùc maïnh tieàm taøng.
Caâu 2: “ Trong loøng meï” laø ñoaïn trích trong taùc phaåm naøy.
Ñaùp aùn :Nhöõng ngaøy thô aáu ( Nguyeân Hoàng)
Caâu 3: Truyeän ngaén noùi veà caûm xuùc laàn ñaàu tieân ñeán tröôøng.
Ñaùp aùn: vaên baûn “ Toâi ñi hoïc” (Thanh Tònh)
Caâu 4: Teân thaät cuûa nhaø vaên Nam Cao laø:
Ñaùp aùn : Traàn Höõu Tri.
I- Heä thoáng caùc vaên baûn truyeän kí VN ñaõ hoïc hoïc kì I lôùp 8
Teân vb,tgiaû
Theå loaïi
PTBÑ
NOÄI DUNG 
Ñaëc ñieåm NT
Toâi ñi hoïc- Thanh tònh
Trong loøng meï
Nguyeân Hoàng
Truyeän ngaén
Hoài kí
(trích)
TS+MT+BC
Töï sö ï(xen tröõ tình)
Nhöõng k/nieäm trong saùng veà ngaøy ñaàu tieân ñi hoïc
Noãi cay ñaéng ,tuûi cöïc cuøng tình yeâu thg chaùy boûng cuûa tg thôøi thô aáu ñoâùi vôùi ngöôøi meï baát haïnh.
Ngoân ngöõ giaøu chaát thô,h/aû so saùnh môùi meû 
Lôøi vaên chaân thöïc, tröõ tình tha thieát.
Taét ñeøn 
-Ngoâ Taát Toá- ( 1893-1954
Tieåu thuyeát
Töï söï + Mtaû+ BC
Vaïch traàn boä maët taøn aùc, baát nhaân cuûa TDPK.
- Ca ngôïi veû ñeïp taâm hoàn, söùc soáng tieàm taøng cuûa ngöôøi PNNTVN luùc baáy giôø
- Khaéc hoaï nhaân vaät qua ngoân ngöõ, haønh ñoäng.
- Mieâu taû hieän thöïc moät caùch chaân thöïc, sinh ñoäng
Laõo Haïc 
( 1943)
Nam Cao
(1915-1951)
Truyeän ngaén
TS+MT+ BC
Soá phaän ñau thöông, bi thaûm vaø phaåm chaát cao ñeïp cuûa ngöôøi noâng daân cuøng khoå trong XHVN tröôùc CMT8
- Khaéc hoaïnhaân vaät sinh ñoäng coù chieàu saâu taâm lí.
- Keå chuyeän linh hoaït, haáp daãn.- Ngoân ngöõ giaûn dò, töï nhieân.
II. So saùnh noäi dung vaø ngheä thuaät cuûa ba vaên baûn: trong loøng meï, töùc nöôùc vôõ bôø, laõo Haïc 
1. Gioáng nhau:
- Ñeàu laø vaên töï söï, truyeän kí hieän ñaïi, saùng taùc vaøo thôøi kì 1930 -1945.
- Ñeàu laáy ñeà taøi veà con ngöôøi vaø cuoäc soáng xaõ hoäi ñöông thôøi, ñi saâu vaøo mieâu taû soá phaän cöïc khoå cuûa con ngöôøi bò vuøi daäp.
- Thể hiện sự đồng cảm, thương yêu, sự trân trọng, ngợi ca phẩm chất tốt đẹp của tác giả đối với những người nghèo khổ, bất hạnh.
 - Ñeàu coù loái vieát chaân thöïc, gaàn ñôøi soáng, sinh ñoäng ( buùt phaùp hieän thöïc)
2. Khac nhau:
Vaên baûn
Theå loaïi
PTBÑ
Noäi dung
Ngheä thuaät
Trong loøng meï
Hoài kí( trích)
Töï söï(xen tröõ tình)
Noãi ñau cuûa chuù beù moà coâi vaø tình yeâu thöông meï cuûa chuù beù
Vaên hoài kí chaân thöc,tröõ tình tha thieát.
Töùc nöôùc vôõ bôø
Tieåu thuyeát (trích)
Töï söï
Pheâ phaùn cheá ñoä taøn aùc, baát nhaân vaø ca ngôïi veû ñeïp taâm hoàn ,söùc soáng tieàm taøng cuûa ngöôøi phuï nöõ noâng thoân.
Khaéc hoaï nhaân vaät vaø mieâu taû hieän thöïc moat caùch chaân thöïc, sinh ñoäng.
Laõo Haïc
Truyeän ngaén (trích)
Töï söï (xen tröõ tình)
Soá phaän bi thaûm cuûa ngöôøi noâng daân cuøng khoå vaø nhaân phaåm cao ñeïp cuûa hoï
Nhaân vaät ñöôïc ñaøo saâu taâm lí, caùch keå chuyeän töï nhieân, linh hoaït, vöøa chaân thöïc, vöøa ñaäm chaát trieát lí vaø tröõ tình.
III. Suy nghó veà nhaân vaät yeâu thích:
 4. Hướng dẫn tự học:
- Soạn bài, lập bảng ôn tập ở nhà theo hướng dẫn trong sách giáo khoa
- Phát biểu cảm nghĩ về một nhân vật trong một tác phẩm truyện kí đã học
 - So¹n bài: “Th«ng tin vÒ ngày trái đất năm 2000”.
	Ngày soạn: 23/10/2011
Tiết 39: THÔNG TIN VỀ NGÀY TRÁI ĐẤT NĂM 2000
A. Mức độ cần đạt:
- Thấy được ý nghĩa to lớn của việc bảo vệ môi trường. Từ đó có những suy nghĩ và hành động tích cực về vấn đề xử lí rác thải sinh hoạt
- Thấy được tính thuyết phục trong cách thuyết minh và những kiến nghị mà tác giả đề xuất trong văn bản
B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng:
1. Kiến thức:
- Mối nguy hại đến môi trường sống và sức khỏe con người của thói quen sử dụng tíu ni lông
 Tính khả thi trong những đề xuất được tác giả trình bày
- Việc sử dụng từ ngữ dễ hiểu, sự giải thích đơn giản mà sáng tỏ và bố cục chặt chẽ, hợp lí đã tạo nên tính thuyết phục của văn bản
* Tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường:
	Trực tiếp khai thácđề tài môi trường: vấn đề bao bì ni lông và rác thải
2. Kĩ năng:
- Tích hợp với phần tạp làm văn để viết bài văn thuyết minh
- Đọc hiểu một văn bản nhật dụng đề cập đến một vấn đề xã hội bức thiết
* Các kí năng sống cơ bản được giáo dục:
- Kí năng giao tiếp: trình bày suy nghĩ, phản hồi, lắng nghe tích cực về việc sử dụng tíu ni lông
- Suy nghĩ sáng tạo: phân tích, bình luận về tính thuyết phục của văn bản
- Tự quản bản thân: kiên định việc hạn chế sử dụng túi ni lông và vận động mọi người cùng thực hiện
C. Tiến trình dạy- học:
 1. Oån ñònh toå chöùc
 2. Kieåm tra baøi cuõ: Kieåm tra vôû soaïn cuûa moät soá HS.
3. Baøi môùi:
 * GVgiôùi thieäu: Traùi ñaát “ ngoâi nhaø chung cuûa nhaân loaïi ñang ngaøy caøng bò nhieàu hieåm hoaï ñe doaï. Moät trong nhöõng hieåm hoaï khoân löôøng aáy laïi chính do con ngöôøi gaây ra. Baøi hoïc hoâm nay chuùng ta tìm hieåu laø Thoâng tin veà ngaøy traùi ñaát naêm 2000,taùc giaû cuûa böùc thoâng ñieäp naøy muoán nhaéc nhôû chuùng ta ñieàu gì? Phaân tích vaên baûn naøy chuùng ta seõ roõ.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY - TROØ
NOÄI DUNG
? Văn bản có xuất xứ từ đâu?
? Thuộc kiểu văn bản gì? Phương thức biểu đatk của văn bản?
GV HD ñoïc gioïng : Roõ raøng, nhaán maïnh lôøi keâu goïi.
GV ñoïc maãu -> goïi HS ñoïc
* Kieåm tra töø khoù ôû HS.
GV nhaán maïnh : Nhöïa + bao ni loâng : Khoâng töï phaân huyû, coù theå toàn taïi töø 20 – 5000 naêm. Tuùi ni loâng söû duïng töø haït polietilen, poliprobilen vaø nhöïa taùi cheá.
GV: Coù theå chia vaên baûn thaønh maáy phaàn? Noäi dung cuûa töøng phaàn.
HS : Boá cuïc 3 phaàn : 
	P1 : Töø ñaàu -> “ni loâng” : MB
	P2 : Tieáp theo -> “moâi tröôøng” : TB
	P3 : Coøn laïi : KB
GV:Neâu noäi dung chính cuûa moãi ñoaïn vaên?
Liên hệ giáo dục, tích hợp : Tính nhaät duïng cuûa VBTM naøy bieåu hieän ôû vaán ñeà XH naøo maø noù muoán ñeà caäp?
HS: Vaán ñeà baûo veä söï trong saïch cuûa moâi tröôøng traùi ñaát moät vaán ñeà thôøi söï ñang ñaët ra ôû xaõ hoäi hieän ñaïi.
I. Ñoïc – tìm hieåu chung
 1) XuÊt xø v¨n b¶n:
_ V¨n b¶n ®­îc so¹n th¶o dùa trªn bøc th«ng ®iÖp cña 13 c¬ quan nn vµ tæ chøc phi chÝnh phñ_ ph¸t ngµy 22/4/2000.
2) KiÓu v¨n b¶n: V¨n b¶n NhËt dông.
_ Ph­¬ng tiÖn biÓu ®¹t: ThuyÕt minh.
3.Đọc và tìm bè côc: 
Ba phÇn.
+ §Çuni l«ng.
+TiÕpà môi trường
+ Cßn l¹i.
Chuyeån yù vaøo muïc II
? Theo doõi phaàn môû baøi, cho bieát : Nhöõng söï kieän naøo ñöôïc thoâng baùo?
HS : 	
? Vaäy, haõy nhaän xeùt veà caùch trình baøy caùc söï kieän ñoù?
Thuyeát trình: Ñaây laø vaên baûn ñöôïc soaïn thaûo döïa treân böùc thoâng ñieäp cuûa 13 cô quan nhaø nöôùc vaø toå chöùc phi chính phuû, phaùt ñi ngaøy 22 -4 -2000, nhaân ngaøy ñaàu tieân VN tham gia Ngaøy Traùi Ñaát vôùi moät muïc ñích laø baûo veä moâi tröôøng treân toaøn caàu
GV:Töø ñoù, em thu nhaän ñöôïc nhöõng noäi dung quan troïng naøo trong phaàn môû ñaàu vaên baûn?
HS :	- Theá giôùi raát quan taâm ñeán vaán ñeà baûo veä moâi tröôøng Traùi Ñaát.
	- VN cuøng haønh ñoäng ñeå toû roõ söï quan taâm naøy.
	GV chuyeån yù sang muïc 2
GV: Tình hình vieäc söû duïng bao ni loâng ôû VN hieän nay? Coù gì ñaùng baùo ñoäng veà vieäc söû duïng vaø thu gom bao ni lon ôû VN hieän nay?
HS: - Moãi ngaøy söû duïng haøng trieäu bao nilon 
Thu gom moät phaàn nhoû soá löôïng phaàn lôùn laø vöùt böøa baõi khaép nôi coâng coäng, soâng ngoøi, ao hoà...
GV:Theo caùc nhaø khoa hoïc,vì sao vieäc söû duïng bao ni loâng laïi gaây haïi ñeán moâi tröôøng? 
HS: Vì ñaëc tính khoâng phaân huyû cuûa pla-xtíc, tuyø töøng loaïi ni lon nhöng noù coù theå toàn taïi töø 20 -> 5000 naêm neáu khoâng bò thieâu huyû( nhö ñoát chaúng haïn)
GV:Töø ñoù, nhöõng phöông dieän gaây haïi naøo cuûa bao bì ni loâng ñöôïc thuyeát minh?
- Ñoái vôùi moâi tröôøng thieân nhieân?
- Ñoái vôùi con ngöôøi?
HS : Coù theå gaây haïi ñeán moâi tröôøng, söùc khoeû con ngöôøi bôûi ñaëc tính khoâng phaân huyû cuûa Plaxtic.
GV:Taïi sao ngöôøi vieát laïi duøng caùc töø, cuïm töø: “ Ñaëc bieät”, nguy hieåm nhaát”?
HS: gaây aán töôïng maïnh -> söï nguy hieåm...
GV: Haõy xaùc ñònh roõ phöông phaùp thuyeát minh cuûa ñoaïn vaên naøy?
TH: Caùc phöông phaùp thuyeát minh.
GV: Söû duïng phöông phaùp lieät keâ, phaân tích caùc taùc haïi cuûa vieäc söû duïng bao ni loâng coù taùc taùc duïng gì? 
HS ñoïc caùc thoâng tin veà oâ nhieãm moâi tröôøng hieän nay 
? Hiện nay chúng ta thường dùng những biện pháp nào để xử lí rác thải này?
? Em có nhận xét gì về các biện pháp này?
Daãn daét: Ñeå khaéc phuïc ñöôïc tình traïng aáy ngöôøi vieát ñaõ neâu ra vaán ñeà gì?
GV: Coù caùch naøo ñeå traùnh ñöôïc nhöõng hieåm hoaï aáy?
MR : Haèng naêm coù 10.000 con chim thuù cheát do nuoát phaûi tuùi ni loâng 90 con thuù cheát do aên phaûi hoäp nhöïa ñöïng thöùc aên cuûa khaùch tham quan vöùt böøa baõi ôû vöôøn quoác gia Cobeâ...
Lieân heä GD : Khoâng xaû raùc böøa baõi laøm maát mó quan,gây oâ nhieãm môi tröôøng.
Chuyeån yù sang muïc 3
GV: Ngöôøi vieát ñaõ ñöa ra nhöõng kieán nghò naøo?
Nhieäm vuï chung laø gì?
Haønh ñoäng cuï theå laø gì? Thuyeát phuïc khoâng?
? Cuoái vaên baûn taùc giaû söû duïng kieåu caâu gì? Taùc duïng?
Gi¸o viªn: Dïng hay kh«ng dïng bao ni l«ng chØ lµ mét viÖc rÊt nhá, mét thãi quen rÊt b×nh th­êng trong cuéc sèng cña con ng­êi th«i, song nã còng lµ mét vÊn ®Ò v« cïng nan gi¶i vµ bøc xóc, khã thùc hiÖn ®­îc do ý thøc, thãi quen cña nh÷ng con ng­êi.
 VËy qua bøc th«ng ®iÖp nµy, mong r»ng mäi ng­êi sÏ nhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò m«i tr­êng, cã ý thøc bao vÖ m«i tr­êng_ B¶o vªh Tr¸i §Êt “Ng«i nhµ chung” cho toµn nh©n lo¹i.
? Häc xong v¨n b¶n, em cã thªm hiÓu biÕt míi mÎ nµo?
? §Ó b¶o vÖ m«i tr­êng, con ng­êi ta cßn ph¶i lµm g×?
? Nghệ thuật của văn bản?
 Häc sinh lµm bµi tËp trong sgk.
II. Phân tích:
 1. Thoâng baùo veà ngaøy traùi ñaát
- Ngaøy 22/4 : Ngaøy traùi ñaát vôùi chuû ñeà BVMT.
- Coù 141 nöôùc veà döï.
- Naêm 2000, VN tham gia vôùi chuû ñeà “Moät ngaøy khoâng söû duïng bao ni loâng”
-> Thuyết minh:
+ Sè l­îng cô thÓ.
+ Th«ng tin tõ kh¸i qu¸t ®Õn cô thÓ.
+ Lêi th«ng b¸o ng¾n gän.
à Lµm cho ng­êi ®äc dÔ nhí, dÔ thuéc, dÔ hiÓu.
à VÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr­êng ®ang d­îc c¶ ThÕ Giíi quan t©m vµ ViÖt Nam ®ang tham gia víi hµnh ®éng cô thÓ.
2.Tác hại của việc sử dụng bao bì ni lông:
¯ Nguyªn nh©n dÉn ®Õn t¸c h¹i:
_ Do ®Æc tÝnh kh«ng ph©n huû.
_ Sö dông bõa b·i, v« ý thøc
* Tác hại:
+ Ñoái vôí moâi tröôøng:
- Caûn trôû quaù trình sinh tröôûng cuûa caùc loaøi thöïc vaät, gaây xoùi moøn.
- Laøm taéc coáng raõnh gaây ngaäp uùng, phaùt sinh muoãi gaây dòch beänh.
- Cheát sinh vaät bieån.
* Ñoái vôùi söùc khoeû con ngöôøi
- OÂ nhieãm thöïc phaåm -> gaây haïi cho naõo, ung thö phoåi.
- Khí ñoát gaây ngoä ñoäc, khoù thôû, noân ra maùu, ung thö... vaø gaây dò taät cho treû sô sinh...
-> Lieät keâ, phaân tích
=> Khoa hoïc, chính xaùc, thuyeát phuïc.
à Bao ni l«ng sö dông bõa b·i à g©y « nhiÔm m«i tr­êng, ®em ®Õn nhiÒu bÖnh tËt cho con ng­êi.
VÝ dô:
_ Hµng n¨m hµng tr¨m ngh×n con ng­êi ch­a ph¶i chÕt v× nuèt ph¶i bao b× ni l«ng. 
_ ë Ên ®é: 90 con thó trong v­ên b¸ch thó chÕt do thøc ¨n thõa ®ùng trong hép nhùa.
* Biện pháp xử lí:
+ §èt.
+ Ch«n.
+ T¸i chÕ.
à Xö lÝ ch­a triÖt ®Ó, réng kh¾p.
3.Lời đề nghị, kêu gọi:
* §Ò nghÞ vÒ viÖc sö dông bao ni l«ng:
_ Thay ®æi thãi quen sö dông.
_ GiÆt kh« dïng l¹i.
_Sö dông ®óng lóc, ®óng chç.
_ Kh«ng dïng bao ni l«ng ®Ó gãi thµnh phÈm.
_ Th«ng b¸o cho mäi ng­êi biÕt ®Ó sö dông.
* Lêi kªu gäi:
H·y: + Quan t©m tíi Tr¸i §Êt.
 + B¶o vÖ Tr¸i §Êt.
 + Cïng nhau hµnh ®éng.
à §iÖp tõ ”H·y” à khÈn thiÕt, thiÕt thùc.
- Nhieäm vuï : Baûo veä traùi ñaát thoaùt khoûi oâ nhieãm baèng hoaït ñoäng cuï theå “Moät ... loâng”
-> Caâu caàu khieán : Keâu goïi tha thieát, ñoäng vieân
=> Thuyeát phuïc.
III. Toång keát : Ghi nhôù SGK.
III) Tæng kÕt.
1. Néi dung: 
_ ThÊy ®­îc t¸c h¹i cña bao ni l«ng.
_ H¹n chÕ viÖc sö dông bao ni l«ng.
_ Cã ý thøc b¶o vÖ m«i tr­êng.
2. NghÖ thuËt:
_ Bè côc chÆt chÏ.
_ Sö dông nhiÒu ph­¬ng ph¸p thuyÕt minh.
IV) LuyÖn tËp.
4. Hướng dẫn tự học:
- Sưu tầm tranh ảnh, tư liệu về tác hại của việc dùng bao bì ni lông và những vấn đề khác của rác thải sinh hoạt làm ô nhiếm môi trường
- Học thuộc nôi dung bài học
- Soạn bài: Nói giảm, nói tránh
-	
 	Ngày soạn: 23/10/2011
Tiết 40: NÓI GIẢM, NÓI TRÁNH
A.Mức độ cần đạt:
- Hiểu được khái niệm, tác dụng của biện pháp nói giảm nói tránh
- Biết sử dụng biện pháp tu từ nói giảm nói tránh
B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng:
1. Kiến thức:
- Khái niệm nói giảm nói tránh
- Tác dụng của biện pháp nói giảm nói tránh
2. Kĩ năng:
- Phân biệt nói giảm nói tránh với nói không đúng sự thật
- Sử dụng nói giảm nói tránh đúng lúc đúng chỗ để tạo lời nói trang nhã, lịch sự
-* Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục: 
- Kĩ năng ra quyết định sử dụng biện pháp nói giảm nói tránh
- Kĩ năng giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tưởng, thảo luận và chia sẻ kinh nghiệm cá nhân về sử dụng biện pháp nói giảm nói tránh
C. Chuẩn bị: Giáo án, bảng phụ
D. Tiến trình lên lớp:
 1. Oån ñònh toå chöùc:
 2. Kieåm tra baøi cuõõ 
/ Nói quá là gì? Tác dụng?Tìm bieän phaùp noùi quaù trong caùc caâu ca dao sau. 
a/	Ngöôøi sao moät heïn thì neân
 Ngöôøi sao chín heïn thì queân caû möôøi.
b/ Coù choàng aên böõa noài möôøi
 AÊn ñoùi aên khaùt maø nuoâi laáy choàng
c/ Ñeâm naèm löng chaúng tôùi giöôøng
 Mong trôøi mau saùng ra ñöôøng gaëp em
ÑAÙP AÙN – BIEÅU ÑIEÅM:
 * Hoïc sinh xaùc ñònh ñuùng caùc bieän phaùp:3 đ
	 a/ chín heïn thì queân caû möôøi
 b/ ăn bữa nồi mười
 c/ löng chaúng tôùi giöôøng.
 - Neâu ñuùng khaùi nieäm: 4ñ
 - Neâu ñuùng taùc duïng : 3ñ
3. Baøi môùi:
 * Giôùi thieäu baøi.
Ngược lại với biện pháp tu từ nói quá là biện pháp tu từ nói giảm nói tránh. vậy nói giảm nói tránh là gì? Tác dụng của biện pháp tu từ này ntn? Chúng ta sẽ đi vào tìm hiểu tiết 38
 * Noäi dung baøi môùi:
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA THAÀY VAØ TROØ
NOÄI DUNG CẦN ĐẠT
 GV yeâu caàu HS ñoïc ví duï ôû baûng phuï
 a Baùc ñaõ ñi roài sao, Baùc ôi!
 MuØa thu ñang ñeïp, naéng xanh trôøi.
(Toá Höõu, Baùc ôi!)
 b. Anh aáy bò thoå huyeát.
 c. Caäu ta ñi veä sinh.
 d. Con daïo naøy khoâng ñöôïc chaêm chæ laém.
? Caùc töø in ñaäm coù nghóa laø gì?
? Taïi sao ngöôøi noùi, ngöôøi vieát laïi duøng caùch dieãn ñaït nhö vaäy?
HS: a. ñi -> cheát -> traùnh gaây caûm giaùc ñau buoàn
 b. thoå huyeát -> oùi ra maùu -> traùnh gaây caûm giaùc gheâ sôï, naëng neà
 c .veä sinh. -> ñi tieåu.-> traùnh thoâ tuïc thieáu lòch söï.
 d.khoâng ñöôïc chaêm chæ laém -> löôøi laém-> teá nhò.
? Qua tìm hieåu caùc VD treân, em hieåu theá naøo laø noùi giaûm, noùi traùnh?
HS: Trình baøy
? Yeâu caàu HS laáy ví duï?
HS: Laáy VD
? Vieäc söû duïng noùi giaûm noùi traùnh trong các trường hợp treân coù taùc duïng gì? 
GV:LH Noùi giaûm noùi traùnh trong giao tieáp, trong vaên thô, trong caùc vaên baûn ñaõ hoïc.
G DHS : Töø caùch noùi giaûm noùi traùnh, em ruùt ra baøi hoïc gì cho baûn thaân?
HS: Noùi lòch söï, teá nhò trong giao tieáp.
GV:Trong cuoäc soáng, khoâng phaûi luùc naøo ta cuõng phaûi noùi giaûm noùi traùnh. Nhöng caâu tuïc ngöõ:
” Lôøi noùi chaúng maát tieàn mua
Löïa lôøi maø noùi cho vöøa loøng nhau.”Vaãn laø moät lôøi khuyeân chí lí. Chuùng ta cuõng phaûi bieát noùi giaûm noùi traùnh ñuùng luùc ñuùng choã.
BT nhanh:
Tìm caùc töø noùi giaûm noùi traùnh trong caùc ví duï sau:
Vì vaäy, toâi ñeå laïi maáy lôøi naøy, phoøng khi toâi seõ ñi gaëp cuï Caùc Maùc, cuï Leâ-nin vaø caùc vò caùch maïng ñaøn anh khaùc, thì ñoàng baøo caû nöôùc, ñoàng chí trong Ñaûng vaø baàu baïn khaép nôi ñeàu khoûi caûm thaáy ñoät ngoät.
Löôïng con oâng Ñoä ñaây maø... Roõ toäi nghieäp, veà ñeán nhaø thì boá meï chaúng coøn. 
Phaûi beù laïi vaø laên vaøo loøng moät ngöôøi meï, aùp maët vaøo baàu söõa noùng cuûa ngöôøi meï ñeå baøn tay ngöôøi meï vuoát ve töø traùn xuoáng caèm, vaø gaõi roâm ôû soáng löng cho, môùi thaáy ngöôøi meï coù moät eâm dòu voâ cuøng. 
* GV cho hoïc sinh thaûo luaän nhoùm:döïa vaøo ví duï cuûa nhoùm mình, haõy cho bieát ngöôøi vieát( noùi) ñaõ thöïc hieän pheùp noùi giaûm noùi traùnh baèng caùch naøo?
Nhoùm 1:- OÂng cuï cheát roài
 - OÂng cuï ñaõ quy tieân roài.
Nhoùm 2: - Baøi thô cuûa anh dôû laém.
 - Baøi thô cuûa anh chöa ñöôïc hay laém.
Nhoùm 3: - Moân toaùn cuûa em coøn keùm laém.
 - Em caàn coá gaéng hôn ôû moân toaùn.
Nhoùm 4: - Anh aáy bò thöông naëng theá thì khoâng soáng ñöôïc laâu nöõa ñaâu chò aï!
 - Anh aáy theá thì khoâng ñöôïc laâu nöõa ñaâu chò aï!
HS: trình baøy
Nhoùm 1: Duøng caùc töø ngöõ ñoàng nghóa( töø Haùn Vieät)
Nhoùm 2: Duøng caùch noùi phuû ñònh töø ngöõ traùi nghóa
Nhoùm 3: Caùch noùi voøng
Nhoùm 4: Caùch noùi tænh löôïc
Bài tập củng cố:
Khoanh troøn chöõ caùi ñöùng ñaàu caâu traû lôøi ñuùng:
Caâu 1: YÙ naøo noùi ñuùng nhaát muïc ñích cuûa noùi giaûm noùi traùnh?
a.Ñeå boäc loä thaùi ñoä, tình caûm, caûm xuùc cuûa ngöôøi noùi.
b.Ñeå traùnh gaây caûm giaùc ñau buoàn,gheâ sôï, naëng neà,traùnh thoâ tuïc, thieáu lòch söï.
c.Ñeå ngöôøi nghe thaám thía ñöôïc veû ñeïp haøm aån trong caùch noùi kín ñaùo giaøu caûm xuùc.
d.Ñeå nhaán maïnh,gaây aán töôïng vaø taêng söùc bieåu caûm cho söï vaät hieän töôïng ñöôïc noùi ñeán trong caâu.
Caâu 2: Khi naøo khoâng neân noùi giaûm noùi traùnh?
Khi caàn phaûi noùi naêng lòch söï coù vaên hoaù.
Khi muoán laøm cho ngöôøi nghe bò thuyeát phuïc.
Khi muoán baøy toû tình caûm cuûa mình.
Khi caàn phaûi noùi thaúng noùi ñuùng söï thaät.
ÑAÙP AÙN: Caâu 1:b
 Caâu 2:d
I/ .Noùi giaûm noùi traùnh vaø taùc duïng cuûa noùi giaûm noùi traùnh.
 1/ Ví duï:
 2/ Khaùi nieäm :
 NoÙi giaûm noùi traùnh laø bieän phaùp tu töø duøng caùch dieãn ñaït teá nhò, uyeån chuyeån.
- VD: -Caäu Vaøng ñi ñôøi roài, oâng giaùo aï!
 3/ Taùc duïng :
 Traùnh gaây caûm giaùc quaù ñau buoàn, gheâ sôï, naëng neà, traùnh thoâ tuïc thieáu lòch söï.
GV hướng dẫn học sinh làm BT phần luyện tập
BT1
Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp
HS: Trao ñoåi, trình baøy
Nhaän xeùt vaø choát yù.
BT 2
 - Hs xaùc ñònh yeâu caàu cuûa baøi taäp.
Thöïc hieän baøi taäp taïi choã.
HS Nhaän xeùt – GV chænh söûa
II/ Luyeän taäp.
BT1 Ñieàn vaøo choã troáng
a. ñi nghæ b. chia tay nhau
c. khieám thò d. coù tuoåi
e. ñi böôùc nöõa
BT 2 Tröôøng hôïp noùi giaûm noùi traùnh:
 a2, b2, c1, d1, e2 
 4. Hướng dẫn tự học:
- Hoïc baøi - Laøm baøi taäp 3,4 (sgk T109)
- Söu taàm nhöõng caâu vaên, caâu thô, caâu ca dao coù söû duïng bieän phaùp tu töø noùi giaûm noùi traùnh
- Ôn tập chuẩn bị kiểm tra 1 tiết văn học
 Ngày duyệt: / 10/ 2011
	Tổ trưởng
	Nguyễn Thị Chín
	Ngày soạn: 27/10/2011
Tiết 41: KIỂM TRA 1 TIẾT VĂN HỌC
A. Mục tiêu cần đạt:
- Củng cố và kiểm tra kiến thức phân môn văn học đã học từ đầu năm học
- Tích hợp với phân môn tiếng việt, tập làm văn tạo lập văn bản
- Rèn kĩ năng làm bài KT trắc nghiệm, tự luận
B. Ma trận đề kiểm tra:
Các chủ đề
Nhận biết
Thông hiểu
Vận dụng
Cộng
TN
TL
TN
TL
Cấp độ thấp
Cấp độ cao
1.Văn bản truyện kí Việt Nam
2
0, 5đ
5
0,75đ
1
2đ
8
3,25đ
2. Văn bản truyện kí nước ngoài
1
0,5đ
4
0,75đ
1
2đ
2
3đ
8
6,25đ
Tổng số câu
Tổng số điểm
Tỉ lệ
3
0,75đ
7,5%
 9
2,25đ
22,5%
1
2đ
20%
2
3đ
30%
1
2đ
20%
16
10đ
100%
C. Đề kiểm tra:
I/ Trắc nghiệm( 3đ)
Câu 1: (2đ) Khoanh tròn vào chữ cái đầu câu trả lời đúng cho những câu hỏi sau:
1. Tôi đi học được viết theo thể loại nào?
A. Bút kí C. Tiểu thuyết
B. Truyện ngắn trữ tình D. Tuỳ bút 
2. Nhân vật chính trong văn bản Tôi đi học được thể hiện ở phương diện chủ yếu nào?
A. Lời nói C. Tâm trạng 
B. Ngoại hình 	D. Cử chỉ
3. Mở đầu văn bản Tức nước vỡ bờ là một không khí như thế nào?
A. Vui vẻ B. Đầm ấm C. Căng thẳng D. Nhộn nhịp
4. Qua sự miêu tả của nhà văn Ngô Tất Tố, giữa tên Cai lệ và người nhà lí trưởng có điểm gì giống nhau nhất về mặt nhân cách?
A. Cùng làm tay sai B. Cùng bất nhân tàn ác
C. Cùng là nông dân D. Cùng ghét vợ chồng chị Dậu 
5. Hãy cho biết tên khai sinh của tác giả Nam Cao?
A. Trần Hữu Chi 	B. Trần văn Can 
C. Nguyễn Như Phương D. Phạm Văn Bách
6. Nhận định nào nói đúng nhất về tính chất của truyện Cô bé bán diêm?
A. Cô bé bán diêm là một truyện ngắn có hậu.
B. Cô bé bán diêm là một truyện cổ tích có hậu.
C. Cô bé bán diêm là truyện cổ tích thần kì.
D. Cô bé bán diêm là một truyện ngắn có tính bi kịch.
7. Nhân vật Đôn Ki - hô -tê được tác giả giới thiệu là người như thế nào?
A. To béo 	 B. Béo lùn 	C. Gầy gò 	D. Bụ bẫm
8. Đôn Ki - hô -tê nhìn những chiếc cối xay gió thành người nào?
A. Lão pháp sư Phơ- re-xtôn C. Gã khổng lồ Bri-a-rê-ô
B. Trên ba chục tên khổng lồ ghê gớm D. Những người lái buôn
Câu 2 : (1đ) Nối tên văn bản ở cột