Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 13: Lão hạc (Nam Cao)

Tuần:4 - Tiết:13
Ngày dạy: 16/9/2015
LÃO HẠC
 (Nam Cao)	
1. Mục tiêu:
 1.1 Kiến thức : 
à Hoạt động 1: 
- HS biết: Đọc diễn cảm văn bản. Nét chính về tác giả, tác phẩm.
- HS hiểu: Hiểu khái quát nội dung văn bản, hiểu chú thích.
Hoạt động 2: 
- HS biết: Tài năng nghệ thuật xuất sắc của nhà văn Nam Cao trong việc xây dựng tình huống truyện, miêu tả, kể chuyện, khắc họa hình tượng nhân vật.
- HS hiểu: +Tinh thần nhân đạo của nhà văn.
 +Nhân vật, sự kiện, cốt truyện trong tác phẩm viết theo khuynh hướng hiện thực.
à Hoạt động 3: 
- HS hiểu: Nét chính về nội dung, nghệ thuật của văn bản.
1.2. Kĩ năng:
- HS thực hiện được: Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. Khái quát nghệ thuật, ý nghĩa tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực.
- HS thực hiện thành thạo: Đọc to, rõ, ngừng nghỉ phù hợp, diễn cảm, hiểu, tóm tắt được tác phẩm truyện viết theo khuynh hướng hiện thực.
1.3. Thái độ: 
- HS có thói quen: Yêu thương, đồng cảm với những người nông dân có hoàn cảnh khó khăn.
- HS có tính cách: Giáo dục học sinh giúp đỡ, thông cảm, trân trọng vẻ đẹp tâm hồn của người nông dân. 
- Giáo dục kĩ năng sống: kĩ năng giao tiếp, kĩ năng suy nghĩ, sáng tạo; kĩ năng tự nhận thức.
2. Nội dung học tập: 
- Nội dung 1: Đọc- hiểu văn bản.
- Nội dung 2: Phân tích nội dung , nghệ thuật của văn bản.
- Nội dung 3: Tổng kết.
3. Chuẩn bị:
 3.1. Giáo viên: Tìm hiểu tiểu sử Nam Cao và một số tác phẩm của ông, phân tích tác phẩm “Lão Hạc”.
Học sinh: Tìm hiểu tác giả Nam Cao, đọc kĩ tác phẩm, các chú thích, tóm tắt tác phẩm “Lão Hạc”, tìm hiểu suy nghĩ hành động của nhân vật lão Hạc.
4. Tổ chức các hoạt động học tập: 
4.1 Ổn định tổ chức và kiểm diện: ( 1 phút)
8A1: 8A2: 8A3: 
 4.2 Kiểm tra miệng: ( 5 phút)
à Câu hỏi kiểm tra bài cũ: 
 ë Giáo viên treo bảng phụ, ghi câu hỏi. 
Câu 1: Qua đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” chị Dậu là người như thế nào? (2đ)
A. Giàu tình yêu thương chồng con.
B. Căm thù bọn tay sai phong kiến.
C. Phản kháng mạnh mẽ với bọn tay sai.
D. Cả A, B. C. 
l Đáp án: D
Câu 2: Phân tích đặc sắc nghệ thuật đoạn trích “Tức nước vỡ bờ”? (6đ)
 l Đáp án: 
 - Khắc họa nhân vật rõ nét.
 - Ngòi bút miêu tả linh hoạt, sống động.
 - Ngôn ngữ kể chuyện, miêu tả của tác giả và ngôn ngữ đối thoại của nhân vật rất đặc sắc.
à Câu hỏi kiểm tra nội dung tự học:
Câu 3: Em đã chuẩn bị những gì cho bài học hôm nay? (2đ)
 l Tìm hiểu tác giả Nam Cao, đọc kĩ tác phẩm, các chú thích, tóm tắt tác phẩm “Lão Hạc”, tìm hiểu suy nghĩ hành động của nhân vật lão Hạc.
Học sinh trả lời, giáo viên nhận xét, ghi điểm.
4.3 Tiến trình bài học:
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Nội dung bài học
àHoạt động 1: Vào bài. Giới thiệu bài: Nam Cao là nhà văn hiện thực xuất sắc với những truyện ngắn, truyện dài, chân thực viết về người nông dân nghèo đói bị vùi dập và người trí thức nghèo sống mòn mỏi bế tắc trong xã hội cũ.Lão Hạc là một trong những truyện ngắn xuất sắc viết về người nông dân của ông. ( 1 phút)
Hoạt động 2 : Hướng dẫn đọc - hiểu văn bản.(12p)
Giáo viên đọc mẫu 1 đoạn, hướng dẫn học sinh cách đọc: Đọc diễn cảm, chú ý ngôn ngữ đối thoại và độc thoại.
Gọi học sinh đọc tiếp theo
Giáo viên nhận xét, sửa sai.	
Giáo viên hướng dẫn học sinh nắm đôi nét về nhà văn Nam Cao, tác phẩm Lão Hạc.
l Nam Cao (1915- 1951) là nhà văn đã đĩng gĩp cho nền văn học dân tộc các tác phẩm hiện thực xuất sắc viết về đề tài người nông dân nghèo bị áp bức và người trí thức nghèo sống mòn mỏi trong xã hội.
l Lão Hạc là một trong những tác phẩm tiêu biểu của nhà văn Nam Cao đăng báo lần đầu năm 1943.
Lưu ý học sinh các chú thích: 5, 6, 9, 11, 15, 21.
Hoạt động 3: Hướng dẫn phân tích văn bản. (20p)
Giáo viên hướng dẫn học sinh tóm tắt truyện.
Ở đoạn trích này, tác giả kể những chuyện gì về Lão Hạc ?
Tác giả kể về việc Lão Hạc ngấm ngầm chuẩn bị cho cái chết của mình với các sự kiện.
- Lão bán cậu Vàng.
- Lão nhờ ông giáo giữ hộ ba sào vườn và ba mươi đồng bạc.
- Cuộc sống của lão những ngày sau đó.
Giáo viên chuyển ý, hướng dẫn học sinh tìm hiểu sự kiện 1.
Em biết gì về con chó mà lão gọi là cậu vàng?
Lão yêu quý nó vì nó là kỉ vật của con trai để lại, lão yêu quý nó như con gọi nó là cậu Vàng như một bà mẹ hiếm hoi gọi con cầu tự.
Theo em, vì sao lão phải bán cậu Vàng?
Sự túng quẫn, ốm nặng kéo dài, không đủ tiền nuôi chó, lão không muốn phạm vào đồng tiền để dành cho con trai.
Lão yêu quý nó như vậy mà phải bán nó đi. Vậy tâm trạng của lão xung quanh việc bán chó như thế nào? Tìm chi tiết miêu tả ?
Cố làm ra vui vẻ, cười như mếu, đôi mắt ầng ậng nước, mặt co rúm lại, những vết nhăn xô lại, ép cho nước mắt chảy ra. Đầu ngoẹo về một bên, lão mếu như con nít, khóc hu hu.
Vì sao Lão lại đau đớn xót xa như vậy?
Không chỉ thương nhớ cậu Vàng bấy lâu thân thiết, mà còn thấy không thể tha thứ cho mình về việc đã xử tệ bạc với con vật đã từng ăn ở trung thành với mình.
Chung quanh việc bán con chó Vàng, em thấy Lão Hạc là người như thế nào?
* Giáo dục học sinh lòng nhận hậu, sống thuỷ chung.
ĩ Giáo dục kĩ năng sống: kĩ năng tự nhận thức: xác định lối sống có nhân cách, tôn trọng người thân, tôn trọng bản thân.
I. Đọc - hiểu văn bản
 1. Đọc:
 2. Chú thích:
II. Phân tích văn bản:
 1. Nhân vật Lão Hạc: 
 a) Lão Hạc với con chó Vàng :
 - Kỉ vật của con trai để lại.
 - Yêu quí như con, gọi là cậu Vàng.
- Vì nghèo nên phải bán cậu Vàng, kỉ vật của con trai, bạn thân thiết của bản thân.
 - Đau đớn xót xa khi phải bán cậu Vàng.
 à Người có lòng nhân hậu, luôn sống có tình có nghĩa.
4.4 Tôûng kết: ( 3 phút)
ĩ Giáo viên treo bảng phụ, ghi câu hỏi trắc nghiệm:
 Câu 1: Ý nào nói đúng nhất nội dung truyện “Lão Hạc”? 
	A. Tác động của cái đói và miếng ăn đến đời sống của con người.
	B. Phẩm chất cao quý của người nông dân.
	C. Số phận đau thương của người nông dân.
	D. Cả A, B, C.
l Đáp án:D
Câu 2: Qua việc tìm hiểu tâm trạng lão Hạc xung quanh việc bán chó, ta thấy lão Hạc là người như thế nào?
l Đáp án: Là người sống tình nghĩa, thuỷ chung, nhân hậu, thương con sâu sắc.
Câu 3: Tác phẩm Lão Hạc được viết theo thể loại nào?
 A. Truyện dài. B. Truyện ngắn.
 C. Truyện vừa. D. Tiểu thuyết
l Đáp án: B
4.5 Hướng dẫn học tập: ( 3 phút)
à Đối với bài học tiết này:
- Đọc kĩ, tóm tắt truyện “Lão Hạc”.
à Đối với bài học tiết sau:
- Tìm hiểu về hành động và cái chết của lão Hạc. 
5. Phụ lục: Tài liệu: Thông tin phản hồi: 
-Tài liệu:
 + SGK, SGV Ngữ văn 8.
 + Sổ tay kiến thức Ngữ văn 8.
 + Học và thực hành theo chuẩn kiến thức- kĩ năng 8.
 + Đề kiểm tra theo chuẩn kiến thức- kĩ năng 8.