Giáo án Ngữ văn lớp 8 - Bùi Huy Nghiệp - Trường THCS Lương Sơn

ững trai thanh gái lịch của thủ đô đã lên đường, không sợ khó khăn gian khổ, ngoài hành trang cần thiết, họ còn được trang bị thêm cả súng đạn để tự bảo vệ. 8 tổng đội thanh niên xung kích, với hơn 2.000 thanh niên cũng đã xung phong vào mở đường, khai hoang, lập lán trại. Những ngày đầu gian khó, thiếu cơm, nhạt muối, sốt rét rừng... vẫn không làm nản lòng những thanh niên xung kích thủ đô, một cuộc chiến đấu thật sự với thiên nhiên, với kẻ thù và với chính bản thân mình để chiến thắng mọi khó khăn, trở ngại, lập nền móng cho hàng chục điểm dân cư trên một vùng đất mới trải dài trên 5 vạn ha. Một vùng rừng núi hoang vu được cày xới, chia lô thành những khu: Hoàn Kiếm, Đống Đa, Ba Đình, Gia Lâm, Đông Anh, Thanh Trì, Từ Liêm... quen thuộc. Khi thủ đô Hà Nội đưa những hộ dân đầu tiên vào xây dựng quê mới thì trường học, trạm xá, chợ búa đã mọc lên. Nhà văn hóa 10.10 được hoàn thành song song với các cơ sở hành chính của vùng. Sự sống mới sôi động, đánh thức tiềm năng của vùng đất bazan màu mỡ ở Nam Tây nguyên, mà phải mất nhiều năm, người Hà Nội đã cùng vùng đất này thao thức, trăn trở, lặn lội, tìm kiếm, phát hiện, sáng tạo mới chọn được hướng đi đúng, một cách làm ăn chắc. Hơn 5 năm vật lộn, trồng ngô, gieo lúa đồi, trồng cây công nghiệp... Thành công - thất bại bà con Hà Nội đều nếm trải, vùng kinh tế mới Hà Nội tại Lâm Đồng mới khẳng định được cơ cấu cây trồng: cây công nghiệp dài ngày cộng với chăn nuôi đại gia súc và khai thác vùng sình lầy cấy lúa nước. Từ định hướng đó, những nương dâu, đồi chè, vườn cà phê được hình thành và phát triển. Sản phẩm từ cây công nghiệp đã kéo giữ được người Hà Nội ở lại với vùng đất mới, con số 95% dân bám trụ bước đầu đã khẳng định được điều đó. 
Đất lành chim đậu, vùng KTM Hà Nội hôm nay không chỉ có người Hà Nội mà còn có người Hà Bắc, Hà Tây, Hà Nam Ninh, Nghệ Tĩnh đến lập nghiệp. Từ một vùng có 2.000 ha dâu với hơn 2.000 hộ trồng dâu nuôi tằm, mỗi tháng sản xuất từ 130-160 tấn kén tằm, 500 ha chè, 2.000 ha cà phê. Hệ thống điện trong vùng đã có 9 trạm biến thế, 104 km đường dây trung - hạ thế, đưa điện lưới quốc gia về phục vụ trên 30% số xã trong vùng. Thị trấn Nam Ban - "thủ phủ" của vùng KTM Hà Nội cũng đã có trên 800 ha dâu với 1.860 hộ nuôi tằm, mỗi năm thị trấn bán ra 850 tấn kén, 300 tấn cà phê nhân, 100 tấn chè búp tươi; toàn thị trấn có 20% số hộ có thu nhập trên 30 triệu đồng một năm, 60% số hộ đã có nhà lợp ngói, trên 50 hộ đã có xe vận tải, xe ôtô, 18 hộ đã lập được trang trại trồng chè, cà phê, dâu tằm và chăn nuôi đại gia súc. Dân số Nam Ban - Lán Tranh hiện nay đã tăng 2,5 lần, sản lượng lương thực tăng gấp 3 lần, diện tích canh tác, đàn gia súc tăng 2 lần, đây là những con số sinh động giúp ta hiểu thêm về con người và vùng đất mới. 
Vùng KTM Hà Nội hôm nay "dẫu chưa toàn hoa thơm, trái ngọt" vẫn còn nhiều trăn trở để thích nghi với cơ chế thị trường, toàn vùng không còn hộ đói, nhưng vẫn có hộ nghèo do thiếu vốn, thiếu lao động...; trường lớp chưa được xây dựng kiên cố, khang trang; phương tiện y tế, khám chữa bệnh còn nhiều thiếu thốn, đường sá đi lại còn khó khăn, đời sống văn hóa chưa đáp ứng được nhu cầu của người Hà Nội. Những người lãnh đạo hôm nay vẫn đang trăn trở tìm phương hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa bằng phát triển và mở rộng vùng cây công nghiệp, vùng nguyên liệu tập trung với mong muốn xóa được hộ nghèo, tăng nhanh hộ giàu... Nhưng những thành quả đạt được của 18 năm qua đã khẳng định được ý chí của người Hà Nội đã tự lực, tự cường tạo ra được sản phẩm hàng hóa phong phú cho xã hội, họ đã làm giàu cho quê hương mới và cho chính gia đình mình, đồng thời đã gây được ấn tượng tốt đẹp cho các cấp lãnh đạo và bè bạn bốn phương khi về thăm vùng đất này. 
Năm nay, kỷ niệm 40 năm giải phóng Thủ đô, người Hà Nội trên Cao nguyên cũng náo nức đợi chờ, dù ở cách xa Thủ đô trên 1500 km nhưng bà con vẫn hướng về thủ đô và nhắc nhiều đến những người đã có công trong những ngày đầu mở đất, những bác Đồng, bác Hà, chị Mão, anh Bảy, anh Dương... mà thế hệ trẻ hôm nay có người chưa hề biết mặt, nhưng sẽ mãi mãi ghi nhớ công ơn của người đi trước để phấn đấu xây dựng quê hương mới ngày càng giàu đẹp hơn. Đất đai chắc chẳng phụ công người, các xã KTM của Thủ đô Hà Nội rồi đây sẽ trở thành những điểm sáng trên Cao nguyên xanh giàu tiềm năng này. 
KIM QUY
(moät soá taùc phaåm khaùc ñöôïc cheùp töø baùo ñieän töû laâm ñoàng)
Cho hoïc sinh tieán haønh bình luaän, phaân tích moät soá taùc phaåm tìm ñöôïc.
Giaùo vieân höôùng daãn cho hoïc sinh tieáp tuïc söu taàm treân moät soá trang baùo cuûa tænh nhö taïp chí Langbiang, baùo Laâm Ñoàng, baùo vaên hoùa theå thao Laâm Ñoàng, trang baùo ñieän töû Laâm ñoàng.
4/ Höôùng daãn veà nhaø.
Tieáp tuïc vieäc söu taàm.
Chuaån bò baøi “daáu ngoaëc keùp”
Tuaàn 14	 tieát 53 Ns: 08/12/07; Nd:  012/12/07
Tieáng Vieät	DAÁU NGOAËC KEÙP
i/ muïc tieâu caàn ñaït
Giuùp hs:
Hieåu roõ coâng duïng cuûa daáu ngoaëc keùp.
Bieát söû duïng vaø söû duïng ñuùng daáu ngoaëc keùp khi vieát.
Söû duïng keát hôïp toát daáu ngoaëc keùp vôùi caùc daáu caâu khaùc ñaõ hoïc.
Reøn kó naêng söû duïng daáu caâu.
Ii/ chuaån bò
Hoïc sinh chuaån bò baøi.
Giaùo vieân chuaån bò baûng phuï, ngöõ lieäu ví duï.
Iii/ TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP.
1/ Oån ñònh.
2/ Baøi cuõ: 
Cho bieát coâng duïng cuûa daáu ngoaëc ñôn? Moãi coâng duïng cho moät ví duï?
Caùc coâng duïng cuûa daáu hai chaám laø gì? cho ví duï?
3/ Baøi môùi.
Giôùi thieäu baøi: giaùo vieân choát laïi kieán thöùc daáu hai chaám vaø daáu ngoaëc ñôn vaø chuyeån vaøo baøi.
Tieán trình baøi hoïc.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV VAØ HS
NOÄI DUNG CHÍNH.
Giaùo vieân cheùp caùc ví duï trong sgk leân baûng phuï vaø yeâu caàu hoïc sinh ñoïc caùc ví duï ñoù.
Thaûo luaän vaø cho bieát coâng duïng cuûa daáu ngoaëc keùp:
Noäi dung beân trong daáu ngoaëc keùp ôû ví duï 1 laø caâu noùi cuûa ai?
Noäi dung beân trong daáu ngoaëc keùp ôû ví duï 2 laø gì? töø daõi luïa coù nghóa ban ñaàu laø gì? caàu thì coù ñöôïc laøm töø sôïi tô taèm khoâng? Vaäy töø “daõi luïa” ñöïôc hieåu theo nghóa goác cuûa noù khoâng?
Trong ví duï 3, noäi dung beân trong daáu ngoaëc keùp laø gì? “khai hoùa”, “vaên minh” maø taùc giaû noùi tôùi trong baøi vieát naøy coù thöïc söï ñuùng vôùi nghóa toát ñeïp cuûa noù khoâng? Thöïc chaát cuûa vieäc khai hoùa neàn vaên minh cuûa Thöïc daân Phaùp kh tôùi Vieät Nam laø gì?
Ví duï 4. noäi dung beân trong daáu ngoaëc keùp laø gì? 
Ñoïc ghi nhôù sgk.
Ñoïc baøi taäp 1 vaø thöïc hieän caùc yeâu caàu trong baøi taäp.
Cho bieát chöùc naêng cuï theå cuûa caùc daáu ngoaëc keùp trong töøng tröôøng hôïp cuï theå.
Baøi 2: ñoïc ñoaïn vaên sau ñoù thaûo luaän vaø ñieàn daáu caâu thích hôïp, giaûi thích vì sao laïi ñieàn nhö theá cho töøng tröôøng hôïp cuï theå.
I/ Coâng duïng cuûa daáu ngoaëc keùp.
1/ Ñaùnh daáu lôøi daãn tröïc tieáp.
2/ Ñaùnh daáu töø ngöõ ñöôïc hieåu theo moät nghóa khaùc.
3/ Ñaùnh daáu töø ngöõ coù haøm yù móa mai chaâm bieám.
4/ Ñaùnh daáu teân taùc phaåm, taïp chí, taäp san
Ghi nhôù *(sgk)
II/ Luyeän taäp
Baøi 1:
a/ Ñaùnh daáu lôøi daãn tröïc tieáp.
Lôøi noùi maø Laõo Haïc ñaõ nghó raèng con choù ñang traùch laõo (thöïc ra ñaây laø lôøi ñoäc thoaïi noäi taâm cuûa Laõo-)
b/ Töø ngöõ coù haøm yù móa mai (haàu caän oâng Lí maø bò chò noâng daân nuoâi con moïn laúng cho ngaõ ra theàm.
c/ Töø ngöõ ñöôïc daãn laïi.
d/ daãn laïi vaø coù haøm yù móa mai.
e/ Daãn tröïc tieáp.
Baøi 2:
a/ Cöôøi baûo: (hai chaám – baùo hieäu lôøi thoaïi tröïc tieáp)
“caù töôi:, “töôi” (ngoaëc keùp – daãn)
b/ Chuù Tieán Leâ: (hai chaám – baùo hieäu xuaát hieän lôøi daãn)
“chaùu haõyvôùi chaùu” (ngoaëc keùp – daãn tröïc tieáp)
.
Baøi 3: vieäc söû duïng daáu caâu khaùc nhau laø do lôøi daãn khaùc nhau (lôøi daãn tröïc tieáp thì duøng daáu ngoaëc keùp, lôøi daãn giaùn tieáp khoâng duøng)
4/ Höôùng daãn veà nhaø.
Hoïc baøi, laøm baøi taäp.
Chuaån bò baøi “luyeän noùi: thuyeát minh moät thöù ñoà duøng”
Baèng caùch: choïn moät vaät duïng quen thuoäc ñeå thuyeát minh: choïn chung caùi bình thuûy (phích nöôùc). Tìm yù, tìm caùc phöông phaùp thuyeát minh phuø hôïp ñeå thuïc hieän thuyeát minh.
******************
Tuaàn 14	 tieát 54 Ns: 10/12/07; Nd:  13/12/07
Laøm vaên LUYEÄN NOÙI: 
THUYEÁT MINH MOÄT THÖÙ ÑOÀ DUØNG
i/ muïc tieâu caàn ñaït
Giuùp hs:Hình thaønh kó naêng noùi theo daøn yù.
Bieát caùch thuyeát minh moät thöù ñoà duøng ñôn giaûn trong sinh hoaït,
Reøn luyeän kó naêng tìm yù, laäp daøn yù cho kieåu baøi thuyeát minh.
Ii/ chuaån bò
Hoïc sinh chuaån bò laäp daøn yù vaø luyeän noùi ôû nhaø theo ñeà trong saùch giaùo khoa.
Iii/ TIEÁN TRÌNH LEÂN LÔÙP.
1/ Oån ñònh.
2/ Baøi cuõ: traû baøi kieåm tra 15 phuùt,
Nhaän xeùt baøi laøm cuûa hoïc sinh, vaøo ñieåm soå ñieåm caù nhaân.
Kieåm tra phaàn chuaån bò cuûa hoïc sinh ôû nhaø.
3/ Baøi môùi.
Giôùi thieäu baøi:
Giaùo vieân nhaéc hoïc sinh caùc yeâu caàu veà tieát hoïc luyeän noùi: laø moät tieát thöïc haønh. Chuû yeáu laø trình baøy baèng mieäng noäi dung thuyeát minh, vì vaäy coâng taùc chuaån bò ñoùng vai troø quan troïng.
Tieán trình baøi hoïc.
HOAÏT ÑOÄNG CUÛA GV VAØ HS
NOÄI DUNG CHÍNH.
Ñoïc ñeà cho trong saùch giaùo khoa.
Thaûo luaän so saùnh keát quaû chuaån bò cuûa baûn thaân vôùi nhoùm ñeå thoáng nhaát moät daøn yù chung nhaát cho caû nhoùm, baèng caùch traû lôøi caùc caâu hoûi theo thöù töï sau:
Phích nöôùc ( bình thuûy) laø moät vaät duïng duøng laøm gì? coù caàn thieát trong ñôøi soáng sinh hoaït ôû moãi gia ñình hay khoâng?
Ñaëc ñieåm cuûa bình thuûy nhö theá naøo? maáy phaàn?
Voû cuûa phích nöôùc ñöôïc laøm baèng nguyeân lieäu gì? voû ñöôïc caáu taïo nhö theá naøo? voû coù taùc duïng gì?
Ruoät phích nöôùc coù caáu taïo ra sao? Chaát lieäu? Taùc duïng cuûa kieåu caáu taïo ñoù?
Baûo quaûn phích nöôùc nhö theá naøo? khi söû duïng caàn chuù yù ñieàu gì?
Khoa hoïc coâng ngheä phaùt trieån, coù nhöõng loaïi phích nöôùc naøo ñöôïc söû duïng ngoaøi loaïi thoâng thöôøng? 
Töông lai thì phích nöôùc coù caàn cho moãi nhaø khoâng?....
Sau khi thaûo luaän ñi ñeán thoáng nhaát daøn yù chung trong nhoùm, moãi hoïc sinh töï tìm caùch trình baøy cuûa rieâng mình baèng mieäng.
Taäp trung thöïc hieän trình baøy thöû trong voøng 5 phuùt sau ñoù seõ trình baøy tröôùc lôùp:
Phaân chia theo nhoùm nhö sau:
Nhoùm toå 1: trình baøy phaàn môû baøi.
Nhoùm 2: Trình baøy phaàn yù 1 cuûa thaân baøi.
Nhoùm 3: Trình baøy yù 2 cuûa thaân baøi.
Nhoùm 4: trình baøy phaàn keát baøi.
Moãi nhoùm seõ laàn löôït cöû baùo caùo vieân trình baøy trong thôøi gian toái ña laø 5 phuùt, sau khi baùo caùo vieân trình baøy thì caùc thanh vieân khaùc trong nhoùm coù theå boå sung, caùc nhoùm khaùc nghe vaø nhaän xeùt, neâu yù kieán (neáu coù)
Giaùo vieân theo doõi caùc hoaït ñoäng.
Keát thuùc caùc hoaït ñoäng theo nhoùm, giaùo vieân nhaän xeùt söûa chöõa boå sung (neáu coù)
Ghi ñieåm cho caù nhaân xuaát saéc trong vieäc trình baøy, goùp yù.
Cho ñeà baøi: Thuyeát minh veà chieác phích nöôùc.
a/ Tìm yù vaø Laäp daøn yù?
(daøn yù tham khaûo)
MB: Phích nöôùc laø moät trong nhöõng vaät duïng duøng trong sinh hoaït quen thuoäc cuûa moãi gia ñình.
Ñoù laø vaät duøng ñeå chöùa vaø giöõ nhieät cho nöôùc noùng.
TB:
* Phích nöôùc (hay coù nôi goïi laø bình thuûy) coù caáu taïo bôûi hai boä phaän chính:
(duøng phöông phaùp phaân loaïi phaân tích)
+ Voû: laøm baèng saét, nhoâm; sau naøy khi coâng ngheä nhöïa phaùt trieån thì coøn ñöôïc cheá taïo baøng nhöïa cöùng.
Voû coù theå chia laøm ba phaàn: ñaàu, thaân vaø ñaùy.
Ñaàu: Hình choùp cuït, treân laø naép ñaäy ngoaøi.
Thaân: Hình truï troøn cao khoaûng 40 cm, coù gaén hai quai: moät quai xaùch duøng di chuyeån vaø moät quai caàm khi roùt nöôùc.
Ñaùy: phaàn cuoái cuûa voû, coù theå môû ra laép vaøo khi veä sinh phích hay thay ruoät, beân trong coù lôùp ñeäm cao su coá ñònh ruoät phích.
+ Ruoät: Ñöôïc laøm baèng thuûy tinh chòu nhieät. 
Hình truï troøn ñöùng thon ñaàu.
Ruoät phích coù caáu taïo ñaëc bieät: laø hai lôùp thuûy tinh, giuõa hai lôùp laø chaân khoâng (coù taùc duïng laøm maát khaû naêng truyeàn nhieät)
Cuoái ruoät phích coù chuoâi huùt chaân khoâng, (phaàn naøy raát quan troïng bôûi neáu laøm vôû chuoâi naøy thì phích maát khaû naêng giöõ nhieät)
* Phích nöôùc laø moät vaät duïng deã vôõ vì vaäy phaûi baûo quaûn caån thaän; noù chöùa nöôùc noùng neân caån thaän hôn vôùi treû em.
Theo nguyeân lí giaûn nôû vì nhieät cuûa chaát raén thì khoâng neân ñoå nöôùc quaù noùng trong laàn söû duïng ñaàu tieân, hoaëc khoâng ñoå nöôùc laïnh khi bình ñang noùng (laøm vôõ)
KB: Phích nöôùc laø moät vaät duïng raát quen thuoäc, caàn thieát trong moãi gia ñình.
Hieän nay treân thò tröôøng coù nhieàu loaïi bình chöùa nöôùc noùng hieän ñaïi hôn döïa treân nguyeân lí cuûa phích nöôùc nguyeân thuûy nhöng phích nöôùc chuùng ta ñang duøng chaéc chaén seõ vaãn laø moät trong nhöõng vaät duïng khoâng theå thieáu trong moãi gia ñình chuùng ta.
4/ Höôùng daãn veà nhaø.
Tieáp tuïc luyeän noùi ôû nhaø theo ñeà baøi treân.
Thuû tìm tö lieäu ñeå thuyeát minh veà caùc ñoà duøng sau:
	1/ Kính ñeo maét ( chæ yeâu caàu thuyeát minh veà loaïi kính thuoác)
	2/ Aùo daøi truyeàn thoáng Vieät Nam.
Chuaån bò baøi vieát taäp laøm vaên soá 3.
Tư liệu: 
Áo dài, nón bài thơ - nét duyên thầm xứ Huế
Ở xứ mưa lắm, nắng nhiều, người buôn thúng bán bưng cũng vương nét đoan trang. Trong tấm áo dài bạc màu vì một nắng hai sương, nối tay, nối vạt vì thiếu vải hay may bằng nhung điều quyền quý, người phụ nữ vẫn dịu dàng đến e ấp, nhẹ như mây, hiền như lúa, thơm như sen mùa hạ trong hồ Nội đô. 
Áo dài Huế thời trước 1945 không chỉ khác với áo dài Hà Nội, Sài Gòn, mà tự thân nó còn đa dạng hoá cho phù hợp với vị trí xã hội, đặc thù lao động của nhiều tầng lớp phụ nữ Huế. Chiếc áo dài Huế cách điệu làm tôn vẻ đẹp của Nam Phương Hoàng hậu trong Tử Cấm Thành. Chiếc áo dài "nối thân" để dễ thay thế khi sờn mòn vì lao động không làm giảm đi vẻ dịu dàng duyên dáng của cô gái chèo đò trên sông Hương... Áo dài sớm có vị trí đặc biệt với phụ nữ Huế bởi sắc lệnh vua Minh Mạng ban hành và bởi nếp sống vương giả, điều kiện sinh hoạt của người dân đất đế đô. Các huyện ngoại thành Huế như Hương Trà, Phú Vang vẫn còn tên tuổi, dấu tích các làng dệt sản xuất các mặt hàng vóc, sa, lĩnh, gấm... và những làng thêu danh tiếng như Sơn Điền, Dương Xuân..., tất cả đã tạo nên một phong cách riêng biệt và nổi bật. 
Cuộc đời bà Nguyễn Thị Duyên Sanh (52 tuổi, cựu nữ sinh Đồng Khánh, giáo viên trường THCS Hai Bà Trưng sau này), tấm áo dài là phần không thể thiếu. Bà Sanh mặc áo dài lần đầu tiên khi tròn 16 tuổi, lúc ấy Huế vừa qua cơn bão lịch sử Tổng tiến công nổi dậy Xuân 1968. Chiếc áo ấy được chị gái bà may tay bằng vải mộc trắng đục, cổ vuông ngắn, eo buông, tay dài, tà rộng che kín toàn thân, mộc mạc đúng kiểu đồng phục nữ sinh Đồng Khánh thời bấy giờ. 
Áo dài xứ Huế Nếu chiếc áo chỉ là một kỷ vật thời hoa phượng, bà Duyên Sanh sẽ không nâng niu cẩn thận đến 36 năm nay. Chiếc áo mở đầu giai đoạn tuyệt diệu nhất trong đời bà: kể từ đây, cô bé Duyên Sanh trở thành người lớn, không còn mặc áo cộc ra đường và bắt đầu được phép coi áo dài như trang phục duy nhất khi rời cổng như mọi phụ nữ trưởng thành đất Cố Đô những năm trước 1975. Cũng từ đây, trong tà áo dài mềm mại mà khá cồng kềnh, phiền toái với người thiếu ý tứ, bà Sanh và các thiếu nữ cùng lứa giữ gìn dáng đi, cách đứng, nết ngồi sao cho luôn nhẹ nhõm. Khi được mời ngồi, họ ý tứ đưa mắt nhìn mặt ghế, khẽ vén vạt áo sau lên rồi mới nhẹ nhàng ngồi xuống. Những ngón tay mềm xếp tà trước, kéo thẳng thớm trên gối cho trang trọng và ưa mắt. Sau này, khi điều khiển xe máy, xe đạp, phụ nữ Huế cũng có những động tác cẩn trọng mà duyên dáng tương tự. Bà Sanh nói, trong chiếc áo dài, người phụ nữ cảm nhận niềm tự hào đức hạnh và ý thức giữ gìn đức hạnh ấy. Trang phục cung đình Huế xưaVới kiểu dáng bó sát thân, chiếc áo giúp họ rèn luyện nét e ấp trời sinh. Trong tà áo dài, ai cũng buộc phải khép nép, chỉ có thể ngồi thẳng, bước ngắn, đánh nhẹ tay, khó có thể nói cười thoải mái như khi mang đồ đầm, đồ kiểu. Ngay cả các nữ sinh, tuy đồng phục không bó sát người, vẫn tự thấy phải giữ gìn cử chỉ, cử động nhẹ nhàng hơn. Một chút thiếu cẩn trọng cũng có thể làm nhăn vạt, rách tà. Một vệt đất nhỏ trên áo trong mỗi giây lơ là cũng có thể đập ngay vào mắt người đối diện. Chưa nói đến những tác động của thời tiết ở Huế - xứ mưa lắm, nắng nhiều; vạt áo có thể ướt đẫm nước mưa mùa đông, lấm tấm mồ hôi mùa hạ. 
Thế nên, theo bà Duyên Sanh, loại trang phục bắt buộc và bó buộc này vô tình giúp người mặc trở nên ''mềm'' hơn. Bà từng quen con gái cố nhà thơ - họa sĩ Hải Bằng, một ''nàng'' nổi tiếng nghịch ngợm, cũng thành ''hiền'' sau một thời gian bị cha buộc chỉ mặc áo dài, trừ lúc ngủ.Không biết có phải vì bản tính e lệ của phụ nữ Huế không, mà bà Duyên Sanh cứ đẩy ''tiếng thơm'' của ''một nửa thế giới'' xứ mình cho chiếc áo dài đến vậy. Lớp thế hệ trước, rồi bà Duyên Sanh và các bạn học trường Đồng Khánh, từ những bà vợ quan trong triều, những tiểu thư khuê các mưa không đến mặt, nắng chẳng đến đầu, quanh năm trong phòng the, cung cấm đến các chị buôn thúng bán bưng với những gánh bún bò, cơm hến, bánh canh, những giỏ trái cây, xách bánh bèo, bánh lọc một nắng, hai sương từ mọi nẻo ngoại ô Văn Thánh, Kim Long, Nam Giao, Nguyệt Biều, Vĩ Dạ, lên những chuyến đò Thừa Phủ hay 14 tuyến xe buýt tỏa về các chợ nội thành... ai nấy đều kín đáo đến cao sang, nhỏ nhẹ đến nhẫn nhịn, rất Huế. Chiếc áo dài Huế đã trầm bổng cùng tháng năm 
Trang phục triều đình Huế xưa
Nhà nghiên cứu văn hóa Huế Phan Thuận An cho biết, biến tấu của áo dài xứ Huế gắn liền với những thăng trầm của lịch sử. Thời Minh Mạng, để khắc phục sự ăn mặc thiếu đồng nhất tại các miền sau giai đoạn Trịnh - Nguyễn phân tranh, nhà vua ra sắc chỉ thống nhất y phục trên toàn quốc: Các phi tần, người hầu kẻ hạ đều mặc áo dài ngay khi vừa bước chân khỏi cấm cung. Dân gian phải mặc quần, cấm váy. Riêng với người lớn, áo dài trở thành trang phục bắt buộc khi ra đường. Ngày ấy, áo dài Huế cũng như ở các vùng miền khác thường đậm màu và có đến 5 tà (sau này thành áo tứ thân - 4 tà). Mỗi thân trước và sau đều có 2 tà, khâu lại với nhau dọc theo sống áo. Tà thứ 5 ở bên phải, trong thân trước, áo may nối dưới khuỷu tay (do ngày ấy các loại vải rộng nhất cũng chỉ đến khổ 40cm). Cổ áo cao khoảng 2-3cm cùng tay và thân áo trên ôm sát người. Tà áo được may rộng ra từ sườn đến gấu và không chiết eo, dài đến đầu gối. Gấu áo thường võng, vạt rộng đến 80cm. Về quần mặc cùng áo dài, trong khi các bà các cô từ Nam chí Bắc thịnh màu đen giản dị thì phụ nữ Cố Đô thường chọn màu trắng đầy nữ tính. Người trong hoàng tộc và các gia đình giàu có còn may quần chít ba (có 3 ly dọc 2 mép ngoài quần) để tạo dáng quần xòe rộng, trông yểu điệu mà cử động lại thoải mái hơn. Đầu thế kỷ XX, đặc biệt khi thành lập trường Nữ sinh Trung học Đồng Khánh (1917), nữ sinh Trung kỳ đều dồn về Huế học, áo dài trở thành đồng phục sử dụng hàng ngày. Các nữ sinh đều mặc quần trắng, áo dài tím khi đến trường (sau này đổi thành áo trắng mùa khô, xanh nước biển mùa mưa).Đến những năm 30 - 40 của thế kỷ XX, kiểu dáng của áo dài xứ Huế cũng như các vùng miền không thay đổi, tuy nhiên, màu sắc và chất liệu phong phú hơn hẳn. Chị em có thể chọn lựa nhiều loại vải nhập từ châu Âu với các tông màu tươi sáng. Nhờ khổ vải ngoại nhập rộng rãi, áo dài Huế cũng như các nơi khác không còn phần nối giữa sống áo, kéo dài xuống cách mắt cá 20cm, trông mềm mại hẳn. Phụ nữ Cố Đô vẫn nền nã với quần trắng - áo dài; thói quen này dần trở thành mốt thời trang của thiếu nữ nhiều vùng miền (trừ người đã lập gia đình).Áo dài xứ Huế sẽ không có kiểu dáng như ngày nay nếu không trải qua cuộc cách tân, do một họa sĩ tốt nghiệp trường Mỹ thuật Đông Dương, chủ tiệm may Le Mur danh tiếng ở Hà Nội và Hải Phòng tên là Cát Tường khởi xướng. Ông đem đến Hội chợ Huế 1939 một bộ sưu tập áo dài cách điệu lối Âu châu, với 2 tà thay cho 5, cổ khoét hình trái tim (có khi gắn thêm cổ bẻ và một chiếc nơ), tay nối trên vai bồng, hàng khuy chạy dọc theo vai và sườn phải đầy khêu gợi. Luồng gió thời trang này được phụ nữ Cố Đô tiếp nhận, tuy nhiên, do ảnh hưởng của nếp sống kín đáo, áo dài Huế chỉ cách tân trong chừng mực, bằng cách giảm số tà còn 2 và mở khuy từ vai xuống eo.Những năm 50, cùng xu thế thời trang trên cả nước, áo dài xứ Huế bắt đầu lượn eo theo thân người mặc, cổ cao hơn, vạt thu hẹp lại để tôn dáng thiếu nữ. Đến khoảng những năm 60, khi chị em bắt đầu dùng áo nịt ngực, các tiệm may Huế mới chít eo áo dài, tạo sức quyến rũ cho người mặc. Cuối thập niên này, vai áo dài Huế, theo mốt Sài Gòn, được cắt raglan để tránh nhăn cho phần ngực và nách. Tuy nhiên, vẫn chít eo trong khi áo dài mini theo mốt ''Hippy'' (thân áo may lượn và không chiết eo, cổ ngắn, vạt hẹp, chỉ dài đến đầu gối) được chuộng ở hầu hết các đô thị phía Nam. Chiếc cổ cao kín đáo cũng vẫn được phụ nữ Huế chọn không suy tính trong khi người ta nô nức khoét cổ thuyền theo đề xướng của Trần Lệ Xuân.Từ sau 1975, áo dài gần như không thay đổi về kiểu dáng, dù vắng bóng hơn trong đời sống (theo nhiều người Huế, có thể do mức sống thấp những năm sau chiến tranh). Đến cuối những năm 90, khi làn sóng cách tân áo dài của các nhà thiết kế thời trang tràn về Huế, hầu như chỉ có người làm nghề biểu diễn hưởng ứng. Ngày nay, phụ nữ Cố Đô vẫn ''kín'' toàn thân với những chiếc áo dài vải không quá mỏng, vạt gần chấm gót, cổ vươn cao lượn tròn kín đáo, eo hạ thấp để giảm đến mức ít nhất khoảng lưng, bụng hở khi tà áo bay. Người phụ nữ Huế mặc áo dài trắng cả trong khi làm lụng, mua bán... Trước 1945, tiêu biểu cho vẻ đẹp Huế trong thời trang lại là một phụ nữ đến từ Nam Bộ: Nam Phương Hoàng hậu. Hay chính Huế đã góp phần tôn vinh vẻ đẹp của cô gái miền Nam? Đó là một hiện tượng hiếm hoi trong thế giới mode. Trang phục cổ truyền dành cho các cô dâu trong đám cưới ngày nay chính là "thời trang Nam Phương Hoàng hậu".
Áo dài Huế - Thanh tao xứ tím yêu kiều
Áo dài Huế
Ai từng đến Huế, muốn may áo dài thường tìm đến một ''cây kéo vàng'' đất Cố Đô, ông Nguyễn Văn Chi (tiệm may Chi, 29 Mai Thúc Loan). Làm nghề từ năm 1970, ông Chi chứng kiến nhiều đổ