Giáo án Ngữ văn lớp 9 (chi tiết)

 gòi, thËt nh­ cuuéc sèng ®ang diÔn ra trong thùc tÕ.
? Em h·y lÊy mét vµi vÝ dô vÒ c¸c h×nhthøc lêi tho¹i trªn.
- §o¹n «ng Hai víi th»ng Hóc(®èi tho¹i)
- §o¹n «ng Hai chöi ®æng nh÷ng ng­êi lµng DÇu ( ®éc tho¹i)...
- Hs: LÇn l­ît lÊy vÝ dô, Gv nhËn xÐt cho ®iÓm.
* Ho¹t ®éng VI: Ng«i kÓ trong v¨n b¶n tù sù.
? Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ ng«i kÓ thø nhÊt vµ ng«i kÓ thø ba.
- Hs: Tr×nh bµy, Gv chèt kiÕn thøc.
? Nh÷ng ­u ®iÓm vµ h¹n chÕ cña nh÷ng ng«i kÓ nµy.
- Hs: Th¶o luËn tr¶ lêi. 
- NhãmI: ¦u ®iÓm.
- NhãmII: H¹n chÕ.
4. Néi dung cña v¨n b¶n tù sù
- V¨n b¶n tù sù: tr×nh bµy l¹i 1 chuçi sù viÖc, cã më ®Çu, diÔn biÕn, kÕt thóc, råi dÉn ®Õn 1 ý nghÜa.
YÕu tè miªu t¶ cã t¸c dông lµm cho c©u chuyÖn trë nªn hÊp dÉn, gîi c¶m sinh ®éng.
- Miªu t¶ néi t©m, ®èi tho¹i, ®éc tho¹i lµ nh÷ng h×nh thøc quan träng ®Ó thÓ hiÖn nh©n vËt trong v¨n b¶n tù sù.
- YÕu tè nghÞ luËn: th­êng ®­îc diÔn ®¹t b»ng h×nh thøc lËp luËn lµm cho c©u chuyÖn thªm phÇn triÕt lÝ.
a - Thùc sù mÑ kh«ng lo l¾ng ®Õn nçi kh«ng ngñ ®­îc. MÑ tin ®øa con cña mÑ lín råi. MÑ tin vµo sù chuÈn bÞ rÊt chu ®¸o cho con tr­íc ngµy khai tr­êng. Cßn ®iÒu g× ®Ó lo l¾ng n÷a ®©u ! MÑ kh«ng lo nh­ng vÉn kh«ng ngñ ®­îc. Cø nh¾m m¾t l¹i lµ d­êng nh­ vang bªn tai tiÕng ®äc trÇm bæng: "H»ng n¨m cø vµo cuèi thu .. MÑ t«i ©u yÕm n¾m tay t«i dÉn ®i trªn con ®­êng lµng dµi vµ hÑp".
	VÝ dô: Khi ®äc TruyÖn KiÒu, nhê yÕu tè ®èi tho¹i vµ ®éc tho¹i néi t©m (qua kiÕn thøc tËp lµm v¨n) ®· gióp cho ng­êi ®äc hiÓu s©u s¾c h¬n vÒ nh©n vËt trong truyÖnKiÒu: (KiÒu ë lÇu Ng­ng BÝch - víi nh÷ng suy nghÜ néi t©m thÊm nhuÇn ®¹o hiÕu vµ ®øc hi sinh) "
VÝ dô 2 
"¤ng kiÓm ®iÓm tõng ng­êi trong ãc. Kh«ng mµ, hä toµn lµ nh÷ng ng­êi cã tinh thÇn c¶ mµ. Hä ®· ë l¹i lµng, quyÕt t©m mét sèng mét chÕt víi giÆc, cã ®êi nµo l¹i can t©m lµm ®iÒu nhôc nh· Êy ! "
* Nh÷ng ®iÒu viÕt lªn c¸t sÏ mau chãng xo¸ nhoµ theo thêi gian, nh­ kh«ng ai cã thÓ xo¸ ®­îc nh÷ng ®iÒu tèt ®Ñp ®· ®­îc ghi t¹c trªn ®¸, trong lßng ng­êi.
5. §èi tho¹i, ®éc tho¹i vµ ®éc tho¹i néi t©m trong v¨n b¶n tù sù.
- §èi tho¹i: lµ h×nh thøc ®èi ®¸p, trß chuyÖn gi­a hai ˬc nhiÒu ng­êi. Trong v¨n b¶n tù sù, ®èi tho¹i ®­îc thÓ hiÖn b»ng c¸c g¹ch ®Çu dßng ë ®Çu lêi trao vµ ®¸p.
- §éc tho¹i: Lµ lêi cña mét ng­êi nµo ®ã nãi víi chÝnh m×nh hoÆc nãi víi mét ai ®ã trong t­ëng t­îng.
- §éc tho¹i néi t©m:
- Vai trß, t¸c dông cña ®èi tho¹i, ®éc tho¹i vµ ®éc tho¹i néi t©m trong v¨n b¶n tù sù: 
 ThÓ hiÖn th¸i ®é yªu ghÐt ph©n minh cña nh©n vËt, góp ng­êi ®äc c¶m nhËn ®­îc chiÒu s©u t©m lý tinh tÕ, nh¹y c¶m cña nh©n vËt, t¹o cho c©u chuyÖn cã kh«ng khÝ gÇn gòi, thËt nh­ cuuéc sèng ®ang diÔn ra trong thùc tÕ.
6. Ng«i kÓ trong v¨n b¶n tù sù.
- Ng«i kÓ thø nhÊt: V¨n b¶n chiÕc l­îc ngµ cña NguyÔn Quang S¸ng, Cè H­¬ng - Lç TÊn.
- Ng«i kÓ thø ba: Lµng - Kim L©n, LÆng LÏ Sa Pa - NguyÔn Thµnh Long.
* Cñng cè : 
	? Em h·y nªu nh÷ng ®iÓm cÇn l­u ý ®Ó viÕt VBTM sinh ®éng, hÊp dÉn h¬n ?
* H­íng dÉn vÒ nhµ : 
	- N¾m ch¾c c¸c ND ®· häc trong 2 tiÕt tù chän ®Ó vËn dông vµo viÕt VBTM.
	- S­u tÇm nh÷ng ®o¹n v¨n, bµi v¨n TM cã xen c¸c ph­¬ng thøc biÓu ®¹t kh¸c vµ 
 cã sö dông c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt.
-Xem l¹i 1 sè VBTM ®Æc s¾c ®· ®­îc häc.
******************************************
THÁNG 1/2014 BUỔI 14
Ngày soạn: 
 Ngày dạy: 
luyÖn tËp v¨n b¶n thuyÕt minh, v¨n b¶n tù sù.
A. Môc tiªu cÇn ®¹t
 1. KiÕn thøc: Gióp häc sinh n¾m ®­îc néi dung chÝnh cña phÇn tËp lµm v¨n ®· häc trong ng÷ v¨n 9 thÊy ®­îc chÊt tÝch hîp cña chóng víi v¨n b¶n chung. ThÊy ®­îc tÝnh kÕ thõa vµ ph¸t triÓn cña c¸c néi dung tËp lµm v¨n häc ë líp 9 b»ng c¸ch so s¸nh víi néi dung c¸c kiÓu v¨n b¶n ®· häc ë líp d­íi.
 2. Kü n¨ng: RÌn cho häc sinh cã kü n¨ng t¹o lËp v¨n b¶n thuyÕt minh cã sö dung yÕu tè miªu t¶, mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt. Kü n¨ng vËn dông linh ho¹t c¸c ph­¬ng thøc miªu t¶, biÓu c¶m, nghÞ luËn trong v¨n b¶n tù sù, c¸c h×nh thøc ®èi tho¹i... vµ ®éc tho¹i néi t©m trong v¨n b¶n tù sù...
 3. Th¸i ®é: Gi¸o dôc häc sinh cã ý thøc chuÈn bÞ bµi ë nhµ.
B. C huÈn bÞ: ThÇy: Nghiªn cøu so¹n néi dung «n tËp
 Trß: So¹n bµi häc bµi 
C. TiÕn tr×nh lªn líp.
1- æn ®Þnh tæ chøc
2- KiÓm tra bµi cò: 
3- Bµi míi:	
TiÕt 1, 2,3
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
* Ho¹t ®éng VII: Ph©n biÖt v¨n b¶n tù sù víi c¸c v¨n b¶n kh¸c.
? Ph©n biÖt v¨n b¶n tù sù víi c¸c v¨ b¶n kh¸c.
- Tù sù: Tr×nh bµy chuçi c¸c sù viÖc.
- Miªu t¶: §èi t­îng lµ con ng­êi, sù vËt, hiÖn t­îng vµ t¸i hiÖn ®Æc ®iÓm cña chóng.
- ThuyÕt minh: Tr×nh bµy tri thøc khoa häc vÒ ®èi t­îng.
- NghÞ luËn: Bµy tá quan ®iÓm.
- §iÒu hµnh: Hµnh chÝnh.
- BiÓu c¶m: C¶m xóc.
? So s¸nh V¨n b¶n tù sù vµ thÓ lo¹i v¨n b¶n tù sù
- Gièng: KÓ sù viÖc.
- Kh¸c:
+ V¨n b¶n tù sù: XÐt h×nh thøc ph­¬ng thøc.
+ ThÓ lo¹i tù sù ®a d¹ng: TruyÖn ng¾n, tiÓu thuyÕt (nÐt ®éc ®¸o vÒ h×nh thøc thÓ lo¹i tù sù; kÞch lµ phong phó ®a d¹ng)
+ Cèt truyÖn – nh©n vËt – sù viÖc – kÕt cÊu.
? Ph©n biÖt KiÓu v¨n b¶n biÓu c¶m vµ thÓ lo¹i tr÷ t×nh.
- Gièng: Chøa ®ùng c¶m xóc, T/c chñ ®¹o.
- Kh¸c nhau:
+ V¨n biÓu c¶m bµy tá c¶m xóc vÒ mét ®èi t­îng (v¨n xuèi)	
+ T¸c phÈm tr÷ t×nh: §êi sèng phong phó
cña chñ thÓ tr­íc vÊn ®Ò ®êi sèng. (Th¬)
? Gi¶i thÝch t¹i sao trong mét v¨n b¶n cã ®ñ c¸c yÕu tè miªu t¶, nghÞ luËn, biÓu c¶m mµ vÉn gäi lµ v¨n b¶n tù sù. Theo em, liÖu cã mét v¨n b¶n nµo chØ vËn dông 1 ph­¬ng thøc biÓu ®¹t duy nhÊt hay kh«ng.
- Häc sinh: Th¶o luËn tr¶ lêi. Gv tæng hîp kh¸i qu¸t kiÕn thøc.
Gv: Treo b¶ng phô.
- Hs: Lªn b¶ng ®iÒn.
? V× sao mét sè v¨n b¶n tù sù kh«ng ph¶i bao giê còng cã bè côc 3 phÇn.
-Hs: V× c¸c yÕu tè ®ã chØ lµ yÕu tè bæ trî nh»m næi bËt ph­¬ng thøc chÝnh lµ ph­¬ng thøc tù sù . Khi gäi tªn v¨n b¶n ng­êi ta c¨n cø vµo ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh cña v¨n b¶n ®ã.
? KÎ l¹i b¶ng sau vµo vë vµ ®¸nh dÊu x vµo c¸c « trèng mµ kiÓu v¨n b¶n chÝnh cã kÕt hîp víi c¸c yÕu tè t­¬ng øng trong ®ã ch¼ng h¹n tù sù cã thÓ kÕt víi yÕu tè miªu t¶ thÝ ®¸nh dÊu vµo «. 
 Gv: H­íng dÉn häc sinh tù lµm c©u hái 9.
? Mét sè t¸c phÈm tù sù ®­îc häc trong s¸ch ng÷ v¨n kh«ng ph¶i bao giê còng ph©n biÖt bè côc 3 phÇn: Më bµi, Th©n bµi, KÕt. 
- Bëi v× khi cßn ngåi trªn ghÕ nhµ tr­êng häc sinh ®ang trong giai ®o¹n luyÖn tËp ph¶i rÌn luyÖn theo nh÷ng yªu cÇu "ChuÈn mùc" cña nhµ tr­êng, ph¶i biÕt t¹o lËp 1 v¨n b¶n hoµn chØnh.
Gv: Tæ chøc, h­íng dÉn häc sinh t×m hiÓu c¸c c©u hái 11 vµ 12 trong s¸ch gi¸o khoa.
? Nh÷ng kiÕn thøc kü n¨ng vÒ v¨n b¶n tù sù cña tËp lµm v¨n cã gióp ®­îc g× trong viÖc ®äc hiÓu v¨n b¶n t¸c phÈm v¨n häc t­¬ng øng trong sgk ng÷ v¨n kh«ng ph©n tÝch vµi vÝ dô 
- Khi häc vÒ c¸c yÕu tè ®èi tho¹i ®éc tho¹i néi t©m trong v¨n b¶n tù sù c¸c kiÕn thøc vÒ tËp lµm v¨n ®· gióp cho ng­êi ®äc hiÓu s©u h¬n c¸c ®o¹n trÝch TruyÖn KiÒu còng nh­ truyÖn ng¾n Lµng cña Kim L©n 
+ §o¹n 1: §o¹n ®èi tho¹i thø nhÊt bµ chñ nhµ trôc suÊt gia ®×nh «ng hai 
+ §o¹n ®èi tho¹i thø hai: Bµ chñ nhµ mêi gia ®×nh «ng hai ë l¹i nhµ m×nh .
? Cho häc sinh nhËn xÐt qua hai ®o¹n ®èi tho¹i 
? Nh÷ng kiÕn thøc vµ kü n¨ng vÒ t¸c phÈm tù sù cña phÇn ®äc vµ hiÓu v¨n b¶n vµ tiÕng viÖt t­¬ng øng ®· gióp em nh÷ng g× trong viÖc viÕt bµi v¨n tù sù. 
- Hs: Lµm bµi tËp ra vë, Gi¸o viªn gäi 1- 2 häc sinh ®äc bµi vµ rót kinh nghiÖm.
* Bµi tËp thùc hµnh:
ViÕt ®o¹n v¨n tù sù víi chñ ®Ò tù chän trong ®ã cã sö dông linh ho¹t c¸c yÕu tè miªu t¶, nghÞ luËn, ®èi tho¹i, ®éc tho¹i vµ ®éc tho¹i néi t©m.
7. Ph©n biÖt v¨n b¶n tù sù víi c¸c v¨n b¶n kh¸c.
- Tù sù: Tr×nh bµy chuçi c¸c sù viÖc.
- Miªu t¶: §èi t­îng lµ con ng­êi, sù vËt, hiÖn t­îng vµ t¸i hiÖn ®Æc ®iÓm cña chóng.
- ThuyÕt minh: Tr×nh bµy nh÷ng ®èi t­îng thuyÕt minh, cÇn lµm râ vÒ b¶n chÊt bªn trong vµ nhiÒu ph­¬ng diÖn cã tÝnh chÊt kh¸ch quan.
- NghÞ luËn: Bµy tá quan ®iÓm.
- §iÒu hµnh: Hµnh chÝnh.
- BiÓu c¶m: C¶m xóc.
* So s¸nh v¨n b¶n tù sù vµ thÓ lo¹i v¨n b¶n tù sù
- Gièng: KÓ sù viÖc.
- Kh¸c:	
+ V¨n b¶n tù sù: XÐt ë ph­¬ng diÖn h×nh thøc vµ ph­¬ng thøc.
+ ThÓ lo¹i tù sù ®a d¹ng: TruyÖn ng¾n, tiÓu thuyÕt (nÐt ®éc ®¸o vÒ h×nh thøc thÓ lo¹i tù sù; kÞch lµ phong phó ®a d¹ng)
+ Cèt truyÖn – nh©n vËt – sù viÖc – kÕt cÊu... lµ ®Æc ®iÓm cña v¨n b¶n tù sù.
* KiÓu v¨n b¶n biÓu c¶m vµ thÓ lo¹i tr÷ t×nh.
- Gièng: Chøa ®ùng c¶m xóc, t×nh c¶m chñ ®¹o.
- Kh¸c nhau:
+ V¨n biÓu c¶m bµy tá c¶m xóc vÒ mét ®èi t­îng (v¨n xuèi)
+ T¸c phÈm tr÷ t×nh: §êi sèng phong phó cña chñ thÓ tr­íc vÊn ®Ò ®êi sèng. (Th¬)
* Tim hiÓu kiÓu v¨n b¶n ®· häc 
- V¨n b¶n thuyÕt minh: Kh¶ n¨ng kÕt hîp ®Æc ®iÓm c¸ch lµm ph­¬ng ph¸p thuyÕt minh ® gi¶i thÝch.
- V¨n b¶n tù sù:Tr×nh bµy sù viÖc.
- C¸c yÕu tè t¹o thµnh: Sù viÖc, nh©n vËt.
- Kh¶ n¨ng kÕt hîp ®Æc ®iÓm c¸ch lµm: 
Giíi thiÖu tr×nh bµy diÔn biÕn sù viÖc theo tr×nh tù nhËn ®Þnh.
- 8. V× c¸c yÕu tè ®ã chØ lµ yÕu tè bæ trî nh»m næi bËt ph­¬ng thøc chÝnh lµ ph­¬ng thøc tù sù . Khi gäi tªn v¨n b¶n ng­êi ta c¨n cø vµo ph­¬ng thøc biÓu ®¹t chÝnh cña v¨n b¶n ®ã
9. KÎ l¹i b¶ng sau vµo vë vµ ®¸nh dÊu x vµo c¸c « trèng mµ kiÓu v¨n b¶n chÝnh cã kÕt hîp víi c¸c yÕu tè t­¬ng øng trong ®ã ch¼ng h¹n tù sù cã thÓ kÕt víi yÕu tè miªu t¶ thÝ ®¸nh dÊu vµo «. 
10. Mét sè t¸c phÈm tù sù ®­îc häc trong s¸ch ng÷ v¨n kh«ng ph¶i bao giê còng ph©n biÖt bè côc 3 phÇn: Më bµi, Th©n bµi, KÕt. 
- Bëi v× khi cßn ngåi trªn ghÕ nhµ tr­êng häc sinh ®ang trong giai ®o¹n luyÖn tËp ph¶i rÌn luyÖn theo nh÷ng yªu cÇu "ChuÈn mùc" cña nhµ tr­êng, ph¶i biÕt t¹o lËp 1 v¨n b¶n hoµn chØnh.
11. Nh÷ng kiÕn thøc kü n¨ng vÒ v¨n b¶n tù sù cña tËp lµm v¨n cã gióp ®­îc g× trong viÖc ®äc hiÓu v¨n b¶n t¸c phÈm v­n häc t­¬ng øng trong sgk ng÷ v¨n kh«ng 
- C¸c yÕu tè ®èi tho¹i ®éc tho¹i néi t©m trong v¨n b¶n tù sù, c¸c kiÕn thøc vÒ tËp lµm v¨n ®· gióp cho ng­êi ®äc hiÓu s©u h¬n c¸c ®o¹n trÝch TruyÖn KiÒu còng nh­ truyÖn ng¾n Lµng cña Kim L©n 
- VÝ dô trong truyÖn ng¾n Lµng cña Kim L©n cã hai ®o¹n ®èi tho¹i gi÷a bµ chñ nhµ víi vî chång «ng hai vµ «ng hai rÊt thó vÞ 
12. Cung cÊp cho häc sinh nh÷ng tri thøc cÇn thiÕt ®Ó lµm bµi v¨n tù sù ®ã lµ c¸c gîi ý h­íng dÉn bæ Ých vÒ nh©n vËt cèt chuyÖn ng­êi kÓ ng«i kÓ. 
- Qua hai ®o¹n ®èi tho¹i trªn ta thÊy mô chñ nhµ cã hai c¸ch øng xö rÊt kh¸c nhau d­êng nh­ ®èi lËp nhau nh­ng l¹i rÊt thèng nhÊt vÒ th¸i ®é ,tÈy chay tuyÖt ®èi kÎ thï vµ nh÷ng ai lµm tay sai cho chóng, ®ång thêi l¹i s½n sµng c­u mang ®ïm bäc nh÷ng ng­êi cïng c¶nh ngé nh­ vËy th«ng qua ®èi tho¹i tÝnh c¸ch cña nh©n vËt còng ®­îc kh¾c ho¹ s©u s¾c vµ sinh ®éng 
- Cung cÊp cho häc sinh nh÷ng tri thøc cÇn thiÕt ®Ó lµm bµi v¨n tù sù ®ã lµ c¸c gîi ý h­íng dÉn bæ Ých vÒ nh©n vÆt cèt chuyÖn ng­êi kÓ ng«i kÓ 
V× dô: 
- Tõ c¸c v¨n b¶n: T«i ®i häc, Trong Lßng MÑ, L·o H¹c Häc tËp ®­îc c¸ch kÓ chuyÖn ë ng«i thø nhÊt vÒ c¸ch kÕt hîp tù sù biÓu c¶m nghÞ luËn víi miªu t¶.
 4. Cñng cè: Gv hÖ thèng l¹i c¸c kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n tù sù vµ v¨n b¶n thuyÕt minh ®· «n tËp .
 5. H­íng dÉn vÒ nhµ: ¤n tËp chuÈn bÞ kiÓm tra häc kú I. Xem l¹i néi dung «n tËp SGK.
******************************************
THÁNG 1/2014 BUỔI 15
Ngày soạn: 
 Ngày dạy: 
 LUYỆN TẬP MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT TRONG VBTM
A. MỤC TIÊU: 	Giúp học sinh:
- Củng cố nội dung và nghệ thuật các văn bản đã học.
- Biết vận dụng một số biện pháp nghệ thuật vào văn bản thuyết minh.
B. TÀI LIỆU BỔ TRỢ:
- Sách giáo viên, sách nâng cao 9, rèn luyện kỷ năng 9.
 C.ChuÈn bÞ: ThÇy: Nghiªn cøu so¹n néi dung «n tËp
 Trß: So¹n bµi häc bµi 
D. TiÕn tr×nh lªn líp.
1- æn ®Þnh tæ chøc
2- KiÓm tra bµi cò: 
3- Bµi míi:	
Hoạt động của GV và HS
Nội dung cần đạt
- GV: Tổ chức cho HS trả lời các câu hỏi bài tập.
- HS: Làm bài tập theo yêu cầu của GV.
- GV: Cho HS trình bày trước lớp bài làm của mình và nhận xét.
- GV; Thống nhát, bổ sung.
1. Bài tập trắc nghiệm.
* Khoanh tròn vào chữ cái câu trả lời đúng nhất.
- Đoạn trích “ Chúng tôi tham gia hội nghi cấp cao.....phải đáp ứng ”.
Câu 1. Xét về hình thức văn bản thuộc kiểu văn bản nào?.
A. Nghị luận. C. Miêu tả.
B. Tự sự. D. Biểu cảm.
Câu 2. Nhận xét nào dưới đây phù hợp văn bản nghị luận?.
A. Phải có luận điểm.
B. Phải sử dụng các phép lập luận.
C. Phải có hệ thống luận cứ.
D. Tất cả các ý trên.
* Điền vào chổ trống những câu nói lên nổi bất hạnh của trẻ em trên thế giới?.
.................................................................................
- GV: Tổ chức cho HS lập dàn ý, thuyết minh về chiếc quạt.
- HS: Tiến hành lập dàn ý theo yêu cầu của GV.
- GV: Gọi HS trình bày dàn ý.
- HS: Trình bày dàn ý đã chuẩn bị.
- GV: Cho HS thảo luận theo nhóm các dàn ý của các bạn trình bày dựa theo các câu hỏi trong SGK.
- HS: Thảo luận rút ra các ý trả lời.
 - GV: Cho HS đọc phần mở bài và cho các HS khác thảo luận, nhận xét.
- HS thực hiện theo yêu cầu của GV.
2. Tìm hiểu đề, lập dàn ý.
 - Đề bài: Thuyết minh về cái quạt.
 + Vấn đề cụ thể 
 Những biện pháp nghệ thuật sử dụng khi thuyết minh: nhân hoá, tưởng tượng, so sánh...
+ Lập dàn ý
* Mở bài: Giới thiệu quạt là đồ vật rất cần thiết đối với đời sống của con người .
* Thân bài :
+ Lịch sử của cái quạt.
+ Cấu tạo, công dụng chung của quạt 
+ Cách sử dụng và cách bảo quản.
* Kết bài : Vai trò của cái quạt trong hiện tại và tương lai.
- Đọc phần mở bài.
* Củng cố. 
- HS: nhắc lại các bước làm bài văn thuyết minh.
* Dặn dò. 
- Hướng dẫn và yêu cầu HS làm hoàn chỉnh bài viết ở nhà.
THÁNG 2/2014 BUỔI 16
Ngày soạn: 
 Ngày dạy: 
ÔN TẬP PHẦN TẬP LÀM VĂN
LUYỆN TẬP LIÊN KẾT CÂU VÀ LIÊN KẾT ĐOẠN VĂN
A. MỤC TIÊU: Giúp học sinh:
- Ôn tập và củng cố các kiến thức đã học về liên kết câu và liên kết đoạn văn.
- Rèn kĩ năng phân tích liên kết văn bản và sử dụng các phép liên kết khi viết văn bản.
	B. TÀI LIỆU BỔ TRỢ:
- Sách giáo viên, sách nâng cao 9, rèn luyện kỷ năng 9.
C. NỘI DUNG: 
1.Ổn định lớp
2.Kiểm tra bài cũ.
3.Bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1: Ôn tập về liên kết câu và liên kết đoạn văn. 
- GV: Tổ chức cho HS ôn tập về liên kết câu và liên kết đoạn văn.
- HS: Làm việc độc lập, trả lời theo yêu cầu của GV. 
? Tại sao phải liên kết câu và liên kết đoạn văn ?
? Có mấy hình thức liên kết giữa câu với câu, giữa đoạn văn với đoạn văn?
- HS: Xác định: Có hai hình thức liên kết:
 Liên kết nội dung và liên kết hình thức... 
- GV: Thống nhất.
I. Ôn tập về liên kết câu và liên kết đoạn văn.
* Có hai hình thức liên kết :
a. Liên kết nội dung: là quan hệ đề tài và quan hệ lô gíc giữa câu với câu, đoạn văn với đoạn văn.
b. Liên kết hình thức: Là phép sử dụng các từ ngữ cụ thể (các phương tiện cụ thể) có tác dụng nối câu với câu, đoạn văn với đoạn văn : 
+ Phép lặp từ ngữ.
+ Phép dùng từ đồng nghĩa, trái nghĩa hoặc cùng trường liên tưởng.
+ Phép thế.
+ Phép nối.
Hoạt động 2: Luyện tập. 
II. Luyện tập.
Bài 1: Học sinh đọc bài tập - suy nghĩ độc lập - 4 em lên bảng trình bày.
 Lớp nhận xét - Giáo viên bổ sung .
a. Phép lặp : + Trường học - trường học (liên kết câu).
 Phép thế : + " Như thế " thay cho câu cuối ở đoạn trước (liên kết đoạn văn).
b. Phép lặp : - Văn nghệ (liên kết câu).
 - Sự sống , văn nghệ (liên kết đoạn).
c. Thời gian , con người: lặp (liên kết câu).
d. Yếu đuối - mạnh , hiền lành - ác : trái nghĩa (liên kết câu).
Bài 2. Khu vườn nhà Lan không rộng lắm. Nó chỉ bằng một cái sân nhỏ, nhưng có bao nhiêu là cây. Cây lan, cây huệ, cây hồng nói chuyện bằng hương, bằng hoa; cây mơ, cây cải nói chuyện bằng lá. Cây bầu, cây bí nói chuyện bằng quả. Cây khoai, cây giông nói chuyện bằng rể. 
a. Từ nó trong câu thứ hai thay thế cho cụm từ nào ở câu thứ nhất ?.
Bài 3: Học sinh làm theo nhóm.
a. Lỗi về liên kết nội dung : Các câu không phục vụ chủ đề chung của đoạn văn .
Chữa : Thêm một số từ ngữ hoặc câu để thiết lập liên kết chủ đề giữa các câu.
VD : Cắm đi một mình trong đêm. Trận địa đại đội 2 của anh ở phía bãi bồi bên một dòng sông. Anh chợt nhớ hồi đầu mùa lạc hai bố con anh cùng viết đơn xin ra mặt trận. Bây giờ, mùa thu hoạch lạc đã vào chặng cuối.
b. Lỗi liên kết nội dung: Trật tự các sự việc trong câu không hợp lí. Thêm trạng ngữ chỉ thời gian vào câu 2 để làm rõ mối quan hệ thời gian giữa các sự kiện :
VD : Suốt hai năm anh ốm nặng, chị làm quần quật.
Bài 4 : Học sinh suy nghĩ độc lập - trả lời - lớp nhận xét.
- Lỗi về liên kết hình thức : 
a. Lỗi: Dùng từ ở câu 2 - 3 không thống nhất .
Sửa : Thay đại từ " nó " bằng đại từ "chúng" .
b. Lỗi: Từ " văn phòng " và " hội trường " không cùng nghĩa với nhau trong trường hợp này .
Sửa : Thay từ hội trường ở câu 2 bằng từ "văn phòng" .
* Giáo viên cho học sinh nhắc lại những yêu cầu sử dụng các phép liên kết câu và đoạn văn cho phù hợp , có hiệu qủa .
* Ghi nhớ : Cần sử dụng các phép liên kết câu một cách chính xác, linh hoạt để diễn đạt đúng và hay.
* Củng cố. 
- GV: Nhận xét tiết luyện tập và lưu ý cho HS một số trường hợp sử dụng liên kết câu và liên kết đoạn văn.
* Dặn dò. 
- Nắm vững toàn bộ kiến thức tiết học.
- BTVN: Xem lại các bài văn viết của bản thân đã đảm bảo liên kết câu, liên kết đoạn chưa; nếu chưa thì phải sửa cho đúng.
******************************************
THÁNG 2/2014 BUỔI 17
Ngày soạn: 
 Ngày dạy: 
 ÔN TẬP KHỞI NGỮ, THÀNH PHẦN BIỆT LẬP.
A. MỤC TIÊU: 	Giúp học sinh:
- Ôn lại kiến thức về khởi ngữ và thành phần biệt lập.
B. TÀI LIỆU BỔ TRỢ:
- Sách giáo viên, sách nâng cao 9, rèn luyện kỷ năng 9.
C. NỘI DUNG:
 1.Ổn định lớp
2.Kiểm tra bài cũ.
3.Bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung kiến thức
Hoạt động 1: Ôn lại phần khởi ngữ.
- GV: Tổ chức cho HS ôn lại về khái niệm khởi ngữ.
? Xác định chủ ngữ trong các câu văn?
- HS: Xác định.
? Phân biệt các từ ngữ in đậm với chủ ngữ và quan hệ với vị ngữ trong câu?
- HS: Phân biệt.
? Các từ ngữ in nghiêng quan hệ ý nghĩa trong câu như thế nào?
- HS: Phát hiện , nhận xét.
? Vậy em hiểu khởi ngữ là gì ? 
+ Nêu đặc điểm? Vai trò của khởi ngữ trong câu ? 
- HS: Rút ra kết luận, nhận xét. HS đọc ghi nhớ SGK.
VD1: Tạp chí này tôi đọc rồi. 
 B N đảo
VD2 : Tạp chí này, tôi đọc nó rồi.
 Khởi ngữ.
- Phân biệt khởi ngữ và chủ ngữ .
VD1: Bông hoa này cánh mỏng quá .
 Chủ ngữ 
VD2: Bông hoa này, cánh mỏng quá .
 Khởi ngữ 
+ Quan hệ trực tiếp: Khởi ngữ có thể được lặp lại nguyên văn hoặc thay thế bằng từ ngữ khác .
VD : Giàu, tôi cũng giàu rồi .
+ Quan hệ gián tiếp : 
VD : Kiện ở huyện, bất quá mình tốt lễ, quan trên mới xử cho được.
I. Đặc điểm và vai trò của Khởi ngữ trong câu.
1. Ví dụ:
1.1 Xác định CN trong các câu: 
a. Anh in đậm : không là CN
 Anh không in đậm : là CN .
b. Tôi là CN .
c. Chúng ta là CN .
1. 2 Phân biệt các từ ngữ in đậm với CN 
- Vị trí : Các từ ngữ in đậm đứng trước CN .
- Quan hệ với VN: Các tữ ngữ in đậm không có quan hệ trực tiếp với VN theo quan hệ C - V . 
- Ý nghĩa trong câu: dùng để nêu lên đề tài được nói đến trong câu
* Những từ ngữ đứng trước CN, dùng để nêu lên đề tài được nói đến trong câu là khởi ngữ.
2. Kết luận :
- Khởi ngữ là thành phần câu đứng trước chủ ngữ.
- Vai trò của khởi ngữ trong câu : 
Nêu lên đề tài được nói đến trong câu chứa nó.
- Dấu hiệu nhận biết : 
+ Trước khởi ngữ có thể thêm các quan hệ tữ : về , đối với .
+ Sau khởi ngữ có thể thêm trợ từ " thì "
Hoạt động 2: Hương dẫn ôn tập thành phần biệt lập
( GV tổ chức cho HS luyện tập )
Bài 1: Các thành phần tình thái, cảm thán 
- Tình thái gồm: a. Có lẽ. c. Hình như. d. Chả nhẽ
- Cảm thán gồm: b. Chao ôi
Bài 2: Sắp xếp các từ chỉ độ tin cậy tăng dần:
Hình như, dường như có vẻ như có lẽ, chắc là chắc hẳn chắc chắn.
Bài 3:
a. Từ chỉ độ tin cậy thấp: hình như.
Từ chỉ độ tin cậy bình thường: chắc.
Từ chỉ độ tin cậy cao: Chắc chắn.
b. Tác giả chọn từ "chắc" vì người nói không phải đang diễn tả suy nghĩ của mình nên dùng từ mức độ bình thường để không tỏ ra quá sâu và quá thờ ơ.
Tìm các ví dụ khác.
a. Chao ôi, đối với những người ở quanh ta...
b. Có lẽ vì khổ tâm đến nỗi không khóc được.
* Củng cố: 
 - Học sinh nhắc lại nội dung về sự phát triển từ vựng và thuật ngữ..
*. Dặn dò: 
Giáo viên hướng dẫn học sinh học bài ở nhà:
- Nắm vững toàn bộ kiến thức tiết học.
- Bài tập: Viết một đoạn văn trong đó có sử dụng khởi ngữ và thành phần biệt lập.
******************************************
THÁNG 2/2014 BUỔI 18
Ngày soạn: 
 Ngày dạy: 
ÔN TẬP PHẦN TIẾNG VIỆT
NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý
A. MỤC TIÊU: Giúp học sinh:
- Bước đầu phân biệt được tường minh và hàm ý trong cách diễn đạt, có ý thức sử dụng cách diễn đạt để vận dụng trong cuộc sống.
- Biết cách vận dụng nghĩa tường minh và hàm ý trong nói và viết.
B. TÀI LIỆU BỔ TRỢ:
- Sách giáo viên, sách nâng cao 9, rèn luyện kỷ năng 9.
C. NỘI DUNG: 
 1.Ổn định lớp
2.Kiểm tra bài cũ.
3.Bài mới
Hoạt động của thầy và trò
Nội dung cần đạt
Hoạt động 1: Ôn lại về nghĩa tường minh và hàm ý. 
- GV: Tổ chức cho HS nắm lại về nghĩa tường minh và hàm ý.
- HS: Tìm hiểu, trả lời.
? Em hiểu thế nào là nghĩa tường minh ?. 
? Em hiểu thế nào là hàm ý ?
- HS: Trả lời, nhận xét và rút ra kết luận.
- GV: Bổ sung, thống nhất.
- HS: Đọc ghi nhớ.
- GV: Cho HS lấy một số ví dụ về nghĩa tường minh và hàm ý trong giao tiếp.
I. Nghĩa tường minh và hàm ý
1. Nghĩa tường minh: Là phần thông báo được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu.
- VD: Sgk.
2. Hàm ý: Là phần thông báo tuy không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu nhưng có thể suy ra từ những từ ngữ ấy.
- VD: Sgk.
* Ghi nhớ: Sgk. 
Hoạt động 2: Luyện tập. 
- GV: Tổ chức cho HS luyện tập.
Bài 1.
- HS: Đọc và xác định hàm ý và câu diễn đạt hàm ý. 
- HS: Trình bày, nhận xét, kết luận.
- GV: Bổ sung, thống nhất.
Bài 2.
- HS: Đọc bài tập 2 và tìm hàm ý của câu in đậm trong đoạn trích.
? Muốn tìm hàm ý trong một câu nói cần xác định điều gì ? (Mục đích nói của câu đó) 
Bài 3.
- HS: Đọc bài tập 3.
? Tìm câu chứa hàm ý trong đoạn trích sau và cho biết nội dung của hàm ý .
- GV: Tổ chức cho HS viết đoạn văn.
- HS: Viết đoạn văn theo yêu cầu của GV.
- GV: Gọi HS trình bày.
- HS: Trình bày, nhận xét.
- GV: Bổ sung, thống nhất.
II. Luyện tập.
Bài 1. 
- Câu a: Từ giúp ta nhận ra thái độ đó của hoạ sĩ "tặc lưỡi".
- Câu b: Cô gái có ý định để lại chiếc khăn làm kỉ vật cho anh thanh niên nhưng anh thanh niên lại tưởng là cô bỏ quên nên gọi cô để trả lại . 
Bài 2. 
=> Thông báo thêm : Nhà hoạ sĩ lão thành chưa kịp uống nước chè