Giáo án Ngữ văn lớp 9 - Phong cách Hồ Chí Minh

Ngày soạn : 13/8/2015
Tiết 1 
 Văn bản: Phong cách Hồ Chí Minh. 
 lê anh trà
I. Mục tiêu cần đạt:Giúp học sinh:
- Thấy đợc vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại thanh cao và giản dị.
- Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, học sinh có ý thức tu dỡng, học tập rèn luyện theo gơng Bác.
II. trọng tâm kiến thức
 1. Kiến thức
- Biểu hiện của phong cỏch Hồ Chớ Minh trong đời sống và trong sinh hoạt.
- í nghĩa của phong cỏch Hồ Chớ Minh trong việc giữ gỡn bản sắc văn dõn tộc.
- Đặc điểm của kiểu bài nghị luận xó hội qua một đoạn văn cụ thể.
2/ Kĩ năng.
- Văn bản nhật dụng thuộc chủ đề hội nhập với thế giới và bảo vệ bản sắc văn hoỏ 
dõn tộc.
 -Biện phỏp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề thuộc lĩnh vực
 văn hoỏ, lối sống. 
3/ Thỏi độ.
Từ lũng kớnh yờu, tự hào về Bỏc, cú ý thức tu dưỡng rốn luyện theo gương Bỏc. 
III/ CHUẨN BỊ :
- GV: Soạn giỏo ỏn, mẩu chuyện về cuộc đời của Bỏc
- HS: Trả lời cõu hỏi SGK
iV. Tiến trình dạy- học.
1. ổn định tổ chức
 2. Bài cũ: GV kiểm tra sự chuẩn bị bài của HS.
 3.Bài mới.
Hoạt động 1. Giới thiệu bài mới: Hồ Chí Minh không chỉ là anh hùng dân tộc vĩ đại mà con là danh nhân văn hoá thế giới . Bởi vậy , phong cách sống và làm việc của Bác Hồ không chỉ là phong cách sống và làm việc của ngời anh hùng dân tộc vĩ đại mà còn là của một nhà văn hoá lớn - một con ngời của nền văn hoá tơng lai. Vậy vẻ đẹp văn hoá của phong cách Hồ Chí Minh là gì? Đoạn trích dới đây phần nào sẽ trả lời cho câu hỏi ấy.
Hoạt đụ̣ng của thõ̀y
Hoạt đụ̣ng của trò
Kiờ́n thức cõ̀n đạt
Hình thành và phát triờ̉n năng lực học sinh.
Hoạt động 2: Hớng dẫn đọc và tìm hiểu chung về văn bản.
- Giáo viên hớng dẫn cách đọc.
- Giáo viên đọc đoạn 1,2 học sinh đọc tiếp :
- Giáo viên nhận xét cách đọc.
- Giáo viên kiểm tra một vài từ khó ở chú thích.
? Em hãy xác định thể loại của văn bản?
? Văn bản này đợc trích từ bài viết nào ? Của ai?
? Theo em văn bản trên có thể chia thành mấy đoạn? Nội dung của từng đoạn?
Hoạt động 3: Hớng dẫn đọc và phân tích văn bản.
Học sinh đọc đoạn 1.
? Đoạn văn đã khái quát vốn tri thức văn hoá của Bác Hồ nh thế nào?
( ít có vị lãnh tụ nào lại am hiểu về các dân tộc, nhân dân thế giới , văn hoá thế giơí sâu sắc nh Bác.)
? Bằng con đờng nào Ngời có đợc vốn tri thức văn hoá ấy?
? Điều kì lạ nhất trong phong cách văn hoá Hồ Chí Minh là gì? Vì sao có thể nói nh vậy?
GVKết luận: Sự đôc đáo, kì lạ nhất trong phong cách văn hoá Hồ Chí Minh là s kết hợp hài hoà những phong cách rất khác nhau, thống nhất trong một con ngời Hồ Chí Minh đó là truyền thống và hiên đại, Phơng Đông và Phơng Tây , xa và nay, dân tộc và quốc tế , vĩ đại và bình dị....
-> Một sự kết hợp thông nhất và hài hoà bậc nhất trong lịch sử, dân tộc từ xa đến nay. 
- GV hớng dẫn HS tổng kết tiết học- chuyển tiết 2.
Hoạt động 4.HDHS Làm BT
GV yêu cầu HS kể một số câu chuyện về phong cách Hồ Chí Minh và con đờng hoạt động của Bác.
Học sinh đọc
Suy nghĩ trả lời
Suy nghĩ trả lời
Suy nghĩ trả lời
Cá nhõn trả lời
I.Đọc Tìm hiểu chung.
 1.Tác giả- tác phẩm
2. Đọc :giọng chậm rãi, bình tĩnh, khúc triết. 
3. Từ khó.
- Bất giác: tự nhiên, ngẫu nhiên, không dự định trớc.
- Đạm bạc: sơ sài, giản dị, không cầu kì, bày vẽ.
3. Thể loại: Văn bản nhật dung thuộc chủ đề : sự hội nhập với thế giới và giữ gìn bản sắc văn hoá dân tộc 
4. Bố cục của văn bản: 3 đoạn
- Đoạn 1: Từ đầu.........rất hiện đại: Quá trình hình thành phong cách văn hoá Hồ Chí Minh.
- Đoạn 2:Tiếp.........hạ tắm ao : Những vẻ đẹp cụ thể của phong cách sống và làm việc của Bác.
-Đoạn 3: Còn lại: Bình luận và khẳng định ý nghĩa của phong cách văn hoá Hồ Chí Minh . 
II.Đọc- Tìm hiểu văn bản
1. Con đờng hình thành phong cách văn hoá Hồ Chí Minh.
- Vốn trí thức văn hoá của Chủ Tịch Hồ Chí Minh rất sâu rộng
- Nhờ Bác đã dày công học tập , rèn luyện không ngừng suốt cuộc đời hoạt động cách mạng đầy gian truân.
+ Đi nhiều nơi , tiếp xúc với nhiều nền văn hoá từ Phơng Đông đến Phơng Tây, khăp các Châu lục á, Âu,Phi ,Mỹ..
+ Nói và viết thạo nhiều thứ tiếng nớc ngoài,...-> Đó là công cụ giao tiếp quan trọng bậc nhất để tìm hiểu và giao lu với các dân tộc trên thế giới .
+ Qua công việc, lao động mà học hỏi ...đến mức khá uyên thâm.
+ Học trong mọi nơi, mọi lúc.
+ Tiếp thu mọi cái đẹp, cái hay, phê phán những hạn chế tiêu cực.
=> Những ảnh hởng quốc tế sâu đậm đã nhào nặn với cái gốc văn hoá dân tộc ở Ngời để trở thành một nhân cách rất Việt Nam, bình dị ,rất Phơng Đông, rất Viêt Nam nhng cũng rất mới và rất hiện đại. 
III. Luyện tập.	
Năng lực đọc diờ̃n cảm
Năng lực tư duy
Năng lực tư duy, giải quyờ́t vṍn đờ̀
Năng lực liờn hợ̀
4.Củng cố
?.Em hãy cho biết những con đờng nào hình thành phong cách văn hoá HCM?
5.Hớng dẫn ở nhà
- Su tầm những câu thơ viết về phong cách Hồ Chí Minh.
- Chuẩn bị các đoạn 2 và 3.
-------------------------------------------------------------------------------------------
Ngày soạn: 13/8/2015
Tiết 2
Văn bản: Phong cách Hồ Chí Minh. 
 lê anh trà (Tiếp)
I. Mục tiêu cần đạt:Giúp học sinh:
- Thấy đợc vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và hiện đại, dân tộc và nhân loại thanh cao và giản dị.
- Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, học sinh có ý thức tu dỡng, học tập rèn luyện theo gơng Bác.
II.Kiến thức trọng tâm
1/ Kiến thức.
- Biểu hiện của phong cỏch Hồ Chớ Minh trong đời sống và trong sinh hoạt.
- ý nghĩa của phong cỏch Hồ Chớ Minh trong việc giữ gỡn bản sắc văn húa dõn tộc.
- Dặc điểm của kiểu bài nghị luận xó hội qua một đoạn văn cụ thể.
2/ Kĩ năng.
- Nắm bắt nội dung văn bản nhật dụng thuộc chủ đề hội nhập với thế giới và bảo vệ bản 
sắc văn húa dõn tộc.
 -Vận dụng cỏc biện phỏp nghệ thuật trong việc viết văn bản về một vấn đề thuộc lĩnh vực
 văn húa, lối sống. 
3/ Thỏi độ.
Từ lũng kớnh yờu, tự hào về Bỏc, cú ý thức tu dưỡng rốn luyện theo gương Bỏc. 
III. CHUẨN BỊ :
- GV: Soạn giỏo ỏn,tranh ảnh, mẫu chuyện về cuộc đời của Bỏc.
- HS: Trả lời cỏc cõu hỏi ở SGK.
IV. Tiến trình dạy- học.
1. ổn định tổ chức
2. Bài cũ: ? Vấn đề mà văn bản bàn luận là gì? Vấn đề ấy có ý nghĩa gì trong cuộc sống hiện nay?
3. Giới thiệu bài mới:Hoạt động 1 GV dẫn tiết 1.
Hoạt đụ̣ng của thõ̀y
Hoạt đụ̣ng của trò
Kiờ́n thức cõ̀n đạt
Hình thành và phát triờ̉n năng lực học sinh.
Hoạt động2: Hớng dẫn đọc và phân tích văn bản tiếp
GV dẫn.
Học sinh đọc đoạn 2
? Lối sống rất bình dị, rất Việt Nam, rất Phơng Đông của Bác Hồ đợc biểu hiện nh thế nào?
? Vì sao có thể nói lối sụ́ng của Bác Hồ là sự kết hợp giữa giản dị và thanh cao?
Giáo viên đọc các câu thơ của Tố Hữu ca ngợi về Bác:
 "Mong....lối mòn"
Giáo viên phân tích câu: "Thu...tăm ao" để thấy vẻ đẹp của cuộc sống gắn với thú quê đạm bạc thanh cao. 
 Học sinh đọc đoạn 3
? Nêu cảm nhận của em về những nét đẹp phong cách Hồ Chí Minh .
? Từ đó rút ra ý nghĩa cao đẹp của phong cách Hồ Chí Minh là gì? 
Hoạt động 3: Hớng dẫn tổng kết và luyện tập.
? Để làm nổi bật những vẻ đẹp và phẩm chất cao quý của phong cách Hồ Chí Minh , ngời viết đã dùng nhng biện pháp nghệ thuật nào?
? Vậy qua bài học em thấy đợc những vẻ đẹp gì trong phong cách của Hồ Chí Minh ? 
Hoạt động4: 
GV yêu cầu HS kể một số câu chuyện về phong cách Hồ Chí Minh và con đờng hoạt động của Bác hoặc hát mụ̣t bài hát ca ngợi vờ̀ Người.
Học sinh đọc
Suy nghĩ trả lời
HS lắng nghe, suy ngõ̃m
Suy nghĩ trả lời
Suy nghĩ trả lời
Cá nhõn trả lời
1. Con đờng hình thành phong cách văn hoá Hồ Chí Minh.
2. Vẻ đẹp của phong cách Hồ Chí Minh thể hiện trong phong cách sống và lam việc của Ngời.
- Có lối sống vô cùng giản dị:
+ Nơi ở, nơi lam việc đơn sơ....
+ Trang phục hết sức giản dị....
+ Ăn uống đạm bạc
- Cách sống giản dị đạm bạc nhng vô cùng thanh cao, sang trọng
+ Đây không phải la lối sống khắc khổ của những con ngời tự vui trong cảnh nghèo khó.
+ Đây cũng không phải cách tự thần thánh hoá, tự làm cho khác đời , hơn đời.
+ Đây là lối sống có văn hoá -> môt quan niệm thẩm mỹ , cái đẹp là sự giản dị tự nhiên. 
=> Nét đẹp của lối sống rất Việt Nam trong phong cách Hồ Chí Minh ( gợi cách sống của các vị hiền triết xa )
3. ý nghĩa phong cách Hồ Chí Minh 
- Giống : các vị danh nho: không tự thần thánh hoá, tự làm khác cho đời, lập dị, mà là một cách di dỡng tinh thần , một quan niệm thẩm mỹ về lẽ sống.
- Khác : Đây là một lối sống của một ngời cộng sản lão thành, một vị Chủ Tịch Nớc, linh hồn dân tộc trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp, Mỹ, xây dựng chủ nghĩa xã hội.
III. Tổng kết : 
1. Nghệ thuật :
- Kết hợp giữa kể chuyện, phân tích, bình luận
- Chọn lọc chi tiết tiêu biêủ.
- So sánh các bậc danh nho xa.
- Đối lập giã các phẩm chất....
- Dẫn chứng thơ cổ , dùng từ HánViệt.
2. Nội dung
Ghi nhớ : SGK/8
IV. Luyện tập
Năng lực đọc diờ̃n cảm
Năng lực tư duy, giải quyờ́t vṍn đờ̀.
Năng lực tự quản 
Năng lực tư duy, khái quát vṍn đờ̀
Năng lực liờn hợ̀
 4. Củng cố
? Qua văn bản đã học em nhận xét gì về con ngời Bác?
5. Hớng dẫn ở nhà
- Học sinh thảo luận các tình huống, biểu hiện của lối sống có văn hoá (thuộc chủ đề hội nhập và giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc)
- Soạn bài "Đấu tranh cho một thế giới vì hoà bình".