Giáo án Phụ đạo Ngữ văn 7 - Bùi Thanh Hải

¹t ®éng 2: H­íng dÉn HS luyÖn tËp c¸c v¨n b¶n “ Mét thø quµ cña lóa non: Cèm”, “Mïa xu©n cña t«i”, “Sµi Gßn t«i yªu”.
? Gi¸ trÞ cña Cèm ®­îc t¸c gi¶ thÓ hiÖn nh­ thÕ nµo?Tõ ®ã em thÊy ®­îc th¸i ®é g× cña t¸c gi¶?
 HS viÕt thµnh ®o¹n v¨n vµ tr×nh bµy.
 GV nhËn xÐt vµ bæ sung.
? Søc sèng cña mïa xu©n trong thiªn nhiªn vµ trong lßng ng­êi ®­îc t¸c gi¶ thÓ hiÖn b»ng nh÷ng h×nh ¶nh so s¸nh cô thÓ, gîi c¶m. Em h·y chØ ra nh÷ng h×nh ¶nh ®ã?
HS chØ ra cô thÓ vµ nªu t¸c dông.
? T×nh yªu Sµi Gßn cña t¸c gi¶ Minh H­¬ng thÓ hiÖn ë nh÷ng ph­¬ng diÖn nµo?
HS viÕt thµnh 1 ®o¹n v¨n vµ tr×nh bµy.
Bµi tËp 1:
-Theo dßng c¶m xóc, t¸c gi¶ ®· diÔn t¶ nh÷ng c¶m nhËn cña m×nh th«ng qua nhiÒu gi¸c quan, ®Æc biÖt lµ khøu gi¸c ®Ó tõ ®ã lµm næi bËt h­¬ng th¬m thanh khiÕt cña c¸nh ®ång lóa, cña l¸ sen vµ cèm, còng nh­ sù khÐo lÐo cña con ng­êi trong viÖc lµm cèm vµ sù hÊp dÉn cña nh÷ng c« hµng cèm lµng Vßng víi dÊu hiÖu c¸i ®ßn g¸nh hai ®Çu cong vót nh­ chiÕc thuyÒn rång.Qua trang viÕt cña Th¹ch Lam , ta cßn hiÓu c¶ c¸ch th­ëng thøc thø quµ b×nh dÞ mµ v« cïng thanh khiÕt .Cèm trë thµnh mét mãn quµ, lÔ phÈm rÊt ®éc ®¸o, g¾n víi phong tôc v¨n hãa cña chóng ta.
- Bµi tïy bót kh«ng chØ dõng l¹i ë ý nghÜa giíi thiÖu vÒ mét nÐt v¨n hãa Èm thùc cña ng­êi Hµ Néi , mµ th«ng qua ®ã, t¸c gi¶ cßn thÓ hiÖn suy nghÜ , t×nh c¶m cña m×nh ®èi víi vÎ ®Ñp b×nh dÞ mµ thanh cao cña cèm Hµ Néi. §ã lµ sù tr©n träng , yªu quý vµ hÕt søc tù hµo. Tõ vÎ ®Ñp cña t©m hån ng­êi Hµ Néi , Th¹ch Lam cßn gîi cho ta nghÜ tíi vÎ ®Ñp cña con ng­êi ViÖt Nam, cña thiªn nhiªn ViÖt Nam.
Bµi tËp 2:
T¸c gi¶ ®· sö dông nhiÒu h×nh ¶nh so s¸nh ®Ó diÔn t¶ søc sèng cña mïa xu©n trong thiªn nhiªn vµ trong lßng ng­êi.
- Trong ®o¹n 2 t¸c gi¶ sö dông kho¶ng 10 phÐp so s¸nh.
- Trong ®o¹n 3 t¸c gi¶ sö dông 3 phÐp so s¸nh.
Bµi tËp 3:
T×nh yªu cña t¸c gi¶ víi Sµi Gßn ®­îc thÓ hiÖn tr­íc hÕt qua c¶m nhËn kh¸ tinh tÕ vÒ thiªn nhiªn vµ khÝ hËu.Thêi tiÕt Sµi Gßn rÊt ®a d¹ng ( n¾ng sím , giã léng buæi chiÒu, c¬n m­a nhiÖt ®íi µo µo vµ mau døt). Sù thay ®æi ®ét ngét cña thêi tiÕt trêi ®ang ui ui buån b· bçng nhiªn trong v¾t l¹i nh­ thñy tinh còng lµ 1 nÐt riªng ®éc ®¸o. D­êng nh­ ®Ó ®ång ®iÖu víi thêi tiÕt, khÝ hËu, nhÞp sèng cña thµnh phè còng rÊt ®a d¹ng.
 Trong bµi tïy bót, t¸c gi¶ béc lé t×nh yªu nång nhiÖt , thiÕt tha víi Sµi Gßn.Tõ t×nh yªu Êy t/g c¶m nhËn ®­îc vÎ ®Ñp riªng cña thµnh phè. NhËn xÐt vÒ con ng­êi SG, t/g tËp trung nãi vÒ con ng­êi, phong c¸ch næi bËt cña con ng­êi Sµi Gßn. NÐt phong c¸ch næi bËt cña con ng­êi Sµi Gßn ®­îc t¸c gi¶ kh¸i qu¸t lµ tù nhiªn ch©n thµnh, cëi më, m¹nh b¹o mµ vÉn ý nhÞ.Nh÷ng tÝnh c¸ch Êy ®­îc biÓu hiÖn trong ®êi sèng hµng ngµy vµ trong hoµn c¶nh thö th¸ch cña lÞch sö....
IV . Củng cố dặn dß:
- Hoàn chỉnh BT sau: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n nãi vÒ t×nh c¶m cña m×nh víi quª h­¬ng. 
Ngày dạy: ././2011
Buổi 10: ¤N TẬP CHUNG
I.Mục tiêu: 
- Kiến thức:Củng cố những kiến thức c¸c v¨n b¶n , kiÕn thøc tiÕng ViÖt, TËp lµm v¨n ®· häc.
- Kĩ năng: Rèn luyện cách sử dụng các kiến thức đó khi nói và viết.
- Thái độ : GD cho HS ý thức sử dụng từ ngữ chuẩn mực.
II. Chuẩn bị:
- GV: soạn bài, một số BT.
- HS: làm các bài tập trong SGK.
III. Tiến trình dạy học:
1.Ổn định:
2. Bài cũ: Gọi HS trình bày BT viÕt ®o¹n v¨n của buổi học trước.
 	GV nhận xét cách diễn đạt.
3. Bµi míi:
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung cÇn ®¹t
H­íng dÉn HS lµm BT
? X¸c ®Þnh c¸c ®¹i tõ trá ng­êi vµ ®iÒn vµo b¶ng?
a, Chóng nã ®i nh­ ®µn bä hung
Dòi vµo lßng ®Êt n­íc chóng ta.
b, Gi¨c gi÷ cí sao ph¹m ®Õn ®©y
Chóng bay nhÊt ®Þnh ph¶i tan vì.
c, Mµy ®i ®©u ®Ó mäi ng­êi ®i t×m?
d, T«i nhÊt ®Þnh ra ®i, nã nhÊt ®Þnh kh«ng chÞu. Chóng t«i ph¶i bµn b¹c m·i.
? T×m 5 tõ ghÐp ®¼ng lËp, 5 tõ ghÐp chÝnh phô? §Æt c©u víi mçi tõ ®ã?
Gäi 4 HS lªn b¶ng thi ai lµm nhanh h¬n vµ chÝnh x¸c h¬n.
GV nhËn xÐt , kh¸i qu¸t vÒ tõ ghÐp.
?Tõ l¸y toµn bé kh¸c tõ l¸y bé phËn nh­ thÕ nµo ? Cho vÝ dô?
HS ph©n biÖt , lÊy vÝ dô vÒ tõ l¸y. GV kh¸i qu¸t vÒ tõ l¸y.
? Gi¶i nghÜa c¸c yÕu tè H¸n ViÖt sau råi t×m c¸c tõ HV cã yÕu tè ®ã?
HS lµm , tr×nh bµy 
GV kh¸i qu¸t vÒ tõ HV.
? X¸c ®Þnh quan hÖ tõ vµ nªu ®óng quan hÖ ý nghÜa cña nã?
a, C¸i ¸o cña t«i ®­îc mÑ ®an rÊt võa vÆn.
b, Anh em nh­ ch©n víi tay.
c, Con ®­êng lÇy léi v× trêi m­a.
? Tr×nh bµy ý nghÜa cña c¸c lo¹i tõ ®ång nghÜa? §Æt c©u ®Ó minh häa?
HS tr×nh bµy . Gäi 1 sè em ®Æt c©u. GV kh¸i qu¸t vÒ tõ ®ång nghÜa.
? ViÕt ®o¹n v¨n thÓ hiÖn c¶m nghÜ cña em vÒ t×nh b¹n trong bµi th¬ :” B¹n ®Õn ch¬i nhµ” cña NK? 
GV h­íng dÉn: VÒ néi dung cÇn biÓu c¶m vÒ t×nh b¹n cao quý mµ nhµ th¬ NK ®· bµy tá trong bµi th¬ cña m×nh : kh«ng cÇn m©m cao cç ®Çy , chØ cÇn sù th«ng c¶m, chia sÎ víi nhau...
Bµi tËp 1:
Ng«i
sè Ýt
sè nhiÒu
1
t«i
chóng ta, chóng t«i
2
mµy
chóng mµy
3
nã
chóng nã
Bµi tËp 2: 
Bµi t©p 3:
- Tõ l¸y toµn bé: c¸c tiÕng lÆp l¹i nhau hoµn toµn,cã mét sè tr­êng hîp tiÕng ®øng tr­íc biÕn ®æi thanh ®iÖu hoÆc phô ©m cuèi ®Ó t¹o ra sù hµi hßa vÒ ©m thanh.
 VD: xanh xanh , ®o ®á, bÇn bËt.
- Tõ l¸y bé phËn: gi÷a c¸c tiÕng cã sù gièng nhau vÒ phô ©m ®Çu hoÆc phÇn vÇn.
 VD: lao xao, long lanh...
Bµi tËp 4: 
- Phi (Phi c«ng) : bay ( phi ®éi, phi c¬...)
- Quèc ( quèc ca): ®Êt n­íc( quèc gia, quèc k×,...)
- D¹ ( D¹ héi): ®ªm( d¹ h­¬ng, d¹ tiÖc...)
- Thiªn( thiªn th­): trêi( thiªn tö, thiªn ®×nh...)
Bµi tËp 5:
c, cña : quan hÖ së h÷u.
b, nh­ : quan hÖ so s¸nh.
c, v× : quan hÖ nh©n qu¶.
Bµi tËp 6: 
- Tõ ®ång nghÜa hoµn toµn: kh«ng ph©n biÖt s¾c th¸i ý nghÜa.
- Tõ ®ång nghÜa kh«ng hoµn toµn: kh¸c nhau vÒ s¾c th¸i ý nghÜa.
Bµi tËp 7: ViÕt ®o¹n v¨n.
IV . Củng cố dặn dò:
 - Kh¸i qu¸t c¸c néi dung trong buæi häc.
- Hoàn chỉnh BT7 .
 - GV h­íng dÉn «n tËp ë nhµ .
V. Rút kinh nghiệm:..............................................................................................
HỌC KÌ II
Ngày dạy: ././2012
Buổi 11: ¤n tËp vÒ tôc ng÷
I. Mục tiêu: 
- Kiến thức:Củng cố những kiến thức c¸c bài tục ngữ đã học.
- Kĩ năng: Rèn luyện cách sử dụng các kiến thức vể tục ngữ khi nói và viết.
- Thái độ : GD cho HS ý thức sử dụng từ ngữ chuẩn mực.
II. Chuẩn bị:
- GV: soạn bài, một số BT.
- HS: làm các bài tập trong SGK. 
III. Tiến trình dạy học:
1.Ổn định:
2. Bài cũ: Gọi HS trình bày BT viÕt ®o¹n v¨n của buổi học trước.
 GV nhận xét cách diễn đạt.
3. Bµi míi:
Hoạt động dạy và học
Nội dung cần đạt
HS nhắc lại hiểu biết về tục ngữ.
GV khái quát.
? Tìm một số câu tục ngữ để minh họa ?
HS đọc một số câu tục ngữ và phân tích.
? Tục ngữ thường có những cách diễn đạt như thế nào? 
? Tìm các câu tục ngữ có sử dụng các cách diễn đạt tương ứng và phân tích?
HS làm theo nhóm, cử đại diện trình bày.
GV nhận xét, khái quát từng câu.
?Tìm các câu tục ngữ có cùng nội dung với các câu sau hoặc dị bản?
- Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa.
- Ráng mỡ gà có nhà thì giữ.
- Tháng bảy kiến bò chỉ lo lại lụt
- Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống.
- Một mặt người bằng mười mặt của.
HS làm theo nhóm trong 15 phút.Mỗi nhóm cử đại diện đọc kết quả.Nhóm nào tìm đúng sẽ thắng.
? Nêu suy nghĩ của em về câu tục ngữ 
“ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”?
HS làm cá nhân. GV thu một số bài, đọc , cả lớp cùng nhận xét cách làm của bạn, nêu cách chữa. GV nhận xét và chữa.
1. Tục ngữ là gì?
- Một thể loại của thơ ca dân gian.
- Giàu tính trí tuệ.
- Hình thức: câu ngắn gọn, có vế, có đối, hoặc có vần( lưng); sử dụng các hình ảnh so sánh, ẩn dụ , từ nhiều nghĩa...
- Nội dung: đúc kết kinh nghiệm SX, nêu lên bài học nhân sinh để mọi người vận dụng, biểu đạt tình cảm, tư tưởng, hành động, của mình vào cuộc sống hàng ngày.
2.Tìm hiểu cách diễn đạt của tục ngữ:
a. Diễn đạt bằng so sánh:
b, Diễn đạt bằng hình ảnh ẩn dụ:
c.Diễn đạt bằng từ và câu có nhiều nghĩa.
d, Diễn đạt bằng cách nói quá, điệp ngữ...
3. Bài tập luyện tập:
* BT1. Tìm các câu tục ngữ có cùng nội dung:
* BT 2:
- MB: Giới thiệu nội dung khái quát về câu tục ngữ: thể hiện truyền thống tốt đẹp vể lòng biết ơn...
- TB:
+ Nghĩa đen của câu tục ngữ:
+ Nghĩa bóng của câu tục ngữ:
+ Chúng ta cần biết ơn những ai và biets ơn ntn?
- Câu tục ngữ là một bài học luân lí sâu sắc, giáo dục chúng ta đạo lí làm người...
IV . Củng cố dặn dò:
 - Kh¸i qu¸t c¸c néi dung trong buæi häc.
- Hoàn chỉnh BT2 .
- Nêu cảm nhận của em về câu tục ngữ: Một mặt người bằng mười mặt của.
 - GV h­íng dÉn «n tËp ë nhµ .
V. Rút kinh nghiệm:..............................................................................................
Ngày dạy: ././2012
Buổi 12: ¤n tËp vÒ tiÕng ViÖt.
I.Mục tiêu: 
- Kiến thức:Củng cố những kiến thức c¸c loại câu: câu rút gọn, câu đặc biệt đã học.
- Kĩ năng: Rèn luyện cách sử dụng các kiến thức khi nói và viết.
- Thái độ : GD cho HS ý thức sử dụng từ ngữ chuẩn mực.
II. Chuẩn bị:
- GV: soạn bài, một số BT.
- HS: làm các bài tập trong SGK.
III. Tiến trình dạy học:
1.Ổn định:
2. Bài cũ: Gọi HS trình bày BT viÕt ở nhà của buổi học trước.
 GV nhận xét cách diễn đạt và nội dung.
 3. Bµi míi:
Hoạt động dạy và học
Nội dung cần đạt.
Hướng dẫn HS ôn tập lại lí thuyết.
HS lập bảng phân biệt về câu rút gọn và câu đặc biệt.
GV khái quát.
GV lưu ý cách dùng: Trong những văn cảnh mà việc rút gọn câu không cho phép ta khôi phục 1 cách dễ dàng thì không nên rút gọn.
Gọi HS đặt các câu đặc biệt có tác dụng tương ứng.
Hướng dẫn HS đặt 2 loại câu để phân biệt.
? Chỉ rõ và khôi phục các thành phần câu bị rút gọn trong các câu?
HS lên bảng thực hiện.
? Trong những trường hợp sau, câu đặc biệt dùng để làm gì?
? Viết một đoạn văn miêu tả mùa đông trong đó có sử dụng câu rút gọn và câu đặc biệt?
HS viết . GV thu một số bài, đọc và chữa.
I. Câu rút gọn:
- Là câu vốn có dầy các thành phần chính nhưng trong một số ngữ cảnh nhất định ta có thể rút gọn 1 số thành phần mà người nghe,đọc vẫn hiểu được.
- Tác dụng: Làm cho câu gọn hơn, thông tin nhanh hơn, tránh lặp, hoặc dùng chung cho mọi người.
- Các kiểu:
+ Rút gọn CN: 
VD: -Bạn ăn cơm chưa?
 - Ăn rổi?
+ Rút gọn VN:
VD: - Ai làm trực nhật hôm nay?
 - Tôi.
+ Rút gọn cả CN và VN:
VD: - Bạn làm bài tập chưa?
 - Rồi.
- Cách dùng: Khi rút gọn câu không làm cho người nghe, người đọc hiểu sai hoặc hiểu không đầy dủ; không biến câu nói thành một câu cộc lốc khiếm nhã.
II. Câu đặc biệt:
- Là loại câu không cấu tạo theo mô hình C-V .
- Tác dụng:
+ Xác định thời gian, nơi chốn diễn ra sự việc.
+ Dùng liệt kê, thông báo về sự tồn tại của sự vật hiện tượng.
+ Dùng bộc lộ cảm xúc.
+ Dùng gọi đáp.
III. Bài tập luyện tập:
BT1 : Đặt câu:
BT 2: 
a, Đi thôi con.
-> lược bỏ CN: Chúng ta.
b, Mong các cháu mai sau lớn lên thành những người dân xứng đáng với nước độc lập tự do. -> lược bỏ CN : Bác.
c, Tiếng hát ngừng. Cả tiếng cười.-> lược bỏ VN: cũng ngừng.
BT3: a, Nhà ông X: xác định nơi chốn.
 Buổi tối: xác định thời gian.
 Một chiếc đèn măng xông. Một bộ bàn ghế.: liêt kê thông báo sự tồn tại của sự vật, hiện tượng.
b, Mẹ ơi ! Chị ơi!: dùng để gọi đáp.
c, Có mưa.: thông báo sự xuất hiện hiện tượng.
d, Trời! Đẹp quá! Một đàn cò trắng đang bay kìa.: Bộc lộ cảm xúc.
BT 4: Viết đoạn văn.
IV . Củng cố dặn dò:
 - Kh¸i qu¸t c¸c néi dung trong buæi häc.
- Hoàn chỉnh BT4 .
 - GV h­íng dÉn học tËp ë nhµ .
V. Rút kinh nghiệm:..............................................................................................
Ngày dạy: ././2012
Buổi 13: C¸ch lµm bµi v¨n nghÞ luËn.
I.Mục tiêu: 
- Kiến thức:Củng cố những kiến thức về đặc điểm, các bước , cách làm bài văn nghị luận.
- Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng thực hiện các bước làm bài văn nghị luận.
- Thái độ : GD cho HS ý thức làm bài nghị luận.
II. Chuẩn bị:
- GV: soạn bài, một số BT.
- HS: làm các bài tập trong SGK.
III. Tiến trình dạy học:
1.Ổn định:
2. Bài cũ: Gọi HS trình bày BT4 hoàn chỉnh viÕt ở nhà của buổi học trước.
 GV nhận xét cách diễn đạt và nội dung.
 3. Bµi míi:
Hoạt động dạy và học
Nội dung cần đạt
GV gọi HS nhắc lại các đặc điểm của văn nghị luận.
? Đề văn nghị luận gồm những yếu tố nào? 
? Cần lập ý cho bài văn nghị luận ntn?
? Nêu bố cục của bài văn nghị luận?
HS nêu.
? Sử dụng phương pháp lập luận gì trong bài văn nghị luận?( p/p nhân quả, suy luận tương đồng...)
GV giảng.
? Nêu các bước làm bài văn lập luận chứng minh?
HS nêu từng bước.
GV lưu ý giữa các phần cần có phương tiện liên kết.
Hướng dẫn HS làm BT.
HS thực hiện theo các bước.
Yêu cầu HS viết từng phần.
GV gọi HS đọc bài làm của mình. Cả lớp nhận xét. GV nhận xét gợi ý, bổ sung.
I. Đặc điểm của văn nghị luận:
- Luận điểm.
- Luận cứ.
- Lập luận.
II. Đề văn nghị luận và việc lập ý cho bài văn nghị luận:
a, Đề văn nghị luận:
Vấn đề.
Phạm vi và tính chất.
b, Lập ý:
- Xác lập luận điểm.
- Tìm luận cứ
- Cách lập luận.
III. Bố cục :
MB:
TB:
KB:
IV. Cách làm bài văn chứng minh:
1. Tìm hiếu đề và tìm ý:
2.Lập dàn bài:
3. Viết bài:
4. Đọc lại và sửa chữa.
V. Luyện tập:
Đề : Chứng minh tình yêu thiên nhiên và yêu nước của Hồ Chí Minh qua bài thơ Cảnh khuya.
- MB: Giới thiệu bài thơ, vấn đề cần chứng minh: tình yêu thiên nhiên và lòng yêu nước của HCM qua bài thơ.
- TB: LĐ1: Tình yêu thiên nhiên của Bác.
DC: 2 câu đầu miêu tả bức tranh thiên nhiên cảnh khuya ở chiến khu Việt Bắc.
 LĐ2 :Cảm hứng yêu nước của nhà thư HCM.
DC: 2 câu 3-4 diễn tả 1 cảnh bình dị mà thấm thía tình yêu thiên nhiên, yêu nước thiết tha, sâu nặng của Hồ Chí Minh
- KB: Cảnh khuya là 1 trong những bài thơ hay nhất của HCM mang vẻ đẹp cổ điển kết hợp tài tình với hiện đại. Cảm hứng thiên nhiên trữ tình hòa hợp chan hòa với cảm hứng yêu nước...
 IV . Củng cố dặn dò:
 - Kh¸i qu¸t c¸c néi dung trong buæi häc.
- Hoàn chỉnh đề bài trên bằng bài văn hoàn chỉnh. .
 - GV h­íng dÉn học tËp ë nhµ .
V. Rút kinh nghiệm:..............................................................................................
Ngày dạy: ././2012
Buổi 14: ¤n tËp vÒ v¨n b¶n nghÞ luËn
I.Mục tiêu: 
- Kiến thức:Củng cố những kiến thức về các văn bản nghị luận đã học.
- Kĩ năng: Rèn luyện cách sử dụng các kiến thức tìm hiểu được trong các văn bản trong khi viết bài văn nghị luận.
- Thái độ : GD cho HS ý thức tìm hiểu các văn bản nghị luận mẫu mực.
II. Chuẩn bị:
- GV: soạn bài, một số BT.
- HS: làm các bài tập trong SGK.
III. Tiến trình dạy học:
1.Ổn định:
2. Bài cũ: Gọi HS trình bày BT viÕt ở nhà của buổi học trước.
 GV nhận xét cách diễn đạt và nội dung.
 3. Bµi míi:
Hoạt động dạy và học
Nội dung cần đạt
GV hướng dẫn HS làm các BT.
? Nêu trình tự lập luạn của văn bản?
HS nêu.
? Nhận xét về cách lập luận?
- Bố cục chặt chẽ, lí lẽ, dẫn chứng cụ 
thể, tiêu biểu, toàn diện. 
? Bố cục của VB? Trình tự lập luận?
? Viết đoạn văn chứng minh sự giàu đẹp của TV qua đoạn thơ trong bài “ Lượm” của Tố Hữu từ: Chú bé loắt choắt... Nhảy trên đường vàng.?
HS viết thành đoạn văn hoàn chỉnh.
GV , cả lớp nhận xét, bổ sung.
Gợi ý: Cái đẹp qua ngôn ngữ, hình ảnh... Cái hay qua ý nghĩa.
? Nghệ thuật nghị luận của VB? Trình tự lập luận?
HS làm vào vở và trình bày.
GV khái quát.
? Nguồn gốc cốt yếu của văn chương theo Hoài Thanh là gì?
? Ý nghĩa và công dụng của văn chương là gì?
? Viết đoạn văn chứng minh : Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện cho ta những tình cảm ta sẵn có.?
HS viết đoạn văn hoàn chỉnh,trình bày. Gv chữa.
1. Bài tập 1: Tinh thần yêu nước của nhân dân ta( HCM)
- LĐ chính: Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là truyền thống quý báu của ta.
- LĐ 1 : Tinh thần yêu nước trong quá khứ.( D/c: các cuộc k/c vĩ đại)
- LĐ 2: Tinh thần yêu nước của đồng bào ta trong hiện tại-cuộc kc/c chống Pháp.( d/c : mọi lứa tuổi, mọi nơi, mọi tầng lớp...)
- LĐ 3: Nhiệm vụ phát huy tinh thần yêu nước.( so sánh, giải thích...)
2. Bài tập 2: Sự giàu đẹp của tiếng Việt.
- Bố cục 2 phần.
- Lập luận:
+ Nhận định chung về tiếng Việt.
+ Giải thích những đặc trưng cơ bản của TV.
+ T/g đã chứng minh sự giàu đẹp của TV qua : ý kiến của người nước ngoài(khách quan); qua các yếu tố ngôn ngữ của TV trên các phương diện cơ bản: từ ngữ, ngữ âm,ngữ pháp, từ vựng..
* Viết đoạn văn: 
3. Bài tập 3: Đức tính giản dị của Bác Hồ( PVĐ )
- Nghệ thuật nghị luận: Ngoài luận điểm và luận cứ để chứng minh, tác giả còn kết hợp với những lời bình luận, giải thích sâu sắc.Lí lẽ và dẫn chứng xác đáng, toàn diện, phong phú, cụ thể, xác thực.
- Trình tự lập luận:
+ Nhận định chung về đức tính giản dị của Bác.
+ Chứng minh sự giản dị của Bác trong lối sống sinh hoạt 
+ Chứng minh trong lời nói, bài viết.
4. Bài tập 4: Ý nghĩa văn chương( HT)
- Nguồn gốc cốt yếu của văn chương: là lòng thương người và rộng ra là thương muôn vật, muôn loài; là tình cảm và lòng vị tha.
-Ý nghĩa và công dụng của văn chương:
+ Văn chương là hình dung của c/s muôn hình vạn trạng.
+ Văn chương sáng tạo ra sự sống.
+ Văn chương gây cho ta tình cảm.
+ Văn chương làm đẹp cho c/s.
+ Cuộc sống không có văn chương, thi nhân sẽ trở nên nghèo nàn.
* Viết đoạn văn:
IV . Củng cố dặn dò:
 - Kh¸i qu¸t c¸c néi dung trong buæi häc.
- Hoàn chỉnh bài trên bằng đoạn văn hoàn chỉnh. .
 - GV h­íng dÉn học tËp ë nhµ .
V. Rút kinh nghiệm:..............................................................................................
Ngày dạy: ././2012
Buổi 15: C¸ch viÕt ®o¹n v¨n chøng minh.
I.Mục tiêu: 
- Kiến thức:Củng cố những kiến thức về bài văn nghị luận đã học, cách viết đoạn văn chứng minh.
- Kĩ năng: Rèn luyện cách viết đoạn văn chứng minh trong khi viết bài văn nghị luận.
- Thái độ : GD cho HS ý thức tìm hiểu, học tập các văn bản nghị luận mẫu mực.
II. Chuẩn bị:
- GV: soạn bài, một số BT.
- HS: làm các bài tập trong SGK.
III. Tiến trình dạy học:
1.Ổn định:
2. Bài cũ: Gọi HS trình bày BT viÕt ở nhà của buổi học trước.
 GV nhận xét cách diễn đạt và nội dung.
 3. Bµi míi:
Hoạt động dạy và học
Nội dung bài học
Hướng dẫn HS cách viết đoạn văn chứng minh.
GV giới thiệu, đưa vb Tinh thần yêu nước của nhân dân ta để làm VD minh họa.( Đoạn 2, 3)
GV đưa BT1 – Sách MSKT-KN VBTNC(139)
? Xác định luận điểm và những dấu hiệu nhận biết của phép lập luận c/m trong các đoạn văn?
GV gợi ý. HS làm theo nhóm và trình bày.
GV nhận xét và khái quát.
?Viết đoạn văn chứng minh có luận điểm: Nói dối rất có hại cho bản thân?
HS viết đoạn văn trên cơ sở đã có luận điểm.GV đọc một số bài làm của HS, gọi HS nhận xét và chữa,GV bổ sung cho từng bài.
? Viết đoạn văn chứng minh vấn đề: Đoàn kết là một nét đẹp truyền thống của dân tộc Việt Nam?
HS thực hiện như BT2 nhưng phải tự viết luận điểm.GV nhận xét và bổ sung cho một số bài làm.Hướng dẫn HS cách làm.
GV đọc 2 đoạn văn mẫu để HS tham khảo
I . Một số lưu ý:
- Đoạn văn được viết theo kết cấu: diễn dịch, quy nạp , tổng- phân- hợp.
- Đoạn văn diễn đạt một ý cơ bản. Các câu trong đoạn phải hướng vào ý cơ bản đó.
- Đoạn văn chứng minh dùng lí lẽ, dẫn chứng chân thực để khẳng định 1 luận điểm nào đó.Dẫn chứng và lí lẽ phân tích dẫn chứng đếu hướng về luận điểm.
- Dẫn chứng có thể trình bày theo cách liệt kê, cũng có thể phân tích trích dẫn.Trong quá trình phân tích dẫn chứng có thể lồng cảm nghĩ, đánh giá,iên hệ ... nhưng phải tinh tế.
II. Luyện tập viết đoạn văn chứng minh:
1. Bài tập 1:
- Luận điểm: câu đầu
- Dẫn chứng: các câu sau.
2. Bài tập 2: Viết đoạn văn chứng minh:
3. Bài tập 3: Viết đoạn văn 
IV . Củng cố dặn dò:
 - Kh¸i qu¸t c¸c néi dung trong buæi häc.
- Hoàn chỉnh bài trên bằng đoạn văn hoàn chỉnh. .
 - GV h­íng dÉn học tËp ë nhµ .
V. Rút kinh nghiệm:..............................................................................................
Ngày dạy: ././2012
Buổi 16: LuyÖn tËp tiÕng ViÖt.
I.Mục tiêu: 
- Kiến thức:Củng cố những kiến thức về chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động, dùng cụm C-V để mở rộng câu.
- Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng sử dụng đúng câu bị động, dùng cụm C-V để mở rộng câu trong khi nói và viết.
 II. Chuẩn bị:
- GV: soạn bài, một số BT.
- HS: làm các bài tập trong SGK.
III. Tiến trình dạy học:
1.Ổn định:
2. Bài cũ: Gọi HS trình bày BT3 viÕt hoàn chỉnh ở nhà của buổi học trước.
 GV nhận xét cách diễn đạt và nội dung.
 3. Bµi míi:
Hoạt động của GV và HS
Nội dung cần đạt
GV hướng dẫn HS ôn tập lí thuyết .
? Thể nào là câu chủ động? câu bị động?
? Đặt câu bị động? câu chủ động?
? Cách chuyển đổi...?
HS nêu, GV khái quát, đặt câu.
GV lưu ý.
? Thế nào là dùng cụm C-V để mở rộng câu?
? Các trường hợp dùng cụm C-V để mở rộng câu?
GV đưa VD , yêu cầu HS phân tích.
GV khái quát và hướng dẫn cách phân tích cụ thể.
GV ra BT để HS luyện tập.
? Chuyển đổi các câu sau thành câu bị động?
a, Ban Giám hiệu nhà trường biểu dương chi đội 7 A.
b, Con rắn cắn vào tay ông Hoa.
c, Cô ấy đã xây ngôi nhà ấy từ năm 2008.
d, Thầy giáo phạt những bạn hay đi học muộn.
HS lên bảng thực hiện.
?Nêu hàm ý của 2 trường hợp dùng câu bị động?
a, Nó được bố rèn cặp từng ngày.
b, Nó bị bố rèn cặp từng ngày.
?Tìm cụm C-V làm thành phần trong các câu sau, chỉ rõ đó là thành phần gì?
a, Những hình ảnh ấy khiến mọi người thương xót.
b, Cây táo này quả rất sai.
c, Chúng em làm bài tập cô giáo ra.
d, Mẹ về khiến cả nhà vui.
HS lên bảng thực hiện , GV chữa.
? Viết đoạn văn có sử dụng câu bị động, câu mở rộng thành phần?
I. Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động:
1. Câu chủ động:
2. Câu bị động:
* Lưu ý: có những câu có từ bị /được nhưng không phải là câu bị động.
VD: Tôi bị đau chân.
3. Cách chuyển đổi:
- Chuyển đổi từ( cụm từ) chỉ đối tượng của hoạt động lên đầu câu và thêm bị/ được vào sau từ( cụm từ) ấy.
VD: Thầy giáo khen bạn Lan.
-> Bạn Lan được thầy giáo khen.
- Chuyển từ( cụm từ) chỉ hoạt đọng lên đầu câu đồng thời lược bỏ hoặc biến từ ( cụm từ) chỉ chủ thể hoạt động thành một bộ phận không bắt buộc.
VD: Nhà vua truyền ngôi cho chú bé.
-> Chú bé được truyền ngôi.
II. Dùng cụm C-V để mở rộng câu:
1. Thế nào là dùng cụm C-V để mở rộng câu?
2. Các trường hợp dùng cụm C-V để mở rộng câu:
- Câu mở rộng thành phần CN:
VD: Chiếc cầu /vắt ngang dòng sông // 
 C V
 C
đẹp như một bức tranh.
 V 
- Câu mở rộng thành phần VN:
VD: Nhà này// mái /đã hỏng.
 C V
 C V
- Câu mở rộng thành phần của cụm từ:
VD: Bác Hồ // mong các cháu / ngoan 
 ĐT C V
 C V