Tiết 47, Bài 50: Đặc điểm và cấu tạo của mạng điện trong nhà - Năm học 2008-2009

Ngày 20 tháng 3 năm 2008
Tiết 47.	Bài 50: Đặc điểm và cấu tạo của mạng điện trong nhà
Mục đích, yêu cầu:
- Hiểu được đặc điểm của mạng điện trong nhà.
- Hiểu được cấu tạo, chức năng một số phần tử của mạng điện trong nhà.
Chuẩn bị:
- GV nghiên cứu nội dung bài học và lập kế hoạch bài giảng.
- Tranh vẽ cấu tạo mạng điện trong nhà và mô hình mạng điện trong nhà.
Các hoạt động dạy học:
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
Hoạt động 1: ổn định tổ chức và giới thiệu nội dung bài học
- GV ổn định tổ chức và giới thiệu nội dung bài học.
- HS ổn định tổ chức và nghe nội dung bài học.
Hoạt động 2: Tìm hiểu về đặc điểm và yêu cầu mạng điện trong nhà
- Những đồ dùng điện trong nhà em có điện áp định mức bao nhiêu?
- Tại sao tất cả đồ dùng điện đều có chung điện áp?
- GV lấy ví dụ giá trị định mức mạng điện trong nhà như Nhật: 110V, 127V và 220V.
- Theo em đồ dùng điện trong mỗi gia đình có giống nhau về số lượng không?
- Em hãy kể tên các đồ dùng điện mà em biết?
- Theo em công suất của đồ dùng điện có giống nhau không? Cho ví dụ?
- Khi đồ dùng điện có công suất lớn thì điện áp cũng phải lớn có đúng không?
- Hãy lấy một số ví dụ về sự phù hợp điện áp giữa đồ dùng điện và cấp điện trong nhà?
- Y/cầu HS làm bài tập SGK.
- GV rút ra kết luận: các đồ dùng điện trong nhà công suất có khác nhau những đều có điện áp định mức bằng điện áp của mạng điện.
- Theo em khi thiết kế và lắp đặt mạng điện yêu cầu mạng điện trong nhà như thế nào?
I. Đặc điểm và yêu cầu của mạng điện trong nhà:
1. Điện áp của mạng điện trong nhà:
- 220 V. Vì tất cả đồ dùng điện trong mạng phải có điện áp định mức phù hợp với điện áp của mạng điện cung cấp.
2. Đồ dùng điện trong nhà:
a. Đồ dùng điện rất đa dạng:
- Trong thực tế có rất nhiều đồ dùng điện.
Ví dụ: Ti vi, tủ lạnh, máy giặt, máy bơm, bóng đèn, nồi cơm điện,
b. Công suất đồ dùng điện rất khác nhau:
Ví dụ: bòng đèn sợi đốt có rất nhiều công suất 25W, 40W, 60W, 75W, ..., bình nước nóng 200W, bàn là điện 1200W,
3. Sự phù hợp điện áp giữa các thiết bị, đồ dùng điện với điện áp của mạng:
Ví dụ: Bếp điện: 1000W-220V.
 Bóng đèn sợi đốt: 25W-220V.
 Nồi cơm điện: 800W-220V 
 Bàn là điện: 1000W-220V,
 Công tắc điện: 500V-10A.
 Phích cắm điện: 250V- 5A.
4. Yêu cầu của mạng điện trong nhà:
- Mạng điện lắp đặt, thiết kế đảm bảo cung cấp đủ điện cho đồ dùng điện trong nhà và dự phòng cần thiết.
- Mạng điện phải an toàn cho người sử dụng và cho ngôi nhà.
- Dễ dàng kiểm tra và sửa chữa.
- Sử dụng thuận tiện, bền chắc và đẹp.
Hoạt động 3: Tìm hiểu về cấu tạo mạng điện trong nhà
- GV giới thiệu hình 50.1 SGK và yêu cầu HS quan sát.
- Giới thiệu hình 50.2 SGK và giải thích cấu tạo sơ đồ mạch điện trong 1 căn hộ.
- Từ sơ đồ đơn giản em hãy cho biết cấu tạo của mạng điện trong nhà là gì?
II. Cấu tạo của mạng điện trong nhà:
1. Mạnh chính: từ mạng điện phân phối, mạch chính (dây trung tính và dây pha) đi qua đồng hồ đo điện năng vào trong nhà.
2. Mạch nhánh: là từ mạch chính đến các đồ dùng điện.
KL: Cấu tạo của mạng điện trong nhà gồm mạch chính, mạch nhánh, thiết bị đóng cắt và bảo vệ.
Mạng điện trong nhà
Đặc điểm
Yêu cầu
Cấu tạo
Hoạt động 4: Tổng kết bài học
 - GV yêu cầu HS đọc nội dung phần ghi nhớ SGK.
- GV hệ thống nội dung bài học.
- GV nhận xét đánh giá, dặn dò và giao bài tập về nhà.
- HS đọc phần ghi nhớ SGK.
- HS chú ý lắng nghe và ghi chép.
Ngày 28 tháng 3 năm 2008
Tiết 48.	Bài 51: thiét bị đóng cắt và lấy điện của mạng điện trong nhà
Bài 53: thiét bị bảo vệ của mạng điện trong nhà
Mục đích, yêu cầu:
- Hiểu được cấu tạo và công dụng của các thiết bị đóng cắt, lấy điện và bảo vệ của mạng điện trong nhà.
- Hiểu được nguyên lý làm việc, số liệu kỹ thuật, vị trí lắp đặt của các thiết bị điện trong mạch điện.
Chuẩn bị:
- GV nghiên cứu nội dung bài học và lập kế hoạch bài giảng.
- GV chuẩn bị cầu dao, cầu chì, phích điện, ổ điện, tua vít.
Các hoạt động dạy học:
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
Hoạt động 1: ổn định tổ chức và kiểm tra bài cũ
- GV ổn định tổ chức và yêu cầu HS trả lời câu hỏi.
- Em hãy nêu đặc điểm của mạng điện sinh hoạt?
- HS ổn định tổ chức và nghe câu hỏi.
- HS trả lời câu hỏi.
- HS khác chú ý và bổ sung. 
Hoạt động 2: Tìm hiểu thiết bị đóng cắt và lấy điện
- GV yêu cầu HS quan sát các hình vẽ trong SGK và yêu cầu HS trả lời câu hỏi.
- Theo em công tắc điện dùng để làm gì?
- Em hãy nêu cấu tạo và chức năng của các bộ phận chính của công tắc?
- GV yêu cầu HS quan sát hình vẽ trong SGK và phân loại các công tắc.
- GV yêu cầu HS độc thông tin trong SGK và hoàn thành nguyên lý làm việc và vị trí của công tắc trong mạch điện.
- GV yêu cầu HS đứng lên nêu khái niệm cầu dao là gì?
- Quan sát hình vẽ và cấu tạo của cầu dao thật hãy nêu cấu tạo của cầu dao.
- Quan sát hình vẽ em hãy cho biết cầu dao được chia làm mấy loại đó là loại nào?
- Hãy nêu cấu tạo và công dung của ổ điện.
- Trên ổ điện thường có những số liệu kỹ thuật gì?
- Hãy nêu cấu tạo và công dụng của phích cắm điện?
I. Thiết bị đóng cắt và lấy điện của mạng điện trong nhà:
1. Thiết bị đóng cắt mạch điện:
a. Công tắc điện:
- Khái niệm: Công tắc điện là thiết bị đóng cắt mạch điện có công suất nhỏ.
- Cấu tạo: 
+ Vỏ: Thường được làm bằng nhựa để cách điện và bảo vệ phần dẫn điện.
+ Phần tiếp điện: gồm cực động và cực tĩnh được làm bằng đồng dùng để đóng cắt mạch điện.
- Phân loại: 
+ Dựa vào số cực: công tắc 2 cực, công tắc 3 cực.
+ Dựa vào thao tác: công tắc bật, công tắc bấm, công tắc xoay.
- Nguyên lý làm việc: 
+  tiếp xúc với .. hở.
+ . nối tiếp . Sau.
b. Cầu dao:
- Khái niệm: là thiết bị đóng cắt dòng điện bằng tay được dùng để đóng cắt đồng thời cả 2 dây pha và dây trung hoà của mạng điện công suất nhỏ.
- Cấu tạo:
+ Vỏ: + Đế: làm bằng sứ.
 + Nắp làm bằng nhựa.
+ Phần tiếp điện: gồm cực động và cực tĩnh thường được làm bằng đồng.
c. Phân loại: 1 pha, 2 pha, 3 pha.
2. Thiết bị lấy điện:
a. ổ điện:
- Cấu tạo: 
+ Vỏ: được làm nhựa hoặc sứ dùng để cách điện và bảo vệ.
+ Cực tiếp điện: được làm bằng đồng, dùng để dẫn điện.
b. Phích cắm điện: 
- Thân làm bằng chất cách điện bảo vệ an toàn cho người sử dụng.
- Chốt tiếp điện được làm bằng đồng lấy điện từ ổ điện tới phụ tải.
Hoạt động 3: Tìm hiểu thiết bị bảo vệ của mạng điện trong nhà
- GV cho HS quan sát cầu chì hộp, cầu chì ống.
- Theo em cầu chì dùng để làm gì?
- Quan sát cầ chì em hãy cho biết cầu chì có cấu tạo như thế nào?
- Trên cầu chì thường có số liệu kỹ thuật gì?
- Theo em cầu chì được phân thành mấy loại?
- Em hãy nêu nguyên lý làm việc của cầu chì?
- GV cho HS quan sát aptomát và hình vẽ aptomát trong SGK.
- Theo em hiểu aptomát có nhiệm vụ gì ở mạng điện trong nhà?
- Nêu nguyên lý làm việc của áptomát?
I. Cầu chì:
1. Công dụng: là thiết bị bảo vệ an toàn cho các đồ dùng điện, mạch điện khỉ xảy ra sự cố ngắn mạch hoặc quá tải.
2. Cấu tạo và phân loại:
a. Cấu tạo: 
- Vỏ: Sứ, thuỷ tinh hoặc nhựa.
- Các cực giữ dây: được làm bằng đồng
- Dây chảy: được làm bằng chì.
b. Phân loại: Cầu chì hộp, cầu chí ống, cầu chì nút, 
3. Nguyên lý làm việc: Dây chảy được nối tiếp với mạch điện. Khi xảy ra sự cố dòng điện tăng lên nên nhiệt độ dây chảy tăng lên đột ngột làm dây chảy bị đứt mạch điện bị ngắt bảo vệ cho các đồ dùng điện.
II. áptomát:
- áptomát là thiết bị tự động cắt mạch điện khi mạch điện bị ngắn mạch hoặc quá tải.
- Khi mạch điện bị ngắn mạch hoặc quá tải dòng điện trong mạch điện tăng lên vượt quá định mức, tiếp điểm và các bộ phận khác của aptomát tự động cắt mạch điện bảo vệ mạch điện thiết bị và đồ dùng điện.
Hoạt động 4: Tổng kết bài học
 - GV yêu cầu HS đọc nội dung phần ghi nhớ SGK.
- GV hệ thống nội dung bài học.
- GV nhận xét đánh giá, dặn dò và giao bài tập về nhà.
- HS đọc phần ghi nhớ SGK.
- HS chú ý lắng nghe và ghi chép.
Ngày 2 tháng 4 năm 2008
Tiết 49.	Bài 52: Thực hành : thiết bị đòng cắt và lấy điện
Mục đích, yêu cầu:
- Hiểu được cấu tạo và công dụng của các thiết bị đóng cắt, lấy điện và bảo vệ của mạng điện trong nhà.
- Hiểu được nguyên lý làm việc, số liệu kỹ thuật, vị trí lắp đặt của các thiết bị điện trong mạch điện.
- Làm việc nghiêm túc, kiên trì, chính xác và khoa học.
- Rèn luyện kỹ năng thao tác tháo lắp các thiết bị điện.
Chuẩn bị:
- GV nghiên cứu nội dung bài học và lập kế hoạch bài giảng.
- GV chuẩn bị cầu dao, cầu chì, phích điện, ổ điện, tua vít.
Các hoạt động dạy học:
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
Hoạt động 1: ổn định tổ chức và kiểm tra bài cũ
- GV ổn định tổ chức và yêu cầu HS trả lời câu hỏi. 
- Em hãy mô tả cấu tạo, nguyên lý làm việc của công tắc điện?
- HS ổn định tổ chức và nghe câu hỏi.
- HS trả lời câu hỏi.
- HS khác chú ý và bổ sung. 
Hoạt động 2: Tìm hiểu số liệu kỹ thuật của thiết bị điện
- GV cho HS quan sát các thiết bị điện và yêu cầu HS tìm hiểu số liệu kỹ thuật của các thiết bị điện và ghi vào báo các thực hành.
I. Tìm hiểu số liệu kỹ thuật:
- HS quan sát các thiết bị điện tìm hiểu các số liệu kỹ thuật và ghi vào báo cáo thực hành.
Hoạt động 3: Tìm hiểu cấu tạo
- GV hướng dẫn HS cách tháo lắp các thiết bị và yêu cầu HS quan sát cấu tạo của các thiết bị điện và ghi vào báo cáo thực hành.
- GV quan sát các hoạt động của HS kịp thời sửa chữa.
- GV hướng dẫn HS cách tháo lắp các thiết bị và yêu cầu HS quan sát cấu tạo của các thiết bị điện và ghi vào báo cáo thực hành.
- GV quan sát các hoạt động của HS kịp thời sửa chữa.
II. Tìm hiểu cấu tạo:
1. Tìm hiểu cấu tạo các thiết bị lấy điện:
- Quan sát cấu tạo và hình dáng bên ngoài của ổ điện, phích điện.
- HS tháo ổ điện. phích cắm điện quan sát và mô tả cấu tạo vào mục 2 của báo cáo thực hành.
- Lắp lại hoàn chỉnh.
2. Tìm hiểu cấu tạo các thiết bị đóng cắt:
- Quan sát cấu tạo và hính dáng bên ngoài cấu dao, công tắc điện, nút ấn điện.
- Tháo công tắc điện 2 cực, 3 cực quan sát mô tả cấu tạo ghi vào báo cáo thực hành.
- Lắp lại hoàn chỉnh các thiết bị đó.
Hoạt động 4: Tổng kết bài học
 - GV yêu cầu HS đọc nội dung phần ghi nhớ SGK.
- GV hệ thống nội dung bài học.
- GV nhận xét đánh giá, dặn dò và giao bài tập về nhà.
- HS đọc phần ghi nhớ SGK.
- HS chú ý lắng nghe và ghi chép.