Tiết 5, Bài 4: Phương hướng trên bản đồ. Kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí

Bài 4:Tiết:5
Tuần dạy:5
ND:10/9/2012 
PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ. KINH ĐỘ,VĨ ĐỘ VÀ TOẠ ĐỘ ĐỊA LÍ.
1. Mục tiêu .
1.1.Kiến thức:
-Hs biết các phương hướng chính trên bản đồ(8 hướng chính)
-Cách xác định phương hướng trên bản đồ:dựa vào kinh tuyến và vĩ tuyến,hoặc mũi tên chỉ hướng bắc.
-Cách xác định vị trí của một điểm trên quả địa cầu,trên bản đô.
-Cc khái niệm kinh độ vĩ độ ,tọa độ địa lí,cách viết một tọa độ địa lí.
1.2.Kỹ năng:
-HS xác định được phương hướng tọa độ địa lí của một điểm trên bản đồ và quả địa cầu.
1.3.Thái độ:
-HS say m tìm hiểu ,xác định phương hướng,tọa độ địa lí của một điểm.
2.Trọng tâm:
-Xác định phương hướng trên bản đồ.
3. Chuẩn bị: .
 GV :Bản đồ các nước Đông Nam Á.
 HS :SGK
4.Tiến trình:
4.1.Ổn định tổ chức:kiểm diện học sinh:
 6a1
6a2
 6a3
4.2.Kiểm tra miệng:
-Tỉ lệ bản đồ là gì ?
Tỉ lệ bản đồ là tỉ số giữa khoảng cách trên bản đồ tương ứng với khoảng cách trên thực địa.(8đ)
Trái Đất là một quả cầu tròn, muốn xác định phương hướng trên quả địa cầu ta phải làm sao? 
Lấy hướng tự quay của Trái Đất là hướng (2đ)
4.3. Giảng bi mới:
 Hoạt động của thầy và trò 
 Nội dung bài học
GV ? Trái Đất là một quả cầu tròn, muốn xác định phương hướng trên quả địa cầu ta phải làm sao? 
Hs - Lấy hướng tự quay của Trái Đất là hướng Đông- Tây, đầu trên kinh tuyến là hướng Bắc, đầu dưới kinh tuyến là hướng Nam
Gv treo bản đồ lên bảng hướng dẫn cho hs quan sát. Phần chính giữa bản đồ là phần trung tâm:phía trên là hướng Bắc, phía dưới là hướng Nam, bên trái là hướng Tây,bên phải là hướng Đông.
Gv Vậy muốn xác định phương hướng trên bản đồ ta phải dựa vào kinh tuyến và vĩ tuyến.
GV- Có những bản đồ không có các đường kinh tuyến và vĩ tuyến,muốn xác định phương hướng trên bản đồ ta phải dựa vào mũi tên chỉ hướng bắc để xác định các hướng còn lại.
Gv Cho hs xem hình 13 
Gv ? Em hãy xác định phương hướng đi từ điểm 0 đến các điểm A,B,C,D ?
Gv Cho hs xem hình 13 
GV ? Điểm C nằm trên đường kinh tuyến bao nhiêu độ và vĩ tuyến bao nhiêu độ ? 
Hs Điểm C nằm trên đường kinh tuyến 200 và vĩ tuyến 100 .
Gv ? Kinh độ , vĩ độ của một điểm là gì ?
Hs Là số độ chỉ khoảng cách từ kinh tuyến và vĩ tuyến đi qua điểm đó đến kinh tuyến gốc và vĩ tuyến gốc.
GV Vậy điểm C có toạ độ địa lí là 200 T 
	100 B
Gv ? Muốn viết toạ độ địa lí ta phải làm sao ?
Hs Ta ghi kinh độ ở trên, vĩ độ ở dưới .
Gv - Nếu toạ độ địa lí không nằm trên đường kinh tuyến mà nằm giữa hai đường kinh tuyến ta phải cộng hai đường kinh tuyến lại và chia cho hai.
Gv Chia 6 nhóm cho hs thảo luận và trình bày:
N1 ? Tìm hướng bay từ Hà Nội đến Viêng Chăn,HN đến Gia-các-ta,HN đến Ma-ni-la?
HS - HN đến Viêng Chăn hướng Tây Nam.
-HN đến Gia-cac-ta hướng Nam.
-HN đến Ma-ni la hướng Đông Nam.
N2 ? Tìm hướng bay từ Cu-a-la Lăm-pơ đến Băng Cốc, Thái Lan, Từ Ma-ni-la đến Băng Cốc ?
HS - Cua-la-lăm-pơ đến Băng Cốc hướng Bắc.
- Cua-la-lăm-pơ đến Ma-ni-la hướng Đông Bắc.
-Ma-ni-la đến Băng Cốc hướng Tây.
N3 ? Em hãy tìm toạ độ địa lí của điểm A trên hình 12 sgk trang 16 ? 
Hs A 1300Đ 
 100B 
N4 ? Em hãy tìm toạ độ địa lí của điểm B? 
HS B 1100Đ 
 100B 
N5 ? Em hãy tìm tọa độ địa lí của điểm C ? 
HS C 1300Đ
 00 
N6 ? Em hãy tìm trên hình 12 các điểm có toạ độ địa lí sao ? 1400Đ 1200Đ
 00 100N 
I Phương hướng trên bản đồ.
-Kinh tuyến :
+ Đầu trên là hướng Bắc. 
+ Đầu dưới là hướng Nam. 
-Vĩ tuyến :
+ Bên phải là hướng Đông.
+ Bên trái là hướng Tây 
II Kinh độ,vĩ độ và toạ độ địa lí . 
-Kinh độ và vĩ độ của một điểm là số độ chỉ khoảng cách từ kinh tuyến và vĩ tuyến đi qua điểm đó đến kinh tuyến gốc và vĩ tuyến gốc.
 - Toạ độ địa lí gồm kinh độ và vĩ độ của điểm đó.
- Muốn ghi toạ độ địa lí ta ghi kinh độ ở trên và vĩ độ ở dưới.
III Bài tập 
 A/ Hướng bay của các địa điểm từ HN đến:
+Viêng Chăn là hướng TN.
+Giacacta là hướng N.
+Manila là hướng ĐN.
-Cualalămpơ đến Băng Cốc là hướng B .
-Cua-la-lăm-pơ đến Manila là hướng ĐB.
-Manila đến Băng Cốc là hướng T
B/ A 1300Đ 
 100B
 B 1100Đ
 100B 
 C 1300Đ 
 00 
C/ Là điểm E,Đ
4.4.Câu hỏi và bài tập củng cố:
Em hãy tìm toạ độ địa lí của điểm G,H trên hình 12 ?
-Hs G 1300Đ H 1240Đ
 150B 00
4.5.Hướng dẫn học sinh tự học:
+ Đối với bài học tiết học này 
-Về làm bài tập bản đồ ,học bài .
+ Đối với bài học ở tiết học tiếp theo..	
-Chuẩn bị bài 5 :Kí hiệu bản đồ .Cách biểu hiện bề mặt địa hình lên bản đồ.
-Xem hình 14,15 em hãy kể các loại kí hiệu bản đồ .
-Xem hình 16 trả lời các câu hỏi trong bài .
5. RÚT KINH NGHIỆM:
+ Ưu: 
- Nội dung:
-Phương pháp
-Sử dụng đồ dùng,thiết bị dạy học
+ Khuyết:
- Nội dung:
-Phương pháp
-Sử dụng đồ dùng,thiết bị dạy học
+ Biện pháp:........................................................................................................
............................................................................................................................