Tiết 52, Bài 56+57: Thực hành Vẽ sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt mạch điện - Bùi Thị Trúc Ly

Ngày soạn: 01/ 10/ 2011
Ngày dạy: BÙI THỊ TRÚC LY
Lớp: 8
Tiết 52
Bài 56+57: Thực hành
VẼ SƠ ĐỒ NGUYÊN LÍ VÀ SƠ ĐỒ LẮP ĐẶT MẠCH ĐIỆN
I. Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
Hiểu được cách vẽ sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đạt mạch điện, từ đó dựa vào sơ đồ nguyên lí đúng để thiết kế sơ đồ lắp đặt mạch điện đơn giản.
2. Kĩ năng:
Vẽ được sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt mạch điện đơn giản trong gia đình.
3. Thái độ:
Hình thành ý thức làm việc theo quy trình thực hành một cách nghiêm túc, chất lượng, kiên trì, cẩn thận và khoa học.
II. Chuẩn bị:
GV : Tranh vẽ H56.1H56.2 SGK.
HS: chuẩn bị Giấy khổ A4, Bút chì thước kẻ, tẩy ,SGK.
III. Tổ chức các hoạt động dạy hoc:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN (GV)
NỘI DUNG CƠ BẢN VÀ HĐ CỦA HS
HĐ1: Kiểm tra bài cũ và giới thiệu mục tiêu bài học
Em hãy phân biệt sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt mạch điện?
Gv nhận xét, ghi điểm.
Kiểm tra việc chuẩn bị của HS 
Giới thiệu mục tiêu cơ bản của bài học ( Vẽ được sơ đồ nguyên lí và sơ đồ lắp đặt mạch điện đơn giản trong gia đình )
1 Hs trả lời
- Hs lắng nghe
HĐ2: Hướng dẫn nội dung thực hành và thực hành
Chia nhóm thực hành: chia thành 4 nhóm, cử nhóm trưởng chuẩn bị báo cáo thực hành của nhóm
Phân tích sơ đồ nguyên lí:
- Quan sát sơ đồ H56.1 SGK ( dán hình 56.1 trên bảng).Nhóm 1, 2, 3, 4 lần lượt là hình a, b, c, d thảo luận 2 – 3 phút với các câu hỏi sau:
+ Quan sát nguồn điện là xoay chiều hay một chiều? Kí hiệu của dây pha và dây trung tính? 
+ Mạch điện có bao nhiêu phần tử?
- Gv nhận xét: kí hiệu nguồn điện một chiều chỉ có một màu, có các cực của nguồn điện và chiều dòng điện; kí hiệu dòng điện xoay chiều co dây pha và dây trung tính; tác dụng của khóa K là đóng và ngắt dòng điện, kí hiệu bóng đèn cháy và không cháy...
- Trong khi vẽ sơ đồ nguyên lí các em thường mắc các lỗi cơ bản cần phải được kiểm tra và sữa chữa mới áp dụng cho thiết kế mạch điện lắp đặt.
- Mỗi sơ đồ mạch điện trên có những thiếu sót hoặc sai nào? Mối liên hệ điện của các phần tử trong từng sơ đồ mạch điện có đúng không? Cách vẽ đúng và sữa lại như thế nào?
- Gv nhận xét và đưa ra cách sữa đúng
Muốn vẽ một sơ đồ nguyên lí ta thực hiện theo những bước nào? (SGK trang194).
Quan sát hình 56.2 SGK cùng Hs phân tích
+ B1: Hình a, b mạch điện có bao nhiêu phần tử? nhớ lại kí hiệu từng phần tử như thế nào?
+ B2 Các phần tử nối với nhau như thế nào?(Gv chú ý Nếu có thiết bị đóng cắt, bảo vệ, lấy điện và đồ dùng điện thì vị trí của chúng như thế nào )
+ Vẽ sơ đồ nguyên lí mạch điện
Bài tập TH: Vẽ sơ đồ nguyên lí của một mạch điện gồm 1cầu chì, 1ổ điện ,1công tắc hai cực điều khiển một bóng đèn 220V- 75 W.
- HD : Thực hiện theo các bước hướng dẫn SGK trang 194.
GV đưa ra đáp án:
A
O
- Gv chọn một vài bài của HS nhận xét
- Dựa vào cách vẽ SĐNL hướng dẫn HS cách thực hiện vẽ SĐLĐ,cách vẽ SĐLĐ khác cách vẽ SĐNL như thế nào? 
- Giáo viên kết luận: Xác định xem vẽ SĐNL đúng chưa? Dựa vào đó sắp xếp các phần tử, đồ dùng điện, đi dây như thế nào ngoài thực tế chính là tìm cách vẽ SĐLĐ.
- Vẽ SĐLĐ theo yêu cầu SĐNL, báo cáo theo mẫu III trang 196
- Giáo viên chọn mẫu tùy ý của một vài HS đã hoàn thành rồi đánh giá, và cho điểm
- Gv nhận xét rút kinh nghiệm. Bài học này cần biết phân tích mạch điện, qua đó biết vẽ SĐNL và SĐLĐ mạch điện theo yêu cầu sử dụng mạch điện cụ thể
- Hs chia nhóm
- Hs quan sát, thảo luận
- HS nhớ lại sơ đồ điện đã được học vật lí 7 về kí hiệu nguồn điện một chiều, về đi dây, khóa K, về kí hiệu bóng đèn( thành viên mỗi nhóm đại diện trả lời )
- Đại diện nhóm trả lời và đưa ra cách sữa
Hs ghi nhận điểm sai và về nhà vẽ sơ đồ mạch điện đúng vào vở.
V
A
a
b
I1
I2
I
H56.1 Đáp án đúng
V
c
d
A
O
I
Thực hiện theo 3 bước (SGK trang194)
- Hình a: 3 phần tử là 1 dây trung tính và 1 dây pha, 3 bóng đèn
- Hình a: Nguồn điện xoay chiều, 1 đầu của 3 bóng đèn nối với dây pha, đầu kia nối với dây trung tính. Hình b: Nguồn điện một chiều, khóa K nối tiếp với 2 bóng đèn sau đó là Ampe kế.
Đọc nội dung các bài tập cần thực hành ở SGK trang 195. Hs vẽ SĐLĐ theo yêu cầu vào giấy A4 báo cáo theo mẫu III Sgk trang 195:
- Làm việc theo nhóm để xác định từng bước: 
+Nguồn điện vẽ thế nào?
+Vị trí dây pha và dây trung tính?
+Các kí hiệu của các phần tử trong yêu cầu là gì? vẽ ntn? Các TBĐ điều khiển và bảo vệ mạch điện thường lắp cố định trên bảng điện
+Mối liên hệ của các phần tử trong sơ đồ ra sao?
- Cá nhân thực hiện trên khổ giấy A4. Sơ đồ nguyên lí
- Hs ghi nhận điểm sai
- HS: SĐLĐ thể hiện rõ vị trí của từng phần tử điện trên bảng điện trong thực tế. Cách vẽ: 
+ Vẽ mạch nguồn: xác định vị trí nguồn điện, kí hiệu để vẽ.
+ Xác định vị trí của từng phần tử điện ( xác định vị trí lắp đặt bảng điện, các thiết bị như cầu chì, công tắc 2 cực, ổ điện trên bảng điện, vị trí bóng đèn)
+ Vẽ đường dây dẫn điện theo sơ đồ nguyên lí. (đảm bảo chính xác mối liên về điện của các phần tử trong mạch điện)
+ Kiểm tra theo sơ đồ nguyên lí
- Cá nhân TH theo HD của GV.
- Bài làm vẽ bằng bút chì trên khổ giấy A4
- Nghe và rút kinh nghiệm cho bài tập của mình.
- Đáp án SĐLĐ theo nội dung bài tập đề ra.
O
A
HĐ4 : Tổng kết và củng cố, dặn dò
- Bài tập về nhà, Vẽ các SĐNL và SĐLĐ theo yêu cầu SGK (4gạch đầu dòng trang 195). Hs chưa hoàn thành bài tập ở lớp tiếp tục thực hiện ở nhà, và kiểm tra bài tập vào tiết sau
- Nhận xét tiết học: thái độ, ý thức thực hành, việc hoàn thành bài tập.
- Đọc trước bài 58 & 59 - SGK trang 197.
HS lắng nghe và ghi nhận