Giáo án Lịch sử 7 - Bài 24. Khởi nghĩa nông dân Đàng Ngoài thế kỉ XVIII - Lưu Hoàng Hải - Trường THCS Mường Đăng

GIÁO ÁN BỒI DƯỠNG CHUYÊN ĐỀ
Bộ môn: Lịch Sử
Giáo viên: Lưu Hoàng Hải
Đơn vị: THCS Mường Đăng
Ngày soạn: 20/02/2009
Ngày giảng: 01/3/2009
Bài 24 Tiết 50 Khởi nghĩa nông dân Đàng ngoài thế kỉ XVIII.
I.Mục tiêu bài học:
1. Kiến thức:
- Sự suy tàn, mục nát của chế độ phong kiến Đàng ngoài đã kìm hãm sự phát triển của sức sản xuất, đời sống nhân dân khổ cực, đói kém, lưu vong.
- Phong tròa nông dân khởi nghĩa chống lại nhà nước phong kiến của Nguyễn Hữu Cầu, Hoàng Công Chất.
2. Kỹ năng
Đánh giá hiện tượng đấu tranh giai cấp thông qua các tư liệu về phong trào nông dân.
3.Thái độ.
Thấy rõ sức mạnh quật khởi của nông dân Đàng ngoài, thể hiện ý chí đấu tranh chống áp bức bóc lột của nhân dân ta
II. Chuẩn bị của Giáo viên và Học sinh
1. Giáo viên: Lược đồ các cuộc khởi nghĩa nông dân ở Đàng ngoài TK XVIII.
2. Học sinh: Chuẩn bị bài
III. Tiến trình Dạy – Học
1. Ổn định tổ chức.
2. Kiểm tra bài cũ.
3. Bài mới.
Ở bài học trước, chúng ta thấy dưới quyền cai trị của Chúa Trịnh ở Đàng Ngoài, nền sản xuất bị trì trệ, kìm hãm, không chăm lo phát triển. Tình trạng đó kéo dài dẫn đến tình cảnh điêu đứng, khổ cực của quần chúng nhân dân, có áp bức, có đấu tranh, nông dân Đàng ngoài đã vùng lên đấu tranh, lật đổ chính quyền họ Trịnh thối nát.
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Kiến thức cần đạt.
? Nhận xét về chính quyền phong kiến Đàng Ngoài giữa TK XVIII ?
HS: - Mục nát đến cực độ.
+ Vua Lê là bù nhìn.
+ Chúa Trịnh quanh năm hội hè yến tiệc.
+ Quan lại hoành hành đục khoét nhân dân.
HS đọc phần in nghiêng SGK.
GV nhấn mạnh: Từ tầng lớp vua chúa quan lại cho đến bọn hoạn quan đề ra sức ăn chơi hưởng lạc, phè phỡn không còn kỷ cương phép tắc.
? Chính quyển phong kiến mục nát dẫn đến hậu quả gì.
? Sản xuất ?
HS: - Sản xuất nông nghiệp đình đốn,
- Đê điều vỡ liên tục mất mùa, lụt lội thường xuyên xảy ra.
- Nhà nước đánh thuế nặng, công thương nghiệp sa sút.
? Nhân dân phải chịu cảnh tô thuế nặng nề, bất công như thế nào?
HS: - Vì không đủ nộp thuế mà phải bần cùng bỏ cả nghề nghiệp( vì thuế sơn mà phải chặt cây sơn, vì thuế vải lụa mà phải phá khung cửi)
? Đời sống nhân dân?.
HS: - Nhân dân bị đẩy tới mức đường cùng:
+Hàng chục vạn nông dân chết đói, đặc biết năm 1740 – 1741 người chết đói nằm ngốn ngang, sống sót không còn một phần mười.
+ Nhân dân bỏ làng phiêu tán khắp nơi.
GV: nhấn mạnh.: Đây là nét đen tối trong bức tranh lịch sử nửa sau thế kỷ XVIII.
? Trước cuộc sống cực khổ nhân dân có thái độ như thế nào?
HS: - Vùng lên đấu tranh, các cuộc khởi nghĩa nổ ra liên tiếp.
GV: đưa lược đồ các cuộc khởi nghĩa của nông dân Đàng Ngoài TK XVIII.
- Giải thích các kí hiệu, các con số để chỉ tên cuộc khởi nghĩa được gọi theo tên thủ lĩnh. Mở đầu là cuộc khỏi ngĩa của Nguyễn Dương Hưng.
- GV giới thiệu lần lượt tất cả các cuộc khởi nghĩa (nói ngắn gọn gồm niên đại tên thủ lĩnh và nơi hoạt động)
? Nhìn trên bản đồ, em có nhận xét gì về địa bàn của phong trào nông dân khởi nghĩa ở Đàng Ngoài.?
HS: - Lan rộng khắp đồng bằng và miền núi.
GV tường thuật: Cuộc khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu tiêu biểu cho ý chí, nguyện vọng và khí thế của nông dân vào những năm 40 của TK XVIII.
GV: chỉ vùng Hải Hưng- giới thiệu về quê hương của Nguyễn Hữu Cầu. Sau đó chỉ địa bàn hoạt động của vùng đồng bằng Hải Dương, Hải Phòng Nam Định, Kinh Bắc Sơn Nam, Thanh Hóa, Nghệ An khẩu hiệu là. “Lấy của người giầu chia cho người nghèo” được dân nghèo khắp nơi ủng hộ.
Đến khởi nghĩa Hoàng Công Chât: GV chỉ vào vùng Sơn Nam rồi tường thuật hoạt động của nghĩa quân, giải thích lý do nghĩa quân chuyển lên vùng núi Tây Bắc hoạt động ( do bị quân Trịnh đàn áp)
? Việc chuyển nghĩa quân chuyển địa bàn hoạt động có ý nghĩa gì?
HS: - Đánh dấu bước chuyển biến mới của phong trào là tinh thần đoàn kết giữa nông dân miền xuôi và miền núi.
? Nguyên nhân thất bại ?
HS: Các cuộc khởi nghĩa còn rời rạc, không liên kết thành phong trào rộng lớn.
Ý nghĩa ?
1. Tình hính chính trị.
- Chính quyền phong kiến
Mục nát đến cực độ.
- Hậu quả
Sản xuất sa sút.
- Đời sống nhân dân cực khổ thường xuyên xảy ra nạn đói.
2. Những cuộc khởi nghĩa lớn.
- Địa bàn hoạt động rộng.
- Tiêu biểu là khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu, Hoàng Công Chất.
- ý nghĩa:
+ Chính quyền phong kiến họ Trịnh lung lay.
+ Tạo điều kiện cho nghĩa quân Tây Sơn tiến ra phía Bắc.
+ Nêu cao tinh thần đấu tranh của nhân dân.
Củng cố, dặn dò
* Củng cố:
- Vì sao thế kỷ XVI – XVII diễn ra nhiều cuộc nổi dậy của nông dân ?
- Chỉ các cuộc khởi nghĩa trên lược đồ ?
- Các cuộc khởi nghĩa đó các động như thế nào tới xã hội nước ta thời bấy giờ ?
* Dặn dò:
	- Học bài, trả lời câu hỏi SGK.
	- Chuẩn bị bài mới.