Tiết 32, Bài 31: Trao đổi chất - Lê Xuân Nam

Tuần : 16 	Ngày soạn:	Ngày dạy:
Tiết: 32 
Chương VI
TRAO ĐỔI CHẤT VÀ NĂNG LƯỢNG
Bài 31: TRAO ĐỔI CHẤT
I/. Mục tiêu:
 1. Kiến thức:
 - Phân biệt được sự trao đổi giữa cơ thể với môi trường ngoài và sự trao đổi chất giữa tế bào của cơ thể với môi trường trong.
 - Trình bày được mối liên quan giữa trao đổi chất của cơ thể với trao đổi chất ở tế bào.
 2. Kỹ năng:
 - Phát triển kỹ năng quan sát và phân tích kênh hình.
 - Rèn kỹ năng quan sát và liên hệ thực tế.
 - Rèn kỹ năng hoạt động nhóm.
 3. Thái độ:
 - Giáo dục ý thức giữ gìn bảo vệ sức khỏe.
II/. Đồ dùng dạy học:
 - Tranh phóng to hình: 31.1, 31.2
 - Phiếu học tập: ghi nội dung.
Hệ cơ quan
Vai trò trong sự trao đổi chất
- Tiêu hóa
- Hô hấp
- Tuần hoàn
- Bài tiết
III/. Lựa chọn phương pháp:
 - Quan sát, thảo luận nhóm, vấn đáp, thuyết trình – liên hệ thực tế.
IV/. Hoạt động dạy học: 
 1. Ổn định lớp: 1/
 2. Kiểm tra bài cũ: Không kiểm tra
3. Bài mới: Vào bài:1/
Em hiểu như thế nào là trao đổi chất ? Vật không sống có trao đổi chất không ? trao đổi chất ở người diễn ra như thế nào ? GV dẫn vào bài mới.
 - GV hướng dẫn HS: SGK tr. 100.
Hoạt động 1
TRAO ĐỔI CHẤT GIỮA CƠ THỂ VÀ MÔI TRƯỜNG NGOÀI
 Mục tiêu: HS hiểu được sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường là đặc trưng cơ bản của sự sống.
TG
 Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
15/
- GV treo hình 31.1 lên bảng yêu cầu HS quan sát vận dụng kiến thức trả lời câu hỏi: 
 ? Sự trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường biểu hiện như thế nào ?
- GV goi đại diện của từng nhóm đọc lần lược 5 câu hỏi SGK tr. 100 và yêu cầu các nhóm thảo luận.
- GV kẻ bảngï: 31.1 lên bảng gọi đại diện từng nhóm.
- GV nhận xét, chốt lại kiến thức bằng cách đưa bảng phụ ghi nội dung cho HS so sánh với kết quả của mình và chữa bài.
- GV có thể cho điểm 1-2 nhóm có kết quả tốt.
- GV phân tích thêm vai trò của sự trao đổi chất.
 + Vật vô sinh à phân hủy.
 + Trao đổi chất là đặc trưng cơ bản của sự sống.
 + Trao đổi chất giữa cơ thể với môi trường ngoài: 
- HS quan sát kỹ H. 31.1. cùng kiến thức đã học, thảo luận theo nhóm ghi nhớ kiến thức.
- HS: Lấy các chất cần thiết vào cơ thể. Thải cặn bả ra ngoài.
- Đại diện của từng nhóm đọc.
- Các nhóm thảo luận, thống nhất ý kiến và ghi nhớ kiến thức.
- Đại diện nhóm trả lời các câu hỏi SGK bằng cách lên bảng ghi nội dung vào bảng phụ.
- Các nhóm còn lại theo dỗi bổ sung.
- HS so sánh và tự sửa chữa.
- HS ghi nhớ kiến thức.
I. Trao đổi chất giữa cơ thể và môi trường ngoài:
* Kết luận:
 Nội dung bảng phụ.
Bảng phụ
Hệ cơ quan
Vai trò trong sự trao đổi chất
- Tiêu hóa
- Hô hấp
- Bài tiết
- Tuần hoàn
- Biến đổi thức ăn thành chất dinh dưỡng cơ thể hấp thụ được và thải cặn bả ra ngoài.
- Lấy khí ôxi và thải khí cácbonic.
- Lọc từ máu các chất thải và bài tiết qua nước tiểu.
- Vận chuyển ôxi và chất dinh dưởng tới tế bào và vận chuyển khí cacbonic tới phổi, các chất tới cơ quan bài tiết. 
Hoạt động 2
TRAO ĐỔI CHẤT GIỮA TẾ BÀO VÀ MÔI TRƯỜNG TRONG
 Mục tiêu: Hiểu được sự trao đổi chất của cơ thể thực chất diễn ra ở tế bào.
TG
 Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
13/
GV yêu cầu HS đọc thông tin, quan sát hình 31.2 thảo luận theo nhóm trả lời các câu hỏi cuối tr. 100.
- GV gọi đại diện các nhóm trình bày.
- GV nhận xét phần thảo luận của HS chốt lại kiến thức à KL
- HS dựa vào hình 31.2 thảo luận theo nhóm để trả lời được câu hỏi SGK.
- Đại diện nhóm trình bày, các nhóm còn lại theo dỗi bổ sung.
 - Yêu cầu:
 + Máu mang ôxi và chất dinh dưỡng qua nước mô đến tế bào.
 + Hoạt động của tế bào tạo ra năng lượng, khí các bonic, chất thải
 + Các sản phẩm đó qua nước mô, vào máu à hệ hô hấp, bài tiết à thải ra ngoài.
- HS rút ra kết luận 
II. Trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong:
Sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường trong biểu hiện:
- Chất dinh dưỡng và ôxi được tế bào sử dụng cho các hoạt động sống, đồng thời các sản phẩm phân hủy đưa đến các cơ quan thải ra ngoài.
- Sự trao đổi chất ở tế bào thông qua môi trường trong.
Hoạt động 3
MỐI QUAN HỆ GIỮA TRAO ĐỔI CHẤT Ở CẤP ĐỘ CƠ THỂ VỚI TRAO ĐỔI CHẤT Ở CẤP ĐỘ TẾ BÀO
 Mục tiêu: Phân biệt được trao đổi chất ở cấp độ cơ thể và trao đổi chất ở cấp độ tế bào. Trình bày được mối quan hệ về sự trao đổi chất ở 2 cấp độ.
TG
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
Nội dung
10/
- GV yêu cầu HS nghiên cứu thông tin, quan sát hình 31.2. trả lời câu hỏi:
 ? Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể thực hiện như thế nào ?
 ? Trao đổi chất ở cấp độ tế bào thực hiện như thế nào ?
 ? Nếu trao đổi chất ở một cấp độ ngừng lại sẽ dẫn đến hậu quả như thế nào ?
- GV nhận xét câu trả lời của HS, liên hệ thực tế và yêu cầu HS rút ra mối quan hệ.
- HS dựa vào kiến thức ở mục 1-2 để trả lời.
- Các nhóm thảo luận cử đại diện.
 + Trao đổi chất ở cấp độ cơ thể: là sự trao đổi giữa các hệ cơ quan với môi trường ngoài để lấy chất dinh dưỡng và ôxi cho cơ thể.
 + Trao đổi chất ở cấp độ tế bào: là sự trao đổi chất giữa tế bào và môi trường bên trong.
 + Nếu trao đổi chất ngừng thì cơ thể sẽ chết.
- HS dựa vào phần trả lời của các câu hỏi để rút ra kết luận.
III. Mối quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào:
Trao đổi chất ở hai cấp độ có liên quan mật thiết với nhau, đảm bảo cho cơ thể tồn tại và phát triển.
 GV yêu cầu HS: Đọc kết luận chung.
4. Củng cố: 4/
 - Ở cấp độ cơ thế sự trao đổi chất diễn ra như thế nào ?
 - Trao đổi chất ở tế bào có ý nghĩa gì đối với trao đổi chất của cơ thể ?
 - Nêu mối quan hệ giữa trao đổi chất ở cấp độ cơ thể với trao đổi chất ở cấp độ tế bào ?
5. Dặn dò: 1/
 - Học thuộc bài , trả lời các câu hỏi vào vở bài tập.
 - GV hướng dẫn HS chuẩn bị bài :
 + Đọc trước bài mới.
 + Trả lời trước các câu hỏi có trong bài.
 + Kẻ trước hình 32.1 vào vở bài học.
 - GV nhận xét lớp: