Bài 45: Rượu Etylic - Đỗ Đình Toản

Kế hoạch dự giờ
BÀI 45: TIỂT 1: RƯỢU ETYLIC
	Giáo viên dạy:	
	Họ và tên sinh viên:	Đỗ Đình Toản
	Dạy lớp Ngày tháng 3 năm 2010
	Môn dạy: Hóa học 
	Lớp dạy: lớp trường THCS Thống Nhất – TP Huế
	Tên bài dạy: bài 45: RƯỢU ETYLIC
	Tiết dạy: chương 5: DẪN XUẤT CỦA HIĐRÔ CACBON. POLIME
	Họ và tên người cùng dự: 	Hồ Anh Khoa
	Lê Thị Phương Nhi
	Lê Văn Thiền
	Phan Thị Anh Thư
MỤC TIÊU BÀI HỌC
Về kiến thức
Học sinh nắm được công thức phân tử, công thức cấu tạo, tính chất lý học, tính chất hóa học và ứng dụng của rượu Etylic( tên gọi khác là etanol)
Biết nhóm –OH là nhóm nguyên tử gây nên tính chất hóa học đặc trưng của rượu Etylic
Biết độ rượu và cách tính độ rượu, cách điều chế rượu
Kỹ năng
Học sinh viết được phương trình phản ứng của rượu Etylic với Na
Học sinh biết cách giải một số bài tập về rượu
HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN
HOẠT ĐỘNG CỦA HỌC SINH
NỘI DUNG GHI BẢNG
Giới thiêu bài mới( 3 phút)
Hoạt động 1: I) TÍNH CHẤT VẬT LÝ(10 phút)
Gọi học sinh nhận xét trạng thái, màu sắc của rượu Etylic
Rượu Etylic sôi ở 78,3oC, nhẹ hơn nước, tan vô hạn trong nước, rượu Etylic hòa tan được nhiều chất như iot, benzen
Nên là dung môi hòa tan nhiều chất hữu cơ
GV: Giới thiệu độ rượu:
Độ rượu là số ml rượu Etylic nguyên chất có trong 100ml hỗn hợp rượu Etylic và nước
VD: 100ml rượu 45o chứa 45ml rượu Etylic nguyên chất
Rút ra công thức tính độ rượu
Độ rượu=Vrượu.100Vhỗn hợp rượu và nước
Liên hệ công thức tính nồng độ phần trăm: (ở đây tính theo đơn vị ml)
GV: Đưa ra câu hỏi: trên các nhãn chai rượu thường có ghi các con số 15o, 19o, 38o
Hãy giải thích ý nghĩa các con số trên
Có thể pha chế được bao nhiêu lít rượu 25o từ 400ml rượu 35o
GV: Hướng dẫn cách làm cho học sinh
GV: Giải bài tập
Hoạt động 2: II) CẤU TẠO PHÂN TỬ(5 phút)
GV: Giới thiệu cấu tạo phân tử của rượu Etylic, mô tả cách biểu diễn (chèn hình vẽ), gọi học sinh nhận xét về đặc điểm liên kết trong phân tử rượu Etylic?
GV: Chính nhóm –OH này làm cho rượu Etylic có tính chất hóa học đặc trưng
Hoạt động 3: III) TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA RƯỢU ETYLIC(15 phút)
Rượu Etylic có cháy không?
*Thí nghiệm:
Giáo viên giới thiệu cách tiến hành thí nghiệm
Yêu cầu học sinh quan sát và mô tả hiện tượng thí nghiệm quan sát được
GIÁO VIÊN: Nhận xét lại hiện tượng, lưu ý rượu Etylic cháy không tạo thành muội than
GIÁO VIÊN: rượu Etylic cháy tạo thành khí Cacbonic(CO2) và hơi nước(H2O), các em hãy viết phương trình phản ứng?
GV: Giới thiệu về ý nghĩa phản ứng cháy của rượu Etylic trong đời sống(dùng làm đèn cồn, sát trùng)
2) Rượu Etylic có phản ứng được với Na không?
*Thí nghiệm:
GIÁO VIÊN: Giới thiệu cách tiến hành: Cho mẫu Na vào ống nghiệm đựng rượu Etylic, yêu cầu học sinh quan sát
GIÁO VIÊN:Gọi học sinh nhận xét hiện tượng
GV: Tương tự phản ứng của Na với nước, rượu Etylic cũng tác dụng được với Na giải phóng khí, đó là khí Hidro
Phản ứng này được gọi là phản ứng thế.
Vậy nguyên tử Na đã thay thế nguyên tử H nào trong phân tử rượu Etylic?
GIÁO VIÊN: Phản ứng thế của Na với rượu Etylic chỉ xảy ra ở nguyên tử H của nhóm -OH. Đây là phản ứng đặc trưng của rượu Etylic.
Gọi học sinh viết phương trình phản ứng
GIÁO VIÊN: Các em hãy so sánh khả năng phản ứng của Na với nước và của Na với rượu Etylic?
GIÁO VIÊN: Do trong nhóm –OH của nước linh động hơn nhóm –OH của rượu Etylic nên phản ứng giữa Na với nước mãnh liệt hơn
Bài tập: Viết phương trình hóa học xảy ra khi cho Na dơ vào trong các ống nghiệm sau:
Ống 1 đựng rượu Etylic
Ống 2 đựng rượu Etylic 96o
Ống 3 đựng nước 
GV: Chữa bài tập
(Xem bài 45: Axit axetic)
Hoạt động 4: IV) ỨNG DỤNG(5 phút)
GV: Giới thiệu sơ đồ ứng dụng của rượu Etylic, gọi HS nêu ứng dụng của rượu Etylic?
(GV nêu tác hại của việc uống nhiều rượu bia => hạn chế dùng bia rượu)
GV: Dựa vào những tính chất nào mà rượu Etylic được ứng dụng rộng rãi như vậy?(dùng làm dung môi, nhiên liệu, nguyên liệu cho công nghiệp)
Hoạt động 5: V) ĐIỀU CHẾ(5 phút)
GV: Giới thiệu cách điều chế rượu Etylic trong công nghiệp và trong đời sống
Trong đời sống: lên men tinh bột hoặc đường
Trong công nghiệp: đi từ C2H4
Hoạt động 6: CỦNG CỐ - BÀI TẬP(2 phút)
Dặn dò học sinh làm các bài tập 1, 2, 3, 5/139 SGK
Đọc trước bài 45: Axit axetic
HS: Nhận xét: rượu Etylic là chất lỏng không màu, nhẹ hơn nước
HS: Trả lời câu hỏi
HS: Trong phân tử rượu Etylic có một nguyên tử Hisdro không liên kết với nguyên tử Cacbon mà liên kết với nguyên tử Oxi tạo ra nhóm -OH
HS: Quan sát thí nghiệm
Hiện tượng: rượu Etylic cháy mạnh với ngọn lửa màu xanh nhạt và phản ứng tỏa nhiều nhiệt
HS: Phương trình:
C2H6O(l) + 3O2(k) → 2CO2(k) + 3H2O(h)
HS: Quan sát thí nghiệm
HS: 
Hiện tượng: Mẫu Na tan dần và có bọt khí thoát ra
HS: Nguyên tử Na đã thay thế nguyên tử H của nhóm –OH trong phân tử rượu Etylic.
HS: Phương trình phản ứng:
2CH3-CH2-OH + 2Na →2CH3-CH2-ONa + H2
HS: Phản ứng của Na với nước xảy ra mạnh hơn Na với rượu Etylic
HS: Viết phương trình phản ứng
HS: Nêu ứng dụng
Chương 5: Dẫn xuất hidro Cacbon. Polime
Bài 44: Rượu Etylic
I) TÍNH CHẤT VẬT LÝ
Rượu Etylic là chất lỏng không màu, nhẹ hơn nước , sôi ở 78,3oC, nhẹ hơn nước và tan vô hạn trong nước. 
Rượu Etylic hòa tan được nhiều chất như iot, benzen
Độ rượu là số ml rượu Etylic nguyên chất có trong 100ml hỗn hợp rượu Etylic với nước
II) CẤU TẠO PHÂN TỬ
H
H
H
H -
C – C – O - H
H
Rượu Etylic có công thức cấu tạo 
hay CH3 – CH2 – OH
Trong phân tử rượu Etylic có một nguyên tử Hidro không liên kết với nguyên tử Cacbon mà liên kết với nguyên tử Oxi tạo ra nhóm – OH. Chính nhóm – OH này làm cho rượu có tính chất hóa học đặc trưng
 III) TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA RƯỢU ETYLIC
Rượu Etylic có cháy không?
Rượu Etylic cháy mạnh trong không khí với ngọn lửa màu xanh nhạt và phản ứng tỏa nhiều nhiệt
Phương trình phản ứng
C2H6O(l) + 3O2(k) → 2CO2(k) + 3H2O(h)
Rượu Etylic có phản ứng với Na không?
Phương trình phản ứng:
2CH3-CH2-OH + 2Na → 2CH3-CH2-ONa + H2
Phản ứng với axit axetic
(xem bài 45: Axit axetic)
IV) ỨNG DỤNG
Dùng làm thức uống, pha vecni, nước hoa
Dùng làm nguyên liệu điều chế cao su tồng hợp trong công nghiệp, điều chế dược phẩm
Dùng sản xuất giấm ăn(axit axetic), công nghiệp thực phẩm
V) ĐIỀU CHẾ
Lên men
Tinh bột hoặc đường rượu Etylic
Axit
C2H4(k) + H2O(l) C2H5OH