Bài giảng Ngữ văn 6, tập 2 - Ẩn dụ

Chµo mõng c¸c thµy gi¸o c« gi¸o vÒ dù giê th¨m lípKiÓm tra bµi cò1. Nh©n ho¸ lµ g×? Cho vÝ dô. * Nh©n ho¸ lµ dïng nh÷ng tõ vèn ®Ó chØ ho¹t ®éng tÝnh chÊt cña con ng­êi ®Ó miªu t¶ nh÷ng sù vËt kh«ng ph¶i lµ ng­êi hoÆc ®Ó x­ng h«, ®Ó gäi chóng.MÆt trêi g¸c nói Bãng tèi lan dÇn,Anh §ãm chuyªn cÇn Lªn ®Ìn ®i g¸c. Vâ Qu¶ng* VÝ dôKiÓm tra bµi cò2. Cã mÊy kiÓu nh©n ho¸? ChØ râ phÐp nh©n ho¸ trong c©u ca dao sau thuéc kiÓu nh©n ho¸ nµo?Nói cao chi l¾m nói ¬i ?Nói che mÆt trêi ch¼ng thÊy ng­êi th­¬ng.( Ca dao )Cã ba kiÓu nh©n ho¸:- Dïng nh÷ng tõ vèn gäi ng­êi ®Ó gäi vËt- Dïng nh÷ng tõ ng÷ vèn chØ ho¹t ®éng,tÝnh chÊt cña ng­êi ®Ó chØ ho¹t ®éng cñavËt - Trß chuyÖn x­ng h« víi vËt nh­ ®èi víi ng­êinói ¬iNói cheÈn dôTiÕt 95	Anh ®éi viªn nh×n B¸cCµng nh×n l¹i cµng th­¬ng Ng­êi Cha m¸i tãc b¹c§èt löa cho anh n»mI. Èn dô lµ g×?1. Bµi tËp 1:Trong khæ th¬ d­íi ®©y côm tõ Ng­êi Cha ®­îc dïng ®Ó chØ ai? V× sao cã thÓ vÝ nh­ vËy? (Minh HuÖ)Ng­êi ChaNg­êi ChaÈn dôTiÕt 95	Anh ®éi viªn nh×n B¸cCµng nh×n l¹i cµng th­¬ng Ng­êi Cha m¸i tãc b¹c§èt löa cho anh n»mI. Èn dô lµ g×?1. Bµi tËp 1: (Minh HuÖ)NhËn xÐt- Ng­êi Cha chØ B¸c Hå.- B¸c Hå víi Ng­êi Cha cã nh÷ng phÈm chÊt gièng nhau:+ Tuæi t¸c+ T×nh th­¬ng yªu+ Sù ch¨m sãc chu ®¸o ®èi víi conT¸c dông : Gîi h×nh ¶nh cô thÓ, gÇn gòi ch©n thùc vµ t¹o xóc ®éng. Cho hai khæ th¬ sau:B¸c Hå, Cha cña chóng conCho con ®­îc «m h«n m¸ B¸cHån cña mu«n hån.Cho con h«n m¸i ®Çu tãc b¹cH«n chßm r©u m¸t r­îi hoµ b×nhNg­êi lµ Cha, lµ B¸c, lµ Anh,Qu¶ tim lín läc tr¨m dßng m¸u nhá(S¸ng th¸ng n¨m. Tè H÷u)Anh ®éi viªn nh×n B¸c§èt löa cho anh n»mCµng nh×n l¹i cµng th­¬ngNg­êi Cha m¸i tãc b¹c(Minh HuÖ)So s¸nh hai c©u th¬:Ng­êi Cha m¸i tãc b¹c	(Minh HuÖ)Ng­êi lµ Cha, lµ B¸c,lµ Anh	 (Tè H÷u)C¸ch so s¸nh gièng vµ kh¸c nhau ë chç nµo?* Gièng nhau: §Òu so s¸nh B¸c víi Ng­êi Cha* Kh¸c nhau:l­îc bá vÕ A chØ cßn vÕ Bgi÷ c¶ hai vÕ A vµ B: Ng­êi lµ ChaMinh HuÖTè H÷uVÕ AVÕ BL­îc báNg­êi ChaVÕ AVÕ BNg­êiChaKhi phÐp so s¸nh bÞ l­îc bá vÕ A gäi lµ so s¸nh ngÇm (Èn kÝn) hay gäi lµ phÐp Èn dô.Èn dôTiÕt 95	I. Èn dô lµ g×?1. Bµi tËp 1:2. Bµi häc:Èn dô lµ gäi tªn sù vËt hiÖn t­îng nµy b»ng tªn sù vËt hiÖn t­îng kh¸c cã nÐt t­¬ng ®ång víi nã nh»m t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sù diÔn ®¹t.Bµi tËpSo s¸nh ®Æc ®iÓm vµ t¸c dông cña ba c¸ch diÔn ®¹t sau ®©y:C¸ch1 B¸c Hå m¸i tãc b¹c §èt löa cho anh n»mC¸ch 3: Ng­êi cha m¸i tãc b¹c §èt löa cho anh n»mNhËn xÐtC¸ch nãi th«ng th­êng, miªu t¶ trùc tiÕp cã t¸c dông nhËn thøc lÝ tÝnhDïng phÐp Èn dô, cã t¸c dông gîi h×nh gîi c¶mT¸c dông : Gîi h×nh ¶nh cô thÓ, gÇn gòi ch©n thùc vµ t¹o xóc ®éng. Èn dôTiÕt 95	I. Èn dô lµ g×?II. C¸c kiÓu Èn dô:a. C¸c tõ in ®Ëm d­íi ®©y dïng ®Ó chØ nh÷ng sù vËt hiÖn t­îng nµo? V× sao cã thÓ vÝ nh­ vËy?1. Bµi tËp:a. C¸c tõ in ®Ëm d­íi ®©y dïng ®Ó chØ nh÷ng sù vËt hiÖn t­îng nµo? V× sao cã thÓ vÝ nh­ vËy?1. Bµi tËp:VÒ th¨m nhµ B¸c lµng SenCã hµng r©m bôt th¾p lªn löa hångchØ sù në hoa - Löa hångNguyÔn §øc MËuT­¬ng ®ång vÒ h×nh thøc.T­¬ng ®ång vÒ c¸ch thøc.chØ mµu ®á cña hoa r©m bôt- Th¾p:Èn dô h×nh thøcÈn dô c¸ch thøcth¾plöa hång1. Bµi tËp:b. C¸ch dïng tõ trong côm tõ in ®Ëm d­íi ®©y cã g× ®Æc biÖt so víi c¸ch nãi th«ng th­êng?Chao «i ,tr«ng con s«ng,vui nh­ thÊy n¾ng gißn tan sau k× m­a dÇm nh­ nèi l¹i chiªm bao ®øt qu·ng.N¾ng gißn tanN¾ng to, nh¹tVÞ gi¸cThÞ gi¸c(ChuyÓn ®æi c¶m gi¸c)Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸cn¾ng gißn tan1. Bµi tËp:Ng­êi Cha m¸i tãc b¹c§èt löa cho anh n»mc. B¸c Hå vµ Ng­êi Cha trong c©u th¬ cña Minh HuÖ cã nh÷ng nÐt t­¬ng ®ång nµo?- B¸c Hå vµ Ng­êi Cha cã nh÷ng phÈm chÊt gièng nhau:+ Tuæi t¸c+ T×nh th­¬ng yªu+ Sù ch¨m sãc chu ®¸o ®èi víi con- B¸c Hå vµ Ng­êi Cha cã nh÷ng t­¬ng ®ång vÒ phÈm chÊtÈn dô phÈm chÊtÈn dôTiÕt 95	I. Èn dô lµ g×?II. C¸c kiÓu Èn dô:1. Bµi tËp:2. Bµi häc: (Ghi nhí SGK/69)Cã bèn kiÓu Èn dô th­êng gÆp lµ:Èn dô h×nh thøc;Èn dô c¸ch thøc;Èn dô phÈm chÊt;Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c.Èn dôÈn dôTiÕt 95	I. Èn dô lµ g×?II. C¸c kiÓu Èn dô:III. LuyÖn tËp.Bµi 2: T×m c¸c Èn dô h×nh t­îng vµ nªu lªn nÐt t­¬ng ®ång gi÷a c¸c sù vËt, hiÖn t­îng ®­îc so s¸nh ngÇm víi nhau.III. LuyÖn tËp.Bµi 2: T×m c¸c Èn dô h×nh t­îng vµ nªu lªn nÐt t­¬ng ®ång gi÷a c¸c sù vËt, hiÖn t­îng ®­îc so s¸nh ngÇm víi nhau.a. ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y. ( Tôc ng÷)b. GÇn mùc th× ®en, gÇn ®Ìn th× s¸ng (Tôc ng÷) c. ThuyÒn vÒ cã nhí bÕn ch¨ng BÕn th× mét d¹ kh¨ng kh¨ng ®îi thuyÒn (Ca dao) ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y. (Tôc ng÷)¡n qu¶ cã nÐt t­¬ng ®ång vÒ c¸ch thøc víi sù h­ëng thô thµnh qu¶ lao ®éng.KÎ trång c©y cã nÐt t­¬ng ®ång vÒ phÈm chÊt víi ng­êi t¹o dùng thµnh qu¶. Ngµy ngµy MÆt Trêi ®i qua trªn l¨ng ThÊy mét MÆt Trêi trong l¨ng rÊt ®á. (ViÔn Ph­¬ng) MÆt trêi ®­îc dïng ®Ó chØ B¸c Hå v× cã nÐt t­¬ng ®ång vÒ phÈm chÊt ( vÜ ®¹i, soi ®­êng ®­a d©n téc ViÖt Nam tíi tù do,Êm no, h¹nh phóc; m·i m·i tr­êng tån. ) Bµi 3 : T×m Èn dô chuyÓn ®æi c¶m gi¸c vµ nªu t¸c dông cña Èn dô Êy trong viÖc miªu t¶ sù vËt hiÖn t­îng.a) Buæi s¸ng, mäi ng­êi ®æ ra ®­êng. Ai còng muèn ngÈng lªn cho thÊy mïi håi chÝn ch¶y qua mÆt. Cha l¹i d¾t con ®i trªn c¸t mÞn(Hoµng Trung Th«ng)(T« Hoµi)¸nh n¾ng ch¶y ®Çy vai. DiÔn t¶ chÝnh x¸c t©m tr¹ng thÝch thó, yªu quý s¶n vËt, mïi vÞ cña quª h­¬ng.a) Buæi s¸ng, mäi ng­êi ®æ ra ®­êng. Ai còng muèn ngÈng lªn cho thÊy mïi håi chÝn ch¶y qua mÆt. (T« Hoµi) Cha l¹i d¾t con ®i trªn c¸t mÞn(Hoµng Trung Th«ng)¸nh n¾ng ch¶y ®Çy vai. Lßng trµn ®Çy niÒm vui s­íng, Êm ¸p cña ng­êi cha vµ ®øa conc¸m ¬n c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o vµ c¸c em ®· tham dù tiÕt häc nµy!