Giáo án Công nghệ lớp 7 - Tiết 10 bài 11: Sản xuất và bảo quản giống cây trồng

Ngày soạn: ngày/tháng/năm 
Ngày dạy: ngày/tháng/năm; lớp ........
Ngày dạy: ngày/tháng/năm; lớp ........
TIẾT: 10
BÀI 11: SẢN XUẤT VÀ BẢO QUẢN GIỐNG CÂY TRỒNG
 	I. MỤC TIÊU 
 	1. Kiến thức 
	- Hiểu được quy trình sản xuất giống cây trồng.
	- Biết cách bảo quản hạt giống. 
 	2. Kỹ năng 
	- Rèn kĩ năng phân tích, tổng hợp.
 	3. Thái độ 
	- Có ý thức quý trọng, bảo vệ các giống cây trồng quý hiếm trong sản xuất ở địa phương.
 	II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 
 	1. Chuẩn bị của giáo viên 
- SGK, giáo án, tranh vẽ hình 15, 16, 17,sơ đồ 3.
 	2. Chuẩn bị của học sinh 
- SGK, vở ghi.
 	III. TIẾN TRÌNH BÀI DẠY 
 	1. Ổn định tổ chức (kiểm tra sĩ số)
 	2. Kiểm tra bài cũ 
	Câu hỏi:
	- Giống cây trồng có vai trò như thế nào trong trồng trọt?
	- Thế nào là tạo giống bằng phương pháp chọn lọc?
	Đáp án:
	- Vai trò của giống cây trồng: Giống cây trồng tốt có tác dụng làm tăng năng suất, chất lượng nông sản, tăng vụ và thay đổi cơ cấu cây trồng.
	- Phương pháp chọn lọc: Từ nguồn giống khởi đầu (1) chọn các cây có đặc tính tốt thu lấy hạt. Gieo hạt của các cây được chọn (2) và so sánh với giống khởi đầu (1) và giống địa phương (3). Nếu đạt được những tiêu chí trên thì cho nhân giống sản xuất đại trà.
 	3. Bài mới
 	* Vào bài 
	Chúng ta đã biết giống cây trồng là yếu tố quan trọng quyết định năng suất chất lượng nông sản. Muốn có nhiều hạt giống cây trồng tốt phục vụ sản xuất đại trà, chúng ta phải biết quy trình sản xuất giốngvà làm tốt công tác bảo quản giống cây trồng.
 	Hoạt động 1: Tìm hiểu quy trình sản xuất giống cây trồng
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- GV: Yêu cầu học sinh tìm hiểu thông tin, liên hệ và trả lời câu hỏi.
? Sản xuất giống cây trồng nhằm mục đích gì?
? Có thể sản xuất giống cây trồng bằng cách nào?
- GV: Nhận xét, bổ sung.
- GV: Yêu cầu học sinh, tìm hiểu thông tin quan sát sơ đồ 3, liên hệ, hoạt động nhóm và trả lời câu hỏi. 
? Tại sao phải phục tráng giống?
? Quy trình sản xuất giống cây trồng bằng hạt được tiến hành trong mấy năm? 
? Công việc năm thứ nhất, năm thứ hailà gì?
- GV: Nhận xét, bổ sung: giống nguyên chủng là giống có chất lượng cao được nhân ra từ giống siêu nguyên chủng. Giống siêu nguyên chủng là giống có số lượng ít nhưng chất lượng cao.
=> GV: Kết luận:
- Năm thứ nhất: Gieo hạt giống đã phục tráng, chọn cây tốt.
- Năm thứ hai: hạt cây tốt gieo thành dòng, lấy hạt của dòng tốt nhất hợp thành giống siêu nguyên chủng.
- Năm thứ ba: từ giống siêu nguyên chủng nhân thành giống nguyên chủng.
-Năm thứ tư: Từ giống nguyên chủng nhân thành giống sản xuất đại trà.
- GV: Yêu cầu học sinh, tìm hiểu thông tin quan sát H 15, 16, 17, liên hệ, hoạt động nhóm và trả lời câu hỏi. 
? Sản xuất giống cây trồng bằng nhân giống vô tính gồm có các phương pháp nào?
? Hãy cho biết đặc điểm của các phương pháp giâm cành, chiết cành, ghép mắt?
? Tại sao khi chiết cành phải dùng ni lông bó kín bầu? 
? Tại sao khi giâm cành người ta phải cắt bớt lá? 
- GV gọi đại diện các nhóm trả lời, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- GV: Nhận xét, bổ sung: Ví dụ nuôi cấy mô: tách lấy mô hoặc tế bào sống của cây, nuôi cấy trong môi trường đặc biệt sau một thời gian hình thành cây mới. Sản xuất giống cây trồng bằng nhân giống vô tính thường được áp dụng cho các cây ăn quả, cây hoa, cây cảnh.
=> GV: Kết luận:
- Sản xuất giống cây trồng bằng nhân giống vô tính gồm có các phương pháp: giâm cành, chiết cành, ghép mắt, nuôi cấy mô, tế bào. 
I. Sản xuất giống cây trồng:
- Tìm hiểu thông tin, liên hệ và trả lời.
- Sản xuất giống cây trồng nhằm mục đích: tạo ra nhiều hạt giống, cây con giống phục vụ gieo trồng.
- Sản xuất giống cây trồng bằng hạt hoặc bằng nhân giống vô tính.
- Lắng nghe.
1.Sản xuất giống cây bằng hạt.
- Quan sát, tìm hiểu thông tin, liên hệ, hoạt động nhóm và trả lời.
- Trong quá trình gieo trồng do những nguyên nhân khác nhau mà những đặc tính tốt của giống bị mất đi. Do đó cần phải phục tráng những đặc tính tốt của giống.
- 4 năm.
- Năm thứ nhất: Gieo hạt giống đã phục tráng, chọn cây tốt.
- Năm thứ hai: hạt cây tốt gieo thành dòng, lấy hạt của dòng tốt nhất hợp thành giống siêu nguyên chủng.
- Năm thứ ba: từ giống siêu nguyên chủng nhân thành giống nguyên chủng.
-Năm thứ tư: Từ giống nguyên chủng nhân thành giống sản xuất đại trà.
- Lắng nghe.
- Ghi nhận thông tin.
2. Sản xuất giống cây trồng bằng nhân giống vô tính.
- Quan sát, tìm hiểu thông tin, liên hệ, hoạt động nhóm và trả lời.
- Sản xuất giống cây trồng bằng nhân giống vô tính gồm có các phương pháp: giâm cành, chiết cành, ghép mắt, nuôi cấy mô, tế bào. 
- Giâm cành: Từ 1 đoạn cành cắt rời khỏi thân mẹ đem giâm vào cát ẩm sau một thời gian từ cành giâm hình thành rễ.
- Ghép mắt: Lấy mắt ghép, ghép vào một cây khác.
- Chiết cành: Bóc một khoanh vỏ của cành, sau đó bó đất. Khi cành đã ra rễ thì cắt khỏi cây mẹ và trồng xuống đất.
- Giữ ẩm cho đất bó bầu, hạn chế được sâu bệnh.
- Để giảm bớt cường độ thoát hơi nước, giữ cho hom giống không bị héo.
- Đại diện các nhóm trả lời, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- Lắng nghe.
- Ghi nhận thông tin.
 	Hoạt động 2: Tìm hiểu cách bảo quản hạt giống cây trồng
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
- GV: Yêu cầu học sinh, tìm hiểu thông tin, liên hệ, hoạt động nhóm và trả lời câu hỏi. 
? Tại sao phải bảo quản hạt giống cây trồng?
? Nguyên nhân nào gây ra sự hao hụt về số lượng và chất lượng trong quá trình bảo quản?
? Tại sao hạt giống đem bảo quản phải khô?
? Tại sao hạt giống đem bảo quản phải sạch, không lẫn tạp chất?
? Hạt giống thường có thể bảo quản ở đâu?
? Nêu điều kiện để bảo quản hạt giống tốt?
- GV gọi đại diện các nhóm trả lời, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- GV: Nhận xét, bổ sung:
=> GV: Kết luận:
- Có hạt giống tốt, phải biết cách bảo quản tốt thì mới duy trì được chất lượng của hạt. Hạt giống có thể bảo quản trong chum, vai, bao, túi kín hoặc trong các kho lạnh.
II. Bảo quản hạt giống cây trồng
- Tìm hiểu thông tin, liên hệ, hoạt động nhóm và trả lời.
- Nếu không bảo quản thì chất lượng hạt giống sẽ giảm và có thể mất khả năng nảy mầm.
- Do hô hấp của hạt, sâu, mọt, bị chuột ăn
- Hạn chế sự hô hấp của hạt.
- Nếu lẫn tạp chất thì chất lượng hạt giống sẽ kém và các loại côn trùng sẽ dễ sâm nhập hơn.
- Có thể bảo quản trong chum, vại, bao, túi kín hoặc trong các kho lạnh. 
+ Hạt giống bảo quản phải đạt chuẩn: Khô, mẩy, không lẫn tạp chất, không sâu bệnh
+ Nơi cất giữ: phải đảm bảo nhiệt độ, độ ẩm, kín
+ Trong quá trình bảo quản phải thường xuyên kiểm tra nhiệt độ, độ ẩm, sâu mọt để có biện pháp xử lí kịp thời.
- Đại diện các nhóm trả lời, các nhóm khác nhận xét, bổ sung.
- Lắng nghe.
- Ghi nhận thông tin.
	4. Củng cố
	- GV: Quy trình sản xuất giống cây trồng bằng hạt?
	- HS trả lời:
	+ Năm thứ nhất: Gieo hạt giống đã phục tráng, chọn cây tốt.
	+ Năm thứ hai: hạt cây tốt gieo thành dòng, lấy hạt của dòng tốt nhất hợp thành giống siêu nguyên chủng.
	+ Năm thứ ba: từ giống siêu nguyên chủng nhân thành giống nguyên chủng.
	+ Năm thứ tư: Từ giống nguyên chủng nhân thành giống sản xuất đại trà.
	- GV: Nêu điều kiện để bảo quản hạt giống tốt?
	- HS trả lời:
	+ Hạt giống bảo quản phải đạt chuẩn: Khô, mẩy, không lẫn tạp chất, không sâu bệnh
	+ Nơi cất giữ: phải đảm bảo nhiệt độ, độ ẩm, kín
	+ Trong quá trình bảo quản phải thường xuyên kiểm tra nhiệt độ, độ ẩm, sâu mọt để có biện pháp xử lí kịp thời.
 	5. Dặn dò
	- Học bài cũ.
	- Chuẩn bị bài mới.