Giáo án Địa lí 10 - Bài 24: Phân bố dân cư. các loại hình quần cư và đô thị hóa

	Ngày soạn:28/12/2017
 Ngày giảng:
CHƯƠNG V: ĐỊA LÍ DÂN CƯ
TIẾT 30 
 BÀI 24. PHÂN BỐ DÂN CƯ. CÁC LOẠI HÌNH QUẦN CƯ VÀ ĐÔ THỊ HÓA
I. MỤC TIÊU 	
1. Kiến thức
- Trình bày được khái niệm phân bố dân cư, giải thích được đặc điểm phân bố dân cư theo không gian, thời gian. Phân tích được các nhân tố ảnh hưởng đến sự phân bố dân cư.
- Trình bày được các đặc điểm của đô thị hóa, những mặt tích cực và tiêu cực của quá trình ĐTH.
2. Kĩ năng
- Phân tích và giải thích bản đồ phân bố dân cư thế giới, biết vẽ biểu đồ và phân tích bảng số liệu.
- Phân tích thông tin để hiểu rõ tác động đô thị hóa tới môi trường, đặc biệt là các nước đang phát triển.
3. Thái độ, tình cảm
- Nhận thức đúng đắn về bài học. 
- Ủng hộ tuyên truyền vận động mọi người thực hiện chủ trương điểu chỉnh, phân bố lại dân cư.
4. Định hướng năng lực được hình thành
- Năng lực chung: năng lực tự học, năng lực tư duy và sáng tạo, năng lực sử dụng công nghệ thông tin
- Năng lực chuyên biệt: năng lực xác định mục tiêu bài học, năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tư duy độc lập
II. PHƯƠNG PHÁP VÀ KĨ THUẬT DẠY HỌC
- Phương pháp đàm thoại gợi mở, nêu vấn đề	
- Phương pháp thảo luận nhóm với phiếu học tập
- Phương pháp sử dụng sơ đồ, bản đồ tư duy
- Phương pháp thuyết trình
III. PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
1. Giáo viên
- Bản đồ phân bố dân cư thế giới
- Bản đồ phân bố dân cư Việt Nam
- Số liệu dân cư thế giới qua các năm
2. Học sinh
- Dụng cụ học tập cần thiết
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định lớp, kiểm tra sĩ số (1p)
2. Kiểm tra bài cũ (Lồng ghép vào bài mới)
3. Nội dung bài mới (35p)
*Đặt vấn đề
Dân cư trên thế giới phân bố như thế nào? Các nhân tố ảnh hưởng đến phân bố ra sao? Đô thị hóa là gì? Ảnh hưởng đến kinh tế-xã hội như thế nào? Hôm nay các em sẽ được tìm hiểu cụ thể.
*Triển khai bài dạy
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
NỘI DUNG KIẾN THỨC
HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu phân bố dân cư (Cá nhân/Nhóm) (20p)
Bước 1. GV yêu cầu HS dựa vào SGK hoạt động theo nhóm và hoàn thành phiếu học tập.
Phiếu học tập số 1:
Phân bố dân cư
Khái niệm
Đặc điểm
Các nhân tố ảnh hưởng
Bước 2. HS nghiên cứu trong SGK, hoạt động theo nhóm và bằng kiến thức thực tế của mình tìm hiểu nội dung về phân bố dân cư.
GV quan sát, trợ giúp HS
“Giáo viên cho thêm ví dụ điển hình:
- Diện tích nước ta là 331.212 km2 
- Dân số Việt Nam tháng 1/2017 là 95.028 nghìn người. Tính mật độ dân cư nước ta năm 2017 ?”
Bước 3. Trao đổi thảo luận, GV gọi một số HS đại diện nhóm lên trình bày kết quả thực hiện được và lên bảng làm ví dụ trên, HS nhóm khác bổ sung.
Bước 4. GV đánh giá quá trình HS thực hiện và đánh giá kết quả cuối cùng của HS. GV kết luận chuẩn kiến thức.
HOẠT ĐỘNG 2. Tìm hiểu quá trình đô thị hóa (Cá nhân/Nhóm) (15p)
Bước 1: GV chia lớp thành 4 nhóm, hoàn thành phiếu học tập
Phiếu học tập số 2: Quá trình đô thị hóa
Đô thị hóa
Khái niệm
Đặc điểm
Ảnh hưởng của đô thị hóa
Bước 2: HS nghiên cứu thông tin trong SGK, hoạt động theo nhóm và bằng kiến thức thực tế của mình tìm hiểu nội dung về đô thị hóa.
Bước 3: GV quan sát, trợ giúp HS. GV nêu ra một số gợi ý
- Ở các nước phát triển: 3/4 dân số là dân thành thị
- Nước đang phát triển: khoảng 41%
- Việt Nam là 33,08% (2016)
 Một số dẫn chứng trên nói nên điều gì về quá trình đô thị thóa?
- Ảnh hưởng của đô thị hóa đến ô nhiễm môi như thế nào?
Bước 4: HS trao đổi thảo luận, GV gọi một HS đại diện nhóm lên trình bày kết quả thực hiện được, HS nhóm khác bổ sung.
Bước 5: GV đánh giá quá trình HS thực hiện và đánh gia kết quả cuối cùng của HS. GV chốt kiến thức
I. PHÂN BỐ DÂN CƯ
1. Khái niệm
- Là sự sắp xếp dân số một cách tự phát hoặc tự giác trên một lãnh thổ nhất định, phù hợp với điều kiện sống và các yêu cầu của xã hội .
- Mật độ dân số (đơn vị: người/km2)
 MĐDS= Dân số/Diện tích
2. Đặc điểm
- Phân bố dân cư không đều trong không gian: sự phân bố dân cư không đều giữa các khu vực trên thế giới.
- Phân bố dân cư có sự biến động theo thời gian: sự phân bố dân cư có sự khác nhau qua các thời kì.
3. Nhân tố ảnh hưởng
- Nguyên nhân quyết định là trình độ phát triển của lực lượng sản xuất, tính chất của nền kinh tế
- Các nguyên nhân khác là điều kiện tự nhiên, lịch sử khai thác lãnh thổ, chuyển cư, 
III. ĐÔ THỊ HÓA
1. Khái niệm
- Là một quá trình kinh tế-xã hội mà biểu hiện của nó là sự tăng nhanh về số lượng và quy mô của các điểm dân cư đô thị, sự tập trung dân cư trong các thành phố, nhất là các thành phố lớn và phổ biến rộng rãi lối sống thành thị.
2. Đặc điểm
- Xu hướng tăng nhanh dân số đô thị
- Dân số tập trung bào các thành phố lớn và cực lớn
- Lối sống thành thị phổ biến rộng rãi
3. Ảnh hưởng
- Tích cực: Thúc đẩy tốc độ phát triển kinh tế, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và thay đổi sự phân bố dân cư, thay đổi các quá trình sinh, tử và hôn nhân ở các đô thị. 
- Tiêu cực: Nếu không xuất phát từ CNH(tự phát) 
+ Nông thôn: mất đi một phần nhân lực (đất không ai sản xuất).
+ Thành phố: thất nghiệp, thiếu việc làm, nghèo nàn, ô nhiễm môi trường dẫn đến nhiều tiêu cực khác.
4. Củng cố (8p)
GV hướng dẫn học sinh làm bài 3 trang 97/SGK
5. Dặn dò (1p)
Chuẩn bị bài thực hành 25. Phân tích bản đồ dân cư thế giới
V. RÚT KINH NGHIỆM