Giáo án Hình học khối 9 - Tiết 41, 42

Tuần 22	 	 Ngày soạn : 12/01/2015
Tiết 41	 Ngày giảng: 15/01/2015
LUYỆN TẬP
I. Mục tiêu: 
1. Kiến thức: 
Ôn lại các kiến thức về góc nội tiếp, góc ở tâm, cung chắn góc nội tiếp.
Biết tính số đo của góc nội tiếp và chứng minh các góc bằng nhau.
2. Kĩ năng: 
Biết vận dụng được định lý và các hệ quả vào giải bài tập.
Rèn luyện kỹ năng tính chính xác trong suy luận và chứng minh hình học.
Giải được bài tập đơn giản, chứng minh hai cung bằng nhau.
3. Thái độ: 
Rèn luyện tính chính xác trong phát biểu, vẽ hình và tính toán.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
- GV: Giáo án, bảng phụ, thước thẳng, compa, êke. 
- HS: Chuẩn bị bảng nhóm, thước thẳng, compa, êke.
III. Tiến trình dạy học: 
Hoạt động 1 (1 phút) : Ổn định tổ chức, kiểm tra sĩ số lớp
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
Nội dung
Hoạt động 2 (5 phút): Kiểm tra bài cũ
? Thế nào là góc nội tiếp? Hãy vẽ hình minh họa?
- Góc nội tiếp là góc có đỉnh nằm trên đường tròn và hai cạnh chứa hai dây cung của đường tròn đó.
Hoạt động 3 (34 phút): Luyện tập
- Gọi một học sinh đọc đề và vẽ hình bài tập 18 trang 75 SGK.
? Nhìn hình vẽ hãy cho biết các góc có đặc điểm gì chung? Hãy so sánh số đo của chúng?
- GV gọi một học sinh lên bảng trình bày.
- GV gọi một học sinh lên bảng vẽ hình bài tập 19 trang 75 SGK. Yêu cầu học sinh đó nhìn hình vẽ đọc lại đề bài.
? Quan sát hình hãy cho biết là góc gì? Vì sao? Từ đó suy ra BM là gì của rSAB?
? Tương tự AN có là đường cao của rSAB? Vì sao?
? Suy ra điểm H là gì của tam giác rSAB?
- GV gọi học sinh lên bảng vẽ hình và yêu cầu nhìn hình vẽ đọc lại đề bài.
?! Hãy nối B với A, D, C. Tính số đo góc ? Suy ra là góc gì?
? Kết luận gì về ba điểm C, B, D?
- Gọi học sinh trình bày bảng.
- Gọi học sinh vẽ hình bài tập 22 trang 76 SGK.
? Chứng minh AM là đường cao của tam giác ABC? Suy ra hệ thức liên hệ giữa AM, MC, MB?
- Thực hiện 
- Cùng chắn cung 
- Thực hiện
- = 900. Vì là góc nội tiếp chắn nửa đường tròn.
BM là đường cao của rSAB.
- Có. Vì là góc nội tiếp chắn nửa đường tròn
- H là trực tâm
- Học sinh thực hiện theo
 hay là góc bẹt.
- Ba điểm thẳng hàng
- Học sinh thực hiện theo
(góc nội tiếp chắn nửa đường tròn tâm O) hay AM là đường cao của tam giác ABC vuông tại A.
Bài 18 trang 75 SGK
Các góc cùng chắn cung nên (theo hệ quả các góc nội tiếp cùng chắn một cung)
Bài 19 trang 75 SGK
Ta có là góc nội tiếp chắn nửa đường tròn nên = 900 hay suy ra BM là đường cao của rSAB.
Tương tự ta có = 900 hay AN là đường cao của rSAB.
Vì H là giao điểm của AN và BM nên H là trực tâm do đó 
Bài 20 trang 76 SGK
Nối B với các điểm A, D, C. khi đó ta có:
 (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn tâm O)
(góc nội tiếp chắn nửa đường tròn tâm O')
Suy ra: hay là góc bẹt.
Vậy ba điểm C, B, D là ba điểm thẳng hàng.
Bài 22 trang 76 SGK
Ta có: (góc nội tiếp chắn nửa đường tròn tâm O) hay AM là đường cao của tam giác ABC vuông tại A.
Áp dụng hệ thức liên hệ đường cao và hình chiếu ta có: AM2 = MC.MB
Hoạt động 4 (2 phút): Hướng dẫn về nhà
- Bài tập về nhà: 23; 24; 25; 26 trang 10 SGK
- Chuẩn bị bài mới “Góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung”.
Tuần 22	 	 Ngày soạn : 12/01/2015
Tiết 42	 Ngày giảng: 15/01/2015
§3. GÓC TẠO BỞI TIA TIẾP TUYẾN VÀ DÂY CUNG
I. Mục tiêu: 
1. Kiến thức: 
Nhận biết góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung, mối liên hệ giữa góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung với cung bị chắn.
	Phát biểu và chứng minh được định lí về số đo của góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung.
	Phát biểu định lí đảo và biết cách chứng minh định lí đảo.
2. Kĩ năng: 
	Vận dụng các định lý, hệ quả để giải bài tập.
Rèn luyện kỹ năng giải bài tập toán.
3. Thái độ: 	
	Rèn luyện tính cẩn thận, nhanh nhẹn trong tính toán, học tập nghiêm túc, tích cực.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
- GV: Giáo án, bảng phụ, thước thẳng, compa, êke. 
- HS: Chuẩn bị bảng nhóm, thước thẳng, compa, êke.
III. Tiến trình dạy học: 
Hoạt động 1 (1 phút) : Ổn định tổ chức, kiểm tra sĩ số lớp
Hoạt động của Giáo viên
Hoạt động của Học sinh
Nội dung
Hoạt động 2 (7 phút): Kiểm tra bài cũ
? Phát biểu các định lí về sự liên hệ giữa góc nội tiếp, góc ở tâm với cung chắn góc đó? Vẽ trên cùng một hình minh họa mối liên hệ đó?
- Góc nội tiếp bằng một nửa số đo cung bị chắn.
- Góc ở tâm có số đo bằng số đo cung bị chắn
Hoạt động 3 (15 phút): Khái niệm góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung
- Giáo viên đưa bảng phụ có vẽ hình 22 trong sách giáo khoa. Giới thiệu góc và là hai góc tạo bởi tia tiếp tuyến. Sau đó yêu cầu học sinh đọc SGK.
? Hãy cho biết góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung có những đặc điểm gì?
! Đó chính là khái niệm của góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung.
? Hoàn thành bài tập ?1
? Bài tập ?2 làm theo nhóm
? Qua bài tập ?2 rút ra kết luận gì về mối liên hệ giữa góc tạo bởi tia tiếp tuyến với dây cung?
Quan sát và đọc sách
- Có đỉnh nằm trên đường tròn là tiếp điểm. Có một cạnh là dây cung, một cạnh là một tia tiếp tuyến.
- Trả lời bài tập ?1
- Thảo luận nhóm bài tập ?2
1. Khái niệm góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung
- và là góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung. Cung nhỏ là cung bị chắn của góc . Cung lớn là cung bị chắn của góc .
Hoạt động 4 (15 phút): Định lý
- GV yêu cầu học sinh đọc nội dung định lí trong SGK.
? Muốn chứng minh được định lí này ta có mấy trường hợp?
? Chứng minh sđ
- GV cho học sinh đọc phần b và trình bày miệng cách chứng minh trường hợp này.
? Làm bài tập ?3.
- Có ba trường hợp:
+ Tâm O nằm trên cạnh chứa dây cung AB.
+ Tâm O nằm bên ngòai
+ Tâm O nằm trong
- Trình bày bảng
Ta có: 
sđ
Vậy sđ
- Bài tập ?3
sđ
 sđ
2. Định lí 
Định lí: SGK
Chứng minh:
a. Tâm O nằm trên cạnh chứa dây cung AB
Ta có: 
sđ
Vậy sđ
b. Tâm O nằm bên ngòai
c. Tâm O nằm trong
(Câu b, c học sinh tự chứng minh)
Hoạt động 5 (5 phút): Hệ quả
? Từ bài tập ?3 rút ra được tính chất gì?
- Trả lời như SGK
3. Hệ quả
Trong một đường tròn, góc tạo bởi tia tiếp tuyến và dây cung và góc nội tiếp cùng chắn một cung thì bằng nhau.
Hoạt động 6 (2 phút): Hướng dẫn về nhà
- Bài tập về nhà: 27; 28; 29 trang 79 SGK
- Chuẩn bị bài mới “Luyện tập”