Giáo án Lịch sử 7 - Bài 19: Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1418 - 1427)

I . Mục tiêu:

1. Kiến thức: Giúp học sinh hiểu:

- Lê Lợi và Nguyễn Trãi là linh hồn của cuộc khởi nghĩa.

- Vì sao Lê Lợi chọn Lam Sơn làm căn cứ cuộc khởi nghĩa.

- Qua trình lớn mạnh của nghĩa quân.

2. Kĩ năng:

 -Rèn luyện cho hs kĩ năng nhận xét nhân vật lịch sử, sự kiện lịch sử.

3. Thái độ:

- Giáo dục cho hs lòng yêu nước, biết ơn những người có công đối với đất nước.

II . Chuẩn bị:

- Lược đồ khởi nghĩa Lam Sơn.

- Chân dung Nguyễn Trãi.

- Tài liệu liên quan, giáo án, sgk.

III . Tiến trình dạy và học :

 1. ổn định: 7A.7B.

 * . Kiểm tra bài cũ: Kết hợp khi giảng bài mới.

 2 . Bài mới:

Quân Minh đã đánh bại nhà Hồ và đặt ách đô hộ trên đất nước ta, nhân dân khắp nơi đã đứng lên chống giặc Minh, ngay sau cuộc k/n của quý tộc Trần, cuộc k/n Lam Sơn đã bùng lên mạnh mẽ.

 

doc 70 trang Người đăng nguyenphuong Lượt xem 2667Lượt tải 1 Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Giáo án Lịch sử 7 - Bài 19: Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1418 - 1427)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ười Việt có ngôn ngữ riêng, nền văn học chữ Nôm không thua kém bất cứ một nền văn học nào.
 - Thể hiện ý thức tự chủ, tự cường.
Gv: Nội dung của các tác phẩm chữ Nôm?
Gv: Văn học dân gian gồm những thể loại nào?
Hs: truyện Nôm, Tiếu lâm, Trạng, các thể thơ lục bát, song thất lục bát.
Gv: Em có nhận xét về nền nghệ thuật dân gian lúc bấy giờ?
II. Văn hoá
1. Tôn giáo:
- Nho giáo vẫn duy trì và phổ biến.
- Phật giáo và đạo giáo phục hồi và phát triển.
- Các hình thức sinh hoạt văn hoá trong dân gian phổ biến.
- Cuối thế kỷ XVI đạo thiên chúa du nhập vào nước ta.
2. Sự ra đời của chữ quốc ngữ:
- Thế kỷ XVII một số giáo sĩ Phương Tây dùng chữ cái La Tinh ghi âm tiếng Việt.
à Tiện lợi, khoa học, dễ phổ biến.
3. Văn học và nghệ thuật
 dân gian:
a, Văn học:
- Văn học chữ Nôm phát triển.
- Nội dung: 
Ca ngợi hạnh phúc con người, phê phán xã hội pk.
- Tiểu biểu là Nguyễn Bỉnh Khiêm, Đào Duy Từ.
- Văn học dân gian: 
 Gồm nhiều thể loại.
b, Nghệ thuật dân gian:
- Nghệ thuật điêu khắc.
- Nghệ thuật sân khấu.
3. Củng cố:
 - Trình bày sự phát triển phong phú và đa dạng của những loại hình nghệ thuật dân gian ở nước ta vào thế kỉ XVII – XVIII. 
- So sánh tình hình văn hoá thời kì Lê Sơ và thế kỉ XVI – XVIII . 
 4 . Hướng dẫn về nhà:
 - Lập bảng tóm tắt về tình hình kinh tế, văn hoá nước ta ở các thế kỉ XVI- XVIII. có những điểm gì mới ?
	- Chuẩn bị bài tiếp	theo ( Khởi nghĩa nông dân đàng ngoài . ) 
Ngày giảng : 7A......../........../ 2010 . 
 7B......./.........../ 2010 . 
 Tiết 50: 	 Khởi nghĩa nông dân đàng ngoài
thế kỷ XVIII
I- Mục tiêu: 
	1. Kiến thức: Sự mục nát của chính quyền phong kiến Lê Trịnh làm cho nền kinh tế nông nghiệp đình đốn, công thương nghiệp sa sút, điêu tàn, nhân dân cực khổ đã đấu tranh chống NNPK. 
	- Nhận thấy rõ tính chất quyết liệt, quy mô rộng lớn của phong trào. 
2. Tư tưởng: Bồi dưỡng ý thức căm ghét áp bức cường quyền, đồng cảm với nỗi khổ của nhân dân.
3. Kỹ năng: Sưu tầm ca dao, dân ca, tục ngữ. 
II- Chuẩn bị: 
 Lược đồ nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa nhân dân đàng ngoài. 
 III - Hoạt động dạy - học: 
 1 . ổn định : 7A..................................................7B..........................................................
 * Kiểm tra : Trình bày sự phát triển phong phú và đa dạng của những loại hình nghệ thuật dân gian ở nước ta vào thế kỉ XVII – XVIII. 
2. Bài mới: 
Hoạt động 1:
HS đọc mục 1 (SGK) 
- Em có nhận xét gì về chính quyền phong kiến Đàng ngoài giữa TK XVIII? 
(Vua Lê là bù nhìn, Chúa Trịnh quanh năm hội hè, yến tiệc, quan lại đục khoét nhân dân) 
- HS đọc phần chữ in nghiêng. 
- Chính quyền phong kiến mục nát, như vậy đã dẫn dến hậu quả gì? NN? 
(Sản xuất nông nghiệp đình đốn, đê vỡ liên tục đ lụt lội thường xuyên) 
+ Công thương nghiệp? (thuế nặng) 
- Nhân dân phải chịu cảnh tô thuế nặng nề như thế nào ? 
- Đời sống nhân dân lúc này ra sao? 
(Hàng vạn người chết đói (1740-1741) nhân dân bỏ làng đi phiêu tán khắp nơi. 
GV: Đây là nét đen tối nhất trong bức tranh lịch sử nửa sau TK XVIII. 
- Trước cuộc sống khổ cực ấy nhân dân có thái độ như thế nào ?
Hoạt động 2
HS đọc mục 2 (SGK /117-117) 
Kể tên những cuộc khởi nghĩa nông dân tiêu biểu ở Đàng ngoài thời kỳ này? 
 GV giới thiệu lược đồ, nơi diễn ra các cuộc khởi nghĩa nông dân ở Đàng ngoài TK XVIII .
GV: Hãy giới thiệu các cuộc khởi nghĩa trên bản đồ? (niên đại? tên thủ lĩnh? Nơi hoạt động? ) 
GV: Nhìn trên bản đồ, em nhận xét gì về địa bàn của phong trào nhân dân khởi nghĩa ở Đàng ngoài.
-GV:Trong những cuộc khởi nghĩa đó tiêu biểu là cuộc khởi nghĩa nào?
(Cuộc khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu: Địa bàn hoạt động? Giương cao khẩu hiệu gì? 
(Lấy của nhà giày chia cho dân nghèo) 
+ Tường thuật cuộc khởi nghĩa Hoàng Công Chất trên lược đồ? 
GV: Lý do vì sao nghĩa quân chuyển lên vùng miền núi Tây Bắc không? (do bị quân Trịnh đàn áp) 
-GV: Việc nghĩa quân chuyển địa bàn hoạt động có ý nghĩa gì? 
(Đánh dấu bước chuyển biến mới của phong trào là tinh thần đoàn kết giữa người dân miền núi và miền xuôi)
- Kết quả của cuộc khởi nghĩa ? 
- Nguyên nhân thất bại? (rời rạc, không liên kết) 
- ý nghĩa
1. Tình hình chính trị
* Chính quyền phong kiến Vua Lê 
- Mục nát đến cực độ 
* Hậu quả: 
- SX nông nghiệp đình đốn, đê vỡ đ mất mùa, lụt to 
- Công hương nghiệp sa sút 
đ Đời sống nhân dân cực khổ, nạn đói thường xuyên xảy ra 
2. Những cuộc khởi nghĩa lớn
- Địa bàn hoạt động rộng
- Tiêu biểu: khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu và Hoàng Công Chất
* Kết quả: Các cuộc khởi nghĩa đều thất bại.
* ý nghĩa: 
- Chính quyền phong kiến họ Trịnh lung lay. 
- Tạo điều kiện cho nghĩa quân Tây Sơn tiến 
- Nêu cao tinh thần đấu tranh của dân tộc.
3 . Củng cố: Lập bảng thống kê các cuộc khởi nghĩa người dân Đàng ngoài 
 4. Hướng dẫn học ở nhà .
 - Học bài theo câu hỏi SGK, chuẩn bị trước bài 25: PT Tây Sơn 
***********************************************
Ngày giảng : 7A......../........./ 2010 . 
 7B......./......../ 2010 . 	
Bài 25: 	 	Phong trào Tây Sơn .
Tiết 51: 	 I- khởi nghĩa nông dân tây sơn .
I- Mục tiêu: Giúp học sinh thấy được 
	1. Kiến thức:
	- Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn ở Đàng trong nửa sau TK XVIII đã dẫn đến phong trào người dân ở Đàng trong mà đỉnh cao là khởi nghĩa Tây Sơn. 
	- Anh em Nguyễn Nhạc lập căn cứ Tây Sơn và sự ủng hộ của đồng bào Tây Nguyên. 
2. Tư tưởng:
- Sức mạnh quật khởi, ý chí kiên cường của nhân dân chống lại ách áp bức, bóc lột. 
3. Kỹ năng: Sử dụng lược đồ kết hợp với tường thuật sự kiện. 
II- Chuẩn bị: Lược đồ căn cứ địa của nghĩa quân Tây Sơn 
III - Hoạt động dạy và học: 
1. ổn định : 7A......................................................7B.........................................................
* Kiểm tra: Tình hình kinh tế, chính trị ở Đàng ngoài TK XVIII? Hậu quả? 
2. Bài mới: 
Hoạt động của thầy và trò .
Nội dung .
Hoạt động 1:
? Tình hình xã hội Đàng trong nửa sau TK VIII như thế nào ? 
? Những biểu hiện nào chứng tỏ họ Nguyễn ở Đàng trong đi vào con đường suy yếu và mục nát? 
(Chính quyền nặng nề, phức tạp về số lượng quan lại tăng, mua quan, bán tước) 
? Tập đoàn Trương Phúc Loan đã hoành hành, tham nhũng như thế nào ? 
( HS dọc phần in nghiêng SGK) 
? Đoạn trích khiến em hình dung như thế nào về bọn quan lại thống trị? 
? Đời sống nhân dân lúc này ra sao? 
(địa chủ chiếm ruộng đất, nhân dân phải nộp tô thuế) 
? Đời sống của người dân Đàng trong có gì khác với nhân dân Đàng ngoài? 
? Sự mục nát của chính quyền họ Nguyễn sẽ dẫn tới
Những hậu quả gì đối với nông dân và các tầng lớp khác? 
(nỗi bất bình , oán giận của các tầng lớp nhân dân ngày càng cao đối với chính quyền họ Nguyễn đ họ sẽ vùng dậy đấu tranh. ) 
? Phong trào đấu tranh của nhân dân Đàng trong giai đoạn này như thế nào ? 
( phát triển mạnh , có rất nhiều cuộc khởi nghĩa nổ ra, nổi bật là khởi nghĩa chống Lía) 
- HS đọc phần chữ in nghiêng SGK.
? Cho biết một vài nét tiểu sử về chàng Lía? 
? Chủ trương là gì? kết quả .
? Nhân dân đã hưởng ứng như thế nào ? 
? Cuộc khởi nghĩa thấy bại nhưng có ý nghĩa như thế nào ? (tinh thần đấu tranh của nhân dân chống chính quyền Nguyễn + báo trước cơ bão táp)
Hoạt động 2 . 
? Cuộc khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ vào thời gian nào? Do ai lãnh đạo? 
? Giải thích về thân thế 3 anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ
? Anh em Nguyễn Nhạc đã chuẩn bị những gì? 
(xây thành luỹ, lập kho tàng, luyện nghĩa quân).
? Nghĩa quân đã giương cao khẩu hiệu gì tác dụng của nội dung khẩu hiệu đó?
? Khi mới dựng cờ khởi nghĩa, nghĩa quân lập căn cứ ở đâu
GV chỉ bản đồ giải thích căn cứ Tây Sơn thượng đạo. 
? Vì sao anh em Nguyễn Nhạc lại đưa đại bản doanh xuống Tây Sơn hạ đạo? địa thế? 
(lực lượng mạnh đ mở rộng căn cứ khởi nghĩa đ địa thế hiểm yếu) 
? Lực lượng tham gia cuộc khởi nghĩa ? 
(Đồng bào Chăm, BaNa, người dân nghèo, thợ thủ công, thương nhân) 
- HS đọc "một số giáo sĩ phương Tây" 
? Em có nhận xét gì về lực lượng nghĩa quân Tây Sơn. 
(Lực lượng đông, có trang bị vũ khí, bênh vực quyền lợi cho dân nghèo)
? Vì sao nhân dân hăng hái tham gia khởi nghĩa Tây Sơn? 
(Chán ghét chế độ nhà Nguyễn) 
? Theo em cuộc khởi nghĩa Tây Sơn nổ ra có những thuận lợi gì? 
(Địa thế: hiểm yếu, rộng lớn) 
Thời cơ: Chính quyền Nguyễn suy yếu, lòng dân căm giận đ khởi nghĩa được sự ủng hộ rộng rãi của nhân dân.
1. Xã hội Đàng trong nửa sau
TK XVIII
a. Tình hình xã hội.
- Chính quyền họ Nguyễn suy yếu, mục náy. 
- Qaan lại tăng, ăn chơi, đàn áp bóc lột nhân dân thậm tệ 
- Nhân dân: mất ruộng, tô thuế nặng nề ị cuộc sống cơ cực .
* Tiêu biểu là khởi nghĩa của chàng Lía
- Chủ trương: "Lấy của nhà giàu chia cho dân nghèo đ nhân dana hưởng ứng
- Kết quả: Thất bại.
2. Khởi nghĩa Tây Sơn bùng nổ .
a. Lãnh đạo:
- Xuân 1771, 3 anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ dựng cờ khởi nghĩa . 
- Khẩu hiệu: Lấy của người giàu chia cho dân nghèo.
b) Căn cứ:
Tây sơn Thượng Đạo (An Khê - Gia Lai)
- Tây Sơn hạ đạo ( Kiên Mĩ- Tây Sơn – Bình Định) 
c) Lực lượng . 
- Dân nghèo, đồng bào dân tộc.
3. Củng cố: 	- XH Đàng trong nửa sau TK XVIII? 
	- Giới thiệu căn cứ Tây Sơn (lược đồ)? 
4. Hướng dẫn học ở nhà .
 	 - Học bài theo câu hỏi SGK.
	- Đọc tài liệu về phong trào Tây Sơn.
	- Đọc chuẩn bị trước phần II: TS lật đổ chính quyền họ Nguyễn
*************************************************
Ngày giảng 7A......./......./ 2010 .
 7B......./......./ 2010 . 
Bài 25: 	 Phong trào tây sơn ( Tiếp ) 
Tiết 52: II . Tây Sơn lật đổ chính quyền họ NGuyễn và đánh tan
quân xâm lược Xiêm .
I- Mục tiêu bài học : Giúp học sinh nắm được: 
	1. Kiến thức: 
	- Các mốc quan trọng của phong trào Tây Sơn nhằm đánh đổ tập đoàn phong kiến phản động, tiêu diệt quân Xiêm, từng bước thống nhất đất nước.
	- Tài chỉ huy quân sự của Nguyễn Huệ.
2. Tư tưởng: Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc đ những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn.
3. Kỹ năng: Trình bày diễn biến trận đánh trên lược đồ. 
II- Chuẩn bị: Tài liệu tham khảo . 
III - Hoạt động dạy và học: 
1. ổn định : 7A.......................................................7B...............................................................
 * Kiểm tra: 
 Nêu xa hội Đàng trong nửa sau thế kỉ XVIII.
2. Bài mới: 
Hoạt động của thầy và trò .
Nội dung .
Hoạt động 1
HS đọc mục 1
? Chiến thắng đầu tiên sau khi nghĩa quân Tây Sơn mở rộng căn cứ xuống đồng bằng là gì? 
GV kể: Nguyễn Nhạc giả vờ bị bắt, bị nhốt vào cũi rồi sai nghĩa quân khiêng vào thành nộp cho quân Nguyễn. Nửa đêm ông phá cũi đánh từ trong ra, phối hợp với quân Tây Sơn tiến công từ ngoài vào. Chỉ trong 1 đêm nghĩa quân đã hạ thành Quy nhơn. 
? Em có nhận xét gì về trận đánh thành Quy Nhơn của nghĩa quân? 
(Táo bạo, dũng cảm, thông minh, bất ngờ nên địch bị động) 
(GV đính niên đại 1773 trên địa danh Quy nhơn ở bản đồ) 
-? Thành Quy Nhơn thuộc về tay nghĩa quân đã có ý nghĩa gì? ( uy thế của nghĩa quân tăng lên nhanh chóng) 
? Kết quả nghĩa quân kiểm soát được 1 vùng rộng lớn từ đâu đến đâu? ( Quảng Nam đến Bình Thuận .) 
? Biết tin Tây Sơn nổi dậy chúa Trịnh có hành động gì ? (Đánh chiếm Phú Xuân ( Huế) 
? Tình hình nghĩa quân Tây Sơn lúc này như thế nào ?
? Vì sao Nguyễn Nhạc phải hoà hoãn với quân Trịnh? 
(nghĩa quân ở giữa có nguy cơ bị bao vây đ kế sách hoà trịnh - diệt Nguyễn) 
-? Sau khi hoà hoãn với họ Trịnh nghĩa quân đã lật đổ chính quyền họ Nguyễn như thế nào ? 
* GV đính niên đạt 1783 vào Gia Định trên lược đồ. 
? Theo em vì sao cuộc khởi nghĩa lan nhanh và giành được thắng lợi? ý nghĩa?
(Sức mạnh của nhân dân + lòng căm thù giai cấp PK + sự đoàn kết dân tộc)
Hoạt động 2
HS đọc mục 2 SGK
? Nguyên nhân nào khiến quân Xiêm sang xâm lược nước ta? 
? Quân Xiêm kéo vào nước ta như thế nào ? 
- GV chỉ lược đồ H57
Quân Xiêm: - 2 vạn quân thuỷ độ bộ lên Rạch Giá (kiên Giang) 
? 3 vạn quân bộ xuyên qua Chân Lạp tiến xuống Cần Thơ . 
? Thái độ của quân Xiêm như thế nào ? khi vào nước ta? (1785 quân Xiêm chiếm được Gia Đinh ) nhân dân vô cùng căm thù quân xâm lược)
GV: Khi tiến vào Gia Định Nguyễn Huệ đã chọn Mỹ Tho làm địa bản doanh và chọn nơi làm trận địa? GV chỉ bản đồ địa danh Mỹ Tho và Khúc sông Rạch Gầm - Xoài mút. 
? Vì sao Nguyễn Huệ lại chọn đoạn sông này. 
? Trình bày thế trận của Nguyễn Huệ theo bản đồ chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút? 
(thuỷ quân giấu trong các nhánh sông và sau Cù Lao - Bộ Binh mai phục hai bên bờ và trên Cù Lao). - Nguyễn Huệ đã dùng kế nhử địch như thế nào ?
GV: Diễn biến .
?Quân ta đã tấn công quân giặc như thế nào ? (GV tường thuật trên lược đồ) 
 Kết quả? ý nghĩa lịch sử? 
(là một trong những trận thuỷ chiến lớn nhất) 
GV: Sử triều Nguyễn ghi nhận điều gì về quân Tây Sơn .
1. Lật đổ chính quyền họ Nguyễn . 
* Hạ thành Quy Nhơn 
- Tháng 9/1773 nghĩa quân hạ thành Quy Nh- Năm 1774 mở rộng vùng kiểm soát từ Quảng Ngãi đến Bình Thuận. ơn.
- Nghĩa quân ở vào tình thế bất lợi, phải tạm hoà hoãn với quân Trịnh để tiêu diệt quân Nguyễn. 
* Tiêu diệt quân Nguyễn: 
- Từ 1776 - 1783 nghĩa quân 4 lần đánh vào Gia Định, giết được chúa Nguyễn (1777) Nguyễn ánh chạy thoát đ chính quyền họ Nguyễn bị lật đổ.
2. Chiến thắng Rạch Gầm - Xoài mút (1785)
a. Nguyên nhân:
- Nguyễn ánh sang cầu cứu quân Xiêm đ Vua Xiêm thực hiện âm mưu chiếm Gia Định.
b. Diễn biến
- Tháng 1/1785 Nguyễn Huệ chọn khúc sông Tiền từ Rạch Gầm - Xoài mút làm trận địa .
-19-1-1785 ta đã dùng mưu nhử địch vào trận địa mai phục.
- Thuỷ binh ta từ Rạch Gầm - Xoài Mút và Cù Lao Thới Sơn đồng loạt xông thẳng vào đội hình địch. 
* Kết quả : 
- Quân Xiêm tan tác, bị tiêu diệt gần hết. 
c. ý nghĩa: 
- Đập tan âm mưu xâm lược của nhà Xiêm
- Khẳng định sức mạnh của nghĩa quân
 3. Củng cố: 
 Tường thuật trận chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút 
 4.Hướng dẫn học ở nhà. 	
 Học bài - tường thuật trận CT trên lược đồ. 
	Đọc trước phần III - TS lật đổ chính quyền họ Trịnh. 
******************************************************
Ngày giảng 7A......../........./ 2010 .
 7B......../........./ 2010 . 
 Bài 25: 	 	 Phong trào tây sơn 
Tiết 53: 	III - Tây Sơn lật đổ chính quyền họ trịnh .
I- Mục tiêu: 
	1. Kiến thức:
	 - Mốc niên đại gắn liền với hoạt động của nghĩa quân Tây Sơn đánh đổ chính quyền vua Lê, chúa Trịnh. 
2. Tư tưởng: 
Tự hào về truyền thống đấu tranh anh dũng của dân tộc, những chiến công vĩ đại của nghĩa quân Tây Sơn. 
3. Kỹ năng: 
Trình bày diễn biến trận đánh trên lược đồ. 
II- Chuẩn bị: 
 	 Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và nước ngoài. 
Trò: Phiếu học tập - bút dạ 
III - Hoạt động dạy - học: 
1. ổn định : 7A...................................................7B............................................................
Kiểm tra: 
Dùng lược đồ để thuật lại chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút? Nêu ý nghĩa của sự kiện đó? 
2. Bài mới: 
Hoạt động 1 .
GV : Sau khi diệt 5 vạn quân Xiêm nghĩa quân Tây Sơn đã tính đến việc gì? 
- Bấy giờ quân Trịnh đóng ở Phú Xuân có thái độ như thế nào ? 
- 1786 Nguyễn Huệ đã tiến đánh thành Phú Xuân như thế nào ? Kết quả? 
1. Hạ thành Phú Xuân - tiến ra Bắc Hà diệt họ Trịnh. 
a. Hạ thành Phú Xuân 
* GV chỉ lược đồ: trình bày diễn biến trận đánh thành Phú Xuân. 
(Thuỷ quân Tây Sơn lợi dụng lúc nước thuỷ triều lên cao về đêm rồi cho thuyền tiến sát vào thành, đại bác ở các chiến thuyền bắn phá kịch liệt vào thành, bộ binh xông lên giáp chiến với quân Trịnh - Quân Trịnh bị tiêu diệt nhanh chóng)
- Việc Nguyễn Huệ hạ thành Phú Xuân có ý nghĩa gì? 
- Tháng 6/1786 quân Tây Sơn hạ thành Phú Xuân. 
đ Toàn bộ Đàng trong đã thuộc về Tây Sơn 
- Hạ xong thành Phú Xuân Nguyễn Huệ đã quyết định như thế nào ? 
* Tiến quân ra Bắc diệt họ Trịnh.
- Vì sao Nguyễn Huệ lại nêu danh nghĩa "Phù lê diệt Trịnh" 
- Nêu danh nghĩa "Phù Lê diệt Trịnh"
(tập hợp dân chúng ủng hộ mình) 
- Hãy nêu những hành động của Nguyễn Huệ trong cuộc tấn công ra Bắc Hà lần 1 (1786) 
- Giữa năm 1786 Nguyễn Huệ đánh vào Thăng Long lật độ họ Trịnh. 
* GV chỉ trên lược đồ cuộc tấn công ra Bắc của Nguyễn Huệ 
(Chính quyền PK họ Trịnh tồn tại > 200 năm sụp đổ. ) 
- Nguyễn Huệ giao quyền cho nhà Lê - rút về Nam. 
- Vì sao quân Tây Sơn tiêu diệt họ Trịnh nhanh chóng như vậy? 
(nhân dân chán ghét họ Trịnh - Thực lực quân Tây Sơn đang mạnh) 
Hoạt động 2.
2. Nguyễn Hữu Chỉnh mưu Phản, Nguyễn Huệ thu phục Bắc Hà 
- Tình hình Bắc Hà sau khi quân Tây Sơn rút về Nam?
(Con cháu họ Trịnh nổi loạn, L.C Thống bạc nhược không dẹp nổi phải mời Ngyễn Hữu Chỉnh giúp). 
- Sau khi Nguyễn Hữu Chỉnh giúp vua Lê đánh tàn dư họ Trịnh thì Chỉnh đã mưu đồ gì? 
- Nguyễn Huệ đã ngăn cản việc mưu phản của Nguyễn Hữu Chỉnh như thế nào ? 
( Cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc trị tội Chỉnh) 
- Bắc Hà rối loạn 
- Tại sao 1788 Nguyễn Huệ lại ra Bắc diệt Nhậm? ( Nhậm có mưu đồ riêng) 
- Vì sao Nguyễn Huệ thu phục được Bắc Hà? 
( Được nhân dân và nhiều sĩ phu giúp đỡ, lực lượng Tây Sơn hùng mạnh, chính quyền phong kiến Trịnh Lê thối nát) 
- 1788 Nguyễn Huệ ra Bắc lần thứ 2 thu phục Bắc Hà. 
Việc lật đổ các tập đoàn phong kiến họ Lê họ Trịnh có ý nghĩa gì? 
(xoá bỏ sự chia cắt đất nước, đặc cơ sở thống nhất đất nước
* ý nghĩa:
Tiêu diệt chúa Nguyễn ở Đàng trong; lật đổ chính quyền Lê - Trịnh ở Đàng ngoài. Đặt cơ sở thống nhất lãnh thổ. 
3. Củng cố: Những hành động của Nguyễn Huệ ở Bắc Hà từ 1786-1788? 
4. HDHB: 	Học bài theo câu hỏi SGK .
	Sưu tầm tài liệu về Nguyễn Huệ và khởi nghĩa Tây Sơn .
	Đọc - chuẩn bị tiếp phần IV - Tây Sơn Đánh tan quân Thanh .
Ngày giảng : 7A......../........./ 2010 . 
 7B......../........./ 2010 . 
Bài 25: Phong trào tây sơn . 
Tiết 54: 	 IV- Tây Sơn đánh tan quân Thanh
I- Mục tiêu: 
	1. Kiến thức: Tài thao lược quân sự của Quang Trung và danh tướng Ngô Thì Nhậm sự kiến lớn trong chiến dịch phá quân Thanh, đặc biệt là đại thắng ở trận Ngọc Hồi - Đống Đa xuân Kỷ Dậu (1789) 
2. Tư tưởng: GD lòng yêu nước và tự hào về trang sử vẻ vang của dân tộc ta trong cuộc đại phá quân Thanh. 
Cảm phục thiên tài quân sự Nguyễn Huệ. 
3. Kỹ năng: Sử dụng lược đồ để thuật lại cuộc đại phá quân Thanh
	Đánh giá tầm vóc lịch sử của sự kiện mùa xuân Kỷ Dậu (1789) 
II- Chuẩn bị: 
 	 - Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực PK và XL nước ngoài. 
 - Lược đồ diễn biến trận đánh Ngọc Hồi - Đống Đa. 
III - Hoạt động dạy - học: 
1. ổn định : 7A.......................................................7B........................................................
* Kiểm tra: Phong trào Tây Sơn từ 1773-1788 đạt được những gì? 
2. Bài mới: 
Hoạt động 1
1. Quân Thanh xâm lược nước ta .
- Sau khi Nguyễn Huệ thu phục được Bắc Hà vua Lê Chiêu Thống đã có hành động gì? 
- Nhà Thanh có bỏ qua cơ hội này không?
- Vua Lê Chiêu Thống sang cầu cứu nhà Thanh. 
GV chỉ lược đồ (H57) 
Tôn Sĩ Nghị đem 29 vạn quân, chia làm 4 đạo: 
	Tôn sĩ nghị (Lạng Sơn ) 
	Sầm nghi Đống (Cao Bằng) 
	Theo đường TQuang 
	Quảng Ninh - Hải Dương 
- Em có nhận xét gì về sự chuẩn bị của quân Thanh cho cuộc xâm lược nước ta? (Chuẩn bị chu đá, lực lượng mạnh, được bè lũ Lê chiêu Thống ủng hộ lương thực, quân nhu, nhiều tướng giỏi) 
- Em có suy nghĩ gì về bè lũ Lê Chiêu Thống?
(Vua bán nước, hèn hạ, chỉ vì quyền lợi cá nhân, gây đau khổ cho nhân dân) 
- Trước tình thế giặc mạnh quân Tây Sơn đã hành động như thế nào ? 
- Năm 1788 Tôn Sĩ Nghị đem 29 vạn quân tiến vào nước ta. 
- Quân Tây Sơn rút khỏi Thăng Long lập phòng tuyến Tam Điệp - Biện Sơn. 
GV chỉ bản đồ giải thích phòng tuyến Tam Điệp - Biện Sơn. 
- Tại sao nghĩa quân rút khỏi Thăng Long? Có phải vì sợ hãi không? 
(Bảo toàn lực lượng, làm kiêu lòng địch, chờ thời cơ. 
- Vì sao nghĩa quân lập phòng tuyến Tam Điệp - Biện Sơn? 
(phòng tuyến có chiều sâu, liên kết thuỷ bộ vững chắc, là bàn đạp tấn công Thăng Long diệt quân Thanh). 
- Thái độ của QUân Thanh khi vào xâm lược nước ta như thế nào ? 
(chủ quan, kiêu ngạo) 
Hoạt động 2
2. Quang Trung đại phá quân Thanh (1789) 
HS đọc mục 2
- Tại sao lúc lấy được chính quyền từ tay họ Trịnh, Nguyễn Huệ không lên ngôi mà bây giờ mới lên ngôi? 
- Việc Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế có ý nghĩa gì? 
- Tháng 11/1788 Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng Đế, hiên hiệu là Quang Trung. 
(+ Tập hợp được lòng dân, tạo sức mạnh đoàn kết dân tộc. 
+Khắng định chủ quyền dân tộc, cho quan Thanh biết nước ta có chủ quyền)
GV CHỉ bản đồ: Đường tiến quân của quân ta ra Bắc.
- Trên đường tiến quân ra Bắc Nguyễn Huệ đã làm gì? 
- Vì sao quân ta mở cuộc duyệt binh lớn ở Nghệ An? 
(Để lấy khí thế và tinh thần cho binh lính) 
- Tại Thanh HOá nghĩa quân đã đọc lời tuyên thệ như thế nào ? nhận xét về lời tuyên thệ đó (thể hiện tinh thần quyết tâm đánh giặc) 
- Quyết tâm dự định đánh quân giặc vào thời gian nào? vì sao lại vào dịp tết kỉ dậu? 
(Quân Thanh kêu gọi, chủ quan đ đánh bất ngờ) 
- Vua Quang Trung chuẩn bị cho cuộc đại phá quân Thanh như thế nào ? 
* GV chỉ bản đồ H59 : 5 đạo quân của quân ta từ Tam Điệp tiến ra Bắc.
(Vùng Tây Long - Tôn Sĩ Nghị cùng bọn tướng soái đang chúi đầu yến tiệc) 
- Cuộc tiến quân của vua quân ta đại phá quân thanh vào dịp tết Kỉ Dậu 1789 như thế nào ? 
- Từ TAm Điệp, quân ta chia làm 5 đạo tiến ra Bắc. 
* GV tường thuật trên lược đồ 
- Đồn Ngọc Hồi là nơi quan trọng như thế nào ? 
- Quân ta đã dùng kế sách gì để tấn công đồn NGọc Hồi?
- Chiến thắng Ngọc Hồi có ý nghĩa gì? 
(Đây là vị trí quan trọng của quân Thanh, quân giặc hoảng hốt, khí thế CĐ của ta dâng cao như vũ bão). 
- Đêm 30 tết, vượt sông Gián KHẩu tiêu diệt địch ở đồn tiền tiêu.
- Đêm mồng 3 tết vây đồn Hà Hồi đ giặc đầu hàng. 
- Sáng 5 tết, ta đánh đồn Ngọc Hồi đ quân Thanh đại bại. 
- Trong khi quân ta đánh Ngọc Hồi thì đạo quân của đô đốc Long tấn công đồn Đống Đa như thế nào ? 
- Kết quả chiến thắng? 
- Cùng lúc đó đô đốc Long cho quân đánh đồn Đống Đa, Sầm nghi Đống thắt cổ tự tử, Tôn Sĩ Nghị bỏ chạy sang Gia Lâm
* Trong 5 ngày đêm quân ta quét sạch 29 vạn quân Thanh. 
Hoạt động 3
3.Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa LS của phong trào Tây Sơn. 
- Suốt 17 năm (1771-1789) chiến đấu, phong trào Tây Sơn đã thu được những kết quả to lớn nào? 
a) ý nghĩa: 
- Lật đổ các tập đoàn phong kiến
- Lập lại thống nhất

Tài liệu đính kèm:

  • docBài 19. Cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1418 - 1427) (3).doc