Giáo án môn Âm nhạc 9 - Giới thiệu về dịch giọng

Bài 3- Tiết 10	
Tuần 10
Nhạc lí: 	GIỚI THIỆU VỀ DỊCH GIỌNG
Tập đọc nhạc: 	GIỌNG PHA TRƯỞNG
	TĐN SỐ 3
I/ MỤC TIÊU: 
1. Kiến thức: 
 - HS hiểu sơ lược về dịch giọng trong âm nhạc, HS hiểu được công thức giọng Pha trưởng. 
 - HS biết bài TĐN số 3 - Lá xanh là sáng tác của nhạc sĩ Hoàng Việt, được viết ở giọng pha trưởng.
2. Kĩ năng: 
 - HS thực hiện được: một số bài tập thực hành dịch giọng ở mức độ đơn giản.
 - HS thực hiện thành thạo: đọc đúng giai điệu, ghép lời ca, kết hợp vỗ đệm hoặc đánh nhịp bài TĐN số 3 - Lá xanh.
3. Thái độ: 
 - Thói quen: Qua nội dung bài học giúp HS có thêm kiến thức về nhạc lí và thấy được tầm quan trọng của phân môn nhạc lí trong việc học nhạc.
 - Tính cách: HS tích cực hơn trong các hoạt động học tập.
II/ NỘI DUNG HỌC TẬP: 
Nhạc lí: Giới thiệu về dịch giọng,
Tập đọc nhạc: giọng Pha trưởng- TĐN số 3.
III/ CHUẨN BỊ: 
1. Giáo viên: Tranh nhạc, đọc nhạc, hát lời thuần thục bài TĐN số 3 - Lá xanh; đàn, máy đĩa, đĩa nhạc, bảng phụ.
2. Học sinh: vở ghi bài và đồ dùng học tập của học sinh.
IV/ TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG HỌC TẬP:
1. Ổn định tổ chức và kiểm diện: Kiểm tra sĩ số lớp (1p)
2. Kiểm tra miệng: (5p)
- GV: Chỉ định 1 -2 HS hát bài hát “ Nối vòng tay lớn” (hát thuộc lời, đúng giai điệu: Đ, ngược lại: CĐ ).
- HS: Cá nhân hát thực hiện.
- GV: Nhận xét, sửa sai và đánh giá.
3. Tiến trình bài học:
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
NỘI DUNG
Hoạt động 1: Nhạc lí (15p)
- GV: Ghi nội dung.
- HS: ghi bài.
- GV: trình bày khái niệm.
- HS: ghi khái niệm.
- GV: giải thích dịch giọng có thể thực hiện khi hát hoặc thực hiện trên bản nhạc.
- HS: cả lớp theo dõi.
- GV: minh họa: thực hiện khi hát bài “Nối vòng tay lớn” ở giọng Mi thứ sau đó chuyển xuống hát ở giọng Rê thứ và Đô thứ.
- HS: lắng nghe và nhận xét.
- GV: Viết lên bảng: thực hiện dịch giọng trên bản nhạc, GV chuyển một vài ô nhịp trong bài hát “Nối vòng tay lớn” trên bảng cho HS theo dõi.
+ Bản gốc giọng Mi thứ
+ Bản mới giọng Rê thứ
+ Bản mới giọng Son thứ
- HS: cả lớp theo dõi.
- GV: yêu cầu HS nhận xét: tên nốt nhạc có thay đổi nhưng khi đọc nhạc hoặc hát, giai điệu giữ nguyên.
- HS: nhận xét cá nhân.
- GV: Lưu ý: Khi dịch giọng chỉ thay đổi cao độ các nốt nhạc, còn giai điệu lời ca, tính chất âm nhạc không thể thay đổi.
- HS: ghi nhớ.
- GV: yêu cầu HS làm bài tập: mỗi tổ dịch giọng từ nhịp 1 đến nhịp 3 trong bài “Nghệ sĩ với cây đàn” sang các giọng khác nhau: 
+ Tổ 1: sang giọng Đô thứù
+ Tổ 2: sang giọng Rêâ thứ
+ Tổ 3: sang giọng Son thứ.
- HS: Cả lớp làm bài tập.
- GV: xem xét đánh giá bài tập cho HS.
Hoạt động 2: Tập đọc nhạc (20p)
- GV: ghi nội dung và treo tranh nhạc.
- HS: ghi bài và quan sát.
- GV: Hỏi: Dựa vào đâu để biết một bản nhạc viết ở giọng Pha trưởng?
(Bản nhạc hóa biểu một dấu giáng và kết ở nốt Pha)
- HS: cá nhân trả lời.
- GV: Yêu cầu HS viết công thức của giọng Pha trưởng.
- HS: Cá nhân viết.
- GV: Hỏi: Hãy so sánh giọng Pha trưởng và giọng Đô trưởng?(Hai giọng này có công thức giống nhau nhưng âm chủ và cao độ khác nhau)
- HS: Cá nhân trả lời.
- GV: nhận xét, bổ sung ý đúng cho HS.
 - GV: đàn gam Đô trưởng và gam Pha trưởng cho HS nghe và cảm nhận sự giống nhau và khác nhau giữa hai giọng.
- HS: Cả lớp nghe và cảm nhận.
- GV: Bắt giọng cho HS đọc gam Pha trưởng 1-2 lần.
- HS: Cả lớp đọc gam Pha trưởng.
- GV: Phân tích bằng các câu hỏi thảo luận nhóm sau: 
+ Nhóm 1: Bài TĐN số 3-Lá xanh được viết ở giọng gì? Nhịp mấy? ( Pha trưởng, 
nhịp )
+ Nhóm 2: Bài TĐN được chia làm mấy câu? ( 4 câu )
+ Nhóm 3: Trong bài có các kí hiệu âm nhạc nào? ( dấu hóa biểu ( Si giáng), dấu luyến, dấu chấm dôi, nốt hoa mĩ ).
- HS: cá nhân trả lời.
- GV: nhận xét, kết luận.
- HS: lắng nghe và ghi chú.
- GV: Yêu cầu HS đọc tên nốt từng câu.
- HS: 4HS đọc.
- GV: Đàn và bắt nhịp cho HS đọc gam Pha trưởng.
- HS: Đọc gam 1-2 lần.
- GV: Đàn nhạc cho HS nghe qua 1 lần.
- HS: nghe và nắm giai điệu.
- GV: Hướng dẫn HS tập đọc nhạc và hát lời từng câu: GV dàn nhạc câu 1 (2-3 lần) cho HS sinh nghe yêu cầu HS đọc nhẩm theo sau đó GV bắt nhịp cho HS đọc nhạc câu 1 (2-3 lần) và ghép lời bài hát vào theo đàn. Câu 2 tập tương tự câu 1, sau mỗi câu GV chỉ định 1-2 HS đọc nhạc hát lời lại cho các bạn nghe tự điều chỉnh. Tiếp đó GV yêu cầu HS đọc nối liền hai câu với nhau. Tập tương tự như vậy cho đến hết bài theo lối móc xích.
- HS: cả lớp tập đọc nhạc và hát lời cả bài.
- GV: theo dõi, nhận xét, sửa sai từng câu cho HS.
- GV: Yêu cầu HS đọc nhạc, hát lời hoàn chỉnh cả bài TĐN số 3 kết hợp với vỗ tay theo phách.
- HS: Cả lớp thực hiện.
- GV: Nhận xét sửa sai cho HS.
I. Nhạc lí:
GIỚI THIỆU VỀ DỊCH GIỌNG
Khái niệm:
Dịch giọng là sự chuyển dịch độ cao - thấp của một bài hát cho phù hợp với tầm cữ giọng của người hát.
II. Tập đọc nhạc:
GIỌNG PHA TRƯỞNG -TĐN SỐ 3 
1. Giọng Pha trưởng:
 Là giọng có âm chủ là Pha. Hóa biểu giọng Pha trưởng có một dấu giáng ( Si giáng).
2. Tập đọc nhạc số 3:
 LÁ XANH
 (Trích)
 Nhạc và lời: Hoàng Việt
- Bài TĐN được viết ở giọng Pha trưởng theo nhịp .
- Bài TĐN được chia làm 4 câu.
- Trong bài có các kí hiệu âm nhạc như: dấu hóa biểu ( Si giáng), dấu luyến, dấu chấm dôi, nốt hoa mĩ.
4. Tổng kết: (3p)
- GV: Mời 1-2 HS đọc nhạc, hát lời bài TĐN số 3.
- HS: Cá nhân thực hiện.
- GV: gọi HS nhận xét.
- GV: nhận xét, sửa sai cho HS và có thể đánh giá nếu HS thực hiện tốt.
5. Hướng dẫn học tập: (1p)
- Học thuộc khái niệm và thực hành dịch giọng một số bài hát có sẵn trong SGK.
- Đọc nhạc, hát lời thuần thục bài TĐN số 3.
- Chuẩn bị nội dung tiết học sau: đọc trước phần ANTT nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý và hát bài “ Mẹ yêu con”.
V/ PHỤ LỤC: Không có