Giáo án môn Lịch sử 6 - Bài 1: Sơ lược về môn lịch sử

Ngày soạn:18/08/2017
 Ngày dạy:21/8/2017. Dạy lớp 6A
Tuần 1 
BÀI 1:
Tiết 1
SƠ LƯỢC VỀ MÔN LỊCH SỬ
1. Mục têu:
a. Về kiến thức:
* HS biết:
- Lịch sử là một môn khoa học có ý nghĩa quan trọng đối với mỗi con người.
* HS hiểu: 
- Vai trò, ý nghĩa quan trọng đối với đời sống con người .Học lịch sử rất cần thiết 	 
b. Về kỹ năng: 
* HS thực hiện được:
- Bước đầu giúp HS có kĩ năng liên hệ thực tế và quan sát thực tế.
* HS thực hiện thành thạo: 
- Tìm hiểu và thấy được vài trò của môn lịch sử.
c. Về thái độ:
* Thói quen: 
- Tìm hiểu nghiên cứu về bộ môn lịch sử.
* Tính cách:
- Bước đầu bồi dưỡng HS có ý thức về tính chính xác và sự ham thích học tập bộ môn(Giáo dục môi trường)
2. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:
a. Chuẩn bị của giáo viên :
- Tranh lớp học thời xưa,
b. Chuẩn bị của và học sinh:
- Chuẩn bị những nội dung đã dặn.
3. Tiến trình bài dạy:
a.Kiểm tra bài cũ: (4’)
- GV kiểm tra sự chuẩn bị của hs.
* Đặt vấn đề vào bài mới: (1’) 
- GV giới thiệu chương trình học môn lịch sử 6 gồm có 3 phần:
+Phần mở đầu:Giới thiệu những bài học chung sơ lược về môn lịch sử
+Phần một:Lịch sử thế giới:Giới thiệu về lịch sử thế giới từ khi loài người xuất hiện đến cuối thời cổ đại.
+Phần hai:Lịch sử Việt Nam .Giới thiệu lịch sử dân tộc từ thời nguyên thuỷ đến thế kỉ thứ X
b. Dạy nội dung bài mới.
Hoạt động của giáo viên
Hoạt động của học sinh
à GTB: Ở tiểu học các em đã được học, được nghe thầy cô giảng về các tiết Lịch sử qua các bộ môn “Tự nhiên và xã hội”, các em cũng đã được nghe kể về lịch sử thông qua các câu chuyện kể. Hôm nay thầy trò chúng ta sẽ đi vào cụ thể hơn về bộ môn qua bài: SƠ LƯỢC VỀ BỘ MÔN LỊCH SỬ.
à Hoạt động 1: hướng dẫn hs tìm hiểu khái niệm bộ môn lịch sử.
GV gọi học sinh đọc đoạn: ”Con ngườilịch sử “
? : Con người, cây cỏ, loài vật từ khi xuất hiện đã có hình dạng như ngày nay không ? Tại sao ?
? : Em có nhận xét gì về loài người từ thời nguyên thủy đến nay ?
GV kết luận : Tất cả mọi vật sinh ra và lớn lên đều có quá trình như vậy . Đó là quá trình phát triển ngoài ý muốn của con người theo trình tự thời gian của tự nhiên và xã hội , đó chính là lịch sử . 
?: Vậy theo em lịch sử là gì ?
GV : Nhưng ở đây, chúng ta chỉ giới hạn học tập lịch sử xã hội loài người( Từ khi con người xuất hiện cho đến nay).
?: Vậy Có gì khác nhau giữa lịch sử một con người và lịch sử xã hội loài người ?
.
?: Làm thế nào để có hiểu biết rộng về xã hội loài người ?
GV kết luận : Lịch sử là khoa học tìm hiểu và dựng lại toàn bộ những hoạt động của con người và xã hội loài người trong quá khứ .
*Hoạt động 2 : hướng dẫn hs nắm vai trò của việc học lịch sử.
GV: Vậy học lịch sử để làm gì ? 
* Tích hợp di sản: 
GV: hướng dẫn HS xem hình :
 “Một lớp học ở trường làng xưa”.
GV: HS thảo luận nhóm :
?: So sánh lớp học ở trường làng xưa và lớp học hiện nay có gì khác nhau ? Vì sao có sự khác nhau đó ?
GV kết luận : Như vậy mỗi con người, mỗi quốc gia, mỗi dân tộc đều có sự thay đổi theo thời gian mà chủ yếu là do con người tạo nên .
?: Theo em, chúng ta cần biết những đổi thay đó không ? Tại sao có những đổi thay đó ?
.
?: Vậy cuộc sống mà chúng ta có ngày hôm nay có liên quan đến ai và những sự việc gì?
GV sơ kết: Tất cả những việc làm của chúng ta, của tổ tiên, của cha ông và của cả loài người trong quá khứ chính là lịch sử. 
?: Vậy học lịch sử để làm gì và việc đó cần thiết như thế nào ?
à Hoạt động 3 : hương dẫn hs nắm cơ sở để dựng lại lịch sử.
GV: Vậy dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử, chúng ta sang phần 3.
GV : Đặc điểm của bộ môn lịch sử là sự kiện lịch sử đã xảy ra không diễn lại được, không thể làm thí nghiệm như các môn khoa học khác. Cho nên lịch sử phải dựa vào các dữ kiện là chủ yếu để khôi phục lại bộ mặt chân thật của quá khứ.
* Tích hợp di sản: 
GV: cho HS xem hình : Bia tiến sĩ Văn Miếu- Quốc Tử Giám . 
? :Bia tiến sĩ đựơc làm bằng gì ? 
GV : Đó là tư liệu hiện vật, đó là đồ vật của người xưa để lại .
?:Trên bia ghi gì ?
GV : Dựa vào những ghi chép trên bia mà chúng ta biết thêm công trạng của các tiến sĩ.
*Tích hợp :GD môi trường:
?:Tư liệu hiện vật tìm được ở đâu?chúng ta phải có ý thức như thế nào để bảo vệ tư liệu này?
?: Các em có thể kể lại các tư liệu mà em biết ?
?: Tóm lại có mấy loại tư liệu giúp chúng ta dựng lại lịch sử 
* Tích hợp di sản: 
Các di tích, đồ vật người xưa còn giữ lại được ,đâ là nguồn tư liệu chân thật dể khôi phục và dựng lại lịch sử. Do đó chúng ta cần đấu tranh chống các hành động phá hủy và tôn tạo “hiện đại hóa” các di tích lịch sử. 
1. Lịch sử là gì? (10’)
HS: Không, mà phải trải qua quá trình biến đổi theo thời gian ( sinh ra, lớn lên, già yếu )
HS: Đó là quá trình con người phát triển không ngừng.
=> Lịch sử là những gì đã diễn ra trong quá khứ, không kể thời gian ngắn hay dài.
HS : - Lịch sử một con người rất hẹp chỉ diễn ra trong một thời gian nhất định ( sinh ra,lớn lên, già yếu, chết ).
 - Lịch sử xã hội loài ngừơi là tất cả loài người sống trên trái đất , là sự thay thế một xã hội cũ bằng một xã hội mới tiến bộ và văn minh hơn 
HS: Cần phải có khoa học , đó là khoa học lịch sử. 
=>Lịch sử là khoa học tìm hiểu và dựng lại toàn bộ những hoạt động của con người và xã hội loài người trong quá khứ .
2. Học lịch sử để làm gì? (10’)
 HS: (đại diện nhóm trình bày kết quả )
 - Khung cảnh lớp học, bàn ghế có sự khác nhau, sở dĩ có sự khác đó là vì xã hội loài người ngày càng tiến bộ, điều kiện học tập tốt hơn.
HS : Rất cần, vì tất cả không phải tự nhiên mà thay đổi, do đó chúng ta cần tìm hiểu để biết và quý trọng
HS : Do những việc làm của cha ông cha ta tạo nên.
HS : Học lịch sử giúp ta hiểu cội nguồn giữ nước 
=> Học lịch sử giúp ta hiểu cội nguồn dân tộc, biết được công lao, sự hi sinh to lớn của người xưa trong quá trình dựng nước và giữ nước.
- Nhờ học lịch sử mà chúng ta thêm quý trọng, gìn giữ những gì mà tổ tiên ta để lại
- Rút ra bài học kinh nghiệm cho hiện tại và tương lai.
3. Dựa vào đâu để biết và dựng lại lịch sử. (10’)
HS : Đó là bia đá 
HS : Ghi tên, tuổi, năm sinh, năm đỗ của các tiến sĩ .
HS:Tìm đươc ở trong lòng đất hay ở trện mặt đất.Phải biết giữ gìn và chống các hành động phá huỷ nó.
 HS : Truyện Sơn Tinh - Thuỷ Tinh ,Thánh Gióng.
Giáo viên cho học sinh kể tóm tắt về truyện Thánh Gióng ( Trong lịch sử cha ông ta luôn phải đấu tranh với thiên nhiên và giặc ngoại xâm để duy trì cuộc sống và giữ gìn độc lập dân tộc. Đây là những câu truyện truyền thuyết được lưu từ đời này – đời khác, sử học gọi là truyền miệng).
=>Dựa vào 3 loại tư liệu: 
+ Tư liệu truyền miệng 
+ Tư liệu hiện vật
+ Tư liệu chữ viết
c. Củng cố, luyện tập. (5’)
- Lịch sử là gì ? 
- Học lịch sử để làm gì ?
- Dựa vào đâu để biết lịch sử ? 
d. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà : (5’)
* Đối với bài học ở tiết này:
- Các em về nhà học thuộc bài, chú ý phần 1, 2.
* Đối với bài học ở tiết tiếp theo:
 	Chuẩn bị bài 2 : CÁCH TÍNH THỜI GIAN TRONG LỊCH SỬ.
 	 Đọc kĩ bài và trả lời các câu hỏi sau:
Câu 1:Tại sao phải xác định thời gian?
Câu 2:Cách tính thời gian của người xưa như thế nào ?
Câu 3:Thế giới có cần 1 thứ lịch chung hay không?Tại sao?
4. Những kinh nghiệm được rút ra sau khi dạy:
- Thời gian cho từng phần, từng hoạt động: -----------------------------------------
- Nội dung kiến thức:---------------------------------------------------------------------
 - Phương pháp giảng dạy: ---------------------------------------------------------------
- Kết quả :----------------------------------------------------------------------------------
KIỂM TRA 
Kiểm tra ngày........ tháng...... năm 2017
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
 	 Người kiểm tra