Giáo án môn Lịch sử 7 - Hồ Thị Bích Ngọc

x· ®«ng ®¶o, n«ng d©n t¸ ®iÒn nhiÒu h¬n tr­íc.
+Thî thñ c«ng, th­¬ng nh©n -> tû lÖ nhá
+N«ng n«, n« t× -> thÊp kÐm nhÊt
Þ XH ngµy cµng ph©n ho¸ s©u s¾c. §Þa chñ ngµy cµng ®«ng, n«ng n«, n« tú ngµy cµng nhiÒu.
4.Cñng cè: 
 +Tr×nh bµy t×nh h×nh kinh tÕ §¹i ViÖt thêi TrÇn sau chiÕn tranh.
 + X· héi thêi TrÇn ph©n ho¸ nh thÕ nµo?
5. DÆn dß: - Tr¶ lêi c©u hái ë Sgk. - Lµm bµi tËp (Sbt).
 - Xem tr­íc bµi 15- phÇn II.
Ngµy so¹n 5/ 12/ 2013
 Bµi 15: Sù ph¸t triÓn kinh tÕ vµ v¨n ho¸ thêi TrÇn
 TiÕt 29: Sù ph¸t triÓn v¨n ho¸.
I. Môc tiªu bµi häc: 
1. KiÕn thøc: Häc sinh n¾m ®­îc: 
- §êi sèng v¨n ho¸ vµ tinh thÇn cña nh©n d©n ta thêi TrÇn rÊt phong phó ®a d¹ng.
- Gi¸o dôc, khoa häc, kÜ thuËt thêi TrÇn ®¹t ®Õn tr×nh ®é cao, nhiÒu c«ng tr×nh nghÖ thuËt tiªu biÓu.
2. KÜ n¨ng: RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch, nhËn xÐt, ®¸nh gi¸
 3.Th¸i ®é: Tù hµo vÒ nÒn v¨n ho¸ d©n téc , cã ý thøc b¶o vÖ, gÜ­ g×n vµ ph¸t huy nÒn v¨n ho¸ d©n téc.
II. C«ng t¸c chuÈn bÞ: 
- SGK, SGV; -Tranh ¶nh c¸c thµnh tùu v¨n ho¸. C¸c kªnh h×nh.
- SGK, su tÇm tranh, tµi liÖu liªn quan bµi häc.
III. Ho¹t ®éng d¹y häc:
1.æn ®Þnh:
2.Bµi cò: ? Tr×nh bµy t×nh h×nh kinh tÕ thêi TrÇn sau chiÕn tranh? ? X· héi thêi TrÇn cã nh÷ng tÇng líp nµo? §êi sèng cña c¸c tÇng líp ®ã ra sao?
3.Bµi míi: Sau chiÕn tranh, nhµ TrÇn cã nhiÒu chÝnh s¸ch ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ, bªn c¹nh ®ã nhµ TrÇn rÊt quan t©m ®Õn nÒn v¨n ho¸ gi¸o dôc.
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1. T×m hiÓu vÒ ®êi sèng v¨n ho¸ thêi TrÇn
- Gv: Thêi TrÇn c¸c tÝn ng­ìng cæ truyÒn vÉn phæ biÕn trong nh©n d©n.
? H·y kÓ tªn mét vµi tÝn ng­ìng cña nh©n d©n?
? §¹o PhËt thêi k× nµy ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo? ThÓ hiÖn cña nã ra sao?
( NhiÒu ng­êi ®i tu, kÓ c¶ giai cÊp thèng trÞ(vua). Chïa mäc ë kh¾p n¬i)
? Kh«ng ph¸t triÓn b»ng thêi Lý thÓ hiÖn ë chç nµo?
(§¹o PhËt kh«ng trë thµnh quèc gi¸o, kh«ng ¶nh hëng chÝnh trÞ nhõa tr­íc, chïa kh«ng ph¶i lµ n¬i d¹y häc mµ lµ trung t©m sinh ho¹t v¨n ho¸)
? So víi ®¹o PhËt, Nho gi¸o ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo?
? Ngoµi ra ®êi sèng sinh ho¹t v¨n ho¸ cña nh©n d©n ta ra sao?
? Nªu nh÷ng dÉn chøng vÒ tËp qu¸n sèng gi¶n dÞ cña nh©n d©n?
? NhËn xÐt vÒ c¸c ho¹t ®éng sinh ho¹t v¨n ho¸ cña nh©n d©n ta thêi TrÇn?
? Ngµy nay, nh©n d©n ta cã cßn duy tr× c¸c ho¹t ®éng v¨n ho¸ ®ã n÷a kh«ng?
Hs liªn hÖ tr¶ lêi
Ho¹t ®éng 2 .T×m hiÓu vµi nÐt vÒ v¨n häc thêi TrÇn 
? V¨n häc thêi k× nµy cã nh÷ng ®Æc ®iÓm g×?
? KÓ vµi t¸c phÈm tiªu biÓu? (HÞch t]íng sÜ, Phß gi¸ vÒ kinh, Phó s«ng B¹ch §»ng...). 
Ho¹t ®éng 3 .T×m hiÓu vµi nÐt vÒ GD, KHKT thêi TrÇn 
? Tr×nh bµy mét vµi nÐt vÒ gi¸o dôc thêi TrÇn?
 Hs ®äc hµng ch÷ nhá Sgk.
? So s¸nh gi¸o dôc thêi TrÇn víi thêi Lý? Tõ ®ã em cã nhËn xÐt g× vÒ t×nh h×nh gi¸o dôc thêi TrÇn? 
? KH-KT thêi TrÇn ph¸t triÓn ntn?
? Quèc sö viÖn cã nhiÖm vô g×? Do ai ®øng ®Çu?
(Lª V¨n H­u ®øng ®Çu vµ ®· so¹n bé §¹i ViÖt Sö KÝ)
- Gv giíi thiÖu vµi nÐt vÒ cuèn : Binh th­ yÕu l­îc cña TrÇn Quèc TuÊn.
? Y häc cã thµnh tùu g×?
? NhËn xÐt vÒ gi¸o dôc, khoa häc- kÜ thuËt thêi TrÇn?
Ho¹t ®éng 4 .T×m hiÓu vµi nÐt nghÖ thuËt ®iªu kh¾c thêi TrÇn 
- Hs quan s¸t h×nh 37, 38 Sgk.
?Qua ®ã em thÊy kiÕn tróc thêi k× nµy ntn?
? H·y kÓ mét vµi c«ng tr×nh tiªu biÓu?
- Hs quan s¸t H38 vµ so s¸nh víi H26 bµi 12.
? So s¸nh, nhËn xÐt vÒ h×nh rång thêi TrÇn so víi thêi Lý?(trau chuèt, uy nghiªm).
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸c c«ng tr×nh nghÖ thËt kiÕn tróc thêi k× nµy?
1. §êi sèng v¨n ho¸
- TÝn ng­ìng cæ truyÒn phæ biÕn trong nh©n d©n.
- §¹o PhËt ph¸t triÓn m¹nh nh­ng kh«ng b»ng thêi Lý.
- Nho gi¸o ph¸t triÓn m¹nh: rÊt ®­îc träng dông.
- C¸c h×nh thøc sinh ho¹t v¨n ho¸: ca h¸t, nh¶y móa ®­îc phæ biÕn, sèng gi¶n dÞ.
Þ Phong phó, ®a d¹ng, mang ®Ëm tÝnh d©n téc.
2.V¨n häc. 
 Ch÷ H¸n, ch÷ N«m ph¸t triÓn: néi dung phong phó, chøa ®ùng lßng yªu n­íc, lßng tù hµo cña nh©n d©n.
-> Ph¶n ¸nh lßng tù hµo d©n téc vÒ mét thêi hµo hïng lÞch sö.
3. Gi¸o dôc vµ khoa häc kÜ thuËt.
 - Gi¸o dôc: 
+ tr­êng häc më nhiÒu, c¸c k× thi chän ng­êi tµi tæ chøc th­êng xuyªn.
+ LËp ra Quèc sö viÖn (viÕt sö): 1272 bé “§¹i ViÖt sö kÝ” ra ®êi (bé sö ®Çu tiªn cña n­íc ta)
KHKT: 
+ Qu©n sù: “Binh th­ yÕu l­îc” (TrÇn Quèc TuÊn), chÕ t¹o sóng, thuyÒn chiÕn...
+ Y häc, thiªn v¨n häc ph¸t triÓn.
-> Ph¸t triÓn nhiÒu lÜnh vùc, t¹o bíc ph¸t triÓn cao cho nÒn v¨n minh §¹i ViÖt.
4. NghÖ thuËt kiÕn tróc vµ ®iªu kh¾c.
- NhiÒu c«ng tr×nh kiÕn tróc cã gi¸ trÞ: th¸p Phæ Minh, thµnh T©y §«...
- NghÖ thuËt ®iªu kh¾c, ch¹m træ tinh tÕ.
-> NghÖ thuËt ngµy cµng ®¹t ®Õn tr×nh ®é tinh x¶o, râ nÐt.
4. Cñng cè: §iÓm l¹i nh÷ng thµnh tùu chñ yÕu vÒ GD.VH, NT, KHKT
5. DÆn dß: Hs vÒ häc bµi lµm ba× tËp
Ngµy so¹n 9/ 12/ 2013
Bµi 16: Sù suy sôp cña nhµ TrÇn cuèi thÕ kØ xiv
 TiÕt 30: t×nh h×nh kinh tÕ- x· héi. 
I. Môc tiªu bµi häc: 
 1. KiÕn thøc: Häc sinh n¾m ®îc: 
- T×nh h×nh kinh tÕ- x· héi cuèi thêi TrÇn: vua quan ¨n ch¬i sa ®o¹, kh«ng quan t©m ®Õn s¶n xuÊt lµm cho ®êi sèng cña ng­êi d©n ngµy cµng cùc khæ.
- C¸c cuéc ®Êu tranh cña n«ng n«, n« tú diÔn ra rÇm ré.
 2. KÜ n¨ng: RÌn luyÖn kÜ n¨ng ph©n tÝch, nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ c¸c sù kiÖn lÞch sö.
 3. Th¸i ®é: ThÊy ®îc vai trß cña quÇn chóng nh©n d©n lao ®éng trong lÞch sö. 
II. C«ng t¸c chuÈn bÞu
- SGK, SGV; L­îc ®å khëi nghÜa n«ng d©n nöa cuèi thÕ kØ XIV
- SGK, su tÇm tranh, tµi liÖu liªn quan bµi häc.
 III. Ho¹t ®éng d¹y- häc:
1. æn ®Þnh:
2. Bµi cò: ? Tr×nh bµy mét sè nÐt vÒ t×nh h×nh gi¸o dôc, khoa häc d­íi thêi TrÇn? T¹i sao v¨n ho¸, gi¸o dôc, khoa häc thêi TrÇn l¹i ph¸t triÓn?
3. Bµi míi: Sau c¸c cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n x©m l­îc M«ng- Nguyªn, t×nh h×nh kinh tÕ-x· héi thêi TrÇn ®¹t nhiÒu thµnh tùu rùc rì gãp phÇn cho sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. Nh­ng ®Õn cuèi thÕ kØ XIV,nhµ TrÇn suy sôp nghiªm träng, nh÷ng nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn ®iÒu ®ã vµ hËu qu¶ cña nã nh thÕ nµo. 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1. T×m hiÓu vÒ t×nh h×nh kinh tÕ cuèi thÕ kØ XIV 
? Sau 3 cuéc kh¸ng chiÕn chèng M«ng- Nguyªn, nhµ TrÇn ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p g× ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ?
Hs nhí l¹i kinÕ thøc cò tr¶ lêi
? Nh÷ng biÖn ph¸p ®ã ®· gióp cho kinh tÕ ph¸t triÓn nh­ thÕ nµo?
Hs nhí l¹i kinÕ thøc cò tr¶ lêi
G bæ sung 
? §Õn cuèi thÕ kØ XIV, kinh tÕ nhµ TrÇn nh­ thÕ nµo?
Kinh tÕ bÞ kh«ng ph¸t triÓn
? Nªu nh÷ng biÓu hiÖn cña sù kÐm ph¸t triÓn ®ã?
- Hs ®äc hµng ch÷ nhá Sgk.
? Theo em, nh÷ng nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn?
 Hs tr¶ lêi- Gv kh¸i qu¸t l¹i.
? Nhµ n­íc kh«ng quan t©m ®Õn kinh tÕ® mÊt mïa, tõ ®ã dÉn ®Õn cuéc sèng cña ng­êi d©n nh thÕ nµo?(Lµng x· tiªu ®iÒu, x¬ x¸c, n«ng d©n b¸n vî ®î con,phiªu t¸n kh¾p n¬i)
Ho¹t ®éng 2. T×m hiÓu vÒ t×nh hiµnh x· héi cuèi TK XIV
? Tr­íc t×nh h×nh ®êi sèng cña nh©n d©n nh­ vËy, vua quan nhµ TrÇn ®· lµm g×?
- Hs ®äc hµng ch÷ nhá Sgk- Gv gi¶ng thªm vÒ TrÇn Dô T«ng.
- §¸ng chó ý nhÊt lµ thÇy gi¸o Chu V¨n An ®· d©ng sí chÐm 7 nÞnh thÇn, vua kh«ng ®ång ý «ng c¸o quan vÒ quª d¹y häc.
? ViÖc lµm cña Chu V¨n An nãi lªn ®iÒu g×?
- X· héi qu¸ nhiÒu ng­êi xu nÞnh, ¨n ch¬i.
- ¤ng lµ ng­êi thanh liªm, ®Æt lîi Ých quèc gia lªn lîi Ých c¸ nh©n.
- Hs ®äc phÇn in nghiªng.
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ cuéc sèng cña vua quan nhµ TrÇn cuèi thÕ kØ XIV? §s ®ã ®· b¸o hiÖu cho ®iÒu g× s¾p xÈy ra?
? Ngoµi nh÷ng khã kh¨n trong n­íc, nhµ TrÇn cßn ph¶i chÞu nh÷ng khã kh¨n g× n÷a?
Qu©n Cham-pa x©m l­îc, qu©n Minh ®­a yªu s¸ch
? Nh­ vËy ta thÊy tr­íc nh÷ng khã kh¨n chång chÊt, tr­íc ®êi sèng khã kh¨n cña nh©n d©n tÊt yÕu dÉn ®Õn nh÷ng hËu qu¶ g×?
(giai cÊp thèng trÞ >< nh©n d©n ® khëi nghÜa næ ra kh¾p n¬i)
? Em h·y kÓ tªn c¸c cuéc khëi nghÜa cña n«ng d©n thêi k× nµy? 
 * Th¶o luËn nhãm.
- Gv ph¸t phiÕu häc tËp.
- Hs t×m hiÓu Sgk: thêi gian, ®Þa ®iÓm, tªn ng­êi ®øng ®Çu.
- Gv treo b¶n ®å c©m® Hs ®iÒn tªn, thêi gian c¸c cuéc khëi nghÜa vµo b¶n ®å.
Gv nhËn xÐt bµi lµm cña Hs ® tr×nh bµy l¹i mét vµi cuéc khëi nghÜa.
? V× sao c¸c cuéc khëi nghÜa thÊt b¹i?
? C¸c cuéc khëi nghÜa liªn tiÕp næ ra vµo cuèi triÒu TrÇn b¸o hiÖu ®iÒu g×? (ph¶n øng m·nh liÖt cña nh©n d©n® suy sôp cña nhµ TrÇn® ®ßi hái mét triÒu ®¹i míi lªn.)
1. T×nh h×nh kinh tÕ.
- Nhµ n­íc kh«ng quan t©m ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®ª ®iÒu
- NhiÒu n¨m mÊt mïa ®ãi kÐm
- N«ng d©n ph¶i b¸n ruéng c¶ vî con
-> Kinh tÕ kh«ng ph¸t triÓn
- Ruéng ®Êt n»m trong tay v­¬ng hÇu quý téc, quan l¹i , ®Þa chñ.
- ThuÕ kho¸ nÆng nÒ.
-> ®êi sãng nh©n d©n bÊp bªnh
2. T×nh h×nh x· h«i . 
- Vua, quan, v­¬ng hÇu quý téc ¨n ch¬i sa ®äa.
- Nhµ TrÇn ngµy cµng suy sôp.
- Qu©n Cham-pa x©m l­îc, qu©n Minh ®­a yªu s¸ch.
- M©u thuÉn x· héi gay g¾t ® khëi nghÜa.
C¸c cuéc khëi nghÜa tiªu biÓu:
Thêi gian
Tªn cuéc khëi nghÜa
§Þa bµn KN
1344-1360
Ng« BÖ
H¶i D­¬ng
1379
NguyÔn Thanh, NguyÔn Kþ
Thanh Ho¸.
1390
Ph¹m S­ ¤n
S¬n T©y -> Th¨ng Long.
1399
NguyÔn Nh÷ C¸i
S¬n T©y – VÜnh Phóc- Tuyªn Quang
-> KÕt qu¶, ý nghÜa: 
+ C¸c cuéc khëi nghÜa ®Òu bÞ dËp t¾t.
+ ph¶n øng m·nh liÖt cña nh©n d©n® suy sôp cña nhµ TrÇn.
4. Cñng cè: Gv sö dông b¶ng phô - Hs lµm bµi tËp tr¾c nghiÖm: (§¸nh dÊu x vµo ý ®óng nhÊt). Cuèi thÕ kØ XIV kinh tÕ n­íc ta suy tho¸i,®êi sèng nh©n d©n sa sót, x· héi rèi lo¹n v×:
 Nhµ n­íc kh«ng quan t©m ®Õn s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, kh«ng ch¨m lo ®Õn ®êi sèng cña nh©n d©n.
 N«ng d©n bÞ bãc lét nÆng nÒ.
 GiÆc ngo¹i x©m trµn vµo cíp ph¸
 V¬ng hÇu, quý téc, nhµ chïa chiÕm nhiÒu ruéng ®Êt.
 Ruéng ®Êt bÞ bá hoang ngµy cµng nhiÒu.
5. DÆn dß: - Tr¶ lêi c©u hái ë Sgk. - Xem tr­íc bµi 16 môc II.
Ngµy so¹n 11/ 12/ 2013
Bµi 16: Sù suy sôp cña nhµ TrÇn cuèi thÕ kØ xiv (tiÕp).
 TiÕt 31: II. Nhµ hå vµ nh÷ng c¶i c¸ch cña hå quý ly. 
I. Môc tiªu bµi häc: 
1. KiÕn thøc: Häc sinh n¾m ®­îc: 
- Hoµn c¶nh nhµ Hå lªn thay nhµ TrÇn lóc ®Êt n­íc gÆp nhiÒu khã kh¨n lo¹n l¹c.
- Nh÷ng c¶i c¸ch cña Hå Quý Ly.
2. KÜ n¨ng: BiÕt ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ nh©n vËt lÞch sö.
 3. Th¸i ®é: ThÊy ®îc vai trß cña quÇn chóng nh©n d©n lao ®éng trong lÞch sö. 
II. Ph­¬ng tiÖn d¹y häc: 
- SGK, SGV; Tranh ¶nh. B¶n ®å §¹i ViÖt ®Õn thÕ kØ XVI. Tranh di tÝch thµnh nhµ Hå ë Thanh Ho¸.
- SGK, s­u tÇm tranh, tµi liÖu liªn quan bµi häc.
III. Ho¹t ®éng d¹y häc:
1. æn ®Þnh:
2. Bµi cò: ? Tr×nh bµy t×nh h×nh kinh tÕ n­íc ta n÷a sau thÕ kØ XIV?
 ? V× sao cuèi thÕ kØ XIV c¸c cuéc khëi nghÜa cña n«ng d©n, n« tú liªn tiÕp næ ra?
3.Bµi míi: Gv dÉn d¾t hs vµo bµi míi
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc cÇn ®¹t
Ho¹t ®éng 1. T×m tiÓu vÒ sù thµnh lËp nhµ Hå 
? Cuèi thÕ kØ XIV, c¸c cuéc ®Êu tranh cña nh©n d©n diÔn ra m¹nh mÏ dÉn ®Õn ®iÒu g×?
- HS tr¶ lêi.
? nhµ Hå ®îc thµnh lËp trong hoµn c¶nh nh thÕ nµo?
- Hs ®äc hµng ch÷ nhá.
? Em h·y tãm t¾t vµi nÐt vÒ Hå Quý Ly.
 ( Tµi giái, yªu n­íc, Chøc vô cao trong triÒu, tiÕn bé...)
Gv: Trong hoµn c¶nh ®Êt n­íc nh vËy, nhµ TrÇn kh«ng ®ñ kh· n¨ng ®¶m nhiÖm vai trß lÞch sö cña m×nh, nhµ Hå lªn thay lµ mét tÊt yÕu. 
Ho¹t ®éng 2. T×m hiÓu vÒ néi dung cña c¶i c¸ch Hå Quý Ly
Tr­íc t×nh h×nh nhµ TrÇn lung lay vµ ®Æc biÖt sau khi lªn ng«i Hå Quý Ly ®· thùc hiÖn nh÷ng c¶i c¸ch trªn mäi lÜnh vùc.
? Hå Quý Ly ®· thùc hiÖn nh÷ng c¶i c¸ch trªn nh÷ng lÜnh vùc nµo?
Gv cho hs th¶o kuËn nhãm t×m hiÓu vÒ néi dung c¶i c¸ch HQL
Nhãm 1.Néi dung vµ t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch VÒ chÝnh trÞ vµ nhËn xÐt kÕt qu¶ nhãm 2
Nhãm 1. Néi dung vµ t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch vÒ kinh tÕ vµ nhËn xÐt kÕt qu¶ nhãm 3
Nhãm 3.Néi dung vµ t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch vÒ XH vµ nhËn xÐt kÕt qu¶ nhãm 4
 Nhãm 4. Néi dung vµ t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch VHGD vµ nhËn xÐt kÕt qu¶ nhãm 5
 Nhãm 5. Néi dung vµ t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch Qu©n sù vµ nhËn xÐt kÕt qu¶ nhãm 1
Gv bæ sung chèt l¹i c¸c néi dung chÝnh 
Ho¹t ®éng 3. T×m hiÓu vÒ ý nghÜa, t¸c dông vµ nh÷ng h¹n chÕ cña c¶i c¸ch Hå Quý Ly
? Nh÷ng c¶i c¸ch cña Hå Quý Ly cã ý nghÜa ntn trong hoµn c¶nh ®Êt n­íc ta lóc bÊy giê?
? Em ®¸nh gi¸ ntn vÒ Hå Quý Ly?
(§ã lµ mét nhµ c¶i c¸ch cã tµi, yªu n­íc thiÕt tha)
? Nªu nh÷ng mÆt tiÕn bé cña nh÷ng c¶i c¸ch ®ã?
* Th¶o luËn nhãm.
? V× sao nh÷ng chÝnh s¸ch ®ã kh«ng ®îc nh©n d©n ñng hé?
- Gia n«, n« tú cha gi¶i phãng ®îc th©n phËn.
- Cha phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ.
1. Nhµ Hå thµnh lËp.
+ Hoµn c¶nh: 
 Nhµ TrÇn suy sôp cùc ®é, x· héi khñng ho¶ng s©u s¾c, nguy c¬ ngo¹i x©m ®e däa.
N¨m 1400, Hå Quý Ly lªn ng«i lËp ra nhµ Hå, lÊy tªn n­íc §¹i Ngu.
2. Nh÷ng biÖn ph¸p c¶i c¸ch cña Hå Quý Ly .
* ChÝnh trÞ: 
- C¶i tæ hµng ngò quan l¹i: thay quan l¹i hä TrÇn b»ng nh÷ng ng­êi tµi th©n cËn víi m×nh.
- §æi tªn mét sè ®¬n vÞ hµnh chÝnh.
- Cö quan th¨m hái ®s nh©n d©n.
* VÒ kinh tÕ:
- Ph¸t hµnh tiÒn giÊy(1396)
- Ban hµnh chÝnh s¸ch h¹n ®iÒn( 1397)
- Quy ®Þnh l¹i thuÕ ®inh, thuÕ ruéng(1402)
* VÒ x· héi:
- Thùc hiÖn chÝnh s¸ch h¹n n«.
- Cøu ®ãi vµ ch÷a bÖnh cho nh©n d©n.
* V¨n ho¸, gi¸o dôc:
- DÞch ch÷ H¸n ® ch÷ N«m.
- Thay ®æi chÕ ®é thi cö.
* Quèc phßng:
- Lµm t¨ng qu©n sè
- ChÕ t¹o nhiÒu sóng míi
- Phßng thñ n¬i hiÓm yÕu
- X©y dùng thµnh kiªn cè.
3. ý nghÜa, t¸c dông cña c¶i c¸ch Hå Quý Ly.
* ý nghÜa, t¸c dông
- Gãp phÇn h¹n chÕ tÖ tËp trung ruéng ®Êt cña quý téc, ®¹i chñ,lµm suy yÕu thÕ lùc cña nhµ TrÇn
- T¨ng thu nhËp, t¨ng quyÒn lùc cho nhµ nø¬c qu©n chñ tËp quyÒn.
C¶i c¸ch v¨n ho¸ gi¸o dôc cã nhiÒu tiÕn bé 
* H¹n chÕ: 1 sè chÝnh s¸ch ch­a triÖt ®Ó, ch­a phï hîp víi t×nh h×nh kinh tÕ, ch­a gi¶i quyÕt ®îc nh÷ng yªu cÇu bøc thiÕt cña ®«ng ®¶o nh©n d©n.
4. Cñng cè:? Theo em viÖc Hå Quý Ly ®a ra nh÷ng c¶i c¸ch ®ã trong hoµn c¶nh x· héi lóc bÊy giê cã ®óng ®¾n kh«ng? Em h·y gi¶i thÝch?
 5. DÆn dß: - Tr¶ lêi c©u hái ë Sgk. 
 Ngµy so¹n 16/ 12/ 2013
TiÕt 32: Bµi 17: «n tËp ch­¬ng ii vµ ch­¬ng iii.
I. Môc tiªu bµi häc: 
1. KiÕn thøc: 
 - Cñng cè nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ lÞch sö d©n téc thêi Lý, TrÇn, Hå.
 - N¾m ®­îc nh÷ng thµnh tùu chñ yÕu vÒ c¸c mÆt chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸ cña §¹i ViÖt thêi Lý, TrÇn, Hå.
2. KÜ n¨ng:- Sö dông l­îc ®ß, quan s¸t, thèng kª sù kiÖn.
3. Th¸i ®é:- Gi¸o dôc lßng yªu n­íc, niÒm tù hµo d©n téc, biÕt ¬n tæ tiªn.
II. C«ng t¸c chuÈn bÞ 
- L­îc ®å kh¸ng chiÕn chèng Tèng.
- L­îc ®å kh¸ng chiÕn chèng M«ng- Nguyªn (3 lÇn).
- B¶ng phô ghi triÒu ®¹i, n¨m.
III. Ho¹t ®éng d¹y- häc:
1. æn ®Þnh:
2. Bµi cò: ? Nªu c¶i c¸ch cña Hå Quý Ly vµ t¸c dông cña nã?
3. Bµi míi: Gi¸o viªn giíi thiÖu bµi: Tõ thÕ kØ X ®Õn thÕ kØ XV, ba triÒu ®¹i Lý, TrÇn, Hå thay thÕ nhau lªn n¾m chÝnh quyÒn. §ã lµ giai ®o¹n lÞch sö hµo hïng, vÏ vang cña d©n téc ta. Nh×n l¹i c¶ mét chÆng ®êng lÞch sö, chóng ta cã quyÒn tù hµo vÒ truyÒn thèng
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung cÇn ®¹t
Gv híng dÉn Hs lÇn lît tr¶ lêi c©u hái trong Sgk.
? ë thêi Lý, TrÇn nh©n d©n ta ®· ph¶i ®­¬ng ®Çu víi cuéc x©m l­îc nµo?
? Thêi gian b¾t ®Çu vµ kÕt thóc cña c¸c cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng, chèng M«ng- Nguyªn?
? §­êng lèi kh¸ng chiÕn ë mçi giai ®o¹n nh­ thÕ nµo?
GV: Víi ®­êng lèi kh¸ng chiÕn ®óng ®¾n cña nhµ Lý , TrÇn, nh©n d©n ta ®· giµnh th¾ng lîi to lín.
? Nh÷ng tÊm g­¬ng tiªu biÓu trong c¸c cuéc kh¸ng chiÕn?
? TÊm g­¬ng chØ huy nµo em nhí nhÊt?
? C«ng lao ®ãng gãp cña nh÷ng vÞ anh hïng tiªu biÓu?
? Em cã nhËn xÐt g× vÒ tinh thÇn ®oµn kÕt ®¸nh giÆc trong mçi cuéc kh¸ng chiÕn? Nªu mét vµi dÉn chøng.
? Nguyªn nh©n th¾ng lîi cña c¸c cuéc kh¸ng chiÕn?
- Hs nªu – Gv kh¸i qu¸t.
1 C¸c cuéc kh¸ng chiÕn chèng ngo¹i x©m thêi Lý- TrÇn
- C¸c cu«c kh¸ng chiÕn:
- Kh¸ng chiÕn chèng Tèng: 10. 1075 ® 3. 1077.
- Kh¸ng chiÕn chèng x©m l­îc M«ng lÇn 1: §Çu T1. 1258 ®29.1.1258.
- Kh¸ng chiÕn chèng x©m l­îc Nguyªn lÇn 2: 1. 1285 ®6.1285.
- Kh¸ng chiÕn chèng x©m l­îc Nguyªn lÇn 3: 12. 1287 ®1.1288.
* §­êng lèi kh¸ng chiÕn:
- K/c chèng Tèng: chñ ®éng ®¸nh giÆc buéc giÆc ph¶i theo c¸ch ®¸nh cña ta:
 + G® 1: tiÕn qu©n tr­íc ®Ó phßng vÖ.
 + G® 2: chñ ®éng x©y dùng phßng tuyÕn Nh­ NguyÖt, kh«ng cho giÆc tiÕn vµo Th¨ng Long, t×m c¸ch tªu diÖt sinh lùc ®Þch.
- K/c chèng M«ng–Nguyªn: ®­êng lèi chung : v­ên kh«ng nhµ trèng, t¹m thêi rót khái Th¨ng Long.
 + LÇn 1: nh©n d©n rót khái thµnh, qu©n M«ng Cæ thiÕu l­¬ng thùc trÇm träng, nhµ trÇn ph¶n c«ng m¹nh vµo Th¨ng Long.
 + LÇn 2: lµm tiªu hao sinh lùc ®Þch råi tæ chøc ph¶n c«ng, ®¸nh giÆc ë nhiÒu n¬i råi tiÕn vµo gi¶i phãng Th¨ng Long.
 + LÇn 3: chñ ®éng mai phôc tiªu diÖt ®oµn thuyÒn l­¬ng, më cuéc ph¶n c«ng tiªu diÖt ®Þch trªn s«ng B¹ch §»ng.
* Nh÷ng tÊm g­¬ng tiªu biÓu trong c¸c cuéc kh¸ng chiÕn:
- Lý Th­êng KiÖt, Lý KÕ Nguyªn, T«ng §¶n...
- TrÇn Thñ ®é, TrÇn Quèc TuÊn, TrÇn Quang Kh¶i...
-> TËp trung lùc l­îng toÇn d©n ®¸nh giÆc , chØ huy tµi giái , s¸ng suèt.
* Sù ®oµn kÕt: §oµn kÕt gi÷a qu©n ®éi triÒu ®×nh víi ®ång bµo c¸c d©n téc thiÓu sè ( chèng Tèng), Nh©n d©n theo lÖnh cña triÒu ®×nh thùc hiÖn V­ên kh«ng nhµ trèng” ( chèng M«ng-Nguyªn).
* Nguyªn nh©n th¾ng lîi:
- Sù ñng hé toµn d©n
- ChiÕn ®Êu anh dòng cña qu©n ta
- ChØ huy tµi giái.
* ý nghÜa lÞch sö: §Ëp tan ©m m­u x©m l­îc cña bän phong kiÕn Trung Quèc...
4. Cñng cè: ? Dùa vµo ®©u ®Ó nhËn ®Þnh: Thêi Lý, TrÇn d©n téc ta ®· x©y dùng ®îc nÒn v¨n minh rùc rì: v¨n minh §¹i ViÖt?
? Tr¸ch nhiÖm cña chóng ta ®èi víi nh÷ng thµnh tùu ®ã?
5. DÆn dß: - Lµm bµi tËp1 2. 
 - Xem tr­íc bµi 18.
 Ngµy so¹n 19/ 12/ 2013
Ch­¬ng IV : §¹i ViÖt thêi Lª s¬
( ThÕ Kû XV - ®Çu XVI)
TiÕt 33: Bµi 18
Cuéc kh¸ng chiÕn cña nhµ Hå vµ phong trµo
khëi nghÜa chèng qu©n Minh ®Çu thÕ kû XV
I.Môc tiªu bµi häc:
1, KiÕn thøc: 
- ThÊy râ ©m m­u vµ nh÷ng ho¹t ®éng bµnh tr­íng cña nhµ Minh ®èi víi c¸c n­íc xung quanh, tr­íc hÕt lµ §¹i ViÖt.
-DiÔn biÕn, kÕt qu¶ cña c¸c cuéc khëi nghÜa cña quý téc TrÇn.
2, T­ t­ëng: - GD truyÒn thèng yªu n­íc, ý chÝ anh hïng bÊt khuÊt cña nh©n d©n ta, vai trß cña quÇn chóng nh©n d©n trong cuéc kh¸ng chiÕn chèng qu©n Minh x©m l­îc , häc tËp nh÷ng tÊm g¬ng anh dòng, bÊt khuÊt.
3, Kü n¨ng: - L­îc thuËt sö kiÖn lÞch sö.
- §¸nh gi¸ c«ng lao cña c¸c nh©n vËt lÞch sö.
II. C«ng t¸c chuÈn bÞ:
- L­îc ®å c¸c cuéc khëi nghÜa ®Çu thÕ kû XV
III. Ho¹t ®éng d¹y - häc :
1, æn ®Þnh tæ chøc: 
2, KiÓm tra bµi cò:? Nhµ Hå thµnh lËp trong hoµn c¶nh nµo?
3, D¹y bµi míi: 
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
KiÕn thøc cÇn ®¹t
- GV giíi thiÖu tranh: Thµnh nhµ Hå ë Thanh Ho¸
+Thµnh cã chu vi 4 Km , x©y b»ng ®¸, c¸c khèi ®¸ nÆng 10 ®Õn 16 tÊn.
N¨m 1405 n¹n ®ãi x¶y ra -> nhµ Hå gÆp nhiÒu khã kh¨n . Nh©n c¬ héi ®ã qu©n Minh x©m l­îc n­íc ta.
? Cã ph¶i qu©n Minh kÐo vµo x©m l­îc n­íc ta lµ do nhµ Hå cíp ng«i cña nhµ TrÇn kh«ng?
- GV sö dông l­îc ®å, m« t¶ cuéc kh¸ng chiÕn cña nhµ Hå.
- Gv trÝch dÉn c©u nãi cña Hå Nguyªn Trõng: T«i kh«ng sî ®¸nh mµ chØ sî lßng d©n kh«ng theo?
-GV: Sau khi ®¸nh b¹i nhµ Hå, qu©n Minh thiÕt lËp chÝnh quyÒn cai trÞ trªn ®Êt n­íc ta vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch ¸p bøc hµ kh¾c.
? H·y nªu nh÷ng chÝnh s¸ch cai trÞ cña nhµ Minh trªn ®Êt n­íc ta ? 
? NhËn xÐt vÒ chÝnh s¸ch cai tri cña nhµ Minh ®èi víi nh©n d©n ta?
? Nh÷ng chÝnh s¸ch ®ã nh»m môc ®Ých g×? ( Chóng m­uèn d©n téc ta ph¶i lÖ thuéc vµo chóng ) 
- Gv sö dông l­îc ®å: C¸c cuéc khëi nghÜa ë thÕ kû XV ®Ó tr×nh bµy DB .
- Gäi HS lªn b¶ng têng thuËt cuéc k/n cña TrÇn Ngçi trªn l­îc ®å .
? Tãm t¾t diÔn biÕn cña cuéc k/n TrÇn Quý Kho¸ng?
? C¸c cuéc k/n trªn cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo ?
? Theo em v× sao c¸c cuéc k/n trªn l¹i thÊt b¹i?
( Do m©u thuÉn néi bé, lùc l­îng ch­a ®ñ m¹nh ) 
1, Cuéc x©m l­îc cña qu©n Minh vµ sù thÊt b¹i cña nhµ Hå:
- Qu©n Minh m­în cí kh«i phôc l¹i nhµ TrÇn ®Ó x©m chiÕm, ®« hé n­íc ta.
- DiÔn biÕn cuéc K/c :
+1- 1407 qu©n Minh chiÕm §«ng §« vµ thµnh T©y ®«.
+6-1407 Cha con Hå Quý Ly bÞ b¾t.
Nguyªn nh©n thÊt b¹i:
 + Kh«ng ph¸t huy ®­îc søc m¹nh d©n téc .
2, ChÝnh s¸ch cai trÞ cña nhµ Minh:
- ChÝnh trÞ: Xo¸ bá quèc hiÖu n­íc ta, s¸t nhËp vµo TQ
- Kinh tÕ: §Æt ra hµng tr¨m thø thuÕ, b¾t phô n÷ vµ trÎ em ®em vÒ TQ.
- V¨n ho¸: 
+ Thi hµnh chÝnh s¸ch ®ång ho¸, ngu d©n.
+B¾t d©n ta ph¶i bá phong tôc tËp qu¸n cña m×nh.
C¸c chÝnh s¸ch ®ã v« cïng th©m ®éc vµ tµn b¹o .
3, Nh÷ng cuéc khëi nghÜa cña quý téc TrÇn:
a, K/n TrÇn Ngçi: 
- 10-1407 TrÇn Ngçi lªn lµm minh chñ .
- 12-1408 nghÜa qu©n ®¸nh b¹i 4 v¹n qu©n Minh ë B« C«.
-1409 K/n thÊt b¹i .
b, K/n TrÇn Quý Kho¸ng: 
- 1409 TrÇn Quý Kho¸ng lªn ng«i vua , lÊy hiÖu lµ Trïng Quang §Õ.
- Cuéc khëi nghÜa ph¸t triÓn tõ Thanh Ho¸ ®Õn Ho¸ Ch©u. 
- N¨m 1413 k/n thÊt b¹i .
c, ý nghÜa lÞch sö :
Tuy thÊt b¹i nh÷ng c¸c cuéc khëi nghÜa trªn ®­îc coi lµ ngän löa nu«i d­ìng tinh thÇn yªu n­íc cña nh©n d©n ta.
4, Cñng cè bµi: 
- Gäi HS lªn b¶ng têng thuËt 2 cuéc k/n trªn l­îc ®å .
5. Bµi tËp vÒ nhµ: Lµm bµi tËp 1,2 SGK
 Ngµy so¹n 21/ 12/ 2013
LÞch sö ®Þa ph­¬ng
NghÖ An tõ thÕ kØ X ®Õn thÕ kØ XI X
 TiÕt 34. Bµi 1: NghÖ An tõ thÕ kØ X ®Õn thÕ kû XV
I.Môc tiªu bµi häc :
1. KiÕn thøc:
- HS n¾m ®îc nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t×nh h×nh kinh tÕ , v¨n hãa , gi¸o dôc cña NghÖ An tõ thÕ kû X ®Õn thÕ kû XV .
- Nh÷ng ®ãng gãp cña nh©n d©n NghÖ An trong c¸c cuéc kh¸ng chiÕn chèng Tèng vµ chèng qu©n x©m l­îc M«ng – Nguyªn.
2. T­ T­ëng: GD lßng yªu quª h¬ng ®Êt n­íc, tù hµo vÒ truyÒn thèng ®Êu tranh chèng ngo¹i x©m cña quª h¬ng NghÖ an.
3. KÜ n¨ng:RÌn luyÖn cho HS kÜ n¨ng ph©n tÝch ®¸nh gi¸, nhËn xÐt sù kiÖn lÞch sö.
II. C«ng t¸c chuÈn bÞ: B¶n ®å viÖt Nam .
III. Ho¹t ®éng d¹y häc:
1. æn ®Þnh:
2. KiÓm tra bµi cò: ? Nªu nh÷ng c¶i c¸ch cña Hå Quý Ly vµ t¸c dông cña nh÷ng chÝnh s¸ch c¶i c¸ch ®ã?
3. D¹y bµi míi: 
Ho¹t ®éng cña thÇy vµ trß
Néi dung kiÕn thøc cÇn ®¹t
* Ho¹t ®éng 1
- HS ®äc SGK môc 1
- X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña NghÖ An trªn b¶n ®å ViÖt Nam 
? Tõ thêi Ng« ®Õn thêi TrÇn , ®¬n vÞ hµnh chÝnh ë NghÖ an cã sù thay ®æi Nh thÕ nµo?
?Tªn gäi NghÖ an xuÊt hiÖn trong hoµn c¶nh nµo?
- Gv: trong ba thÕ kû ®Çu cña thêi k× ®éc lËp, tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, V¨n hãa- x· héi vïng NghÖ An cßn thÊp h¬n so víi vïng ®ång b»ng s«ng Hång, song víi søc lao ®éng cÇn cï , s¸ng t¹o vµ sù quan t©m cña triÒu ®×nh Trung ¦¬ng dÇn dÇn ®· lµm thay ®æi vïng ®Êt nµy .
? Em h·y nªu nh÷ng biÓu hiÖn vÒ sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë NghÖ an tõ thÕ kØ X-> XV? 
- Gv giíi thiÖu vÒ Lý NhËt Quang vµ c«ng cuéc khai ph¸, më réng vïng ®Êt NghÖ an cña «ng.
? Em h·y kÓ tªn 1 sè c«ng tr×nh thñy lîi ®îc x©y dùng trong thêi kú nµy?
? KÓ tªn c¸c nh©n tµi xø NghÖ vµ nh÷ng ®ãng gãp cña hä cho ®Êt n­íc?
* Ho¹