I.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT.
-Hiểu nhu cầu nghị luận trong đời sống và đặc điểm chung của văn bản nghị luận.
-Bước đầu biết cách vận dụng những kiến thức về văn nghị luận vào đọc-hiểu văn bản.
II.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC-KỸ NĂNG.
1.Kiến thức
- Khái niệm của VB nghị luận.
- Nhu cầu nghị luận trong đời sống.
- Những đặc điểm chung của văn bản nghị luận.
2.Kỹ năng
-Nhận biết văn bản nghị luận khi đọc sách báo,chuẩn bị để tiếp tục tìm hiểu sâu,kĩ hơn về kiểu văn bản quan trọng này.
đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với những câu tục ngữ trong bài 19. -Trả lời. * Nghe vaø töï ghi nhôù. HÑ 4: Củng cố-Daën doø (2’) Tuaàn : 21 Tieát : 77 Ngày soạn :24/12/2010 Ngày dạy: 04/01/2011 TUÏC NGÖÕ VEÀ CON NGÖÔØI VAØ XAÕ HOÄI I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT. -Hiểu ý nghĩa chùm tục ngữ tôn vinh giá trị con người,đưa ra nhận xét,lời khuyên về lối sống đạo đức đúng đắn,cao đẹp,tình nghĩa của người Việt Nam. -Thấy được đặc điểm hình thức của những câu tục ngữ về con người và xã hội. II.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC-KỸ NĂNG. 1.Kiến thức - Nội dung của tục ngữ về con người và xã hội. - Đặc điểm hình thức của tục ngữ về con người và xã hội. - Củng cố,bổ sung thêm hiểu biết về tục ngữ. 2.Kỹ năng - Đọc-hiểu, phân tích các lớp nghĩa của tục ngữ về con người và xã hội. -Vận dụng ở một mức độ nhất định tục ngữ về con người và xã hội trong đời sống. III. CÁC PHƯƠNG PHÁP KĨ NĂNG DẠY HỌC TÍCH CỰC : Động não. IV.HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN: Hoaït ñoäng thaày Hoaït ñoäng troø Noäi dung hoaït ñoäng * OÅn ñònh : (1’) Kieåm dieän, traät töï. * Kieåm tra : (4’) (?) Ñoïc thuoäc loøng caùc caâu tuïc ngöõ veà thieân nhieân vaø lao ñoäng saûn xuaát? (?) Neâu nghóa vaø kinh nghieäm cuûa caùc caâu tuïc ngöõ aáy? (?) Neâu vaø minh hoaï caùch dieãn ñaït cuûa tuïc ngöõ? (?) Ñoïc 1 soá caâu tuïc ngöõ cuøng chuû ñeà maø em ñaõ söu taàm? * Lôùp tröôûng baùo caùo. -Hai hoïc sinh traû baøi. HÑ 1: Khôûi ñoäng (5’) * Cho HS ñoïc vaên baûn, chuù thích. (?) Ta coù theå chia 9 caâu tuïc ngöõ treân thaønh maáy nhoùm? HS đọc câu 1 ?Câu tục ngữ có sử dụng những biện pháp tu từ gì ? Tác dụng của các biện pháp tu từ đó ? ? Câu tục ngữ có ý nghĩa gì ? ?Câu tục ngữ này có thể ứng dụng trong n trường hợp nào ? Học sinh đọc câu 2 ? Em hãy giải thích “góc con người” là như thế nào? T.sao “cái răng cái tóc là góc con người” ? +Hs đọc câu 3 ?Các từ Đói-sạch, rách-thơm được dùng với nghĩa như thế nào ? ?Câu tục ngữ có nghĩa như thế nào? ?Câu tục ngữ cho ta bài học gì ? ?Trong dân gian còn có những câu tục ngữ nào đồng nghĩa với câu tục ngữ này ? +Hs đọc câu 4,5,6. ? Ba câu này có chung nội dung gì ? ? Em có nhận xét gì về cách dùng từ trong câu 4? ?Tác dụng của cách dùng từ đó? ?Bài học rút ra từ câu tục ngữ này là gì? +Hs đọc câu 5. -Câu tục ngữ có ý nghĩa gì ? -Nói như vậy để nhằm mục đích gì ? ?Câu 5,6 mâu thuẫn với nhau hay bổ sung cho nhau ? Vì sao ? - Câu tục ngữ có ý nghĩa gì ? +Hs đọc câu 7,8,9. Giải nghĩa từ : Thương người, thương thân ? Câu tục ngữ có ý nghĩa gì ? -Hai tiếng “thg người” đặt trước “thg thân”, đặt như vậy để nhằm mục đích gì ? -Câu tục ngữ cho ta bài học gì ? +Hs đọc câu 8. -Giải nghĩa từ : quả, cây, kẻ trồng cây ? - Nghĩa của câu tục ngữ là gì ?(Nghĩa đen, nghĩa bóng ). +Hs đọc câu 9 - Nghiã của câu 9 là gì ? -Câu tục ngữ cho ta bài học kinh nghiệm gì ? ? Những câu tục ngữ trên thể hiện kinh nghiệm gì của người xưa? ? Cách diễn đạt của những câu tục ngữ có gì đặc biệt, biện pháp nghệ thuật ? * Ñoïc. Hs suy nghó traû lôøi : 3 nhoùm + Tục ngữ về p.chất con người (câu1- 3) + Tục ngữ về h.tập tu dưỡng (câu4 - 6) +Tục ngữ về q.hệ ứng xử (Câu 7-9) Một mặt người là cách nói hoán dụ dùng bộ phận để chỉ toàn thể. Của là của cải v.chất, mười mặt của ý nói đến số của cải rất nhiều. Phê phán n trường hợp coi của hơn người hay an ủi động viên những trường hợp “của đi thay người” Góc tức là 1 phần của vẻ đẹp. So với toàn bộ con ng thì răng và tóc chỉ là n chi tiết rất nhỏ, nhưng chính n chi tiết nhỏ nhất ấy lại làm nên vẻ đẹp con người. Đói-rách là cách nói k.quát về cuộc sống khổ cực, thiếu thốn; sạch-thơm là chỉ phẩm giá trong sáng tốt đẹp mà con ng cần phải giữ gìn Cần giữ gìn phẩm giá trong sạch, không vì nghèo khổ mà bán rẻ lương tâm, đạo đức. Chết trong còn hơn sống đục, Giấy rách phải giữ lấy lề. Nói về sự tỉ mỉ công phu trong việc học hành 1 câu nhấn mạnh vai trò của người thầy, 1 câu nói về tầm q.trong của việc học bạn.2 câu không mâu thuẫn nhau mà chúng bổ sung ý nghĩa cho nhau để hoàn chỉnh q.niệm đúng đắn của người xưa: trong h.tập vai trò của thầy và bạn đều hết sức q.trọng. (Thương người: tình thương dành cho người khác; Thương thân: tình thương dành cho bản thân). Thương mình thế nào thì Thương người thế ấy. Quả là hoa quả; cây là cây trồng sinh ra hoa quả; kẻ trồng cây là người trồng trọt, chăm sóc cây để cây ra hoa kết trái). Thể hiện tình cảm của con cháu đối với ông bà, cha mẹ ;của học trò đối với thầy cô giáo. Lòng biết ơn của n.dân đối với các anh hùng liệt sĩ đã c.đấu hi sinh dể bảo vệ đất nước Một cây đơn lẻ không làm thành rừng núi; nhiều cây gộp lại thành rừng rậm, núi cao. Hs suy nghĩ trả lời HÑ 2 : Ñoïc –Hieåu vaên baûn (25’) I.Đọc văn bản. II/Phân tích: 1.Nội dung. 1-Tục ngữ về phẩm chất con người : Caâu 1: Người quí hơn của. - Khẳng định tư tưởng coi trọng gía trị của con người. - So sánh, đối lập Caâu 2: Khuyên mọi người hãy giữ gìn hình thức bên ngoài cho gọn gàng, sạch sẽ, vì hình thức bên ngoài thể hiện phần nào tính cách bên trong. Caâu 3: - Cần giữ gìn phẩm giá trong sạch, không vì nghèo khổ mà bán rẻ lương tâm, đạo đức. 2-Tục ngữ về học tập, tu dưỡng: Caâu 4: - Điệp từ – Vừa nêu cụ thể những điều cần thiết mà con người phải học, vừa nhấn mạnh tầm q.trong của việc học. Câu 5: Không có thầy dạy bảo sẽ không làm được việc gì thành công. -> K.định vai trò và công ơn của thầy. Câu 6: Phải tích cực chủ động học hỏi ở bạn bè. ->Đề cao vai trò và ý nghĩa của việc học bạn. 3Tục ngữ về q.hệ ứng xử : Câu 7: Nhấn mạnh đối tượng cần sự đồng cảm, thg yêu. Hãy cư xử với nhau bằng lòng nhân ái và đức vị tha. Câu 8: Ăn quả nhớ kẻ trồng cây. Khi được hưởng thụ thành quả nào thì ta phải nhớ đến công ơn của người đã gây dựng nên thành quả đó. Câu 9: Chia rẽ thì yếu, đ.kết thì mạnh; 1 người không thể làm nên việc lớn, nhiều người hợp sức lại sẽ giải quyết được những khó khăn trở ngại. 2)Ñaëc ñieåm dieãn ñaït - Sử dụng cách diễn đạt ngắn gọn, cô đúc. - Sử dụng các hình ảnh so saùnh, aån duï, đối, điệp từ, điệp ngữ,... - Tạo vần,nhịp cho câu văn dễ nhớ,dễ vận dụng. 3.Ý nghĩa văn bản. Không ít câu tục ngữ là những kinh nghiệm quý báu của nhân dân ta về cách sống,cách đối nhân xử thế. II/Tổng kết: Ghi nhôù : SGK /Tr 13. (?) Tìm nhöõng caâu tuïc ngöõ ñoàng nghóa hoaëc traùi nghóa vôùi nhöõng caâu tuïc ngöõ trong baøi? Gôïi yù: (?) Theá naøo laø nhöõng caâu tuïc ngöõ ñoàng nghiaõ? Nhöõng caâu tuïc ngöõ traùi nghóa? * Caù nhaân: + Ñoàng nghóa: Coù nghóa gioáng nhau. + Traùi nghóa: Caùc hieän töôïng traùi nghóa vôùi nhöõng caâu tuïc ngöõ trong baøi. -Thaûo luaän vaø thöïc hieän baøi taäp. HÑ 3 : Luyeän taäp (10’) III/ Luyeän taäp : Caâu 1: Ñoàng nghóa: + Ngöôøi soáng ñoáng vaøng. + Ngöôøi laøm ra cuûa chöù cuûa khoâng laøm ra ngöôøi. + Laáy cuûa che thaân, khoâng ai laáy thaân che cuûa. Traùi nghóa: + Cuûa troïng hôn ngöôøi. +Tham vàng phụ ngãi( nghĩa) Caâu 8: Ñoàng nghóa: + Uoáng nöôùc nhôù nguoàn. + Uoáng nöôùc nhôù ngöôøi ñaøo gieáng Traùi nghóa: + Aên chaùo ñaù baùt. + Ñöôïc chim beû naù, ñöôïc caù queân nôm. * Cho HS ñoïc ghi nhôù, ñoïc theâm. *Giải nghĩa một số câu tục ngữ trong bài. * Hoïc thuoäc loøng vaø giaûi nghóa caùc caâu tuïc ngöõ trong baøi. * Hoïc ghi nhôù. - Soaïn baøi: Ruùt goïn caâu. + Ñoïc vaø nghieân cöùu tröôùc. + Traû lôøi caùc caâu hoûi vaøo vôû soaïn baøi. (?) Tìm xem trong 2 caâu coù töø ngöõ naøo khaùc nhau? a)Hoïc aên, hoïc noùi, hoïc goùi, hoïc môû. b)Chuùng ta hoïc aên, hoïc noùi, hoïc goùi, hoïc môû =>Rút ra khái niệm rút gọn câu. + Tìm hiểu bài tập mục II để rút ra nhận xét về cách dùng câu rút gọn. + Xem trước nội dung luyện tập. -Ñoïc. -Trả lời. Nghe vaø töï ghi nhôù. HÑ 4 : Cuûng coá - Daën doø (4’) Tuaàn :21 Tieát : 78. Ngày soạn :25/12/2010 Ngày dạy :07/01/2011 RUÙT GOÏN CAÂU I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT. - Hiểu thế nào là rút gọn câu, tác dụng của rút gọn câu. - Nhận biết được câu rút gọn trong văn bản. - Biết cách sử dụng câu rút gọn trong nói và viết. II.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC-KỸ NĂNG. 1.Kiến thức. - Khái niệm câu rút gọn. - Tác dụng của việc rút gọn câu. - Cách dụng câu rút gọn. 2. Kỹ năng. -Nhận biết và phân tích câu rút gọn. -Rút gọn câu phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. III. CÁC KĨ NĂNG SỐNG ĐƯỢC GIÁO DỤC : - Ra quyếtt định. - Giao tiếp. III.HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN. Hoaït ñoäng thaày Hoaït ñoäng troø Noäi dung hoaït ñoäng * OÅn ñònh : (1’) Kieåm dieän, traät töï. * Kieåm tra : (2’) Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hoïc sinh. -Lôùp tröôûng baùo caùo. - Hoïc sinh ñem taäp baøi soaïn cho giaùo vieân kieåm tra. HÑ 1: Khôûi ñoäng (3’) -Treo baûng phuï 2 ví duï: a)Hoïc aên, hoïc noùi, hoïc goùi, hoïc môû. b)Chuùng ta hoïc aên, hoïc noùi, hoïc goùi, hoïc môû. (?) Tìm xem trong 2 caâu coù töø ngöõ naøo khaùc nhau? (?) Töø chuùng ta giữ chức vụ gì trong caâu? (?) Nhö vaäy, hai caâu a, b khaùc nhau choã naøo? (?) Tìm nhöõng töø coù theå laøm chuû ngöõ trong caâu a? (?) Tuïc ngöõ coù noùi rieâng veà 1 ai khoâng hay noù ñuùc keát kinh nghieäm chung, ñöa ra nhöõng lôøi khuyeân chung? (?) Theo em vì sao chuû ngöõ trong caâu a coù theå löôïc boû? * Treo baûng phuï VD a, b (caâu 4). (?) Tìm thaønh phaàn cuûa caâu in ñaäm ñöôïc löôïc boû? Vì sao? (?) Theâm caùc töø ngöõ thích hôïp vaøo ñeå chuùng ñaày ñuû nghóa? (?) Taïi sao coù theå löôïc boû VN (a) vaø caû C-V (b)? (?) Döïa vaøo caùc VD treân, em haõy cho bieát theá naøo laø caâu ruùt goïn? Vieäc löôïc boû thaønh phaàn caâu nhaèm muïc ñích gì? Từ phân tích trên em hãy cho biết thế nào là rút gọn câu ? * Cho HS ñoïc caâu hoûi, thaûo luaän: (?) Tìm nhöõng töø ngöõ coù theå theâm vaøo caùc caâu in ñaäm? Cho bieát nhöõng töø ngöõ aáy ñoùng vai troø gì trong caâu? (?) Nhaän xeùt xem coù neân ruùt goïn caâu nhö vaäy khoâng? Vì sao? * Cho HS ñoïc dieãn caûm muïc 2. (?) Caâu traû lôøi cuûa con coù leã pheùp khoâng? Caàn theâm nhöõng töø ngöõ naøo ñeå caâu traû lôøi ñöôïc leã pheùp? (?) Töø 2 baøi taäp treân, haõy cho bieát: Caàn löu yù ñieàu gì khi dùng câu ruùt goïn ? -Quan saùt, ñoïc thaàm. + Caâu b coù theâm töø chuùng ta + Laøm chuû ngöõ. + Caâu a: Vaéng chuû ngöõ. + Caâu b: Coù chuû ngöõ. * Caù nhaân: Chuùng ta, ngöôøi VN, em, chuùng em + Tuïc ngöõ laø nhöõng lôøi khuyeân chung cho taát caû moïi ngöôøi. -Thaûo luaän, traû lôøi: Vì ñaây laø caâu tuïc ngöõ ñöa ra lôøi khuyeân chung hoaëc neâu nhaän xeùt chung veà ñaëc ñieåm cuûa ngöôøi VN chuùng ta. -Quan saùt, traû lôøi Löôïc vò ngöõ. Löôïc caû C-V ® a: Ba boán ngöôøi, saùu baûy ngöôøi ñuoåi theo noù. b: Ngaøy mai, mình ñi Haø Noäi. Þ Laøm cho caâu goïn hôn vaãn ñaûm baûo ñöôïc löôïng thoâng tin truyeàn ñaït. -Caù nhaân. HS đọc ghi nhớ * Thaûo luaän, trình baøy: - Caùc caâu ñeàu thieáu chuû ngöõ. - Khoâng neân ruùt goïn nhö theá laøm cho caâu khoù hieåu vaên caûnh khoâng cho pheùp khoâi phuïc chuû ngöõ deå daøng. -Ñoïc + Theâm: Meï aï, * Ñoïc ghi nhôù. HÑ 2 : Hình thaønh kieán thöùc :(20’) I/Theá naøo laø ruùt goïn caâu Ruùt goïn caâu laø löôïc boû 1 soá thaønh phaàn caâu nhaèm: + Laøm cho caâu goïn hôn, thoâng tin nhanh, traùnh laëp töø. + Nguï yù haønh ñoäng, ñaëc ñieåm noùi trong caâu laø cuûa chung moïi ngöôøi. (löôïc C) II/Caùch duøng caâu ruùt goïn: Khi ruùt goïn caâu caàn chuù yù: - Khoâng gaây khoù hieåu hoaêïc hieåu khoâng ñaày ñuû noäi dung. - Khoâng coäc loác, khieám nhaõ. * Cho HS ñoïc BT, thaûo luaän nhoùm * Ñaùnh giaù, khaúng ñònh. * Neâu yeâu caàu, cho HS ñoïc BT. * Ñaùnh giaù khaúng ñònh. * Cho HS ñoïc caâu chuyeän: Maát roài (?) Vì sao caäu beù khaùch hieåu laàm nhau? (?) Qua caâu chuyeän, em ruùt ra baøi hoïc gì veà caùch noùi naêng? (?) Ñoïc caâu chuyeän: Tham aên. Chi tieát naøo trong chuyeän coù taùc duïng gaây cöôøi vaø pheâ phaùn? -Ñoïc BT, thaûo luaän, cöû ñaïi dieän traû lôøi, boå sung. -Ñoïc BT, caù nhaân baùo caùo taïi choã, nhaän xeùt, boå sung. -Ñoïc. -Caù nhaân. -Ñoïc -Caù nhaân HÑ3: Luyeän taäp (18’) III/ Luyeän taäp : BT1; b. Caâu ruùt goïn chuû ngöõ. c. Caâu ruùt goïn chuû ngöõ. Lyù do: Vì ñaây laø 2 caâu tuïc ngöõ neâu 1 quy taéc öùng xöû chung cho moïi ngöôøi neân coù theå ruùt goïn laøm cho caâu goïn hôn (coâ ñoïng). BT2: a. Caâu 1, 7 löôïc chuû ngöõ. Trong thô, ca dao thöôøng duøng nhieàu caâu ruùt goïn bôûi thô, ca dao chuoäng loái dieãn ñaït xuùc tích, vaû laïi soá chöõ trong 1 doøng raát haïn cheá. b. Caâu 1, 3, 4, 5, 6, 8 löôïc C (thieân haï, vua, quan töôùng). BT3: Caäu beù vaø ngöôøi khaùch trong caâu chuyeän hieåu laàm nhau bôûi vì khi traû lôøi khaùch caäu beù duøng 3 caâu ruùt goïn khieán khaùch hieåu sai. Trong caû 3 caâu ruùt goïn C: tôø giaáy nhöng oâng khaùch hieåu sai laø: boá caäu beù. Baøi hoïc: Phaûi caån thaän khi duøng caâu ruùt goïn vì duøng caâu ruùt goïn khoâng ñuùng coù theå gaây hieåu laàm. BT4:Vieäc duøng caâu ruùt goïn cuûa anh chaøng phaøm aên ñeàu coù taùc duïng gaây cöôøi vaø pheâ phaùn vì ruùt goïn ñeán möùc khoâng hieåu ñöôïc vaø thoâ loã. ? Cách dùng câu rút gọn. * Hoïc baøi ghi. * Soaïn baøi: Ñaëc ñieåm vaên baûn nghò luaän (caâu hoûi trang 18, 19) +Đọc văn bản “Chống nạn thất học” bài 18.Tìm luận điểm,luận cứ,lập luận. +Xem trước nội dung luyện tập. +Đọc bài đọc thêm “Học thầy,học bạn” -Trả lời. -Nghe vaø töï ghi nhaän. HÑ 4:Củng Cố - Daën doø (4’) Tuaàn :22 Tieát : 79. Ngày soạn :05/01/2011 Ngày dạy: 11/01/2011 ÑAËC ÑIEÅM CUÛA VAÊN BAÛN NGHÒ LUAÄN I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT. -Nhận biết các yếu tố cơ bản của bài văn nghị luận và mối quan hệ của chúng với nhau. - Biết cách vận dụng những kiến thức về văn nghị luận vào đọc- hiểu văn bản. II.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC KỸ NĂNG. 1.Kiến thức - Đặc điểm của VB nghị luận với các yếu tố luận điểm, luận cứ và lập luận gắn bó mật thiết với nhau. 2. Kỹ năng - Biết xác định luận điểm,luận cứ và lập luận trong một văn bản nghị luận. - Bước đầu biết xác định luận điểm,xây dựng hệ thống luận điểm,luận cứ và lập luận cho một bài văn cụ thể. III.HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN. Hoaït ñoäng thaày Hoaït ñoäng troø Noäi dung hoaït ñoäng * OÅn ñònh : (1’) Kieåm dieän, traät töï. * Kieåm tra : (4’) (?) Theá naøo laø vaên baûn nghò luaän? (?) Ñaëc ñieåm cuûa vaên baûn nghò luaän? Neâu vaán ñeà ñeå nghò luaän? Thöû neâu 1 vaøi lí leõ ñeå thuyeát phuïc ngöôøi nghe? * Giôùi thieäu baøi: (1’) ** ÔÛ tieát hoïc tröôùc, caùc em ñaõ bieát ñöôïc theá naøo laø vaên baûn nghò luaän. ÔÛ tieát hoïc naøy, caùc em seõ tìm hieåu caùc yeáu toá noäi dung cuûa vaên baûn nghò luaän. Ñoù laø caùc thuaät ngöõ luaän ñieåm, luaän cöù, laäp luaän. Ñoù laø noäi dung cuûa tieát hoïc hoâm nay. -Lôùp tröôûng baùo caùo. -HS traû baøi . -Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp HÑ 1: Khôûi ñoäng (6’) Cho HS ñoïc vaên baûn: Choáng naïn thaát hoïc. (?) Luaän ñieåm chính cuûa baøi vieát laø gì? Luaän ñieåm ñoù ñöôïc neâu ra döôùi daïng naøo? (?) Caùc caâu naøo ñaõ cuï theå hoaù luaän ñieåm ñoù? (?) Vai troø cuûa luaän ñieåm trong baøi vaên nghò luaän? (?) Muoán coù söùc thuyeát phuïc thì luaän ñieåm phaûi ñaït yeâu caàu gì? * Choát laïi vaø ghi baøi. (?) Ngöôøi vieát trieån khai luaän ñieåm baèng caùch naøo? (?) Chæ ra nhöõng luaän cöù trong vaên baûn “Choáng naïn thaát hoïc” vaø cho bieát nhöõng luaän cöù aáy ñoùng vai troø gì? Gôïi yù: Choáng naïn thaát hoïc nhö theá naøo? (?) Muoán coù söùc thuyeát phuïc thì luaän cöù phaûi ñaït yeâu caàu gì? * Choát laïi vaø ghi baøi. (?) Chæ ra trình töï laäp luaän cuûa vaên baûn: “Choáng naïn thaát hoïc” (?) Cho bieát laäp luaän nhö vaäy tuaân theo thöù töï naøo vaø coù öu ñieåm gì? * Choát laïi ghi baøi. * Cho HS ñoïc laïi toaøn boä ghi nhôù. -Ñoïc. + “ Choáng naïn thaát hoïc” + Nhan ñeà: döôùi daïng caâu khaúng ñònh. -Caù nhaân: + “ Moïi ngöôøi VN bieát ñoïc, bieát vieát chöõ Quoác ngöõ” cuï theå hoaù thaønh vieäc laøm. Luaän ñieåm theå hieän tö töôûng cuûa baøi vaên nghò luaän ñoùng vai troø. “xöông soáng”, laø linh hoàn baøi vieát. - Roõ raøng, saâu saéc coù tính phoå bieán, ñaùp öùng nhu caàu thöïc teá. * Ñoïc yù 2 ghi nhôù, cheùp baøi. - Baèng nhöõng lyù leõ, daãn chöùng cuï theå laøm cô sôû cho luaän ñieåm ñaït tôùi söï saùng roõ, ñuùng ñaén vaø coù söùc thuyeát phuïc. - Luaän cöù: + Do chính saùch ngu daân + Nay nöôùc ñoäc laäp roài (lyù leõ) + Nhöõng ngöôøi bieát chöõ daïy + Nhöõng ngöôøi chöa bieát chöõ (haøng loaït daãn chöùng) Þ Laø xöông söôøn, xöông caùc chi. - Chaân thaät, ñuùng ñaén, tieâu bieåu, coù tính heä thoáng vaø baùm saùt luaän ñieåm. * Ñoïc yù 3 ghi nhôù, ghi baøi. * Thaûo luaän, traû lôøi: - Neâu lí do vì sao phaûi choáng naïn thaát hoïc ® Choáng naïn thaát hoïc ñeå laøm gì? ® Choáng naïn thaát hoïc baèng caùch naøo? - Neâu luaän cöù 1 ® luaän ñieåm chính ® dieãn giaûi, phaùt trieãn theâm baèng luaän cöù 2 ® nhieäm vuï cuï theå, bieän phaùp thieát thöïc. Þ Chaët cheõ hôïp lí, nhaát quaùn taïo ra söùc thuyeát phuïc cao. * Ñoïc yù 4 ghi nhôù, cheùp baøi. * Ñoïc. HÑ2: Hình thaønh kieán thöùc (20’) * Mỗi bài văn nghị luận đều phải có luận điểm,luận cứ và lập luận.Trong một bài văn có thể có một luận điểm chính và các luận điểm phụ. 1) Luaän ñieåm: Laø yù kieán theå hieän tö töôûng quan ñieåm, laø linh hoàn cuûa baøi vieát. Luaän ñieåm phaûi ñuùng ñaén chaân thaät, ñaùp öùng nhu caàu thöïc teá thì môùi coù söùc thuyeát phuïc. 2) Luaän cöù: Laø lyù leõ, daãn chöùng ñöa ra laøm cô sôû cho luaän ñieåm. Luaän cöù phaûi chaân thaät, ñuùng ñaén, tieâu bieåu thì môùi khieán cho luaän ñieåm coù söùc thuyeát phuïc. 3) Laäp luaän: Laø caùch neâu luaän cöù ñeå daãn ñeán luaän ñieåm. Laäp luaän phaûi chaët cheõ, hôïp lí thì baøi vaên môùi coù söùc thuyeát phuïc. * Cho HS ñoïc laïi vaên baûn: “ Caàn taïo thoùi quen toát trong ñôøi soáng XH” (trang 9,10) (?) Cho bieát luaän ñieåm, luaän cöù, laäp luaän trong baøi? * Ñoïc. -Thaûo luaän, traû lôøi. -Nhaän xeùt, boå sung. HÑ3:Luyeän taäp (15’) Luyeän taäp : (?) Nhaän xeùt veà söùc thuyeát phuïc cuûa baøi vaên aáy? -Thaûo luaän, traû lôøi. -Nhaän xeùt, boå sung. Luaän ñieåm: “ Caàn taïo thoùi quen toát trong ñôøi soáng XH”. Luaän cöù: 1) Coù thoùi quen toát vaø thoùi quen xaáu. 2) Coù ngöôøi bieát phaân bieät toát - xaáu nhöng raát khoù boû, khoù söûa – (daãn chöùng) 3) Taïo ñöôïc thoùi quen toát laø khoù nhöng nhieãm thoùi quen xaáu thì deã (daãn chöùng). Laäp luaän: -Neâu luaän cöù 1 ® Luaän cöù 2 ® luaän cöù 3 Þ Luaän ñieåm chính (caâu keát). Nhaän xeùt: Taùc giaû ñöa ra nhöõng nhaän xeùt chính xaùc, nhöõng daãn chöùng raát cuï theå, raát thöïc teá, vaán ñeà böùc thieát maø moïi ngöôøi quan taâm vôùi mong muoán xaây döïng moät neáp soáng vaên minh, lòch söï. ?Thế nào là luaän ñieåm, luaän cöù, laäp luaän. -Hoïc ghi nhôù. -Ñoïc kó vaên baûn: “ Hoïc thaày, hoïc baïn”. Xaùc ñònh luaän ñieåm, luaän cöù vaø caùch laäp luaän . -Soaïn baøi: Ñeà vaên vaø caùch laäp yù cho baøi vaên nghò luaän (theo yeâu caàu caâu hoûi SGK). +Đọc các đề văn bài tập 1 SGK trang 21 và cho biết nếu dùng làm đề cho bài văn sắp viết được không? +Lập ý cho đề văn nghị luận. * Nghe vaø töï ghi nhôù. HÑ4 :Củng cố-Daën doø (4’) Tuaàn :22 Tieát : 80. Ngày soạn:05/01/2011 Ngày dạy:11/01/2011 ÑEÀ VAÊN NGHÒ LUAÄN VAØ VIEÄC LAÄP YÙ CHO BAØI VAÊN NGHÒ LUAÄN I.MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT. Làm quen với các đề văn nghị luận,biết tìm hiểu đề và cách lập ý cho bài văn nghị luận. II.TRỌNG TÂM KIẾN THỨC –KỸ NĂNG. 1.Kiến thức. - Đặc điểm và cấu tạo của đề bài văn nghị luận, các bước tìm hiểu đề và lập ý cho một đề văn nghị luận. 2.Kỹ năng. - Nhận biết luận điểm, biết cách tìm hiểu đề và cách lập ý cho bài văn nghị luận. - So sánh để tìm ra sư khác biệt của đề văn nghị luận với các đề tự sự,miêu tả,biểu cảm. III.HƯỚNG DẪN THỰC HIỆN. Hoaït ñoäng thaày Hoaït ñoäng troø Noäi dung hoaït ñoäng * OÅn ñònh : (1’) Kieåm dieän, traät töï. * Kieåm tra : (4’) * Treo baûng phuï: ÔÛ vaên nghò luaän, ñoái töôïng laø: a. Moät caûnh. b. Moät chuyeän. c. Moät caûm xuùc d. Moät vaán ñeà. ÔÛ vaên nghò luaän, ngöôøi vieát chuû yeáu phaûi duøng: a. Lí leõ. b. Daãn chöùng. c. Hình aûnh. d. Chi tieát. 3) Qua ñoù, em coù theå khaùi quaùt nhö theá naøo veà ñaë ñieåm cuûa vaên nghò luaän? * Giôùi thieäu baøi: (1’) ** Vôùi vaên baûn töï söï, mieâu taû, bieåu caûm tröôùc khi laøm baøi, ngöôøi vieát phaûi tìm hieåu kó caøng ñeà baøi vaø yeâu caàu cuûa ñeà. Vôùi vaên nghò luaän cuõng vaäy. Nhöng ñeà vaên nghò luaän, yeâu caàu cuûa baøi vaên nghò luaän vaãn coù nhöõng ñaëc ñieåm rieâng. Tieát hoïc hoâm nay, Chuùng ta seõ tìm hieåu veà ñeà vaêm nghò luaän vaø vieäc laäp yù cho baøi vaên nghò luaän. -Lôùp tröôûng baùo caùo. -HS traû baøi . -Nghe vaø ghi töïa baøi vaøo taäp HÑ 1: Khôûi ñoäng (6’) -Cho HS ñoïc 11 ñeà vaên trang 21. (?) Caùc ñeà vaên treân coù theå xem laø 1 ñeà baøi, ñaàu ñeà ñöôïc khoâng? Neáu duøng laøm ñeà baøi cho baøi vaên saép vieát ñöôïc khoâng? (?) Caên cöù vaøo ñaâu ñeå nhaän ra caùc ñeà treân laø ñeà vaên nghò luaän? -Phaân tích cuï theå: + Ñeà 1,2: Nhaän ñònh, quan ñieåm, luaän ñieåm. + Ñeà 3: Moät tö töôûng. + Ñeà 6: Lôøi keâu goïi mang moät tö töôûng. Þ Chæ coù duøng lí leõ, daãn chöùng (giaûi thích, chöùng minh) thì môùi giaûi quyeát ñöôïc caùc vaán ñeà ra treân -Giaûng theâm: Ñeà khoâng coù leänh thì tröôùc vaán ñeà HS coù theå coù 2 thaùi ñoä: Hoaëc ñoàng tình uûng hoä hoaëc phaûn ñoái. Tuyø yù löïa choïn maø chuû ñoäng trình baøy yù kieán ñoàng tình hay pheâ phaùn noù laø sai traùi. (?) Tính chaát cuûa ñeà vaên coù yù nghóa gì ñoái vôùi vieäc laøm baøi? -Neâu ñeà baøi. (?) Ñeà neâu leân vaán ñeà gì? (?) Ñoái töôïng vaø phaïm vi nghò luaän ôû ñaây laø gì? (?) Khuynh höôùng tö töôûng cuûa ñeà laø khaúng ñònh hay phuû ñònh? (?) Ñeà naøy ñoøi hoûi ngöôøi vieát phaûi laøm gì? -Ñoïc. * Caù nhaân: - Caùc ñeà ra nhö treân coù theå xem laø ñeà baøi, laø ñaàu ñeà cuûa vaên baûn, coù theå duøng laøm ñeà baøi cho baøi vaên saép vieát. - Moãi ñeà ñeàu neâu ra 1 vaán ñeà thöïc chaát laø nhöõng nhaän ñònh, nhöõng quan ñieåm, luaän ñieåm, laø 1 tö töôûng, 1 lôøi keâu goïi mang 1 tö töôûng. -Nghe. - Tính chaát cuûa ñ
Tài liệu đính kèm: