Giáo án môn Ngữ văn 9 - Tiết 48 đến tiết 87

văn bản tự sự.Phân tích tác dụng của việc sử dụng đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự.
2. Kĩ năng 
- HS xác định được đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm.Thấy được vai trò của đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự.
- HS phân biệt được đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm.Phát hiện được vai trò của đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự.
- HS so sánh được đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm.Phân tích được vai trò của đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự.
II. Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài
III. Chuẩn bị
 1. Giáo viên: SGK, SGV, tài liệu chuẩn KTKN, bảng phụ ghi bài tập 1.
 2. Học sinh: đọc bài và trả lời câu hỏi SGK. 
IV. Phương pháp, kĩ thuật dạy học
- Trao đổi đàm thoại, phân tích, quy nạp,..
- Động não
V. Tổ chức giờ học 
1. Ổn định tổ chức: (1p) 
2. Kiểm tra 15p Hãy nêu khái niệm về ẩn dụ, nhân hoá và nói quá? Lấy ví dụ?
 Đáp án
Ẩn dụ: Là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó nhằm tăng sức gợi hình,gợi cảm cho sự diễn đạt.
Nhân hoá:Là gọi tả con vật, cây cối đồ vật... bằng những từ ngữ vốn được dùng để gọi hoặc tả con người. Làm cho thế giới loài vật, cây cối, đồ vật... trở nên gần gũi với con người Nói quá: Là BPTT phóng đại mức độ, qui mô, tính chất của sự vật, hiện tượng được miêu tả đế nhấn mạnh, gây ấn tượng, tăng sức biểu cảm.
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động 
Hoạt động của thầy - trò
TG
Nội dung
Hoạt động 1 Khởi động.
GV: Nói đến tự sự không thể không nói đến nhân vật, Nhân vật là yếu tố trung tâm của văn bản tự sự. Nhân vật trong văn bản tự sự được miêu tả trên nhiều phương diện: Ngoại hình, nội tâm, hành động, ngôn ngữ, trang phục... Ngữ văn 9 tập trung xem xét nhân vật ở phương diện ngôn ngữ. Ngôn ngữ nhân vật thể hiện trong tự sự bao gồm ngôn ngữ đối thoại và ngôn ngữ độc thoại. Trong độc thoại có độc thoại thành lời và độc thoại nội tâm (không thành lời).
 Vậy phân tích nhân vật không thể không chú ý tới việc phân tích ngôn ngữ, nói cách khác, ngôn ngữ là phơng tiện NT để nhà văn khắc hoạ tính cách và phẩm chất nhân vật khá rõ rệt. Qua ngôn ngữ ta hiểu được nhân vật.
Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới.
- Mục tiêu: HS hiểu được thế nào là đối thoại, độc thoại và độc thoại nội tâm, đồng thời thấy được tác dụng của chúng trong văn bản tự sự.
HS đọc đoạn trích SGK.
H: Trong 3 câu đầu đoạn trích, ai nói với ai, tham gia câu chuyện có ít nhất mấy người?
- HS trả lời
- GV chốt:
H: Dấu hiệu nào cho ta thấy đấy là 1 cuộc trò chuyện trao đổi qua lại?
- HS trả lời
- GV chốt:
H: Câu: “Hà nắng gớm, về nào...” Ông Hai nói với ai?
H: Đây có phải là câu đối thoại không ? Vì sao?
- HS nêu ý kiến
- GV chốt:
- Trong đoạn trích còn một câu độc thoại như thế. “”Chúng bay... thế này”
 H: Những câu như: “Chúng nó cũng là... bằng ấy tuổi đầu...” là những câu ai hỏi ai?
- Không phát thành tiếng mà chỉ là một mạch ngầm diễn ra trong đầu ông Hai nó thể hiện tâm trạng đau đớn, dằn vặt của ông Hai khi nghe tin làng mình theo giặc.
H: Tại sao trước những câu này không có gạch đầu dòng như những câu đã nêu ở điểm (a) và (b)?
- HS trả lời
- GV chốt:
H: Các hình thức diễn đạt trên có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện diễn biến của câu chuyện và thái độ của những người tản cư trong buổi trưa ông Hai gặp họ?
- HS trả lời
- GV chốt:
H: Vậy chúng giúp nhà văn thể hiện thành công những diễn biến tâm lí của nhân vật ông Hai ntn?
H: Qua tìm hiểu bài tập, em rút ra nhận xét gì?
- H/s trả lời.
GV: Chỉ định h/s đọc ghi nhớ.
Hoạt động 3: HDHS luyện tập.
- Mục tiêu: Vận dụng kiến thức vừa học làm BT
H: Phân tích tác dụng của hình thức đối thoại trong đoạn trích?
- H/s hoạt động cá nhân.
- Gọi h/s lần lợt trả lời.
- GV kl:
GV: Lưu ý với h/s:
 Cần phải chú ý 1 khía cạnh tâm lí của nhân vật ông Hai trong tình huống này: 
- Ông Hai là người từng trải, do đó ông tự thấy việc ông không trả lời bà Hai hình như có cái gì đó không phải trong quan hệ vợ chồng.
- Ông Hai đủ tỉnh táo để hiểu rằng bà Hai chẳng có lỗi gì trong cái “sự cố” làng Chợ Dầu theo giặc, bà Hai cũng vô can, vô tội như lũ trẻ và ông cũng xót xa cho bà như xót xa những lũ trẻ (thể hiện trong đoạn văn trích ở mục I.1). Tuy nhiên, vì đang đau đớn, dằn vặt nên ông Hai cũng trả lời cho xong chuyện để bà Hai khỏi tủi thân mà thôi !
H/s nªu y/c bµi tËp 2
GV: HD h/s viÕt bµi tËp 2 ë nhµ. 
1’
14’
10’
I/ T×m hiÓu yÕu tè ®èi tho¹i, ®éc tho¹i vµ ®éc tho¹i néi t©m trong v¨n b¶n tù sù 
1. Bµi tËp SGKTr 176& 177 
a. 
- Ba c©u ®Çu miªu t¶ cuéc ®èi tho¹i cña nh÷ng ng­êi phô n÷ t¶n c­.
- Trong cuéc ®èi tho¹i nµy cã Ýt nhÊt 2 ng­êi phô n÷ tham gia.
- DÊu hiÖu cho ta biÕt ®iÒu ®ã:
 + 2 l­ît lêi ®èi tho¹i.
 - L­ît 1: (phô n÷ A): Sao b¶o lµng Chî DÇu tinh thÇn l¾m c¬ mµ ?
 - L­ît 2: (phô n÷ B) Êy thÕ mµ b©y giê ®æ ®èn ra thÕ ®Êy !
 + Tr­íc mçi l­ît lêi ®Òu cã xuèng dßng, g¹ch ®Çu dßng.
b. 
- C©u: “Hµ n¾ng gím, vÒ nµo” lµ c©u nãi trèng kh«ng (b©ng qu¬) cña «ng Hai.
- C©u nãi nµy kh«ng h­íng tíi 1 ng­êi tiÕp nhËn cô thÓ nµo, còng kh«ng cã ai ®¸p l¹i, do ®ã nã chØ lµ lêi ®éc tho¹i (m×nh nãi cho m×nh nghe). C©u nãi Êy chØ lµ c¸i cí ®Ó «ng Hai l¶ng tr¸nh c©u chuyÖn (kh«ng vui ®èi víi «ng) cña nh÷ng ng­êi phô n÷ t¶n c­.
c. 
- “Chóng nã... tuæi ®Çu”lµ nh÷ng c©u «ng Hai tù hái m×nh.
- V× kh«ng ph¸t thµnh tiÕng nh­ c¸c c©u trong ®èi tho¹i cho nªn nh÷ng c©u nµy kh«ng cã gach ®Çu dßng ® Chóng lµ nh÷ng c©u ®éc tho¹i néi t©m.
d.
- C¸c h×nh thøc ®èi tho¹i t¹o cho c©u chuyÖn cã kh«ng khÝ nh­ c/s thËt, thÓ hiÖn th¸i ®é c¨m giËn cña nh÷ng ng­êi t¶n c­ ®èi víi nh÷ng ngêi d©n lµng Chî DÇu, t¹o t×nh huèng ®Ó ®i s©u vµo néi t©m nh©n vËt.
- Nh÷ng h×nh thøc ®ã ®· gióp nhµ v¨n kh¾c ho¹ s©u t©m tr¹ng d»n vÆt, ®au ®ín khi nghe tin lµng Chî DÇu theo giÆc ( lµm cho c©u chuyÖn sinh ®éng h¬n).
- §èi tho¹i, ®éc tho¹i nh»m thÓ hiÖn nh©n vËt trong v¨n b¶n tù sù.
2. Ghi nhí: ( SGK )
II/ LuyÖn tËp:
1.Bµi tËp 1: SGKTr 178
Nh©n vËt bµ Hai cã 3 l­ît lêi:
– Nµy, thÇy nã ¹.
– ThÇy nã ngñ råi µ ?
– T«i thÊy ng­êi ta ®ån...
Nh©n vËt «ng Hai cã 2 l­ît lêi:
– G× ?
– BiÕt råi !
* NhËn xÐt: 
- ¤ng Hai bá l­ît lêi ph¶i ®¸p bµ Hai ë lÇn 1 thÓ hiÖn t©m tr¹ng ch¸n ch­êng ®Õn møc kh«ng muèn nãi ®Õn c¸i chuyÖn ( lµng Chî DÇu theo giÆc ) ®ang lµm «ng ®au lßng Êy n÷a. 
- L­ît lêi 2 vµ 3, «ng Hai ®Òu tr¶ lêi céc lèc thÓ hiÖn sù miÔn c­ìng, bÊt ®¾c dÜ cña «ng Hai khi buéc ph¶i tr¶ lêi bµ Hai.
2. Bµi tËp 2 
 ViÕt 1 ®o¹n v¨n kÓ chuyÖn theo ®Ò tµi tù chän, trong ®ã sö dông c¶ h×nh thøc ®èi tho¹i, ®éc tho¹i vµ ®éc tho¹i néi t©m.
4. Củng cố.( 1p):
 H: Thế nào là đối thoại, đối thoại nội tâm trong văn bản tự sự? 
- Gv: Nhấn mạnh những đơn vị kiến thức cơ bản.
5. Hướng dẫn học bài (1p) :
 - Xem lại bài tập, học ghi nhớ, làm bài tập 2.
 - Chuẩn bị: Ôn tập Tiếng Việt.
----------------------------------------------***** --------------------------------------
Ngày soạn: 19/11/2013
Ngày giảng:22/11/2013 
NGỮ VĂN. TIẾT 65.
ÔN TẬP TIẾNG VIỆT
I. Mục tiêu 
* Mức độ cần đạt
- HS được củng cố một số nội dung của phần Tiếng Việt đã học ở kì I.
- Học sinh có kĩ năng khái quát kiến thức Tiếng Việt đã học về phương châm hội thoai, xưng hô trong hội thoại, lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp.
- Có ý thức tốt trong việc sử dụng Tiếng Việt để nói, viết. Có thái độ học tập nghiêm túc.
* Trọng tâm kiến thức kĩ năng
1. Kiến thức.
- HS nhận biết được các phương châm hội thoại, xưng hô trong hội thoại, lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp.
- HS bước đầu hiểu được các phương châm hội thoại, xưng hô trong hội thoại, lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp.
- HS hiểu được các phương châm hội thoại, xưng hô trong hội thoại, lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp.
2. Kĩ năng 
- HS xác định được một số kiến thức Tiếng Việt đã học về phương châm hội thoại, xưng hô trong hội thoại, lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp.
- HS phân loại được một số kiến thức Tiếng Việt đã học về phương châm hội thoại, xưng hô trong hội thoại, lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp.
- HS phân tích được một số kiến thức Tiếng Việt đã học về phương châm hội thoại, xưng hô trong hội thoại, lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp.
II Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài
III. Chuẩn bị 
1. Giaó viên: SGK, SGV, tài liêu chuẩn KTKN, bảng phụ
2. Học sinh: Đọc và trả lời các câu hỏi trong sgk.
III. Phương pháp, kĩ thuật dạy học
Trao đổi đàm thoại, quy nạp,...
Động não
IV. Tổ chức giờ học
1. Ổn định tổ chức: (1p) 
2. Kiểm tra đầu giờ: (1p)
 - Kiểm tra việc soạn bài của HS.
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động
Hoạt động của thầy - trò
TG
Nội dung
Hoạt động 1: Khởi động.
GV:Nêu những nội dung phần Tiếng Việt dã học ở kì I ?
- Các nội dung học ở kì I, đã được ôn ở phần “Tổng kết từ vựng” là: Từ đơn, từ phức, thành ngữ,Ngiã của từ,... Sự phát triển của từ vựng, Thuật ngữ, Trau dồi vốn từ. Các nội dung ôn tập trong bài này: Phương châm hội thoại, Xưng hô trong hội thoại, Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp.
Hoạt động 2: HDHS ôn tập.
- Mục tiêu: Ôn tập hệ thống hoá kiến thức Tiếng Việt đã học trong học kì I.
H: Nêu các phương châm hội thoại.
 Cho VD ?
Phương châm về lượng
Các phương châm hội thoại
Phương châm về chất
Phương châm quan hệ
Phương châm cách thức
Phương châm lịch sự
- GV sử dụng bảng phụ – HS lên điền các phương châm vào ô trống.
 H: Thế nào là phương châm về lượng ?
VD: - Anh đã ăn cơm chưa ?
 - Tôi đã ăn cơm rồi. (đúng phương châm về lượng)
 - Từ lúc mặc cái áo mới thuộc loại hàng hiệu này, tôi vẫn chưa ăn cơm. (sai phương châm về lượng)
H: Phượng châm về chất là ntn ?
VD: Con bò to gần bằng con trâu ( đúng phương châm về chất)
Con bò to gần bằng con voi ( sai phương châm về chất)
H: Thế nào là phương châm quan hệ ?
VD: - Anh đi đâu đấy ?
Tôi đi bơi. (đúng).
Con mèo đen đã chết ( Sai phương châm về chất)
GVH: Phương châm cách thức là gì?
VD: - Con có ăn quả táo mẹ để trên bàn không ?
Hai cách hiểu:
 + Con có thích ăn quả táo(mà) mẹ để trên bàn không ?
 + Con có ăn vụng quả táo (mà) mẹ để trên bàn không ?
-> Cần phải chọn 1 trong hai ý diễn đạt trên.
H: Thế nào là phương châm lịch sự?
VD: - Anh làm ơn cho tôi hỏi đường ra ga Lao Cai đi lối nào ạ ?
 - Bác đi đến ngã tư trước mặt, sau đó rẽ tay phải và đi thẳng là tới ạ ! (đúng)
 - Tới ngã tư rẽ phải ! (chưa đúng).
H: Hãy kể 1 vài tình huống giao tiếp trong đó có 1 hoặc 1 số phương châm hội thoại nào đó không được tuân thủ?
HS lấy VD và phân tích.
GV đọc truyện cười ( SGV – Tr 206 )
H: Truyện trên vi phạm phương châm gì ?
H: Kể các từ ngữ xưng hô ?
+ Bác sĩ, hiệu trưởng, giám đốc,...
+ Cô-chú, ông - bà, cậu- mợ, chú- dì, bác... cháu
+ Thầy- cô, anh- chị,... em
+ bố- mẹ con
H: Xưng hô trong hội thoại là gì?
 ( Khi xưng hô cần chú ý điều gì ? )
VD: 
- Đối với người trên: bác - cháu, anh - em, chị –em...
- Đối với bạn bè: bạn-tớ, cậu-tớ, bạn- mình...
H: Trong Tiếng Việt, xưng hô thường tuân theo phương châm “xưng khiêm, hô tôn” em hiểu phương châm đó ntn ? Cho VD ?
- Khi xưng hô người nói tự xưng mình 1 cách khiêm nhường và gọi người đối thoại 1 cách tôn kính.
- Khi giao tiếp phải tuân thủ phương châm lịch sự, gọi đối tượng giao tiếp bằng các đại từ bề bậc, có lời đệm ( thưa anh, thưa bác...).
- Mình xưng hô phải khiêm nhường, nhã nhặn.
 * Lưu ý: Đây không chỉ là phương châm xưng hô riêng trong Tiếng Việt mà còn là phương châm xưng hô trong ngôn ngữ phương đông, nhất là tiếng Hán, tiếng Nhật, tiếng Triều Tiên.
 Riêng tiếng Việt thì trong các từ ngữ xưng hô thời trước phương châm này được thể hiện rõ hơn so với hiện nay.
VD: - Thời trước: Bệ hạ (từ dùng để gọi vua, khi nói với vua, tỏ ý tôn kính)
 - Hiện nay: quí ông, quí bà, quí anh, quí cô..
H: Vì sao trong Tiếng Việt khi giao tiếp, người nói phải hết sức chú ý đến sự lựa chọn từ ngữ xưng hô?
- Trình bày ® nhận xét ® KL.
 GV: Trong Tiếng Việt, để xưng hô có thể dùng không chỉ các đại từ xưng hô, mà còn có thể dùng các danh từ chỉ quan hệ thân thuộc, Danh từ chỉ chức vụ, nghề nghiệp, tên riêng... Mỗi phương tiện xưng hô đều thể hiện tính chất của tình huống giao tiếp (thân mật hay xã giao) và mối quan hệ giữa người nói với người nghe: ( thân hay sơ, khinh hay trọng...) hầu như không có từ ngữ xưng hô trung hoà. Vì thế nếu không chú ý để lựa chọn từ ngữ xưng hô thích hợp với tình huống và quan hệ thì người nói sẽ không đạt được kết quả giao tiếp như mong muốn.
H: Thế nào là lời dẫn trực tiếp và gián tiếp. Cho VD ?
- GV: Cho h/s lên bảng viết VD.
VD: 
- Dẫn trực tiếp: Nhà thơ Ấn §é Ta-go nãi r»ng: “Gi¸o dôc 1 ng­êi ®µn «ng ®­îc 1 ng­êi ®µn «ng, gi¸o dôc 1 ng­êi ®µn bµ ®­îc 1 gia ®×nh, gi¸o dôc 1 ng­êi thÇy ®­îc c¶ x· héi”
- DÉn gi¸n tiÕp: Khi bµn vÒ gi¸o dôc, nhµ th¬ Ta-go cho r»ng gi¸o dôc 1 ng­êi ®µn «ng....x· héi.
- HS x¸c ®Þnh y/c – lµm bµi.
- GV sö dông b¶ng phô - nhËn xÐt – söa ch÷a.
1’
38’
I/ C¸c ph­¬ng ch©m héi tho¹i 
1. Kh¸i niÖm 
- Ph­¬ng ch©m vÒ l­îng: Khi giao tiÕp cÇn nãi cho ®óng néi dung, néi dung cña lêi nãi ph¶i ®óng y/c cña cuéc giao tiÕp, kh«ng thiÕu, kh«ng thõa.
- Ph­¬ng ch©m vÒ chÊt: Khi giao tiÕp ®õng nãi nh÷ng ®iÒu mµ m×nh kh«ng tin lµ ®óng vµ kh«ng cã b»ng chøng x¸c thùc.
- Ph­¬ng ch©m quan hÖ: Khi giao tiÕp cÇn nãi ®óng ®Ò tµi giao tiÕp, tr¸nh nãi l¹c ®Ò.
- Ph­¬ng ch©m c¸ch thøc: Khi giao tiÕp, cÇn chó ý nãi ng¾n gän, rµnh m¹ch, tr¸nh c¸ch nãi m¬ hå.
- Ph­¬ng ch©m lÞch sù: Khi giao tiÕp cÇn tÕ nhÞ vµ t«n träng ng­êi kh¸c.
2. Bµi tËp: 
II/ X­ng h« trong héi tho¹i
Kh¸i niÖm
- Ng­êi nãi cÇn c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña t×nh huèng giao tiÕp ®Ó x­ng h« cho thÝch hîp.
2.Bµi tËp: 
a. Bµi tËp 1: SGKTr 190
- X­ng khiªm: Tù x­ng m×nh mét c¸ch khiªm tèn, khiªm nh­êng.
- H« t«n: Gäi ng­êi ®èi tho¹i mét c¸ch t«n kÝnh.
b. Bµi tËp 2: SGKTr 190
- Do tõ ng÷ x­ng h« phong phó, ®a d¹ng.
III/ C¸ch dÉn trùc tiÕp vµ c¸ch dÉn gi¸n tiÕp:
1. Kh¸i niÖm 
- C¸ch dÉn trùc tiÕp: Nh¾c l¹i nguyªn vÑn lêi nãi hay ý nghÜ cña ng­êi hoÆc nh©n vËt. Lêi nãi trùc tiÕp ®­îc ®Æt trong dÊu ngoÆc kÐp.
- C¸ch dÉn gi¸n tiÕp: ThuËt l¹i lêi nãi hay ý nghÜ cña ng­êi hoÆc nh©n vËt cã ®iÒu chØnh cho thÝch hîp, lêi dÉn gi¸n tiÕp kh«ng ®Æt trong ngoÆc kÐp.
2. Bµi tËp: ( SGK – Tr 190, 191).
* ChuyÓn thµnh lêi dÉn gi¸n tiÕp:
 Vua Quang Trung hái NguyÔn ThiÕp lµ qu©n Thanh sang ®¸nh, nÕu nhµ vua ®em binh ra chèng cù th× kh¶ n¨ng th¾ng hay thua nh­ thÕ nµo.
 NguyÔn ThiÕp tr¶ lêi r»ng bÊy giê trong n­íc trèng kh«ng, lßng ng­êi tan r·, qu©n Thanh ë xa tíi, kh«ng biÕt t×nh h×nh qu©n ta yÕu hay m¹nh, kh«ng hiÓu râ thÕ nªn ®¸nh nªn gi÷ ra sao, vua Quang Trung ra B¾c kh«ng qu¸ m­êi ngµy qu©n Thanh sÏ bÞ dÑp tan.
* Nh÷ng thay ®æi tõ ng÷ ®¸ng chó ý:
Trong lêi ®èi tho¹i
Trong lêi dÉn
 gi¸n tiÕp
Tõ x­ng h«
t«i (ng«i thø nhÊt)
chóa c«ng (ng«i thø hai)
nhµ vua (ng«i thø ba)
vua Quang Trung 
(ng«i thø ba)
Tõ chØ ®Þa ®iÓm
®©y
(tØnh l­îc)
Tõ chØ thêi gian
b©y giê
bÊy giê
 HoÆc: 
- Vua Quang Trung... vµo dinh vµ hái NguyÔn ThiÕp vÒ t×nh h×nh thÕ trËn liÖu ta th¾ng hay b¹i. NguyÔn ThiÕp kh¼ng ®Þnh t×nh h×nh ®ang cã lîi cho nghÜa qu©n.T­íng qu©n th¾ng giÆc kh«ng qu¸ m­êi ngµy.
-> ChuyÓn ®æi ng«i nh©n x­ng.
4. Củng cố ( 2p’).
H: Kể tên các phương châm hội thoai em đã được học?
H: Xưng hô trong hội thoại là gì?
 ( Khi xưng hô cần chú ý điều gì ? )
H: Thế nào là lời dẫn trực tiếp và gián tiếp. Cho VD ?
 - Giáo viên chốt kiến thức cơ bản đã ôn tập.
5. Hướng dẫn học bài ( 2p’).
 - Ôn tập kĩ phần lí thuyết về các phương châm hội thoại, xưng hô trong hội thoại lời dẫn trực tiếp và lời dẫn gián tiếp.
 - Chuẩn bị: Luyện nói: Tự sự kết hợp với nghị luận và miêu tả nội tâm và trả lời câu hỏi SGK.
----------------------------------------------***** --------------------------------------
Ngày soạn: 19/11/2013
Ngày giảng:22/11/2013 
NGỮ VĂN. BÀI 13. TIẾT 66
LUYỆN NÓI: TỰ SỰ KẾT HỢP VỚI NGHỊ LUẬN
VÀ MIÊU TẢ NỘI TÂM
I. Mục tiêu
* Mức độ cần đạt 
- HS hiểu được vai trò của tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự.
- HS có kĩ năng biết kết hợp tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong văn kể chuyện.
- Có thái độ đúng đắn khi nói trước tập thể.
* Trọng tâm kiến thức kĩ năng
1. Kiến thức 
- HS nhận biết được yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong kể chuyện và tác dụng của việc sử dụng các yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong kể chuyện. 
- HS bước đầu hiểu được yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong kể chuyện và tác dụng của việc sử dụng các yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong kể chuyện. 
- HS hiểu được yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong kể chuyện và tác dụng của việc sử dụng các yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong kể chuyện. 
 2. Kĩ năng 
- HS nhận biết được các yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong một văn bản.Sử dụng các yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong kể chuyện. 
- HS lựa chọn được các yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong một văn bản.Sử dụng các yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong kể chuyện
- HS đánh giá được các yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong một văn bản.Sử dụng các yếu tố tự sự, nghị luận và miêu tả nội tâm trong kể chuyện
II. Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục trong bài:
1. Đạt mục tiêu, quản lý thời gian: Chủ động, sẵn sàng trình bày trước lớp câu chuyện mà mình đã chuẩn bị theo thời gian cho phép và thể hiện rõ cảm xúc, cử chỉ, thái độ trong khi trình bày.
2. Giao tiếp: Trình bày câu chuyện với cách kể chuyện kết hợp với nghị luận và miêu tả trước tập thể.
III. Chuẩn bị 
1. Giáo viên: SGK, SGV, tài liệu chuẩn KTKN, bảng phụ
2. Học sinh: Đọc và trả lời các câu hỏi trong sgk.
IV. Phương pháp/Kỹ thuật dạy học có thể áp dụng trong bài: 
- Đóng vai, kể chuyện...
V. Tổ chức giờ học
1. Ổn định tổ chức: 1p
2. Kiểm tra đầu giờ: 5p
 - Thế nào là đối thoại, độc thoại, và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự.
3. Tiến trình tổ chức các hoạt động 
Hoạt động của thầy - trò
TG
Nội dung
Hoạt động 1: Khởi động.
GV: Nêu vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của việc rèn luyện kĩ năng nói và nói trước tập thể đối với mỗi người ® Giúp các em biết trình bày 1 vấn đề trước tập thể lớp với ND kể lại sự việc theo ngôi thứ nhất hoặc thứ 3.
 Trong khi kể kết hợp với miêu tả nội tâm, nghị luận, có đối thoại và độc thoại.
Hoạt động 2 : HD h/s luyện nói.
- Mục tiêu: Ôn tập, củng cố, hệ thống hoá kiến thức đã học về văn bản tự sự.
H: Nêu yêu cầu của đề 1?
GV: Hướng dẫn vào ND chính cần có để chuẩn bị cho việc trình bầy hoàn chỉnh.
H: Nêu yêu cầu của đề 2?
- HS nêu
- GV. Gọi học sinh nhận xét và kl:
* Tích hợp kĩ năng sống
H: Nhập vào vai nhân vật Vũ Nương để kể lại câu chuyện?
- GV hướng dẫn.
- HS hoạt động nhóm (10 phút) trình bày trong nhóm phần chuẩn bị của mình ® th¶o luËn t×m ra 1 ®Ò c­¬ng tèt nhÊt cö ®¹i diÖn tr×nh bÇy.
- Nhãm 1,2: §Ò 1
- Nhãm 3,4: §Ò 2
- Nhãm 5,6: §Ò 3
GV: Y/c c¸c nhãm cö ®¹i diÖn tr×nh bÇy l
GV: Y/c h/s nhËn xÐt.
GV: NhËn xÐt, nhÊn m¹nh vÒ 2 mÆt: NT- ND. Chó ý nh¾c nhë c¸c lçi cÇn tr¸nh trong viÖc nãi tr­íc tËp thÓ.
*. L­u ý:
- DiÔn ®¹t lêi nãi cã thÓ kÌm theo ®iÖu bé, cö chØ ( tuyÖn ®èi kh«ng ®äc bµi ®· viÕt s½n ).
- Lêi nãi chuÈn mùc, ph¸t ©m chÝnh x¸c, trong s¸ng ( kh«ng l¹m dông tõ ng÷ ®Þa ph­¬ng hoÆc tõ vay m­în... ) 
1’
35’
I/ ChuÈn bÞ ë nhµ 
1. §Ò 1 SGKTr 179
* DiÔn biÕn cña sù viÖc 
- Nguyªn nh©n nµo dÉn ®Õn viÖc lµm sai tr¸i cña em ?
- Sù viÖc g× ? Møc ®é “cã lçi” ®èi víi b¹n?
- Cã ai chøng kiÕn hay chØ mét m×nh em biÕt ?
* T©m tr¹ng 
- T¹i sao em ph¶i suy nghÜ, d»n vÆt ? do em tù vÊn l­¬ng t©m hay ai nh¾c nhë ?
2. §Ò 2 SGKTr 179
* Kh«ng khÝ chung cña buæi sinh ho¹t líp
- Sinh ho¹t ®Þnh k× hay ®ét xuÊt ?
- Cã nhiÒu ND hay chØ cã 1 ND lµ phª b×nh, gãp ý cho b¹n Nam ?
- Th¸i ®é cña b¹n ®èi víi b¹n Nam ra sao?
* ND ý kiÕn cña em:
- Ph©n tÝch nguyªn nh©n khiÕn b¹n cã thÓ hiÓu lÇm b¹n Nam: Kh¸ch quan, chñ quan, c¸ tÝnh cña b¹n Nam, quan hÖ cña b¹n Nam.
- Nh÷ng lÝ lÏ vµ d·n chøng dïng ®Ó kh¼ng ®Þnh b¹n Nam lµ mét ngêi b¹n rÊt tèt.
- C¶m nghÜ cña em vÒ sù hiÓu lÇm ®¸ng tiÕc ®èi víi b¹n Nam vµ bµi häc chung trong quan hÖ b¹n bÌ.
3. §Ò 3 
* X¸c ®Þnh ng«i kÓ 
- NÕu ®ãng vai Vò N­¬ng th× ng«i kÓ lµ ng«i thø nhÊt xng “t«i”
* X¸c ®Þnh c¸ch kÓ 
- TËp chung ph©n tÝch s©u s¾c nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m cña nh©n vËt Vò N­¬ng. Nãi c¸ch kh¸c, ph¶i “ho¸ th©n” vµo nh©n vËt Vò N­¬ng ®Ó kÓ l¹i c©u chuyÖn.
- C¸c nh©n vËt vµ sù viÖc cßn l¹i chØ cã vai trß nh­ mét c¸i cí ®Ó nh©n vËt “t«i” gi·i bÇy t©m tr¹ng cña m×nh.
II/ LuyÖn nãi trªn líp.
4. Củng cố (1p): 
 Gv nhấn mạnh mục tiêu của tiết luyện nói.
5. Hướng dẫn học bài (2p):
 - Tiếp tục tập nói, luyện nói theo y/c.
 - Chuẩn bị: Lặng lẽ Sa Pa. Tóm tắt tác phẩm, trả lời câu hỏi.
	- Tìm hiểu sự kết hợp các yếu tố nghị luận và miêu tả trong truyện Lặng lẽ Sa Pa
-----------------------------– —-------------------------------
Ngày soạn: 22/11/2013
Ngày giảng: 25/11/2013
 NGỮ VĂN. BÀI 14. TIẾT 67
 VĂN BẢN: LẶNG LẼ SA PA 
 ( Nguyễn Thành Long)
I. Mục tiêu 
* Mức độ cần đạt
- HS hiểu về tác giả và tác phẩm truyện Việt Nam hiện đại viết về người lao động mới trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Hiểu và cảm nhận được giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa.
- HS có kĩ năng nắm bắt diễn biến truyện và tóm tắt được truyện
- Học sinh có ý thức, trách nhiệm, say sưa trong công việc.
* Trọng tâm kiến thức, kĩ năng
1. Kiến thức 
- HS nhận biết được vẻ đẹp của hình tượng con người thầm lặng cống hiến quên mình và Tổ quốc trong tác phẩm. Thấy được nghệ thuật kể chuyện, miêu tả sinh động, hấp dẫn trong truyện.
- HS phát hiện được vẻ đẹp của hình tượng con người thầm lặng cống hiến quên mình và Tổ quốc trong tác phẩm. Thấy được nghệ thuật kể chuyện, miêu tả sinh động, hấp dẫn trong truyện.
- HS cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng con người thầm lặng cống hiến quên mình và Tổ quốc trong tác phẩm. Thấy được nghệ thuật kể chuyện, mi