Giáo án môn Sinh học 6 - Trùng roi

Tuần: 02 
Tiết: 04
TRÙNG ROI
Ngày soạn:
Ngày lên lớp:
I. Mục tiêu:
1. Kiến thức:
 - HS biết được đặc điểm dinh dưỡng của trùng roi xanh, nêu được cách sinh sản vơ tính của trùng roi xanh.
 - HS biết được cấu tạo của tập đồn của trùng roi; phân biệt được tập đồn trùng roi và trùng roi.
2. Kĩ năng: 
- Rèn luyện cho học sinh kỹ năng trình bày ý kiến trước tập thể lớp, tự tin phát biểu ý kiến cá nhân.
- Giúp học sinh thành thạo trong việc phân tích thơng tin, quan sát tranh tìm ra nội dung bài học. 
3. Thái độ: 
- Thĩi quen: Học bài và chuẩn bị bài trước khi đến lớp.
- Tính cách: Có ý thức trật tự, nghiêm túc trong tiết học.
II.Chuẩn bị:
1/Giáo viên:
- Phần mềm trình chiếu PowerPoint bài 4: “TRÙNG ROI”.
2/ Học sinh: 
- Vẽ hình trùng roi và trùng giày.
- Tìm hiểu và soạn bài mới. 
III. Nội dung học tập.
-Trùng roi và tập đồn trùng roi.
IV. Tổ chức các hoạt động học tập:
1/ Ổn định lớp và kiểm tra sỉ số:
2/ Kiểm tra bài cũ: 
 Trình bày các bước làm tiêu bản để quan sát trùng roi và trùng giày ? Trùng roi cĩ màu gì ? (10đ)
 ( Có chuẩn bị bài mới + Hoàn thành bài tập cũ: 1đ + 1đ tập sạch sẽ)
* Các bước làm tiêu bản :
- Dùng ống hút lấy một giọt nhỏ nước ngâm rơm, cỏ khơ chỗ thành bình.
- Nhỏ giọt nước lên lam kính, rải vài sợi bơng để bớt tốc độ di chuyển của trùng giày.
- Dùng lamen nhẹ nhàng đậy lên giọt nước trên lam kính để cố định mẫu. ( 6đ)
* Trùng roi cĩ màu xanh ( 2đ)
3/ Tiến trình bài học:
Giới thiệu vào bài: Như ở tiết thực hành trước chúng ta đã tiến hành quan sát trùng roi và đã biết rằng trùng roi xanh sống trong nước ao hồ, đầm ruộng kể cả ở vũng nước mưa. Vậy trùng roi cĩ cấu tạo ra sao, dinh dưỡng và cách thức sinh sản như thế nào ? Bây giờ chúng ta sẽ bước vào bài học hơm nay .
Hoạt động của GV và HS
Nội dung
Hoạt động 1: GV giới thiệu vào bài
Hoạt động 2:Tìm hiểu trùng roi xanh 
GV trình chiếu tranh và giới thiệu trùng roi:
Trùng roi sống trong nước ao hồ, đầm ruộng.
- Cơ thể là một tế bào cĩ kích thước hiển vi
(0.05mm). Cơ thể hình thoi đuơi nhọn, đầu tùcĩ một roi dài
Cấu tạo: gồm nhân, chất nguyên sinh cĩ chứa hạt diệp lục, hạt dự trữ. Điểm mắt ở phía đầu, dưới điểm mắt cĩ khơng bào co bĩp
Di chuyển: roi xốy vào nước
GV yêu cầu học sinh đọc sách giáo khoa, làm việc theo nhĩm và trả lời các câu hỏi:
+Vì sao cơ thể của trùng roi cĩ màu xanh?
Màu của hạt dịệp lục.
+Trùng roi khi ở nơi thiếu ánh sáng cĩ cịn màu xanh nữa hay khơng? Vì sao?
Khơng. Vì màu sắc của hạt dịệp lục khơng cịn.
+Khả năng dinh dưỡng của trùng roi khi cĩ và khơng cĩ ánh sáng?
Khi cĩ ánh sáng Trùng roi dinh dưỡng bằng cách tự dưỡng vì trong cơ thể cĩ chất diệp lục
Khi khơng cĩ ánh sáng trùng roi dinh dưỡng bằng dị dưỡng: Đồng hĩa các chất hữu cơ cĩ sẵn.
+Trùng roi hơ hấp và bài tiết bằng cách nào?
-Hơ hấp nhờ sự trao đổi khí qua màng
-Bài tiết nhờ khơng bào co bĩp tập trung nước thừa cùng sản phẩm bài tiết ra ngồi, cân bằng áp suất thẩm thấu của cơ thể.
GV nhận xét và ghi kết luận
GV trình chiếu tranh các bước sinh sản của trùng roi hướng dẫn HS quan sát( chú sự xuất hiện các bộ phận mới của cơ thể trùng roi qua các giai đoạn tách cơ thể)
HS quan sát tranh theo hướng dẫn của GV và trả lời câu hỏi
Trình bày quá trình sinh sản của trùng roi?
 +Bước 1: Nhân phân đơi trước nhưng chưa tách hồn tồn, xuất hiện thêm roi bơi
+Bước 2: Nhân khơng bào, điểm mắt và roi bơi phân đơi
+Bước 3: Màng cơ thể ngăn đơi theo chiều dọc từ phần roi bơi xuống
+Bước 4:Hình thành 2 trùng roi con giống hệt mẹ (tách rời nhau)
Hoạt động2: Tìm hiểu tập đồn trùng roi 
-GV treo tranh tập đồn trùng roi hướng dẫn HS quan sát (xác định hình dạng của tập đồn, mỗi điểm trịn nhỏ ứng với 1 cá thể)
-GV yêu cầu HS nghiên cứu thơng tin mục II/18 SGK, hồn thành bài tập điền từ/19
-HS nghiên cứu thơng tin mục II và hồn thành bài tập điền từ/19
-GV thơng báo kết quả đúng theo thứ tự: Trùng roi, tế bào, đơn bào, đa bào 
HS dựa vào thơng tin tr.18 và bài tập tr.19 trả lời câu hỏi sau:
+Tập đồn trùng roi xanh dinh dưỡng và sinh sản như thế nào?
 Ÿ Trong tập đồn: một số cá thể ở ngồi làm nhiệm vụ bắt mồi, di chuyển, đến khi sinh sản một số tế bào chuyển vào trong phân chia thành tập đồn mới
 GV chốt lại kiến thức: Trong tập đồn bắt đầu cĩ sự phân chia chức năng cho một số tế bào.
=> Tại sao nĩi tập đồn trùng roi gợi ra mối quan hệ về nguồn gốc giữa động vật đơn bào và động vật đa bào?
- Đơn bào: Mỗi tế bào vận động và dinh dưỡng độc lập.
- Đa bào: Cĩ sự liên kết giữa các tế bào.
Trùng roi xanh
1.Cấu tạo và di chuyển: Giảm tải
2. Dinh dưỡng:
Tự dưỡng khi cĩ ánh sáng
Dị dưỡng nơi thiếu ánh sáng
Hơ hấp: Trao khí qua màng tế bào
Bài tiết:nhờ khơng bào co bĩp
3/ 
3. 3/ Sinh sản
Sinh sản vơ tính bằng cách phân đơi theo chiều dọc
- Nội dung các bước: 
+Bước 1: Nhân phân đơi trước nhưng chưa tách hồn tồn, xuất hiện thêm roi bơi
+Bước 2: Nhân khơng bào, điểm mắt và roi bơi phân đơi
+Bước 3: Màng cơ thể ngăn đơi theo chiều dọc từ phần roi bơi xuống
+Bước 4:Hình thành 2 trùng roi con giống hệt mẹ (tách rời nhau)
II. Tập đồn trùng roi
Tập đồn trùng roi gồm nhiều tế bào cĩ roi liên kết lại với nhau tạo thành.. Chúng gợi ra mối liên hệ về nguồn gốc giữa các động vật đơn bào và động vật đa bào
5/ Tởng kết và hướng dẫn học tập:
5.1/ Tởng kết: 
Hồn thành nội dung bài học bằng sơ đồ tư duy:
5.2/ Hướng dẫn học tập: 
* Đối với bài học ở tiết này:
- Học bài trả lời câu hỏi 1,2, SGK vào vở bài tập (câu hỏi 3 là nội dung giảm tải.
- Đọc thêm mục: “ Em cĩ biết”/19 SGK.
- Hồn thành lại sơ đồ tư duy của bài học.
* Đối với bài học ở tiết tiếp theo:
- Xem lại bài thực hành quan sát trùng giày
- Soạn các yêu cầu của bài trùng biến hình và trùng giày.